TWEEDE KAMER 33 Van en over de Ontwapenings conferentie -- van den heer Cramer over de aala. ZATERDAG 12 MAART 1932 DERDE BLAD PAG. 9 OVERZICHT INDISCHE BEGROOTING KEDE VAN MINISTER DE GRAAFF De heer Snoeck HenUemans bij de stenografie' Vergadering van 11 Maart 1932. In een rede. die bijna twee en een half uur in beslap nam, heeft minister de Graaff het algemeen debat over de Indische be grooting beantwoord, 's Ministers rede was voor een belangrijk deel moeilijk te volgen: zij werd met niet al te luide stem voorge lezen in een houding van tie perstribune af en met een accentueering- waardoor herhaalde lijk het punt, waarop het aankomt, luisterenden op eenigen afstand verloren gaat Dat is jammei- Want het ministericclc rustige betoog- waaruit zoo overduidelijk blijkt, dat hij meer dan wie ook zaken kent en beheerscht en er bezonnen weloverwogen over oordeelt, is wel waard gehoord te worden. Dit hebben wp er in ieder geval van be grepen, dat de financieele toestand van In die meer dan slecht is- Op c.ngeveei i-00 millioen aan jaarlijksche uitgaven meent men te moeten rekenen, maar de inkomsten waarvan belangrijk meer dan de helft aan salarissen en pensioenen weggaat zijn op nauwelijks 300 millioen te stellen. Dat beteekent dus voor 1932 een groot tekort. Alles hiieen rekende de minister de schu van Indië begin 1933 te mogen stellen op 1400 millioen gulden- D.w.z-, dat er aan- rente en aflossing zeker een 80. 90 millioen per jaar moet worden betaald. Voor zuiver materieele doeleinden blijft er niet veel over In dit licht gezien kunnen de hoeren Kir pers en Cramer wel tegen sommige bezui nigingsmaatregelen zijn en eischen stellen voor groote nieuwe uitgaven, maar het duidelijk, dat deze heeren zich daarmee stellen op zuiver propagandistisch standpunt buiten alle werkelijkheid en dat voldoen aan hun verlangens op den volslagen onder gang der Indische samenleving zon uitloo- pen. De heer Kupers vroeg om „daden". Ver moedelijk dacht hij: aan de woorden van SDAP. heeft niemand iets: heter is éón re- geeringsdaad. Echter verzuimde hij de bru nen aan te geven, waaruit zijn sociale ver langens moeten worden betaald- I.eenen- zon werd gezegd Het is echter de vraag of dat in de gegeven omstandigheden zoo gemak kelijk zou gaan en leenen beteekent in ieder geval den dienst der staatsschuld duurzaam verzwaren. Beter is het de paarden niet op soc.-dem- manier achter den wagen te spannen. Men kan gerust zijn: van minister en regeering is zulks niet te verwachten. Do onverantwoordelijke heethoofden kunnen hun roekeloos spel blijven spelen en voort gaan met het uitspreken van verlanglijstjes voor de verwezenlijking waarvoor geen geld is. Hun revolutioneeringstactiek wordt lerminst beïnvloed door de eigen erkenning dat de toestand hoogst zorgelijk is en er eigenlijk geen geld is. Dit is wel de groote les uit het gevoo-' lebat„dat overigens niets nieuws bracht. We verj.vi.jzen daarom ook voor het gesprokene verder naar het VERSLAG e.-Schokklntr «Se heer SNOECK 4S was benoemd met 45 van de 52 stemmen, werd de behandeling MINISTER DE GRAAFF veJ alle onzekerheden Is In leder geval dit _eker. dat stablllseerlng vun het prtjzen- ilveau niet zal geschieden op het vóór-erlsis- van 400 millioen moeten jrastische bezuiniging Is dai dan 305 mlllloei worden gebracht, cliuld. met inbegrip der tekorten, t nlllloen gestegen zijn- Deze schuldenlai ot bedachtzaamheid b(j het doen van uitgaven en b(J het aangaan van waarover de heer Cramer nog al prak. De heer CRAMER wil een x.e. we lolltlek volgen met het doen ihter wil de heer bU In de gegeven omstandlghedei De bezuiniging van 25 pCt op defensie militair apparaat blUven, dat voldoende la ter verzekering van orde en rust. Aan een salarlskortlng was niet te ontko men: voor de crisis word 30 p'-'t. der lhkom- hOudbltaf.6 Vbor 1932 wórd^bp" de *183 mUllopn aan salarissen I? millioen bezuinigd. Dé daling van het indexetjfer Is dermate, dal 10 pCt. korting alleszins redelijk Is. Van verlichting van den kortingsdruk voor grooie gezinnen moet voor ^'t oo^enblik woeden afgezien; uit- dlgr?Un. BU Y e °n a d e r e "v ast s toff 1 n g" der° be zo Ml - glngsschalen komt deze kwestie met allerlei andere^ wenschen stellig aan de orde. Reeds De moties van den heer Kupers verdienen verwei ping. de korting Is steeds als tijdelijk bedoeld en het