DONDERDAG 24 MAART 1932 EERSTE ELAD PAG. 2 BUITENLAND DE VALERA'S POLITIEK FANATIEK NATIONALISME EN ECONOMISCHE FEITEN Er heerscht, na oen rustige periode van tien jaar, opnieuw een onaangename span ning tusschcn Engeland en Ierland. De nieuwe Iersche minister-president De Valera( de bekende leider der republikein- sche extremisten, heeft na de verdaging van tie Dai! (de Iersche Tweede Kamer), den strijd opgenomen voor de afschaffing van den eed van trouw die de Iersche volks vertegenwoordigers, krachtens het statuul van Westminster, aan den Engelse-hen ko ning moeten afleggen en tevens voor de staking van de jaarbetalingen van 3 mil lioen pond sterling aan Engeland in verhand met de 'vepgjemakkeLing van den aankoop van grond door Iersche pachters. Het feit, dat De Valera do verantwoorde lijkheid voor deze spanning heeft aanvaard, terwijl hij in de Dail niet de meerderheid heeft, maar de medewerking van de arbei derspartij behoeft om de besluiten van zijn kabinet door te zetten, doet de vraag rijzon of deze fanatieke leider wel over het nij dige staatsmanstalent beschikt. Wat hij ten aanzien van den eed wil doorzetten, ten koste van de goetdie verhouding met Enge land, ligt althans tamelijk wel buiten het terrein van de practische politiek en brengt, althans door de manier waarop hij dit aan pakt, verbittering. Het is denkbaar, dat er toch nog meer tactiek achter De Valera's houding zit dan het zoo oppervlakkig dijkt Het zou kunnen, dat De Valera door deze spanning met En geland in het leven te roepen de nationale hartstochten in Ierland will prikkelen om daardoor de andere partijen op zijn hand te krijgen. Het is ook mogelijk, dat hij op nieuwe verkiezingen aanstuurt en dat hij hoopt dan de absolute meerderheid op zijn hand te krijgen. Doch ook daarna zou het toch beter zijn, dat Ierland met Engeland eens ging over leggen en op deze wijpe zijn zin trachtte te krijgen, dan dat het op zoo uitdagende wij ze eenvoudig veiviragsbreuk pleegde. Staat De Valera parlementair niet sterk, nog slechter zou het er voor Ierland bijstaan wanneer Engeland zich eens genoodzaakt achtte den toegeworpen handschoen op te nemen. Minister Thomas heeft reeds ln het La gerhuis medegedeeld, dat de regeering den toestand, die door De Valera's voornemen ln het leven is geroepen, ernstig acht en dat zij de schending van het Statuut van West- minster niet zal gedoogen. ïn Londen spreekt men reeds over econo mische dwangmaatregelen en daar 90 pro cent van den Ierschen uitvoer naar Enge land gaat .moet men daar niet gering over denken. Ook wordt reertte nu in emfkefle Engelsche hl aden geschreven over de mogelijkheid dai men het conflict aan het scheidsgerecht onderwerpt, dat door de Britsche Imperiale Conferentie ln 1930 ie ingesteld, terwijl er ook kans bestaat, dat De Valera de zaak voor het Permanente Hof van Internatio nale Justitie zal brengen. De groote woorden die over afscheiding van Ierland in een enkel Engelsch blad worden geschreven, zullen we vooralsnog niet al te ernstig opvatten. Waar er zulke sterke economische ban den zijn, zullen ook de fanatieke republi kein f-n ten slotte zich wei moeten aanpas- nan den feitelijiken toestand. ENGELAND EN IERLAND In h^t Lagerhuis was Woensdag wederom de Engelsch Iersche kwestie aan de orde. In antwoord op de hem gestelde vragen her- innerde rte minister der dominions, Thomas allereerst aan de mededceling hem door den hoogen commissaris van den Ierschen vrij staat ter hand gesteld. Het is duidelijk aldus de Britsche minis ter, {)it de eed van trouw een integreerend deel uitmaakt van het tien jaar geleden ge sloten verdrag dat tot dusver beiderzijds eerlijk werd nageleefd. Wij zullen aan de regeering van den Vrij staat een mededeeling c)oen toekomen, waar in ons standpunt allerduidelijkst zal wor den uiteengezet Wat de kwestie der annuïteiten betreft, zeide Thomas, hebben wij tot dusverre geen enkele officieele kennisgeving van den Ier schen vrijstaat ontvangen, maar uit de ver- j klaring in den Ierschen senaat r)oor De Valera afgelegd, blijkt