a WOENSDAG 30 MAART 1932
Kerknieuws.
CHR. GEREF. KERK.
Beroepen: Te Aalten, J. Drenth te Broek
op Langendijk,
GEREF. KERKEN IN HERST. VERBAND.
Beroepen, Te Nyemirdum (Fr.) en
Zandvoort, cand. E. C. B. Kok te Idsken-
buizen (Fr.).
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Asperen, D. Bonman te
Molkwerum. Te Rotterdam (vac.-J. C. H.
Scholten), W. A. Zeydner te Dedemsvaart.
Aangenomen: Naar Emmer-Compas-
cuum. D. Siemelink te RoswinkeL
Bedankt: Voor Jaarsveld, I. Kievit te
Baarn. Voor Oud-Alblas, S. Goverts Jr. te
Gameren. Voor Veenendaal (vac.-wijlen MT
Jongebreur), B. N. B. Bouthoorn te Renkum.
—.Voor Lemmer, H. C. Touw te Kage.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Stadskanaal en Burum, B.
'A. Bos te Assen. Te Westerlee, cand. Ph.
.T. Huyser te Assen.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST.
Qand. E. C. B. K o k te Idskenhuizen is door
de. Classis der Geref. Kerken in Hersteld Ver
band geëxamineerd en in die Kerken beroep
baar verklaard.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Cand. R. Boschloo, van Almen, hoopt
Zondag 3 April a.s intrede te doen als predi
kant der Ned Herv. Gemeente te Eikerzee.
na bevestiging door Ds. T. J. Jansen Schoon-
hoyèn. van
Cand. R G. van der Hooff, gekomen
van Amersfoort, werd gisteravond te Zaan
dam bij de Geref. Kerk in Hersteld Verband
bevestigd door Ds. H. C. van den Brink, van
Amersfoort, met Matth. 5 5 en 6: „Zalig- zijn
de zaohtmoedigen en zalig zijn zy die honge
ren en dorsten naar de gerechtigheid". Aan de
handoplegging werd deelgenomen door de pre
dikanten van den Brink, van Deth, Dieper-
sloot, Hasper, Nieuwpoort en Smeük. Donder
dagavond zal Ds. van der Hooff intrede doen.
De heer P. Koster, gedurende bi5na 20
jaar oefenaar by de Geref. Kerk van Val-
thcrmond, nam, na een arbeid van 52 jaren
in verschillende Gemeenten, op Paaschzondag-
avond van zyn laatste Gemeente afscheid,
w.-gens het neerleggen van zijn ambtswerk.
Uit verre omgeving waren zeer velen gekomen
om den 80-jarige voor het laatst te hooren.
Het kerkgebouw was overvol. Tot tekst heb
bende Efeze 4 1-3: „Wandelt waardiglijk der
roeping, waarmede de Heere u geroepen heeft",
wees hij met heldere en krachtige stem op:
1. de verplichting daartoe, 2. de belemmering
daarvan, 3. de openbaring ervan, 4. de bevor
dering daarvan, en 5. de drangreden daartoe.
Met hartelyke woorden dankte hij in zyn toe
spraken den Kerkeraad voor diens groote me
dewerking en broederlijke liefde, en richtte hy
zich verder tot Gemeente. Schoolhoofd en af
gevaardigden van de Classis. Ouderling C.
Poortman dankte den scheidenden voorganger
namens Kerkeraad en Gemeente voor het vele
werk in liefde voor Gods zaak en gewaagde
van den rijken zegen, dien God gegeven had
op den arbeid van br. Koster. Ds. I. de Wolff
?prak namens de Classis Stadskanaal en wees
ér op, dat de heer Koster immer een gaarne
geziene persoonlijkheid op de Classis was en
dat zyn- adviezen daar zeer gewaardeerd wer
den. De heer K. Hofman, hoofd der Chr.
School,bracht dank voor alles wat br. Koster
ipweëst was voor de School en het Chr.
Onderwijs; Ds. W. Oosterheert, van Ter Apel,
sprak namens de Kerk van Nieuw-Weerdinge
ep die van Ter Apel en als persoonlijk vriend.
Toegezongen werd Pis. 72 11 en Ps. 121 4.
Mede aanwezig waren Ds. M. Kamper, van
Nieuw-Weerdinge, en Ds. J. Velsink, van
Musselkanaal.
In een klein, intiem gezelschap van Kerke-
raads- en Schoolbestuursleden, familieleden
epz. is op Paasohmaandag de 80ste verjaardag
van den heer Koster gevierd. Menig hartelijk
woord werd gesproken en menig geschenk
overhandigd. Uit het geheele land kwamen
gelukwenschen.
