DONDERDAG 14 APRIL 1932
TWEEDE KAMER
LOOPENDE
PACHTOVEREENKOMSTEN
Vergadering van 13 April 1932
VERSLAG
Nadat de interpellatie-Oud in zake school-
bouMv in de Wieringermeer was toegestaan,
heeft de Kamer de behandeling van het ont
werp- Ebels voortgezet.
Over de algemeene beschouwingen hebben
we niets bijzonders op te merken dan dit,
dat de Kamer van den Minister van Justitie
de vermaning meekreeg: verlies het crisis
karakter van het voorstel niet uit het oog
en $treef naar zoo scherp mogelijke formu
leering.
Dit advies werd niet in den wind geslagen;
hij de behandeling van art. 2 bleek dat heel
duidelijk. Op dit artikel waren een aantal
amendementen ingediend. De R. K. fractie
scheen uit de verwerping van de Pachtwet
niets te hebben geleerd en paradeerde met
enkele radicale amendementen. Begreep
men, dat ze toch zouden worden verworpen
en werden ze daarom, tegen alle bestrijding
in, vastgehouden tot het uiterste, hoewel dui
delijk was te kennen gegeven, dat aanne
ming het tot-stand-komen van de wet in ge
vaar zou brengen? Zoo ja, dan hebben we
voor die houding niet veel respect.
De wet dat was het resultaat van het
debat, dat den geheelen middag in beslag
nam beperkt tot loopende pachtovereen
komsten, d.w.z. tot die, welke voor 1 Jan.
1932 zijn gesloten. Dat was handhaving van
het crisifikarakter.
Dr. Beumer zorgde voor scherper formulee-
fring met name wat betreft den termijn van
indiening van verzoeken om pachtverminde-
ring. De heer Ebels had geen termijn in zijn
ontwerp opgenomen en van de verschillende
pogingen om in dit opzicht scherper formu-
■leéring te verkrijgen, slaagde die van Dr.
Beumer. Zijn amendement om te bepalen,
dat „uiterlijk binnen 14 dagen na het verval
len van een termijn" verzoekschriften moe
ten worden ingediend, werd door den heer
Ebels overgenomen. Alle overige amendemen
ten werden ingetrokken of verworpen.
1 Jan. 1932 onder de wet te brengen,
kent practlech duurzame bevordering
trophale daling der grondprUze
•adlcallsme, waarvoor zelfe de 1
•ruggedelnad en ook niet bevordc
Jprö'zen.
zelfe de_ vröz.-dem.
un het welslagi
wetsontwerp. Aanneming van het amendement
zou het wetsontwerp onaannemeltlk maken en
de slerlöke en voorzichtige rede van den min.
van Justitie doet vermoeden, dat dien* gevoe
len met het *oo even uitgesproken** overeen-
De heer v. d. SLUIS (s.d.) meende, dat het
tweede amendement-Fleskens (ook pachten van
na 1 Jan. 1932) niet past In dit wetsontwerp:
amendement-Fleskens had zün In
de betaling
ïacht betreft, wanneer een verzoekschrif
ingediend, koos de heer v. d. Sluis voor a
heele opschorting, dio in het ontwer
- M het li
lenen van het verzoekschrift moet vallen i
et vervallen van den termün, maar was b
sld de al-geheele vrUhcid te beperken; Dr.
eumer werd verzocht van ztJn twee woken er
De heer OUD (v.d.) vulde ln Juridisch op
zicht dit betoog
MINISTER
Fleskons De ln eersten termün gegt
rvc r ri i n I/nu iiinril brak hii mat da Nad- Herv- Kark- Aan da
pt Pp L, VAN LINbtN Doleantie nam hij een werkzaam aancteel
door candidaat J. H. Houtzagers, de eerste
1832 15 APRIL 1932 student van de Vrije Universiteit, mede te
examineeren en hem te Kootwijk te beves
tigen op 7 Februari 1886, met Jer. 17 16 b:
„Een herder achter u".
*rd toegestaan.
loopende pachtovereenkomsten
Na de aanleiding tot de Indiening er van
hogmaaU te hebben uiteengezet, wees hU er
op. dat bt) ontbinding van pachtovereenkom
sten ook alle reohten van den pachter verval
len. De zwakkeren onder hen zouden dan de
dupe worden en daarom Is de weg van een
noodmaatregel, oen tüdelüke voorziening. Inge
slagen om redelUke paohtverlaglng mogeltJk te
Vervolgens werd er op gewezen, dat ook ln
het rapport der staatscommissie-Diepenhorst
over het paehtvraagstulc, paehteommissles voor
komen, samengesteld op de wüze als nu Is
voorgesteld en ook zonder de mogelijkheid van
.beroep op genomen beslissingen.
