ONTWAPENINGSWOORDEN
DINSDAG 9 FEBRUARI 1932
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
SIMON EN TARDIEU SPREKEN
EEN BRITSOH ONTWAPENINGS-
PEOGRAM
Frankrijk zegt: er moet gehandeld
De Engelsche minister van buitenlandsche
zaken. Sir John Simon heeft de rij der spre
kers bij de algemeene beschouwingen op
de Ontwapeningsconferentie geopend.
Hij was de eerste spreker maar, zooals
men weet, had Frankrijk te voren al een
vpcrstel ingediend, vermoedelijk met het
oogmerk door de daarin vervatte denkbeel-
de beraadslagingen te doen beheerschon.
Voor zoover Engeland betreft is de Fran
sche regeering daarin althans niet geslaagd.
Sir John Simon heeft in zijn rede een sys
teem ontwikkeld, waarin wel de „veligheld
voor allen" als ideaal wordt erkend, maar
waarin, in tegenstelling met de Fransche ge-
dachtengang, de bewapeningsverminderjng
wordt aangegeven als middel om daartoe te
geraken.
Het Engclsche standpunt is: vergrooting
van de bewapening komt voort uit een
ziekelijke gesteldheid n.l. uit wantrouwen.
De twee methoden, die aan die „ziekelijk
heid" een eind kunnen maken: een maxi
male grens aan de bewapening en het ver
bod van bepaalde wapenen, onder controle
van een internationale autoriteit (perma
nente ontwapeningscommissie) zullen bei
de door Engeland worden aanvaard. Enge
land neemt de ontwerp-conventie der Pntwa
peningscommissie hiervoor ten grondslag
aan. Het acht een vermindering van de le-
geruitgaven met 25 procent absoluut nood
zakelijk en wil afschaffing van: duikboot-
gas- en chemischen oorlog alsmede van de
luchtbombardementen. Verder slaat het voor
oen diepgaand onderzoek naar de afschaf
fing van den algemeenen dien plicht.
Het was bekend, dat Engeland het stel
sel: ..ontwapening om te komen tot veilig
heid" huldigde in tegenstelling met Frank
rijk. Maar zóó duidelijk was het, Britscho
standpunt tot dusver nog niet uiteengezet.
Aan deze rede heeft men in elk geval hou
vast, Zeker, men kan zeggen, dat de wensch
naar afschaffing van cl'uikboot-oorlog en
luchtbombardementen er specifiek Engelsch
ui'.ziet, omdat de Britsche eilanden juist van
deze aa.nvalsmethoden het meeste gevaar
hebben te duchten.
Maar in ieder geval zijn hier voorstellen,
die kloppen met het doel van do Ontwape
ningsconferentie.
De Engelse-hein willen klaarblijkelijk de prac
tische wapeningvermindering on eter geen
beding vertragen door te. waohtcn op een
volledig militair-politiek veiligheidsinstru
ment, zooals de 'Franschen het hebben ont
worpen.
Tardieu, die na Simon sprak, hooit wol in
hoofdzaak een verdediging geleverd van het
Zaterdag aangeboden Fransche voorstel,
maar hij heeft het daarbij toch niet gelaten,
■want bij heeft nadrukkelijk erkend, dat er
uit deze conferentie een overeenkomst moet
voortkomen, al zou deze zeer beperkt zijn en
in den Joop van zijn betoog heeft hij in
ieder geval ook gezegd, dat Frankrijk be
reid is de verpiientingen, die uit de geslo
ten verdragen voortvloeien, te aanvaarden
en zijn bewapening voor een bepaalden tjju
„nog verder te verminderen" dan het reeds
gedaan heeft,
Jn een rede van een vertegenwoordiger
van Frankrijk kon natuurlijkerwijze nio»
rntoroken, dat Frankrijk zoo geweldig groot
moedig is geweest door de Rijnland-bezetting
vijf jaar eerder or te heffen dan voorge
schreven was en zijn valuta had gestabili
seerd ten koste van groote offers. Ook moclvi
er niet gemist worden een waarschuwing
tegen elke poging die gedaan zou mogen
worden om deze conferentie» te gebruiken
voor wijziging van de vredesverdragen
Maar al die specifiek Fransche uitingen ge
ven wij graag cadeau voor de beloite, dat
Frankrijk mee zal werken om tot een prac-
tisch resultaat te komen, al is het nóg zoo
beperkt.
Dat Tardieu trouwens wel inziet, dat het
Fransche veiligheids-denkbeeld der organisa
tie van den vrede een zaak van langen duur
is, bleek wel uit het slot van zijn rede,
waarin hij zeide, dat andere generaties i.
taak ten einde zullen moeten brengen er.
men nu slechts een begin kan maken.
De belde eerste redevoeringen op de Ont
wapeningsconferentie beschamen dus wel
den pessimistischen kijk, die men over het
algemeen op de conferentie beeft gehad.
