Samenwerkende Christelijke
Sociale Organisaties
ONDERDAG 31 MAART 1932
Samenkomst te Utrecht
feraaf van het Kamerlid Schouten
r „De economische zorgen in
irnaf ionaal en nationaal verband"
Levendige discussies
aansluiting aan het. verslag van gister
de vergadering te Utrecht van de Sa-
iverlcende Christelijk-Sociale Organisa-
kan'nog het volgende worden gemeld':
De heer Schouten aan 't woord
le' spreker, de heer J. Schouten,
Ier Tweede Kamer, van Rotterdam, be-
t enkele punten rondom het groote
gstuk der werkloosheid, een verschrik
te geesel voor de samenleving en voor
van de personen, die er door wordt ge
in. Het allesbeheerschende punt is: hoe
uden we de bestaande werkgelegenheid
rat kan er worden gedaan, om tot een
igrijke uitbreiding te geraken,
middellijk komt dan op den voorgrond
J. SCHOUTEN
raag van de exportmogelijkheden. Spr.
»ft niet, dat er iets belangrijks kan wor-
gedaan ter bevordering van den export
igrijke exportgebieden gingen door de
en door de tariefmoeilijkheden ver-
Zoolang de crisis aanhoudt in de
fheid van thans, zoolang er geen behoor-
regeling komt der internationale schul-
en-zoolang.er geen wijziging komt in
Midelspolitiek, is er voor een export in
rlgemeen geen spoedige verbetering te
ten.
ifop dit gebied nog overblijft als een
ilijkheid om in den eersten tijd iets te
ken, is: het tot stand brengen van
nale handelsverdragen met de bedoe-
om onderling te komen tot een vrij ruil-
»er. Voor ons land komen hiervoor in
lerking: België, Engeland-en Scandina-
Met Belgle wordén (Je onderhandelingen
gevoerd: voor Engeland wacht het op
iderhandelingen met de Dominions. De
ijkheid, dat hiervan in de naaste toe-
resultaten gezien worden, is niet
it kan worden gedaan voor het behoud
den nog bestaanden export?
d zal het uiterste moeten doen om door
ging van kostprijs zijn plaats op de
dmarkt tè handhaven. Ondernemings-
xLrijfsgewijze zal dit moeten worden
.vecTittarieven" kan in het groot
oken geen sprake zijn. I-Iet karakter
inze handelspolitiek, van onze industrie
ncfjx>uw, staat, daaraan in den.weg.
liet in deze omstandigheden noodzake-
op groote schaal zélf in de behoeften
ons land te gaan voorzien? Spr. deelt
landpunt van Dr Colijn, dat in het al
en c)e handhaving van het vrije ruil-
er de voorkeur verdient, maar dat, on
huidige omstandigheden Nederland
idzaakt is, maatregelen te nemen. Daar-
axi spr. in het algemeen zijn voor con-
iteeringsmaatregelen. al moet men met
anteeren daarvan buitengewoon voor-
g zijn. Men moet bij eiken maatregel
op de algemeene economische omstan-
";n van het gehee-le volk en niet alleen
van enkele fabrieken. Export- en
pvaartbelangen houden met qlken maat
verband. Deze maatregelen zóó gehan-
kunnen werken voor het behoud en
uitbreiding van werkgelegenheid.
Regeering heeft de plicht, er toe mee te
dat onze landbouw in stand gehou-
worden. Tegen Tarwewet, steun aan
ibquw en zuivelindustrie kan daarom
bezwaar gemaakt worden,
werkverruiming door vervroegde uit-
van publieke werken is niet al te
litzicht. Thans reeds draagt de Overheid
angrijke mate bij tot behoud van werk-
mheid. Dat is moeilijk meer voor uit
ing vatbaar. En de gevolgen van de
voor de publieke financiën zullen in
mende mate een bezwaar gaan vormen,
s van de allergrootste beteekenis, dat
itiblieko sreldwezen gezond blijft en niet
lagt tot vergrooting van de verwarring
geldmarkt, waarom de publieke licha-
tot soberheid bij het uitvoeren van
B werken genoopt zullen zijn. Trouwens
iuding van de geldmarkt tegenover de
ig en der publieke lichamen zal daar
el nopen.
kan er gedaan worden door verhoo-
van de nationale koopkracht?
dat gebied kan er door de nationale
«:happij veel gedaan worden. Men zal
m bevorderen, dat voor dezelfde hoe-
eid geld meer goederen kunnen worden
egen. Dat zal bereikt moeten worden
verlaging van den kostprijs. Daartoe
i de vaste lasten, de ondernemerswinst,
Igemecne organisatiekosten verlaagd
n worden, terwijl zal moeten worden
:aan of verlaging van de loonstandaard
kan dienen,
loietische besprekingen over „Planwirt-
t" e.d. kunnen thans niet dienen. Wij
!n hier te doen met. een vraagpunt van
agelijks toenemende urgentie, dat men
'iet door theoretische besprekingen mag
afhouden van tempering of beëindiging
Ie nooden van vandaag.
