ZATERDAG 12 DECEMBER 1931
EERSTE BLAD PAG. 2
BU1TËNLAND
DE INSTALLATIE VAN
ALCALA ZAMORA
EEN GR30TSCHE PLECHTIGHEID
TE MADRID
De eerste Spaansche Staats-presidcnt
Alcala Zamora is Vrijdagmiddag met groot
vertoon geïnstalleerd. Niet alleen dit groote
vertoon is typeerend voor het republikein-
sche Spanje, maar ook reeds het feit, dat in
het land waar de revolutie gepaard ging
met het verbouwen van kerken en kloos
ters, een geloovig roomsch-lcatholiek met
groote meerderheid van stemmen tot presi
dent gekozen is.
Alcala Zamora gaf van dit laatste nog
eens het nadrukkelijk bewijs door op den
morgen van den dag zijner plechtige instal
latie de mir hij te wonen.
Om 12 uur bngon Let eigenlijke feest
Toen ciiuelden vliegtuigen boven Madrid
en strooidm hondcrdduucr.den exemplaren
van de nieuwe Grcndwet uit.
Het volk, dat iteds in beweging was.
schaarde zich thans in duizendtallen langs
de straten waarde or de optocht van den
president zou komen.
Overal waren ♦roepen opgesteld,
der ook Moorsche infanterie-troepen uit
Marokko
De zon bescheen het kleurig tafreel en
Verhoogde «le schilderachtigheid ervan.
Een commissie uit de Cortes haalde den
President tegen half twee af. Overal waar de
stoet passeerde, heerschte enthousiasme.
Zamora was in avondcostuum gekleed en
was blootshoofds. Als een vorst, nam hij de
toejuichingen van het volk buigend en
glimlachend in ontvangst.
In het Cortesgebouw werd de President
naar zijn zetel geleid, waar hij, temidden
van de afgevaardigden en tal van andere
autoriteiten, ook van het corps diplomat)
que, de beloften van trouw aan de Grond
wet aflegde en daarna voor den tijd van zet,
jaar tot President der republiek werd uit
geroepen.
Daarna werden hem de onderscheidings
teèkcns van de orde van Isabella uitgereikt
Daarna reed Zamora naar het koninklijk
paleis, waarvan een vleugel is ingericht als
paleis voor den President.
Toen de President het Paleis betrad, werd
de roode wimpel met het republikeinschu
wapen geheschen op de plaats waar vroegei
de, purperen koningswimpel wapperde.
De plechtigheid werd gevolgd door een
groote parade, waaraan ongeveer 8000 man
deelnamen, waaronder ook de marine, het
Spaansche vreemdelingenlegioen en de in
boorlingentroepen uit Marokko.
Heden treedt het kabinet af. Waarschijn
lijk zal de minister-president echter weder
om opdracht krijgen tot het formeeren vaD
een kabinet
PRIJSVERLAGINGEN IN DUITSCHLAND
Van heden af worden in Duitschland de
prijzen van radio-toestellen met 10 15 pet.,
die van radio-lampen met 10 procent ver
laagd.
Voor foto-toestellen gaat eveneens een
prijsverlaging met 10 pet op heden in.
Verder worden de bruinkoolprijzen ver
laagd; hoeveel kan eerst vastgesteld als.
bekend is hoe groot de verlaging van de
vrachttarieven op de Rijksspoorwegen zal
zijn.
DE LOONDALING IN DE DUITSCHE
METAALINDUSTRIE
Het conflict in de metaalindustrie in Bie
lefeld is Donderdag door een overeenkomst
tusbclien de partijen na een conferentie in
het Hijksministerie van Arbeid bijgelegd.
Volgens deze overeenkomst worden de loo-
nen, zoowel de uurloonen als de stuklooDcn
uiel ingang van 14 December met 5 pet
vcilaagd Op 1 Januari 1032 zal opnieuw een
loons v «.-naging plaats hebben en wel met 10
procent De regeling geldt tot 30 April 1932.
DE NOBELPRIJS VOOR DEN VREDE.
Pe Nobelprijs voor den vrede voor 1931
is toegekend aan de bekende werkster op
sociaal gebied te Chicago Jane Addams, die
een belangrijke rol speelt in de internatio
nale Vrouwenliga voor Vrede en Vrijheid
en' aan Nicolas Murray Butler, President van
de Columbia-Universiteit die belangrijk
werk heeft verricht voor de Carnegie-
stjehting.
BIJEENROEPING VAN DEN RIJKSDAG?
De Duiteche Volkepartij en de Economi
sche partij hebben zich beide reeds voor de
bijeenroeping van den Rijksdag uitgeepr>-
ken.
In de fractie der D.V.P. werd erkend, dat
in de vierde noodverordening de eerste po
ging van een economisch program aanwe
zig is, doch men staat zeer sceptisch tegen
over de verechii 1 lende aizondèrlij'ke bepa
lingen-
De rijkscommissie van de Economische
Partij is vóór bijeenroeping van den Rijks
dag begin Januari en tegen het communis
tische voorstel om den Rijksdag nog vóór
Kerstmis bijeen te roepen.
NATION AAL-SOCIALISTISCH LIEDER
BOEK IN BESLAG GENOMEN
Donderdagavond verschenen eenige rechei
cheurs bij de „Schleswig Holsteinischen Ta
geszeitung" en namen op telefonisch bevel
van de justitie te Altona, de bij de uitgeverij
van het dagblad verschenen liederenbundel
der Sleeswijk-Holsteinsche nationaal-socia
listen in beslag. Er werden ongeveer twin
tigduizend nog niet gebonden exemplaren in
beslag genomen, terwijl de vormen moesten
worden vernietigd. De reeds geheel gereed
zijnde boeken werden bij een boekhandelaa«
te Altona in beslag genomen.
