ijes Bouwgrond H Diisl s Meub@!fa!> rieken Geton-émaille {naadloos] in effen en genuanceerde kleuren Gebr.v.Remmen N.V. Betonbuizenfabriek „DE VALK" NIÉUWPOORT-LANGERAK TELEFOON 18 GROOTSTE faerlak in Nntirltnd. Prijzen benegen elke concurrente. VRAAGT PRIJS 9.8-2 H BOUWBLAD No. 141 (Verschijnt eiken Maandag) If AAN DAG 14 MAART 1S32 et Gebouw PEEK CLOPPENBURG, Den Haag Architect: THUNN1SSEN -HENDRICKS, den Haag Uitvoering: fa. Gebr. v. ROSSUMden Haag' Over het nieuwe gebouw van de fa. Pee k en Cloppenburg te Den Haag hebben wij reeds j.l. Vrijdag in ons blad een en an der medegedeeld. We hebben toen mogen gewagen van de ondernemingsgeest dezer firma, die het heeft aangedurfd om in dezen tijd waar alles spreekt van malaise, zulk een imposant gebouw te doen verrijzen. Droevig stemt de gedachte> dat de man, die de groote bezieler was van dit plan, wij len de heer A- Peek, de voltooiing niet meer heeft mogen beleven. De totstandkoming van dit monumentale gebouw is voor de Residentie een belangrijke 123.5S (tebeurtenis- Voor bet architectenbureau 27.10 Thunnisse n—H endricks Den Haag een aangename gedachte dat zij er volko men in geslaagd zijn. naast het werk van hun collega P. Kra me r. een gebouw te ontwerpen- dat een bepaalde impressie geeft: de impressie van grootschheid, monumenta liteit en indrukwekkendheid. Beide werken getuigen van een geniaal scheppingsvermo- ;n. Beschrijving van het gebonw. Reeds bij den eersten blik op het gebouw en zijn omgeving blijkt, dat, stedebouwkun dig gezien- de greep der architecten een goe de is geweest, die een accent den toren daar ter plaatse onontbeerlijk achtte. En wat de straatbewanding betreft, geeft de knik, die de Groote Marktstraat maakt- in het ge- houw overgenomen, een aesthetische wer king. die gaarne aanvaard werd- In verticale richting den gevel ontledend, onderscheiden wij de torengroep met zijn beide hoofdingangen, de hieraan gren zende geveldeelen en de zij-ingangspartij; in horizontalen zin de begane grond etalages» de verschillende verdiepingen en het dak. De verticale tendenz wordt ondersteund door de verschillende pilasters tusschen de imen. de horizontale door de beton-latiien „a banden, door de groote natuursteenon sokkel- do luifel en de kroonlijst- Deze ver- *fe'ticale en horizontale geleding geeft aan den gevel een groote rust die door de speelsche details van beeldhouwwerk, luifel, reclame letters e.d. niet verstoord wordt Do erkervorm der ramen van de verdie- Rot^pingen geeft charme aan den gevel en nnt- !nop neemt er het fabrieksachtige aan, dat zoo i vaak, verkeerdelijk, in dergelijke gebouwen verlieerscht Deze ramen zijn alle dubbel cn bestaan uit bronzen buiten- en stalen binn.nv.men; Het beeldhouwwerk boven de hnofeïirgan- _en en gedeeltelijk dat in den Groote Markt straatgevel is van B i e s i o t uit Den Haag; t« dat van den Wagenstraatgevel '-'an Gebr. van Remmen, Den Ilaag. terwijl in de imout|Qr00je.^jarj-{S(rant nog beeldhouwwerk voor komt van Mej. D e a M e e t e r. uit Soest cn van Brouwer uit Scheveningeu, allen kunstenaars, die hun beste kunnen daar aan gegeven hebben. De kroonlijst, die de afsluiting vormt van het mooi genuanceerde, Romaansche pan nendak dat door de Deester Pannen- fabriek werd geleverd, werd, in overleg met de architecten, ontworpen en uitgevoerd door den heer W- Brouwer uit Leider dorp. die met zijn altijd jeugdig entihousias- ne, dit werk aangreep en uitvoerde in z.g .exotisch", dat mooi aansluit bij het dak. De torenklok, waarvan het binnenwerk werd geleverd door de bekende firma E y s- bouts. uit Asten, is 'savonds verlicht, evenals trouwens de toren zelf, die van gla zen bouwsteenen tusschen steenen