COIJDERDAG 21 JANUARI 1932
TV. l.JuE BLAD PAG. 7
Gorgel droog riet
i0
^WYBERT beschermt U ieder
jaar tegen verkoudheid en
catarrh.
Alléén In orlgincele donzen 4 25, 45 en 65 ets.
denken een mooie ets overhandigde.
Tot slot dankte de heer Buys de leden
der meisjesvereeniging voor de bewezen
diensten en werd, na liet zingen van P
15 1, deze avond door Ds. Ingwersen anet
dankgebed gesloten.
KATWIJK AAN DEN RIJN
AANRIJDING.
Op „Roovcrsbrug" kunnen twee auto's
elkaar niet passeeren. Hiervan nam eon
Noord-wijk kwam, geen nota en t;en uit de
richting Katwijk een auto op de brug
derde, volgde een botsing diie bij inaterieele
schade bleef. De bestuurders kwamen
goed af.
KOUDEKERK
CHR. NAT. WERKMANSBOND
A.s. Vrijdagavond te kwart over ze
hóópt in liet koor der Ned. Herv. Kerk al
hier .voor den Chr. Nat. Werkmansbond op
te treden de heer Makkelie te Amsterdam,
met het onderwerp :„Het Christendom
sijn sociale nooden".
De toegang is vrij en er zal gelegenheid
gegeyen worden tot het stellen van vragen.
LEIDERDORP
BENOEMD.
Tot tijdelijk onderwijzer aan de Bijzondero
School is benoemd de heer G. Roeleveld te
's-Gravenhage.
VAN EEN GESCHROKKEN PAARD.
Het gebeurde, dat het Evangelisatie-orgel
de Hoofdstraat met plechtige muziek ver
vulde toen de heer A. B. met zijn wagen,
waarvoor een paard gespannen was, ge
noemd orgel wilde passeeren.
I-let paard, zonder twijfel een onmuzikaal
difer, sloeg den schrik om 't hart bij het hoo-
ren der klanken die uit liet orgel voortkwa
men. Het begon te steigeren en zocht vervol
gens zijn toevlucht op het trottoir, waar het
een zoontje van den heer Goossens omver
liep. De jongen moest naar den dokter en
de heer B. had eenige materieele schade aan
zijn wagen, welke door den eigenaar van
het. orgel zal worden vergoed.
LEIDSCHENDAM
GESCHUT.
Door de schutsluis werden in 1931 geschut
93197 vaartuigen, tezamen 37S133S ton.
SCHOOLARTS.
Gedurende een week heeft de schoolarts
rijn zeer nuttig werk verricht aan de leer
lingen der 3 laagste klassen der Chr. Nat.
School, tot volkomen tevredenheid èn van
ouders èn vande kinderen. Niet weinig
bracht daartoe bij het aangename optreden
van den arts.
Dat het onderzoek grondig werd gedaan
blijkt wel hieruit, dat per leerling ongeveer
20 minuten was uitgetrokken; hierdoor is
deze:: dienst.al dadelijk .populair geworden.
Ongeveer April wordt de gelegenheid open
gesteld voor de leerlingen der hoogere klas
sen, terwijl het voornemen bestaat, elke leer
ling tijdens de schooljaren drie keer te ob-
gerveeren. Dr. A. in 't Veld, schoolarts dis
trict „Katwijk", kan reeds nu de volle mede
werking van bijna alle ouders verwachten.
UITVOERING CHR. GEM. ZANGVEREEN.
Dinsdagavond a.s. zal de Chr. Gem. Zang-
vereeniging „Zanglust" een uitvoering geven
in de Ned. Herv. Kerk. De eere-voorzitter Ds.
J. de Wit zal een openingswoord spreken,
terwijl medewerking werd toegezegd door
Mevr. >C. de Bruyn (piano) en den heer H.
de Groot (tenor).
LISSE
NIEUWE BRUGGEN
De Engelenbrug en Statenbrug worden
vervangen door twee duikerbruggen, waar
voor een aanbesteding wordt gehouden op
18 Februari a.s. door den Rijkswaterstaat.
De raming is 29.000.—.
UITVOERING „DE LISCHBLOEM".
„Rehoboth" was geheel bezet voor de uit
voering van het Ned Herv. Kinderkoor „De
Lischbloem", die id'ien avond gegeven zou
worden.
Ds. Tichelaar, eere-voorzitter, betrad het
podium en opende het samenzijn met eon
kort openingswoord, verwelkomde de aan
wezigen en giaf de leiding aan den dirigent,
dén heer C. v. d. Keur Jr.
Dat 't programma opende met èen Feest-
marsch is goed te verstaan. Het was inder
daad voor de jeugd een ware feestavond
met zooveel belangstelling!
Daarna kwam „Peerke die Reus", van P.
J. van der Valk.
Onze bekende bas-solist de heer K. Huls-
bosf-h, uit Lisse, lid van „Looft den Heer
zong „Slapedoe", van Fagel. Met stille
aandaoht werd zijn schoone zang beluis
terd.
„Mijn."dorpje" en „Op het water" werden
ten gehoore gebracht door het Kinderkoor.
Ter afwisseling speelde de heer v. d. Burg
een tweetal viool-soli waarvoor hij een
dankbaar applaus der vergadering oogsite.