wel, dat de regecring van den vrijstaat van plan ls, bedoelde annu iteiten ln te houden Deze annuiteiten zijn betalingen, welke huurders, die grond kochten, dedan om de sommen terug te betalen, hun geleend, om den grond te koopen. Door de tusschen Engeland en Ierland ge troffen regeling is den vrijstaat formeel en expliclst de verplichting opgelegd, de beta ling dier annuiteiten voort te zetten. Zich aan die betalingen onttrekken zou duidelijk een schending zijn van een overeenkomst, die den Ierschen vrijstaat wettelijk en bij zijn eer bindt, welke ook 's lands regeering moge zijn, gelijk het Engelsch-Iersche ver drag zelf voor beide landen gelijkelijk geldt Thomas herhaalde nogmaals, dat de kwestie van ernstigen aard was; de beste wijze van behandeling is dan ook, zeide spre ker, haar te houden buiten de parlementaire debatten, weshalve ik voorstel niet verder in bijzonderheden te treden. De annuiteiten in kwestie zijn een tusschen beide landen getroffen regeling, welke tot dusver loyaal wen) nageleefd en het is onze bedoeling, deze regeling te handhaven. Verder wordt gemeld: Bij de debatten in het Lagerhuis over de Iersche kwestie ls het toch nog tot zeer be wogen tooneeelen gekomen. De afgevaar digde Buchanan verklaarde onder luid pro test d?r ministers dat de regeeringsverkla- ring een oorlogsverklaring aan Ierland bc- tec.kent en dat wegens een bedrag van enkele millioenen ponden. De communistische afgevaardigde Maxton stelde de vraag, of de Iersche natie op een oogenblik, dat de regeering in bijna alle lan den over herziening van verdragen en ver mindering van schulden bezig is, niet even goed als buitenlandsche naties behandeld moet worden. Minister Thomas legde ln ziin repliek nog maals den nadruk op het feit, dat een ver drag slechts met: goedvinden van beide par tijen gewijzigd kan worden. Minister Thomas is in verband met het Engelftrh-Iersch conflict door den koning in audiëntie ontvangen. Uit Londen wordt nog gemeld: In Ierland wordt de gang van zaken in groote spanning afgewacht Het kabinet- De Valera is gisteren bijeengekomen. Ook Gosgrave, de onlangs afgetreden minister president heeft met zijn vroegere ministers een bespreking gehouden. DE VERKIEZINGEN IN DUITSCHLAND DE BETOOGTNC DER HITLERJEUGD GAAT NIET DOOR. De betooging der Hitler-jeugd. die mot Paschen gehouden zou worden te Bruus- wiik endonks de rijksverordening voor den Pnnschvrede, gaat niet door. De Brunswuk- srhe minister Klngges vond wel. dat de be doelde betooping in de Rtadthalle eem be sloten vergadering zou zijn, doch de Ryks- i-opeerintr dacht er anders over en heeft dat aan Klagpes meegedeeld, die daarop heeft ge-eind, dat de betooging niet zal plaats hebben. De helft der nat, soc. bladen verboden. Hitler heeft telegrafisch geprotesteerd bij den Rijksminister van Bfmnenlandsche Za ken, Groener, over het fe.it dat in de laatste dngèn 25 nationaal socialistische bladen voor den duur van vijf dagen zijn vorbodon. Ook de communistische „Rote Fahno" is. tot 30 M°«rt. verboden, wegens beleediging van Hindenburg en Brtining. King,cos. de Brumswljksoha minister van hinneri'ïindeche zaken, had onlangs da „Volksfround", het te Brun«wük verschij nende poci a n i -demorro t isohe orgaan, verbo- ficn voor den duur van vier wéken. Riiks- m'nistor Groener heeft, dit verbod thans on gel icven, zoodat liet blad gister wéder is kunnen verschijnen. Het verbod van de. so cio n 1 -domceratiisc-he bladen to Blankenberg en TTop-'nvnden ls eveneens opgeheven. De ze hc'de hlarV.o werden verboden wegens <-on n. tikel dat ze in het geheel niet hebben gepubliceerd. DUITSCHLAND RN HET MEMEL CONFLICT Do Duitar.he riiksregeoring heoft te Kowno Rome. Parijs cn Londen geprotesteerd tegen de ontbinding van den landdag van Memel, welke ontbinding zij als onwettig beschouwt DE TREINOVERVAL IN MEXICO. De tien roevers mMen worden doodgeschoten De Mexicaonsche minister van oorlog Galles hoeft bevolen, dat de tien roovers, O'.Q Zondag den internationalen sneltrein bij Marlfirasla (staat Guanaguato hebben doen