pilasters opgetrokken, zoowel van buiten door schijn werpers als van binnen-uit door wisselende tinten zich voor den voorbijganger afteekent tegen den nachtelijken hemel. Wel 20 ver schillende combinaties van verlichting zijn daardoor mogelijk geworden. De letters op den luifel zijn voorzien van Neon-verlichtmg' zoodat de naam van de* firma zich. ook des avonds, in het brein van den wandelaar vastlegt De onderbouw, tot aan den luifel, is van 'groen) gepolijst Syeniet en daarboven van i eveneens groen) ongepolijst Dolomiet. Hier moge even aangestipt worden, dat al het natuursteen werd geleverd door de firma euzenka m p. Den Haag. De gevelsteen, die het gewapend beton ge raamte bekleedt, is van de Belvédère uit Maastricht- Het glas-in-lood. naar ontwerp van de ar chitecten. en van den heer W- M en gel er g, werd uitgevoerd door de firma W. e n g e 1 b e rg. uit Utrecht. De constructie. Thans, nu wij het gebouw aan de buiten zijde bekeken hebben, is het niet ondienstig alsvorens wij het van binnen in oogen- schouw gaan nemen, om even een woordje in de constructie te wijden. Deze was oorspronkelijk opgezet als een staal skelet houw, doch werd. op verzoek van Bouw- en Woningtoezicht, veranderd in een gewapend beton constructie. Het geheel be staat uit de pilasters in den gevel, (die met baksteen omkleed werden), een zestal vrij staande kolommen, met de noodige balken en vloeren. De berekeningen werden ge maakt door Ir van Eek- Het Interieur. 'Als wij nu overgaan tot het bezichtigen Van het interieur van het gebouw, dan moge niere aangavc van de indeeling de aandacht vergemakkelijken. Boven het sousterrain. dat de etalage-ka mer. het archief, de door de firma F. Beu kers uit Schiedam geïnstalleerde Centrale verwarmingsruimte, dp transformatorruimte en verschillende bergingsruimten bevat, ligt de begane-grondverdieping. die, evenals de eerste en tweede verdieping, tot verkoop ruimte bestemd is. In deze begane-grondverdieping vallen vanzelf de strant-etalagps. die met eiland etalage en etalages van hoofd- en zijportiek de aandacht van het passeerende publiek moeten trekken: verder treffen wij er aan personenliften welke doorlooppn resp. tot de 3e en 4o verdieping), twpp goederen liften (vanaf sousterrain tot de 4e verdie ping) en één hoekenliftje (van sousterrain tot 3e verdieping), verder de noodige toilet ten een telefooncel, het vaste en het los staande meuhilalr. De befirnmering van deze en de twee vol gende verkoopruimten is door de firma Dyst uit Amsterdam uitgevoerd, naar het ontwerp van de architecten, terwijl het vas te, zoowel als het losse meubilair door de firma Tacoma uit Amsterdam gemaakt is. De verlichting (in het geheele gebouw) is van de firma smit en van der Lin den uit Den Haag- Het schilderwerk op de kolommen en bal ken. evenals het nader te noemen schilder werk nu de kinderafdeeling en het glas slij jtwei-k (ontwerp) van de hoofddeuren, is van den bekenden Haagschen kunstschilder Cnssaar j zullen, om de eerste verdieping te be- n geen gebruik maken van de door de firma iïuygen en Wssel uit Amersfoort geïnstalleerde personenlift, waarvan de ca bines door de Gebr. van Remmen uit Den Haag, naar ontwerp van de architecten op de kinderen gewoonlijk den gcwenschten jndruk maken. En dan is er, in de tweede, doch daarom niet laatste plaats, het aqua rium. waar. over een viertal afdeelingen verdeeld, inlandsche en tropische visschen temidden van een sub marine flora, rond zwemmen, stil hangen of in heele scholen wegflitsen. Deze afdeelingen zijn alle af zonderlijk op de vereischte temperatuur te houden en kunnen, desgewenscht, geledigd en door een terrarium vervangen worden. Wat is er. dat de kinderen