Intrekken van 6 pCt. korting niet Ingang van 1 Juli Is onmogelijk met het oog op den flnancleelen toestand. Met de voedselvouizienlng staat het niet zoo ongunstig. Voor de werkloozen zlin allerlei irdt 50"pCp3toeslag go- bijdragen. De arbelds- belang van arbeidsbevorde landsbestuur, zich moeten houden. De G.G. zijn om de; te achten. ;elcer zullen zij, loorlljke perken ree en van en ses, hoofden toekennen, zou afbreuk doen aan de verantwoordelijkheid van den gouverneur- De omzetting van den 14-daagschen In een wekelljkschen luchtdlenst op Indlö brengt geen groote meerdere geldelijke kosten; het regee- rlngstoniact met Indië wordt er zeer door ver gemakkelijkt. netelige rubbervrnagstuk la spoedig SÜÏÏ.J" der Indische pensioenen In de e ko-rting ondervindt critlok; maar men zeggen nis uitbetaling onrr iet dan In het uiterste geval tlngr. w-ordon overgegaan, s-ordonnantle bedoelt slechts tegei ht op i UbU herkomen uit den gror m van de winstbelasting. Nu r slshefflng er op toe te passen, 1 getrof- en derdi De minister moest toestemmen, dat de ver kooporganisatie der Ned. nijverheid niet vol doende er op uit ls om voor te gaan In Indlö. en omtr.ent de regeling van de lochia .r Indische ambtenaren zijn li ttèndellng. De wenschen van den heer Kupers omtrent .phefflng van bet volksleven, worden door minister gedeeld: men moet daarbij echter r« nlng houden' met de mogelijkheden. Het optreden van het Ind. onderwijzen nootschap In zijn .orgaan was onbehoorlijk. De steunregeling voor de oud-gepen3lonneer- den ia\ mild worden toegepast. Volgden de replieken. De heer CRAMER (S.D.) handhaafde defensle-bezulniglngsmotle. Nu de kwestie kostanverdeeling voor de vlootuitgaven in dere beschouwing zal worden genomen, zou ter zake geen motie worden Ingediend. Wel werd --n motie Ingediend om uit te spreken, dat op Salarissen beneden f50 In Indlö geen kor- ïg moet worden toegepast. De soc.-dem. blijven in het belang van d< volkswelvaart een vlotte ieenlngpolitiek voor staan. Zooals onder den gouverneur-generaal Van Limburg Stlium plaats had! Vervolgens repliceerde de heer FEBER (R.K.) Deze wees erop. dat de Indische Regeering tijdig voor de komende slechte tijden Is gewr - schuwd. maar die waarschuwing In den v heeft geslagen. De toestand In Indlö ls ---- - beleid, waarvooi irdelijk Is en voorts heert 6 nomlsche toestand er grooten gehac werd wil ties van den heer Kupers be- op gewezen, dat de eerste igedaan maken der korting aar mate" dat mogelijk zal zijn. .nzelf en daarom ls de motie o.ver- i de tweede motie, die op 1 Juli zonder bewijs, dat die De heer ËËRDMANS (Lib.) wees op de scha- iwzljden van het zoo maar overbrengen van OBV attlngen en Instellingen naar Mr. JOEKES (V.D.) zag In de eerste motle- Kupers geen kwaad: de tweede bestreed hij, de Indische zaken Is. niet heeft gesproken. Hij zal wel voor zich laten spreken. En overigensbereiden we ons op oorlog :egen sovjet-Rusland voor. De eerste motle-Kupers erkent het gerecht- rdigde van de salarlskortlng als crisismaat regel. Dat Is zuiver reaotlonalr. Dit Jaar zal de massa In Indlö tot conflicten vergaan om zich vrij te maken van het Impe- allstisch kapitalisme van Holland. De heer KUPERS (S.D.) vroeg van den ml- Ister nogmaals daden ter verwezenlijking van het^welvaart^sprogram, maar vergat te spreken °VDr. "ÊEUMER i (A.R.) constateerde, dat de heer Cramer nu sprak van de „uiteindelijke" onaf- Jkheid van Indlö. De soc.-dem. hebben is anders gepraat. Ze willen dus van „Indlö los van Holland nu" niets weten. Verder werd gewezen op een door den heer ramer misbruikt citaat uit Dr. Colljns .Kolo- ale vraagstukken", dat een tef^nvBrtroauiHA trekking heeft a-Is de heer Crami geen der. moties zou Dr r daaraan gaf. - rlljke politiek, )e patlönt zou van deze homoeopt -|e ongetwijfeld het slachtoffor De volksschool omvat kindert.. - - :ar; het onderwtjs Is eenvoudig. De karakter- I ne pei jrmende Invloed van dit onderwijs zal dus een e' ier relatief zijn. BU de bezuiniging - - - Jzonder, onderwijs net zwaarder wor roffen dan het overheldsonderwUs. rde de MINISTER VAN KO LONIËN. irhaalde: we moeten zuinig zijn >ok op milltulre utgaven, de oodgedwongen aangetast, klel- :ullen zooveel mogelijk bulten -u. cci uxmuceic korting blijven, zoo noodlg het wordit nog meer gedaan met het oog op de werk- ge- loosheid onder dé Inlnndscho bevolking: als de I heer Kupers ln Indlö goed rondgekeken heeft, MOREELE EN MATERIEELE ONTWAPENING HET WERK DER VERSCHILLENDE COMMISSIES V.