Maar redevoeringen zijn nog geen daden
en we zullen nog moeten afwachten of de
handelingen van de staten, namens welko
gespreken is, met die woorden in overeen
stemming zullen zijn.
l Redo van Sir John Simon
De algemeene dcibatten In de Ontwapenings
conferentie zijn Maandagmorgen geopend,
in een tot op de laatste plaats bezette zit
tingszaal, door den Britschen minister van
buitenlandsche zaken. Sir John Simon.
Algemeen bestaat, aldus spr., de opvat
ting. dat het oogenblik voor het openen van
een ontwapeningsconferentie gelukkig
gekozen is, aangezien tijdens de besprekin
gen te Genève in het verre Oosten ernstige
.vijandelijkheden plaats vinden.
De Britsche minister achtte het nood
zakelijk
twee princlpleele ponten
.vast te stellen!
Ten eerste: De oorlogsgeneratie
ïs aan het verdwijnen. In alle landen
nemen thans reeds mannen en vrouwen lei
dende posities in, die aan de gebeurtenissen
van 1914—1918 slechts kinderherinneringen
hebben.
Derhalve is Juist nu de tiid gekomen, om
'de ontwapening ter hand te nemen.
In de tweede plaats hebben de staten se
dert den wapenstilstand op het gebied der
ontwapening geheel verschillende wegen in
geslagen. Eenige staten leven thans nog
onder de hun door de verdragen opgelegde
beperkingen. Andere hebben een uitgebreid
bewapeningssysteem uitgewerkt. Het gevolg
js een toenemende wanverhou-
tiing tusschen de bewapeningen
Het is thans echter beslist
noodzakelijk een algemeenen
grondslag
voor de behandeling van de ontwapenings*
kwestie vast te stellen, waarop een verdere
bewaner-lng kan worden gebaseerd.
In bet vervolg van zijn rede zeide Sir John
gimon o.m.:
k Niemand ter wereld gelooft tegenwoordig
nog, d'at de de vrede slechts door voorberei
ding tot oorlog kan worden gewaarborgd.
Een groote bewapening is thans geen waar
borg meer voor de veiligheid. In het beste
geval kan zij do illusie van veiligheid schep
pen, waartegenover staat, dat hierdoor bij
andere volken weer het gevoel van onveilig
heid wordt gewekt Het ideaal dat moet wor
den nagestreefd is
de veiligheid van allen.
Deze veiligheid hangt nauw samen met de
vermindering der bewapening. Bewapenin
gen zijn het symptoom van een pathologi
sche gesteldheid, nl. de vrees voor aanvallen
en het wantrouwen tegenover naburen. Door
het vergrooten der bewapening wordt deze
ziektetoestand naar een ander r.bied over
gebracht.
De ontwapening kan door
twea methoden
bereikt worden. De eene Is, dat een maxi
mumgrens voor de bewapening worcl'l vast
gesteld, de andere dat men tot een interna
tionale overeenkomst komt, waarbij bepaalde
wapens en methoden worden verboden.
Voor beide methoden is in de toekomst een
intern, autoriteit noodig, die de handhaving
van de overeenkomsten garandeert. De Engel
sohe regeering is bereid, aan beide methoden
mee te werken en wil trachten, de loyale
medewerking van andere regeeringen tot
dit doel te bereiken.
Beide methoden zijn ook neergelegd' in de
ontwerp-conventie van den Volkenbond. Vol
gens opvatting van de Engelsche regeering is
voor de verdere werkzaamheden. Een ver
mindering van de leger uitgaven
me 125 pCL isabsoluutnood'zakelijk
Sir John Simon eischte tevens afschaf
fing van de onderzeebooten, v.§ i
den gasoorlog en van de lucht
bombardementen.
Tep aanzien van de voorstellen der Fran
sche regeering verklaarde Sir John Simon,
dat de Engelsche regeering bereid is, deze
voorstellen, evenals alle ewutere voorstellen
met de grootste sympathie en opmerkzaam
heid te onderzoeken.
Wat zijn el'sch tot afschaffing van de on der-
zee booten betreft zeide dc Britsche minister
nog, dat hij openlijk moest toegeven, dat zijn
vaderland door d'cze wapens zeer in het bij
zonder bedreigd werd. De Engclsche regee
ring eischte de afschaffing van het duik
bootwapen. echter niet slechts uit eigen be
lang, doch in het belang van de geheolc
menschheid, aangezien het een der gevaar
lijkste en ci'reigendste wapens in don oor
log was.
Als grondslag voor <te behandeling van deze
kwestie, beval Sir John Simon de conferentie
het resultaat van de vlootconferenties te
Washington en te Londen aan.
T,enslotte vatte Sir John Simon
het ontwapenlngsprogram der
Engelsche regeering
in het kort samen. De Engelsche regeering
aanvaardt11 het door de voorbereidende ont
wapeningscommissie uitgewerkt ontwerp-
conventie, als grondslag voor de onderhan
delingen, evenals het in dit ontwerp gefor
muleerde voorstel tot vaststelling van maxi
mum grenzen voor de bewapeningen. Zij on
dersteunt het voorstel tot het instellen van
een permanente ontwapeningscommissie, en
eischt vollecL'lge afschaffing van het duikboot-
wapen, den gas- en den chemischen oorlog.
