Jliruiur ^Criïisrtjr dumrmit Dagelijks verschijnend Nieuws blad voor Leiden en Omstreken EERSTE BLAD. TWEEDE KAMER BINNENLAND. Kunst en Letteren. ABONNEMENT: Per kwartaal 3.25 (Beschlkklngskosten 0.15.) Per week 0.25 Voor het Buitenland bij Weke lijksche zending m 8.— Ril dagelijksche zending m 7-— Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad iVz cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 No. 3639 DONDERDAG 21 APRIL 1932 ADVEBTENTIEK Van 1 tot 5 i L17M Elke reeel meer Ir.gez. Mededeelingen van 1—5 regels 2^0 Elke regel meer0.83 Bij contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan t bureau wordt berekend f 0.10 12e Jaargang Uit nummer bestaat uit 1J£ bladen V DAARTEGEN GEEN BEZWAAR Op het onderwerp „Samenvoeging van plattelandsgemeenten", komen we spoedig nog wat uitvoeriger terug naar aanleiding van gemaakte opmerkingen. We willen ech ter reeds thans verklaren, dat er van doc trine in onze beschouwingen geen sprake Tegen het bezuinigingsidee van de Ned. Mij. voor Handel en Nijverheid kwaimen we aanstonds in verzet en met ons de geheelo rechtsche pers; omdat men historie en tradi tie geweld aandoet, wanneer men deze zaak alleen uit bezuinigingsoverwegingen beziet. ZöoaJs Prof. v. d. Grinten schreef, dat een forsche daad van den wetgever ter verande ring van de gebiedsindeeling in vele deelen van ons land het „waardevolle decentralisa tiestelsel, grondig zou bederven". Ondanks dit kan echter volkomen toegege ven worden, dat „er stellig vele gemeenten sijn, die te weinig levenskracht bezitten". Want in de beschouwing van Ir. W. Meyer Cluwen, waarvan het Handelsblad ge wag maakt, schuilt veel waars. Deze schrij ver is bezig, met prof. L. van Vuuren, hoog leeraar m de economische geografie te Utrecht, een onderzoek in te stellen naar de migrati.e ten plattelande. En zijn voorloopige conclusie uit de reeds .Verzamelde cijfers is, dat de „beweeglijkheid' ten platten lande zeer veel grooter is dan men zou verwachten, en sterk blijft groeien. In vele gevallen lijkt het, of de gemeente te eng geworden is; de gemeentegrens heeft haar beteekenis verloren, het is een zuiver administratieve grens geworden. Goed, in zulke gevallen is er niets op te gen, de administratie goedkooper te maken. Waarom zou samenvoeging ongeoorloofd zijn ais er reeds historische samengroei is? Maar het verheugt ons toch, dat ook deze schrijver tot voorzichtigheid maant en „de forsche daad" even stellig verwerpt als wij. Forsche daden zijn dikwijls domme da den, waarover men later berouw heeft. De „lineaal van Napoleon", het domme potlood, het samenvoegen „uit principe" dat zijn alle verwerpelijke dingen. Maar wel is wenschelijk een voorbereidend systematisch onderzoek over 't geheele land van alle concrete gevallen, waar er aanlei ding bestaat om een betere grensindeeling te 'scheppen, opdat zooveel mogelijk, homo gene sociaal-economische complexen van passender grootte, met redelijker begrenzing gevormd worden, rekening houdend met de gewijzigde 'verkeersomstandigheden, met zoo veel mogelijk eerbiediging van het historisch verleden, aard en afstamming van de Volking. Daarvoor is noodig een uitgebreid sociaal- economisch en demografisch onderzoek een objectief wetenschappelijk onderzoek." „Niet alleen bezuinigingsoverwegingen mogen meetellen, maar de wetenschap dat een