lliruiur £riJtsdjr (tfmirant
nze kersïmjlage
Dagelijks verschijnend Nieuws blad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
Rustig en kalm,
ABONNEMENT:
Per kwartaal
(Beschikkingskosten 0.15.)
Bij dagelijksche zending 7«-
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7Vfe cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgban
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 3536 DONDERDAG 17 DECEMBER 1931
ADVERTENTIEN
Van 1 tot 5 regels1.17V?
Elke regel meer0.22VS"
Ir.gez. Mededeelingen
yan 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
12e Jaargang
Voor de sociaal-democraten heeft de man van de Oproerige
Krabbelsde heer Kleerekoper, een Kerstbrochure geschreven
onder den titel: Uit de Stilte".
De socialisten wenschen den vrede tusschen volken en tusschen
menschen te bereiken langs den iveg van den klassenstrijd
met al de ellende hieraan verbonden.
Laten WIJ onze Kerstlectuur in grooten getale rechts en links
Ons Kerstnummer
fraai van uitvoering,
opbeurend van inhoud,
is uitermate geschikt, om tegengif te bieden.
De prijs van 10 exemplaren is per stuk 10 ets.; van 1025 ex.
9 ets.; van 2550 ex. 8 ets.; van 50100 ex. 7 ets.; van
100250 ex. 6 ets.; van 250500 ex. 5^ ets.; van 500 en
meer 5 ets.
De levering zal franco zijn. Waar de prijzen zoo laag zijn,
verzoeken wij vriendelijk de betaling tegelijk te doen plaats
hebben.
Wij verzoeken dringend zoo spoedig mogelijk te bestellen.
Men kan betalen aan ons Bureau, per postwissel of over ons
giro-nummer 58986.
DIRECTIE NIEUWE LEIDSCHE COURANT.
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
TOENEMEND VERZET
De onrust in de S.D.A.P. neemt .ook ten
onzent hap4 over hand toe. Er is^ z!oo sterk
groeiend verzet, dat de roode pers een ver
gaarbak wordt van moties, welke het beleid
van 't partijbestuur ten sterkste afkeuren.
Toen de niet-roode pers eenige zachtmoe
dige opmerkingen maakte op de' radio-cen-
suur, door V.A.R.A. en S.D.A.P. toegepast op
(nog!) „partijgenoot" Schmidt, veronderstel
de de heer Vliegen hij ons enandere bla
den „misverstand of onwil". Het schrappen
van enkele zinnen wós geen c.ensuur. De
omroepvereeniging deed! haar natuurlij-
ke plicht, door zóó te handelen.
Wij schreven er maar niet over, maar
dachten, wat de Maasbode i,n woorden
bracht:
Zulk een natuurlijke plicht nu heeft
o.i. ook de staat tegenover, geheel het
volk i.e. tegenover het radiopubliek „be
staande uit vogels van de meest divers
denkbare pluimage", juist omdat hij niet
de garantie heeft, d'at wat eenige omroep
vereeniging geschikt acht voor uitzending
ook inderdaad voor dat publiek geschikt
In de kringen der S.D.A.P. heeft Vliegens
artikel blijkbaar even weinig indruk ge
maakt als daarbuiten. De roode pers her
haalt wel telkens weer, soms in. één en het
zelfde nummer op twee plaatsen tegelijk,
„dat aan Schmidt volstrekt niet het woord
ontnomen is. Hij had) zijn rede kunnen hou
den met weglaten der beide zinnen".
Maar eenvoudige en ook revolutionaire
Zielen blijven er bij, dat het censuur is. En
vele afdeelingen haasten zich daarover haar
groote afkeuring uit te spreken en dringen
op het houden van eenbuitengewoon
Congres aan om Schmidt op den troon te
verheffen.
Zelfs afdeelingen van de V.A.R.A., welke
beschermd moest worden tegen gevaar
lijke sprekers als Schmid)t, zeggen, dat deze
censuur noch in 't belang van de
V.A.R.A., noch in die van de arbeidersbewe
ging is.