Een diepgaand onderzoek moet
worden ingesteldnaardeafschaf
fing van den algemeenen dienst
plicht
Voots verlangt de Engelsche regeering
practische maatregelen tót beperking van de
actieve troepen-effectieven in (te verschil
lende landon alsmede een werkelijke ver
mindering der algemeene bewapening.
Hij eindigde zijn rede met de woorden:
„Iedereen is zeker van zijn succes, ind'.en hij
vastbesloten is succes te zullen hebben."
De rede van Tardieu
Na sir John Simon kreeg de Fransche mi
nister van oorlog, Tardieu, het woord.
Hij verklaarde het als zijn taak te beschou
wen het Fransche voorstel binnen het kader
van de Fransche politiek en van de Volken
bon dspolitiek toe te lichten.
In de eerste plaats moet het karakter der
ontwapeningsconferentie nauwkeurig aange
geven word'en.
De taak der conferentie is helaas niet de
eenige last, die thans op de regceringcn
drukt Dc regeling der financieels moeilijk
heden tusschen de staten, economische cn in-
dustrieele handelsbelemmeringen,- en werk
loosheid staan op bet oogenblik op den voor
grond.
Het probleem van de regeling van de ver
mindering der bewapening is niettemin het
meest urgent, aangezien het de buitengewoon
moeilijke beoordeeling van noodzakelijkhe
den en rechten van souvereine staten in
houdt
De ontwapeningskwestie is aan de orde
gesteld' door een verdrag, dat een einde
maakte aan den vreeselijksten van alle we
reldoorlogen. In dit verdrag zijn bepalingen
opgenomen, die voortvloeiden uit 't verleden
en die het einde van eiken oorlog met zich
brengen.
Het Volkenbondspact voorziet in het bij
zonder Ln de handhaving van de territoriale
onaantastbaarheid en politieke onafhanke
lijkheid van de staten-leden, en stelt daar
door den onderteekenaars een gemeenschap
pelijke taak, die thans d'oor de conferentie
vervuld moet worden.
Deze taak bestaat in de bemerking cn ver
mindering der bewapeningen onder vier
voorwaarden: veiligheid, vaststelling der ge
meenschappelijke verplichtingen, den geo-
grafischen toestand en verdere speciale om
standigheden.
Tal van fouten zijn begaan.
In de laatstejaren zijn tal van fouten be
gaan, die niet mogen worden herhaald. Men
heeft uit het Volkenbondspact niet de prac
tische consequenties getrokken, die de grond
legger ermee bedoeld heeft. Hoe dikwijls
heeft men niet getracht het Volkcnbonds-
pact verder te ontwikkelen en te versoherpen,
de Internationale verplichtingen uit te brei
den en den Volkenbondsraad kracht te ver-
leenen. x
In dezen zin Is ook het Fransche voorstel
tot instellen van een permanente adviseeren-
do commissie in den geest van het protocol
van Genève van 1924, bedoeld'. De Fransche
voorstellen va.n 1926 om den artikelen 11 en
16 van het Volkenbondspact bindende kracht
te geven, bleven zonder resultaat
De regeeringen hebben thans de taak
Juridisch uitvoerbare verplichtingen vast te
stellen, Indien men beveiliging van den vrede
wcnscht, teneinde de vermindering der mi
litaire lusten mogelijk te maken,
De wereld verlangt een overeen
komst, al zcu deze slechts zeer
beperkt zijn.
Het Fransche voorstel voldoet aan den
dringenden wensch van de gehcele wereld.
De Fransche regeering wil voortbouwen op
den grondslag van het Volkenbondspact Zij
is van mee-ning dat art, 8 van het pact alle
kwesties der gemeenschappelijke veiligheid
en van de regeling der bewapening omvat
Slechts een georganiseerde Volkenbond kan
actief optreden ter voorkoming cn onderdruk
king van gevaren. Er moet thans een be
slissende stap ter beveiliging van den vrede
worden gedaan. Frankrijk wil een Volken
bond, die sterk genoeg is. om den vrede te
kunnen organ iseeren.
De conferentie heeft niet tot taak, de we
reldkaart te wijzigen, een nieuw vredesver
drag uit te werken of problemen op te lossen
die met het Volkenbondspact niets te ma
ken hebben.
Wanneer door verdragen geregelde garan
ties in de plaats komen van 't geweld, zal
de goede trouw van de bandtee*
keningen onder bestaande ver
dragen
opnieuw bevestigd worden.
Frankrijk heeft reeds vrijwillig zijn bewa
pening aanzienlijk verminderd en is bereid
de verplichtingen, die uit gesloten verdragen
voortvloeien, te aanvaarden en zijn
bewapening voor een bepaalden
tijd nog verder te verminderen.
Tardieu ontwikkelde vervolgens de grond
lijnen van het Fransche voorstel en ver
klaarde, dat de vrede slechts dan verzekerd
was, wanneer daVolkenbond verder
uitgebouwd en versterkt werd.