grooter, beter geoutilleerde gemeente- lijkè organisatie, meer efficient is, veel beter een scheppende taak ten plattelande kan vervullen dan de kleine gemeenteadmini straties ten plattelande thans." Onze grief tegen het roekeloos opgezette plan van „Handel en Nijverheid" was, dat daarbij alleen de besparing op de uit gaven een rol speelde en bezuiniging is voor ons niet het inbegrip van alle staatsmans wijsheid. Op de basis van bovenstaande beschou wing is o. i. tusschen rechts en links over eenstemming te verkrijgen over de samen- Voeging van kleine gemeenten. LOOPENDE PACHTCONTRACTEN MET 73--1 STEM AANGENOMEN Motie-Knottenbelt Rede van Dr. Colijn Goncurreeren op de wereld markt Loonsverlaging niet het eenig middel De laster van Kersten De heer Kersten in zijn luxe auto Wat de Regeering kan doen. TIJDELIJKE HULP AAN MELK VEEHOUDERIJ WETSVOORSTEL INGEDIEND. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot het nemen van tijdelijke maatregelen tot hulpverleening aan de melkveehouderij. Het plan waarvan de regeering Is uitge gaan is als volgt overzichtelijk weer te Voor Zuivelproducten: gecontroleerde ver koop met mogelijkheid van prijsbeïnvloe- aing voor wat de binnenlandsche markt betreft. Fondsvorming door middel van de baten Van dezen verkoop. Voor margarine: opneming in de marga- Hne van een niet onbelangrijk percentage boter, welke te mengen boter tegen leis lageren prijs dan de boter in het algemeen centraal wordt geleverd. Voor andere spijsvetten van plantaardi- gen oorsprong: gecontroleerde verkoop met inogelijkheid van» prijsbelnvloeding. OVERZICHT De marteling met de motie-Knottenbelt heeft nog den geheelen middag geduurd. Bij zijn repliek heeft de voorsteller haar inge trokken, onder verklaring, dat zij nuttigen dienst had gedaan om het gevoelen der Re geering nader te leeren kennen omtrent en kele crisisaangelegenheden. We zullen er maar verder het zwijgen toe doen, omdat het geen nut heeft van deze doode nog meer kwaads te zeggen. Bij leven is er, zelfs door naaste, geestverwanten genoeg over afge daan; zij verweten hem zoo ongeveer, dat de motie 'n brokje bolsjewisme was, den ech ten, stoeren, liberaal onwaardig: Het zij zoo. De motie-Hiemstra bleef gehandhaafd. Haar lot is echter beslist Practische waarde heeft zij niet; slechts als politiek reclame middeltje is zij den soc.-dem. van nut Van daag zal Ce motie worden verworpen. Met een enkel woord willen we nog te rugkomen op de gehouden gedachtenwisse- ling. De heer Colijn heeft rustig zijn zakelijk in zicht gegeven over enkele aangelegen pun ten. Scherp koos hij ditmaal pjsitie tegen over den heer Kersten. Deze moet het wel bont gemaakt hebben, dat de heer Colijn er toe gekomen was tegen den man der S.G.P. op te treden, gelijk hij gisteren heeft ge daan. De ...jze, waarop de heer Kersten over den landbouwnood ook nu weer had ge sproken. zuiver negatief, zonder een enke len opbouwenden raad, en de manier, waar op hij daarbij de sociale verzekering en de anti-rev. betrok, hadden blijkbaar de maat doen overloopen. Hoe de afstraffing ge schiedde, kan men in ons verslag lezen. Was zij onverdiend? Heel da Kamer zal wel van oordeel zijn van niet Immers, de heer Kersten zit in geestelijken hoogmoed hoog te paard. Hij overlaadt de Kam ar met verwijten, dat zij den nood in den landbouw met koude onverschliligheid