Uit de Pers. BINNENLAND. Begrafenis van den Franschen Generaal Pau Aanvallen van den Waterwolf ZATERDAG 9 JANUARI 1932 TWEEDE BLAD PAG. 5 DE SOCIAAL-DEMOCRATEN EN DE VRIJHEID DER GEMEENTEN Gisteren namen wij uit de soc.-dem. pers het verhaal op over den dwang opgelegd aan alle soc.-dem. burgemeesters, wethou ders en raadsleden inzake de loonen en 6alarissen van het gemeentepersoneel. Dit verklapte geheim werpt een fel licht op de waarde, welke de sociaal-democraten heeten te hechten aan gemeentelijke zelf standigheid. Waarschijnlijk is dit de aller nieuwste democratie, maar tót dusver had dit woord een andere beteekenis. Over deze onthulling zal het laatste woord wel niet gezegd zijn. Minister D e Geer kon nooit beter hulp verwacht hebben. De Amsterdamsche oorrespondent van-de K Rott Crt. schrijft erover: Met waarlijk verbijsterende openhar tigheid, die slechts verklaard kan wor den uit ontsteltenis over het feit, dat nu ook de sociaal-democratische wethouders van de groote havenstad meewerken aan loonsverlaging, bekent het roode partij orgaan, dat er een afspraak was voor het geheele land. Op 1 Nov. 1.1. had, op initiatief van het partijbe stuur, te Amsterdam een bijeenkomst plaats, ter vaststelling van een gemeen schappelijke houding ten aanzien van de regeeringsvoorstellen, die op verla ging van de gemeenteloonen gericht waren. „Deze bijeenkomst kwam tot een een stemmige opvatting in zake de houding aan te nemen jegens de door de regee ring door te drijven gemeentelijke loons verlagingen. Algemeen was het inzicht dat onze vertegenwoordigers in de ver schillende gemeenten te dien opzichte schouder aan schouder moesten staan. „Niets zou door eenige raads fractie i n d e z e n m o g e n g e s c h i e den buiten het part ij bestuur om. waarbij op grond van de besprekingen in deze bijeen komst de algemeene leiding zou hebben te berusten Van gemeentelijke autono mie gesproken! Niet de sociaal democratische fractie in elke gemeente, niet de sociaal-democratische wethouders hebben dus meer voor hun deel uit te maken wat geschieden zal, maar partij- bestuur der s.d.a.p.1 i En de Nederlander: I Dat is: deze kring zonder eenige pu- I blieke verantwoordelijkheid legde aan 1 verantwoordelijke burgemeester, wethou- ders, raadsleden een marschroute voor, I waaraan zij zich ter plaatse van hun V verantwoordelijkheid zouden hebben te 1 houden: zelfs tegen hun persoonlijke overtuiging in. Dit gaat zóó ver, dat het gedrag der Rotterdamsche wethouders, die overeen- 1 komstig Inzicht en overtuiging handel- ken.. Men zal zeggen, dat niet thans voor het eerst deze partij-idee en discipline idee wordt naar den voorgrond gescho- Inderdaad. Doch zelden werd de eisch zóó naakt en zóó brutaal gesteld als thans. Vooral iets anders moeten wij eohter zeggen. De sociaal-democratie maakt voor en na zich op om de parlementaire demo cratie en het parlementaire stelsel te verdedigen tegen eiken fascistischen aan val. Laat ons haar echter mogen zeggen dat zij met haar methoden het fascisme krachtiger steunt dan wie ook. Immers, wat blijkt nu? Dit: dat een burgemeester in Goor, een wethouder in Vlissingen en een raadslid in Groningen niet handelen en stemmen naar hun overtuiging, gegrond op den economischen toestand in hun gemeente. Maar dat zij het bevel van een in Am sterdam gehouden vergadering volgen; ja, dat zij daaruit iets van zich laten „vorderen". Wanneer men hoort reeds den hoon der fascisten wanneer zeggen de heeren en dames nu datgene, wat zij meonen? Wanneer praten ze met een effen gezicht dwars daartegen in? Wan neer is de verantwoordelijke èn wan neer is de demagoog aan het woord? Onlangs heeft Het Volk onze opvat ting inzake parlement, partij, beginsel aangeduid als „burgerlijk individua lisme". Over dien naam twisten wij niet Maar vast staat, dat onze volksrechten en