>r de theoretische punten zou een 3e
telijk-Sociaal Congres het aangewezen
vrees bestaat, dat bij een voortgaan van
toestand zooals die thajis is, de werk-
Bidssteun niet op het tegenwoordig peil
odhaafd kan worden. Wij moeten, om
ee te - komen, thans practisch op-
Spr ...iipt, dat alle kringen op voor
op het Christelijk volksdeel in samen-
ng met elkaar de moeilijkheden zullen
bezien en tot soluties zullen trachten te ko
men. Ook op de staatkundige zijde van de
Nederlandsche economische politiek zal dit
gunstigen invloed hebben.
Organisatie niet op de basis van belang,
maar van beginsel zal aan een gaan in deze
richting bevorderlijk zijn.
DE MIDDAGVERGADERING
Algemeene bespreking
In de middagvergadering werd een breede
bespreking gevoerd.
De heer J. Hofman (voorzitter Ned. Chr.
Graf. Bond) vroeg, of er in het huidig pro
ductieproces geen tendenzen zijn, die in strijd
zijn met de waarde, die het Christelijk be
ginsel toekent aan de menschelijke persoon
lijkheid.
Zijn er niet duizenden in ons land, die uit
eigen ervaring niet weten, wat dc crisis is?
Wat moeten die doen? Spr. noemt als voor
beeld de cumulatie van pensioenen e.d.
Is er niet de noodzakelijkheid, dat men
stuurt in een richting, waardoor maar niet
i het wilde weg geproduceerd wordt?
De heer W. S t r ij b i s (voorzitter Ned.
Chr. Bond vaji Fabrieks- en Transportarbei
ders) vroeg of de te ver doorgevoerde rati
onalisatie niet zal veroorzaken een blijvende
werkloosheid en is in verband daarmee ver
korting van arbeidstijd niet wenschelijk?
Is de. prijsdaling er in verschillende bedrij
ven niet reeds geweest vóór de loonsverla
ging en zal het dan nog mogelijk zijn, door
loonsverlaging prijsdaling te krijgen?
Krijgt men niet een internationale cirkel
gang van loonsverlagingen: het eene land
verlaagt, omdat het andere het doet en dan
begint men opnieuw. Wordt op die wijze de
koopkracht niet steeds meer verlaagd?
Is het niet mogelijk te komen tot een inter
nationale munteenheid?
Werd de landbouwcrisis niet mee veroor
zaakt door de sterk-uitgezette productie?
Is het distributiewezen niet te vereenvou
digen?
De heer J. Bakker (voorz. Chr. Bakkers
patroonsbond) vroeg, of de steun aan den
tarwebouw niet dit bezwaar heeft, dat het
artikel weinig werk vraagt.
De heer J. Nauta (voorz. van de Ned.
Vereen, van Ghr. Kantoor- en Handelsbedien
den) sprak zijn vreugde uit over het beleggen
van deze vergadering, die het uitzicht opent
op blijvende samenwerking.
De prijzen in den detailhandel volgen
slechts schoorvoetend die van den groothan
del. Is een van de oorzaken van de moeilijk-
beden niet de sterke uitbreiding van het
distributieapparaat? Het aantal winkeliers
en „reizigers" neemt steeds toe. Kan daarin
niet wat systeem worden gebracht? Spr. weet
wel, dat dat het aantal werkloozen vergroot,
maar vele „winkeliers" e.d. zouden om zich
zelf en om de maatschappij beter in den
steun kunnen loopen.
Krachtig drong spr. aan op samenwerking.
Waar zijn de aanwijsbare symptomen van
hartelijke bereidheid tot samenwerking?
Waar'is het protest uit den Chr. patroons-
kring tegen de sociale zonden, die in dezen
tijd worden bedreven? Waar was bijv. het
protest der Chr. patroons legen het sabotee-
ren van de plannen der Regeering met de
Commissie-Kan? Men zegt, dat zoodra bleek,
dat de Commissie een breeder taak had dan
„loonsverlaging", er ook bij de Christelijke
Werkgeversvereniging geen belangstelling
meer voor was.
