WOENSDAG 23 MAART 1932
.EERSTE BLAD PAG. 2
DE BETEEKENIS VAN OTTAWA
HET BRITSCH IMPERIUM EN DE
OVERIGE WERELD
DE ENGELSCH-DUITSCHE KOLEN-
KWESTIE ALS VOORBEELD
De Britsche rijksconferentie die in Juli te
Ottawa in Canada zal worden gehouden en
waarin zal getracht worden te komen tot
een systeem van voorkeurtarieven voor het
Imperium, is een bijeenkomst waaraan door
den gewonen dagbladlezer wellicht te wei
nig beteekenis wordt gehecht
Hoe gewichtig men de conferentie van
Ot'awa in Engeland zelf acht kan blijken
uit de samenstelling van de kahinets-depu-
tatie, welke daar heen zal gaan. Naar Cana
da zullen in Juli gaan de ministers J. H.
Thomas, sir Philip Cunliffe-Lister en Mr.
Runciman en, zoo de parlementaire toe
stand het maar eenigermate veroorlooft, Mr.
Baldwin, Mr. Neville Chamberlain en lord
Hailsham.
Het is, volgens de Britsche pers, het beste
team, dat men had kunnen uitzoeken vooi
het aan de orde kompnd onderwerp. F.r
wordt bij meegedeeld, dat Baldwin, ook als
hii niet zou kunnen meereizen, de leiding
van de onderhandelingen in handen zal heb
ben, tesamen met den krachtigen Chamber
lain.
Niet alleen in Engelsche regeeringskrin-
gen is men overtuigd van de groote betecke
nis van Ottawa, ook in de buitenlandse!)e
regeeringen houdt men, nu de ecne staal
den anderen noodzaakt om bescherming»
maatregelen te nemen, het oog op die Brit
sche rijksconferentie gericht, als een nieuwe
bedreiging van den vrijen internationalen
handel. Dat men tegenover de Britsche voor
nemens van rijksvoorkeurrechten allesbe
halve vriendelijk staat, behoeft weinig uit
legging.
Immers het is niet mogelijk de handels-
verhoudingen tusschen de deelen van het
Britsche wereldrijk le regelen zonder de' ei
ook nieuwe schikkingen gemaakt worden in
de betrekkingen van elk dier deelen tot an
dere landen, die dezelfde goederen v
brengen en uitvoeren als het Britsche moe
derland. dc dominions en de koloniën.
Men kan als voorbeelden daarvoor wijzen
op den vleeschuitvoer van Argentinië. den
boteniitvoer van Denemarken en op het In
tense handelsverkeer tusschen Canada en
de Ver. Staten.
Een voorbeeld van verband tusschen inter-
Europccsch handelsverkeer en de binnen
kort te houden Britsche rijksconferentie over
do voorkeurrechten ligt vlak voor de hand
in de kwestie, welke op het oogenblik gaan
de is tusschen Duitschland en Engelana
over den kolen-invoer.
Een Dultsch decreet heeft den import van
Britsche steenkool tot een derde van den
normalen invoer beperkt en zich daarbij
vooral beroepen óp het feit, dat Engeland
van den gouden standaard is afgeweken en
tarievenland geworden is. waardoor het han
delsverdrag van 11)24, dat op Engeland als
vrijhandelsland berekend was, zijn oorspron
kelijke waarde heeft verloren.
Nu is het van beteekenis, dat de Duitsche
regeering zoo juist een nota aan de Engel
sche heeft laten overhandigen, waarin zij
voorstelt mondelinge onderhandelingen te
openen, niet alleen over de koienkweslie.
maar over het gehecle complex der Duitsch-
Ëngelsche handclshet rekkingen.
Men had dit te Londen reeds verwacht,
want men doorziet daar heel goed, dal
Duitschland Engeland spreken wil vóór de
conferentie te Ottawa.
Engeland heeft duidelijk genoeg te kenner,
gegeven, dat het met geen land wil onder
handelen over nieuwe handels verd ragen
vóór die conferentie heeft plaats gehad.
Maar Duitschland heeft er belang bij on
derhandelingen met Engeland over het. han
delsverdrag uit te lokken vóór de rijkscon
ferentie. om het te binden door verplichtin
gen die het tegenover Duitschland op zich
genomen heeft
Men ziet te Londen de drastische beper
kingen van den Britschen steenkool-invoer
vooral in dit licht En de jongste Duitsche
nota schijnt dio opvatting te bevestigen.
Duitschland hoopt, met de andere staten
van het vasteland, op de mislukking van
Ottawa.
Frankrijk heeft reeds overtuigd van het
geweldig belang, dat Groot-Brittannië heert
bij zijn kolen-uitvoer met een soortgelijk
middel gewerkt.