Verder behandelde de heer Ebels een aantal
andere bedenkingen, die echter btJ de amende
menten alle terugkomen. We w^tei^ daarop
geluid en hard-Gronim
mats moeilijk te volge..
We vingen o.a. nog oj). dat hulp
hypotheekboeren
wormt en bulten
In landen waar gehandeld Is ln den geest
van adviezen als de heer Braut geeft, la de
toestand nog slechter dan bü ons.
De vrees, dat van de geopende gelegenheid
weinig gebruik zal worden gemaakt, werd al
t6DeV heet-6"oUD8v°d!behandelde het Juridisch
deel van het debat HU was verheugd, dat na
de motle-v. d. Heuvel ook de Regeering van
haar gevoelen kan doen blUken. De kans ls
daardoor zeer vergroot, dat het resultaat der
beraadslagingen zoo zal zijn, dut er gunstig
over zal kunnen worden geadviseerd aan de
KVa£* de bewering
het
groot-groi
niets, evi
redevoering v
fcSuvTr'
jzitters.
nmln als
/an den heer
goede ^zou koi
l heer Broat, die
belang
Wijnkoop,
icn aan de
heer Oud
seds, holle
""Vland-
jrdedlgde de heer Oud de samen
stelling der crlslspachtcommlssles. waarvoor
de Huurcommlsslewet angstvallig is gecopieerd
Mr. HEEMSKERK a.r.) Maar uit dit antece
dent blijkt allerminst, dat het ook aanneme
lijk la.
De heer OUD moest het toegeven, n
vroeg niet al te strengen maatstaf aan te
gen. Dat voorts geen regeling ls getro
Voor de belangen van derden Is juist, maar
was zelfs ln de Pachtwet bü hot remlssler
"'in ^e^pachtvermindering, een dwingend
mfseierecht. zag de heer Oud,
met den heer Gosellng.
geen gedeeltelijke -
ontbinding ook
Seen gedeeltelllke van een overeenkomst en
aarom is ook geen regeling noodlg voor de
derden, die bü de zaak betrokken kunnen zün
MINISTER DONNER nam niet „een enkel
Woord" deel aan het debat.
We komen met het voorstel op het terrein
der crlslswetgevlng op burgerrechtelbk gebied
dat In wezen slechts neerkomt op verplaatsing
van moellükheden. Allerlei kornt daardoor op
losse schroeven te staan. Daarom is voor crisis
optreden op burgerrechtelük gebied eerst ln
In de laatste plaats aanleiding.
Het gevaar ls groot, dat het gedane voor
titel do verhoudingen verstroeft en moeilijker
maakt, daar waar ze nu uog vrü vlot zich af
wikkelen.
Er moet wel aperte urec"»i« zün om op dit
terrein dwingend op te treden.
.WoiSir sirSiiï re;
algemeen minder bezwaar. Toeh zal strenge
toetsing noodlg blüvcn.
Gesproken is van gedwongen ontbinding,
maar dat zou de zaak en de verhoudingen niet
'CZeér gereserveerd staat de Regeering tegen
over het voorgestelde. Tegenover amendemen
ten. die de lüncn minder scherp willen trek
ken. Is de uiterste behoedzaamheid aan te
beVelen. wil men eenlg succes kunnen ver
wachten. Scherper omlüning ls geheel ln de
lün der Regeer'--
Nadat was gerepliceerd werd i
de artikelen
BEUMER (a.r.) lichtte e
den heer v. d. HGluvel lngedl
toe om In art^ 3 de^ woorden
binnen 14 dagen na hot v<
tnün". De gelegenheid vot
oen verzoekschrift van
deze wüze verruimd.
- het( lndl
wordt op
m ild te alen
-Zoolang op een tüdig Ingediend verzoekschrift
niet Is beslist, wordt de verplichting tot be
taling van den pachttermün voor de helft op
geschort". Dit met het oog op het feit. dat
--/.hlern rHknards zün.
edlgde
Ook MINISTER DONNER bestreed het e
dement-Fleskons. De ln eersten termün
ven raad had ook büzonder op dit amende-
'"bü' de'replieken diende de heer v. d. BERGH
(s.d.) een amendement ln, om niet te spreken
van pachtprijs, maar van pachttermün. wa*"
van de betaling wordt opgeschort bü Indien:
van een verzoekschrift om vermindering,
was ontleend aan het tweede amendeme
v. ROZENBURG <c.h.)
De heer EBELS nam het eerste amende
CU -, eBEUMÊR trok zün tweede amend-
t door de
GOSEL1NG wüzlgde den datum
Januari 19321' In zün amendement ln: voor he
ln werking treden van het wetsvoorstel.
Nogmaals waarschuwdo de heer OUD tege;
deze uitbreiding, waardoor het crlslskarakte
aUerlef vréemdePcontracten kunnen gaan slul
ten tot aan de in werking treiling der wet.