Het partijbestuur heeft zich dan ook
ernstig beziggehouden met de inwendige
partijverhoudingen; besloot echter om geen
buitengewoon congres bijeen te roepen; doch
volgde de gewone taktiek, en wil de partij
sussen met het uitspreken van een vlam
mend protest tegen de /bourgeoisie" en de
kapitalistische regeering".
Ondertusschen echter deden de Schmidt-
ianen wat te verwachten was een
stap verder en schreven aan het partijbe
stuur, dat zij nu dit bestuur de belofte
verbrak, de Social-democraat geen
vrije tribune meer is en op hun redevoerin
gen censuur wordt geoefend', niets meer
met het partijweekblad willen te doen heb
ben.
„Na het uittreden van Smidt uit het
Partijbestuur thans dus een nieuwe stap tot
verscherping van de partijtegenstellingen".
Zuchtder redactie van de roode pers.
Het criselt wel heel erg in de S. D. A. P.
EEN KREET OM VERTROUWEN
Wij herhalen, wat we eerder scheven:
Niemand juiche over deze tweespalt in de
S. D. A. P. Zij is hoogst gevaarlijk, en de
eenige conclusie voor ons en voor de Regee
ring is: verdubbelde waakzaamheid.
Maar:
Wie -WinJS zaait, zal storm oogsten. Dat
wordt hier weer duidelijk bewaarheid. De
S. D. A. P. hoopte de crisis uit te buiten ten
eigen profijte. Volstond niet met het eerlijk,
zij het scherp bestrijden, van maatregelen
der regeering of van werkgevers, maar gaat
onvermoeid voort met het prediken van
haat en tweedracht en spreekt niet dan op
ruiende taal.
Thans richt het partijbestuur een crisis
woord tot de partijgenooten. Er staan zeer
juiste opmerkingen in.
Ziehier twee citaten:
Maar deze crisisgeest heerscht ook on
der een deel van onze leden. En zooals
begrijpelijk is, meent men met andere
middelen dan tot dusverre aangewend,
beter te kunnen slagen.
En zelfs is er een, zij het ook klein
deelte onzer leden, hetwelk d'e meening
schijnt toegedaan, dat het kapitalisme op
dit oogenblik zoodanig in verval is, dat
slechts een klein stootje noodig heeft om
geheel in elkaar te zinken.
Dit is naar onze meening een groote
vergissing.
En iets verder:
Vandaar, dat het P. B. allen waar
schuwt tegen de dwaling, dat het thans
betrekkelijk gemakkelijk zou zijn de
„greep naar d'e macht" te doen, zooals
sommigen beweren.
Zij, die daarvoor een eigen politiek voe
ren en zich niet ontzien om de eenheid
der partij in gevaar te brengen door het
propageeren van onberaden middelen of
het stellen van moties, welker uitvoering
onze gevechtspositie aanmerkelijk zou
verzwakken, dienen door de partijgenoo
ten niet te worden gevolgd.
In deze vermaningen zit wat goeds. Het
klinkt ongeveer als de bezadigde taal van
Henri Polak, waarop we onlangs wezen, die
elke directe aktie als dwaas afkeurt.
Maar het Partijbestuur mist den moed om
radicaal stelling te nemen tegen revolutio
nair ged'oe. Het spreekt wel van een
klein gedeelte der leden", doch het weet wel,
dat het zelf de massa tot daadwerkelijk ver
zet heeft aangespoord.
En nu wordt noodgedwongen volhard in
het kwaad. Eenerzijds heet het in de eerste
zin van het Crisiswoord, dat regeering en
parlement onwillig zijn om hulp in
crisisnood! te bieden; en dus volgt er later
op, dat de greep naar de macht zeer gevaar
lijk is, doch dat het wel eens zoo ver kan
komen.
