lliruiur £riJtsdjr (tfmirant nze kersïmjlage Dagelijks verschijnend Nieuws blad voor Leiden en Omstreken EERSTE BLAD. BINNENLAND. Rustig en kalm, ABONNEMENT: Per kwartaal (Beschikkingskosten 0.15.) Bij dagelijksche zending 7«- Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad 7Vfe cent Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgban Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 NO. 3536 DONDERDAG 17 DECEMBER 1931 ADVERTENTIEN Van 1 tot 5 regels1.17V? Elke regel meer0.22VS" Ir.gez. Mededeelingen yan 1—5 regels 2.30 Elke regel meer0.45 Bij contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan 't bureau wordt berekend 0.10 12e Jaargang Voor de sociaal-democraten heeft de man van de Oproerige Krabbelsde heer Kleerekoper, een Kerstbrochure geschreven onder den titel: Uit de Stilte". De socialisten wenschen den vrede tusschen volken en tusschen menschen te bereiken langs den iveg van den klassenstrijd met al de ellende hieraan verbonden. Laten WIJ onze Kerstlectuur in grooten getale rechts en links Ons Kerstnummer fraai van uitvoering, opbeurend van inhoud, is uitermate geschikt, om tegengif te bieden. De prijs van 10 exemplaren is per stuk 10 ets.; van 1025 ex. 9 ets.; van 2550 ex. 8 ets.; van 50100 ex. 7 ets.; van 100250 ex. 6 ets.; van 250500 ex. 5^ ets.; van 500 en meer 5 ets. De levering zal franco zijn. Waar de prijzen zoo laag zijn, verzoeken wij vriendelijk de betaling tegelijk te doen plaats hebben. Wij verzoeken dringend zoo spoedig mogelijk te bestellen. Men kan betalen aan ons Bureau, per postwissel of over ons giro-nummer 58986. DIRECTIE NIEUWE LEIDSCHE COURANT. Dit nummer bestaat uit VIER bladen TOENEMEND VERZET De onrust in de S.D.A.P. neemt .ook ten onzent hap4 over hand toe. Er is^ z!oo sterk groeiend verzet, dat de roode pers een ver gaarbak wordt van moties, welke het beleid van 't partijbestuur ten sterkste afkeuren. Toen de niet-roode pers eenige zachtmoe dige opmerkingen maakte op de' radio-cen- suur, door V.A.R.A. en S.D.A.P. toegepast op (nog!) „partijgenoot" Schmidt, veronderstel de de heer Vliegen hij ons enandere bla den „misverstand of onwil". Het schrappen van enkele zinnen wós geen c.ensuur. De omroepvereeniging deed! haar natuurlij- ke plicht, door zóó te handelen. Wij schreven er maar niet over, maar dachten, wat de Maasbode i,n woorden bracht: Zulk een natuurlijke plicht nu heeft o.i. ook de staat tegenover, geheel het volk i.e. tegenover het radiopubliek „be staande uit vogels van de meest divers denkbare pluimage", juist omdat hij niet de garantie heeft, d'at wat eenige omroep vereeniging geschikt acht voor uitzending ook inderdaad voor dat publiek geschikt In de kringen der S.D.A.P. heeft Vliegens artikel blijkbaar even weinig indruk ge maakt als daarbuiten. De roode pers her haalt wel telkens weer, soms in. één en het zelfde nummer op twee plaatsen tegelijk, „dat aan Schmidt volstrekt niet het woord ontnomen is. Hij had) zijn rede kunnen hou den met weglaten der beide zinnen". Maar eenvoudige en ook revolutionaire Zielen blijven er bij, dat het censuur is. En vele afdeelingen haasten zich daarover haar groote afkeuring uit te spreken en dringen op het houden van eenbuitengewoon Congres aan om Schmidt op den troon te verheffen. Zelfs afdeelingen van de V.A.R.A., welke beschermd moest worden tegen gevaar lijke sprekers als Schmid)t, zeggen, dat deze censuur noch in 't belang van de V.A.R.A., noch in die van de arbeidersbewe ging is. Het partijbestuur heeft zich dan ook ernstig beziggehouden met de inwendige partijverhoudingen; besloot echter om geen buitengewoon congres bijeen te roepen; doch volgde de gewone taktiek, en wil de partij sussen met het uitspreken van een vlam mend protest tegen de /bourgeoisie" en de kapitalistische regeering". Ondertusschen echter deden de Schmidt- ianen wat te verwachten was een stap verder en schreven aan het partijbe stuur, dat zij nu dit bestuur de belofte verbrak, de Social-democraat geen vrije tribune meer is en op hun redevoerin gen censuur wordt geoefend', niets meer met het partijweekblad willen te doen heb ben. „Na het uittreden van Smidt uit het Partijbestuur thans dus een nieuwe stap tot verscherping van de partijtegenstellingen". Zuchtder redactie van de roode pers. Het criselt wel heel erg in de S. D. A. P. EEN KREET OM VERTROUWEN Wij herhalen, wat we eerder scheven: Niemand juiche over deze tweespalt in de S. D. A. P. Zij is hoogst gevaarlijk, en de eenige conclusie voor ons en voor de Regee ring is: verdubbelde waakzaamheid. Maar: Wie -WinJS zaait, zal storm oogsten. Dat wordt hier weer duidelijk bewaarheid. De S. D. A. P. hoopte de crisis uit te buiten ten eigen profijte. Volstond niet met het eerlijk, zij het scherp bestrijden, van maatregelen der regeering of van werkgevers, maar gaat onvermoeid voort met het prediken van haat en tweedracht en spreekt niet dan op ruiende taal. Thans richt het partijbestuur een crisis woord tot de partijgenooten. Er staan zeer juiste opmerkingen in. Ziehier twee citaten: Maar deze crisisgeest heerscht ook on der een deel van onze leden. En zooals begrijpelijk is, meent men met andere middelen dan tot dusverre aangewend, beter te kunnen slagen. En zelfs is er een, zij het ook klein deelte onzer leden, hetwelk d'e meening schijnt toegedaan, dat het kapitalisme op dit oogenblik zoodanig in verval is, dat slechts een klein stootje noodig heeft om geheel in elkaar te zinken. Dit is naar onze meening een groote vergissing. En iets verder: Vandaar, dat het P. B. allen waar schuwt tegen de dwaling, dat het thans betrekkelijk gemakkelijk zou zijn de „greep naar d'e macht" te doen, zooals sommigen beweren. Zij, die daarvoor een eigen politiek voe ren en zich niet ontzien om de eenheid der partij in gevaar te brengen door het propageeren van onberaden middelen of het stellen van moties, welker uitvoering onze gevechtspositie aanmerkelijk zou verzwakken, dienen door de partijgenoo ten niet te worden gevolgd. In deze vermaningen zit wat goeds. Het klinkt ongeveer als de bezadigde taal van Henri Polak, waarop we onlangs wezen, die elke directe aktie als dwaas afkeurt. Maar het Partijbestuur mist den moed om radicaal stelling te nemen tegen revolutio nair ged'oe. Het spreekt wel van een klein gedeelte der leden", doch het weet wel, dat het zelf de massa tot daadwerkelijk ver zet heeft aangespoord. En nu wordt noodgedwongen volhard in het kwaad. Eenerzijds heet het in de eerste zin van het Crisiswoord, dat regeering en parlement onwillig zijn om hulp in crisisnood! te bieden; en dus volgt er later op, dat de greep naar de macht zeer gevaar lijk is, doch dat het wel eens zoo ver kan komen. Opnieuw spelend met vuur, loost men deze gevaarlijke woorden: De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat bij langen duur de crisis, of bij te fel en te onbeschaamd toegrijpen de iheerschen- cüe klasse, deze toestand verandert en wij de aanvallende positie krachtig kunnen hernemen. Al houdt het P. B. rekening met deze mogelijkheid het meent, dat zij ons optreden op dit oogenblik niet mag be palen. Directe actie! revolutie! avontuur! best mogelijk, maar nu nog niet! En dan gooit men het over een andere boeg. Het partijbestuur i3 in de laatste we ken zoo vreeselijk actief geweest. De hoofd leiding stuurde d'e eene legerorder voor en de andere na naar het front, maar betwijfelt of kader en leger wel actief genoeg wa- Aan de activiteit heeft blijkbaar heel wat ontbroken; en daarom: „Mannen en vrouwen, dat gaat zoo niet. Naar mate de nood grooter wordt, moe ten onze protestbeweging en demonstra ties tegen de regeering krac" iger worden Doch voor dit alles is activiteit en nog maals activiteit van plaatselijke besturen en van leden noodzakelijk. Men zette alle fantasieën, maar ook alle laksheid opzij en richte zich op da den, zooals het P. B. tot dusverre heeft Dit is een kreet van vertrouwen, welke op vertwijfeling wijst. De hoofdleiding vreest, dat haar de leiding ontglippen zal en nu hoopt ze de booze geesten op deze wijze te bezweren. Helaas, ze heeft deze zelf opgeroepen. Het crisiswoord' teekent de crisisin eigen, bouwvallig huis, dat beeft op zijn grond vesten. officieele berichten HOOGE RAAD VAN ARBEID Bij Kon. besluit is, op. verzoek, eervol ont slag verleend aan de heeren Joh. Brautigam, te Rotterdam, en ir. J. A. Kalff, te Hilver sum, als lid, en aan den heer Prof. ir. D. Dresden, te Utrecht, als plaatsvervangend lid van den Hoogen Raad van Arbeid, onder dankbetuiging voor de bewezen diensten, en zijn benoemd tot lid van den Hoogen Raad van Arbeid de hoeren ir A. de Kanter, te Rotterdam, en P. Moltmaker, te Utrecht, en tot plaatsvervangend lid de heeren A. Kievit, te Rotterdam, ir. W. I-I. v. Leeuwen, te Delft en Dr. Jan Smit A.zn,, te 's-Gravenhage, on der bepaling, dat deze zullen optreden onder scheidenlijk ter vervanging van de leden van den Hoogen Raad van Arbeid P. Molt maker, ir. A. de Kanter en mr. C. H. Guépin. VREEMDE EERETEEKENS Bij Kon. besluit is verlof verleend tot het aannemen van de hieronder vermelde vreem de ordeteekenen aan: mr. J. J. B. Bosch ridder van Rosenthal, ge- zantschaps-secretaris te Londen, het ridder kruis der orde van de Poolster van Zweden; is aan Jhr. I. L. v. d. Bergh van Heem stede, te 's-Gravenhage, verlof verleend tot het aannemen van het Ordeteeken van rid der der Danebrogorde; is toegekend de aan de Orde van Oranje- Nassau verbonden eere-medaille, in zilver aan J. A. Dietz, in dienst van de firma A. G. H. van Spanje, te Utrecht BURGEMEESTERS-BENOEMIN GEN Bij Kon. besluit zijn opnieuw benoemd: tot burgemeester van Deurne J. C. van Beek; van Eindhoven A. Verdijk; van Hooge en Lage Zwaluwe D. E. van Suylekom; van Zun dert J. A. F. Mallens; van Zaandam K. ter Laan; van IJzendijke A. TE. Hendrikse; van Grafhorst, IJsselmuiden en Wilsum W. Meijer; van Obbicht en Papenhaven M J. A. B. M. Koten, NED ROODE KRUIS Bij Kon. besluit is opnieuw benoemd tot kring-commissaris van Het Nederlandsche Roode Kruis in den kring Noordholland-Zuid de heer Dr. A. A. G. Land. te Haarlem. P. T. T. Bij Kon. besluit is benoemd tot inspecteur der posterijen, telegrafie en telefonie Th. W. L. M. de Winter; is bij het hoofdbestuur der Posterijen, Te legrafie en Telefonie benoemd tot admini strateur mr. G. H. Dijkmans van Gunst, als het kerstfeest komt! EXTRA-STEUN VOOR WERKLOOZEN. Naar de „Volkskrant" verneemt, heeft de Minister van Binnenlandsche Zaken goed gekeurd, dat aan de ondersleun-werkloo- zen een kerstgave wordt verstrekt van 25 procent van de uitkeering, die betrokkenen over de week van 20 tot en met 26 Dec. on wangen. De beslissing omtrent de vraag of diege nen die uitkeering uit een werkloozenkas ontvangen ook voor toekenning in aan merking kunnen worden gebracht meent de Minister aan zijn ambtgenoot van Ar beid, Handel en Nijverheid te moeten over laten. De arbeiders, die bij de werkverschaffing te werk zijn gesteld, kunnen niet voor de kersitgave in aanmerking gebracht worden, doch dezen zullen over de beide Kerstda gen en den Nieuwjaarsdag een uitkeering ontvangen wegens loonderving. jaarboekje voor de geldersche vallei GOED VERZORGDE UITGAVE. Wij ontvingen het Jaarboekje voor de Gel- dersche