ontsporen, moeten worden doodgeschoten. Do roevers waren geva,ng'••, genomen na een vrij langdurig Vuurgevecht met de mili taire treinbewakers. DE DONAU-PLANNEN HONGARIJE VOOR HET PLAN-TARDIEU. Uit Boedapest wordt gemeld: In de z..g. commissie van drie en dertig, heeft de Hongaarsc.he minister van buiten landsche zaken c)r. Walko, oen verklaring af gelegd over het plan Tardieu. De minister constateerde dat de kwestie der economische samenwerking tusschen de Donau-staten nog geen vasf-omlijnde vormen had aangenomen De grondgedachte van Tardieu's plan om schreef Dr. Walko als volgt: De vijf Donaustaten, Hongarije, Oostenrijk Tsjecho Slowakije, Roemenië en Joego slavië moeten op industrieel en economisch gebied een systeem van wederzijdsche voor- keurtarievcn opbouwen. De uitvoer-overschot ten der agrarische landen zouden dan gedeel telijk kunnen worden overgenomen door do z.g. industriestaten, waarbij de twee betrok ken s'aten aanvullende overeenkomsten met derden zouden kunnen sluiten. Het Hongaarsc.he standpunt kan men sa menvatten in de volgende drie punten: 1. Hongarije hoopt dat de uitvoering van het plan betere afzetmogelijkheden zal scheppen. 2. Hongarije hoopt, als centraal gelegen Donau-land, voordeel te kunnen trekken van de waarschijnlijke sterke opleving van het transito-verkeer. 3. Do economische opleving kan een ver betering der financieele positie van het land tengevolge krijgen. Om al deze redenen is de Hongoarsche re geering voorstander van het plan-Tardiou. Dr. Walko verklaarde voorts, dat de Duit- sche en Fransche verkiezingen, de conferen tie tc Lausanne, en r)? Britsche imperiale economische conferentie te Ottawa, de uit voering van het plan waarschijnlijk nog wel zullen vertragen. Onderhoud Tardieu-Zaleskl. De Fransche minister-president Tardieu had een onderhoud met den Poolschen mi nister van huitenlandsche zaken Zaleski over de plannen voor een Donaufederatie. Polen har) reeds vroeger den wensch te kennen ge geven. bij deze onderhandelingen betrokken te worden. DE ENGELSCHE REOEERTNG EN DE WERELDCRISIS Een verklaring van Sir Herbert SamuëL De Engelsche minister van binnenland- sche zntken. Sir Herbert Samuël, publiceert een verklaring over de politiek van de li berale partij. Hierin legt hij er allereerst den nadruk op, dat de liberalen geenerlej verantwoordelijkheid drogen voor het in voeren van de douanerechten en zich des betreffende stappen voorbehouden voor ere- val van nood. In den tegenwoordigen criti- schen internationalen toestand moeten ech ter moemlngsvcrschilleh in het kabinet lot iedcren prijs worden vermeden. Wanneer op bet tegenwoordige oogenblik de re«ee- ri ngpol itick zou worden gewijvi'gd," zou spoe dig blijken, dat het pond sterling niet zoo vast en de toekomstige economische verl>e- tering niet zoo zeker is, als thans het geval schijnt te zijn. Overgaande op dien internationalen toe stand, zeide Samuël, dat de reparatie- en de ontwapeningsconferenties, al naar zij succes zouden hebben of niet goede of sleohte uit werkingen van ontzaggelijke draagwijdte op de goheele wereld zouden hebben Op een oogenblik van critisehe ontwikkeling in het Verre Oosten, in Ini.idë en Ierland, zou iedere verandering in de Engelsche regee ring in de richting van een eenzijdige par- tijregeering de macht en het aanzien van Engeland verminderen. BRAND IN DE OPERA TE KONINGS BERGEN. Het pnbliek verlaat rustig de zaal. Tijdons een voorstelling Is Woensdag avond brand uitgebroken in het opera-ge bouw te Koningsbergen. De toeschouwers- ruimte was goeil bezet Het publiek bleef zeer rustig toen de directeur mededeelde dat brand was uitgebroken. Terwijl hot ge bouw in alle orde werd ontruimd en het ijzeren scherm word neergelaten, vloegen de vlammen uit het dak van het tooneel. Te middernacht was het vuur gebluscht, flat groote schade heeft aangericht. Een ooggetuige verhaalt over den brand het volgende: Koo t voor de groote pauze bij den trom- meldons (Do drie Musketiers werd opge voerd) verscheen op het tooneel een too- neo (knecht, die eerst een weinig