De heer GOSELLNG trok nog zün derden-
amendement in.
Over waren gebleven twee a
Fleskens-Gosellng.
Het amendement betreffende
werd verworpen met 49 tegen
enkele R.K. en de heer Braa
S.G°P.öen
Heden verder.
Comm. fracli
eede amendei
irtlkel werd goedgekeurd.'
UIT HET SOCIALE LEVEN
HET CONFLICT IN HET
VERVENERSBEDRIJF
STAKING TE NIEUW-WEERDINGE
Woensdag hebben onder leiding van den
Rijks bemiddel aar, den heer J. B. Westerdijk, in
het Gemeentehuis te Zwolle twee conferenties
plaats gevonden tusschen de verveners en de
vakorganisaties inzake het dreigend conflict m
het veenbedryf te Nieuw-Weerdinge en dat te
Vroomshoop.
Ampele besprekingen betreffende het eerste
conflict hebben tenslotte niet tot een oplossing
geleid, zoodat de staking vandaag aanvangt.
Hierby zijn 1500 arbeiders betrokken. Met be
trekking tot het conflict te Vroomshoop, waar
bij 2500 personen betrokken zijn, is overeenge
komen, dat partijen nader zuilen beslissen
over een uitspraak door den bij zonderen bemid
delaar, waartoe de heer Westerdijk is aange
zocht, te doen, nadat deze het advies zal hebben
ingewonnen van den betrokken rijksaccountant
Deze laatste zal hebben na te gaan in hoeverre
het verveners-bedrijf de bestaande loonen kan
dragen dan wel of een loonsverlaging van ten
hoogste 10 procent noodzakelijk is.
WERKVERRUIMING DIAMANT
INDUSTRIE
De gemeenteraad van Amsterdam heeft de
nota van B. en W. betreffende de werkverrui
ming in de diamantindustrie goedgekeurd.
Hierdoor is overeenstemming verkregen tus
schen alle partyen in de diamantindustrie.
Voor de loonberekening worden de buiten-
'andsche loonen als grondslag aangenomen.
Op deze loonen zal een bijslag worden gegeven
waardoor het loon ongeveer f 24, f 25 per
week ?al bedragen. Naar men verwacht zal
binnenkort een 600-tal diamantbewerkers aan
den arbeid gaan.
LOONSVERLAGING BIJ DE NOORD-ZUID-
HOLLANDSCHE TRAMWEG MIJ.
De directie van de Noord-Zuid-Hollandsche
Tramweg Mij. heeft aan de organisaties van
het personeel medegedeeld, dat de toestand
van het bedrijf het noodig maakt met voorstel
len tot loonsverlaging te komen.
De door de directie voorgestelde loonsverla
ging is progressief gehouden en varieert van
10 tot f 3.— per week voor de beambten en
f 5.tot f 25.per maand voor de amb
tenaren.
Deze loonsverlaging zal op 1 Mei a.s. dienen
te gaan.
In een Dinsdag as. te houden conferentie
tusschen deze directie en de organisaties zal
deze kwestie nader worden besproken.
Het Hoofdbestuur van de Nederlandsche
Vereeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel
zal in den avond van dien dag te Haarlem
Leiden met het personeel vergaderen om
hare houding nader vast te stellen.
Kerknieuws.
Biet alle v
"De he*
rendem
onder te doen i
ROZENBURG (c.h.)
ten mlnete 4 weken vóór den vervaldag van
eon term 11 n.
Mr. HEEMSKERK (a.r.) wees er op. dot art.
3 de kern van het wetsontwerp Is. Het crisis
verschijnsel Is meerzlld'g; de prijzen der pro
ducten dalen niet alloon. maar ook de waarde
van den grond vermindert Wat de heer Goee-
Uog voorstelde, om ook de contracten van na
NED. HERV. KERK
roepen: Te Gouderak, H. Japchen te
Otterloo.
Aangenomen: Naar Eemnes-Binnen, P.
Kuylman te Doornspijk.
Bedankt: Voor Woubrugge, D. Bouman
te Molkwerum. Voor -Oosterbek, H. Dekker
te Weesp.
GEREF. KERKEN
Aangenomen: Naar Den Haag-Zuid, P.
van der Spek te Soerabaja, met verlof te
Den Haag.
CHR. GEREF. KERK
Bedankt: Voor Assen, A. Gruppen te
Zwaagwesteinde.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST
Cand. J. L. Koole te Arnhem, Van
Lawick van Pabststraat 24, is door de Classis
Arnhem der Geref. Kerken praeparatoir ge
ëxamineerd en met algemeene stemmen be
roepbaar verklaard. Om studieredenen kan bij
niet een eventueel beroep in overweging nt.