aanziet, terwijl juist voor den landbouw allerlei zeer kost bare maatregelen genomen zijn en nog ge nomen worden. Zoo iets onwaars en onwaar achtigs neemt zij niet Vooral niet als, gelijk in dit geval, de politieke misleiding er zoo duimen dik opligt. Als anderen zwoegen om den landbouw met moeilijke regelingen te helpen, ontbreekt' hij herhaaldelijk of stelt zich met negatieve critiek, tot op het op ruiende af, tevreden. Herhaaldelijk mocht hij daarvoor de instemming der communis ten verwerven. Ook gisteren weer. Kwalijk neemt de Kamer het dezen criticus vooral, dat hij telkens weer het voorstelt alsof de kosten der sociale verzekering 60 per 1000 loon) den landbouwer naar den af grond voeren en zich daarbij beroept op al lerlei direct oncontroleerbare mededeelin gen uit ontvangen brieven. En altijd zijn het weer de anti-rev., die op een gegeven oogen- blik er bij worden gesleept om te worden Voorgesteld als de menschen, die inzonder heid dit laaghartige werk op hun geweten hebben. Op dit onwaarachtig politiek ge doe past de kwalificatie: demagogie en las ter volkomen. Temeer, omdat voor den heer Keisten de verzekering geen kwestie van beginsel meer is. Hij ziet er niet in schen ding van Gods Wet. In zijn partij is men vrij „verzekerd" te zijn of niet; dat is 'n kwestie van eigen persoonlijke overtuiging Politiek zondig is het niet Wat het dan wet is? Gemis aan geloofsvertrouwen, heeft de heer Kersten gezegd. Men kan dat te goeder trouw meenen, maar gemis aan geloofsver trouwen is iets zuiver persoonlijks. Daar tegen kan men de overheid toch niet te hulp roepen! Wanneer iemand eerlijk om deze reden niet uit hoofde van de duiten dus tegen verzekering is, zeggen we: ge dwaalt in uw beroep op Matth. 6 en Zondag 10 van den Catechismus volkomen, maar we willen uw dwalend inzicht eerbiedigen. Maar dat de Overheid gehouden zou zijn dit uw innerlijk godsdienstig gevoelen in politiek sociaal opzicht te aanvaarden, kunt ge moei lijk volhouden. Gods Wet eischt dit, ook naar uitspraken van de heeren Kersten en v. Dis, niet Bovendien wordt op deze wijze de zaak onjuist gesteld. De sociale verzekering is eenvoudig een gedeelte van het loon van den arbeider, dat ter zijde wordt gelegd, en is te beschouwen niet als een ongeloovig be- T.orgd zijn, maar als een volkomen geoor loofd zorgen. 'Als 'het aanleggen van dijken, het opdoen in winterprovisie voor maandenlang en dergelijke dingen zeer goed zijn, kan men tegen de sociale verzekering, die in dagen van ongeval, ziekte of ouderdom den arbei der het zijne geeft, geen enkel steekhoudend bezwaar in het midden brengen. Om deze reden was ook dc repliek van den heer Kersten niet ter zake dienende, nu de sociale verzekering voor hem geen pri mordiaal beginsel meer is. Hij kon nog hoogstens anderen en dan te beginnen in eigen gelederen trachten te leeren, dat zij in geloofskracht almeer te kort schie ten, maar anderen verketteren en veroor- deelen omdat zij Dit zijn inzicht niet deelen, kon hij niet meer. Daarom laat hij ook de duizenden bij duizenden in zijn eigen partij, die verzekerd zijn, pensioen genieten, ouder- doms-, invaliditeit^- of ongevallenrente of ziektegcld ontvangen, daarin rustig wonen. Dat het mogelijk zou zijn Dj honderddui zenden arbeiders, d'e bij die sociale verzeke ring betrokken zijn. in de onderscheidon le