opgewon den heen en moer liep en het Kallot op de hoogte hracht Het ballet hield zich echter heel kahn. Wie het stuk n'iet kende, hai den indruk, dat het hier een komisch in termezzo betrof. Plotseling verzocht ten employé echter den kapelmeester de mu ziek te staken, hetgeen onmiddellijk ge schiede. Vervolgens werd het publiek ver zocht heel rustig het gebouw te verlaten, «laar een klein brandje was uitgebroken. Het publiek gedroeg zich voorboeldtg. Wel begonnen eetnóge vrouwen to gillen, maar overal klonken onmiddellijk knlmeeren 'e woorden en aanmaningen om zonder hnasi. to vertrekken. Hetgeen wol zeer bijdroeg tot de kalme houlding van het publiek, v het feit, dat er op het tooneel geen rook ie zien was, ncch vflammen. Men had alge meen den 1ndmk, dat het een kleinigheid was. terwijl toch ln werkelllkheid op dat oogenblik de vlammen reeds uH het dak sloeigicnk JAPAN EN CHINA Militaire trots in het spel Uit Londen wordt gemeld: Het uiitstel van, de Chineesch-Japansche onderhenddingen te Shanghai is hieraan top te schrijven, dat de Chineesche opperbe velhebber weigerde, met oen Japanschen ge neraal van lageren rang te onderhandelen Dientengevolge zal bij de onderhandelingen van morgen China door oen anderen generaal vertegenwoordigd worden. De Japanners bombardeeren Hantsjn Volgens een Russisch bericht uit Shang hai hebben Japansche bombardementsvlieg tuigen bommen geworpen op Hantsjau, de hoofdstad van de provincie Tseklang. Acht personen werden daardoor gedood. NIEUWE ONLUSTEN IN SPANJE Ernstige botsingen. Als protest tegen het besluit der regeering den aanleg van den spoorweg Zamora— Coruna, waardoor duizenden arbeiders werk werd verschaft, te staken, ls in ^alle groote plaatsen in de provincie Gallcië de alge- meene staking geproclameerd. In verschillende dorpen is het tot botsin gen gekomen tusschen landarbeiders en grondbezitters, waarbij verscheiden perso nen werden gëwond. DE GRAF ZEPPELIN Te Pernambuco geland. Volgens bericht uit Pernambuco is de Graf Zeppelin gistermiddag om 5 uur 50 plaatselijke tijd aldaar vlot geland. De reis van Fricdrichshafen naar Pernambuco is ln 68 uur volbracht. DE CYCLOON IN AMERIKA De omvang van de ramp Naar thans ls komen vast te staan, zijn driehonderd personen tijdens den cycloon, welke Alabama teisterde, om het leven ge komen. Zeven duizend personen zijn dak loos geworden. De materieele schade be draagt twee millioen dollar. De gouverneur van Alabama heeft een pro clamatie uitgevaardigd, waarin hij de bevol king verzoekt den slachtoffers hulp te ver- leenen. Een dergelijk verzoek hebben ook gouverneurs van de andere staten tot de be volking gericht De hospitalen jn de door den cycloon ge teisterde streken zijn vol gewonden; van velen is de toestand kritiek. Er zijn in to taal 2500 gewonden. Ln verband met het groot aantal dooden worden de leden van een zelfde familie ln een enkel graf begraven. Tal van lijken wach ten nog op een begrafenis. 68 JAAR EN NOG „WINKELMEISJE" Zij denkt niet aan ophouden Hoe trotsch is deze vrouw op haar werk kracht! Maar uit haar brief, dien wij hier onder afdrukken, zult U zien, dat ze reden heeft om trotsch te zijn. „Ik ben 66 en 15 jaar lang ben lk nu al as sistente in een zeer drukke manufacturen zaak. Tegenwoordig sta ik van 9 uur 's morgens tot 7 uur 's avonds achter de toon- I bank. Het zal nu ongeveer drie jaar geleden zijn, dat ik begon Kruschen te nemen, en lk ben er vast van overtuigd, dat mijn tegen- woordige energie liet gevolg is van „de I kleine dagelijksche dosis". Voordat ik Kru- I schen Salts nam had ik wel aanvallen van galzucht on leed aan een algeheele ver- moeidheid, zoodat ik het gevoel kreeg, dat ik spoedig mijn werk zou moeten opgeven. Hoe t <*)k zij. nu denk ik daar niet over hoewel ik spoedig gepensioeneerd zal wor den. De tijd voor pens:oeneejing zou vooralle employés gemakkelijk vijf jaar later ge steld kunnen worden, als ze ook allen Kruschen Salts namen". Mevr. E. W. Hetzij U nog in Uw volle jeugd bent, of dat Uw beste jaren reeds voorbij zijn. het is nooit te