D s. E. L F. Nawy n nam, na een ver
blijf van 3 jaar en 1 kwartaal, Zondag jl- af
scheid van de Geref. Kerk te Geesteren-Gel-
selaar, het Woord bedienende uit 1 Cor. 15
vs. 58a. Handelende over het slot van Paulus'
Paaschprediking tot de Corinthische geloovi-
gen, wees hy op: 1. den band die samenbond,
2- de vastheid die hen moet kenmerken, en 8-
de taak die op hen blijft rusten. Namens Ker
keraad en Gemeente sprak br. A. J. Negbe-
rink den naar Apeldoorn vertrekkenden leeraar
toe; namens de Classis Ds. J- Scholten, van
.Varsseveld; oud- Veenhuyzen, namens de Kerk
Van Neede, waarvan Ds. Nawy'n consulent
Was; Ds. Kapteyn, van Lochem, sprak namens
de Kerken van Lochem en Barchem. De pre
dikant zelf richtte woorden van hartelyken
dank tot Kerkeraad en Gemeente, de afge
vaardigden en zijn catechisanten en wenschte
het hoofd der School en de onderwijzers zegen
op hun arbeid. De Gemeente zong Ds- en mevr.
Nawyn toe Psalm 121 4- Velen van buiten de
Gemeente woonden het afscheid by.
Ds. A. D. R- Polman nam, wegens ver
trek naar Bolsward, Tweeden Paasohmorgen
afscheid van de Geref. Kerk te Roden- De
keifc was meer dan stampvol. Tot tekst werd
genomen: Hebr. 13 20 en 21a. Het onder
werp was: een gebed tot volmaking der Ge
meente, en gewezen werd op: 1- den grond
Van het gebed (a. den God des Vredes, b.
den Opgewektem Grooten Herder der scha
pen; c. het bloed des Eeuwigen Testaments),
en 2 den inhoud van het gebed (om den wil
Gods te doen). Hierna richtte Ds- Polman
zich tot dien Kerkeraad; Ds. J. Dijkstra, van
Haulerwyk; afgevaardigden van de Classis;
catechisanten en jeugdvereenigingen; den
Burgemeester en het Schoolhoofd; en de Ge
meenten. Ouderling Vroom sprak hartelyke
dankwoorden namens deni Kerkeraad en liet
Psalm 121 4 zingen- Voorts spralkien Ds.
Dijkstra en de heer P. Apotheker, hoofd der
Chr. School, die Psalm 48 6 deed zingen.
Staande hoorde de Gemeente nog de voorle
zing van de Apostholische Geloofsbelijdenis
aan. Slotzang was Psalm 75 1- In de con
sistoriekamer namen vele broeders en zusters
van den beminden leeraar en diens echtgenoo
te afscheid.
KERKINSTITUEERING
I HHt Uosterbeek meldt men ons:
De leden! der Chr. Geref. Gemeente te Arn
hem, woonachtig te Uosterbeek, Wolïhezen,
Heveadorp en Hjeelsum, verzoeken bij de
Classis Apeldoorn der Ohr. Geref- Kerk om
gemeentestichting te Uosterbeek. Reeds een
tiental jaren werden hier des winters predik
beurten vervuld door de Chr. Geref. predi-
KERK OPHEFFING
Uit Uosterbeek schrijft men ons:
het vertrek van Ds. H. Siegers naar
Utrecht is hier het kerkelijk instituut der
Ned. Geref- Gemeente opgeheven. Ruim 7 ja
ren heeft deze gemeente onder verschillende
benamingen bestaan. De leden verspreiden
zich thans over verschillende Kerkgroepen
£Hery,* Geref. en Chr- Geref.),
Prof. Dr F.
VEREENIGING VAN PREDIKANTEN
VAN DE GEREF. KERKEN
ALGEMEENE VERGADERING
TE UTRECHT
De opening.
Vandaag en morgen wordt te Utrecht de
algemeens vergadering gehouden der Ver-
eeniging van Predikanten van de Gerefor
meerde Kerken in Nederland.
Hedenmiddag werd de vergadering, die
door eenige honderden predikanten uit alle
deelen van ons land werd bijgewoond, ge
opend door den Voorzitter, Prof. Dr F. W.
Grosheide, van
.Amsterdam, die zin-
gen liet Psalm 119:
17, den 91sten Psalm
Wj§ las en voorging in
gebed.
Vervolgens sprak
de Voorzitter een
kort openingswoord,
waarin hij wees op
de donkere tijdsom
standigheden, die
3 ook het leven van
;:;ij vele predikanten
moeilijk maken.
Daarna handelt hij
over de taak van den
Dienaar des Woords
>m ook in zulke omstandigheden leidsman,
•oorganger te zijn. Dm dat te wezen moet
hij zich onthouden van veel, dat voor ande-
in geoorloofd is.