Frankrijk heeft nooit nagelaten zijn groot
moedigheid te toonen. In 1930 heeft het een
in de geschiedenis eenige daad gesteld, door
een bezet gebied, dat volgens de verdragen
als territoriaal land' aan Frankrijk was over
gedragen. vijf jaar voor afloop van den ter
mijn. te ontruimen. In 1926 heeft Frankrijk
door weergalocze offers zijn valuta gestabi
liseerd. hoewel groote declen van het Fran
sche volk daardoor geruïneerd en ernstig be
nadeeld werden.
Er moet gehandeld.
Het Fransche volk trekt uit
de geheele huidige situat.ie de
conclusie dat d e on t wap en i n g s-
conferentie thans moet hande-
1 en.
Wanneer de conferentie mislukt, zal dit
de mislukking zijn van de grootste poging
om tot vrede te komen, die de menschheid
ooit heeft gedaan.
De vreedzame regeling van alle internatio
nale conflicten moet thans einctelijk defini
tief tot stand komen. I-Iet groote doel dat
bereikt moet worden is het organiseeren van
den vrede.
Het valt to betwijfelen of de huidige gene
ratie den tijd zal hebben om deze taak ge
heel te volbrengen. Er zullen dan echter an
dere generaties komen, die d'e thans begon
nen taak ten einde zullen brengen. De hui
dige generatie moet echter thans de haar op
gedragen taak vervullen.
Na do rede van Tardieu werd de algemeene
discussie tot Dinsdagochtend verdaagd.
DE GEBEURTENISSEN TE
SHANGHAI
BE CYCLOON OVER REUNION
De cycloon, die het eiland Réunion teis
terde, heeft ontzettende rampen aangericht.
De stad Saint Den is werd verwoest. Te St.
Paul zijn verscheidene huizen door den
wervelstorm omver geworpen. Er zijn tien
dnoden.
Ook in andore steden werd aanzienlijke
«chade aangericht. To Saint Leu bedraagt
het aantal doorlen vijftien, er zijn .daar
hovendien veel gewonden. In de gemeente
Trois Bassins maakte de cycloon 20 slacht
offers.
DE MIJNRAMP IN BELGIE
Blijkens mcdedeelingen van het naljnbe-
st.uur van de mijn te Marchienne. zijn tot
dusver 12 lijken geborgen. Twee mijnwer
kers werden nog levend aangetroffen. Er
ziln nu nog vier arfaeiders in do mijn, waar
van men er nog één levend hoopt te ber
gen. de andere drie zijn. vreest men, onder
de instortende miinwanden gedood
Van de zeven Zondag geredde mijnwer
kers konden er vier uit het hospitaal ont
slagen worden.
Zondag bezocht Koningin Elisabeth de
plaats van de ramp cn het ziekenhuis en
Maandag in den loop van den dag bracht
zii ten tweede male den troost van haar
aanwezigheid aan de gelroffcn bevolking,
ditmaal in gezelschap van den koning.
HET CALMETTE PROCES
De veroordeelden in hooger beroep
Naar uit Lübeck gemeld wordt, zullen die
verdedigers van de hij het Calmetteproces
tot gevangenisstraffen veroordeelde doctoren
prof. Deycke en Obermedizinalrat dr. Alt-
staedt van dit vonnis in hooger beroep gaan
Prof. Calmette. de uitspraak in het pro
ces te Lübeck in de Parijsche bladen bespre
kend. betoogt, dat het vonnis in zoover ziin
goedkeuring heeft, dat daarin uitdrukke
lijk is vastgesteld, dat zijn proces aan den
dood der kinderen geheel onschuldig is.
Anderzijds betreurt hij echter, dat prof.
Deycke en dr. Altstocdt, wier wetenschap
pelijk verleden zonder smetten is, en wier
kennis de grootste achting verdient, ver
antwoordelijk worden gesteld voor de.docds
oorzaak van de kinderen. Hij hoopt, dat zij
binnenkort op vrije voeten zullen worden
gesteld.
HET VERGAAN VAN DE M2
De oorzaak?
Volgens een bericht uit Londen, zou het
vergaan van de duikboot M2 veroorzaakt
zijn door het te vroeg openen van de deur
van de vliegtuighangar bij het opstijgen
van de boot. Het watervliegtuig, dat zich
in de verongelukte duikboot bevond, is,
naar Reuter meldt, aan de oppervlakte ge
bracht
ONTPLOFFING IN EEN ZWAVELMIJN
Vijf dooden en el! gewonden
In een zwavelmijn' te Trabla op 't eiland
Sicilië ontplofte Zondag tengevolge van het
springen van een dynamletpatroon het ln
de mijn aanwezige mi.lngas. Vijf arbeiders
werden gedood en elf gewond, waarvan
sommigen ernstig. Tengevolge van den be
perken arbeid op Zondag, bevonden zich
gelukkig slechts twintig arbeiders in da
mijn.