„Perette en de Melkkan", voor koor en
solo, was 'n waar succesnummer. Met ener
gie zong het koor en mej. van Parijs zong
de sopraan-solo uitnemend!
Door twee kinderen van het koor, Maatic
Blitterswijk en Emmy Geerdes, werden en
kele nummers op echt kinderlijk eenvoudi
ge en daarom schoone wijze gezongen.
Na -de pauze liet de heer v. d. Burg ons
weer genieten van zijn vioolspel. Direct
daarna zong de heer Hulsbosch „Ons Lied".
Dit mooie nummer werd door hem op bui
tengewoon mooie wijze gezongen!
Hiermede waren we genaderd tot de
hoofdscho cl voor het Koor met de uitvoe
ring van „Lente", waarin de soli we-derom
Vertolkt werden door mej. A. van Parijs,
die zeer zeker een woord van lof verdiend
voor de wijze waarop zij dit deeiL
De dirigent heeft durf gehad om een werk
els „Lente" aan te pakken, doch hij toonde
zijn Koor niet te hebben overschat.
Me! een slotwoord van Ds. Tichelaar werd
deze mooie avond beslo'en.
Dank werd gebracht aan Koor en mede-
Werkenden.
NOr^OWIJK AAN 7EE
BEGRAFENIS DANIEL NOTFBOOM
Gistermiddag is alhier op de Algemecne
Begraafplaats ter aarde besteld, het stoffe
lijk overschot van Daniël' Noteboom, onzen
beroemden schaakspeler, welke de vorige
.Weck in Engeland op jeugdigen leeftijd, na
een korte ernstige ongesteldheid overleed.
Er was een ontzaglijke belangstelling,
vooral uit de kringen der schaakwereld.
Zeer vele kransen en bloemstukken dek
ten de baar.
Aan het graf sprak allereerst de heer K.
Sanders, oud-hoofd der O. L. school te
Noordwijk-Binncn, welke 4e overledene her
dacht als oud-leerling, als zoon en broeder.
Vervolgens hebben het woord gevoerd mr.
Oskam, als voorzitter Ned. Schaakverbond;
dr. Max Eüwe, uit Amsterdam, onzen be
kenden Ned. Schaakkampioen. De heer De
Haas, secretaris Rottend. Schaakvereen.; de
heer Van Harte, voorzitter Amsterd. Schaak
vereen.; de. heer Robijns, voorzitter Utecht-
sche Schaakvereen. en penningmeester Ned.
Schaakbond.
Verder merkten we verschillende bekende
figuren op uit de Ned. schaakwereld, o.a.
G. Bosscha, namens het Leidsche Schaak
gezelschap; mr. Rueb, uit Den Haag, voor
zitter Wereldschaakbond; de voorzitter van
de Vereen. Amsterd. Schaakgenootschappen
en jhr. dr. mr. J. L.v. d. Bosch, uit Den Haag
Ook uit de gemeente merkten we velen
vooraanstaande personen. De burgemeester
verschillende raadsleden, doktoren, notaris
enz. De belangstelling was enorm groot.
De droefheid der familie was ontroerend.
SASSENHEIM
Verschenen is het jaarverslag van Pro-
testantsche Ziekenverpleging alhier, waaraan
wij ontleenen dat in het afgeloopen jaar aan
contributie werd ontvangen een bedrag van
65.50 (verleden jaar f 4.689), aan ver
engelden een bedrag van f 3020 (verleden
jaar f 2079.65), aan bijzondere giften f 890.46.
De totaaluitgaven bedragen f 10.484.30, te
gen verleden jaar f 9.380.85. In het eerste
bedrag is een cijfer begrepen voor afschrij
vingen. Het groote nut en goede werk van
deze instelling blijkt overtuigend uit de vol
gende cijfers: In de wijkverpleging werden
verpleegd 345 patiënten, waarvoor 8.243 be
zoeken werden' afgelegd, is pl.m. 23 bezoeken
per dag. In de polikliniek werd 7151 maal
hulp verleend, operaties, hechtingen en eerste
'nulp bij ongelukken door de doktoren in het
wijkhuis 156 maal. In de ziekenzaal werden
-erpleegd 27 patiënten met bij elkaar 893
■erpleegdagen. De ihoogtezon was pl.m. 1900
maal in gebruik, verpleegartikelers werden
maal uitgeleend. Verder was de serre in
gebruik in dienst van de t.b.c. bestrijding.
Assistentie wordt wekelijks verleend aan het
consultatiebureau voor zuigelingen. Voor de
tj.b.c. bestrijding waren 26 patiënten onder
toezicht. Ocik werd vele malen aan huis hulp
'erleend voor spoedeischerde gevallen. Deze
dorre cijfers krijgen beteekenis wanneer men
bedenkt de liefde tot de lijdende menschheid
die hieruit spreekt en de leniging van de
menschelijke nood die hiermede bereikt is
Morgenavond wordt een algemeene ledenver
gadering gehouden. Voor de bestuursverkie
zing zijn de volgende dubbeltallen opge
maakt: de lieeren A. den Haan en J. Nieu-
wenhuis en Herm. van Zonneveld <aftr.) en
Jan. v. Zonneveld.