De heer E. M i d d e 1 v e 1 d ((bestuurslid van
den Chr. Boeren- en Tuindersbond) drukte
er zijn spijt over uit, dat zijn organisatie zoo
slecht vertegenwoordigd was, Kan er van
de eigen landbouwartikelen in eigen land
niet meer verbruikt worden?
De middenstand moet er blijven. Maar kan
de weg van producent tot consument niet
verkort worden?
De heer Jobs. Visser (hoofdbestuurslid
Chr. Nat Werkmansbond) wees op de demo
ralisatie, die ontstaat door den lediggang.
Schoorvoetend wordt hier en daar werk
vrijwillig gedaan. Kan er in dat opzioht niet
meer gesohieden? Een kapitaal aan arbeids
kracht ligt renteloos; terwijl er allerlei werk
ongedaan blijft
Spr. noemt als voorbeeld: vermeerderde
postbestelling en opheffing der onbewaakte
overwegen.
De heer J. L Buiten (Gron. Chr. Werk
geversclub) sprak er zijn verwondering over
uit, dat meermalen als van werkgeverszijde
gemeend wordt, dat, bij dalende ineïexeijfers
'n loonsverlaging zonder schokkende gebeur
tenissen kan plaats hebben, door de arbei
dersleiders iedere loonsverlaging als een aan
slag op de positie der arbeiders wordt be
schouwd.
Het lijkt er wel op, dat de vakvereenigin-
gen inplaats van organen van overleg weer
worden organen van strijd. Spr. zou dat be
treuren. Met name tusschen de Chr. werk
gevers en de Chr. organisaties moet er ver
trouwen kunnen zijn.
De heer L. Vermeulen (secr. Alg. Ned.
Chr. Ambtenaarsbond) vroeg of het verwijt
van „chaos-verwekken" niet meer gericht
moet worden tot hen, die oorzaak zijin door
rationalisatie enz. dat een vijfde deel der
bevolking werkloos is, dan tot hen, die op
een politieke revolutie aansturen?
Mag men de opkomst van den vijfden
stand wel met een breeden armzwaai op zij
bedrijfsleven ontbreken. De Christelijke ar
beidersorganisaties vinden geen patroons
organisaties, waarmee ze op denzelfden
grondslag kunnen onderhandelen. De voor
zitter van de neutrale bouwvakpatroons
organisatie is een Christelijk-georganiseerd
werkgever als het over de algemeene lijn
gaat. Maar in het orgaan van zijn patroons
vakorganisatie wordt de Ned. Chr. Bouwvak-
vakarbeidersband een „sectarische organi
satie" genoemd.
Overal waar de patroons zich vaksgewijze
principieel organiseeren ziet men resultaat,
Spr. noemt het schildersbedrijf en het gebeur
de in het meubelmakersbedrijf, waar men
met den B.K. Patroonsbond een oplossing
ond.
De heer J. Dooyewaard (voorz. Chr.
Middenstandsvereeniging te Amsterdam),
wees op het gevaar van de „dwaasheid der
eontingenteering."
Wat het loonvraagstuk betreft zal men op
erlaging aan moeten gaan. Saamspreking is
daartoe noodig.
De heer A. van Driel (voorz. Alg. Ned.
Chr. Ambtenarenbond) vroeg, hoe het in de
praktijk moet gaan, om te komen tot loons-
irlaging tot verhooging der koopkracht
De heer P. E. Tameling (bestuurslid
Werkgeversvereen. te Groningen) merkte
op, dat de samenwerking nog geleerd moet
worden. Wat hier gebeurt, moet overgedra
gen worden naar de plaatselijke organisa-
Dreigt niet het gevaar voor een nog ern
stiger crisis en op welke wijze kan die voor
komen worden?
De heer J Goemaat (voorz. Chr. mid-
denstandsvereen. Hilversum) wees op het
gevaar van contingenteeringsmaatregelen en
op het gevaar der Japansche concurrentie.
De heer W. ten Have (Amsterdam)
schetste den ernstigen toestand waarin de
middenstand verkeert en drong aan op een
loonsverlaging van hoog tot laag.
De heer H. D i e m e r (voorz. Chr. Drukkers
patroonsbond) merkte op, dat het nie.t juist
is dat bij de eene groep van ons Christelijk
volk een zwaarder beleven is van het begin
sel dan bij de andere.
Spr. noemt de overkapitalisatie als oor
zaak van de crisis. Als we voor een herha
ling daarvan niet bewaard worden, zullen
we over een aantal jaren weer eenzelfde ver
schijnsel zien.
Er is een te groote zeggenschap gegeven
aan hen, die de leiding hebben op financieel
gebied. In Engeland heeft men getracht, dat
te ontloopen, door zich daarvan los te gooien.