VUURPIJLVLIEGTUIGEN
Ir. Tiling doet nog steeds proevon voor 't
gebruik van vuurpijlvllegtulgen op Wange-
rong. Hij heeft thans in zijn werkplaats te
Bohmtc. bij Osnabrück, reeds zijn eerste
vuurpijlvliegtuig geconstrueerd, waarmee in
het voorjaar een definitieve proef zal wor*
den genomen. Het toestel heeft een vleugel-
spanbreedte van S1/» meter. Als drijfkracht
zal een 7 k.g. zware lading van een bijzon
dere menging worden gebruikt. Do draag*
vlokken van het vliegtuig liggen bil de op
stijging tegen den romp aangedrukt en ont
vouwen zich pas wanneer de maximum
snelheid is bereikt.
Het rapport der enquête-commissie
Te Genève is gepubliceerd het rapport van
de enquêtecommissie te Shanghai. Het be
helst het resultaat van het onderzoek, dat op
last van den Volkenbond krachtens art 16
van bet Volkenibondspact is ingesteld en be
treft de gebeurtenissen tot 31 Januari.
In de inleiding wordt, volgens een bericht
aan de „Tel.", de opmerking gemaakt, dat de
anti-Japansone boyoot-be wegving, due sedert
Juli naar aanleiding van de gebeurtenissen
in Korea bestond en nog verscherpt we.'i
door de bezetting van Mandsjoerije, heel
wat schade beeft berokkend aan Japans
banded en industrie. De commissie er Kent,
betgeen de Japanners herhaaldelijk hebben
aangevoerd, dat de boycot door talrijke
Ohineeecbe organisaties js aangemoedigd en
dat tegen deze onwettige handelingen geen
beroep op een rechtbank mogelijk is. Vol
gens het rapport hebben deze maatregelen,
alsmede de 6t/uidentenmamóteetaties en vu
uitgesproken verlangen Japan den oor. jg
te verklaren, de spanning nog vergroot,
waardoor een menigte gevveilddaden is be
dreven. In bet rapport wordt verder gewezen
op de bedeediigende woorden, in de Ch-ineo-
scoe pers aan den Japansolien keizer ge
richt en het herbaalde dringende verzoek
der Japansch inwoners van Sjanghai om
■interventie hunner regeering. Een uitvoe
rig overzicht wordt gegeven van de gebeur
tenissen, die ziah sedert 18 Januari hebnen
voorgedaan en dJe zijn begonnen mot een
aanslag op drie Boeddhistische monniken,
gevolgd door de vijf eischen van den Ja-
pan6ohen oonsul te Sjanghai, de inwilliging
daarvan op 28 Januari door den burge
meester van Sjanghai cn ten slotte door de
opwinding en de spanning, die ondanks het
gunstig antwoord de verdedigimgecomnii.s-
6'ie der internationale nederzettingen er roe
hebben gebracht den noodtoestand te pro-
clameeren.
Na een overzicht te hebben gegeven van
de bezatting der verschillende punten d-ior
de Japansohe troepen, die hierna volgde,
aaan ae rapporteurs als volgt verder: „Er
moet eveneens rekening gehouden worden
met de spanning in de voorafgaands dager.,
•die er de Gfoineeeche autoriteiten vanzelf
toe bracht, de maatregcflen door de Japan
sch e vlootautorlteiton genomen, als uitge
breide militaire maatregelen te beschouwen
Hierdoor is de actie van de Japansohe mari
niers verscherpt, zoowel als door het verzet
der geregeKe Ghinëesche troepen."
De commissie spreekt verder als haar
meening uit, dat waarschijnlijk de Japan
sohe bomaanval op het station te Wd'csoeng
en op verschillende hulzen aan den weg
naar Pauling, slechts ten doel heeft gehad,
•een observatiepost, die d e Ja panische lijnen
beheerschte, te vernietigen. Verder wordt
aangetoond, dat de Japansohe troepen zon
der verdere redenen, stadswijken buiten de
concessie hebben bezet, maar het rapport
gaat niet verder in op de werkelijke oorza
ken van de spanning tussohen Chineezen
en Japanners te Sjanghai. Men krijgt echter
den indruk, dat geen van bedde partijen vrij
uitgaat.
Da Ghlneesche gedelegeerde Dr. Yen heeft
in verband met dit rapport onmiddellijke
bijeenroep ing van den Volkenbondsraad
verlangd.
Shanghai en Mandsjoerije. China
wil geen afzonderlijke behandeling
De Ghineesche legatie te Washington
heeft kondagavond een verklaring bekend
gemaakt van den Ghineeeoaen minister vu»
buitenlandsche zaken, Dr. Lo Wen-Lan,
waarin hij zeide: Het i6 ongelooflijk dat
bU de beschouwing van den a-gemceuen
toestand, veroorzaakt door de militaire
agressie van Japan, de z.g. Mants-joerijsche
kwestie kan worden behandeld, onafhanke
lijk van de Chineesche kwestie."
Deze verklaring ia een antwoord op de
weigering van Japan van de vredesvoor
stellen dor Westelijke mogendheden, die
«en gezamenlijke oplossing van de vraag
stukken van Mantsjoerije en Shanghai in
hielden, omdat vodgens Japan de kwestie
van Mantöjoerijie afzonderlijk moet worden
behandel] d.