Opnieuw spelend met vuur, loost men
deze gevaarlijke woorden:
De mogelijkheid is niet uitgesloten, dat
bij langen duur de crisis, of bij te fel en
te onbeschaamd toegrijpen de iheerschen-
cüe klasse, deze toestand verandert en wij
de aanvallende positie krachtig kunnen
hernemen.
Al houdt het P. B. rekening met deze
mogelijkheid het meent, dat zij ons
optreden op dit oogenblik niet mag be
palen.
Directe actie! revolutie! avontuur! best
mogelijk, maar nu nog niet!
En dan gooit men het over een andere
boeg. Het partijbestuur i3 in de laatste we
ken zoo vreeselijk actief geweest. De hoofd
leiding stuurde d'e eene legerorder voor en
de andere na naar het front, maar betwijfelt
of kader en leger wel actief genoeg wa-
Aan de activiteit heeft blijkbaar heel
wat ontbroken; en daarom:
„Mannen en vrouwen, dat gaat zoo niet.
Naar mate de nood grooter wordt, moe
ten onze protestbeweging en demonstra
ties tegen de regeering krac" iger worden
Doch voor dit alles is activiteit en nog
maals activiteit van plaatselijke besturen
en van leden noodzakelijk.
Men zette alle fantasieën, maar ook
alle laksheid opzij en richte zich op da
den, zooals het P. B. tot dusverre heeft
Dit is een kreet van vertrouwen, welke op
vertwijfeling wijst. De hoofdleiding vreest,
dat haar de leiding ontglippen zal en nu
hoopt ze de booze geesten op deze wijze te
bezweren.
Helaas, ze heeft deze zelf opgeroepen. Het
crisiswoord' teekent de crisisin eigen,
bouwvallig huis, dat beeft op zijn grond
vesten.
officieele berichten
HOOGE RAAD VAN ARBEID
Bij Kon. besluit is, op. verzoek, eervol ont
slag verleend aan de heeren Joh. Brautigam,
te Rotterdam, en ir. J. A. Kalff, te Hilver
sum, als lid, en aan den heer Prof. ir. D.
Dresden, te Utrecht, als plaatsvervangend lid
van den Hoogen Raad van Arbeid, onder
dankbetuiging voor de bewezen diensten, en
zijn benoemd tot lid van den Hoogen Raad
van Arbeid de hoeren ir A. de Kanter, te
Rotterdam, en P. Moltmaker, te Utrecht, en
tot plaatsvervangend lid de heeren A. Kievit,
te Rotterdam, ir. W. I-I. v. Leeuwen, te Delft
en Dr. Jan Smit A.zn,, te 's-Gravenhage, on
der bepaling, dat deze zullen optreden onder
scheidenlijk ter vervanging van de leden
van den Hoogen Raad van Arbeid P. Molt
maker, ir. A. de Kanter en mr. C. H. Guépin.
VREEMDE EERETEEKENS
Bij Kon. besluit is verlof verleend tot het
aannemen van de hieronder vermelde vreem
de ordeteekenen aan:
mr. J. J. B. Bosch ridder van Rosenthal, ge-
zantschaps-secretaris te Londen, het ridder
kruis der orde van de Poolster van Zweden;
is aan Jhr. I. L. v. d. Bergh van Heem
stede, te 's-Gravenhage, verlof verleend tot
het aannemen van het Ordeteeken van rid
der der Danebrogorde;
is toegekend de aan de Orde van Oranje-
Nassau verbonden eere-medaille, in zilver
aan J. A. Dietz, in dienst van de firma A. G.
H. van Spanje, te Utrecht
BURGEMEESTERS-BENOEMIN GEN
Bij Kon. besluit zijn opnieuw benoemd: tot
burgemeester van Deurne J. C. van Beek;
van Eindhoven A. Verdijk; van Hooge en
Lage Zwaluwe D. E. van Suylekom; van Zun
dert J. A. F. Mallens; van Zaandam K. ter
Laan; van IJzendijke A. TE. Hendrikse; van
Grafhorst, IJsselmuiden en Wilsum W.
Meijer; van Obbicht en Papenhaven M J. A.