vensomstandigheden te helpen via diaco- nieCn of armbesturen, is een ongerijmdheid, die niet in kradht wint, cok al wordt ze Door den heer Kersten af en toe herhaald Juist deze crisisdagen bewijzen ten sterkste, dat die methode tot de onmogelijkheden be hoort in onze 20ste eeuwsche gecompliceerde samenleving. Heeft het ehouden driedaagsche debat iets nuttigs opgeleverd? We kunnen het niet ontdekken, of het zou moeten zijn, Dat economische waarheden, die aan de massa moeten worden ingeprent, nog eens her- ne héei haald zijn. De rede van Minister Verschuur stryd met opende ook geen tot heden onontdekte ge- -mlssch ziöhtspunten. Nogmaals werd duidelijk ge- standi&heden van hedon gedoogen!' maakt, dat Dj Regeering met beleid en alle j De voorateiiine: alsof de landbouw door haar ten dienste staande middelen streeft sr naar aanpassing der levensomstandigheden gebruik zich zal hebben te Van de ontwikkeling der tender kunn< Tenslotte i iriënteeren. Wetei ?chlen sneller c de rede van den heer Kersten zorg als ln den ondergax aan lager levensniveau. Straks komen huren aan de beurt en ook de middenstand kreeg bij hernieuwing De vermaning te hoo- ren, dat hij in ijn eigen belang bedacht heeft te zijn on besparing in het distributie proces en de marge tusschen productie consumptieprijs niet onverantwoord ruim te houden. Indien ons volk naar de vele goede ver maningen. welke het dezer dagen heeft kun nen vernemen, zou willen leeren handelen, zou men tenslotte nog kunnen zeggen, dat met Den krommen 6tok der motie-Knotten belt nog een rechte slag is gedaan. We wilden wel, dat we van dit resultaat „verzekerd" konden zijn! i de eindstemming over he' houdende btlzondere maat- n van loopende pachtover- MOTIE-KNOTTENBELT Vervolgens werd de behandeling lotle-Knottenbelt voortgezet. Rede van Dr. Colijn De heer COLIJN (a.r.) merkte op, dat aa devoerlngen over de crisis geen gebrek bi ,jOOJ) yap de crl3(a enkel opzii Moties en redevo wereldcrisii eldgebeurter irlnger met de crisis zjjn gehouder verlaging van productiekosten het oog op verlaging van kosten va jrd lo< kan door ledor - BtnansmogelUkheden" van ona vofL°P "onder export kunnen wo niet. Voor o: trleele-ontwikkeling moeten we gro Ten Invoeren en daarom Is voor ons exp 'ensvoorwaarde. Met dien export moet ichter op de bultenlandsche markt com Is lo< de beteekenis Toen de heer Hiemstra dan het gewlct luimde hö te rekei rt. En die Igiechen i met de Op^deze cUfers statistische &gegó ver .erdreven verwachtlngc.. --port. HU lette op En^e- land.tfwaar de „loonsverlaging met een bllnd- gehad 6660 sr00ten lnvIoed °P den export heeft 'erken in dit proces blijkbaar i oeden. Te denken ls b.v. aan politieke maatregelen van het buitenland! iportbedrtJven In ons land ls oodzakeHJk, voor an- -ls eenig middel. handels- Voor :n van de middelen. om onzen nitvoer te behouden. k,ande,fleering doen met het oog srlaglng? Op directe wf■»- Pü zelf worden overgelaten! «««u* Ingrijpen der Regeering op dit gebied ïXJSLwT'wl, y?" ,u°- D,t T-.