* Het schema-Benesj' Het gchema. dat door den rapporteur Mi nister Benesj diende te worden opgemaakt ton; inde een stelselmatig overzicht te ge ven van d--. voorst- Men en gedachten- die terzake von dontwapening zijn naar vo ren gebracht- ligt voor ons. Het Is in eersto editie een vrij lijvig stuk van over de 50 pagina's, (olioformuat en compres gedrukt. Maa, ondanks zijn omvang, is het over zichtelijk gebleven, gelijk men van Benesj kon verwachten- Hoezeer procedurekwestics in een confe rentie van het formant als de Ontwape ning, èonh reut ie een belangrijke rol spelen. hi"<ft intusschei- de bijeenkomst van de Al* g'UnCi'.n Loniriii«#.iP- due het schema van Benesj en de daaruit voortgesproten voor stellen van hei Bureau dor Conferentie had te bespreken, getoond. Het is uiteraard ook niet van belang unibloot of bepaalde voor- si.Ilen eerst worden venvezon naar de daar toe ingestelde deskundige Commissie dan wol int zij ooist punt van bespreking in de Alg- Comm. uitmaken, die een principieel oordeel daarover uitspreekt, en onder den druk van dit principieel oordeel- door de be treffende tech. comm. worden gelezen. Hier over onstond een discussie tusschen Benesj gesteund d'ior den Fi-anschon gedelegeerde Bonrr-ur en den Duitschen gedelegeerde Ngdclnj, In het hijzonder terzake van het voorstel tot algeheel verbod van luchtvaar tuigen als wapenen In den strijd. Het Bureau toch had uitgemaakt, dat deze aan gelegenheid eerst in de betreffende lueht vanrtcommissie zou worden besproken- waarbij echter deze conrcssie is gedaan, dat «la Mgi.mocne Commissie haar recht niet verliest om tevoren principieole opmerkin gen te maken. Dat het Bureau, dus in betrekkelijk be perkten kring, waarin beraadslagingen zoo veel vlotter geschieden dan in een grooten krjng als die der Algcmeone Commissie, twee volledige zittingen heeft noodig gehad om het voorloopig programma der discus sion op te stellen, kan niet verbazen. Er zullen zijn- gelijk men zich herinnert, een vijftal commission naast de Algcmeone. die de hoofden van alle delegaties omvat en de algemeene vraagstukken principieel be schouwt. Deze vijf commission zijn die voor de landmacht, do zeemacht, de luchtmacht de budgetten en de zgn- Politieke Commis sié die dan in het bijzonder belast is met vraagstukken welke door hun aard vanzelf met de politiek in aanraking komen. Het Bureau heeft nu een verdeeling van vraag stukken en artikelen van het ontwerpver drag opgesteld en deze tusschen de ver schillende Commissiön verdeeld Het menu voor de Algemeene Commissie ziet er wel verzorgd uit, want het heeft niet minder dan een negental belangrijke hoofdvraag- stukken, die weer in onderdeelen zijn ver deeld- Een dezer vraagstukken is het be ginsel van vermindering van bewapenin gen. hetiij ineens, hetzij in etappes. Een andere is die van de criteria van beperking en vermindering, en weer een andere is de gelijktijdige toepassing van quantitatieve en qalitntievc vermindering. Dan zijn er do vraagstukken zoowel wat politieke als juri dische voorwaarden betreft- die verband houden met de maatregelen terzake van de organisatie van den vrede. Er is voorts het bij uitstek belangrijke vraagstuk in hoe verre de Vredesverdragen van Versailles c.s- als richtlijnen voor de oplossing van het ontwapeningsvraagstuk zijn te beschouwen- 's de vraag van vermindering of be perking van geheel het samenstel van ge wapende kracht, die onmiddellijk te inobili' seeren zijn. en er zijn nog afzonderlijke vragen ais die van de blokkade, de gedemi- litairiseerde zones en regionale overeen komsten in het kader der algemeene con ventie. Men ziet het. elke vraag op zichzelf zou bijkans een Conferentie loonen- en tus schen alle deze vragen is een samenhang, die de dlscussiën niet vergemakkelijkt Benesj stelde dan ook reeds in het vooruit zicht. dat een vraagstuk door de Algemeene Commissie aangevat, wellicht voor een on derdeel of voor het geheel naar een der andere Commissiön zal moeten worden ge zonden en dan weer terugontvangen wordt om daarna te worden hervat. Do Algemeene Commissie krijgt ook vraagstukken van personeel, van materiaal zoowel te land als ter zee, bewapeningen in de lucht, handel en