De Voorzitter spreekt den wensch uit, dat
onder Gods zegen de vergadering moge bij
dragen tot het bieden van steun bij het vaak
moeilijk werk.
Hierna werden allereerst de huishoudelij
ke zaken afgedaan. De jaarverslagen van
secr. en penningm., de predikanten Ds. H. S.
ouma, van Amsterdam-Zuid, en Ds F.
r a m e r, van Beverwijk, werden onder
dankzegging goedgekeurd en de penning-
meester voor zijn beheer gedechargeerd. De
aftredende bestuursleden, de predikanten Ds.
C. B. B a v i n c k, emeritus te Amersfoort,
en Ds C. W. E. Ploos van Amste 1, eme
ritus te Den Dolder, werden herkozen en de
hoogleeraren Prof. Dr. G. C h. A a 1 d e r s, te
Hilversum, hoogleeraar aan de Vrije Univer
siteit en Prof. Dr J. Ridderbos, hoog
leeraar aan de Theol. School te Kampen, als
redacteuren van het Geref. Theol, Tijdschrift
herbenoemd.
Hierna kwam aan de orde het referaat
'an Prof. Dr T. Hoekstra, van Kampen,
►ver
«Homiletische exegese".
Do homiletische exegese behoort tot de
'erklaring van den tekst en niet gelijk
Christlieb en Pfen-
nigsdorf beweren tot
verklaring en toepas
sing. De homileti
sche exegese is ver
klaring van den
tekst, ze maakt ge
bruik van grammati
cale, historische en
psychologische exe
gese. Kan zich ook
bedienen van een in
goeden zin opgevat
te pneumatische en
theologische exegese,
maar is in elk geval
een uitlegging der
H. Schrift in de bediening des Woords.
Zij bestaat in het zoeken van het speciale
van den tekst (Calvijn is hier een illuster
voorbeeld), in het aangeven van het ver
band waarin de tekst staat tot de hoofdge
dachte der Godsopenbaring (het heil Gods
in Jezus Christus), en in de concrete bena
dering van het Schriftwoord. Het homile-
tisch begrip komt niet, gelijk Steinbeck wil,
tot de homiletische exegese.
De homiletische exegese is nuttig, want zij
leert de gedachte, den zin van den tekst
verstaan, zij ontdekt den rijkdom van het
Woord, zij geeft stof voor de toepassing, zij
biedt aan de gemeente steun in haar ge
loofsleven, en zij maakt duidelijk dat het
Woord Gods niet alleen een historische
grootheid is, maar een Woord Gods voor den
mensch
Prof. Dr T. H<
Hedenavond zal Pastor M. G. L a n g e n-
o h 1, van Dusseldorp spreken over: „Das
reformierte Bekenntnis in Deutschland im
I Jahrhundert, ein Rundblick und ein Aus-
blick".
Morgenochtend refereert Prof Gros
heide over: „De Gereformeerde kerken en
de andere kerken" en morgenmiddag zal Dr
W. G. Harrenstein, Geref. predikant te
Amsterdam, spreken over: „Kerkelijke bear
beiding van de groote steden in verband met
den toenemenden afval".
VERHOOGDE BELANGSTELLING
Te IJsselmuiden (by Kampen) wer
den op den Tweeden Paaschdag de zitplaat
sen in het berkgebouw der Ned. Hervormde
Gemeente voor den tyd van één jaar ver
huurd. De opbrengst was, naar wij uit die
Gemeente vernemen, f 6410- Vorig jaar, toen
Ds. J. Keiler er nog predikant was, bedroeg
het totaal der huurprijzen f3880.
Schoolnieuws.
Prof. Dr. H. M. VAN NES.
Morgen, Donderdag, zal Prof. Dr. H. M.
van Nes, sinds 18 September 1907 hoogleeraar
aan de Leidsche Universiteit in de Dogmatiek,
Zendingsgeschiedenis, Kerkrecht en Ethiek, den
70-jarigen leeftijd bereiken en derhalve aan
het eind van dezen academischen cursus als
hoogleeraar moeten aftreden.