UIT HET ZENDINGSLEVEN
Hedenavond om half acht spreekt Ds. Ing
wersen van Katwyk aan Zee in de Geref. Kerk
alhier over het onderwerp „Uit het Zendings-
BLOEMLUST
De aanvoer van tulpen op de tentoonstel-
rg in Bloemlust is in de laatste dagen flink
toegenomen, zoodat thans de geheele zaak in
gebruik genomen is geworden. Ook de belang
stelling voor de tentoonstelling houdt daar
mede gelijken tred.
REDEVOERING VAN DEN HEER
J. SCHOUTEN
De A. R. Kiesvereeniging en Prop.club zijn
in geslaagd den heer J. Schouten, tweede-
Kamerlid van Rotterdam bereid te vinden een
ond voor Sasenheim vrij te maken. De
ond is vastgesteld op 23 Febr. a.s. De heer
Schouten spreekt over „De crisis en ons
werk".
A. R. PROP. EN STUDIE-CLUB
Gisterenavond hield de A. R. Prop. en Stu
dieclub haar maandelijksche ledenvergadering
onder voorzitterschap van den heer A. Voge
laar. De heer M. Benschop hield een inlei
ding over „Anti-Revolutionaire Onderwijspoli
tiek". Hij gaf een interessante uiteenzetting
van het verhop van den schoolstrijd zooals
deze in de vorige eeuw onder onze voorman
nen door onze party is gevoerd, de vele moeilyk
heden en tegenwerking waarmede te kampen
was en de vele teleurstellingen die ons deel
n. De voornaamste vorderingen in dezen
stryd voor ons recht waren de vrijheid van on
derwijs in 1848 by de Grondwetswijziging ver
kregen, de toekenning van subsidie bij de
wet van 1S90 en tenslotte de gelijkstelling
een tiental jaren geleden. Dankbaar mogen wij
dus vaststellen dat de strijd met Gods zegen
werd gekroond. .Ons ideaal blyve de school
de ouders en waakzaamheid is geboden
voor het behoud van de vrijheid van het
derwijs. Overheidstoezicht beperke zich tot het
financieel beheer en haar taak voortvloeiende
uit de Leerplichtwet In het tweede gedeelte
van de vergadering ontspon zich een uitge
breide en geanimeerde bespreking, waarby de
heer Benschop de vele vragers van antwoord
diende.
Een bevredigend aantal leden en gasten was
aanwezig. De e.k. vergadering zal in den loop
van de volgende maand worden gehouden.
Alsdan zal een onderwerp worden ingeleid
door den heer Vogelaar.
GEBOREN: Jacoba Helene Maria dr v J I.
d Zwct en C J M v Vliet Johannes Nico-
»as Leonardos, zn. v L P v d Geest en C M
OVERLEDEN: J Z'
ECONOMIE EN FINANCIËN
DE SPAARBANKEN IN 1930 31
DE WANDELENDE JOOD
t
In het jaar 1602 verscheen een „Kurze Be-
schreibung und Erzaehlung, von einem Ju-
den mit Namen Ahasverus". Zelden zag een
werk het licht, dat zoo spoedig en zoo groo
te opgang maakte.
Nog in het jaar der verschijning verschc-
n 20 uitgaven. Het werd in vele Europee-
sche talen overgebracht. En uit alle oorden
an ons werelddeel kwamen berichten, dat
aen de Wandelende Jood in zijn woonplaats
had gezien of geherbergd. Hot is misschien
een bewijs voor de nuchterheid van ons na
tionale wezen, dat men onder die namen
geen Nederlandsche aantreft!
Van Ahasverus, de Wandelende Jood,
heeft ieder wel eens gehoord. In school
boekjes treft men er al wel een lesje over
aan. Echter: de plaats, de beteekenis van
de legende gaat oneindig ver uit boven wat
„men" er van weet. Dat zal ieder reeds spoe
dig bemerken, die het hoogst voortreffelijke
Dr. JOS. J. GIELEN
en degelijk-gedocumenteerde werk ter hand
neemt van Dr. Jos. J. Gielen: „De Wande
lende Jood in volkskunde en letterkunde",
uitgegeven door „De Spieghel", Amsterdam.
In zijn eerste hoofdstuk schetst de Auteur
het ontstaan en de verbreiding der Ahas
verus-] egende. Dat het verhaai van Ahas
verus in eersten aanleg van Joodsche her
komst moet zijn, kan niet verwonderen. In
bun gewijde boeken was sprake van een
Henoch, een Elia, die God wegnam. In Kaïn
was er het type van de mensch, die, door
God vervloekt, zwerven moest en dolen op
de aarde.
In de verbinding van deze twee: onster
felijkheid èn zwerven als straf ligt de his
torische grondslag van de legende van
Ahasverus;
Bij de ontwikkeling van het verhaal valt
dan op te merken, de tendenz het wonder
baarlijke te vergrooten en zoo plastisch mo
gelijk voor te stellen en adaptatie, d. i aan
passing bij nieuwe milieus, speciaal aan
bestaande gelijksoortige verhalen.
Reeds in de eerste eeuwen van 't Chris
tendom leefde 't geloof aan 't eeuwig leven
van Johannes en Malchus. In de 13e eeuw
treffen wij bij dichters en kroniekschrijvers
berichten aan omtrent Cartaphilus, die in
Armenië woonde en zich telkens verjongde.