Als wij hetzelfde gedaan hadden, zouden wij
de conflicten die nu de aanpassing mee
brengt, voorkomen hebben.
De Regeering heeft een taak, om nauwkeu
rig te gaan letten op de manipulaties van de
leiders van het bankwezen.
Wij moeten aansturen op samenwerking.
Wij zijn klein, maar toch ook sterk. Wij kun
nen den chaos tegenhouden. Wij hebben tot
taak, te zeggen: het Christendom hier
practijk.
Er is een „vertrouwenscrisis". Maar hoe-
komt het dan, dat een leening van 5 niet
slaagt en een van 5x/2 wel? Is dat vertrou
wen voor y2 te koop?
De heer A. Borst (voorz. Rotterdameche
Ohr. Werkgeversclub) wees er op, dat in
dezen kring vaststaat, dat de beleving van
1 Cor. 12 moet zijn levensrealiteit Als Chr.
werkgevers en arbeiders hebben we dezelfde
basis. Een vergadering als deze kan dan het
misverstand over practische kwesties weg-
De verhouding in Nederland tussohen de
productieve en de improductieve inkomens
spr. refereert zich'hier aan de rede van
den heer Bakker in de Tweede Kamer is
zoo geworden, dat de laatste de eerste over
treffen. Dat moet tot een catastrophe leiden.
Dat is ook veroorzaakt door de werkloozen-
steun. Niemand zal zeggen, dat die moet op
houden, maar spr. moet toch wijzen op den
funesten invloed, dien de steunuitkeering
heeft, terwijl heel veel productieve arbeid
ongedaan blijft.
Wij moeten als Chr.-sociale organisaties
het punt: werkverschaffing terdege onder de
oogen zien Ging men in dien weg, dan zou
het plaatsen van overheidsleeningen gemak
kelijker zijn.
De heer H. J. T er we ij (voorz. Ned. Chr.
Bouwarbeidersbond) constateert, dat thans
groepen geschoolde grondwerkers werkloos
blijven, omdat hun werk door anderen in
werkverschaffing wordt gedaan.
De organen voor de samenwerking in het
Repliek Prof. Slotemaker
Prof. SlotemakerdeBruïne noémde
de bespreking in dezen kring het beste, als
men het niet eens was. Juist, dat men dat
in dezen kring zonder bezwaar scherp kan
zeggen, is een bijzondere zegen.
Als bezwaar tegen het gebruik der contin
genteeringsmaatregelen voelde spr. dat de
Regeering voor zij besliste niet alle factoren
voor zich had.
De cumulatie van ambten acht spr. minder
ernstig dan die van pensioenen. Reeds in
1921 heeft men de grootste hinderpaal hier
al weggenomen, waarmee in dé brochure-
Braat niet is gerekend. Voor den heer Colijn
wordt een pensioen van 10.000 uit Indiö
genoemd, terwijl hij in werkelijkheid geen
cent pensioen uit Indië heeft.
De oplossing om te laten werken zonder
loon, kan spr. niet aanvaarden. Wel voelt
spr. er voor, om de uitvoering van werk
door particulieren, die het zelf niet geheel
kunnen bekostigen, mogelijk te maken.
Wat de opmerkingen over de post en de
spoorwegen betreft: men moet deze bedrij
ven sluitend maken.
Spr verwerpt de gedachte als zou het ka
pitalisme door bepaalde menschen gen
zijn die dus voor den chaos verantwoorde
lijk zijn. Het is gegroeid.
Is de toestand van thans te vergelijken
met een .nieuwe orde", die er niet is? Spr.
heeft al met nadruk gezegd, dat hij het be
staande niet als het laatste beschouwt. Maar
dót is iets anders.
Wij moeten binnen ieder productieproces
het element van menschenwaarde handha
ven, het daaraan toetsen en als het blijkt,
niet juist te zijn, naar verbetering zoeken.
Wij zien ook het element „menschenwaarde"
bij de werkloozem, waaruit de vele pogingen
tot ondersteuning en verheffing te verkla
ren zijn.
De hoofdzaak van deze vergadering vindt
spr. de opmerkingen over samenwerking. Do
kwestie van de commissie-Kan ligt anders,
da nde heer Nauta zei. Hier was veel meei
een gebrek aan beleid oorzaak van het stran
den.
Het gebrek aam overleg is een fout. 1 Cor.
12 moet ons uitgangspunt zijn.
Moet er zooveel vertrouwen zijn, dat
aanvaardt zonder overleg? Spr. meent, dat
dat onjuist is.