EEN VEELBEWOGEN LEVEN
Kerkelijke stormen.
Het zal 15 April honderd jaar geleden zijn, De zorgen, die Ds. van Lingen drukten,
dat Ds. Frederik Philip Louis Constant van i namen steeds toe en onder de voormannen
Lingen, bekend als oprioiiter van het Chr. der Doleantie voelde hij zich niet recht meer
0p zyn pjaatSi Zoodat hij in 1891 overging
tot de Christelijke Gereformeerde Kerk. In
„De Bazuin" van 13 Maart 1891 richtte hij
zich toen in een schrijven tot de Chr. Gere
formeerden,
Met de vereeniging van de Ned. Geref.
Kerk en de Chr. Geref. Kerk in 1892 kon Ds.
van Lingen niet meegaan en op 20 Juli van
dat jaar was hij voorzitter van de vergade
ring van bezwaarden, die te Utrecht werd
gehouden.
De Kerkelijke stormen brachten aan den
bloei van -het Zettensche Gymnasium ernstige
schade toe, en zijn arbeid te Zetten werd
steeds moeilijker. Op 1 September 1893 ver
zocht en verkreeg hij ontslag als Directeur
van het Gymnasium.
Een beroep op hem uitgebracht door de
Chr. Geref. Kerk van Rotterdam nam hij
aan; hij werd aldaar door Ds. J. Wisse Czn.
bevestigd. Weldra kreeg hij weer een paar
leerlingen, die tot predikant werden opge
leid.
Docent te Rijswijk
Een j'aar later benoemde de Synode der
Chr. Geref. Kerk hem tot Docent aan de
Theologische School, die te Rijswijk (Z.-H.)
werd opgericht, aan welke inrichting hij tot
1909 werkzaam was.
Van 1909-1913 diende hij de gemeenten nog
Ln de prediking en schreef hij bij tijden
artikelen in dag- en weekbladen. Aan de
werkzaamheden der Commissie voor de nieu
we Bijbelvertaling nam hij op 80-jarigen
leeftijd nog ijverig deel.
Na een pijnlijke oogoperatie kwam zijn
einde spoedig en overleed hij in zijn Heere
en Heiland in zijn woning El-Nathan te
Velp op 31 Augustus 1913.
Veel jongelingen, die naderhand een voor
aanstaande plaats innamen in de rij der
predikanten en op ander gebied waren leer
lingen van het Gymnasium te Zetten.
Dr. A. Kuyper schreef eens, dat de Zet
tensche Stichtingen zooveel geloofsmoed ver
tegenwoordigden. Dat kan in toepassing ge
bracht worden op Ds. Heldring en Ds. Pier-
son, maar niet minder op Ds. van Lingen.
J. A. K.
Ds. F. P. L. C. VAN LINGEN
Ds. van Lingen was een merkwaardige
figuur, als knaap bezocht hij het gymnasium
te Zalt-Bommel, werd in 1848 theologisch
student te Leiden, legde daar in 1852 het
candidaatsexamen af en werd 3 Mei 1854
toegelaten tot de Evangeliebediening in de
Ned. Herv. Kerk.
Als modern Predikant bevestigd.
In zijn eerste gemeente Hensbroek, waar
hij 14 Januari 1855 intrede deed, kwam hij
als modern predikant
Ds. van Lingen leerde hier echter de Chris
tus der Schriften kennen en werd als recht
zinnig predikant in 1859 te Broek op Langen-
dijk beroepen. Deze roeping naar een van
ouds bekend staande rechtzinnige gemeente
werd door hem opgevolgd. Slechts drie jaar
verbleef hij te Broek op Langendijk.
Strijder voor Kerkherstel.
Van zijn hand zagen in dien tijd in „De
Heraut" versohillende artikelen het licht en
op menige vergadering besprak hij den toe-
tand in de Ned. Herv. Kerk. Door een zijner
brieven in „De Heraut" werd na een oproep
aan belangstellende leeraars, op Dinsdag 29
October 1861 in de Concertzaal in de Bier
straat te Rotterdam een vergadering gehou
den voor den nood der Kerk. Slechts vijf
Predikanten waren tegenwoordig, maar al
was het getal klein, men was niet ontmoe
digd.
In 1862 werd mede door toedoen van Ds.
van Lingen in „Odeon" te Amsterdam
Evangelische-Confessioneele Predikanten Ver
eeniging opgericht. Door al het spreken op
en bezoeken van vergaderingen was hij
evenwel niet voldaan. De beste weg om te
komen tot Kerkhertel was z.i. het opleiden
van Godvreezende jongelieden tot het Pre
dikambt.
Naar Zetten,
In het najaar van 1862 vertrok Ds. van
Lingen naar de gecombineerde Kerk van
Zetten-Andelst, waar hij bevestigt) werd
door de bekende philantroop Ds. O. G. Hel
dring.