Of Duitschland zijn zin zal krijgen, is twij
felachtig, omdat de uitvoer van Duitschlani
naar Engeland ongeveer viermaal zoo groot
is als die van Engeland naar Duitschland
een niet bepaald heel gunstige basis voor
laatstgenoemd land om pressie te oefenen.
Ons doel voor heden is echter geweest on.
op de groote bcteekeni.s van de conferentie
'te Ottawa eenig licht te-latcn vallen aan dc
hand van een voorbeeld, dat we van min oJ
meer nabij kunnen nagaan en dat als hei
ware binnen ons gezichtsveld ligt
DE DONAUPLANNEN
DE HOUDING VAN TSJECHO-
SLOWAKIJE VALT MEE
BENESJ ZET DE TOESTAND UITEEN
De Tsjecho-Slowaaksche Minister
buitenlandsche zaken Dr. Benesj heeft in de
commissie van buitenlandsche zaken van
het parlement een uiteenzetting gegeven
over de voorstellen der Fransche regeering
tot economische samenwerking der midden-
Kuropeesche staten.
Hij wees er op, dat de ïtaliaansche regee
ring aarzelt en de Duitsche. blijkens haar
memorandum, een in hoofdzaak afwijzend
standpunt inneemt
De Tsjecho-Slowaaksche regcering is bereid
deel te nemen aan concrete onderhandelingen
der vijf midden-Kuropeesche staten op de
basis van de preferentie-gedachte.
Politieke actie acht hij hierbij van meet af
uitgesloten, evenals onderhandelingen over
een tolunie tusschen bedoelde staten.
Zij neemt echter geen deel aan onderhan
delingen. waaraan niet ook Roemenië en
Joego-Slavifi meedoen. En wonneer!
1 ij n en R o m e h e t F r a n s c h e i n i t i a-
tief hun toestemming onthou
den, zal de Tsjecho-Slowaaksche
re geering aan niets deelnen
Het Fransche memorandum, aldus Benesj
stelt voorop .dat de groote mogendheden zich
openlijk uitspreken voor het beginsel
der politieke onbaatzuchtigheid
in m i d d e n-F. urnp a. De middcn-Euro-
peesche staten hebben reeds hun politieke
rijpheid bereikt en streven er naar, in mid
den Europa een soortgelijke positie te ver
overen, als b.v. België, Holland of dc Scan
dinavische staten hebben.
Dr Benesj acht elke midden-Europcesche
politick, die Oostenrijk in een of andere anti-
Duitsch gedacht politiek bfck zou willen
dwingen, principieel verkeerd. Tsjerho-Slo-
wakië wenscht een dergelijke constellatie
niet, het verlangt met Duitschland
zoo vriendschap pol ij k mogelijk
politieke relaties te onderhouden.
POINCARé
Uit betrouwhare bron te Parijs verluidt,
dat in het buitenland in omloop zijnde ge-
ruchtpn over verslechtering van den gezond
heidstoestand van Poincaré, niet met dc
fejten overeenkomen. De toestand van Poin
caré is, naar verzekerd wordt, onveranderd.
Patek. de Fobische gezant te Moskou, heeft
Zondag ten tweede male aan d n Commis
saris van buitenlandsche zaken opheldering
verzocht over het officleele communiqué van
10 Maart nopens de resultaten vnn het on
derzoek inzake den aanslag op Twardowsky.
den Duitschen gczantschapsattoché, waarin
Polen genoemd werd in verband met dien
aanslag.
AMEftlKA EN EUROPA
INTERVIEW MET SACKETT
De Amerikaansche gezant te Berlijn Saekett
ontving te Parijs een redacteur van de
„Temps", wien hij verklaarde, dat eerst Dins
dag ter kennis van zijn reg-ering is gekomen,
vooral ten doel heeft zijn collega Edge te hoo
ren over het bezoek, dat deze pas onlangs aan
Amerika heeft gebracht. Overigens doet het
hem genoegen, ook nrnisteripresident Tardieu
en andere leden van de Fransche regeering te
ontmoeten. Aangezien hij vandaag naar zijn
post terugkeert, zullen de besprekingen, die
hy met de Fransche staatslieden zou kunnen
hebben, noodzakelijk zeer algemeen moeten
zijn.
Op de vraag, wat hy over den politieken
economlschen toestand van Duitschland dacht,
zeide Saekett, dat volgens zijn meening
Duitschland de tegenwoordige moeilijkheden
zal kunnen overwinnen, indien 't de noodzake
lijke credieten kan vinden- Daarom vormt het
Duitsche vraagstuk een onderdeel van de sta
tionaire vraagstukken van het Europeesche
probleem-
De redacteur stelde verder de vraag, of de
Vereenigde Staten het standpunt handhaven,
dat de Europeesche landen, alvorens op den
steun der Vereenigde Staten te kunnen reke
nen hun aangelegenheden eerst zelf moe
ten regelen.