volksvrijheden, dat gansch ons parle mentair bezit alleen veilig zijn, wanneer de partij en de discipline teruggedron gen blijven naar het tweede plan; daar, waar ze middel en geen doel zijn. De plaatsen op het eerste plan moeten ge reserveerd blijven voor beginsel en over- tuiging. Die het anders doet, ondergraaft onze instellingen en bereidt den weg voor de dictatuur. Want wat moet die vergadering van Raad en Staten en Kamer, die is saam- gesteld uit niet-oprechte ja-broers?. Laat men ze afschaffen! NIET BELANGRIJK. WEL GEVAARLIJK Dr. H. W. van der Vaart Smit hield onlangs te zijner plaatse een lezing, waar van het verslag ons raar dee>d opzien. Wij vroegen ons af, of de spreker dan een vreemdeling is in Jeruzalem en niets be speurt van de werkelijke geestesgesteld- heod der sociaal-democraten in ons land. Thans lezen wij in De Gids van het Christelijk Nationaal Vakverbond het vol gende over deze rede, onder bovenstaand opschrift: Blijkens een 'dezer dagen door het Christelijk Persbureau te Zwijndrecht medegedeeld persbericht, is door dr. H. W. v. d. Vaart Smit (den leider van dezen persdienst) een sociale rede ge houden. Hel gebeurt natuurlijk wel meer, dat door een dominee een „sociale" rede ge houden wordt. Gewoonlijk worden daar over geen speciale persberichten ver strekt De leider van den Christelijken Persdienst zal echter van oordeel ge weest zijn, dat de door dr. v. d. Vaart •Smit gehouden rede zoo belangrijk was, dat een verslag in den gegeven vorm wereldkundig gemaakt moest worden. Of deze rede dan zoo belangrijk was? Voor/oovoi uit het verstrekte persbe richt een oordeel gevormd kan worden, was zij dat niet. Waarom wij er dan aan dacht aan schenken? Omdat deze rede niet belangrijk, doch wel gevaarlijk was. Gevaarlijk, omdat dr. v. d. Vaart Smit zijn hooruers trachtte te suggereeren.dat allengs de tegenstelling tusschen chris tendom en socialisme overbrugd wordL De spreker bleek van oordeel, dat het tot een nieuwe sociaal-politieke oriën teering zou komen. Hij zeide o.m. het volgende: „De klassenstrijdleer is vanzelf voor het christendom als dogma niet te aan vaarden en verplichtte tot gescheiden organisatie. Maar voortgezet revisio nisme en gezamenlijk front tegen het communisme overbrugt toch allengs de tegenstelling en maakt practisch reeds menige samenwerking mogelijk (zie Engeland). Allicht heeft de toe komst hierin nog mogelijkheden, die zoowel bij roomsch-katholieken, als bij ons, in de verte vermoed worden. De strijdfronten toch verplaatsen zich en nieuwe omstandigheden en nieuwe tijden geven ook aan nieuwe groepee ringen het aanzijn." Het nieuwe licht, dat hier ontstoken wordt, is een dwaallicht en daarom ge vaarlijk. De strijdfronten zouden zich verplaat sen. Men moet wel blind zijn. om dit te beweren. De strijd tegen de beginselen der sociaal democratpn gaat onvermin derd voort. In wezen is de sociaal-demo cratie in geen enkel opzicht veranderd. En daarom is van een overbruggen der klove geen sprake. De sociaal democra ten bondgenooten van de christenen in den strijd tegen het communisme? Maar weet dr. v. d. Vaart Smit dan niet, dat de „socialisten" slechts de voorloopers zijn der communisten, dat de commu nisten de conspquente socialisten zijn? En als het er op aankomt, volgen de socialisten de leiding, die de communis ten geven. De scheidingslijn blijft: of het is libe ralisme, socialisme of communisme, het woord van Groen van Prinsterer blijft van kracht: „Tegen de revolutie het Evangelie". Van een overbrugging der kloof kan geen sprake zijn. De verwijzing naar Engeland is er naast De geschiedenis b.v. van de Engel- sche vakbeweging bewijst, dat. wanneer men niet staat op den rotsvasten bodem van het eeuwig en onveranderlijk blij vend Woord van God, men op drijfzand bouwt en revolutionaire beginselen in gang vinden en zich almeer doen gelden. De