„ I Hngaj -- denkbeeldige motle-Knot- - het gestel- de doel. Kan op Indlrec st gestelde doel In de exportbodr(Jv« omlaag moeten. anvaarden Iets geschieden de woninghnren moeten dalen. Het kabinet van 1025 had op z(Jn program en belangrijke afschrijving op de voorschotten ik n^°^5 r,lchtlns: moet iets. oellüker féwordemen' 8 de 6ltuat,° wel Ook inF °r de loonei In de andere beschutte bedrtJven k Overheid niets van beteekenis doen. De oed oOU^-nö~-r,h~d' ^n./mgetwüfeld schappij. Loonsverlagingen, die komen,, al zou niemand niet onvermijdelijk, dan komen zouden we ze willen. onvermtldeltJk z|jn. n en zUn ze niet. ook al den landbouw geen ieder er voor. Vier velen tegen 3 pet 1< as hier In de Kamer voor steun te verkrijgen; nu is maanden geleden waren mnsverlaglng voor het ge- 5 ls er. die nu nog ln zHn t daarbü blUv. 1 de e ulsche feiten? loedlgen. De protec latlonale industrie Ook van de motie-Hiemstra ColUn geen voorstander. Ze v: •keerde richting gaat De i nationale Planwirtschaft de wereld. De 1 iele productie, n 1< nationale Planwlrt pure demagogie. De VOORZITTER: U gebruikt een sterk De heer COLIJN: Als dat woord te sterk ichten de gedachte er in vervat ln - eer te geven. zlln uitspraak wedden dere omschrijving Ter stavlne- vm bedrjjfsultgj medegedeeld de Rijnstreek. Die al 4.97.4.waarvan f 74 voo Se ving. Die f 74 kunnen geen ondergang van den boei stand. illlng alsof zulks ;val zou zl)n, niet rechtstreeks ln het 9e gebod: gU zult geen valscb ütt beginsel kaï -Ing. daar kan me nen heeft i Iemand zijn tegen verzel respect voor hebben. M: irkeltjkheld als de heer Kers schen tot het uiterste in moellük- ichtte do heer ColtJn. dat de zal verlee De last male bedrtjfslai honder niet zal afslachter met koude onverschilligheid te le o.a. de sociale wetten de bloed- Kamer meedoet om de boeren te De heer WIJNKOOP (comm.): Dat was het eenlge juiste wat hij gezegd heeft De heer COLIJN: Uit welke daden blijkt, dat en wanneer de Kamer geweigerd heeft den landbouw te helpen als er daartoe voorstellen waren? De commissIe-Lovink, waarin verschil lende leden der Kamer zitting hebben, geeft al haar tUd om na te speuren wat kan worden gedaan om de boeren te helpen. Zoo noodig eemt de Kamer zelf het initiatief (wet-Ebels). Waar haalt de heer Kersten het recht van- lob om het monopolie op te elschen van be- ngstelling voor den landbouw? Het ls uit d< troebele bron van eigengerechtig heid. zelfverheffing en zelfover schatting. Wat de heer Kupei week zei. sloot niet laging als de dat, di de 40-urige 1 den ln dezelfde 1 r Slotemaker de Brulr :e optimistisch, de verruiming van vaak om betrekkelül Daling di natlgi betrokken i 'luren ls werkgelegenheid gaat niet groote verschll- loonsverlaging zouden jat gebeurt menigmaal erk. B.v. nog pas bil den iepen, waarbij 3 millloen mogelijk bU grooter aan- ledkooper grond en doel De grondpolltiek ln vele moeten worden bekeken zonder zl< den inhoudspr(Js pi oon zal bU tarlefwerk kunnen >rtJzen van levei e houden. Het d levensmiddelenbedrl publiceeren, waa i ede lever ïleverd. inflatie bö dit Laten w heeft, hulvi De motie elastlschen replieken De heer KNOTTENBELT (Lib.) verklaarde ich tevreden met de gehouden gedachtenwls- eling, welke een nader inzicht heeft gebracht notie ,Q°ornemen8 der Regeering. HU trok de De heer HIEMSTRA (s.d.) verklaarde, dat Ie soc.