Prof. Hendrik Marius van Nes werd 31
Maart 1862 te Goedereede geboren, bezocht de
H. B. S. te Schiedam en slaagde in 1878 voor
het eindexamen. Hy ging daarna als kweeke-
ling der Vereeniging voor Inwendige Zending
naar Doetinchem. In 1S80 deed hy te Utrecht
toelatingsexamen tot de Universiteit en stu
deerde daarna aan de Gemeentelijke Univer
siteit te Amsterdam in de Theologie en de
Klassieke Letteren, waar hy meer in het bij
zonder de colleges volgde van de hoogleeraren
Gunning, Pierson en Chantepie de la Saussaye
In 18S3 verwierf hij de bekroning over de
door de Universiteit uitgeschreven over de
Daemonologie van Flutarebus. Hij promo
veerde in 1887 aan de Amsterdamsche Uni
versiteit cum laude tot Doctor in de Theologie
on een proefschrift: „Het N. T. in de Clemen-
Na voor wetenschappelijke doeleinden onge
veer een jaar in Engeland en Schotland to
hebben vertoefd, deed hy 13 Juli 1888 zyn
intrede als predikant bij de Ned. Herv. Ge
meente te Woudenberg. In December 1891
werd hy te Amsterdam cum laude bevorderd
Pro/. Dr. H. M. VAN NES
tot Doctor in de Klassieke Letteren op een
in het Latijn gesteld proefschrift over: „Ho
merische waagstukken".
In 1891 werd hij beroepen tot predikant te
Rotterdam, waar hij 31 Januari 1892 zyn in
trede deed. In 1900 volgde een beroep naar
Den Haag. waar hij 17 Gctober zijn intrede
deed. Na 17 jaar als predikant te zijn werk-
n geweest, nam hij 1 Uctober 1905 afscheid
het pedikambt wegens zyn benoeming tot
rector van de toen pas opgerichte Nederland-
sche Zendingsschool te Rotterdam. In Septem
ber 1907 vertrok hij naar Leiden, waar hij aan
de Leidsche Universiteit tot hoogleeraar was
benoemd als opvolger van Prof. Gooszen. Zijn
intreerede was getiteld: „Supra-historisch".
Verscheidene jaren was Prof. Van Nes voor
zitter van de Vereeniging voor Inwendige
Zending te Doetinchem (opleiding tot predi
kant) van de Gemeente-commissie te Leiden,
de Ned. Zendingsschool te Oegstgeest,
het Diaconessenhuis te Leiden en van
het Leidsche Pelgrim Fathers-Genootschap.
Wegens zyn groote verdiensten werd hij in
1907 door de Regeering bevorderd tot Com
mandeur in de Urde van den Nederlandschen
Tal van wetenschappelijke werken, alsmede
tal van wetenschappelijke artikelen in tijd
schriften, zyn. zoowel op historisch en klas
siek als op theologisch gebied van zijn hand
verschenen.
Eenige jaren geleden is Prof. Van Nes door
een ernstig ongemak aan een zijner beenen
getroffen, waardoor dit been gedeeltelijk
moest worden geamputeerd.
Het zal den in alle opzichten sympathieken
geleerde morgen ongetwijfeld niet aan blijken
-an belangstelling ontbreken.
LANDBGUWHUGGESCHGOL TE
TE WAGENINGEN
Tot assistent is benoemd Ir- E. W- B. van
der Muyzenberg te Wageningen.
HOOFDBENOEMINGEN.
Vierhouten (te openen School), E. Ger
ritsen, hoofd te Schutsloot (gem. V/anneper-
veen, O.).
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Hengelo, O. (1 Juli te openen 2de Chr.
Nat. School, ben. hoofd Gerh. Andringa te
Harderwijk), mej. M. J. Schram te SluiskiL
Rotterdam (Herv. Groen van Prinste-
ierschool, Persoonsdam 12, hoofd W. van den
Akker Jz.). D. Okkers te Dordrecht. Voor tijd.
Gameren (hoofd H. Heide), J. van Im
merzeel te Slyk-Ewyk. Voor tijdelijk.
JUBILEA.
De heer C. van Veelen, hoofd der Chr.
School te Almkerk, hoopt Vrijdag 1 April a-s.
het feit te herdenken, dat lpj vóór 25 jaar als
hoofd aan genoemde school verbonden werd.
De heer van Veelen behoort tot die men-
schen, die bij het klimmen der jaren een
jeugdig hart behielden. Geboren schoolmeester,
vaardig en geestig spreker, tactvol en harte
lijk patroon, heeft hy, schoon reeds in de
zestig, nog niets van zijn jeugdenergie
verloren.
a ups t
Te Groote-Linidt overleed op den
Tweeden Paaschdag vrij plotseling in den
leeftijd van 59 jaar, de heer H. Lips, hoofd
der Chr. Nat. School aldaar.
Woensdag stond hij nog voor de klas,
maar Donderdag voelde hij zich onwel. Een
longontsteking bleek hem te hebben aange
tast, die na een paar dagen een einde maak
te aan zijn leven.