En hoe verder dc Middeleeuwen vorderden,
hoe veelvuldiger de berichten over deze Ar
menische Jood, die bij 't Lijden van Chris
tus was tegenwoordig geweest, werden. De
schrijver van het volksboek van 1602, waar
in de Ahas.verus-legende a.h.w. haar defini
tieve vorm ontving, was waarschijnlijk een
ontwikkeld man en heeft uit de vele be
staande verhalen zijn stof samengebracht.
Het groot aantal uitgaven kan worden
onderscheiden in een viertal hoofdtypen:
't verhaal zonder meer; 't verhaal met in
het slot de poging, om het aannemelijk te
maken; 't verhaal uitgebreid door een be
richt van de 12 stammen Israëls; 't Fran-
sche volksboek van 1710, waarin Jezus'
jeugd en die van Ahasverus dooreengewe-
ven worden. In de jaren 1602—1774 komt
slechts een literaire bewerking voor, maar
een zéér groot aantal verhandelingen erover.
Hoofdvraag daarbij was natuurlijk, wie
door Ahasverus wordt gepersonifieerd en
wat het eigenlijke karakter van zijn omzwer
ven is.
Behalve in 't volksboek treffen we het
thema óók aan in volkslied, spreekwoord
èn volksprent.
Lange jaren heeft het vólk aan 't bestaan
van Ahasverus geloofd. Eerst langzamer
hand werd ook deze zekerheid door 't ratio
nalisme weggeslagen. Beslissend waren de
Hannoverische Beytrügen van 1761. Maar
stierf ook het geloof in de lijfelijke wande
lende Jood, de bekoring van het verhaal
bleef, de tragiek van de door Wroeging ver
scheurde ziel boeide en boeit nog oniveder-
standelijk dichters, schriftgeleerden en -lee-
ken.
„In hoeveier verbeelding aldus de con
clusie van Dr. Gielen bij het overzien van de
enorme massa varianten heeft de arme
Ahasverus niet geleefd! En hoe vaak is
ook naar aanleiding daarvan zijn droe
vig levensverhaal niet aan 't geestesoog van
duizenden voorbijgetrokken. We verwonde
ren ons niet meer dat zoovele kunstenaars
de legende vanaf hun jeugd met zich heb
ben meege?jagen, tot eens zijn smartlik
lof óf om zich zelfs wille óf om beeld te
zijn van eigen leven, de eigen idee, de im
puls werd tot het schrijven van zoo menig
schoon en droef verhaal".
Zoo zijn wij dan gekomen tot het tweede
deel van het boek: „De Wandelende Jood in
de Letterkunde". Dr. Gielen geeft allereerst
een zoo volledig mogelijk overzicht van de
bewerkingen der Ahasverus-legendc in onze
taal en wijst in het kort het kenmerkende
van elk in 't bizonder aan. Uitvoeriger han
delt hij over de Ahasverus-poëzie van J. J.
L. ten Kate,*) in wie legende en wat hij te
zeggen had niet tot een eenheid waren ge
groeid en wiens bewerking niet artistiek,
maar bombastisch is; de beroemde „Wande
lende Jood" van Vermeylen, ,,'t beeld van
de geschiedenis eener ziel in venband met
een levensopvatting", een geestesleven van
do nieuwe tijd „zonder vaste normen van
goed cn kwaad" met „een sterke inslag van
moderne filosofieën", een machtij? boek,
waarin „ieder woord drager (is) van een
heldere, volle gedachte"; de trilogie van Kees
Meekel, het levenswerk, dat naast dat van
Vermeylen de belangrijkste plaats inneemt
in de rij der Ahasverus-bewerkingen, ja, „de
machtigste Ahasverus-bewerking, die we in
de Westeuropeese literatuur kennen" en
Theo Bogaerts' „Het oog op den heuvel".
De systematische behandeling, dc psycho
logische analyse, de aesthetische waardebe
paling, door Dr. Gielen op deze werken toe
gepast, kunnen gelden als model van letter
kundige studie. De schrijver, welke op dit
werkstuk aan de Rijksuniversiteit te Gent
magna cum laude promoveerde tot doctor
in de Germaansche filologie, geeft niet al
leen heel het boek door blijk van een
scherp vernuft, een door niets te stuiten
speurzin, een verbluffende encyclopaedische
Een enkele opmerking bij bl. 53, waar
Dr. G. kritiek uitoefent op het slot van Ten
Kate's vers. De dichter laat Ahasverus
Christus vinden. Dr. G. zegt: „Ongemotiveerd
is. dat Ahasverus eigenlik niets doet, dat
hem Gods genade waardig maakt" en ver
klaart dit uit „de protestantse leer der alles-
en alleenverzoenende genade, en van de ab
solute nietswaardigheid van de mens". Twee
aanteekeningen hierbij: Hoe oordeelt Dr. G.
over de moordenaar aan 't kruis, die ook
„van z'n leven (geen) offer van boete en
verzoening" gemaakt had en over wie toch
God Zijn Hand tenslotte tot zegen uitstrek
te? En verder: men mag dc „orthodox-
protestantse opvatting" niet toetsen aan 'n
uiterlijke omkeer, maar alleen en uitsluitend
aan de innerlijke waarde der zielsgebeurte-
nissen. Heeft Ahasverus waarachtig berouw
gehad en zijn late heil in Christus gezocht,
dan is van mcnsohclijke zijde bezien -
de voorwaarde voor zijn behoud aanwezig
geweest Deze voorwaarde laat geen uitzon
dering toe en geldt voor elk. die tot God
komt, hetzij vroeg, hetzij laat.