vroeg en nooit te laat om met „de kleine, dagelijksche dosis" te beginnen. Niets dan dat kleine beetje Kruschen Salts, dat U niet proeven zult, in Uw eersten kop thee of koffie, dat is Kruschen-wet voor vol maakte en ongestoorde levenslust. Kruschen is een ideale combinatie van zes natuurlijke zouten, welke de lever, nieren en spijsverte ringsorganen aansporen tot een gezonde, ge regelde functionne«ering. Daardoor bewerken zij een inwendige zuiverheid en een fris- schcn, gezonden bloedsomloop. Nieuw, ge zuiverd bloed zal elke vezel van Uw lichaam doorstroomen. Begin morgen direct met Kruschen Salts. In den tijd van een week zult U zich al zoo heerlijk gezond voelen en jonger zeker, ontegenzeggelijk jonger. En dan zult U, als zoovele anderen, erkennon, dat U liever Uw ontbijt zoudt missen dan Uw „kleine, dagelijksche dosis" Kruschen. Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar bij alle apothekers en drogisten f 0.90 en fl.60 per flacon. .(Adv.) school, waar de bij de wet bedoelde „oplei ding tot alle christelijke en maatschappelijke deugden" in zijn volheid kan worden nage- j leefd". Kunst en Letteren. Bloedarme, Zenuwachtige Volwassenen en Kinderen die zich lusteloos en slap gevoelen, die overwerkt zijn, prikkelbaar, moede, vroeg- HOE EEN FRONTMAKER WERKT! tijdig uitgeput, gebruiken met uitstekend gevolg als bij openbare-schoolpkopaganda. bloedvormings- en versterkingsmiddel Vereeniging „Volksonderwijs" HCMS/IEL's HaematOgen Ijvert met zeer grooten ijver voor de Openbare Vraag het oordeel van Uw dokter! (Adv.) School. Dat is haar volste recht- I Doch 2(1 mist het recht, diarbli valsohe voor Openbare School inwendig roo rot en ver- 6tellingen te geven. Ln dat gebeurt toch on- moimci, dat zij geen mededinging verdragen ders. he.den ma,en. Nu hier, dan daar. ka„, laat zij da„ raU „a„t g dat geva, Vorige week «prak zekere Joh EeAng, van zou b,uken dat zij de m0„ite om haar Amsterdam, voor de afd. Barendrecht te houden, niet waard is". we I Conclusie en toepassing op dit woord zullen „een gloeiend pleidooi voor het goed rechtLaten we all de openbare school als Hjnde de eenige «""j va°'dczen Propagambst voor de afd. Ga ol, waar de bg de wet bidoelde „oplei- van Volkaonderwjs pen tooneel- stukje opgevoerd werd: „In den Mist en dat er, volgens het verslag, een „geweldig ap- plaus" op volgde- Nu. de vergadering heeft wel heel den avond Je begrijpt niet, hoe ze den menschen zulke in dikken mist gezeten, 't Is te hopen, dat die nonsens op de mouw durven spelden. De Open- spoedig en voor goed mag optrekken. bare School heeft geen bijbels in de klas, er wordt geen onderwijs uit den Bijbel gegeven, men leert er Jezus Christus niet kennen, van Zjjn leer hoort men er niet, van Hem als den Zaligmaker wordt er allerminst gesproken, Hem lief te hebben en God te vreezen wordt den kinderen niet voorgehouden. En toch beweert zulk een propagandist, dat de Open bare School „de eenigi> Schoo' is, waar de bij de Wot bedoelde opleiding tot alle Christelijkejlaandag, oud-ohed decorateur teefdm Z°U W° °aSe" tere.rd.b 't Is me de „volheid" wel! En verder beweerde de spreker, dat: „volgens de uitspraak van vooraanstaande personen op gebied van bijzonder onderwijs, op de bijzondere scholen het godsdienstig gevoel verstikt is door de wijze, waarop de godsdienst bij de jeugdige leerlingen op die scholen ingestampt wordt". t Is wel jammer, dat ons de namen van die vooraanstaande personen en dat die uitspra ken ons onthouden zijn. Want we weten de dingen gaarne hoel precies. We houden ervan, dat „man en paard" genoemd worden en „zwart op wit" bewijs geleverd wordt- Zoolang zulk een propagandist ona daaraan niet helpen kan, gelooven we van zijn beweringen niets niemandal. Weet ge, wat we wél precies weten? Dit, dat dezelfde Vereeniging „Volkson derwijs voor de propaganda ten behoeve van de (Openbare School een geschrift uitgaf van Mevrouw SchookVerboom, waarin een felle veroordeeling van godsdienstonderwijs op school voorkwam en woordelijk te lezen stond: „Ik zou de kinderen allen in één