B. M. Koten,
NED ROODE KRUIS
Bij Kon. besluit is opnieuw benoemd tot
kring-commissaris van Het Nederlandsche
Roode Kruis in den kring Noordholland-Zuid
de heer Dr. A. A. G. Land. te Haarlem.
P. T. T.
Bij Kon. besluit is benoemd tot inspecteur
der posterijen, telegrafie en telefonie Th. W.
L. M. de Winter;
is bij het hoofdbestuur der Posterijen, Te
legrafie en Telefonie benoemd tot admini
strateur mr. G. H. Dijkmans van Gunst,
als het kerstfeest komt!
EXTRA-STEUN VOOR WERKLOOZEN.
Naar de „Volkskrant" verneemt, heeft de
Minister van Binnenlandsche Zaken goed
gekeurd, dat aan de ondersleun-werkloo-
zen een kerstgave wordt verstrekt van 25
procent van de uitkeering, die betrokkenen
over de week van 20 tot en met 26 Dec.
on wangen.
De beslissing omtrent de vraag of diege
nen die uitkeering uit een werkloozenkas
ontvangen ook voor toekenning in aan
merking kunnen worden gebracht meent
de Minister aan zijn ambtgenoot van Ar
beid, Handel en Nijverheid te moeten over
laten.
De arbeiders, die bij de werkverschaffing
te werk zijn gesteld, kunnen niet voor de
kersitgave in aanmerking gebracht worden,
doch dezen zullen over de beide Kerstda
gen en den Nieuwjaarsdag een uitkeering
ontvangen wegens loonderving.
jaarboekje voor de
geldersche vallei
GOED VERZORGDE UITGAVE.
Wij ontvingen het Jaarboekje voor de Gel-
dersche Vallei 1931-1932, dat tevens het jaar
verslag over 1930 bevat van de Kamer van
Koophandel voor de Geldersche Vallei.
Het opent met een frisch geillustreerd over
zicht over deze K. v. K., haar karakter, sa
menstelling en werkzaamheden, en geeft ver
volgens een beknopt overzicht van bizon-
dere bedrijfstakken.
Verder vindt men o. m. nog een markt-
overzicht van het district, een overzicht van
het vervoer per tram en schip, een lijst van
de gemeenten en zeer vele andere gegevens
welke voor den gebruiker van nut kunnen
zijn.
een belasting-verlaging!
De gemeenteraad van Nieuwer Amsiel
heeft de opcenten op de gemeentefondsbe-
lesting voor 1932-'33 verlaagd van 80 op 65.
DE ..ONTHULLINGEN"
VAN DE A.V.R.O.
Uiteenzetting door Mr. v. d. Deure
„EEN ERNSTIGE WAARSCHUWING"
Gisteravond heeft de Voorzitter van de
N. C. R. V., Mr. A. v. d. Deure, in zijn
14-daagsche bestuursmededeelingen, een
woord gewijd aan de z.g. onthullingen van
de A. V. R. O.
Met buitengewone ophef, aldus Mr. v. d.
Deure, wordt door de A. V. R. O. gewag ge
maakt van een brief, door K. R. O. en N. C.
R. V. ruim anderhalf jaar geleden
Mr. A. v. d. DEURE
aan den Minister van Waterstaat gericht.
Toch heeft de A. V. R. O. zich blij gemaakt
met een doode musch.
Door allerlei zinnen uit het verband te
rukken, en afzonderlijk van commentaar te
voorzien, wordt dan de indruk gewekt, alsof
deze brief een soort overeenkomst bevat,
welke de Minister van Waterstaat met K.
R.O. en N.C.R.V. zou hebben gesloten.
Natuurlijk is niets minder waar. Dit blijkt
gelukkig uit den brief zelf. Wat toch was
het verloon van zaken?
In April 1930 publiceerde het Handelsblad
het advies, dat de Radioraad inzake de ver
deeling van den zendtijd aan den Minister
zou hebben uitgebracht.