vervaardiging van wa penen. het chemische oorlogswapen- de be scherming van de burgerlijke bevolking, de beperking der uitgaven, de duur van de Conventie- haar herziening, het behoud van De stemming i werd oangehou- half 7 werd de vergadering de verwijzing naar andere tractaicn, in artikel 53 neergeschréven, ter behandeling. Beperkter is uiteraard het terrein van de Politieke Commissie, ingedeeld in de om lijsting van het ontwerp fier Coinmissie- London. waarbij echter ook tal van vraag stukken- die schijnbaar buiten verhand zijn met de Ontwapeningsconferentie worden te berde gebracht. De meenine van Ministei Beelacrts. dat deze Ontwapeningsconferentie is een Vredesconferentie in den vollen zin des vvoords, wordt meer en meer juist, al vraagt men zich somwijlen met eenige be- anstlging af of deze Conferentie niet te veel wi| gaan omvatten en daardoor weinig goeds zal kunnen omvatten. De Commissies voor Landmacht zeemacht en luchtmacht krijgen alle die voorstellen- die op haar respectievelijk gebied betrek king liebbon en die hoofdstukken van het ontwerp der Commissie Loudon. die haar grbjed in het bijzonder raken, lor behande ling, hetgeen vanzelfsprekend ook met de Commissie vuor de budgetten het geval is. Voorzoo ver dienaangaande eenige duidelij ke aanwijzing is te vinden, mag mini-' vastgesteld- dat liet in de bedoeling ligt, dat deze Commissiön onmiddellijk haren arbeid zullen aanvangen: over de technische vraagstukken haar rapporten zullen opstel len. zoodat langzaam en geleidelijk een ma terianl verkregen wordt, dat eerst in de Al gemeene Commissie, daarna in het plenum der Conferentie zal zijn te behandelen. Zii die de veelvuldige telegrammen in onze bladen willen volgen- zullen goed doen acht te geven op dc phase, waarin een vraag stuk verkeert, omdat oplossing van zoo danig vraagstuk in een ondergeschikte phase nog weinig voor het eindresultaat heelt te beteekenen- De rangschikking der vraagstukken- Bij de rangschikking der vraagstukken is het vraagstuk der moroelp ontwapening ge rokend onder art. 1 van hot ontwerpverdrag liet eigenlijk beginselartikel- De moreele ontwapening is iets, dat men kan rekenen op zichzelf to staan, maar het is ook ren zaak- die nauw samenhangt met de mate rieele ontwapening, Polen heeft over de mo reele ontwapening uitgebreide voorstellen gedaan, overeenkomende met die, welke 't ter Assomblóe van 1931 reeds aanhangig maak te. Het wil deze moreele ontwapening door voorgeschreven matiging in iIp uitingen van de openbare meening in de pers. in de radio- op schooi en \vanr niet. Nu kan men over de mogelijkheid van een dergelijke moreele ontwapening van gedachten ver schillen; men kan zicli ook afvragen tot hoever deze zou moeten gaan om niet de vrijheid var) spreken en schrijven aan b- den te leggen. Men kan van de oprechtheid dep Poolsche voorstellen meer of minder overtuigd zijn, dat is ieders goed recht Echter, het orgaan van do Duitsche Volken* bondsvereeniging begint met deze voorstel len als onaannemelijk te beschouwen, omdat het er uit leest, dat elke rechtmatige dis cussie over de vraag of bestaande grenzen niet dienen te worden veranderd- of minder heden in een bepaald land niet worden onderdrukt en dergelijke, voortaan verbo den waar zullen zijn- Objectief gelezen, ver zetten de Poolsche voorstellen zich tegen elke hetze, maar voorstellen, die ernstige discussie zouden willen huitensluiten- zou den vooraf ten doode gedoemd zijn. Men kan ook van meening verschillen over de vraag of de materieele ontwapening aan de moreele moet voorafgaan of omgekeerd- Ons wil het nog immer voorkomen, dat het vraag stuk der moreetp ontwapening, hoe moeiliik ook toch niet die complicaties biedt, welke aan dat der materieele ontwapening van zelfsprekend zijn verbonden. Gaat men ech ter voorstellen- dip in de richting der mo reele ontwapening worden gedaan, op deze wijze uitleggen ze zonder meer tot een ka rikatuur maken- di)n vanzelfsprekend is de gecompliceerdheid even groot. Maar zii. die de o.i. eerlijk gemeende Duitsrhe voorstellen betreffende de materieele ontwanening on geliike. wijze willen lezen, zondn drr Ont wapeningsennferentip eon pvpn grontori on- dfenst doen' Wanneer de Algpmeene Com- misnip met de behandeling van een zoodanig vraagstuk hegint. mag zii inderdaad wel de noodige terughoudende objectiviteit in acht