groote omar ming by mg willen houden om ze te vrgwaren voor zoo groot onzegbaar leed JAN MAANDAG t Hedenmorgen is te Amsterdam in den i ouderdom van 82 jaar overleden de heer J. Baleis voor Volksvlyfc De teraardebestelling zal Dinsdag a-s. plaats vinden op de begraaf plaats zorgvlied. Gemengd Nieuws IN DE MODDER GESTIKT Te Diever (Dr.) is het éénjarig kind van Datema bij de ouderlijke woning ineen moa (lerkuil gevallen en gestikt. Weerbericht ONGEWENSCHT BEZOEK VAN EEN COLLEGA Te Amsterdam kwam een 17-jarige ont slagen bediende van de assurantie-firma hoewel plaatselijk Merrein La Porte op de Keizersgracht pen praatje maken bij zijn vroegere collega's. Hij liet daarbij een revolver zien en vertelde, dat hij geladen was. Tenslotte verzocht het per soneel hem te vertrekken. Plotseling greep hij een tasch, waarin 300 en een wissel aan toonder en holde de deur uit. Bij de zonS(>pgang 5.1—,— achtervolging werd hij gegrepen door een Maansopgang 11-23 u.. Maansonderg- 6.34 u. varen agent en overgebracht naar het bueau Sin- al de j gel. Het bleek daar, dat het wapen geen re-1 26 MAART Stand als glsti Hoogste stand te Helsangfors (Fin!.) 770.4. Laagste stand te Vertmanör 755.5. Stand vanmorgen half twaalf 766.8. WEERVERW ACHTING (Medeged jor 't Kon. Ned. Meteorologisch Inst te De Bilt) Zwakke tot matige O. tot Z. wind, helder tot lioht of half bewolkt, weinig of geven neerslag, wéinig verandering in temperatuur. BUITENLANDSCH WEERBERICHT (Medeged. door 't Kon. Ned. Meteorologisch Inst. te De Bilt) De gisteren genoemde hooge drukgebieden namen sterk in beteekenis af. De 765-kern in het Z.W. van het waarnemingsgebied verdween geheel. Het 770-gebied over Scan dinavië werd belangrijk kleiner van afme tingen. In het W. vertoont zich op den Oceaan een diepe deprehsie, die op IJsland de barometer reeds ferm doet dalen, doch waarschijnlijk wel weer noordelijk van ons j langs zal trekken en dus weinig voor de weerstoestand hier te lande zal betaekenen. In Engeland en aan de Noosche kust bracht de depressie-toestand eenigen regen. Overi gens heerscht in bijna geheel Europa rustig weer met geringe bewolking. Nog steeds wordt uit Duitscihland en Noord-Frankrijk is land matige tot strenge vorst gemeld, Duitschland de tempe ratuur nog een weinig steeg. TEMPERATUUR Stand vanmorgen halftwaalf 5.0 C. 25 MAART Zonsondergang 6.20 voor zoo groot onzegoaar ieea en ik zou ai de ëcl- oiociv. uouiuui. ■■■-z kracht mijner overtuiging verzamelen en ze j vol ver, maar een zoogenaamd startpistool zOT1SOpgang 5.51 u.; Zon?< toeroepen: Er is geen bel en er is geen duivel!" En dan zou de propagandist Eering, die te Barendrecht optrad, zijn hoorders willen wijs maken, dat de Openbare School de eenige is, die in zijn volheid tot alle Christelijke en maatschappelijke deugden opleidt! De z.g. neutrale Openbare School zonder Bijbel en zonder godsdienstonderwijs is daar toe ook niet in staat, en daarom onbruikbaar De vrijzinnige Jhr. Dr. van der Wijck kwam dan ook tot de erkentenis: „De gods dienstige richting van hen, die ge ene gods dienstige richting hebben, is de eenige die met onze neutrale school vrede kan hebben". De vryzinnige Prof. Dr. A. B ruining kwam in een vergadering van den Protestan tenbond rond voor den dag door te zeggen: „Het onderwijs mag niet zijn godsdienstloos. Dat is een kanker en een pest" Reeds vroeger had de liberale staatsman Mr. J. R. Thorbecke verklaard: „Zijn onze scholen godsdienstloos, dan mogen zij verdwij nen, dan is het beter dat zij niet bestaan" Welnu, deze verzuchting wordt dan ook hoe langer hoe meer bewaarheid: elk jaar worden er enkele tientallen Openbare Scholen ge- De propagandist te Barendrecht heeft vol gens het persverslag óók nog gezegd: „Ten eenenmale onwaar is de bewering van de tegenstanders van openbaar onder- wys als zou de openbare school opleiden tot ongodsdienstigheid en socialisme". indergang 6.22 u- Maansopgang u.; Maansonderg- 6-57 u. VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN OP HEBBEN 25 MAART Van 's avonds 6.50 u. tot 's morgens 5.21 ü- 26 MAART avonds 6.52 u. tot 's morgens 518 u. Van WATERSTANDEN RIVIEREN Heden Vorig Heden Vorig Caup l.fift l.M Em- J.15L -U$ CobKns 1.614 1.77 Trier 0.64 0.71 K-'ulén .'