Saekett zeide daarop, dat dit inderdaad het
Amerikaansche standpunt is- Amerika zal
nooit tot offers bereid zijn, die slechts een of
ander land ten goede zullen komen. Hy ,kan
daarom niet genoeg den nadruk leggen op de
beteekenis, welke men in de Vereenigde Staten
aan het tot stand komen van een Europeesch
aceoord hecht.
Wat de conferentie van Lausanne betreft,
verklaarde Saekett, dat de Vereenigde Staten
zich daar in geen geval zullen laten vertegen
woordigen, ook niet door een waarnemer.
Tegenover een redacteur v»n de „Journal
des Débats" verklaarde Saekett nog, dat de
Vereenigde Staten de vorming van een en
tente der Donaustaten als een zuiver Europee
sche aangelegenheid beschouwen, waarin zij
zich niet behoeven tg mengen en waarby zij
slechts in zoover belang hebben, dat de be
staande handelsverdragen, die met Amerika
zyn gesloten, nageleefd worden.
HARD TEGEN HARD TE MEMEL
HET GEWANTROUWD DIRECTORIUM
De landdag ontbonden.
In de Dinsdag gehouden zitting van den
landdag van Memel, welke werd bijgewoond
door een groot aantal vertegenwoordigers
der binnen- en buitenlandsche pers, las de
nieuwe iandspresident Simaitis de regee-
ringsverklaring voor.
Na zijn medewerkers den landdag te heb
ben voorgesteld, besprak de president de
motieven welke de Litausche regeering had
den genoopt het directorium-Boetscher af te
zetten, alsmede de gevoerde onderhandelin
gen over de vorming van een nieuw direc
torium.
Hij wees er daarbij op. dat het noodig zal
zijn, die beambten, welke niet het Litausch
stau burgerschap bezitten, uit den Dienst
van het Memeigebied te verwijderen.
De rede vond een koel onthaal, spreker
werd hier on daar geïnterrumpeerd. Na de
voorlezing der regeeringsverklaring werd de
zitting een half uur onderbroken.
Bij de bespreking van de regeeringsver
klaring dienden de meerderheidspartijen een
votum van wantrouwen in tegen het huidig
directorium.
Deze motie werd met 22 tegen 5 stemmen
aangenomen.
Onmiddellijk daarop las president Simaitis,
een besluit van den gouverneur voor, waar
bij de landdag wordt ontbonden.
DE WERKLOOSHEID IN DUITSCHLAND
Geen verandering
Den 15den Maart werden in Duitschland
fl.129.000 werkloozen geteld. Sinds 1 Maart
in den stand van de arbeidsmarkt geen
wijziging van beteekenis gekomen.
Te Lwnw (Lemherg) is een commissaris
van politie p straat door twee onbekenden
neergeschoten. Zijn schedel werd vorhri.'*eld
en hij was op slag dood De darters maakten
zleh dadei'jk uit de voeten.
D? Poolsehe bladen schrijven do daad toe
aan Oe.kralnsche terroristen. De politie heeft
ve.rseheiden Oekroiners aangohouiten. o.w.
Undo, ds secretaris van de Oekralnsche na
tlnnanl-democratische partij en dr. Maka
ru9chka, oud lid van den Landdag, die tot de
gevangenen van Brest Litowsk heeft behoord.
CHINA EN JAPAN
TERUGTREKKING VAN
JAPANSCHE STRIJDKRACHTEN
Sir John Simon heeft in het Lagerhuis
meegedeeld, dat hij een bezoek heeft ontvan
gen van den Japanschen gezant, die hem
heeft meegedeeld, dat Tokio bevel heeft ge
geven tot het terugtrekken van het grootste
deel van de Japansche oorlogsschepen uit de
wateren van Sjanghai. De eerste Lord van
de admiraliteit, zei Simon, deelt my mede,
dat men heeft verklaard, dat de preliniinairen
voor de vredesonderhande'ingen bevredigend
zyn afgeloopen en dat morgen (dat is van
daag, Woensdag) een formeele conferentie
bijeenkomt. Japan zal zyn zeestrijdkrachten
verlagen tot weinig meer dan het in normale
lyden in de Chineesche wateren heeft.
Japansche marinetrocpen te Hankau.
Het telegraaf-agentschap der Sovjet-unie
meldt uit Sjanghai, dat Dinsdag te Hankau
Japansche marinetroepen zijn ontscheept. De
chef der Japansche marine, admiraal Josjawa,
verklaarde, dat de landing geschiedt op grond
van het bes'uit der Japansche regeering
inzake bescherming der Japansche belangen.