De moreeele positie is tenslotte belangrij
ker dan de financieele; een kwartje minder
en behandeling als een mensch wordt liever
aanvaard dan het omgekeerde. Thans is het
van belang, dat de arbeider voelt: ik moet
teruggaan, maar het is niet over mij geko
men, zonder dat er met mij gerekend
Als er overleg is, hebben wij een ontzag
lijke taak bij de ontwikkeling vam het Ne
derlandsche volk. (luid applaus).
Repliek de heer Schouten
De heer Schouten sprak als zijn oor-
deel uit, dat er maar weinig menschen zijn
die niet in een of anderen zin de gevolgen
der crisis ondervinden, hetzij in de ontvang
sten hetzij in de eischen, die aan de beste
ding van hun inkomen worden gesteld.
Wat de brochure-Braat betreft, enkele dui
delijke punten aanstippend, verklaarde spr.
te weigeren, een minderwaardigen tegenstan
der op zijn weg te volgen.
Wat de internationale munteenheid be
treft, verklaarde spr. zeer bevreesd te
voor experimenten in dat opzicht.
De vraag is of een dergelijke munteenheid
overal dezelfde waarde zou hebben.
Door verbetering van de koopkrachtpositie
van allerlei groepen zal men tot verruiming
van werkgelegenheid komen.
De eenige conclusie van spr. betoog
niet: loonsverlaging, maar Spr. is overtuigd,
dat niet in die mate, als we het allen zou
den wenschen. het loon veilig gesteld kan
worden. Men is tenslotte gebonden aan de
totaliteit van de aanwezige stoffelijke goe
deren.
Hoe moet men daartoe komen? Zonder
meer aanvaarden als de werkgevers het zeg
gen gaat niet. Het verleden staat daartus-
schen. Het patronaat, ook het Christelijk pa
tronaat heeft het daar niet naar gemaakt.
Men moet komen tot het voeren van zulk
overleg, dat de mogelijkheid van vertrouwen
aanwezig moet worden geacht. Zcxnder te
spreken over boekenonderzoek en medezeg
genschap moet het als een ontzaglijke voor
uitgang worden geacht, als men als christe
lijke menschen tot wezenlijke samenspre-
king zou kunnen komen, waarbij men moet
beginnen elkaar principieel aan den tand
te voelen, of men er werkelijk toe wil komen
Spr. is het hierin niet met den heer
Diemer eens, dat de groote financiers een te
groote vrijheid van handelen hadden.
Zjj zijn product van de omstandigheden.
De val van het Engelsche pond is daarvan
een bewijs. In dit verband besprak de heer
Schouten ook de bedrijfsconcentratie, die
naar spr. meening een natuurlijke grens
vindt in de economische mogelijkheid en
noodzakelijkheid en in de capaciteiten van
de bedrijfsleiders.
Een 3e Christelijk sociaal congres waar
dergelijke onderwerpen grondig kunnen wor
den behandeld noemde spr. nogmaals als
zeer noodzakelijk.
Alen zij voorshands voorzichtig met de stel
ling te poneeren, dat de overheid in staat is,
op groote schaal werk te verschaffen. Bij we
genaanleg bijv. is slechts een derde voor di
rect arbeidsloon.
Als er een bevredigende regeling zou tot
stand komen van de internationale schulden
zal er een veel grooter stabiliteit komen en
zal het vertrouwen terugkeeren.
Dat we een uiterst gebrekkig distributie
apparaat hébben is in meer dan één opzicht
waar. Toch wake men er voor, zich een al
te veel rationalistische gedachte te maken.
De verbetering moet komen le van de vak
organisaties der betrokkenen. Op den duur
moet er ook in het middenstandsleven meer
scholing en leiding komen.
Welke artikelen passen zich het minst
aan? Die, waarvan <le prijs wordt bepaald
door den fabrikant. Dat het niet gemakkelijk
is verbetering te brengen bewijzen zaken als
„De Bijenkorf" en de coöperaties die niet
goedkooper kunnen leveren.
De rationalisatie is voornamelijk tot stand
gekomen in de oorlogsjaren. Toen is het
productieapparaat ontwricht.
Er zijn in heel deze ontwikkeling factoren,
die boven de menschen liggen. Het vreese-
lijk karakter van de zonde openbaart zich
hier. Daarom doet spr. er niet aan mee, om
op enkele menschen den last te leggen.
Als er ergens sprake is van solidariteit in
schuld en zonde, dan is het hier.
Voor ons is de vraag: hoe moeten we ons
in de macht van de zonde ontworstelen.
Wat men moet doen is dit: morgen voor
bereiden, wanneer de besturen bij elkaar
komen.