NOG GEEN INVLOED VAN DE
VERSCHERPTE CRISIS
Totale saldo-tegoed gestegen tot
803.996.000 (v.j. 731.394.000)
VELE KLEINTJES MAKEN
EEN GROOTE
Zooals gebruikelijk geeft ook thane het Cen-
Leen-
i:
:ot od Ju
goed als geen invloed i
J
nd 'van het Jaar
igers ingenomen.
Lr 1919. dat als
Vanwaar deze uitkomsten?
Op het eerste gezicht lijkt het misschien
banken vergoed, het geringe
gen van handel en bedrijf, den teru
uitgiften van aandeelen en in het i
de mindere geneigdheid om bij de
onzekerheid de vrijkomende golder
termijn
r licht t
mderï
schommeling!
plaatsing van nieuw kapitaal door de naam-
looze vennootschappen) in de laatste Jaren vrij
wel een omgekeerd verloop hebben gehad uls
de cijfers van de uitzettingen bij de spaarban
ken. Voorts geeft de curve van de prolongatie-
rente nun. dat ook hier zij het eenigszins
vertraagd een wisselwerking bestaat: ble-f
de lijn van do prolongatierente eenlgen tijd
achtereen op een laag pull, dan volgde daarop
iets later een stijging van de spaargelden.
Overigens houde men in het oog, dat de toe
name van de spaarbankcijfers er op wijst, dat
er in het statistiekjanr bij de breede bevolkings
lagen, die tot het spaarbankpubliek behooron,
ten deele nog wel eenige ruimte van middelen
heeft bestaan, zoodat het boven behandelde
verschijnsel ook wel gunstige aspecten biedt.
relljk. aldus het
:nd overzicht km
jongsten tijd
ich in 'SO/'Sl belde in ste
In de groepen
Voor 267 bijzondere spaarbanken
235.159287.608 cn 120.55-1.
Blijkbaar heeft het toekennen va
goedlng over grootere bedragen er
ding gegeven, dat bij i
'belangrijke saldi werden aangehou-
Da belegglngon.
binnenlandsehe
Blijkens In het
omtrent de effectenportcteuiue 1
men bijzondere spaarbanken be'
zoover bekend grootendoels
fondsen (tegenover f 225.726.00i
landsche beleggingen paraisseerden do buiten-
iandsche met f 20 354.000) en was het aandeelen
bezit dier banken niet van veel beteekenis. 7.oo
als bekend bezit de R.P.S. geen bultenlundsche
fondsen en evenmin blnnenïnndsche aandeelen.
Blijven de hypotheken eveneens bulten het be-
leggingsgebied der R.P.S.. de bijzondero spaar
banken interesseerden zich vour dezen vorm
van belegging tol groote bedragen. Hiernaast
bleken de bijzondere spaarbanken slechts en
kele millioenen te hebben vastgelegd in onroe
rende eigendommen, welke post voor de R.P.S.
droegen ^de ^j:.7
zondere spa:
<t uit de beleggingen bo-
929 en 1930 bij de R.P.S.
f IS.470.000 en bij de bij-
De Boerenleenbanken
icht bevat voorts een retrospectief
n de ontwikkeling der boerenleen-
ringe.--lob il bij du Cortp. Cel
einden gevormde fondsen waren op 31 Dec. lltt
groot f 20.830.3S4.78.
De z.g. vaste schuld van de gemeente bedroeg
per 91 Dec. 1931 rood f 261.1166 000 of wel f f39
per Inwoner. Van de*, schuld Is echter
f175 583.000 of wel f 390 per inwoner, aange
gaan voor geldelijke productieve doeleinden,
d.w.z. voor bezittingen, welke tenminste zelve
haur rente en aflossing opbrengen, welke las
ten dus niet uit belastingopbrengst of andere
.algemeene dekkingsmiddelen behoeven te wor
den gekweten. Voor gel,lelijk Improductieve
doeleinden bedroeg de schuld dus f 76.2S3.000 cf
}H?!. per lnwone.r Van de totale sehiild liep dus
irondbelasting
:KÏ °i
i doeleinden,
de hoofdsor
(rsoneele belas
tot 170. die op
isting bedragen
gemeentelijke
gemiddeld Inkomen
<3e Rijksinkomstenbei ast In g f 3.090. terwijl dit
gemiddelde voor het geheele Rijk bedroeg
f 2.340. Voor dat belastingjaar was het getuid-
Laatste Nieuws.
1 weten omtrent de hler-
ns. die ulteranrd zeer in
regeven. die schnffe zich
Rechtzaken.
door de statistiek alleen die Instelling»...
spaarbanken zijn beschouwd, waarbij als doel
de bevordering van dep spaarzin vooropstaat.
ȟn
Cijfermateriaal! De inlagen en
terugbetalingen.