Het is begrijpelijk, dat na dit bericht onzer
ziids alles is gedaan om te trachten de pun
ten, waarbij de N.C.R.V. in dit advies ten
achter werd gesteld, veranderd te krijgen,
vnarom ook door Spr. een audiëntie bij den
Minister werd aangevraagd. In dat onder-
boud, dat uit den aard der zaak vertrouwe
lijk was, d.w.z. waarover geen berichten wer
den gepubliceerd, heeft de Minister Spr. ge
duldig aangehoord, en hem aan het einde
verzocht, de meeningen van K. R# O. en
N.C.R.V. maar eens zwart op wit te zetten,
on hem toe te zenden, dan zouden onze te
berde gebrachte bezwaren tegen het advie»
van den Radioraad ernstig worden overwo-
gen.
Wat wil men ons nu verwijten?
De A.V.R.O. deed hetzelfde. Vergissen wij
ons niet dan is de toenmalige Voorzitter, Dr.
Molhuyzen, eveneens bij den Minister van
Waterstaat op audiëntie geweest om het
standpunt der A.V.R.O. uiteen te zetten. Met
de V.A.R.A. zal dit ook wel 't geval zijn ge
weest Was dat dan wel, en van ons niet in
orde?
Het is nu deze brief, welke op onrecht
matige wijze in het bezit van den heer Vogt
is geraakt. F.r is diu geen sprake van
bevestiging van eenige overeen
komst, het is alleen een uiteenzetting, hoe
K.R.O. en N.C.R.V. zich de regeling wensch-
ten, welk exposé den Minister eerbiedig ter
overweging werd aangeboden.
Laten we 'erbij voegen, dat de voorstelling
volkomen onjuist is als zoude om-
voorstel in alle opzichten zijn gevolgd.
Het spreekt vanzelf, dat onze organisatie!»
van hun kant alle mogelijke argumenten
hebben aangevoerd om den Minister van de
juistheid van onze opvattingen te overtui
gen en hem tot verwezenlijking daarvan te
brengen. Dit was ons recht, en, in 'den strijd
om recht in den omroep, onze plicht.
Bedroevend is dat de A.V.R.O. tracht ook
Minister Revmer in het. relletje te betrek
ken. De Minister kan niet voor den inhoud
van dezen brief verantwoordelijk worden ge
steld.
Van alle dikke woorden blijft niets ovet
dan spijt over het feit dat de Minister het
standpunt van N.C.R.V. en K.R.O. beter
achtte, dan de eisch van de A.V.R.O., die
een heeleweek zendt ij d opeischte.
Dat pleit voor de wijze waarop N.C.R.V. en
K.R.O. de billijkheid van hun standpunt
wisten uiteen te zetten. Als zoodanig zijn de
publicaties een versterking van het belelo
van de N.C.R.V.
Eén ding in deze zaak dat Spr. leed doei,
is de wijze waarop „De Nederlander" thans
reeds conclusies trekt uit do A.V.R.O. ont
hullingen en over de kwestie een oordeel
geeft, vóórdat daarop bij de N.C.R.V. is geïn
formeerd.
De Nederlander maakt uit de publicatie
op dat het onderhoud met den Minister al
leen aan de N.C.R.V. is verleend. Spr. is
persoonlijk door den Minister in audiëntie
ontvangen, doch deze wenschte een uiteen
zetting van het standpunt van beiden, N.C.
R.V. en K.R.O., wat daarna is geschied.
Wanneer door De Nederlander wordt ge
concludeerd dat van te voren onderhandelu
en een overeenkomst met den Minister is
gemaakt, moet dit door Spr. als zeer be
slist onjuist worden afgewezen. Spr. Is
benieuwd te vernemen waaruit genoemd
blad deze onjuiste conclusies heeft kunnen
trekken
Ook de A.V.R.O. en V.A.R.A. zijn in de go
legenheid gesteld hun meening nader uiteen
te zetten.