De kosten van de krijgsbedrijven.
Het Huis van Afgevaardigden te Tokio
heeft zijn goedkeuring gehecht aan de reeds
gedane uitgaven voor de actie in Mandsjoerye
en te Sjanghai tot een gezamenlijk bedrag van
79 millioen yen. Bovendien zijn nog 67Vfc mü-
lioen yen toegestaan. Het desbetreffende wets
ontwerp moet nog in het Heerenhuis worden
behandeld.
CYCLOON IN DE VER. STATEN
ONTZETTEND NOODWEER
Honderden slachtoffers
De lente heeft in de Ver. Staten ingezet
met cyclonen en sneeuwstormen, welke i:
verscheiden staten slachtoffers hebben ge-
èischt en groote materieele schade aange-
In Alabama waar de cycloon gepaard ging
met hevige slagregens zijn vele steden ge
teisterd. Te Greensboro, North fort, Fauns-
dale, Demepoüs, Mario en Tuscaloosa welke
gemiddeld 500 a 1000 Inwoners hebben en op
50 a 100 K.M. afstand ten zuiden van
mingham liggen, vielen talrijke slachtoffers,
te Northport alleen 24 dooden en honderdtal
gewonden.
Te Columbiana werden 15 personen ge
dood en 75 gewond. Hier zijn honderd ge
bouwen ingestort
De aangerichte schade wordt op minstens
500 millioen dollar geschat
De scheepvaart langs een gedeelte der Pa-
cific-kust was geheel onmogelijk, tal van
schepen moesten een goed heenkomen
ken in de havens. Ook het luchtverkeer
moest grootendeels worden stopgezet Eten
vliegtuig met twee inzittenden, dat door den
storm werd overvallen en een noodlanding
trachtte te maken op een eilandje in de Ohio-
rivier, werd tegen den grond gedrukt en
vernield. De beide inzittenden werden ge
dood.
In de Noordelijke staten viel een groote
hoeveelheid sneeuw, vooral In Chicago, Phila
delphia, Pittsburgh. Cleveland en New York
Nadere herichten melden, dat in Alabama
en Georgië tesamen 214 menschen in de
stormramp zijn omgekomen.
Volgens een bericht uit New York zijn de
meeste slachtoffers negers.
Het aantal gewonden wordt op 500 geschat
Door den aanhoudenden regen is het zeer
moeilijk de verbroken verbindingswegen te
herstellen en men vermoedt dat het aantal
slachtoffers nog grooter zal zijn.
De schade aan eigendommen en op het
land wordt nu reeds op 30 millioen dollar ge
In Bisbee (Arizona) hadden twee boeren,
teneinde niet weg te waaien hun bedden
vastgebonden aan de balken van het dak
van hun huis maar een windstoot rukte liet
dak van het huis en de beide ongelukkigen
werden met bedden en al meegesleept door
de lucht, honderden meters verder vielen ze
eindelijk in een wei. Een der mannen was
op slag dood.
Te Dalton in Georgië werd een man als
een veertje door den wind opgenomen en
boven in een boom geworpen, waar men hem
des ochtends vond hangen aan een gebro
ken tak, waarvan de punt door zijn arm was
gedrongen.
Te Cleveland in Tennessee waren een
vrouw met een zuigeling en twee andere kin
deren de wrakhoop van hun huis ontvlucht
toen een heftige windstoot rle zuigeling uit
de armen van de moeder rukte en verschei
dene meters verder in een put kwakte, waar
in het kindje verdronken is.
Uit New York wordt nog gemeld:
Omtrent den wervelstorm in de staten
Alabama, Kentucky en Tennessee, wordt nog
gemeld, dat ca. 1000 personen dakloos zijn.
Het Amerikaansche Roodo Kruis heeft een
aantal treinen met doktoren, verpleegsters,
verband en geneesmiddelen naar het getei
sterde gebied gezonden. Ook militairen wor
den daarheen gedirigeerd.
ELLY BEINHORN IN AUSTRALIË
De aviatrice Elly Beinhorn is Dinsdagmid
dag komende uit Koepang, vlot geland aan
Ie Noordkust van Australië, nadat zij een
traject van G00 K.M. boven zee had afgelegd.
ZILVEREN POLITIE-JUB1LELJM
De heer A. J. Hcuff, Commissaris van pol'tie
te Dordrecht, herdacht gisteren onder tale
blijken van belang stelling den dag, dat hij
25 jaar geleden zijn politioncele loo ba in
begon. De heer Heuff ving zijn politie-
lou-baan aan te Rotterdam, waar hij a,\n
verschillende afdecllngen gedurende neg.m
jaren werkte, o.m. aan de bureaux Groo'e
Paauxvensteeg, Meermansstraat en bjj Ac
centrale recherche.