Naast het overzicht van de R.P.S. geeft het
jvcrzicht dc resultaten van 295 bijzondere
spaarbanken (zijnde 1 minder dan het vorige
Het bedrag der Inlagen tdj d« R. P. S.
if 14S.957.000) overtrof het hoogste bedrag, dut
in den Inflatietijd werd ingelogd (t 137.836.000
!n 1919).- De inlagen waren f 12.517.000 liooger
1929. welk 3aar tegenover zijn voorgan-
i vermeerdering van slechts f 3.694.000
waren de terugbetalln-
pen de aan de inleggers
uiioeiuaiae rente; t (2.000 lager. Het overschot
van Iniugen boven terugbetalingen dat in 1929
0.898.000 bedroeg steeg dan ook tot f 15.188.000
en (hieronder
i f 19.915.000).
cijfe»
1930 i
bljzoi
■schol
leming der inla
i de inlagen bo-
gbetallngen van f 35.012.000
over f 14.320.000 ln 1929. Dat de loop der terug
betalingen die bij de R.P.S. in 1930 lager wa
ren dun ln 1929, bij de vergeleken bijzondere
spaarbankon een ander beeld vertoont, moet
behalve ann wisselwerking tengevolge van de
grootere stijging der ialagen bij de bijzondere
banken mogelijk hieraan worden toegeschreven
dat laatstbedoelde banken meer cn meer e»n
rol spelen bij het betallntrsverkeer *n vr>nr hrl
tijdelijk plaatsen
i Zuid-Holland.
Bij de RP SU®„
.474.610 (In 1929) tot 2.58G.274 (In 1930) en i'at
er terugbetalingen van 1 319.513 (in 1929) tot
1.372.016 (In 1930). Het semiddeld bedrsa van
de inlagen was f 57.60 (In 1929 f 55.14) en dot
terugbetalingen f 97.50 (in 1929 f 101.96).
itrent het aantal inlagen zijn opgaven ont-
en van 284 bijzondere spaarbanken. Bij
banken zijn in 1930 8.008G11 inlagen ge
daan (gemiddeld bedrag van de Inlagen f 74 9fi)
waartegenover 1.270.709 terugbetalingen ston
den (gemiddeld bedrag der terugbetalingen
f 150.55). Van de 277 bijzondere snnarbank.-n.
tot 2.945.606
:nig-
4.174
tot 1.258.938 terwijl het gemiddeld bedrag der
terugbetalingen daalde van f 156 48 tot f 148.GO.
Hot aontal nieuw toegetreden Inleggers be
droeg bij de R.P.S. 141941 (v. J. 131.453). Voor
Het saldo tegoed van de inleggers bij de R.P.
Spaarbank nam toe van f 351.115.000 (eind 1929)
tot f 375.405.000 (eind 1930). alzoo met
f 24.290.000 (6.9 pet.) BIJ 291 spanrbankon. die
—er 1929 en 1930/31 gegevens hebben verstrekt
eeg het saldo-tegoed van f 380.279.000 tot
f 428.591.000. alzoo met f 48 312.000 (12.7%)
Neemt men de cijfers dezer instellingen mot de'
R.S.P. samen dan blijkt het saldo-tegoed te
- f 803.996.000
iijn gestegen van f 731.3
lus met f 72.602.000 (9.9%).
-ag dei
inleggers
gekendi
fs°eultbetRnldy
f 9.107.000 (in 1929 f 8.176.000) en bij 295 blj-
I- 1929 blJ
(onverschillig of deze bij
■aanriMM >egd dun wel aan non
1 930/31 bij de R.P.S.
Hoeveel is het gemiddeld bedrag
per boekje? Interessante cijfers.
Het Bureau heeft ook getracht afzonderlijke
opgaven to verkrijgen omtrent het gemiddeld
Ido tegoed per boekje. Wederom Is gebleken
rijk deel
klei
i de boekjes
R.P.S.
►solute cijfers
Ln het einde
aren 956.095 1
t boekjuar 1930
met een tegoed van min
er 359.706 bij 267 bijzon-
kormis (de bibliografie, die ongeveer de
helft van het boek beslaat, telt 1521 num
mers), doch toont zioh ook een fijn aan voe
ler van aesthetische waarden. Vooral ook
een uitstekend docent, die op bevattelijke
wijze tot de moeilijkste vraagstukken van
volkskunde cn literatuur vermag in to lei
den.
HAAGSCH GERECHTSHOF
GEDUPEERDE BLOEMBOLLEN
HANDELAAR.
De bloembollen handelaar A. K. uit OegBt-
geest, had een 28-jarig reiziger Ln diienst,
die door hem met een Ford-auto naar En-
gelaaid werd gezonden om aldaar eenige
posten te iau-aaseeren en orders op te nemen.
Overeengekomen was een salaris van f 35
per week en daarenboven een vergoeding
van 18 gulden per dag voor reas- en verblijf
kosten. Toen de jongeman geruimen tijd
niets van zich Het hooren zond de heer K.
een jongedame naar Engeland om een on
derzoek in te stollen. Daarbij as gebleken dat
de jongeman, de ohèques geïncasseerd had,
èn daarvan slechts een bedrag van f 7./10
geremitteeixl haxl. De rest, ongeveer f 2000.—
was door hem verbrast.