Bijna terstond ging er een krachtige in
vloed ten goede van hem uit. Treffend was
de bekeering van den jongeman H. van
Dijken, die na de aangrijpende prediking
van Ds. van Lingen op Oudejaarsavond 1863
over „Is het wel met u?" door God werd
veranderd van een lichtzinnig jongmensch,'
die half dronken in de kerk kwam, in een
zurig Christen, die zich met hart en ziel
gaf aan cïe uitbreiding van Gods Koninkrijk.
Hij werd later Zendeling op Halmaheira.
In den loop van 1863 begon Ds. van Lingen
aan een tweetal jongelingen voorbereidend
onderwijs te geven. Toen er zich steeds meer
leerlingen aanmeldden, zag hij uit naar een
paar goede leerkrachten. Hij kreeg mede
werking en op 8 December 1864 is het Chr.
Gymnasium te Zetten tot stand gekomen, al
was het op bescheiden voet.
Al had Ds. van Lingen veel arbeid te ver
richten. toch vond hij tijd om de bekende
Bijbelvertaling van Dachsel te vertalen.
Director van het Gymnasium.
Tot 1881 bleef Ds. van Lingen predikant
te Zetten. Hij kreeg op zijn verzoek eervol
ontslag als predikant en verbond zich vanaf
dat jaar geheel aan het Gymnasium.
Zooals we reeds zagen nam Ds. van Lin
gen steeds levendig deel aan den strijd voor
Kerkherstel en ook bij hem won de overtui
ging veld, dat alleen van besliste terugkeer
tot de oude Gereformeerde belijdenis heil te
verwaohten was voor Kerk en Volk. In 1S86
Cand. G. J. deLeeuwte Arnhem, Velper-
weg 80, Is door dezelfde Classis praeparatoir
geëxamineerd en eveneens met algemeene
stemmen beroepbaar verklaard. Hij is bereid
met ingang van 1 Juni a.s. een eventueel be
roep in overweging te nemen en zal ook gaar
ne des Zondags de Kerken dienen.
KERKGEBOUWEN
Te Groningen stellen B. en W. den
Raad voor een terrein aan den hoek van den
Korreweg te verkoopen aan de Ned. Herv.
Gemeente voor den bouw eener nieuwe kerk.
Het terrein is 1300 vierk. meter groot.
EEN GEESTELIJK CRISISCOMITE
Te Hengelo (O.) neeft zich, naar de
„Ned." meldt, uit de 'eden van de Vereen,
/oor Chr. Belangen (rechtzinnige Hervorm
den), de Baptistengemeente, het Leger des
Heils en den Christen-Gemeenschapsbond een
„geestelijk crisiscomité" gevormd, dat zich
ten doel stelt de brandende vragen van den
tijd „in het licht van Jezus Christus naar de
Schriften" te behandelen. Men wil arbeiden
door middel van onderlinge samenkomsten,
en openluchtmeetings, lectuurversprei-
ding, enz. De eerste groote samenkomst vond
plaats in bet gebouw der moderne arbeiders
beweging op 8 April 1.1., spreker was de heer
J. Makkelie, van Amsterdam, over „Het nood-
vraagstuk". Secretaris van het Comité ls de
heer F. H. Meyer, Zandstraat 33 te Hengelo
(,0.).
BIJBELTENTOONSTELLING
Te U t r e c h t zal van 27—29 April in het
Aard. Instituut (Drift 21) en in de Hand
schriftenkamer 't Universiteit (Wittevrou-
wenstraat 11), Bijbeltentoonstelling inge
richt worden.
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM
Jaarvergadering. Zooala reeds ge
meld, zal de Jaarvergadering der Vereeniging
voor Hooger Onderwijs op Gereformeerden
grondslag dit jaar te Leiden worden ge
houden op Woensdag 6 en Donderdag 7 Juli i
In de Wetenschappelijke Samenkomst
Juli) zullen refereeren de hoogleeraren van
Vrije Universiteit. Prof. Mr. V. H. Rutgers
Prof. Dr. A. Goslinga.
In den Bidstond (in den avond .an 6
Juli) zal voorgaan Ds. H. Thomas te Lelden.
De Jaarvergadering (7 Juli) zal staan onder
leiding' van Prof. Dr. J. Waterink. Als spre
kers zullen verder dien dag optreden: Ds. J.
de Waard te Rynsburg, Prof. Dr. D. H. Th.
Vollenhoven te Amsterdam en Mr. J. A. de
Wilde te 's-Gravenhage.
CHR. LYCEUM TE ZUTPHEN
Tot tijdelijk leerares is benoemd mej. C. A.