Voor de zooveelste maal, aldu's spr., blijkt
thans weer hoe goed het indertijd is geweest
om de belangen van onze luisteraars niet
aan de neutralen en linkschcn over te laten.
Deze week is weer van alle kanten gebleken
hoe men ons haat en bespot. Het zal alle
luisteraars ook deze week weer duidelijk
zijn geworden, hoe onmogelijk het is met
zulke menschen tot samenwerking te komen
zonder dat het Christelijk karakter van den.
böheersoht in Uw denken, handelen en spre
ken zult ook gij zijn en blijven na het
geibruik van
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Buisje 75 cent. Bij Apothekers en Drogisten.
koninklijke kerstgroet
DE UITZENDING.
Ten ©inde mogelijk misverstand te voor
komen deelt men van bevoegde zijde mede,
dat het gewenschi voorkwam bij rle uit
zending van den Kerstgroet van H. M. de
Koningin op Vrijdag 25 December van geen
voorkeur voor een der omroep-vereenigin-
gen te doen blijken. In verband hiermede
wordt de uitzending bepaald in het alge
meen programma dat dien dag door de
N.C.R.V. zal worden verzorgd.
Uit hoofde van overwegingen in verband
met het algemeen karakter van het alge
meen programma werd dit van 25 Decem
ber verplaatst naar Woensdag 23 Decem
ber, behalve de tijd van 16 tot 17 uur ii>
welken de Kerstgroet zal vallen.
Op Woensdag 23 December wordt der
halve van 16 tof 17 uur een gewoon pro
gramma uitgezonden.
Uit het vorenstaande volgt dat het aan
toevallige omstandigheden is toe te schrij
ven, dat de Kerstgroet valt in het Alge
meen programma verzorgd door de N.C.R.V.
en dat hier geen sprake is van uitbreiding
doch alleen van een verschuiving van een
deel van het Algemeen programma naar
een anderen, dan daarvoor in de algemeens
regeling vastlgiestelden dag.
het contingenteerings-
wetje
SPOEDIGE INWERKINGTREDING S.V.P.1
De Kamer van Koophandel voor Tilburg
en Omstreken heeft een telegram gezon
den aan den Minister van Arbeid, waarin
zij op den Minister een krachtig beroep
doet, om, in afwachting der goedkeuring
van het wetsontwerp inzake contingentee-
ring, met spoed de noodige voorbereidende
maatregelen te treffen, opdat zoo moceliik
reeds met 1 Januari een aantal, zij het
voorloopige, cpntingenteerings-maatregelen
in werking kunnen treden.
nat. crisis-comite
HOE BRAAFHEIDSMONOPOLISTEN
ER OVER DENKEN.
„Het comité zal voor een belang-
rijk deel werken met belasting
geld; dit geld achten wij niet vei
lig in handen uitsluitend van
burgerlijke vertegenwoordi
gers."
Aldus schreef de roode pers over het zit-
tingnemen van sociaal-democraten in het
Nat. Crisiscomité.
Wij noemden dat „schandelijke taal".
„Dat is het ook", zegt het (lib.) Vader
land, in zooverre als de kudde uit deze
woorden van den leider moeilijk anders kan
opmaken, dan dat er gevaar bestaat, dat die
goede heer van Citters er met die 7y2 ton,
door het Rijk aan het Crisis-Comité ver
schaft, van zal doorgaan, subsidiair dat de
burgerlijke leden van het comité, als de
argusoogen van de sociaal-democraten niet
voortdurend op hen gericht blijven, dat Rijks
geld uit de generale kas in hun eigen broek
zak zullen overhevelen.
Maar daarnaast zouden wij onzen geach-
ten collega willen adviseeren, de zaak niet
te tragisch te nemen. Er is van al die ver
dachtmaking niels gemeend; tal van sociaal
democraten hebben voor de persoonlijkheid
van vele burgerlijken het grootste respect,
de propaganda eischt echter, dat de kudde
wordt opgevoed in de leer, dat alle deugd,
alle zelfverloochening, alle inzicht is aan do
zij van hen, die lid zijn van de S.D.A.P. en
dat alle ondeugd noodzakelijk overblijft voor
de anderen, de hebzuchtigen, die alles naar
zich toe willen graaien, wier blik door hun
kapitalisme vertroebeld wordt."