nemen! Het Paaschreces. Of het Paaschreces van de Ontwapenings conferentie slechts 14 dagen dan wellicht Iels langer zal duren moet nog worden afge wacht. De bijzondere Assembléc, ui heeft zij de werkzaamheden van Bureau en Alge meene Commissie niet onderbroken, heeft toch een niet geringe vertraging in dezen arbeid gebracht. Gezien de programma's- die voor de Commissiön zijn opgesteld; gezien niet slechts de ingewikkeldheid der vraag stukken. maar de samenhang van Mie d-eze vraagstukken onderling, zijn er reeds, die zich niet ten onruchte afvragen, of in dit kalenderjaar de afloop van Ie Ontwape ningsconferentie kan worden verwacht. Wat weinig terzake zal do. n. nits Tiet goede re sultaat maar Wordt bereikt Dat Henderson als Voorzitter der Alge mene Commissie ni'rt naliet Brand- den grooten Volkenbondsapostel, in -onene, doch tegelijk hartelijke bewoordingen te herden ken. behoeft nauwelijks vermelding- IV stond in ons blad van 5 Maart NED HERV. KERK Beroepen; Te Jaarsveid, I. Kieviet te Baarn. Te Ouderkerk a. d- IJssel, H. J. Schuppen te Lunteren. GEREF KERKEN Aangenomen Naar Giessen Oudekerk en Giessen Nieuwkerk ca, can,d. J. Mulder te Leeuwarden. Bedankt: Voor Ooster-Nijkerk en Ooster? end (Fr cand. J. H. Mulder te Leeuwarden. AFSCHEID, BEVESTIGING INTREDE Men schrijft ons: D s. E. R. Darasté hoopt Zondag 17 April a.s. afscheid te nemen van zijn Gemeente te 10 uur te Julianadorp en te 2 uur te Huis duinen. om Zondag 24 April intrede te doen bij de Ned. Herv. Gemeente te Ransdorp en Schellingwoude. na des morgens bevestigd te zijn door Ds. J. H. Vaandrager, vlootpredikant te Den Helder. Cand. P. G. van den Ho off, van Amersfoort, zal Dinsdagavond 29 Maart as. bevestigd worden als predikant der Geref. Kerk in Hersteld Verband te Zaandam door Ds. H. C. van den Brink, van Amersfoort. De intrede is bepaald op Donderdagavond 31 Maart d-a.v. Ds. J. W. BRASS. Ds. J. W. Brass, predikant der Evang Lu- thersche Gemeente te Rotterdarrt, die een half jaar verlof heeft moeten aanvragen om zijn geschokt zenuwgestel weder te doen her stellen, heeft zich voor dat ha'f jaar tijdelijk metterwoon gevestigd te Hilversum. Ds. C. W. DU TOIT. Een predikant van den ouden stempel is met Ds. C. \Y. du Toit in Zuid-Afrika heengegaan. Geboren in de Kaap op de plaats Klembosch (Da'.iosafat, district Paurl) op 2l Febr. 1842, bereikte hij den hoogen ouderdom van bijna 90 jaren. Hy was een broer van den bekenden Ds. S. J. du Toit (skrijf zoo's jy praat) cn D. T. du Toit („Oom Lokomaotief"), beiden uit de eerste Afrikaansche taalbeweging bekend. De overledene werd in 1869 tot. de Evangelie bediening toegelaten en had als eerste stand- p.eats Hannever in de Kaap, daarna Kmis val lei en Potchefstroom, waar hij van 1885 tot 1919 stond, teen hij emeritus werd. Toch heeft hij tot bijna het einde zyns levens gepreekt en was het laatst zijn schoonzoon Ds. P. Roux te Jjppestown bij Johannesburg behu'pzaain. Op bijna 90-jarigen leeftijd preekte hy nog vorig jaar te Johannesburg. De algemeen beminde predikant heeft als alle oude predikanten van Zuid-Afrika, in het Hollandsch gepreekt. KERKINSTITUEERING. Te Woerden is een zelfstandige Geref. Gemeente geïnstitueerd. Reeds inkele jaren werd een predikatie gelezen en waren de leden ingeschreven bij de Gemeente te Utrecht. Krachtens het besluit van de laatste Clas^e- vcvgadering-Amsterdam is thans een zelfstan dige Gemeente gevormd. Ds. B. van Neerbos, van Terneuzen, ging by deze gelegenheid voor en bevestigde den ouderiing A van Stuyvenberg, en de diakenen G. Middelkoop en M. C. Blok Azn. (Ds, M. I-Ieikoop, van Utrecht, was verhinderd). Te Kloosterburen (Gr.) werd ln de vergadering van aldaar wonende leden der Geref. Kerk van Leens besloten geen pog-'ngen te doen om tot institueering te geraken. De commissie die hiervoor werkzaam was, is ont bonden. CLASSïS-SPLITSÏNG. De Classis Ams erdam der Geref. Kerken nam kennis van en besprak de mededeelingen der commissie, benoemd om een onderzoek in te ste'len r.aar de percentage-cijfers, die voor de beide nieuw te vormen Classes zouden kun nen gelden, waarbij ook betrokken worden de andere percentage-cijfers der verschillende Classes ir. Noord-Holland. De conclusion wer den aangenomen en de zaak zal ter kennis ge bracht worden van de andere Classicale Ver gaderingen in Noord-Holland. KERKGEBOUWEN. Te