Meerburg te Doorn.
chr. instituut-brandsma
Het Christelijk Instituut Brandsma te Bus-
sum bestond op 9 April 1.1. 25 jaar. In ver
band hiermede hield het bestuur met ouders
en genoodigden een feestelijke herdenkingssa
menkomst op Dinsdagavond 1.1. in het Jeugd-
gebouw.
De voorzitter, de heer H. van Norren,
opende de vergadering en sprak een hartelijk
welkomstwoord en gaf daarna het woord aan
den stichter der school, den heer S. Brands
ma, thans Inspecteur van het L. O. te Rot
terdam, tot het houden van een feestrede
over: „Jaren van zegen". De heer Brandsma
sprak er zijn vreugde over uit, weer in dezen
kring te mogen verkeeren en hier te mogen
spreken: Hy vertelde tal van interessante
dingen uit eigen leven, op welke wijze hij on
derwijzer en daarna directeur eener Chr.
School in Bussum was geworden. Hulde bracht
hij aan degenen, die destijds in Bussum aan de
oprichting der school hadden meegewerkt,
met weemoed gedacht hij Mej. W. A. Raad,
onderwijzeres aan de school, die het vorige
jaar. door den dood werd weggenomen. Daar
na gaf hy een overzicht van de snelle uitbrei
ding der school tot zyn vertrek op 1 Januari
1921. Met groote waardeering sprak hij over
het hoofd der fröbelafdeeling, Mej. W, M.
Hallmann, die ook haar 25-jarig jubileum aan
de school vierde. Hy wees ten slotte op de
grootsche, doch moeilijke taak van den Chris-
telyken onden. ijzer en wekte de ouders op tot
medeleven en medebidden. Hy eindigde met
den wensch, dat de zegen, dien God in de
eerste 25 jaren zoo ryk had geschonken, ook
bij den voortduur mocht bestendigd worden.
De heer Swagerman, thans te Zeist, ve
telde eenige interessante by zonderheden, uit
4en oprichtingstyd.
Vervolgens rukte een groep leerlingen der
Mulo-afdeeling de feestzaal binnen en voer
den in keurig rhythme eenige gymnastiek
oefeningen uit, waarmee ze grooten byval
oogstten.
Het hoofd der Mulo-afdeeling, de heer W.
Burggraaff, deelde een en ander mee over de
leerlingen, de onderwijzers en de mooie resul
taten, die by verschillende examens werden
bereikt.
De heer H. Alpherts, hoofd der afdeeling
L.O., bood namens Bestuur en namens colle-
ga'vS aan Mej. Hallmann geschenken aan, waar
voor deze hartelyk dankte.
Een paar leden van het onderwijzend per
soneel gaven ter afwisseling enkele muziek
nummers.
Na de pauze werden tal van gelukwenschen
aangeboden, door het Gemeentebestuur; door
den Inspecteur van bet LjO.; door Dr. W.
Lodder, namens de verschillende Kerken; door
het personeel der School; en ten slotte ook
door een der oud-leerlingen.
De vice-voorzitter der Schoolvereeniging, de
heer W. Jansen, sprak een slot- en dankwoord.
Gezongen werd nog Psalm 72 11, waarna
het feestelijk samenzijn met dankgebed werd
geëindigd.
„EFFATHA" TE VOORBURG
Be jaarvergadering van „Effatha", de Ver
eeniging tot bevordering van Chr. opvoeding
en onderwys aan doofstomme kinderen en
jongelieden, zal op 12 Mei a.s., des morgens
half elf gehouden worden in „Hoekenburg" te
Voorburg, 's Middags wordt een openbare les
gegeven.
(Zie verder Schoolnisutvs blz. 2)
EEN HOFJE UIT DE 15e EEUW
Het zal aan weinigen van de talrijke toe
risten, die des zomers het Westland bezoe
ken bekend zijn, dat In Naaldwijk, achter
het aloude Herv. Kerkgebouw zich een
pittoresk hofje bevindt, dateerend uit de 15e
sticht, waarin oude mannen kosteloos moch
ten wonen en onderhouden zouden worden
Prins Frederik Hendrik beval in 1627 nog
5 huisjes te bouwen voor mannen en 10
voor vrouwen, benevens een ziekenzaal en
de 20 oudjes ontvingen bovendien een
maandgeld van f 6. De Prins behield zich
de vrije keuze voor van oudjes die er
mochten wonen.
In 1795 bij de komst der Franschen werd
de inrichtins van het hofje gewijzigd, ook
wat betreft het beheer enz., en bij Kon. Be
sluit van 1846 werd later bepaald, dat om
inwoner van een der huisjes te kunnen
worden, men minstens drie jaar inwoner
moest zijn van Naaldwijk, Honselersdijk,
Monster, Wateringen of Loosduinen. Daar
do woningen niet voldeden aan de Woning
wet, bestond het gevaar, dat het zou
moeten verdwijnen, doch men heeft toen,
door de 21 huisjes te verbouwen tot 14 het
geheel kunnen behouden: ook den uiter-
iijken vorm.