Die raad der grijze wijsheid volgen wij na
tuurlijk gaarne op.
de kwestie: heerei\iveem-een
BELANGRIJK STUK VERMIST
Uit een mededeeling van den burgemeester
van Aengwirden in de Raadsvergadering van
gisteren bleek, dat door Wethouder de Jong
(a.r.) een advies van Prof. van der G r i n t e i
en Mr. D o n n e r inzake de wegenkwestie ii
Aengwirden niet ter kennis van den Raad
was gebracht.
Deze mededeeling wekte groote beroering.
Op voorstel van het raadslid v. d. W o u d e
werd een motie aangenomen met 5 tegen 3
stemmen (twee soc.dem. raadsleden hadden
daarvoor de zitting verlaten), waarin het
vertrouwen in Wethouder de Jong (a.r.)
wordt
Voornaamste Nieuws.
nederl. staatsalmanak
voor iedereen
Bij de N. V. Van de Garde Co's Druk
kerij te Zaltbommel is verschenen de Neder
landsche Staatsalmanak voor Iedereen, sa
mengesteld door den heer L. J. v a n D ij k,
hoofdcommies bij het departement van Ko
loniën.
„Pyttersen's Staatsalmanak", zooals dit be
proefd stuk arbeid nog steeds in de wande
ling heet, is bekend bij allen, die van dicht
bij of verre met officicele dingen te maken
hebben. Deze almanak is een betrouwbare
gids en tevens een schier onuitputtelijke
bron; men kan er sans phrase van zeg
gen, dat hij niet te missen is.
Verdere aanbeveling lijkt ons dan ook
overbodig.
omroep er door wordt geschaad. Het is een
ernstige waarschuwing aan alle luisteraars,
om zich alleen bij die omroep aan te sluiten,
waartoe zij krachtens beginsel en principe
f»n levensovertuiging behooren.
(blz. 1)
Mr. van der Deure over de onthullingen
van de Avro.
(blz. 2)
Het Hoovermoratorium door Stimson en
Mills in het Congres verdedigd.
De groote herstelconferentie kan begin of
midden-Januari plaats hebben.
De Chineezen vallen in Zuid-Mandsjoerije
aan.
Tsjang Tsoe Liang legt het opperbevel
neer.
Landenconferentie in Brunswijk.
Besluiten van 't Mohammedaansch Congres
Studentengevechten te Sofia.
Noodweer in Letland en Oost-Pruisen,
(blz. 3)
Het Intern. Chr. Vakverbond over de ge
volgen van de crisis voor de arbeiders.
Unilever en United Africa Ltd.
(blz. 5)
Eerste Kamer. Het verdrag van Oslo goed
gekeurd; het ontwerp Economisohe "Voorlich
tingsdienst aangenomen.
Onderwijs in de Tweede Kamer. De steun
aan de landbouw.
Het vliegongeval te Bangkok. Was het
vliegtuig overbelast.
(blz. 9)
Ur. J. A. Nedebragt spreekt over „De han
delspolitiek in de smeltkroes".
EX-DIG0ELER
VAN JOURNALIST TOT KOELIE
U kunt begrijpen, dat ik even van streek
was. Ik las ergens, dat een gewezen commu
nistisch banneling van Boven Digoel na
lang en vruchteloos zoeken een „betrekking"
als „vaste koeke" had gevonden. En, zoo
stond er bij, die man was vóór zijn verban
ningjournalist!
Nu weet ge, of ge weet het ook niet, dat
ik dezer dagen in een tevreden stemming
was en liet doorschemeren, dat journalist
zijn nog lang niet slecht is; vergeleken bijv.
met een kassier of penningmeester.
Maar nu schrok ik toch even.