In de Chineesche verklaring wordt verder
gezegd, dat beilde kwesties zijn ontstaan
door het optreden van Japan. Al beeft Ja
pan naar de meening van de Japansohe
•regeering in Mantsjoerije belangrijke rech
ten. Mantsjoerije blijft Chine each grondge
bied. onder volle souvereiniteit van China.
In da verklaring wordt er verder den na
druk op gelegd, dat de weneoh van Japan
om de kwestie van Sjanghai en Mantsjoe
rije afzonderlijk te behandelen, geheel in
strijd is met de voornemens, dia Japan vroe
ger heeft te kennen gegeven, dat het geon
territoriale wensohen ton opzichte van
Mantsjoerije beeft. De verklaring besluit,
dat de mogendheden alleen op de basis van
het Ohineesöhe standpunt den vrede in
Mantsjoerije en Sjanghai kunnen tot stand
brengen
de Japansohe vloot ln China van admiraal
Sjlcsavva overgenomen. Nomoera ontving
aan boord van zijn vlaggeschip de bui ten-
landsohe pers, die. hij een verklaring vcor-
ilegde, volgens welke het doel van de Japan
sohe vloot is het leven va n. de Japansch e
onderdanen in China te beschermen. Hij
zal samenwerking zoeken met de vertegen
woordigers der andere mogendheden, ten
einde zoo snel mo-ge'ük een einde te maken
aan de huidige moeilijkheden.
CHINA BEDREIGT T>E 7NTERNATIONALE
ZONE
SHANGHAI, 9 Februari. Tengevolge van
het feit dat do Japansche troepen c'o Japan
sch e concessie gebruiken als basis van de
J militaire operaties tegen de Chineezon, is
van Chineesche zijde verklaard, dat men
gaen verantwoordelijkheid zal kunnen aan-
j vaarden voor eventueele schade, die in de
internationale nederzetting zou worden aan
gericht door Chineesche aanvallen tegen de
Japanners die de neutraliteit van hun con
cessie in de internationale nederzetting heb
ben geschonden.
Aan boord Ivan het Japansche vlaggeschip
.Tazumo heeft dan ook een conferentie plaats
gevonden van de buitenlandsche vlootbevet-
hebbers met Japansche marineofficieren, ten
einde te pogen tot een overeenkomst te ko
men om een einde ten maken aan de vij
andelijkheden te Shanghai.
De Chineesche artillerie is Inmiddels be
gonnen vanuit Tsjapei ten N. van de inter
nationale nederzetting de Japansche con-
j cessie te beschieten, met het gevolg dat tal
van granaten in de veronderstelde neutrale
zóne zijn neergekomen.
De Britsche1 brigade generaal George Fle
ming, commandant van alle buitcnlandscne
troepen, verklaarde dat hij dc Japansche ma-
rineso'daten zou b 1 taan bij elke poging c-m
de Chineesche troepen buiten de Internatio
nale nederzetting te houden. Hij had verno
men. dat de Chineesche bevelhebbers plan
nen hadden om in de richting van Hongkioe
een aanval te ondernemen teneinde de Ja
pansche arinesoldaten uit hun stellingen
te drijven.
Inmiddels schijnen de Japanners hun aan
val op de Woosocngforten te hebben opge
geven- naar zij zeggen omdat de bezetting
van deze forten voor hen geen waarde mom
heeft.
Ook een deel van hel dorp Wocsoeng Is
nog in Chineesche handen.
Ongeveer 1/3 gedeelte van Woesoeng is
door het Japansche artilleriebombardement
geheel vernield.
JAPANSCHE TROEPEN IN TIENTSIN.
LONDEN, 9 Februari. De Japansche troe
pen te Tientsin bezetten gisteren Onver
wachts voor een kor.e poos de Chineesche
stad Tientsin. Zij trekken zich na eenigen
tijd weer terug, nadat er een overeenkomst
met. de Chineesche stadsautoriteiten was ge
troffen. Omtrent dén "inhoud der overeen
komst is nietsbekend, doch naar verluidt
hebben dc Chineezen er slechts onder pro
test in toegestemd.
NIEUWE JAPANSCHE TROEPEN NAAR
SHANGHAI.
TOKIO, 9 Februari. In de gisteravond ge
houden zitting van het Japansche kabinet
werd bestelen om nieuwe troepènafdeclingen
naar Shanghai te zenden. De minister van
Financiën T a k a h a s j i verzette zich hier
tegen aangezien volgens hem de hieraan ver
bonden kosten voor de financiën van het
land niet te dragen waren. I-Iij dreigde te
zullen aftreden indien de verschillende
trpepenzendingen voortgang zouden vinden.
demiütarisatïe
Namens -het Japansohe ministerie van
bultende ndedbe zaken wordt raectegedecld,
dat do bu'itenilandsoh'e mogendheden de .la
ps neche regeering nog niet hebben gepolst
over het inetallcn van gedeun ildta risee pilo
zónes rond do Chineesche steden, doch dat
de Japansche diplomatieke vertegenwoordi
gers in het buitenland opdracht hebben ge
kregen, een gunstige gelegenheid te zoeken,
om deze zaak officeus of officieel ter sprake
te brengen.