Tusschen de twee rijen huisjes staat een
Kapel. Deze ig door Prins Frederik Hendrik
in 1641 gesticht, en daarin werd door Herv
predikanten eenmaal per week een dienst
gehouden. Dit gebeurde tot 1760. doch daar
na moest de kapel met een barak ingericht
worden voor inkwartiering van krijgsvolk.
In 1807 werd. op last van den Minister
van Financiën de Kapel ten voondeele van
het gesticht, publiek verkocht, en kwam
toen in handen van de Israëlieten, en bij
speciale concessie van Koning Lodewijk,
mocht de Kapel worden herstel-de en ge
bruikte voor Synagoge. Eerst nam de Jood-
sehe gemeente sterk in bloei toe, en daarna
weer af. zoodat aan de verplichtingen niet
meer kon worden voldaan.
Thans is deze Kapel in een zeer verval
len staat geraakt, en dreigt „de tand des
tijds", het ine ente doen storten. Het staat
vast, dat hierdoor ook het typische aspect
van het Hofje voor een groot deel te loor
zal gaan
Misschien dat de Vereen. Hendrick de
Keyzer hier hulp wil verleenen?
Gemengd Nieuws-
EEN TRAGISCH ONGELUK
Uit
Te Amsterdam liep in de Rapenburger-
straal een moeder met haar kind Sn een
kinderwagen te wandalen op het trottoir. Op
een gegeven oogenblik kantelde plotseling
de Ikinderwagen en viel het kind er uit. Juist
passeerde een vrachtauto van de A.T.O. Het
kind werd door den wagen gegrepen en op
slag gedood. Den chauffeur van de vracht
auto treft geen schuld.
AUTO TROTTOIR OPGEREDEN
DRIE KINDEREN GEWOND
Te Hillegom ls een I1 ord-auto door een de
fect aan de stuurinrichting plotseling ge
zwenkt en het trottoir van de Weerestein-
straat opgereden. Daar speelden drie kinderen
van den heer L., die allen aangereilen en
daardoor VTy ernstig gewond werden. Per zie
kenauto zyn de drie kinderen naar de Ma.ria-
stichting te Haarlem gebracht. Hun toe
stand is niet levensgevaarlyk. De politie heeft
de auto, die zoo goed als geheel vernield is,
in beslag genomen. De bestuurder had een
Jdeine wond aan zyn hals Tegen hem is
procesverbaal opgemaakt. Hij heeft n.l- met
een vaart van 60 K.M. per uur gereden.
Bloedarme, Zenuwachtige
Volwassenen en Kinderen
die zich lusteloos en slap gevoelen, die
overwerkt zijn, prikkelbaar, moede, vroeg
tijdig uitgeput, gebruiken met uitstekend
gevolg als
bloedvormings- en versterkingsmiddel
DKHOMMEL's Haematogen
Vraag het oordeel van Uw doktert (Adv.)
Radio Nieuws.
DOJiDERDAG, 14 APRIL
Coooir
I AVRO: Omroepor
BWUBterfi au sen: Concert uit
voor 't Witte Huis to Washington
i NCRV: M. G. Grc
sum AVRO: Enge'.»
VRIJDAG 15 APRIL
8.01 H 11 v
8.15 Huis
9.00 H I 1 v
10.30 H I 1 v
12.01 H I 1 v
12.15 Huls
12.20 Lang
12.20 Dave
13.20 Lend
14.00 Huit
14.20 K a 1 u
14 30 H I I v
15.00 Huls
sum VARA: Gramcfoonmustek
i NCRV: Gramofoviimujilck
sum VAKA: Trio hel
i VARA: Trio - hel
i VARA: Trio Mlcfael
VARA: Pianorecital
i VARA: Orkest
j ivaiunaoorg: Kerkconcert
Warschau: Phllharm. orkest
Königswusterhausen; Po pul al;
P a r IJ s-B 1 f fo 1: Symphonleccocert
Hilversum VARA: Knutselwerkjes
kinderen
Hu iaën NCRV: C. A. Demi: Fotografie
voor de Jeugd
H u I z o n NCRVSchurft bij appel on peer
Marèchauae*"RV: b'^D: dot
?hürln|enNCRV: MaX Geflsch: Har* en
bouwcr'i-5a ^CRVDr Lovlnk: De Land»
H J T«rsnm VPRO Mej. Dr F. W. Rap-
pold: Gelljkeniaen uit het Nwe. Testament
Politie- en Persberichten
Hulzen NCRV: Politieberichten
Hul sen NCRV: Politieberichten
TWEE JONGE MANNEN
VERDRONKEN
Te Grave zyn twee timmerlieden, die in de
haven werkzaamheden verrichtten, te water
geraakt.