Moet ge weten, dat ik toch al een onbe
stemde afkeer heb om over Boven-Digoel te
spreken (aan de ontleding waag ik me lie
ver niet) en dat ik daar nu lees van de jour
nalist, die koelie werd.
Maak er nu geen grapje van en zeg niet:
een koelie, dat ben je immers al lang? Ecu
inktkoelie, wel te verstaan.
Neem me niet kwalijk, in de roode pers
ben ik al vele malen op deze manier beti
teld, maarik ben geen medewerker
aan die pers en dijs heb ik over die toege
paste beeldspraak nog nooit een pen inkt
verschreven. Alleen genieëen en dwazen ver
oorloven zich te spreken over dingen, waar
van ze geen kennis hebben.
Maar, het gaat hier over echte koelies!
Over journalisten, die koelies werden. Nadat
ze eerst in Boven-Digoel geleerd hadden, dat
een journalist zich niet overal mee bemoeien
moet.
Dat is eigenlijk de tweede wreede behan
deling. Laat een journalist iets over zijn
kant gaan, dan regent het verwijten, dat hij
niet bij i§. „U schreef heelemaal niets over
het kalf met vijf pooten", of: „U schreef er
twee regels minder over dan uw concur
rent". In elk geval: in negen van de tien ge
vallen had men anders moeten schrijven,
dan men deed. En dan neemt men ons nog
kwalijk, dat we altijd critiseeren en de
mond vol hebben over een ander.
Een enkele keer mag men dat wel. Zoo
vergaderde dezer dagen de raad, welke ik
nooit genoemd heb, en waar geklaagd
werd, dat er voor het blusschen van vier
hooibergen zooveel honderd fleschjes bier en
limonade noodig waren geweest, ongeacht
de emmers water, waar geen melding van
gemaakt was.
De Burgemeester kwam op mijn „artikel"
terug (ik groeide er van, toen ik deze be
titeling las). En hij begreep niet, dat een
blad van de standing als het onze (toen
groeide er nog iemand, behalve ik) zoo'n
hatelijk stuk opnam. (Ik vertaal alles vrij,
hoor).
Doch gelukkig kreeg ik spoedig hulp. Een
roomseh-kath. raadslid merkte op, dat het
stukje als humor bedoeld was; en hij leg
de niet eens de nadruk op bedoeld; voeg
de er zelfs achter: „als zoodanig was het
Dit is zeer vriendelijk opgemerkt. Ik ben
er dankbaar voor.
Evenals ik schik had, toen de vorige week
in een groote wachtkamer heel wat reizigers
bijeen waren (en een bejaard heer anderen
en mij opmerkzaam maakte op de meewa
rige woorden, welke ik aan den armen Jan
Oudegeest heb gewijd. Deze heer had het
stukje uitgeknipt en liet het iedereen lezen.
Misschien doet hij het nog wel eens, als ik
dit schrijven besluit met een citaat uit het
Vaderland, waarin de geestige schrijver
iTer den armen man opmerkt:
„Alleen van Oudegeest zou men kunnen
zeggen, dat hij daar in de Eerste Kamer niet
op zijn gemak is; hij zit daar steeds met de
armen gekruist, als Napoleon op St. Helena,
breed uitzittend, ne faisant qu'une bouchée
strapontin, zooals de geestige Fransch-
man zegt, en kijkt somber rond. Maar mis
schien is dit slechts diepe overpeinzing, hoe
hij het voor elkaar zal boksen, om de f 20
vergoeding daags, die den Kamerleden van
buiten de stad per zittingsdag ten deel valt,
erhoogd te krijgen; deze goede heer heeft
zich toch beklaagd, dat een mensch van f 20
daags onmogelijk kan rond komen En dan
denken wij er aan, hoe wij zomers in onze
vacantie voor f 5, het was ook wel eens f5.50
per dag, uitmuntend onder dak zijn, en dan
raken wij toch wel ecnigszins in de war, wie
ons tweeën nu eigenlijk de kapitalist,
en wie de proletariër is."