De Haagsthe Rechtbank heeft hem ter
zake van verduistering veroordeéld tot zes
maanden gevangenisstraf, van welk vonnis
de reiziger J. K. P. heden in hooger beroep
terecht stond. Naar verdachte beweerde had
den de getuigen, dfie o.a. verklaard hadden,
dat hij tegen een salaris van f 35 per week
en een onkostenvergoeding van f 18 per dag
was aangesteld, onware verklaringen afge
legd. Er was niets afgesproken van onkosten
De president: Was ei- soms afgespro
ken, dat je aiHes mocht verteren Wat je ont
ving?
De patroon van verdachte bevestigde zijn
vroeger afgelegde verklaringen, dat P. onge
veer f 3700 aan chèques heeft geincasseerd,
waarvan door hem sleohts een )>edrag van
7./10 werd overgemaakt Toen getuige
iemand.zond om een onderzoek in 1e stellen
bleek, dat P. het geld met een jongedame
aam wie hij ook een bontmantel tem ge
schenke heeft gegeven had verbrasd. Zelfs
bleek hij geen geid meer te bezitten om de
hotelrekening te voldoen en de passage
naar Holland te kunnen betalen. Voorts
bleek, dat verdachte getracht heeft do auto
te vea'koopen en zioh had laten inschrijven
ails lid van de Royal Auto-Club.
De president uitte zijn bevreemding over
de zonderlinge verklaringen die verdachte
van zijn gedragingen gaf.
De procureur-generaal zen de. dat verdachte
2 maanden als grand-seigneur in Engeland
leefde zonder ook maar aan een enkele ver
plichting tegenover zijn patroon te voldoen.
Hij is in zijn vroolijke stemming gebleven
totdat hij ontdekt werd.
Spr. vraagt om formeele redenen vernie
tiging van het) vonnis der Rechtbank en
veroordeeling van verdachte tot eenzelfde
straf, als dooi- de Rechtbank opgelegd.
Mr. Nanning pleitte clementie, 9Uhs. een
voorwaardelijke straf. Arrest 3 Februari a.s.
arresten
De Haagsche Rechtbank heeft den kruidkun
dige P. H., uit Leiden, vrijgesproken van het
misdrijf van meineed, welke hij in een echt
scheidingsproces zou hebben gepleegd.
In hooger beroep werd verdachte bygestaan
door Mr D. F. N. van Giffen, alhier.
Het Hof heeft het vrijsprekend vonnis van
de rechtbank bevestigd.
ECONOMIE EN FINANCIËN
BINNENLAND
LEENINO DEN HAAG
Uitgifte een f 5 mlllioen S H
vijfjarige obligation
•rdamsche Bankvereenlf
omsche Bank N V. berlc...,
de inschrijving op f6.000.000 5 5-J:
gatlën. in stukken van f 1000 en f 500, tèh ïaa'te
der gemeente Den Haag openstellen op Maan-
^anu?-rl 1932 tot «Jen koers van 100
?,er ^Seweze.i obilgatlön moet ge
schieden op Maandag 8 Feoruori.
vof'ende-' proapectua onüeenen wij nog het
De rente wordt voldaan op halfjaariljksche
coupon,, verschijnende 1 Maart en September
leder jaar De leaning Is in haur geheel op 1
Maart 1937 a pari aflosbaar. Tusschentijdsche
of vervroegde aflossing is uitgesloten. Voor
rente en aflossing worden als regel verbonden
de opbrengst der belastingen en de verdere ge-
fende der
and
s betref
totaalbedrag aan inkomsten en
f 64.478.705.39 In dit bedrag ia
boekingsposten. zoód.u
begr»
kelijke Inkoi
op f 61.223 705.39.
i geraamd worden
of vorige Jaren. Te Den Haag worden
gewend tot dekkingsmiddel op de begrooting
an volgende Jaren, doch gereserveerd. Deze
reserve bedroeg tot en met den dienst lliu
f2.596.328.57. welke reserve dient om even-
tueele in volgende Jaren blijkende tekorten op
den gewonen dienst der gemeenterekeenlng te
dekken. De uitkomsten van den dlenu 1931 rijn
nlc-t bekend. Nnar alle waarschijnlijkheid sluit
deze dienst niet met e»n nudeellg suldo.
Het hlervoren genoemde bedrug nan gewone
middelen ad rond f 61.228.00, wordt oa ge-
«VM.iS",."..
ïrschlllende docl-
DE HEER NIEUWENHUYSEN VOLGT
Ds. LINGBEEK NIET OP
De heer G. Nieuwenhuysen heeft aaa het
Centraal Stembureau bericht gezonden, dat
hij zijn benoeming in de vacature^Bingbeek
als lid van de Tweede Kamer niet aanneemt.
Opvolger op de lijst is thans de heer J. J.
Woldendorp te Groningen,
AUTO-BOTSING TE EDE.
Eén doode.
Men meldt ons uit Ede:
Op den Angenschewvg naiiij de Gmkel,
onder Ede, heeft een ernstig auto-ongeluk
plaats gehad. Hedenmiddag reed de heer
v. d. H., wijnhandelaar te Ede, met zijn
Essex-auto in de rich tong Ede. Achter hein
reed een luxe Ford-auto. Deze laatste wilde
passeeren, maar het was niet mogelijk,
daar uit tegenovergstelde richting een melk-
vrachtauto naderde. Het gevolg was, dat
alle drie auto's elkaar raakten. De bestuur»
der van de vrachtauto, zekere H., uit Spa
kenburg, wiens wagen tegen de boomon
sloeg, was onmiddellijk dood, de andere
personen kregen lichte verwondingen. Da
auto's waren alle ernstig beschadigd. Dr,
"do H. verleende geneeskundige hulp. H«t
stoffelijk overschot van H. wend naar hel
lijkenhuisje te Ede overgebracht
DRIE AUTO'S IN BOTSING
Een zeer ernstig gewonde.