Hoewel een van beiden vrij spoedig op het
droge was gebracht waren de levensgeesten
reeds geweken. Het slachtoffer is de 17-jarige
H- v- d. Hoogen uit Velp (N.B.) Des avonds
werd het lyk opgehauld van den 35-jarige G.
Kettennge uit Grave. De beide on gelukkigen
zyn naar het St. Gatharinaxidioerjhuis te
Grave overgebracht De heer K. was gehuwd.
VERDUISTERING VAN 124.000
DE ADMINISTRRTEUR GEARRESTEERD
Te Haarlem heeft de administrateur van
de Coöperatie „De Eendracht", de 65-jarige
heer J. W. H- H-, zich schuldig gemaakt nan
verduistering van ongeveer f 24.000. Deze mal
versaties zjjn door hem gepleegd gedurende 22
jjaar; eerst kleine bedragen, daarna grootere.
totdat door accountants-onderzoek dezer dagen
de fraude aan het licht kwam. De administra
teur heeft beikend en is aan de justitie over-
geleverd.
DE RELLETJES TE DELFT
EEN RUMOERIGE WOENSDAG
Het is Woensdag in Delft niet geheel rustig
gebleven, hoewel het niet tot zulke ernstige
botsingen gekomen is als Dinsdag het geval
was-
Des morgens tydens het stempelen door de
werkloozen aan de Arbeidsbeurs en by het
Burg. Armbestuur, verzamelden zich eenige
honderden werkloozen, die, vermeerderd met 't
aantal nieuwsgierigen, heel wat drukte ver
oorzaakten- De politie, die zeer tactisch en rus
tig te werk ging, liet hen zoolang mogelyk in
do omgeving van de gebouwen staan.
Een van de leiders der R. V. O. deelde des
middags by de Arbeidsbeurs mede, dat op het
verzoek tot verstrekken van de kolenkaart en
V8n melk nog geen beslissing was genomen
door B. en W. Deze beslissing zou Donderdag
worden medegedeeld. Voorts was in een
schrijven aan den Minister gevraagd om een
verlenging van de uitkeering als huurtoeslag.
In het gebouw Ons Huis werd voorts een by.
eenkomst gehouden, waarin de wenschen nader
werden besproken In een motie werd tegen
het optreden der politie geprotesteerd, en vry-
jating van de twee gearresteerd an geëischt.
L>es avonds werd in hetzelfde gebouw een
speciale protestvergadering gehouden tegen
het optreden der politie-
Het is gebleken, dat by de charges, die Dins
dag door de politie zyn uitgevoerd, enkele per
sonen flinke klappen hebben opgeloopen. Een
persoon liep door een klap met de sabel een
diepe wond aan het achterhoofd op. Het staat
by dit alles echter vast. dat de eerste klap
pen by die vechtparty door demonstranten
werden gegt en.
doodeujik mijnongeluk
De 24-jarige mynwerker m g. uit Bleyer-
heide is in de Domaniale myn te Kerkrada op
meter-verdieping in de schacht Beeren.
>m het leven gekomen-
bosch
verdronken
Te Ammerstol is hy het spoelen van klee-
dingstukken de 35-jarige Mej. v. d. Berg-Oom*
te water geraakt en verdronken.
door anderhalven ton ijzer
getroffen
Te Oostzaan ls de arbeider S. S, uit Lands-
meer tijdens het lossen van goederen aan de
Superfosfaatfabriek door anderhaJven ton
ijzer getroffen. Den man werden beide bee-
nen gebroken- Hy is naar het ziekenhuis te
Amsterdam vervoerd-
de boehderijbrand te wirdum
iBij de boerderybrand te Wirdum (Gr.)
niet Weerden, zooals abusievelijk gemeld werd
kwamen 24 koeien. 6 paarden. 8 schapen, 10
lammeren en eenige varkens in de vlammen
om. Slechts een paard en 3 varkens konden
worden gered. Doordat geen telefonische
doorverbinding kon worden ver regen met Ap-
pmgedam was men genoodzaakt iemand per
rywiel naar die plaats te zenden, zoodat de
brandspuit pas twee uur na het uitbreken van
den brand ter plaatse verscheen. De oorzaak
van den brand ligt nog steeds in het duister.
noodlanding van een sport
vlieger
Woensdagmiddag moest de sportvlieger H.
Stoll, nadat hij reeds vier maal met zyn toe
stel „Zilvermeeuw" in de lucht was geweest,
plotseling een noodlanding maken. Hy deed
dit naby het water van Sassenheim" onder
Haren by Groningen. Het toestel werd ge.
heel beschadigd De beide inzittenden be-
kwamen geen letsel-