Het voorstel bedoelt hot vestigen va.n ge
demilitariseerde zó nes van 24 36 K.M
middellijn o.a. rond de 6tedcn Shanghai,
Hankow, Tientsin, Kanton cn Tsjingtsan
Mandsjoerije zou eveneens gedemilitari
seerd worden. Een deel der beter gediscipli
neerde Chineesche troepen zou daar echter
politiediensten kunnen verrichten.
Matsoeka, Japansch Kamerlid, is naar
Shanghai vertrokken om een nauwe verbin
ding tot stand te brengen met de plaatse
lijke vertegenwoordigers der buitenlandsche
mogendheden. Hij is persoonlijk vertegen
woordiger van Inoekai, den premier en va.'i
Joe/hieawa, den minister van buitenland.
6Che zaken.
Vóór zijn vertrek confereerde hij met de
gezanten van Groot Brittannlë, Frankrijk en
do Vereenigdie Staten.
DE STRIJD
Uit de berichten over den toestand te
Shanghai en ln de omgeving der stad blijkt,
dat de Wooeoengforten, welker verovering
door de Japannoezen reed6 was gemeld, nog
steeds door de Chineezen bezet worden go-
houden, ook al zijn ze geheel stukgeschoten.
Ds bezetting van deze forten is een tevens-
kwestie omdat ze den ingang der Wangpoo:
rivier beheerschon, waarlangs het Japan
ese troepenvervoer naar Shanghai gaat.
Do peel tie van Jam-nneezon cn Ch'neezen
te Tsaoej ia. ondanks voortgezette gevech
ten, nog onveranderd.
Nomoera aangekomen.
MEER DAN EEN MILLIOEN HAND-
TEEKENINGEN VOOR HINDENBURG
Tot dusver heeft de commissie voor de
candidatuur van Hindenburg meer dan eért
millioen handteekeningen verzameld.
TEXTIELSTAKING IN ENGELAND
De algemeene staking van textielarbei
ders te Burnley is gisteren vermeden kun
nen worden, doordat vier fabrikanten, die
gezamenlijk 12 van do 22 spinnerijen bezit
ten, de oude loons- en arbeidsvoorwaarden
hebben hersteld en het mocrgetouwen-stcJ-
sel hebben afgeschaft In de 10 andere
fabrieken wordt echter door ongeveer 6000
man gestaakt
DE STAATSGREEP IN MEMEL.
B0:tcher op eerewoord ln vrijheid
gesteld.
Gouverneur Merkys heeft Maandagmiddag
den regeeringspresiident van het Memel ge
bied Bottelier in vrijheid gesteld, nadat dp
president zijn eerewoord had gegeven dat
hij zijn woning, die onder strenge bewaking
staat, niet zal verlaten. De telefoonverbin
ding van Böttcher's huls met 'de buitenwe
reld Is verbroken.
LONDEN 9 Febr. Uit Genève wordt gemold
dat aan de besprekingen, die de Duitsche
rijkskanselier mei Sir John Simon, Tardieu
en Grandi over het herstel vraagstuk heeft
gehad, de grootste beteekenis most werden
gehecht. De besprekingen droegen een zoo
streng geheim karakter, dat zelis de secreta
rissen en tolken er niet bij aanwezig waren
Men heeft echter reden cm aan te nemen,
dat er tot nog toe geen overeenstemming ts
bereikt tusschen Frankrijk en Engeland
over de voorstellen, die de grondslag vooi
een herstelconferentie zouden kunnen ziin.
••Financial News" schrijft» dat de Engel
sche regeering het Fransche standpunt t.a.v.
de herstelkwestie niet zal aanvaarden. Ook
de Duitsche regeering kan uit politieke over
wegingen niet toegeven. In het ergste geval
zal Londen con c'cel der Duitsche wissels op
nieuw moeten laten „bevriezen". Het bedrag
zal nauwelijks één derde deel zijn van wat
bij het begin van den oorlog moest wordon
stilgelegd.
Uit Oost-lndie
UIT DEN VOLKSRAAD
BATAVIA, 8 Febr. (Aneta). Zn de Mem. v.
Antw. inzake de bcgrooting van Landbouw,
deelt de regeering mede. dat het haar on
mogelijk is financieelen steun te verleoncn
aan de suikerindustrie, doch dat zij
voor stqun van anderen aard toegankelijk
i6. Ook wanneer zulk een steun ton aanzien
van 'de rubbercultuur mogelijk zou
zijn, is de regeering daarvoor toegankelijk.
Maatregelen tot tijdelijke waring van don
invoer van bepaalde artikelen. Oa, is be
perking van den r ij s 11 n v 0 e r in beschou
wing genomen, evenals verhooging van het
invoerrecht opsojaboonen.
Overbrenging van de textielindus
trieën naar Ned.-Indlë is' goeddeels af
hankelijk van de Nederlandsche industriee-
len zelf.