De bestuurder van een auto stond op de
treeplank van zijn wagen do ruiten af te
wlsschen op den rijkstraatweg te Muiden
toen uit de richting Amsterdam een groote
petroleum-takwagen naderde en uit de rich
ting Bussuru een vrachtauto van de firma
Krcymborg aldaar aankwam.
Door den zwaren mist zagen de beide be
stuurders den stilstaanden wagen te laat De
chauffeur van de uit Bussuni koiaendc auto
trachtte nog te remmen en zoodoende de bot
sing te ontwijken, betgeen hem echter niet
gelukte. De drié. wagens kwamen toen met el
kaar in botsing. De heer die op do treeplank
stond, kwam door de schok te vallen en
raakte tusschen de wagens bekneld. De man
ia in zeer ernstigen toestand in een der zie
kenhuizen te Amsterdam overgebracht Zijn
zwager die in de stilsaande auto zat kwam er
zonder letsel af. Ook de andere autobestuur
ders.
DE DIEFSTAL VAN 60.000.—
Omtrent de arrestatie van .den kasbeamb-
te T. J. M. Kok, die met een bedrag van
00.000 van de Ned. Landbouwbank, be
stemd voor Eindhoven, in gezelschap van den
kollner J. J. M. de Haas was verdo-
nen, wordt nader gemeld, dat de arrestatie
intden afgeloop ennacht met medewerking
van dc Fransehe politie te Marseille plaats
gehad. De politie heeft de beide vluchtelin
gen achtervolgd, naar Munchen, Frankrijk,
Zwitserland, Genéve, langs de Rivièra naar
Marseille, waar zij zijn geknipt Vóór dien
tijd had de politie reeds te Amsterdam een
vriend van Kok en de verloofde van K»ik
gearresteerd, bij wie een bedrag van 7000
was gevonden. Bij Kok en De Haas vond da
politie ruim 43.000, zoodat van de meege
nomen 60.000 meer dan 50.000 is terecht
gekomen. Verder is nog gebleken, dat Kok
bij de Ned. Landbouwbank terduisteringen
heeft gepleegd tot een bedrag van meer dan
10.000.
KERKNIEUWS
NED. HERV. KERK.
Drietal: Te Kampen (vae.-A. van der
Kooij), W. Deur te Schoonhoven, C. B. Hol
land te Putten (G.) cn H. J. van Schuppen
te Lunteren.
HANDELSBERICHTEN
ROTTERDAM. 21 JANUARI
Vrocgkoereen van heden:
MAÏS. Januari r.6>4; Maart 70~; Mei »8t*:
4.02H; Juli 4.57H.
KATWIJK a «t RIJN. 20 Jan. (Tuinbouwver.
K. en O.) Prijzen; gele kool 2 108.50: rood*
kool 1 3.604.70; groene kool f 0.70—1.30 allee
per 100 stuks; uien f 6.307.70; peen f 2.S0
4 25 beldo per 100 kg..
KOUDEKERK—RIJNDIJK, in Jan. Eieren
Aanvoer 5060 stuks. PfUsen: klpeelren f «—4 60
kulkeneloren f 34; eendeleren f 34.10 alles
per 100-stuks.
Boter 6058 ct per pond
Kaas 3035 ct per pond
Hanen 1—1.25 per stuk
LEIDEN, 20 Jan. (Groontenvelllng U en 0.>
PrlUen: roode kool 1.60—S.50: sav kool f 1.10
4. groenekool 0.90—3: pieterselie 1.40—2;
prol f 1 50—2.80; selderie 1.30—2.60: knolsol
rterle f 1.80—3 alles per 100 stuks: kroten f 1.50
—2 50. idem gekookt f 4—8; witloof f—11;
boerenkool f 3—5; uien f 4.50—8.50: wortelen
(nÏT7; spruiten f s—2e ert f 1—3 allo. per
VISSCHERIJ
wlvlsch: f 165—1.75:
tong f l.lo2 30 p k-g
f 27—29.0; middel f
ino f 13S3, ach a r 4 10
—S3, zet ld f!9—35
•26; bot f13.50—17
►ontje f9.50: gr schelv kl
f2.4>
50 kg.: I,
•g f29
"beljau
De bb:
-18: kl
midi i
-18:
ich f 17—35 p ki.t v
,,o h f 071*28 P "tuk
'-9—49 p 20 etuks: heilbot f 1.20 p kg -
tljauw f58.60100 p 125 kg
De bbsommjngen der Stoomtrawlers waren
JS *nt> ,'55 mBn<J*n) f .fjes. ijm 18 Adrla-
tic (200 mnndenl f 3527. IJM 91 Ametel.troom
(70 manden) f 2065. TJM 67 Orlon («0 manden)
f 1828. TJM 29 Zeeleeuw 7n monden) f 19LV
De motorlog-gers brsomden RO l f 116 ICW
WfcS'"»!5.' lil131KW '-*♦
730,