DE ENGELSCH-IERSCHE
SPANNING
ERNSTIGE TOESTAND
Verklaring van minister Thomas
Uit Londen wordt gemeld:
In antwoord op een vraag in het Lager
huis betreffende den toestand in Ierland
zeide minister Thomas, dat hij zoo juist van
de regeering van den Ierschen vrijstaat een
zeer belangrijk document ontvangen had be
treffende de kwestie van de betaling van
annuïteiten ten bedrage van drie millioen
pond sterling aan de Engelsche regeering
voor de indertijd door de Britsche regeering
verleende faciliteiten voor den aankoop van
grond door Iersche pachters.
Het document, zeide Thomas, was te be
langrijk om er reeds dadelijk op te antwoor
den. Hij meende echter het huis niet in twij
fel te mogen laten, zeide hij, omtrent den
ernst van den toestand. Thomas toonde het
document aan Neville Chamberlain en be
sprak het met hem en Cunliffe Lister.
Thtmas heeft een spreekbeurt, die hij
gisteravond te Derby zou vervullen, afgelast
Gemeld wordt nog, dat liet kabinet zich
vandaag zal bezighouden met het antwoord
op de Iersche nota.
Het bericht van de verklaring van Thomas
heeft in den Ierschen vrijstaat groote ver
rassing gewekt.
Minister Neville Chamberlain heeft in ant
woord op een vraag medegedeeld, dat de
Ieren reeds 13% millioen van de land-annu-
iteiten hebben afgelost en dat er nog onge
veer 76 millioen overblijft
De eed van tronw
De Iersche hooge-commissaris te Londen
heeft gist ravond een verklaring het licht
doen zien, waarin hij zegt dat hij minister
Thomas had meegedeeld, van de regeering
te Dublin het bericht te hebben ontvangen,
dat zij in den Daii zou voorstellen den eed
van trouw aan den Engelschen Koning voor
onderdanen van den Vrijstaat af te schaffen
Volgens de opvatting van de regeering de
Valera was het artikel nopens c):n eed in
het verdrag van 1921 afgedwongen onder be
dreiging met oorlog, zoodat het moreel" niet
bindend was. Bovendien was de afschaffing
van dien eed het voornaamste programpunt
der tegenwoordige regeering bij de jongste
verkiezingen geweest en het Iersche volk had
op ondubbelzinnige wijze te kennen gegeven
dat het die afschaffing wenschte. Na deze
uitspraak van het volk zou de eed natuur
lijk een ondraaglijke last vormen voor een
vrij'geweten en tenslotte was de eed slechts
een overblijfsel uit het verleden, dat steeds
het kenmerk van huichelachtigheid had ge
dragen en dat door een vrij volk dus niet
langer getolereerd kan worden.
De Iersche rcgecring wenschte de meest
vriendschappelijke betrekkingen met Enge
land te onderhouden, maar een vredelievende
houding zou onmogelijk zijn. zoolang die
eed in de Iersche grondwet zou vastgelegd
blijven. Ten slotte eischt de Iersche regee
ring het constitutioneel recht op de grond
wet te kunnen wijzigen op ieder punt, waar
over de kiezers op onmiskenbare wijze uit
spraak hebben gedaan.
GEEN AMSTELBIER IN HZT ENGELSCHE
LAGERHUIS
In antwoord op een vraag of Amstel-bier
nog geschonken wordt aan de leden van het
Lager Huis. antwoordde Ganzoni, namens
de buffet-commissie, dat sinds 1914 geen
bestellingen meer bij de Amstel-brouwerij ge
daan. zijn cn dat sinds dien geen bier uit
het buitenland meer betrokken wordt
Op een verdere vraag, of hij wist, dat dit
bier te Rangoon en in heel het Verre Oosten
verkocht werd onder het opschrift ,,as sup
plied to the House of Commons" (Gelijk ge
leverd aan het Lagerhuis) antwoordde Gan
zoni: Ja, waaraan hij toevoegde, dat er een
poging was gedaan om een einde te maken
aan dit gebruik. Hij was in liet bezit van een
brief van 14 September 1931 van de brouwerij
dat de etiketten zouden worden ingetrokken
en dat de agenten opdracht zouden krijgen
geen reclame meer met die woorden te ma
IVAR KREÜGER
Het lijk van Ivar Kreuger is te Stockholm
verbrand. De plechtigheid had een eenvou
dig verloop. Er werd een lied van Beethoven
op het orgel gespeeld en een psalm gozon
gen bij den aanvang. Bij het einde werd
weer een psalm gezon -n waarna het Largo
van Handel werd gespeeld.
Gemengd Nieuws.