De heer R u p p e rt: Als we om 11 uur bij
elkaar komen, hebben we om 12 uur ruzie.
De heer Schouten: Dat is niet erg, als
het maar in goeden zin is.
Staan er menschen in den weg, dan
ten die teruggaan. Laten er moeilijkheden
zijn men moet beginnen: werkgevers, boe
ren, middenstanders en arbeiders bij elkaar
te brengen.
Dan gaat het niet over loonsverlaging,
maar hierover: hoé komen we bij elkaar.
Want de tijd komt, dat we elkaar nog veel
meer noodig zullen hebben.
Patroonsorganisatie naar Christelijk be
ginsel is daarom noodig. Kan het niet overal,
men beginne, waar het mogelijk is: bij de
schilders, de bouwvakpatroons (in welk be
drijf 't syndicalisme gebroken moet worden)
enz. In de neutrale patroonswereld blijft de
moeilijkheid, dat er een overeenstemming is
in gedachtengang tusschen den oud-liberaal
en de meest-vooruitstrevende linksche, die
als patroon klassenstrijder is. Het goede, dat
bereikt is in de-typografie is in zeer krach
tige mate bevorderd door de Christelijke pa
troonsorganisatie.
Een „Planwirtschaft" acht spr. gelijk aan
den toren van Bahel. God-verstoort het En
als er werkelijkheid van wordt is 't de meest
satanische dwinglandij7 die men zich den
ken kan. Men moet hier goed onderscheiden
dat er ook is „Planwissenschaft".
Er is in onze kringen wel eens een al te
groote eerbied voor hetgeen anderen hebben.
Maar wij als Christenen hebben veel meer.
Spr acht het een der groote gunsten Gods,
dat wij zoo met elkaar kunnen praten, als
hier geschiedde. Als wij leereai, uit genade te
leven, zullen wij zien, wat een zegen God
daarop geeft ook voor het werk in de maat
schappij, voor welke God in Christus ook de
verlossing gegeven heeft. Wanneer dat zal
komen weten wij niet. Maar als wij daaruit
leven, zullen we een groote kracht ontwik
kelen.
bertus" en „Unitas", benevens de Enschede-
sche en Twentsche Fabrikantenvereenigingen
waren vertegenwoordigd
Zq kwamen tot een overeenkomst, gebaseerd
op den brief der fabrikanten van 18 Februari,
welke indertijd gepubliceerd is.
De leden der bovengenoemde organisaties
zullen het werk hervatten tegen loonen, waar
op voorloopig alleen de verlaging van 5 pro
cent, welke op 16 November 1931 werd aan
vaard, is toegepast. Zes ei-ken na beëindiging
van het conflict zal een tweede verlaging van
5 procent in werking treden Deze verlaging
zal echter niet toegepast worden op de kost-
winners in uurloon welke voor de eerste ver
laging een loon van f 18 of minder hqdden,
terwijl zij wier loon tusschen f 18 en f 20 be
droeg, een tweede aftrek zullen krijgen, die
naar evenredigheid van het vroegere loon tus
schen 0 en 5 procent ligt.
Deze limieten van f 18 tot f 20 gelden voor
de kostwinners werkzaam in de gemeenten En
schedé, Lonneker, Hengelo, Almelo en Borne;
voor de arbeiders in andere gemeenten zijn zij
f 2 lagev.
De arbitrage over het loon der gerationali
seerde wever-s bij Jannink, zooals die in de
gebroken onderhandelingen opgezet was,
door onder voorwaarde dat het conflict op
behoorlijke wijze tot oplossing komt.
Weliswaar waren zoowel de firma G Jan
nink en Zonen zelf als de andere leden van de
betrokken werkgeversvereenigingen princi
pieel tegenstander van arbitrage in loonconflic
ten, maar waar het hier een arbitrage betreft
incidenteel karakter, zijn zij bereid
ter wille van het algemeen belang en den
vrede in de industrie aan deze arbitrage mede
te werken.
Verder hebben partijen een regeling ge
maakt waardoor in den vervolge het onderling
contact verbeterd zal worden.
ONTSLAG BIJ „DE SCHELDE"
Tegen Zaterdag a.s. zijn weder 120 werk-
Deze vergadering kan een begin zijn van
blijvende samenwerking. Wat de commissie-
Kan betreft heeft de Chr. Werkgeversveree-
niging hetzelfde standpunt ingenomen als
het C. N. V.
De commissie, die deze vergadering beleg
de, moet zich niet ontbonden achten, maar
verdere besprekingen voorbereiden. (Ap
plaus).