De heer Lips werd 13 Oct 1872 te Schie
dam geboren. Hij ontving zijn opleiding
aan de normaalschool aldaar. Achtereenvol
gens was hij als onderwijzer werkzaam
eerst te Ouddorp, daarna te Rotterdam aan
de school aan het Zwaanshals, vervolgens
weer tien jaar te Ouddorp en daarna drie
jaar te Maassluis, waar hij ook leeraar was
aan de normaallessen te Vlaardingen. Hij
verliet Maassluis om zijn werk als hoofd
aan te vangen te Hollum op Ameland,
waar hij anderhalf jaar deze functie ver
vulde, om daarna zes jaar te Rockanje als
hoofd werkzahm te zijn, en tenslotte als zoo
danig naar Groote Lindt te vertrekken,
waar hij ruim 19 jaar de belangen van het
onderwijs trouw behartigde.
Eenige malen heeft hij de Geref. Kerk
als ouderling gediend. Te Groote Lindt
•was hij soriba.
De heer Lips was om zijn karakter en
capaciteiten algemeen gezien, ook bij de
sohoolautoriteiten»
(Reeds in een gedeelte der
vorige editie opgenomen.)
CHR. KWEEKSCHOOL
TE LEEUWARDEN
Het 25-jarig jubileum dezer school, van
den directeur J. E. van Buuren, van den
voorzitter H. Pollema en van den penning
meester Ds. H. |M- Dethmers is gisterenmid
dag in een drukbezocht 1 samenkomst her-
Burgemeester L. Wezeman, van Ferwerde-
radeel, hield een openingstoespraaJki Ds. H-
M. Dethmers deed enkele grepen uit de wor
dingsgeschiedenis der KweeCieohool- De heer
Van Buuren wees op de gestelde tweeërlei
taak: 1. de opleiding van den onderwijzer we-
tenschapeplyk en technisch op een hoog peil
te brengen; 2. de eischen onzer Chr. wereld
beschouwing t. a- v. doel en methode der
versohillemde vakken, voorzoover mogelyk
Congres van Chr. Geref. Onderwij
en Onderwijzeressen
zers
EERSTE SAMENKOMST
TE UTRECHT
DE GEHOUDEN REFERATEN
Dit Congres, heden gehouden te Utrecht,
werd geopenid door Ds. S. v. d. Molen,
van Rotterdam, die namens het bestuur der
Vereen, voor Chr. Geiref. Schoolonderwijs
oon welkomstwoord sprak. Spr. zei de met
groote belangstelling vervuld te zijn voorde
resultaten van dit Congres, daar het van
gi-oot belang moet worden geacht als er na
der contact komt tusschen ghe ondemvjjzers-
essen), welker getal reeds aanzienlijk is
geworden. Zulks nliet slechts tot verster
king van den onderlingen band, maar ook
om nu en telkens weer. zoo mogelijk, elkan
der rekenschap te geven van den éisch en
de kracht van het Chr. Geref. beginsel.
Na herinnering van het pas doorleefd
Paaschfeest en aan de crisis, waarvan elk.
begrijpelijk, spreekt, zegt Spr.. dat er inner
lijk verband tusschen l>eklen bestaat. Beide
spreken vap strijd en van overwinning.
Wat toch is eigenlijk de crisis? Uit de vele
voorbeelden, waarin de Schrift het woord
crisis noemt, wordt gewezen op Joh. 3 19,
9 39 en 12 31, waar we lezen, dat dit de
crisis is, „dat het licht in de wereld geko
men is en de menschen de duisternis lie
ver hebben geacht dan het licht", dat de
Heere Jezus zegt: „Ik ben tot een crisis im
deze wereld gekomen" en dat „de crisis de
zer wereld is, dat de overste dezer wereld
buitengeworpen wordt". Hier zien wij de
aard en diepste inhoud ook van de crisis
van dezen tijd, gelijk Spr. nader uiteenzet.
Leven en dooJj worstelen tegen elkander
om de triumph.
Wat predikt ons echter het Paaschfeest?
Jezus Christus verwon. Het Leven verbrak
de macht des doods. En, Overwinnaar zal
Hij bi (ij ven. hoe ook duisternis en dood nog
inwoeden tegen Hem. Allerwege is er te be
speuren een pogen om op te staan, maar
de Opgestane leeft en regeert in eeuwigheid.
Als het goed is is er bij ons de ware op
standing door en in Hem. In ieder geval
hebben wij krachtens doop en belijdenis to
staan rondom Hem en in Zijn kracht te
strijden tegen den geest van de opstanding
uit den afgrond.
Is de crisis in onze dagen verscherpt, wat
zelfs te merken is onder de kinderen, daar
diene dit Congres tot versterking in den
strijd.
Ook de Chr. Geref. Kerk en haar begin
sel is natuurlijk in de crisis betrokken.