nieuwe orienteering van dr. v. d. Vaart Smit ligt geheel in de lijn der internationale Stockholmer-kerkenbewe- ging, welke wil trachten de arbeiders massa, die zij het socialisme wil laten, weer terug te brengen tot de kerk. Een ijdel pogen. Wij kennen er meer dan één, arbeiders die stonden in de socialistische beweging en die bekeerd werden, maar die dan ook instinctief gevoelden, dat zij niet langer in de socialistische beweging thuis behoorden. Het licht door dr. v. d. Vaart ontsto ken. is een dwaallicht En daarom: zijn sociale rede was niet belangrijk, maar wel gevaarlijk. In dit verband is het hoogst merkwaar dig te zien, wat de vrijzinnige professor mr. J. A. Elgeman over Socialisme en Christendom schrijft in de N.we Rott Crt Het is geen toevalligheid, dat op één- zelfden dag twee sprekers in hun Kerst rede, ir. J. W. Albarda te Amsterdam en dr. W. Banning te 's-Gravenhage. hun bezorgdheid te kennen gaven over het feit, dat zooveel jongeren den rug heb ben toegekeerd aan de socialistische idealen en dat de oude gloed der socia listische beweging niet meer zoo leeft in de harten van hun eigen kinderen (N.R.C 27 December 1931, Ochtendblad). De leider der soc. dem. Kamerfractie constateert, dat bij velen, vooral onder de jongeren, de verleiding komt om in ongeduld andere wegen in te slaan dan de leiding heeft afgebakend Hij mis kent niet de waarde van hun onstuimig enthousiasme, maar zij dienen te leeren dat de strijd van het socialisme beleid en volharding eischt. ook in tijden van tegenspoed. De gevaren van crisis en oorlog werpen hun schaduwen over het bestaan der menschheid. En deze geva ren aldus ir. Albarda zouden ons alle vertrouwen in het leven ontnemen, als het socialisme ons niet met hoop op en vertrouwen in een betere toekomst vervulde. Dr. Banning is meer positief in het aangeven der remedie tegen de sociale kwalen. Met grooten nadruk zegt spreker tot de christelijke wereld, dat de eenige maatschappelijke beweging, welke de oude, grootsche gedachte van het „in de menschen een welbehagen" van de hei ligheid van het menschelijke wezen en van de gerechtigheid tot werkelijkheid wil maken de socialistische beweging is. Zich tot het officieele Christendom rich tende, dat zooveel spreekt van hemel schen vrede, riep dr. Banning uit: „Wij zouden het niet kunnen harden in den hemel, zoolang er zooveel menschen in de hel moeten crepeeren!" Spreker zeide niet te begrijpen, hoe een mensch. die innerlijk leeft met zijn God. en die zich buigt voor het Christuskind in de kribbe het uithouden kan in deze schijn-heilige burgerlijke samenleving, waarin men spreekt van vaderlandsliefde, terwijl de oorlogsindustrie door haar internationale organisatie winst maakt uit den massa moord. Alzoo Christen en socialist tegelijker tijd. Het ideaal is mooi en gauw neerge schreven. Maar hoe komt het dan, dat de jongeren, die zich in hun stormachtig ongeduld te vroeg op den eindstrijd voor bereiden. dit ideaal den nek toekeeren, Ruwt Huid Ruwe Handen Ruwe Lippen PUROL ROFFELRIJMEN. en hun eigen weg willen gaan? Naar mijn opvatting: omdat zij de combinatie van christendom en socialisme als een onwerke lijkheid aanvoelen. Een socialist kan geen christen en een christen kan geen socialist zijn. Tenminste als wij onder socialisme verstaan het socialisme van de S.D.A.P., zooals dit in het hui dige Beginselprogram omschreven is. Wij gelooven, dat Prof. E i g e m a n het socialisme in ons land beter begrijpt, dan Dr. v. d. Vaart Smit Hoe deze laatste tot zijn optimistische beschouwing kwam, en dat in een tijd, waarin dubbele waakzaamheid is geboden, is ons niet duidelijk. BOEREN. PAST OP! COMMUNISTISCHE ACTIE ONDER BOEREN EN TUINDERS. De landbouwende bevolking heeft tegen woordig ooren te weinig om te luisteren naar de propagandisten, die boeren en tuirders in hun net trachten