Markelo (O.) is voor de restauratie oer Ned. Berv. kerk aan giften en rentelooze aandeelen een bedrag van ruim f 1fi.000 bij eengebracht. De Kerkeraad en de Kerkvoogdij besloten, dat verdere stappen zullen worden gedaan tot uitvoering van de restauratie plannen. Te Schiedam is men in dè Evang. Luftersehe Gemeente ijverig bezig geldïn te verzamelen voor een luidk'ok. Het ligt in de bedoeling deze klok voor het eerst te luiden op Zondag 8 Mei a.s., den dag van het 175- jarig bestaan der Gemeente. Te Charlois (Rotterdam) besloot de Kerkeraad der Geref. Kerk, op voorstel van de Commissie van Beheer, twee luidklokken aan te schaffen, nl één voor de VÏietkerk en één voor de Singelkerk. De kosten bedragen f 1200. BRUILOFT VIEREN Te V a r s s e v e 1 d bevatte 't jongste pu bliek verslag van den Kerkeraad der Geref. Kerk de mededeeling, dat aan de orde kwam de regeling van een te houden Gemeentever gadering en dat besloten werd daar o.m. door Ds. J. Scholten te deen bespreken de wyze Radio Nieuws. ZONDAG 13 MAART Kerkdiens 8.30—9.30 Huizen NC11V: Morgei iTeY koon'Psal'm1 91 i°eii "s BchrHUezIng: 7—17.20 den M 17.20 H u de, Vi dzang: 4, 5. 6 en 7. ND AG, 14 MAART J 2.20 I) 12.30 H 12.30 H 13.05 1> 13 20 Lo ,30 Hulzen NU KV 3u Hilversum A\ 13.05 J 10 30 Hilversum AVRO; Voordrachten 11.00 Huizen NUKV: ('hr. lectuur 14.45 Hulzen NUKV: Voedingsmiddelen 15.15 Huiven NCRV; Knippen en stofver- K j r K d i e n 4 t e n. ens. 8.00 H u I sen NCRV' Scnrlftlezen JO'U} Hllve-sum AVKU: Morgenwijding 10.30 Hulsen NCRV: Korte zlekendienst Ds. J. Valk 16.00 Hulzen NCRV: Zlekenuurtje Ds. G. R. Kuyper 16.30 Hilversum AVRO: Kinderuur 12.00 H u I z e n NCRV: Politieberichten HINDENBURG's VERKIF.ZTNGSREDE. Hindcnburg's verkiezinesrede, welke zooais rnen weet van trramofoonplaten werd uitge zonden, zal hedenavond opnieuw worden uit- gezpnden, om 19.20 (Holl. tijd). van bruiloft vieren in deze omgeving. De „Wachter" voegt aan deze mededeeling de vraag toe: Elders overbodig? NED. BIJBELGENOOTSCHAP Zeeland. Dezer dagen vergaderde de Prov. Comm. Zeeland met de afgevaardigden der Afdeelingen te G o e s. Na de gebruikelijke ojïening heette de Voorzitter in het bijzonder Mevr. KoolstraiBuenk welkom, die na een langdurige ziekte wederom ter vergadering kon komen- Ds- D. E. Boeke deelde o.a. mede, dat in 1981 ongeveer 200.000 jeugdboekjfc zijn verspreid en dat het aantal series lantaarnplaten gere geld wordt uitgebreid. Het werk der Afdee lingen werd uitvoerig besproken. Het houden van propaganda-samenkomsten blykt vrucht baar te zyn, omdat het achteruitgang in leden tal voorkomt en tevens hun, die met een raste bydrage kunnen verbinden, gelegenheid geeft om hun gave te schenken. In het byzonder werd het werk der Bijbelverspreiding door de Afdeelingen onder de oogen gezien, blijkbaar zijn verschillende uitgaven van het N.B.G. nog weinig bekend. Het voorstel inzake een Bybelsch Leesboek lokte een breede bespreking uit Gehoopt wordt dat het niet onmogelijk zal blijken te zyn. Drukproef van een circulaire aan jongge huwden wier huwelijk niet kerkelijk werd be vestigd, wordt overgelegd. Zy worden daarin opgewekt zich van een Bijbel te voorzien. Van de nieuwe vertaling zullen het Evange lie van Mattheus en de Brief aan de Romei nen tegelijk verschijnen. Ds. Homborg bedank te als lid der Prov. Comm. In zyn plaats werd benoemd de heer A. de Lange, te Goes. Tot voorzittet werd inplaats van Ds- Homburg gekozen Ds. A. M. van dor Most van Spijk te Kortgene. Naar de Centrale Comm. Binnenland werden afgevaardigd Ds. Douma en Ds. Voors. BIJBELZETSEL VERLOREN. Volgens Ane'a, deelde Ds. H. A. C. Ril- dering, die gedurende hot bombardement van Shanghai, uit Amoy aankwam 'e Ba oviQ, mede, dat de gebouwen van de Commercial Press werden verwoest, waar door het zetsel verloren ging van een ver taling van het Oude Testament in he' Chi- neesche dialect van Amoy met La ijnscho letters. Deze vernling was bezorgd door Thomas Barclay. Het manuscript is gered. DE VAL VAN KONSTANTINOPEL Door LEWIS WALLACE Naar het Engelsch door ALMA (23 Vele jaren gingen voorhij. Johannes Pa- aeologus beklom na Manuel den troon en verd opgevolgd door Konstantijn, den laat ste der Byzantijnsche vrsten. Konstantijn kenmerkte zijn troonsbestij- [ing in 1448 door talrijke vrijlatingen, want lij was een rechtvaardig man. Hij