meer kan boeien dan dezen doorkijk door dit leven onder wuter, vol beweging en kleur en vol aan leidingen het laten ontbloeien van de fan- sie? 3e verdieping. De derde verdieping vraagt nu onze aan dacht Deze is in hoofdzaak bestemd voor de diverse kantoren van directie, chefs, per soneel; verder treffen wij er aan het groote atelier, het hulparchief en, gegroepeerd om de diensttrappenhal. de diverse garderobes en toiletten voor dames en heeren- En dan mogen we de vergaderzaal vooral niet ver geten. waarvan de betimmering, door de firma van Dyst, naar ontwerp van de architecten gemaakt, versierd is met motie ven van mej- Dea Meeter, voorstellende de Exterieur winkelgebouw Peek en Cloppenburg, Groote Mart. Den Haag. erden uitgevoerd, doch de monumentale trap bestijgen, uitgevoerd door den aanije mer van het gebouw, de firma Gebr. van Rossom uit Den Haag, en waarvan het beeldhouwwerk, met dat van de aansluiten de liften ointimmeringen ontworpen en uit gevoerd werd door den heer B i e s i o t, die ook di gevelbeelden maakte De heer B i e- t, die zijn onuitputtelijke fantasie te hulp heeft geroepen, heeft hier een werk tot stand gebracht, dal treft door voorname grootsschheid bij toch fijngehouden detail leering. Alles in onderdeelen te gaan bcschrij ven zou teveel tijd vorderen en teveel ge duld van den lezer vergen: men ga het lie- ïr zelf zien. De firma Fr. Eriksson, Den Haag le verde een goederen-, jassen- en kantoorlift De monumentale trap, waarvoor de spe ciale verlichtingsornamenten ontworpen en vervaardigd werden door den heer G e 1- lings te Rotterdam, die, dit zij hier even bijgevoegd, ook het bronswerk van cassa's, het bronzen hekwerk bij den zij-ingang, de letters op diverse deuren en de fontein op de begane-grondverdieping ontwierp en uit voerde, de monumentale trap dan geeft, di rect reeds bij het binnenkomen door de hoofddeur, een prachtigen aanblik en een verruiming naar omhoog, die blik en wil direct trekt tot omhoogstijgen. Doch alvo- zulks te doen hebben wij. onwillekeu rig, 't gevoel als worden wij omhoog getrok ken, zooals een bloem naar het zonlicht- En werkelijk, het is de zon, het is het licht, dat uit gebogen glazen overwelving van de ruimte, door de openingen in de le en 2e verdieping heen. neervalt en een aangenaam ruimtegevoel suggereert- Mocht de zon in gebreke blijven, dan hangen een zevental sterke lampen boven het gewelf klaar om haar taak over te nemen. En deze lichtkoe pel wordt gedragen, voor het oog, door een band van mozaiek. waarin Venetië en Leer dam samengaan om het gewenschte effect te bereiken. Het glas voor dezen koepel werd geleverd door de firma Emile Sanders uit Amsterdam. le verdieping. Bestijgen wij nu de trap, onderweg het werk van den heer B i e s i o t een nadere beschouwing gunnend en tevens en dit geldt ook voor de volgende trappen het fraaie glas-in-lood, naar ontwerp van den heer Willem W iegmans uit Rijsenburg uitgevoerd door de firma W. Mengel berg te Utrecht, in oogcnschouw nemend, dan komen wij op de le verdieping, die, evenals de begane-grondverdieping tot ver koopruimte dienend, tevens nog bevat een afzonderlijke kamer voor een bedrijfsleider, een koopkamer en een atelier. Aan de ba lustrades, die de openingen in het midden omgeven en die versierd zijn met beeld houwwerk van Biessiot, voorste'lende de staf van Mercurius in steeds verschillende detailleering, sluiten aan de twee korte zij den aan twee g'asvitrines. die, evenals vele andere, van binnon verlicht kunnen wor den- 2e verdieping- Weer een trap op: tweede verdieping: hier bevindt zich de kinderafdeeling, welke aan deze verdieping haar eigen cachet geeft. De kinderen moeten zich thuis