Vallei 1931-1932, dat tevens het jaar verslag over 1930 bevat van de Kamer van Koophandel voor de Geldersche Vallei. Het opent met een frisch geillustreerd over zicht over deze K. v. K., haar karakter, sa menstelling en werkzaamheden, en geeft ver volgens een beknopt overzicht van bizon- dere bedrijfstakken. Verder vindt men o. m. nog een markt- overzicht van het district, een overzicht van het vervoer per tram en schip, een lijst van de gemeenten en zeer vele andere gegevens welke voor den gebruiker van nut kunnen zijn. een belasting-verlaging! De gemeenteraad van Nieuwer Amsiel heeft de opcenten op de gemeentefondsbe- lesting voor 1932-'33 verlaagd van 80 op 65. DE ..ONTHULLINGEN" VAN DE A.V.R.O. Uiteenzetting door Mr. v. d. Deure „EEN ERNSTIGE WAARSCHUWING" Gisteravond heeft de Voorzitter van de N. C. R. V., Mr. A. v. d. Deure, in zijn 14-daagsche bestuursmededeelingen, een woord gewijd aan de z.g. onthullingen van de A. V. R. O. Met buitengewone ophef, aldus Mr. v. d. Deure, wordt door de A. V. R. O. gewag ge maakt van een brief, door K. R. O. en N. C. R. V. ruim anderhalf jaar geleden Mr. A. v. d. DEURE aan den Minister van Waterstaat gericht. Toch heeft de A. V. R. O. zich blij gemaakt met een doode musch. Door allerlei zinnen uit het verband te rukken, en afzonderlijk van commentaar te voorzien, wordt dan de indruk gewekt, alsof deze brief een soort overeenkomst bevat, welke de Minister van Waterstaat met K. R.O. en N.C.R.V. zou hebben gesloten. Natuurlijk is niets minder waar. Dit blijkt gelukkig uit den brief zelf. Wat toch was het verloon van zaken? In April 1930 publiceerde het Handelsblad het advies, dat de Radioraad inzake de ver deeling van den zendtijd aan den Minister zou hebben uitgebracht. Het is begrijpelijk, dat na dit bericht onzer ziids alles is gedaan om te trachten de pun ten, waarbij de N.C.R.V. in dit advies ten achter werd gesteld, veranderd te krijgen, vnarom ook door Spr. een audiëntie bij den Minister werd aangevraagd. In dat onder- boud, dat uit den aard der zaak vertrouwe lijk was, d.w.z. waarover geen berichten wer den gepubliceerd, heeft de Minister Spr. ge duldig aangehoord, en hem aan het einde verzocht, de meeningen van K. R# O. en N.C.R.V. maar eens zwart op wit te zetten, on hem toe te zenden, dan zouden onze te berde gebrachte bezwaren tegen het advie» van den Radioraad ernstig worden overwo- gen. Wat wil men ons nu verwijten? De A.V.R.O. deed hetzelfde. Vergissen wij ons niet dan is de toenmalige Voorzitter, Dr. Molhuyzen, eveneens bij den Minister van Waterstaat op audiëntie geweest om het standpunt der A.V.R.O. uiteen te zetten. Met de V.A.R.A. zal dit ook wel 't geval zijn ge weest Was dat dan wel, en van ons niet in orde? Het is nu deze brief, welke op onrecht matige wijze in het bezit van den heer Vogt is geraakt. F.r is diu geen sprake van bevestiging van eenige overeen komst, het is alleen een uiteenzetting, hoe K.R.O. en N.C.R.V. zich de regeling wensch- ten, welk exposé den Minister eerbiedig ter overweging werd aangeboden. Laten we 'erbij voegen, dat de voorstelling volkomen onjuist is als zoude om- voorstel in alle opzichten zijn gevolgd. Het spreekt vanzelf, dat onze organisatie!» van hun kant alle mogelijke argumenten hebben aangevoerd om den Minister van de juistheid van onze opvattingen te overtui gen en hem tot verwezenlijking daarvan te brengen. Dit was ons recht, en, in 'den strijd om recht in den omroep, onze plicht. Bedroevend is dat de A.V.R.O. tracht ook Minister Revmer in het. relletje te betrek ken. De Minister kan niet voor den inhoud van dezen brief verantwoordelijk worden ge steld. Van alle dikke woorden blijft niets ovet dan spijt over het feit dat de Minister het standpunt van