EEN HONDERD-JARIGE
De weduwe A. van Hamde Vries te
baideburen (Gr.) zal 26 Maart a.s. haar
lOOsten geboortedag vieren-
HET VERDWENEN MEISJE GEVONDEN
Het 15-jarig dochtertje van de famiii"
Zwart te Den Haag. die sinds Woensdag
j.l. werd vermist, is door de politie n
Amsterdam aangehouden. De vacer heelt
zijn dochter afgehaald. Naar zij zelf zeide,
zij weggcloopen in verband met haur
.slechte rapport op het Lyceum.
VERDRONKEN.
Te Oudkarspel (N. H.) is 't 3%-jarig doch
tertje van den veehouder B. al spelende in
een sloot geraakt en verdronken.
ERNSTIG MOTORONGELUK
Te Maasland wilde M. een wagen, dien hij
achterop reed, passeeren. Toen hij daartoe
naar links uithaalde en achter de kar van
daan kwam, zag hy plotseling een van den
tegenovergestelden kant komend paard met
wagen voor zich en eer iemand begreep wat
er gebeurde, schoot M. met zijn motor onder
het paard door. Aan den anderen kant sloeg
hij echter met een smak tegen den grond,
waar hy ernnstig gewond bleef liggen. Het
bleek dat zijn borstkas ingedrukt en een
been gebroken was, terwijl een der oogen
vrijwel uit het hoofd was gerukt. In zorg-
voilen toestand is de jongeman naar zijn wo
ning vervoerd-
BRANDEN.
Te Enschede b.andde de bovenverdieping
an een eieetricienswoning in de Emma-
straat af, terwiil in de Kaaksbcrgerstraat de
stoffnerderij van Ypenburg en de Graaf af-
bran 1de.
Te Loon bij Assen hrandrte de boerderij
van I. G. af. Een ka)( verbrandde mee.
Te Hengelo (Gld.) brandden een schoen
winkel, een landb'.uwschuur en een wo
ning af.
Te Oss (N.-Br.) hranddn de arbeiders-
onii\'f van P. van O. af. Een geit kwam
in dó vlammen om.
Te 'SindhöVOp. vernielde het vuur een
café e i eon woi 'ng. Met moeite redden zich
BRANDSTICHTING
Te I pi sen Is de vrouw van dan caféhou
der P. .earresti.erd, daar zij er van verdacht
wordt trand te hebbc.. gesticht in het cale
i«b om winkel van haar man.
CRISIS EN KLEINHANDELS
PRIJZEN
De enquête der Middenstandsbonden
REKENEN DE KRUIDENIERS NOG
TE VEEL
De Commissie van Overleg uit de drie
Mixldenstundsbonden heeft ook liet kruide
niersbedrijf in haar enquête betrokken En
ofschoon men hier stuitte op twee groote
moeilijkheden, de geweldige variatie in ar
tikelen en daarnevens de verscheidenheid
,n soort en kwalutcit van elk dier artikei.'i:,
is het toch gelukt ook hier een beeld te ver
krijgen van de belangrijke daling m prij
zen, welke ook hier tieeft plaats gehad.
Echter mogen vooral een.ge opmerkingen
worden gewijd aan de bedrijfsvoonvuurdeu,
we.ke in dieze tak van distributie gelden.
Een vertragingsfactor.
Het publick, dat kennis neemt van «en
sterken val in de groothandelsprijzen.
meent zoo vaak daarvan een onmiddellijke
daling in de kleinhandelsprijzen als gevolg
te mogen zien. En toch zal een onmiddellij
ke da.ing bijna nooit plaats vinden door
dat er als het ware een constante vertra
gende factor in de prijzen merkbaar is. Wij
weten liet uit het verleden eil hebben hei
ook thans weder geconstateerd, dat de
kleinhandelsprijzen zoowel bij verlaging ais
verhooging van groothandeisprijzen deze
fluctuaties steeds slechts op zekeren tijds
afstand volgen. De voorraad vorming in d :ii
kleinhandel is hieraan natuur.ijk niet
vreemd.
Intusschen is deze vertragingsfactor in de
onderhavige branche al lang overwonnen
en is ook tiier de scherpe daling wel zoo
danig doorgezet (Jat vele prijzen het voor
oor logsch niveau reeds hebben bereikt of
overschreden. Ondanks het feit, dat ook hier
de kosten zeker veel liooger zijn dan iu u.
jaren.
Onder deze kosten nemen de z.g. vaste
lasten van den gevestigden winkelstand een
belangrijke plaats. Met de daling in den
groothandel dalen niet alle andere prijzen
welke in den verkoopsprijs moeten worden
verdisconteerd. Hieronder vallen in de eer
ste plaats kosten door de overheid opgelegd.