Na samenzang en dankgebed door den
heer Sohouten werd de vergadering gesloten
UIT HET SOCIALE LEVEN
HET CONFLICT IN DE
TWENTSCHE TEXTIELINDUSTRIE
OVEREENSTEMMING BEREIKT
Naar wü vernemen, hebben Dinsdag onder
handelingen tusschen de bi sta ren van „St-
Lambertus" en „Unitas" met de werkgevers
plaatsgevonden. Daarna zjjn de werkgevers
Woensdag weer bijeen gekomen om den stand
van zaken in eigen kring te bespreken, waar
na zij 's avonds wederom een conferentie met
de bovengenoemde besturen hadden-
De fabrikanten hebben als uiterste concessie
voorgesteld, dat geen loonsverlaging toegepast
zal worden voor loonen tot en met f 18. Van
f 18 tot f 20 zal de loonsverlaging 7% pet. zijn
en voor loonen boven de f 20 zal de volle 10
pet- aftrék worden toegepast. Deze nieuwe
voorwaarden gelden echter uitsluitend voor vol
wassen arbeiders, die gehuwd of kostwinner
De werkgevers hebben zich verbonden geen
rancune-maatregelen toe te passen, doch
eischen dat alle arbeiders die weer aan het
werk wenschen te gaan daarvan schriftelijk
mededeeling doen aan hun werkgevers-
De werkgevers zijn voornemens zich regel
recht tot hun arbeiders te wenden met een
formulierschrijven, waarbij den arbeiders gele
genheid gegeven wordt zich aan te melden
den arbeid te hervatten. De organisaties z
den daarbij dus eenigszins uitgeschakeld v
den.
Nader wordt gemeld, dat Dinsdag en Woens
dag te Arnhem onder leiding van den heer A.
C. de Bruyn, voorzitter van het R.K. Werklie
denverbond in Nederland, de onderhandelingen
zijn voortgezet, welke onder leiding van bur-
eemeeste Edo Bergsma een aanvang genomen
hadden, maar gestrand waren op de houding
van den modernen textielarbeidersbond „De
Eendracht"-
Het RK. Werkliedenverbond, het Chr. Nat,
Vakverbond, de textielarbeidersbond „Pt. L;
HOOGDRUK WATERLEIDING MAATPIJ.
Op de te Oud-Beyerland ge-houden vergade-
ng van aandeelhouders der Hoogdruk Water
leiding Maatschappij la het dividend over 1JJ1
bepaald op 8 Als commissaris ts benoemd
heer H. Koopman.
LETTERGIETERIJ „AMSTERDAM"
Dividend 8 "o.
uan het verslag over 1931 der N V. Letter-
te-rij „Amsterdam" v.h. N. Tetterode, ontlee-
Tafische Industrie hiel
te lijden gehad dan
nijverheid, to. h verm
dan ook eenige fabriekaafdeelli
volle bezet, terwijl daarentegen
steeds van voldoende werk waren
dochter-vennoot.*chappen hebben_
.uitaten bijgedragen.
R.K. Metaalbet
afdeolini
ersbond
blieen I
nderzijds de ultv<
458.868 (f 606.379). eer
ren van 8 pet. (v. j. 10 j
dividend- en tnntlèmebe
ideeld 51,753 op nle
P. DE GRUTTER ZN.
3 interim-dividend.
Op de 6 pet. cumulatief preferente en de 6 p--t
imulatlef preferente winstdeelende aandeelen
il een interim-dividend van 3 pot. (onv.) wor-
DE BOOTTARIEVEN NAAR AMERIKA
BERLIJNSCHE BEURS
Weer officieele noteeringen
Ilea tie van koeranoteeringen opheffen.
HET KREUGER-CONCEBN
Engelsch aandeelhouders-comité.
men aan de N.R-Crt. uit loonden seint,
de Engelsche aandeelhouders van dc
"chijnÜJk -en co-
i gaande te houder
Het hoofdbas
taalbewerkersbi
ken werkgever
nde noodzakeltikheid de
g van de Christel.
i Zondag vallen en
genaamde famllie-
- de Chr. feestdager
el berekend naar hi
en per week.
HET CONFLICT IN DE ZUIVEL
INDUSTRIE.
De heer WesterdtJk, rijksbemiddelaar in hei
conflict der Friesche zuivelindustrie, heeft var
de commissie voor Arbeidsvoorwaarden uit der
Bond van Coop. Zuivelfabrieken in Friesland
bericht ontvangen, dat zoolang er geen. zeker
held bestaat tot verbetering van den toestanc
in het zuivelbedrijf. zij niet in gunstigen zlr
op haar advies kan terug komen en derhalvt
verdere besprekingen overbodig zij®.