N.C.R.V. en K.R.O. beter achtte, dan de eisch van de A.V.R.O., die een heeleweek zendt ij d opeischte. Dat pleit voor de wijze waarop N.C.R.V. en K.R.O. de billijkheid van hun standpunt wisten uiteen te zetten. Als zoodanig zijn de publicaties een versterking van het belelo van de N.C.R.V. Eén ding in deze zaak dat Spr. leed doei, is de wijze waarop „De Nederlander" thans reeds conclusies trekt uit do A.V.R.O. ont hullingen en over de kwestie een oordeel geeft, vóórdat daarop bij de N.C.R.V. is geïn formeerd. De Nederlander maakt uit de publicatie op dat het onderhoud met den Minister al leen aan de N.C.R.V. is verleend. Spr. is persoonlijk door den Minister in audiëntie ontvangen, doch deze wenschte een uiteen zetting van het standpunt van beiden, N.C. R.V. en K.R.O., wat daarna is geschied. Wanneer door De Nederlander wordt ge concludeerd dat van te voren onderhandelu en een overeenkomst met den Minister is gemaakt, moet dit door Spr. als zeer be slist onjuist worden afgewezen. Spr. Is benieuwd te vernemen waaruit genoemd blad deze onjuiste conclusies heeft kunnen trekken Ook de A.V.R.O. en V.A.R.A. zijn in de go legenheid gesteld hun meening nader uiteen te zetten. Voor de zooveelste maal, aldu's spr., blijkt thans weer hoe goed het indertijd is geweest om de belangen van onze luisteraars niet aan de neutralen en linkschcn over te laten. Deze week is weer van alle kanten gebleken hoe men ons haat en bespot. Het zal alle luisteraars ook deze week weer duidelijk zijn geworden, hoe onmogelijk het is met zulke menschen tot samenwerking te komen zonder dat het Christelijk karakter van den. böheersoht in Uw denken, handelen en spre ken zult ook gij zijn en blijven na het geibruik van Mijnhardt's Zenuwtabletten Buisje 75 cent. Bij Apothekers en Drogisten. koninklijke kerstgroet DE UITZENDING. Ten ©inde mogelijk misverstand te voor komen deelt men van bevoegde zijde mede, dat het gewenschi voorkwam bij rle uit zending van den Kerstgroet van H. M. de Koningin op Vrijdag 25 December van geen voorkeur voor een der omroep-vereenigin- gen te doen blijken. In verband hiermede wordt de uitzending bepaald in het alge meen programma dat dien dag door de N.C.R.V. zal worden verzorgd. Uit hoofde van overwegingen in verband met het algemeen karakter van het alge meen programma werd dit van 25 Decem ber verplaatst naar Woensdag 23 Decem ber, behalve de tijd van 16 tot 17 uur ii> welken de Kerstgroet zal vallen. Op Woensdag 23 December wordt der halve van 16 tof 17 uur een gewoon pro gramma uitgezonden. Uit het vorenstaande volgt dat het aan toevallige omstandigheden is toe te schrij ven, dat de Kerstgroet valt in het Alge meen programma verzorgd door de N.C.R.V. en dat hier geen sprake is van uitbreiding doch alleen van een verschuiving van een deel van het Algemeen programma naar een anderen, dan daarvoor in de algemeens regeling vastlgiestelden dag. het contingenteerings- wetje SPOEDIGE INWERKINGTREDING S.V.P.1 De Kamer van Koophandel voor Tilburg en Omstreken heeft een telegram gezon den aan den Minister van Arbeid, waarin zij op den Minister een krachtig beroep doet, om, in afwachting der goedkeuring van het wetsontwerp inzake contingentee- ring, met spoed de noodige voorbereidende maatregelen te treffen, opdat zoo moceliik reeds met 1 Januari een aantal, zij het voorloopige, cpntingenteerings-maatregelen in werking kunnen treden. nat. crisis-comite HOE BRAAFHEIDSMONOPOLISTEN ER OVER DENKEN. „Het comité zal voor een belang- rijk deel werken met belasting geld; dit geld achten wij niet vei lig in handen uitsluitend van burgerlijke vertegenwoordi gers." Aldus schreef de roode pers over het zit- tingnemen van sociaal-democraten in het Nat. Crisiscomité. Wij noemden dat „schandelijke taal". „Dat is het ook", zegt het (lib.) Vader land, in zooverre als de kudde uit deze woorden van den leider moeilijk anders kan opmaken, dan dat er gevaar bestaat, dat die goede heer van Citters er met die 7y2 ton, door het Rijk aan het Crisis-Comité ver schaft, van zal doorgaan, subsidiair dat de burgerlijke leden van het comité, als de argusoogen van de sociaal-democraten niet voortdurend op hen gericht blijven, dat Rijks geld uit de generale kas in hun eigen broek zak zullen overhevelen. Maar daarnaast zouden wij onzen geach- ten collega willen adviseeren, de zaak niet te tragisch te nemen. Er is van al die ver dachtmaking niels gemeend; tal van sociaal democraten hebben voor de persoonlijkheid van vele burgerlijken het grootste respect, de propaganda eischt echter, dat de kudde wordt opgevoed in de leer, dat alle deugd, alle zelfverloochening, alle inzicht is aan do zij van hen, die lid zijn van de S.D.A.P. en dat alle ondeugd noodzakelijk overblijft voor de anderen, de hebzuchtigen, die alles naar zich toe willen graaien, wier blik door hun kapitalisme vertroebeld wordt." Die raad der grijze wijsheid volgen wij na tuurlijk gaarne op. de kwestie: heerei\iveem-een BELANGRIJK STUK VERMIST Uit een mededeeling van den burgemeester van Aengwirden in de Raadsvergadering van gisteren bleek, dat door Wethouder de Jong (a.r.) een advies van Prof. van der G r i n t e i en Mr. D o n n e r inzake de wegenkwestie ii Aengwirden niet ter kennis van den Raad was gebracht. Deze mededeeling wekte groote beroering. Op voorstel van het raadslid v. d. W o u d e werd een motie aangenomen met 5 tegen 3 stemmen (twee soc.dem. raadsleden hadden daarvoor de zitting verlaten), waarin het vertrouwen in Wethouder de Jong (a.r.) wordt Voornaamste Nieuws. nederl. staatsalmanak voor iedereen Bij de N. V. Van de Garde Co's Druk kerij te Zaltbommel is verschenen de Neder landsche Staatsalmanak voor Iedereen, sa mengesteld door den heer L. J. v a n D ij k, hoofdcommies bij het departement van Ko loniën. „Pyttersen's Staatsalmanak", zooals dit be proefd stuk arbeid nog steeds in de wande ling heet, is bekend bij allen, die van dicht bij of verre met officicele dingen te maken hebben. Deze almanak is een betrouwbare gids en tevens een schier onuitputtelijke bron; men kan er sans phrase van zeg gen, dat hij niet te missen is. Verdere aanbeveling lijkt ons dan ook overbodig. omroep er door wordt geschaad. Het is een ernstige waarschuwing aan alle luisteraars, om zich alleen bij die omroep aan te sluiten, waartoe zij krachtens beginsel en principe f»n levensovertuiging behooren. (blz. 1) Mr. van der Deure over de onthullingen van de Avro. (blz. 2) Het Hoovermoratorium door Stimson en Mills in het Congres verdedigd. De groote herstelconferentie kan begin of midden-Januari plaats hebben. De Chineezen vallen in Zuid-Mandsjoerije aan. Tsjang Tsoe Liang legt het opperbevel neer. Landenconferentie in Brunswijk. Besluiten van 't Mohammedaansch Congres Studentengevechten te Sofia. Noodweer in Letland en Oost-Pruisen, (blz. 3) Het Intern. Chr. Vakverbond over de ge volgen van de crisis voor de arbeiders. Unilever en United Africa Ltd. (blz. 5) Eerste Kamer. Het verdrag van Oslo goed gekeurd; het ontwerp Economisohe "Voorlich tingsdienst aangenomen. Onderwijs in de Tweede Kamer. De steun aan de landbouw. Het vliegongeval te Bangkok. Was het vliegtuig overbelast. (blz. 9) Ur. J. A. Nedebragt spreekt over „De han delspolitiek in de smeltkroes". EX-DIG0ELER VAN JOURNALIST TOT KOELIE U kunt begrijpen, dat ik even van streek was. Ik las ergens, dat een gewezen commu nistisch banneling van Boven Digoel na lang en vruchteloos zoeken een „betrekking" als „vaste koeke" had gevonden. En, zoo