voelen en vol doende afleiding vinden om „zoet" te blij ven. Daarvoor zorgen in de eerste plaats de schilderingen door den heer C o s a a r aan gebracht op een drietal zijpaneelen van hang vakken en voorstellende episoden, waarin Felix de Kat. Micky Mouse en Arabella de Koe. een niet geringe rol spelen: proefonder vindelijk is gebleken, dat deze hoofdfiguren werelddeelen en de windstreken, terwijl de ventilatieroosters een knap snijwerk ver toonen van dezelfde beeldhouwers. De ver gaderzaal bevat voorts een prachtig raam gebrand glas, ontworpen en uitgevoerd door den heer Ninaber van Evben uil Scheveningen, voorstellende de H. Martinus. die zijn mantel deelt met een arme, met op den achtergrond de Domtoren van Utrecht als herinnering aan het feit. dat te Utrecht erste zaak van de firma Peek en Clop penburg werd opgericht. De privé-kantoren zijn in eikenhout eenvoudig betimmerd ramen der gangen uitkomende op de glazen lichtkoepel, moesten elsch van de hrandweer met draadglas worden be zet. Om dit te camoufleeren zijn de ruiten nog bezet met gekleurd glas, dat de heer Ninaber van E y b en door een soort grisaille behandeling, ondoorzichtig ge maakt heeft en waarin de wapens prijken van de verschillende plaatsen waar de fir ma filialen he»eft. De kleur van deze ruiten is schitterend. De gangen zijn hier bij wijze van lambrizeering bespoten met „Fortoliet" (van de Fortoliet Maatschappij te Utrecht) wat een zeer stemmig effect geeft en waar mede, maar dan weer in een andere kleur ook hot diensttrupponhuis gelamhrizeerd is- Bij het atelier is een plat. waarou de werk lieden in den schafttijd, zich kunnen laven aan 'ucht en zon- Tegen een der muren op deze verdieping is een bronzen plaquette aangebracht, ont worpen door den heer B i e s i o t.' welke pla quette door het gezamenlijk personeel bij de opening van het nieuwe gebouw aan de Din'ctie is aangeboden. De vierde verdieping bestaat hoofdzake lijk uit bergruimten; hier zijn ook onder gebracht de machines voor één der perso nenliften en een waterreservoir voor de toi letten op de 3e en hoogere verdiepingen, tot het holen van welke hoogte de gewone wa teihMdingdrnk niet toereikend is. Op de vijfde verdieping vindt men de ma chines voor de verdere liften, de koelinrich ting, berging, enz. Deze koelinrichting is tweeledig: een voor het koelen van het bont in de bontbewaar- plaats. die aan alle zijden met zware kurk platen in asphalt en geïsoleerd, tot 2 gr. moet worden afgekoeld en een voor de afkoe ling van de lucht in diverse kantoren; voor dit laatste doel zijn daar nog overal muur- tafelventilatoren aanwezig. In het algemeen geldt nog, dat overal, waar daartoe aanleiding was, tegels zijn aangebracht In verschillende kleurencombi naties; dat dp leidingen zooveel mogelijk uit het gezicht zijn gewerkt wat in di»ze ruimten, zonder veel onderverdeeling. een moeilijke taak was dat natuurlijk overal brandslangen, aangesloten op een aparte brandleiding zijn aangebracht en dat ten slotte, het glazen gewelf in den zomer dnnr een er boven aangebrachte sproei-installa tip die haar waW haalt uit een bron kan worden afgekoeld, zoodat de koude lucht als een tastbare verkwikking omlaag zakt en de lagere, warme regionen, afkoelt. Wanneer wij nu nog medegedeeld hebben dat in het sousterrain een hellend vlak. voor transport van goederen enz. een ver binding met de binnenplaats vormt, waar ook een door de brandweer geëischte brand gang op uitkomt, en verder het machinale gedeelte van den houw. de machines voor de persgas-installaties. pompen voor do rio- Icering centrale verwarming enz. zijn op gesteld: dp telpfoon en transformator, ma chines met de vele leidingen voor