Spr. wijst op de eenheidsbeweging als een
der eigenschappen van dezen tijd, welke
van de crisis niet los is te denken. Op dit
punt hebben we zeer zeker elkander reken
schap te geven van den eisch van ons be
ginsel.
Bovendien wil Spr. niet blind zijn voor
het z.g.n gevaar van het derde geslacht.
Blijkt immer naar de lijn David-Sa-
lomo-Rehabeam. dlat er gevaar is, dat bij
eenige kerkelijke en geestelijke beweging
zoo ongeveer bij de derde generatie verslap
ping of inzinking komt, zoo is. het ook
wel noodig, dat ten deze het beginsel van
1892 levendig büyve. Nog op andere zaken
wordt gewezen, als veruitwendiging, zucht,
naar mysticisme van verschillenden aard
op heel de kei'kelijke erve, waarom onder
linge opbouw in de aloude beproefde begin
selen noodig is.
Met de Paaschtroost voor oogen. uit Spr.
kien wenech, dat dit Congres gezegend mag
raijn en rijke vrucht mag afwerpen voor het
persoonlijk en kerkelijk, leven.
De verzonken Stad.
Wilhelm Müller's „Vineta" bracht Spr. tot
de keuze van zijn eenigszins romantische
titel. Zooals in dit gedicht de verzonken stad
klokkenklank en lichtschittering opzendt
naar de oppervlakte der zee, zoo komen ook
uit de zielediepten der onbewustheid teeke
nen van leven opstijgen. Maar niet alleen in
bekoorende schoonheid, neen, in die diepten
leven ook, als in Schiller's „Taucher" de
„Ungeheuer der traurigen öde". Wat de
diepte-psychologie omtrent dit onbewuste
zieleleven (spr.'s eigenlijke onderwerp) aan
de dag brengt, is voor den Christen niets
nieuws. Hetgeen Stekel zegt van „de afschu
welijke misvormde monsters op de bodem
van het meer, dat onze ziel verbeeldt", heeft
Jezus ons eeuwen tevoren reeds geleerd.
Toch heeft met name de psycho-analyse ook
den Christen-opvoeder nog wel wat te zeg
gen. Het is haar verdienste, dat ze weer alle
nadruk legt op het onbewuste. Beschouwde
men nog in de 19e eeuw een onbewust psy
chisch leven als iets absurds, in de 20e eeuw
kwam onder invloed der biologie beter in
zicht
In Prof. Waterinks beschouwing omtrent
de verhouding tusschen de psycho-somati-
sche natuur des menschen en de in deze
tuur ingeorganiseerde pneuma krijgt een
bewust zieleleven een zeer logische plaats.
De invloed van het onbewuste op de levens
openbaring accentueert de waarde van Chris
telijke opvoeding van jongsaan. Enkele voor
beelden illustreeren de noodlottige werking
van do z.g. verdringingen naar Freudiaan-
sche opvatting. Nadat spr. kort Freud's
theorie besproken heeft, ondenverpt hij
ook in de opleidingslitteratuur tot zijn recht
te laten komen.
Voorts werden geschenken aangeboden, tele
grammen verzonden en werden nog toespra
ken gehouden door de heeren: A. L J. Wytzes,
directeur der Chr- Kweekschool te Sneek; C.
Makkes van den Deyl, namens de leeraren; S.
Camping, van Dokkum, namens de oud-leer
lingen; Burgemeester Mr. J- M. Beyma, van
Leeuwarden; H. Hoogenhuis, hoofd der U.L.O-
Söhool, verbonden aan de Kweekschoolen een
oud-leerling.
Des avonds hadden nog een officieel diner
en een gezellig samenzijn plaats.
„BARTIMEUS" TE ZEIST
8e Verantwoording- Ontvangen voor den
uitbouw: mej. G. M. S- te S. f 1coll. Geref-
Kerk te W f25.16; pers. en leerl. Kon- Wilha.
School te A. f 12.50; J. V- te H. v. H. f 1 50;
Zr- G. T- te S. f 5- (Anderen bladen wordt be
leefd verzocht deze verantwoording over te
nemen. A. Oosterwyk, penn. gironummer 31454
Den Haag)-
diens beschouwingen omtrent verdringing,
moraal, ondervraging en overdracht aan een
nadere beoordeeling. Niet een strenge mo
raal, doch een te slappe, weifelende schept
de mogelijkheid van verdringingen en wat
verdrongen wordt is lang niet steeds een
kwaad. Voor den Christen is niet de meest
gewcnschte vorm van „bevrijding" aen naar
boven halen van allerlei onbewuste zondige
begeerten, een sublimeeren van lage driften,
doch wel het gebed om het scheppen van
een rein hart en de vernieuwing van een
vaste geest in het binnenste. De wederge
boorte, niet de sublimeering noch de „over
dracht", brengt de bevrijding. En deze be
vrijding is, dat in beginsel de pneuma weer
gaat heerschen over de psyche, ook in haar
onbewuste strevingen en driften.