stond er bij, die man was vóór zijn verban ningjournalist! Nu weet ge, of ge weet het ook niet, dat ik dezer dagen in een tevreden stemming was en liet doorschemeren, dat journalist zijn nog lang niet slecht is; vergeleken bijv. met een kassier of penningmeester. Maar nu schrok ik toch even. Moet ge weten, dat ik toch al een onbe stemde afkeer heb om over Boven-Digoel te spreken (aan de ontleding waag ik me lie ver niet) en dat ik daar nu lees van de jour nalist, die koelie werd. Maak er nu geen grapje van en zeg niet: een koelie, dat ben je immers al lang? Ecu inktkoelie, wel te verstaan. Neem me niet kwalijk, in de roode pers ben ik al vele malen op deze manier beti teld, maarik ben geen medewerker aan die pers en dijs heb ik over die toege paste beeldspraak nog nooit een pen inkt verschreven. Alleen genieëen en dwazen ver oorloven zich te spreken over dingen, waar van ze geen kennis hebben. Maar, het gaat hier over echte koelies! Over journalisten, die koelies werden. Nadat ze eerst in Boven-Digoel geleerd hadden, dat een journalist zich niet overal mee bemoeien moet. Dat is eigenlijk de tweede wreede behan deling. Laat een journalist iets over zijn kant gaan, dan regent het verwijten, dat hij niet bij i§. „U schreef heelemaal niets over het kalf met vijf pooten", of: „U schreef er twee regels minder over dan uw concur rent". In elk geval: in negen van de tien ge vallen had men anders moeten schrijven, dan men deed. En dan neemt men ons nog kwalijk, dat we altijd critiseeren en de mond vol hebben over een ander. Een enkele keer mag men dat wel. Zoo vergaderde dezer dagen de raad, welke ik nooit genoemd heb, en waar geklaagd werd, dat er voor het blusschen van vier hooibergen zooveel honderd fleschjes bier en limonade noodig waren geweest, ongeacht de emmers water, waar geen melding van gemaakt was. De Burgemeester kwam op mijn „artikel" terug (ik groeide er van, toen ik deze be titeling las). En hij begreep niet, dat een blad van de standing als het onze (toen groeide er nog iemand, behalve ik) zoo'n hatelijk stuk opnam. (Ik vertaal alles vrij, hoor). Doch gelukkig kreeg ik spoedig hulp. Een roomseh-kath. raadslid merkte op, dat het stukje als humor bedoeld was; en hij leg de niet eens de nadruk op bedoeld; voeg de er zelfs achter: „als zoodanig was het Dit is zeer vriendelijk opgemerkt. Ik ben er dankbaar voor. Evenals ik schik had, toen de vorige week in een groote wachtkamer heel wat reizigers bijeen waren (en een bejaard heer anderen en mij opmerkzaam maakte op de meewa rige woorden, welke ik aan den armen Jan Oudegeest heb gewijd. Deze heer had het stukje uitgeknipt en liet het iedereen lezen. Misschien doet hij het nog wel eens, als ik dit schrijven besluit met een citaat uit het Vaderland, waarin de geestige schrijver iTer den armen man opmerkt: „Alleen van Oudegeest zou men kunnen zeggen, dat hij daar in de Eerste Kamer niet op zijn gemak is; hij zit daar steeds met de armen gekruist, als Napoleon op St. Helena, breed uitzittend, ne faisant qu'une bouchée strapontin, zooals de geestige Fransch- man zegt, en kijkt somber rond. Maar mis schien is dit slechts diepe overpeinzing, hoe hij het voor elkaar zal boksen, om de f 20 vergoeding daags, die den Kamerleden van buiten de stad per zittingsdag ten deel valt, erhoogd te krijgen; deze goede heer heeft zich toch beklaagd, dat een mensch van f 20 daags onmogelijk kan rond komen En dan denken wij er aan, hoe wij zomers in onze vacantie voor f 5, het was ook wel eens f5.50 per dag, uitmuntend onder dak zijn, en dan raken wij toch wel ecnigszins in de war, wie ons tweeën nu eigenlijk de kapitalist, en wie de proletariër is."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1931 | | pagina 1