-dem de socialisatie niet hebben losgc- aten. De motie beteekent niet Invoering vkn iet socialisme nu. De maatschappelijke om- •ormlns is oen kwestie van geleidelijkheid. iet kinderlö i geen oog heeft i en en veel bel wat anderen deden r doen dan hU. De heer WIJNKOOP: H(J ls Minister vat Staat, hij mag het zeggen. De heer COLTJN; In deze dagen ls dit we •oor allen duidelijk geworden, dat. ondanks di :k- welke de hoer Kerstan bfl der itlokte, hij dezen ln opruienc eer De Visser ermogèn zeer nnbU komt." De .heerKUIP^ jr.k.was eleurgesteld Bepleit werd samenwe :ategorlën. teneinde te k( rereenkomstlg ïcycliek Quadragesimo Anno. De innelük overleg r VAN DER HEIDE (s.d.) bestreed iieens den heer Kersten, dlc „ctI1 all tern predikant heeft aangevallen. Met he „iDröfen lvan de z<V>de als oorzaak van d< risls komt men niet verder. De heer Kerster :r °?®etrlden als boetprediker, als zeden- 1 echtAr \^Jlö ?V.er. verzekering zeide. richtte wie v.At ^6ker ",et tegen steuntrekkenden. Wie het leven dezer menschen kent, weet dat ipbezoekers zUn. Kent de heer Kersten de biosc. de bloscopei goed i blnni dut ?o°-.mor«jat™ LAAN De heer VAN ÏdÊr HEIDE moet zich zelf Ie* neer i i de debat overgeblei de 'eel li Knottenbelt P het oog heeft"gehad. De ,..„t poging om met behulp van regeering ei toon.v.rlaelns doorgevoerd te kr|Jg<_ hierin niet hoopte, di -olgd zal worden; itrüd ontbi illik ^uitsluitend de r reeds gevoerd ordt. De motie-Hiemstra Is eigenlijk slechts ter- 'pps door verschillende leden bestreden. NI ke overheidsbemoeiing is Planwirtschaft. Mi -.„u. --- -erkend denkbeeld vt ictlonisme tlonaal protectionisme t - ia een nieuwe grondsl het economisch leven. Men snakt ni lallsatie, naar socialisme. Dit te bestem] als Internationale dwaasheid, ls zich sch aig maken aan een ongepaste aardigheid. MINISTER VERSCHUUR AAN T WOORD hü zc hét ün geweest Hö wees op de enor slechts 2/3 daling gedekt Van onze scheepsrulmte is 1/3 'Pgelegd. Tal van groote bedrijven we Jangrllke verliezen. De werkloosheii moplevlng. F cijfer dezen ernstlgen gevaarlijker .ffelen. Het eenvoudigste economische In licht ontbreekt bU velen. Wie tüdlge waarschu wingen achterwege Iaat, misleidt het volk. In het debat heeft do motie-Knottenbelt een ikere rol gespeeld. Juridisch vraagt zü Ingrij pen ln het gemeene recht om bestaande levens- ïrhoudingen zich te doen aanpassen aan hot irhoogd levensniveau, tegen welke aanpassing lerlei strevingen zich verzetten. Het IngrUpen In de rechtsverhoudingen la in gevaarlijk werk, gelUk door den Minister m Justitie bU het ontworp-Ebels summier Is uiteengezet. Wie b.v. In de huren Ingrijpt, stelt Wie b.v. ln potheekwezo i&röpen in de collectiei ilsch doen kan on veelbesproken neef. te zorgen voor het behoud mogelijkheden van ons volk. Te positie als exporteur Is In he •enden Invloed i men. wordt getr loonsverlaging Ie Regeering ir te krijgen. •ankelUk van i den landbouw, die mi°schien ook blijvende veran- het. terrein er op eigen zich aan b(J het betoog v bepaling van den Invloed irüspell begaat men de fout één bedrUf te beroepen. Ir i het loon :h telkens lk bedrijf s grondstoffen. Liet mer erkeerde methode varen De heer DUYS (s. f 1200 loon f74 lasten. Dat is 6 pet. De gegeven voorbeelden s een compliment! staatskas worden den__heer ColtJn, die het volkomen i-bloedhond. 