De tegenwoordige tijd is wel eens ge
noemd de tijd dier wisselende meeningen
op paedagogiseh gebied.
Een wetenschap, gebaseerd op de theorie
dier wisselende meeningen kan niet als
grondslag onzer Chr. paiedagogick worden
genomen.
De Chr. godsdienst geeft in haar grond
slag, de II. Sdhrift, de juiste kennis om
trent oorsprong, wezen en bestemming van
den mensdh.
De beginselen, d'ie de Bijb. Geschiedenis
„het hoofdvak" doen noemen, moeten het
gansche leerplan beheerschen, evenwel
niet in piëtistischen zin. alsof de Bijbel
een taak, reken- of aardrijkskundeboek is.
Volgens Paulus' woord moeten we niet
alleen opvoeden tot „menschen Gods",
maar die moeten ook zijn „volmaaktelijk
toegerust tot alle goed werk".
Zuiver objectief zal de Bijb. Geschiedenis
niet gegeven worden, evenmin zuiver sub
jectief. Het objectieve gaat, voorop, maar
het subjectieve element kan en mag niet
gemist worden.
Die onderwijzer dient zich bij het onder
wijs in de H. S. onvoorwaardelijk te bui
gen voor Gods Woord Wie twijfelt, zal
Gods Woord niet als „licht op het pad"
kunnen aanprijzen.
De vrije vertelling is te veroordeelen om
dat men zich zoo nauw mogelijk moet hou
den aan de woorden der Schrift
Bijbelsche personen moeten beschreven
worden als „menschen", met zonden en ge
breken. Een zonde van Davtid mag niet
weggedoezeld worden achter de uitdruk
king. dat hiet toch: „de man naar Gods
hart" was.
Meeningsverschillen met andersdenken
den moeten achterwege blijven, omdat het
toch geen voldoende fundeering kan zijn
voor een eventueel e latere bestrijding. Voor
op sta steeds: „Er staat geschreven!"
De leervorm is grootendeels de mededee
lemie. Aanschouwing is hier van weinig
nut. Land- en volkenkunde, eeredienst enz.,
kunnen door afbeeldingen verduidelijkt
worden, maar van bijbelsche personen en
gebeurtenissen werken afbeeldingen eer
verwarrend dan verhelderend.
Het begrijpen der leerlingen moet niet
worden overschat, maar mag ook niet wor
den on d e rschat.
We vragen ook hlet dogma op de Chr.
school. Niet de dogmatiek, maar wel vele
dogma's.
„Jong geleerd, oud gedaan".
Die geschiedenissen waarin het sexueele
leven ter sprake komt, zullen met groote
voorzichtigheid behandeld moeten worden.
Door het lezen der H. S. ié nog niemand
slecht geworden. De Bijbel spreekt niet
over deze dingen, maar noemt alleen fei
ten.
De waarde der Bijbelsche Geschiedenis ds
ongeëvenaard. Zelfs de Openbare Onder
wijzer vraagt om hoekjes met Bijbelver-
Als we voor eigen leven die rijkdom van
Godis Woord hebben leeren kennen, zal het
gemakkelijker vallen van die schatten uit
te dragen aan de jeugd.
Op ons gebed schenkt God licht om van
Zijn licht te jetuigen, opdat het lidht ook
opga in kinderharten.
Over het verdere behandelde op dit con
gres hopen we in ons blad van imorgen
nader terug te komen.
ROFFELRIJMEN
Tegen
Twee Heir en
1 Haarlem ztfn de Ilnks-s.
sten met 159'J tegen 460 9
en ls terstond de Onafhankelijk
Socialistische Pai-tü opgericht.
Haarlem! bakermat der drukkunst,
Wieg-van de O. S. Partij,
Je bent één der vele polen
Der historieschrijverij
Duizenden partijgenooten
Staan rondom de icieg geschaard
Van de donJcerroode baby
Die ten uxoent is gebaard.
De Partij, die luid getuigde
Van zijn ingehouden kracht,
Heeft een wonderlijke baby
Wonderbaarlijk voortgebracht
't Kindje heeft twee linksche beenen,
En de mond is, naar den aard,
Krek gelijk die van z'n vader:
Rood en groot en onvervaard,
En hij zingt met veel bewustheid
Het bekende wiegelied:
Zonder leugens en geinster
Kom je door de wereld niet
Ziet, hoe 't ééne eenheidsleger
Tot twéé heiren is gegroeid;
Hoe de klaproos op één wortel
In twee knoppen open bloeit;
Ziet, hoe welgedaan de tweespalt
Op de roode bodem tiert;
Hoe 't gecultiveerde hunt zaad
Blakende triomfen viert
Thans ligt de Partij in tweeën,
En nu gaat het er maar om
Wie het meeste durft te bieden
Aan het proletarendom.