opendie rie deuren der gevangenis voor velen, die iaar levenslang dachten te versmachten- Hij ièloonde schandelijk vergeten groote daden, lij vergaf goedgunstig bel eed i gingen, zijn 'oorhangers aangedaan. Zoo gebeurde het lat Manuel, de beid van Plati, ten tweeden naln zijn vrijheid herkreeg. Al die jaren lad hij gevangen gezeten in een der cellen 'an het klooster S- Irene op het eiland Prin- tipo. Men haalde hem er uit. oud, hlind en e zwak om te loopen. Konstantijn ontving hem in particuliere audiëntie en zag hem nét deernis aan. Gij zijt dus de Manuel die da groote Overwinning biPlati behaald hebt? Zeg liever, dat ik degeen ben, die vroe- Rer Manuel was. antwoordde do grijsaard. De Keizer was zichtbaar ontroerd en vraagde: Is het waar dat gij bij uw opslui ting in het kloostpr e^n gezin hadt? De oogen van den ongelukkige waren niet zepr verzwakt om npg tranen té kunnen Horten- Ik had een vrouw en drie kinderen, lun groote liefde drong bén mijn lot te ilen. Thans heb ik er nog een in leven en dat werd in de gevangenis geboren. In de gevangenis geboren! riep Kon stantijn. Waar is zij nu? Zij moet hier zijn, antwoordde Manuel, en zich omkeerende riep hij: Irene, kind, waar zijt gij? Een der hovelingen trad naderbij en zeide tot den Keizer: Uwe Majesteit zijn dochter ls in de voorzaal. Breng haar hier. Diepe slilte hcerschte in het vertrek. Toen de dochter binnentrad zagen allen haar aan. behalve haar vader, en toch merkte ook hij terstond haar tegenwoordigheid Waar blijft gij toch? vraagde hij een weinig ontstemd Wees bedaard, vader, ik ben hier- Zij nam zijn hand om hem gerust te stellen, en zag den Keizer aan. Zijn blik drukte onverholen bewondering uit, de hare kalme zelfheheersching Later herinnerden de hovelingen zich twee dingen in haar nadeel. Ten eerste, dat zij te gen de gewoonte der Byzantijnsche vrouwen ongesluierd was, ten tweede, dat zij den Keizer niet den gebruikcliiken groet bracht In plaats dat zij zich diep ter aarci^ boog en met het voorhoofd den grond aanraakte, zooajs eeuwenoude etiquette voorschi-eef, blepf zij onbeschroomd staan- Als veront schuldiging voerde men aan, dat zij haar geheele leven i;. het klooster had doorge bracht en niet in de gelegenheid geweest was om hoofsche manieren te leeren. Op het oogonblik zelf merkte niemand het echter op. Zij was zóó schoon, zóó bevallig, zóó zedig, zóó rein. dat zij niets anders zagen dan dat Konstantijn herstelde zich we«dra, verrees van zijn zetel, en sprak tot den vader: Ik ken uwe geschiedenis, zeer edele Griek, edel van geboorte, edel door vaderlandsliefde, edel door hetgeen gij voor het Keizerrijk ge daan hebt. Ik eer u hoogelijk. Ik ben be droefd over het lijden, dat gij ondergaan hehi en wenschte slechts, dat ik omringd was door velen als gij, want dan zou ik van mijn troon de toekomst kalm kunnen afwachten. Mis schien hebt gij gehoord hoe droevig mijn erfdeel verzwakt is door vijanden van bui ten en van binnen, hoe de rijkste provin ciën, als takken van een statigen boom, af gescheurd zijn van ons Rijk, zoodat weinig meer dan de hoofdstad overgebleven is. Dit zeg ik ter verontschuldiging van het weinige dat ik aan te bieden heb, als belooning voor uwe vele gewichtige diensten. Waart gij in den bloei van den mannelijken leeftijd, ik zou u in mijn paleis een woning aanbieden. Daar dat niet kan moet ik trachten u op andere wijze vergoeding te geven. Vóór alle dingen: Gij asijt vrij! De grijze zeeheld -iel op de knieën, boog zich ter aarde en raaxte met zijn voorhoofd den grond aan. In die houding wachtte hij wat de Keizer verder zeggen zou. Konstantijn vervolgde: Betrok het huis weder dat voormaals het uwe was. Het is onbewoond gebleven. Mocht het herstel be hoeven, geef mi) de onkosten op, ik zal ze voor mijn rekening nemen. Toen wendde hij zich tot de dochter en zeide: Op onze .Roumelische kust, vlak bij Therapia, ligt een zomerverblijf, dat eenmaal aan een geleerden Griek behoorde, die de gelukkige eigenaar was van een Homerus, geschreven op kostbaar perkament. H j placht te zeggen, dat het boek alleen be hoorde geopend te worden in een opzettelijk daarvoor gebouwd paleis, en daar hij rijk was, deed hij het werkelijk. Hij ontbood het marmer uit de Pentelischc steengroeven, want ander marmer mocht niet gebruikt worden. In de schaduw cener portiek, gedra gen door Korinthisehe