Ten aanzien van de beperking der weten
schappelijke afdeellngen van dan PI an
ten tuin te Buitenzorg moeten internatio
nal? verplichtingen in het oog wordon ge
houden, zóodat slechts vijf van de achttien
betrekkingen bi i Küe afdeelingen onvervuld
Weerbericht.
Het dunne pfjltj* geeft den vorlgen stand aan.
I-Ioogstc stand te Haparanda 781.5.
Laagste stand te Marseille 758.8.
Stand vanmorgen half twaalf 763.7,
WEER VER WACHTING.
(Mcdeged. |uoi i Kü» Nuü. Meteorologisch
Instituut t« De Bilt).
Krachtige, la'.er afnemende N.O. tot O.
wind, afnemende bewolking, weinig sneeuw,
lichte tot matige, in het Ousteu wellicht
strenge vorst.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST.
Geseind heden om 7.45 aan alle posten?
Weest op Uw hoede.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medegedeeld duor hel Kon. Ned. Met.
Insimiul ie l>e Bilt)
De hooge drukking in Scandinavië groeide
tot een Hinken term boven 780 m.M. aan.
Do depressie trok Zuidwaarts en breidda
zich over Frankrijk uiL
Krachtige tot stormachtige Oostelijke win
den waaien over de omgeving van Noord»
en Oostzee en brachten d« vorst reeds tot
de grens van ons land.
In Zweden, Finland, Oct-Dultschlana en
Polen is de vorst streng geworden, in Fin
land tot 25 gr. C. onder nul, in Polen tot
20 gr. C
In Frankrijk Is tijdelijk de temperatuur!
geslegen, maar ook daar zal cLe vorst door
dringen.
In Noord-Scandinavië begint de barometer!
te dalen, maar de term van de hooge druk
king neemt nog toe cn in verband met net
sneeuwdek aldaar is een vorstperiode vafl
verscheidene dagen waarschijnlijk.
TEMPERATUUR.
Stand vanmorgen half twaalf 2.2 C.
14 FEBRUARI
Van 's avonds 5.30 u tot 's morgens C.58 u«
WATERSTANDEN RIVIEREN
Hedèn Vorg
7fi 1.7ït
<VH 0. fi
ll.Od 4 1,(5
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
Delfzijl 1.23 I3.5-'
Tert-chelllng HOI 21 8
Haringen ij.h 2.V>5
He «Ier ie W>2 -
Mem 2e I8 2i 2'.2d
l.Jimtnlen 5.H-J )7 4i
H v. Ho land 4 43 16.4S
Uoftenla.ii
7.00 10,38
tst,P.26 17.3?
ftd &|u U-.H5
'Hh. 4,38 16.49
e S.oft 7.3 J
WW 17:49
3.34 lf»A7
4.1 113.30
4.52 17 |7
ailing!
'eert
kunnen worden gelaten.
De regeering ziet voorloopig geen aanlel- 1
ding tot het sluiten van de ondernemingen
van het lands Caoutchoucbedrijf.
DOODELIJK VLIEGONGELUK
BANDOENG, 8 Februari. Terwijl de eerst®
Inlandsche vlieger proefvluchten deed voor
het behalen van zijn brevet is de vliegma
chine naar beneden gestort. De vlieger was
bewusteloos. Hij stierf gedurende het over
brengen naar het hospitaal.
PASSAGE VAN CHINEEZEN
MEDAN, 8 Febr. (Aneta). De Sumatra Post
verneemt dat het gouvernement zich heeft
garant gesteld voor (ie passagekosten van
Chineezen die uit Nederl. Indië' zijn vertrok
ken, en die vanwege een eventueele blok
kade der Chineesche havens niet ontscheept
zouden kunnen worden door de booten der
Kon. Paketvaart Mij-, én daardoor mede te
ruggenomen zouden moeten worden, naar
Nederlands-Indië.
Kunst en Letteren.
CHR. LITERAIRE ESSAYISTENKRING
De Chri&tel'ijke Literaire Eesayistenkring;
heeft dezer da-gen onder voorzitting van Drö.
J van Ham te Utrecht vergaderd.
M&di&deelarug werd gedaan over een door
een der leden ingesteld onderzoek naar de
Christelijke literatuur in de Chr. leesz-aten
en bibliotheken. De pogingen, door den
Kring ingeeteld om invloed te krijgen op -Je
verzorging der letterkundige rubrieken van
de Christelijke dagbladen bleken geen suc-i
ces te hebben gehad.
In beginsel werd besloten, nauwer con*
tact te zoeken met den Christelijker Auteurs
kring en het Chr. Verbond van Letterkun-»
diige Kringen in Nederland
Dr. N. van der Laan hield vervolgens een
referaat over „Heidcneche en Christelijk®
motieven in de Letterkunde der Renais*
sance".
BRANDEN
Te Wagenberg by Terheiden (N.-Br.) brand,
do een wagenhuis, staande by de boerderij
van Van D., geheel af. Eenige wagens, land-
bouwwerktuigen en gereedschappen werden
mede een prooi der vlammen. De oorzaak is
onbekend. De schade wordt door verzekering
gedekt.