Zonder nog van kleinere kosten als rijwiel-
belasting en precariorechten te spreken mag
zeker wel gewezen op het feit dat gemeen
telijke bedrijven voor gas en electric
prijshandhavers bij uitnemendheid zijn en
zoo een hooge last leggen op de winkelbe
drijven.
Huren, loonen, enz.
Een tweede groep van vaste lasten vormen
de huren en loonen. Zonder een absoluut
betrouwbaar gemiddelde te kunnen aange
ven, is wel gebleken, dat de huren naar lig
ging der winkels sedert 1914 met 150 tot 250
pet. gestegen zijn. Ook de loonen liggen in
dit bedrijf ongeveer 130 pet boven i.et be
drag van 1914. Zonder over dit laatste ecnig
oordcel te vellen, moet deze kostenfactor
toch naar voren gebracht worden, omdat zij
de daling van prijzen in tegengestelde zin
beïnvloedt.
En dan is er nog een derde groep van
lasten, door het publiek zelve aan de bedrij
ven opgelegd. Voor prijsverlaging is men al
gemeen to vinden, niet voor afschaffing vat
allerlei dure vormen van dienstbetoon, wel
ke men aan den winkelier op siraffe van
heengaan afdwingt. Hieronder vallen niei
alleen de eischen, welke men aan winkel
inrichting, verpakking e.d. stelt, maar voor
al de thuisbezorging. De kosten hiervan
voor den winkelier behoefden niet zoo hoog
te zijn, wanneer men steeds behoorlijke hoe
veelheden kon bezorgen. Maar hoe vaak is
dit hef geval? Tot groote schade van de
winkeliers is de oude beproefde methode van
het weekboekje in onbruik geraakt en ver
vangen door de telefonische bestelling bij
gebleken behoefte. Wat dit kost ann tijd eq
personeel is moeilijk te becijferen. Een mini
mumprijsopslag van 3 pet. kan, zooals in de
besprekingen kwam vast te staan, met vrij
groote zekerheid te gering worden geacht.
Men bedenke maar eens wat het zeggen wil
om steeds met personeel klaar te staan, voor
elk oogenblik. dat de huisvrouw ontdekt te
weinig zout. peper of wat ook in huis te
hebben en bezorging van halve ponden of
halve onzen „direct" wordt verlangd. De
last, die hel publiek zelve op zijn leverancier
leert, mag werkelijk niet gering worden ge
schat.
Het prijsverloop voor kruideniers-
waren.
En hoe is desondanks het prijsverloop ge
weest? De besprekingen met de vakorgani
saties hebben hier eenig uitsluitsel gegeven
in den vorm van een vergelijkend prijsover
zicht. Dit overzicht, dat uit hoofde van de
vele kwaliteitsverschillen slechts bevat door
snee-prijzen van doorsnee-kwaliteiten, werd
verkregen uit de opgaven van de kruide
niersorganisaties. Als basis is daarbij ge
bruikt een op landelijke gegevens gebouwde
prijzenlijst, verschenen als bijlage van he.
Ned. Weekblad voor Kruidenierswaren. Daar
waar verschillen bleken in de jaren vóoi
1931, werd teneinde de vergelijking niet te
flattceren, steeds het laagste cijfer gekozen.
Artikel:
1914
Suiker (witte) 28$
Suiker (baöterd) 20/2
Stroop
Biscuita
beschuit (rol)
Jam
Gedr. Appelen
Krenten
Pruimen
Rozijnen
Witte boonen /2
Bruine boonen
Erwten JJ
C.apucijneiis 20
Gort
nil»' J:
Macaroni!
ermicelli 20
Grimmeel ]2
Havermout J-
Bloem 'tarwe)
Margarine *0
Bok en Braadvet 4J>
Boterolie Z. *0/2
Slaolie L.
Raapolie
Zout
Soda
7achte Zeep
Stij feel 16
Lucifers
1) Java 15.
Tn bnvcnstnandp rUfers beeft m«n du»
crmnrl'zen'. door al'e Krnidên'ersorcrnnisn"
«-• «roecre^t"erd Mnflr bo-wel zij een bn-
fleli'k k"rekter 'Ineen kan er n-tii'"'"'''
spP'R afw i'k'mr naar hoven of naar b"
neden zUn. juist door het feit dat er snrek'
Is van doorsnee kwalite'tpn. M t name mac
men niet uit het oog .orliezen. dat vooral
de.z.g merkartikel'n zeer prijshoudend zijn
yeb)eken. De prijzen hiervan liggen ootfis
Weerbericht.
Hoogste stand te Sarna 774.3.
Laagste stand te Marseille 701 1.
Stand vanmorgen halftwaalf 7G7.2.