centrale verwarming huizenpost, electriciteit. gas waterleiding enz. in pen niet te volgen war reling plkaar kniispn. desondanks toch sv Stematisch opgesteld elk met eigen'kleur voorzien: dan zijn we aan het einde van onzen rondgang gekomen. Met tevredenheid mag teruggezien worden naar dit bouwwerk waarin dp meest mn- dierne vindingen van de techniek samenwer ken om het bouwwerk zoo volmaakt motre lijk aan zijn doel te laten beantwoorden. De architecten met hun bekwamen ho^fdon zichter Granneman hebben hier in samenwerking met de aannemers Gehr. van Rnssum en hun iiverieon uitvoerder Keuze kamp met de verdere medewerkende firma'* dit gphouw tot stand doen brengen. Moge het gebouw nog vele jaren een steeds meer bloeiend bedriif blijven herber gen en. ook in de toekomst voor hen die door de omstandigheden zieh misschien zouden laten terneerdrukken, een vinger wijzing hliiven dat helder vooruitzien en kloek vertrouwen alle moeMïjkheden te ho ven wisten tp komen en dit ook steeds zul len blijven do«n. zoolang de snrouk gehul digd wordt: „Ende désespéreert niet". het nieuwe gebouw. gouwcredieten voor Den Haag Het op de begrooting der Gemeentelijke Hypotheekbank te Den Haag voor 1932 toe gestane kapitaal, ten bedrage van f 1000.000, zal na afdoening van de in behandeling zijn de hypotheekaanvragen nagenoeg uitgeput zijn. B. en W. achten het ter bevordering van den voortgang der bouwnijverheid in de Residentie gewenscht. dat met het verstrek ken van hypothecaire leeningen (bouw- credieten) wordt voortgegaan. Zij stellen daarom voor wederom f 1.000 000 voor dat doel beschikbaar te stellen. Lintbebouwing De Staatscommissie voor de Waterschaps wetgeving onder voorzitterschap van mr. dr- C. -J M. Schepel, heeft in September j.l, van den Minister van Waterstaat opdracht gekregen een wetsontwerp betreffende de lintbebouwing, samen te stellen- Deze com missie heeft thans een voor-ontwerp- verge zeld van een memorie van toelichting bij den minister ingediend. Dr. H. P. Berlage De president van het Kon. Instituut van Britsche Architectuur heeft j.l. Maandag aan dr H. P. B e r 1 a ge de Kon gouden medaille voor architectuur uitgereikt, welke de Ko ning jaarlijks beschikbaar stelt voor hen. die zich op het gebied van de bouwkunst op bij zondere wijze hebben onderscheiden. JULIANAKERK TE SCHIEDAM Over dit nieuwe kerkgebouw hebben onz< lezers reeds het één en ander in dit blad gelezen. Dp belangstelling is vrij groot ge weest. omdat dit het eerste kerkgebouw is dat gebouwd is naar het ontwerp van U>n Hetr v. d. Kt nan. Thans vermelden wij mg dal de fa Gebr. v. Goot te Rotterdam Dij dit werk de trappen vervaardigd en geleverd heeft Bloemgracht 129 - Amsterdam - Te'. 45876 Leverde de binnen-en eta'agebetimmering voor den nieuwbouw der firma Peek en Coppenburg le Den Haag EMILE SANDERS A. Boersstraat 21, Amsterdam, Tel. 23428 leverde voor den nieuwbouw der Firma PEER CLOPPENBURG, DEN HAAG GRANIVER uit de Glasfabriek „LEERDAM" lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllll N.V. Nederl. Fabriek van Betonémaille „FORTOLIET" Utrecht - Croeselaan 3 iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimiiimiii N.V. HOUTHANDEL Firma J. G. ALBLAS WADDINXVEEN TELEFOON No. 6 Ops'agp'aats ROTTERDAM aan den ZWAANSHALS Ko. 203-205 - ïelel. Ko. 4089 Het weven van tapijten Van het Oosten naar het Westen gaat de trek. Zooals ten tijde van de volksverhuizing de volkeren zich verplaatsten, ging nu een stroom van Oostersche tapijten de Donau op nam Budapest en Weenen tot stapelplaatsen eu basis om vandaar uit verder westelijk door Duitschland tot Parijs en Antwerpen door tp dringen, waar zij de tegenstroom ntmoette. die via de