1 menschen zorgei fers een stelling ten zelf o- ad en daarop wa -eflex. Opgekomer lBof de sociale 1. :aak zlln boeren. De heer lCersten TchreeT""'^^ blad over „uitzuigende verzekeringswetten" over „uitkleeden van de verarmde boeren"' en meer van dal mool"s. Hü geeft daarbii een volmaakt onjuiste voorstelling omtrent de houding der anti-rev. Daartegen moest protest rijzen al hadden de bewoordlngon misschien iets kun nen worden verzacht. Aan ledereen, die kennis neemt van de uit latingen van den heer Kersten en van het ver- band. waarin hü ze gebruikt, mag gevraagd of het geen dat de anti honden der - de bot i de arbeidende rzekering, zoo is gelijk die is. ;larlng wordt staande gehouden tegen i worden gestemd. ingetrokken motle- KATWIJKS NIEUWE BURGE MEESTER HEDEN GEÏNSTALLEERD Onder groote belangstelling had heden de installatie plaats van den nieuwen burge meester van Katwijk, Mr. W. J. Wol- dring h van der Hoop. Aan de grens der gemeente werd hij door een comité af gehaald, waarbij vele ingezetenen zich ge voegd hadden. De voorzitter der commissie, Ds. W. M. A. Kalkman, sprak de nieuwe functionaris toe. In het raadhuis had een plechtige zitting plaats van den gemeente raad, waar wethouder J. Dubbeldam een rede hield. Nadat de ambtsketen was omgehangen, sprak het oudste lid de heer H u e t i n g den nieuwen burgemeester toe. Vervolgens sprak de secretaris de heer Boekh oven, waarna de burgemeester het woord verkreeg. Na deze plechtigheid had een druk be zochte receptie plaats ten raadhuize, waar na door de gemeente gereden werd en in Hotel du Rhin nog een receptie werd ge houden, waarvoor van de zijde der burgerij enorme belangstelling bestond en waar Ds. Kalkman een rede hield. Voornaamste Nieuws. Tweede Kamer. Motie-Knottenbelt inge trokken. De Kamer heeft het wetsvoorstel* Ebels aangenomen. (blz. 2) Een vage resolutie ter Ontwapeningsconfe rentie voor kwalitatieve ontwapening. Mac Donald en Tardieu reizen eameit Brünings besprekingen. De overstroomingen in Zuid-Slavië. Verlaging van het Engeleche dieconto hlz. 7 Bevestiging gevraagd van het vonnis in* (blz. 5) De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp betreffende de departementale indeelins aan genomen. (blz. 9) Ds. H. Visser benoemd tot directeur der Chr. Phil. Inrichtingen te Doetinchem. De tweede Primavera te Rotterdam. Het bijblad LAND EN TUINBOUW bevat o.m.: Praatuurtje. Kamerplanten (voor kamer en tuin.)' Groenvoederproeven I. Het verlaten van druiven. Het uithalen van vogelnesten. SONNEHEERDT- Men wijst er ons op, dat niet mejuffr. F. v. d. Kaag, zooals abusievelijk vermeld werd, doch mejuffr. F. v. d. Kooy, Noordsingel US. Rotterdam, boekjes over „Sonneheerdt" alsmede inlichtingen over die stichting ver strekt. S-GRAVENHAGE DE RUN OP DE NUTSSPAARBANK Tot gister 4 uur is door de Nutsspaarbank 1 l/o millioen uitbetaald. (Dinsdag ruim 1 millioen). Ook gisteren moesten weer eenige hondjrden spaarders wegens de over stelpende drukte onverrichterzake terugkee- ren. Hedenochtend 9 uur werden de loket ten weer geopend en zullen de terugbetalin gen worden voortgezet. DE FINANCIEN VAN DORDRECHT EEN TEGENVALLER VAN BIJNA 3»/2 TON B. en W. van Dordrecht hebben thans na dere gegevens verstrekt omtrent den finan- cieelen toestand van de gemeente. De uit gaven voor steunverleening aan werkloozcn en Maatschappelijk Hulpbetoon zullen de begroote bedragen aanmerkelijk overschrij den. B. en W. nemen aan dat voor 1932 in totaal aan steunverleening f 800.000 zal noo dig wezen. De huurtoeslagen worden g- raamd op f 70.000, zoodat de totale steun- erieening, plus de werkverschaffing, f 870.000 zal moeten kosten. Neemt men de rijksbijdrage daarbij in aanmerking, dan bijft er voor rekening der gemepnte f 450.000, dat is f 220.000 boven het geraam de bedrag. Het subsidie voor Maatschappelijk Hu!