Rechtzaken
spoorwegkwestie in utrecht
Het Rjjk vorderde gedeeltelijke onteigening
van twee aan de gemeente Utrecht toebehoo-
rende perceelen. De gemeente Utrecht heft van
deze perceelen belasting en vorderde nu scha
deloosstelling van het derven dier belastingen
en schadeloosstelling, omdat de gemeente een
tunnel zal moeten maken.
De Utrechtsche rechtbank nam geen dezer
factoren in aanmerking, waarom de gemeente
in cassatie ging bij den Hoogen Raad, die
thans het cassatieberoep verwierp en de ge
meente Utrecht veroordeelde in de kosten.
ECONOMIE EN FINANCIËN
N.V. CENTRALE SUIKERMAATSCHAPPIJ
De te Amsterdam gehouden JaarlIJksche Al
gemeene Vergadering van Aandeelhouders
de N.V. Centrale SuikermaaUchapplJ heeft
jaarverslag goedgekeurd.
De heeren P. van Duaseldorp AMzn. en K
Velunan werden ais Commissaris herkozen.
Vergadering van aandeelhouders
Naamlooze Venno.
derij heeft heit Jat
N.V. HOLLANDSCHE STOOMBOOT MIJ.
N.V. Hollaindsche
INTERNATIONALE SUIKERRAAD
De Internationale Suikerraod deelt thans
nede dat do volgende overeenkomst is getrof-
sin
II. De Eu:
aanache deeJn
heb-
1 Sopt.
quota volgens
jaar, eindigende 1 Sept. 1933
voor het Jaar. eindigende
Peru de Jaren, eindigende 31 Dec. 1932 en 1933)
met elke hoeveelh--id. wiarm-de de effectieve
export van Java gedurende het Jaar 1 April
1932/31 Maart 1933 de 1.500.000 metrieke
lilijkheden
dJgen economisten
oor het loopende Jaai
en weg geruimd.
van den tegenw
nd bij de uitvoering
HOLLANDSCHE STOOMBOOT MAATPIJ
De te Amsterdam gehouden vergadering
houders van 6 pet. eerste hypothecaire obliga
ties ten laste van n.v. HoHandsche Stoomboot-
rstel tot wijziging
ote van geidle
taxateurs met aJgemecne stemmen aangenomen.
LEENING GEMEENTE APELDOORN
Inschrijving op 5 April a.s.
De In ca*» o-bank en de N'ederlandsch-Indl-
sche Handelsbank berichten, dat op 5 April
Inschrijving op de uitgifte van f 2.300.000 61 64.
vijf-jarige obligation. In stukken van f
aan toonder, der gemeente Apeldoorn to
N.V. ALGEMEENE DISCONTEERINO
MAATSCHAPPIJ.
In ds algemeene vergadering van aandee
houders der N.V. Algemeene Dlsconteerl--
Maatsohapplj werd hst dividend over 1931 vn»
gesteld op 4 procent en werd de aftreden"
b"kartig-ing hunnpr belai
Londenschen vert»
aatschapplj. d.w.z
irporation, van de
■rband met haar i
deze dochterondo]
iheel van buitenge'
0 lucifersfabrieker
bepaalde gevaren
ika&nsohe doch te r-
i groote beteeker
ooporganlsatie van de Zw
schappij in de Ver. Stater
ilcan Match, door haar wo
Handelsberichten
AMERIKAANSCHE MARKTEN
NEW-IORK. 30 MAART.
No. 2 Roode winte
MAIS. No. 2 Mlxei
ROGGE. No. 2 loc.
MKEL. Springcicai
KOFFIE. De ter
Slot Vorig Slot.
ffnmarkt opende zeer prjs-
-na op dekkingen, op aan-
inhoudend vaste stem
n daalde vervolgens op realisaties
iregelmatlg. Loco prijshoudend.
KATOEN. De termljnmarkt
SUIKER. Slot prijshoudend.
RUBBER. Slot stil.
Plant le latex
Smoked Sheets
Mei
Juli
LOCOSTEMMTNGEV. Petroleui
CHICAGO. 30 MAART
TARWE. De termljnmarkt opende prilshou-
lend en c. hooger. waarna de handel zenuw-
door het Oostet
ten. op likwidatios
lede op dekkingen c
HAVER. Slot prüshouder
ROGGE. Slot vast.
PROVISTEN:
ROGGE per Mei
HAVER per Mei
GERST per Mei
Juli
LIJNZAAD per Mei
MAIS per April
LIJNZAAD per Mei