WEERVERWACHTING
(Medeged. .or 't Kon. Ned. Meteorologisch
Inst. te De Bilt)
Zwakke tot matige O. tot Z. wind, licht
tot half bewlKt, weinig of geen neerslag,
weinig verandering in temperatuur.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
Tn hoofdzaak bleef de luchtdrugverdeeling
gelijk. In de beide hooge drukgehioden in
het Z.-W. en over Scandinavië daalde de
barometer een weinig. De depressie over
IJsland vulde op. De depressie over de
Midd. Zee werd dieper. In onze omgevin
wordt het weer nog steeds beïnvloed door
het gebiod van hooge druk over Scandina
vië. De O. tot Z. winden voeren zeer dr^go
lucht aan, zoodat des nachts de tempera
tuur eenige graden heneden nul daalt, ter
wijl overdag bij geringe bewolking maxi
male temperaturen van ongeveer 10 graden
worden geregistreerd Het is waarschijnlijk
dat ook voor morgen deze toestand blijft
aanhouden. Over het O. deel van het waar
nemingsgebied heerscht eveneens rustig,
zonnig weer. Over Engeland en Frankrijk
brachten uitl<x*pers van bovengenoemde re
pressies zware neerslag. Tc Parijs viel o.a,
10 m.AL
24 MAART
Zonsopgang 5 55 u-; Zonsondergang 6.18 o.
Maansopgang 946 u.; Maansonderg. 6.19 o.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
Van 's avonds 6.48 u. tot 's morgens 5 23 o.
WATERSTANDEN RIVIEREN
Heden Vorig Heden Vorig
Walahnt 1.87 1.92 Canp 1AI 1.64
Hnsel -0."0 -0.15 Em- 1.19 I.i3
Huningen 0.38 0.3K Cohlena 1.77 1.85
Kli'-lnweiier -1.99 -1.89 Tri.-r 0.7 ('.70
Kehl 1.83 1.87 K. lil en 1.4K 1.53
Maxau 3.(:0 3.60 Rulimri -O.I4 -0.06
WiedeHheim 1.15 1.09 VV,-nel -O.I5 -0.39
Mannheim 2.31 2.39 Emmerik 1.09 0.99
lailir 1.28 1.32 Diisnelil Tr 0.94 0.92
M'inz .-0.30 -0.40 Manetru-hi 1.76 l.»-3
Hingen 1.46 1.54 Venio .11.04 11.05
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
24 Maart.
Delfzijl 0.19 12.51 Hellevoetsl 4.12 16.39
Term-helling 10.00 2-'. 17 Willemend 4.54 I7.i$
Dadingen 10.56 23.22 Brouwend). 3.26 15.44
Helder le 4.32 8.46 Zierikz-e 3.56 l«.-'7
1.1. m "-e 17.05 20.4-) Wemeldfnge 4.VI 16.45
1 muiden 4.13 16.30 Vli-Hingen 2.12 14.40
H v Holland 3.22 15.34 Terneuzen 2.50 1'.l«
Scheven ing. 3.32 15.43 Han.rweert 3.48 16.23
Botterdam 6.18 17.58
Uit Oost-lndie
ONTROUW PANDHUISBEHEERDER
ONTSLAGEN.
MENAD.O. 22 Maart (Anuta). De beheerder
bij liet Gouvernementsgebouw van Am-
stel is wegens lrauduluuze handelingen te-
telegrulisch ontslagen. Deze bestonden voor-
nemclijk in het opkoopen buiten do veiling
van vervallen panden tegen beleensom, in
plaats van tegen de taxatiewaarde, waarna
hij deze aan derden verkocht tegen hoogere
prijzen waardoor de beleeners werden bena
deeld omdat liet surplus on uitgekeerd werd.
De justitie onderzuekt thans deze zaak.
EXTRA-ZITTING RAAD VAN N. INDIfi.
BATAVIA. 23 Maart. (Aneta). Een extra-
zitting werd gehouden door don Raad van
Nod.-Indië. Z.Exc. de Gouverneur-Generaal
gaf de richtlijnen aan voor de opstelling
van de nieuwe begrooting, waarna een ge-
dachtcnwisseling plaats had.
Nadat de G.-G. de vergadering had verlo
ten zette de Raad van Ned.-IniJic de nes pre-
kingen voort met de hoofden van departe
menten ter nadere preciseering.
ver boven de prijzen vnn artikelen en van
geli'ksuorligo kwaliteit, in vrijen verkoop
Dc daling in do kruidenioriqiiüz'-n zal
voor fleiïgone die van liet bovenstaande ken
nis nam. geen toelichting meer heho-veri.
De omstandigheden in aanmerking geno
men. is ze zelfs zeer sterk te noemen Ook
hier blijkt uit de feiten pn cijfers, dat de
middenstand zich met zijn prijzen geheel
aan de omstandigheden aanpast