|>- betoon zal met f 75.000 moeten worden ver hoogd tot f 550.SOO; voor de werkloozenkas- ;en moet worden gerekend op een extra uitgaaf van f 45.000. In totaal zit men dus voor f 220.000 -f f 75.000 f 45.000 f 340.000 hoogere lasten. Om dit gat te stoppen zullen dit jaar de stortingen in de reservefondsen der ge meente-bedrijven worden gestaakt, en zal er tevens hij deze bedrijven ernstig mooten worden bezuinigd. Verder wordt overwogen een verhooging der straatbelasting met 25 BEATRIJS Bij „De Kempen" te Tilburg, verscheen in de onder redactie van dr. H. W. E. Mol- ler staande reeks Uit Nederlands Woord- kunst, een nieuwe uitgave der Middel- eeuwsche Marialegende, ingeleid en ver klaard door dr. Jos. J. Gielen. De tekst is die van de serie Van alle Tijden, maar met eenige verbeteringen naar Stracke en A. C Bouman. In voet noten zijn de moeilijke en duistere woor den en zinsconstructie^ toegelicht. Van zeer veel belang is deze uitgave door de instructieve en duidelijke Inleiding, die aan do tekst zelf voorafgaat. In scherpe trekken teekent Dr. Gielen verloop van 't verhaal: een aardsch gebeu ren. een hemelsche tusschenkomst en de band tusschen die beide, gevormd door Beatrijs" Marialiefde en Maria's minne voor het arme menschenkind. De schrijver van de legen/de was een groot dichter, die een gaaf werk schreef. Een later auteui gaf aan de legende een geheel over bodige uitbreiding. Dr. Gielen toont aan uit de teekening der beide personen, die in het verhaal voorkomen. Beatrijs èn haar j?e- liefde, hoe voLkomen harmonisch het ls op gebouwd: „Het is juist één der vele schoonheden van het gedicht, dat deze personen zo zui ver tegenover elkaar gesteld zijn; wéér, le vend en zonder overdrijving. De jongeling staat niet zó reéel voor ons als Beatrijs; hij zweeft tussen individu en type. Beatrijs is individu, waarachtig en ge heel mens. Dat juist doet een zuivere ver houding ontstaan. Beatrijs immers mo*st zijn een ziel. waarin een tragiese strijd wordt uitgevochten en een moeilijke over winning wordt behaald, een overwinning dank zij Maria's voorspraak. Zij kon dan ook niet andens dan zeer psychies-neéel worden gegeven. De jongeling d. e. t. hoeft geen eigen leven te leiden; hij is slechts de tegenspeler van Beatrijs, die de stoffelijke inhoud moest helpen vormen. Daartoe was hi; onmisbaar, maar tot méér diende hij ook niet". Sober en helder is de taal der Beatrljs- legende, ofschoon de traditie ook hier een ro! speelt De dichter kennen wij niet bij name, echter hij moet een kenner geweest zijn van het leven èn de zielen. Misschien was hij een priester, uit wiens h i echts tooien-a- 'jngen de legende geboren werd. Uit dc Middeleeuwen zijn een zestig docu menten van de logende over. wel een be wijs hoe noptilair het gedicht toen was. Ook in onze tijd zijn meerdere dichters door het motief geinsnircerd. Van de bewerkingen acht Dr. Gielen. die van Teirlinck en Bou tons mislukt oie van Rutten boter, die van Horman van Overtake hot best geslaagd. En voor schoolgebruik èn voor eigen lec tuur worde deze her-uitgave der oorspron kelijke „Beatrijs" krachtig aanbevolen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | | pagina 1