zuilen, las hij zijn vrienden voor uit zijn kostbaren schat, en sleet zijn leven, zooals do A thenars dat ge woon waren in de dagen van Perikles. In mijn jeugd vertoefde ik veel bij hem, en hij had mij zóó lief. dnW hij mij liet huis ver maakte met de daarbij behoorende gronden Dat geschenk zal mij thans helpen liet ge leden onrecht cenigermate goed te maken aan de dochter van den held. Heb ik goed gehoordnoemde hij u niet Irene? Een blos overtong haar gelaat, maar zij antwoordde waardig: Irene is mijn naam. Het huis, een paleis zou men het kun nen noemen, en alles wat er hij behoort, zij uw eigendom, ging hij voort. Betrek het zoodra gij wilt en begin een nieuw leven. Zij kwam een stap nader, maar bleef plot seling staan, terwijl haar kleur kwam en ging. Nooit had Konstantijn schooner vrouw gezien. Nu trad zij haastig op hem toe, green zijn hand en kuste die vurig, zeggende: Ik geloof waarlijk dat wij een Christen keizer hebhpn. Zij zwr eg, doch bleef zijn hand vasthouden en zag hem in de oogen. De aanwezigen, dignitarissen van hoogen rang. wanen vertaasd. Sommigen van hen ergerdeu t)ch, waa men moet niet u-'iretn dat aan dit hof de etiquette zeer streng ge handhaafd werd. De Keizer was de incarna tie van macht en majesteit. Sprak hij iemand toe, dan sloeg deze de oogen neer. Moest men antwoorde- men viel op de knieën en bleef in die houding liggen, totdat het den Keizer behaagde er een eind aan te maken. Niet een van hen had ooit zijn hand aangeraakt, ten zij hij zich verwaardigde ze uit to steken om zeer onderdanig begroet te worden. Bij zulke gelegenheden was hun houding meer Jan kruipend, uiterlijk ten minste was het ver eering. Men kan dus begrijpen met welke gewaarwordingen zij de jonge vrouw de kei zerlijke hand zagen vasthouden. Sommigen beefden en keerden het gelaat af, om niet getuige te zijn van een aan ontheiliging grenzende gemeenzaamheid. Konstantijn daarentegen zag zijn schoone bloedverwante welwillend nnn. Hij begreep dat zij nog meer wilde zoggen, en boog een weinig voorover tot aanmoediging. Ja, hij deed geen poging om zijn belangstelling in haar te verbergen. Het Keizerrijk moge besnoeid zijn, her vatte zij met heldere stem, maar is deze stad onzer vaderen door haar ligging en andere voorrechten niet steeds de hoofdstad der we reld gebleven? Een Christen keizer stichtte haar... zijn naam wp -onsfantiln. Zou het niet kunnen ziin dat een andere Konstantijn. ook een Christen vorst, haar re 'der werd? uw hart. mijn Keizer! Ik heb edele opwellin gen we! een- proie'en zonder stem hooren noemen. Konstantijn was zonderling bewogen. In den mond eener jonge vrouw, opgevoed bin nen kerkermuren, waren deze woorden ver- buingweKLciid. Haar oordcel over bemzel- ven deed hem aangenaam aan. De hoop, c)ie zij koesterde met betrekking tot bet keizer rijk. behaagde hem. Haar christeliik geloof, haar geestkracht, haar moed troffen hein. Haar trouw aan het oude Grieksche régime was ontwijfelbaar. Dp hovelingen oordeelden dat zij zich dankbaarder had moeten hetoo- nen voor zijn vorstelijke goecVieid, maar zoo de Keizer het gebrek in den vorm al had opgemerkt, hij liet het rosten. Haar bemin nelijke geestdrift mankte alles goed. Een oogonblik aarzelde hij, toon (taalde hij öf van zijn verhevenheid, kuste linffelijk haar hand en zeide eenvoudig: Moge uw hoop Gods wil zijn. Daarop keerde hij zich tot haar vader, richtte hem op, en verklaarde de audiëntie geëindigd. Aloon gebleven met zijn secretaris zat hij een poos na te denken, en zeide eindelijk: S hriif neder: vijftigduizend goudstukken jaarlijks voor het onderhoud van Manuel cn Irene, zijn dochter. Reeds hij het eerste woord sloeg de secre taris eerbiedig de oogen neer, maar daar hij iets te zeggen had, knielde hij, Spreek zeide Konstantijn. Uwe Majesteit er zijn zelfs niet dui zend goudstukken beschikbaar. ""Zijn wij werkelijk zóó arm? vraagde de Keizer met een zucht. Doch hij creep moed en vervolgde: Het is mne Mik dat God ml) hestftmd beert tot herstelling niet alleen Van deze stad. maar van bet keizerrijk rk tal trachten die eer te verdienen. Wellicht tijn edele opwellingen stomme profeten. Laat het geschrevene staan. Zoo de Heer wfi zullen wij een middel vinden, om dit jaar geld te kunnen uitbetalen. (Wordt vervolger

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | | pagina 9