Londensche dokken het Conting -n bereikte. De heer C W. K o c h die voor "t eerst in 1873 ter bestudeering van de Wereldtentoon stelling naar Weenen ging, kon later, vanaf 1881, jaarlijks waarnemen, hoe de handel in Onsterschp tapijten van laar tot 'aa: in om vang toenam en de mode meer en meer naar Oosiersche tapijten uitging, niet alleen voor vloerbedekking. De dunne, soepele Mekka en Daghestan werden als divanKteeden, de oude zadeldekken als sofa- en zitkussens gebruikt, schrijft hij in Interieur. De firma Koch en te Koek volgde in 1882 dadelijk de mode en leverde in .oncurrentie met de Oostesche invoer, haar schitterende Mohair Emir Ottoman kleeden on haar on verwoestbare Bagdad-divankleedon en kus senovertrekken. De goedgeslaagde fabrikaten vonden in Weenen, Budapest en in de Donaustaten, over 't algemeen een buitengewone» afzet. In Duitschland stond men eerst koeler tegenover den Oosterschen invoer en tegen over de mode in 't algemeen, en al wijdden ook enkele groote firma's in Berlijn en München vroegtijdig hunne' opmerkzaam heid aan de Oostersche tapijten en al be hoorden zij tot de eerste „Gonuantinopel- bezoekers", zoo vindt het Perzische tapijt in Duitschland toch slechts zeer langzaam ic gang en opname. Weliswaar kwamen de kooplieden uit Budapest reed9 vroegtijdig om iel ..Nepper gilde" te vestigen en maakten menis huis met echte tapijten gelukkig of ngelukkig maar in de Duitsche provincies werd het OostPrsche tapijt eerst in den sigemeenen handel opgenomen, nadat eerste bias tapijt- tirma's en grossiers in Berlijn en München besloten hadden de import op groote schaal aan te pakken en groote voorraden te houden. Nu begon op groote schaal hot reizen naar Constantinopel en werd zelfs mode. De ondernemende en weetgierige Duitsche koopman had geen rust meer de zaak kon niet zuiver zijn. de onzekerheid, de wil lekeurige prijzen en de enorme prijsverschil len, noopten hem zelf naar de 'tospnrus te gaan om één en ander te onderzneken. Het staat te bezien of deze reizen hem steeds voordeel geboden hebben. Niet om scheepsladingen op ce doen, doch om menige zeldzaamheden voor ijn zaak te verzamelen ging ook de heer Koch in Febr- 1894 naar het land van oorsprong en vond daar na weken volhardend zoeken en han delen. niet in Razars, of bij Russische groot handplaren, maar het meest in de nauwe steegjes van Stamboel, achter ijzeren deu ren, fi4 mooie, bruikbare, origineele exempla ren. Courante tapijten waren toen nog volop voorhanden, ofschoon de Ampnkanen al sterk de hand in het spel hadden -n agenten hadden aangesteld, om enkele soorten tot eiken prijs op te koopen, waar zij deze mach tig konden -vorden. Nu is het nog erger! Wat heeft nu deze overstrooming van het Duitsche Rijk en Europa met Oostersche tapijten aan den tapljthandel en de Duit sche tapijtfabrikanten geleerd? (Wordt vervolgdv Nieuwbouw ta Peek Cloppenburg De geheele Elec rische nslallatie werd uitgevoerd ooor Fa. SMIT v. d. LINDEN Elaclrotachnisch Bureau Nieuwstraat 13 'a-Gravanhaga T elef 1U4iB 's-Gravenhage Telel. 331516 Betimmeringen en Interieur-Inrichting N.V. Ingenieursbureau Fr. Eriksson Mauritskade 1 - 's-Gravenhage Teletoon 115983* Alle soorten liften De Romaansche pannen voor den n euwbouw der la. Peek en Cloppenburg, den Haag, werden ge'everd door Deester Pannenfabriek N.V DEESf bij Nijmegen - Te'efoon 3 of te koop gevraagd in Centrum van R'dam Brieven worden ingewacht onder nummer 500, bureau v. d b'ad Houth. v/h N.V. J. VAN SCHIJNDEL C Co. Hoofdkantoor- Oost-Admirall'eliakada 47 Rotterdam A1VNO 1853 Opslagplaatsen. Zagerij en Schaverlj: Bissau haven—Boeren gat

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | | pagina 11