Dit kan ik je ivel voorspellen:
Als het tegen Rechts zal gaan,
Zullen ze de roode handen
Altijd in elkander slaan.
(Nadruk verboden.)
LEO LENS
VEREENIGING VOOR CHR.
PAEDAGOGIEK
JAARVERGADERING TE UTRECHT
In een der zalen van het Gebouw voor K. ert
W. te Utrecht is gister de jaarvergadering ge
houden van de Vereeniging voor Chr- Paeda-
gogiek.De vergadering stond onder leiding
van Prof. Dr. T. Hoekstra Deze wees in
zyn openingswoord op den band, die er bestaat
tusschen Christus en de geloövigen en tweele-»
dig is: nl. een leven in vrijheid met Christus
en een gedenken van de dingen, die boven
zijn. De geloovige staat in de Christelijke vrij
heid als individu- Elk moet zich naar zijn'
aard en wijze trachten te ontwikkelen. Dok bij
de paedagogiek zoowèl in hooger als lager on-,
derwijs moet gebouwd en onderwezen wordert
naar de Christelijke vrijheid- Op de lagere
school kan dat natuurlijk slechts in beperkten;
zin. Maar we moeten toch de kinderen leeren in
overeenstemming met den Heiligen Geest hun
eigen leven te bepalen. Ook t.o.v. de methode
valt in dit opzicht nog veel te reformeeren.
Anderzijds moet den kinderen ook steeds voor
gehouden worden de hemelsgezindheid, het
gedenken van de dingen, die boven zyn. Spr-
hoopt, dat in dien geest het onderwijs steeds
zal worden gegeven en het in dien zin ook
meer en meer vruchten moge dragen.
Na dit openingswoord werd overgegaan tot
de behandeling van de huishoudelijke zaken.
Uit het verslag van den penningmeester bleek,
dat er dit jaar een batig saldo is van f 341.38
(v. j. f 285-22)- De Vereeniging is thans Ko
ninklijk goedgekeurd. Na eenige bespreking
werd besloten een commissie te benoemen,
welke tot taak heeft middelen te beramen om
het aantal abonné's op het orgaan der Vereeni
ging, het „Paedagogiseh Tijdschrift", te ver.
hoogen.
Medegedeeld werd, dat het tijdstip hiervoor
gunstig is, omdat per 1 April de 24ste jaar
gang is afgesloten en het tijdschrift een jubi
leumjaar ingaat. Tot leden van deze commis
sie werden benoemd de heeren Lasterie, van
Den Dolder; D. Bergsma te Nykerkerveen;
Kok, te Tiel; v- d- Werff te Vijfhuizen; v- d.
Berg te Delft (binnenkort te Leeuwarden)en
Bos ten Den Helder.
In de vacature Prof. Dr. A. v. Veldhuizen
werd tot bestuurslid gekozen de beer K«
Brands, van Haarlem, Hoofdinspecteur bij het
L- O-
Hierna refereerde Prof- Dr M-vanRh ij n,
hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht, over het onderwerp: „Sören Kierke
gaard". Van deze rede gaven wij gister reeds
verslag.
Op het referaat volgde een breede discussie,
waaraan werd deelgenomen door de heeren
Kok, Prof. Dr- T- Hoekstra en Prof. Dr. J.
Waterink.
Hierna werd de vergadering op de gebruike-.
lyke wyze beëindigd.
NIEUWE AVONTUREN VAN PIEPNEUS EN BIBBERSNOET
7L „Ik ben een boon, als linke Hannes
dat niet gedaan heeft!" riep ik uit, en ver
telde van ons gesprek toen we in 't hok za
ten. „Mee!" riep Snorrebaard. Hij pakte
ons elk bij een voorpoot en holde hiet ons
den weg op. Overal waar we langs kwamen,
vroegen we of linke Hannes voorbijgeko
men was, en zoo waren we hem al gauw
op 't spoor.
72. Maar linke Hannes had natuurtijk een
grooten voorsprong op ons. We kon.'en hem
dan ook nog nergens ontdekken, tot w<_* aan
een heuveltje kwamen. Bovenop /.at...,
onze vriend, meneer Loddomog! „I)aar gaat
je!" riep hij ons toe, terwijl hij naar bene
den in het dal wees. Want hij begreep na
tuurlijk wel. om wini lici t,> wn- ..Die
krijgen wc nooit!" zuchtte Snorrebaonl,
dood op.
(Wordt Vrijdag vervolgdJ