te vangen. Allerlei nieuwe bonden en politieke partijen moeten gevormd worden om de boeren te helpen; meestal van de wal in de sloot Het gevaarlijkste blijven echter de Moskou- sche communisten. Het is eenvoudig onbegrij pelijk, dat deze op sympathie van de landbou wende bevolking durven hopen, maar ze gaan rusteloos voort onru=t te zaaien. Thans is m-n in Friesland en Groningen bezig. En in de daar verschijnende dagbladen leest men oproe pingen voor vergaderingen, uitgaande van boerencomité's, die middelen zullen beramen om beterschap te brengen voor de werkende boerenbevolking. Daarom roepen de heeren alle werkende, noodlijdende boeren en ook de landarbeiders m aan dit alles de grootst mogelijke be kendheid te geven dorpsvergaderingen te hel pen voorbereiden enz. en zich op te geven bij de heer De Vos in Tjalleberd of bij de Pro vinciale Strijdleiding der Noord-Hollandsche tuinders, per adres H. de Weerdt, Horstermeer polder, Nederhorst den Berg Deze laatste mededeeling, zoo schrijft De; Standaard, sluit alle twijfel of wjj hierj met de bekende communistische actie onder de boeren en tuinders te doen hebben uit. Want zooals men zich zal herinneren, was de heer J de Weerdt een der voormannen in de bewe ging, die destijds door den bekenden Commu- nistischen dr Koch ui4 Amsterdam op hoog bevel uit Moskou in den Horstermeerpolder werd ingezet, de beweging, die ten doel had PERFECT RECEPT Baas Jansen had het in z'n buik", Hij moest als je me toestaat Aanhoudend rennen naar de plaats Waar zelfs een vorst tevoet gaat. Dat gaf wat consternatie in 't Gezin van Jansens vrouwtje! Zij sprak maar van loslippigheid En een inwendig houtje". Die diagnose liet den baas Volkomen onbevredigd: Hij voelde zich zóó ziek. zóó naar, Zoo absoluut ontledigd, Zelfs na z'n twintigste beschuit Dat dokter maar moest komen De dokter kwam; op stel en sprong Na zes uur binnenstoomen; Eerst voelde hij de pols, de tong, Gewichtig wijs en zwijgend „Opzij! o! o! daar komt het weer!" Riep vader Jansen hijgend En zette er de beenen in, Den dokter straal negeerend; Na vijf minuten kivam hij weer, Zich tamelijk geneerend. „Ah!" zei de arts, ,,'t is duidelijk! Ik weet al wat de kwaal is: 'k Meen dat de vaste regelmaat Der stoelgang aan de haal is. 't Recept kan zeer eenvoudig zijn: Géén voedsel meer gebruiken Vóór ik je weer bezocht heb, man! Ik kèn de mannenbuiken". Had Jansen zich aan dit recept „Volmaakt dieet" gehouden, Dan vrees ik, dat de Jansens lang Al om hun vader rouwden, Want: dokter, die zoo door-en-door De kwaal had opgenomen, Is na die dag ('t is nu een maand!) Niet meer terug gekomen. (Nadruk verboden.) LEO LENS van de moeilijke omstandigheden, waarin de boeren en tuinders verkeeren misbruik te ma ken en zoo een communistische agitatie onder neutrale vlag te wekken. Wij twijfelen er niet aan, of Dr. Koch zal bereid zijn In overleg met hen, die zich bij genoemden heer De Weerdt opgeven, spreek beurten te komen houden, Indien gewens ht zelfs In boerenpak. Misschien zal hij zelfs zyn ouden naam .Simons" wel willen gebrui ken. Doch en dit is het eenig doel dezer publicatie men z\j gewaarschuwd. Dit is niets anders dan de reeds een en ander maal gesignaleerde „communistische actie onder neutrale vlag*. Waarvoor men nu weer nieuwe slachtoffers zoekt. Vertegenwoordigers van Duitsche Handelskamers brachten een bezoek aan Maastricht en bezichtigden o. m: de schutsluis in het Rnsschrrveld. Maandag 11 Januari i Teunis Bruin en Arendje Dijkhui zen, wonende Kolenwagenslag 29, Scheveningen, hun 60-jarige echt- vereeviging te herdenken. De hulpbrug over de ScUpbeek, naast de in aanbouw zijnde Toornemansbrug bij Colmsgats wprd dsor den Inatsten storm totaal verivorst. De Japansche Keizer Hirohito, op wim een aanslag irrrd aeplrpqd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1932 | | pagina 9