.-1:35 U6 -0.04 -0.14 -0.2* -0,15 1.0? 1.09 0.04 0.91 1.80 1.76 10.99 11.04 Ruhrort W-sel Emmerik Tegenover deze looze bewering stellen we wat Prof. D r. L. Knappert, een Her vormde van rasecht moderne kleur, woordelijk gezetrd heeft, namelijk dit: „Het kwaad is, dat het Openbaar Onderwijs aan de godsdienstige vorming schade doet" En wat het socialisme betreft? Welnu, eerst heeft de Onenbnre School libe ralen gekweekt. De liberaal D r. H. F- R. H u- brecht heeft eerlyk uitgesproken: „De Staat ls op Onderwijsgebied niet neutraal ge weest; ze heeft zich neutraal genoemd, wat niet anders was dan de ieugd dry ven in de richting van het Liberalisme". Dat er geen stilstand op dézen weg is. blijkt wel uit wat later een ooderwiïzer-frontmaker voor de Openbare School, de socialistische heer E.T.van D e t in een brochure schreef „Wy zyn niet zoo dwaas om te meenen, dat de opvoeder zyn eigen individualiteit opzij zou kunnen of moeten zetten en dus niet den in vloed zyner persoonlijkheid op bet kind, dat hji opvoedt, zou mogen later inwerken". En de sociaal-democraat J. O. van Kuyk- h o fonderwiizer eener Onenbare School, sorak het vrymaedig uit: „De socialist zal thuis en in den kring waar hij invloed he-^ft, zijn levensbeschouwingen laten spreken in zjjn daden, in zijn uitingen, in zijn lessen Hij zal niet de waarde-theorie van "Marx, noch dé y'zeren loonwet van Lasalle doceeren, doch hij j bnsclv en heidebrand achter „de Tilburgschc ize high allen", tusschen den Dongenschen en Reeds eerder zou het jonge mensch zich aan oneerlijkheid hebben schuldig gemaakt EEN MISLUKTE INBRAAK Te Arnhem is ingebroken in het gebouw van de N.V. Prov. Geldersche Electriciteits- Mij. aan de Utrechtschestraat De daders hebben zie hdoor overklimnnng van een muur en verwijdering van een ruitje aan de achterzijde toegang tot de kantoorlokalen verschaft Verschillende lokalen werden doorzocht een schrijfbureau werd openge- broken, evenals een kastje, waarin gelden' Waishut li79 1>n) werden gedeponeerd voor het Crisis-comité,-oieiv—o!») doch waarin vermoedelijk op dat oogenblik Hunlngen 0.23 0.38 niets aanwezig was. De daders, die op het Rhelnweller -2.00 -1.99 kantoor van den directeur de telefoondra- £j^aa' gjl ^fi0 don hadden doorgesneden, hebben nog tever- \vie,ieehelm l.ïl hifi peefs getracht een brandkast te foreeeren. Mannheim 2.30 9.31 Een antiek juweelenkistje, dat op het kan- j Lohr 0.— 1.28 tuor van den directeur stond, werd in de M iinz -0.27 -O30 benedenverdieping opengebroken terugge- j insvn ...hl w™ HOOGWATer ned. zeehavens EEN GEVAARLIJK BRANDJE Te Amsterdam heeft 's avonds op de derde Ters. helling 10A S-'.fifi verdieping van een perceel in de Van Wou-j Hariingen ih36 23.fi3 straat een 68-jarige bewoner, terwijl hij in de H.e',,er 1 keuken was, een toeval gekregen, mei het t ,'In™l,en gevolg, dat hij in zijn val een brandende u v Hollan petroleumkachel omtrok, waarvan de weg stroomende petroleum vlam vatte en zich ln het keukentje verspreidde. Ofschoon een stiefzoon, die met den man samenwoont, niet thuis was, was er toch zoo spoedig hulp ter plaatse, dat het slachtoffr, dat toe vallijder is, zonder brandwonden te hebben opgeloopen, uit de gevaarlijke omgeving kon worden weggehaald. De man is per auto van den G.G. en G.D. ter observatie naar het Wilhelminagaslhuis vervoerd De inmiddels gewaarschuwde brandweer blüschte het brandje in de keu ken met één straal. BOSCH- EN HEIDFBRANDEN Woensdagmorgen om half twaalf ontstond op het militaire oefenterrein nabij de „Tra" onder Ede een heidebrand, doordat eenige ionpens, die daar kampeerden, in een loop graaf een vuurtje stookten. Door den sterken Oostenwind liet de brand zich in hel begin ernstig aanzien, doch door vlug optreden van de Edesche brandweer, bijgestaan dooi de burgerij c-n het feit. dat er een baeeileii zandweg door het perceel loopt, werd ft»- brand 'o' staan gebracht. F..n H.A. heide werd door het vuur ver woest. Woensdagmiddag woedde een groore zal onvoeden in socialistische richting. Onze bedoeling is toch de jeugd op te voeden tot socialisten, tot klassenstrijde Reeds in 1921 uitte „Het Onderwijs", orgaan van de Vereeniging van Hoofden van Open bare Scholen, dan ook de klacht: „Vertegen woordigt de Openbare School nog de eenheid der natie, of wordt ze langzamerhand zeker secte-school der S.D.A.P Zoo hollen we den weg af, die slechts hiertoe kan lei den, dat de Openbare School, eenmaal de trot6 van het overgroote deel der natie, verschrom» pelt en verkwünt en als socialistische ar menschool eindigt". Dit proces is al de jaren daarna doorgegaan, zoodat de hoofdredacteur van het libera'e „Va derland", de heer P Roodhuvzen, in 1930 Dongt T.oonschen weg. D'e brand woedde lerrein van circa 250 H.A. en ofschoon mei kracht het vuur werd aangegrepen, kon men daartegen weinig uitrichten en moest men het laten doodloopcn tegen genoemde wegen. Rechtzaken VAN VERDUISTERING EN VALSCHHEID IN GESCHRIFTE VRIJGESPROKEN. Pp rechtbank te Middelburg heeft vrijge- as r Rank te Goe.s. die terecht hadden gestaan (aldus drukte hij zich uit): „niet zond' betuiging van diep leedwezen over het feit dat dé Openbare School minder te duchten heeft van haar confessioneele tegenstanders dan van deze socialistische onderwijzers, die haar wil len maken tot een socialistische armenschool, tje, onaanvaardbaar voor de tienduizenden en nog eens tienduizenden aanhangers van onze constitutioneels monarchie onder het Huis van Oranje, die tevens voorstanders zyn van het Openbaar Onderwijs". Ts het nu wonder, dat de Onenbare Schoo] zienderoogen achteruitgaat En wordt egens verduistering van obligaties, ten nadecle van cliënten, terwijl den directeur en een der procuratiehouders bovendien nog vnlsehheid in geschrifte ten laste was gelegd. De Officier had veroordeelinip tot gevangenisstraf geëischt tegen alle drie verdachten. DE VERDTJISTREING TE WlRDlTM De rechtbank te Leeuwarden veroordeelde Ds. J. H. C- K, predikant der Ned. Herv. Kenk te Wirdum wegens verduistering van niet duideiyk, dat de propagandist Eering fel-1. ruim f32000 ten nadeele van de pastorie te t«iyk voor een verloren zaak zich warm Wirdum tot 2 jaar gev. straf met aftrek van maakte? prefentleve hechtenis. De elsch luidde 2 jaar De vryzinnige Prof. Dr. Buys heeft en 6 mTwj. met aftrek van preventieve hech reeda vóór langen tyd geschreven: „Is del tenis 5.13 9.2 I7.5K 21.31 02 17.1« 4.00 1«. 16 4.10 16.26 6.10 18.40 2fi Maart llellevoetel WillemsiaU Brouwers!) Delfzöl Terschelling Hariingen I>en Helder te getü Pen Helder 2e get! J.Tmulden Hoek van Holland Rrhevenlngen Rotterdam Wemeldlnge 4.54 17.14 ■\36 18.00 4.016.26 4J6 17.06 5.(11 17.27 2.53 15.29 330 15.59 4.29 17.C4 10.03 22.11 17.68 17.03 lICHAltlfllJKE OEFENING GYMNASTIEK GEWESTELIJKE TURNDAG MEPPEL Ook voor den turndag van het Noorder gewest van het N. C. G. V., welke dit Jaar te Meppel stuat te worden gehouden, blijkt groote belangstelling te bestaan. Reeds thans kan gerekend worden op een deelname van 800 turners en turnsters en de inschrijving is nog niet gesloten. Vooral Groningen schijnt sterk vertegenwoordigd te zullen worden; men spreekt zelfs van het laten loopen van een extra-trein. VOETBAL DE R.C.V.B. COMPETITIE. Programma voor Zaterdag a.s. SD.V.V. I—Olympia L Eendracht I—Pro Patria I. K.D.O. I—R.CJv. K lass o II. V.V.O. I—W.I.A. I. Stormvogels IG.W.A. Z.W.—H.B.S. R e s.-k 1 a ss e I. Steeds Ilooger—K.D.O. II. Z.O.Unicum II. Olympia II -D.V.V. II. OD.K. II-n.V.A. II. Excelsior II—V.V.O. II. Res.-klasse II I-I.BS. II—W.I.A. II. V.V.S. II—Eendracht IL Or. Wit II—Pro Patria II. O.O.V.—S.S.S. DE C.N.V.B.-COMPETITIE. Programma voor Zaterdaq a.s. In verhand met de Paaschvacantie Is In alle districten beaoten geen Bondswedstrij den vast te stellen. Op verzoek tijm echter vastgesteld in „Zwolle" de wedstrijd QuickSparta en in „Twente" D.E.S. II—Excelsior IL

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | | pagina 2