ZALESK1 IN ENGELAND
Omtrent den inhoud van de besprekingen,
welke Zaloski te Londen voert, is tot nu toe
weinig doorgesijpeld. Zaleski zou het denk
beeld van een politieken wapenstilstand en
een Oost-Locarno levendig gepropageerd
hebben. Van Engelsche zijde zou men er
echter op gewezen hebben, dat een verdere
uitbreiding der Engelsche verplichtingen in
Europa niet zou kunnen worden aange
bracht
Zaleski is gisteren door den koning in
audiëntie ontvangen. Hij had ook een on
derhoud met Mac Donald.
GROOTE BRAND
Uit Antwerpen wordt gemeld: In den
nacht van Donderdag op Vrijdag is de
cementfabriek van Gebr. Stultjens te St.
Truiden aan de Nederlandsche grens totaal
afgebrand Ook de voorraden gingen ver
loren. De schade wordt geschat op 1 millioen
franca,
HET ENGE' SCHE LAGERHUIS
VERDAAGD
Na verwerping van een tegenvoorstel met
218 tegen 22 stemmen is het Engelsche
Lagerhuis Vrijdag verdaagd tot 2 Februari
a.s. De speaker heeft echter het recht in
overleg met de regeering het Lagerhuis op
een vroeger tijdstip bijeen te roepen.
De besprekingen eindigden met een scher
pen aanval van den Conservatief Amery, die
de regeering verweet, dat zij geen duide
lijke doelbewuste politiek voert.
De komende dagen zullen bijeenkomsten
van den Ministerraad plaats vinden, waar
in de voorstellen zullen worden bestudeerd,
welke de regeering het volgend jaar het
parlement zal voorleggen.
MELLON EN HOOVER OVER DE
SCHULDENKWESTIE
De senaat en de schrapping
der oorlogsschv.lden
LONDEN, 11 Dec. (V.D.) Teneinde de
sitle van de Amerikaansche senatoren ten
opzichte van de oorlogsschulden te leeren
kennen is. naar uit Washington gemeld
wordt een proefsteinming gehouden, waarbij
45 van de 48 senatoren die een antwoord
gaven op de vragen, zich tegen en slechts
ecu zich vóór schrappen der oorlogsschul
den uitsprak.
Uit de verklaringen van de senatoren was
wèl od te maken, dat de meerderheid een
aanzienlijke vermindering der oorlogsschui
den mogelijk acht.
S'.erke oppositie tegen Hoover.
In den Amerikaanschen senaat zijn Vrij
dag scherpe aanvallen gedaan op Hoovers
politiek. De republikeinsche senator Watson,
de invloedrijke democraat Harrison, evenals
Borah, spraken zich uit tegen het weer bij
een roepen van de commissie voor de oor
lngsschulden
Van regeeringswege worden pogingen in
het werk gesteld deze senatoren alsnog voor
bet regeeringsprogram te winnen.
In het Congres wordt een algemeen ver
zet tegen verdere concessies zonder vooraf
gaande essentieele ontwapening van Europa
merkbaar. Ook Hoovers belastingvoorstellen
ontmoeten een scherpen tegenstand van de
zijde der democraten, die een eigen pro
gram willen indienen
NEW YORK, 12 Dec. Mellon heeft ver
klaard, dat het vasthouden der Vereen.
Staten aan de volledige betaling der oor
logsschulden in strijd is met de verant
woordelijkheid der Amerikaansche regee
ring tegenover het Amerikaansche volk eïi
tegenover de schuldenaars, wier betalings
capaciteit door Amerika zal worden onder
zocht, zooals Amerika nu eenmaal op zich
heeft genomen.
In zijn verdediging van Hoover's politiek
wees Mellon speciaal op Engeland. Alle aan
Engeland te betalen schulden heeft Enge
land zelf weer als schulden te betalen, ter
wijl dit jaar de inkomsten uit de herstel
betalingen vap Engeland zijn weggevallen,
en ook het volgend jaar waarschijnlijk ten
deele zullen wegvallen.
Hiertegenover staan de Engelsche ver
plichtingen aan Amerika in goud-dollars,
waardoor deze last belangrijk wordt ver
hoogd. Op de basis van den koers van 10
December j.l. kan men zeggen, dat de
Engelsche schuld aan Amerika met 47 pCL
is gestegen.
Hoover heeft eveneens een verklaring ge
publiceerd. waarin hij er op wijst, dat in
zijn voorstel aan het Congres en in het
instellen eener financieele organisatie een
definitief program besloten ligt, om de de-
flatiegolf af te dammen en de Ver. Staten
tot welstand terug te brengen. Ten slotte
verklaart Hoover, dat zijn program ten doel
heeft de credietbeweging weer vlot te bren
gen.
Inzake de gehouden zitting der Stillhalte-
commissie wordt het volgende gepubliceerd:
De verschillende vertegenwoordigers kwa
men gister bijeen voor de eerste zitting. De
vertegenwoordigers van de Duitsche schul
dencommissie brachten gedetailleerd cijfer
materiaal ter tafel betreffende den huidj-
gen toestand. Om den noodigen tijd voor 't
bestudeeren van dit cijfermateriaal en voor
het com pieteeren «Ier organisatie voor de
verdere te voeren onderhandelingen te win
nen werd de bijeenkomst verdaagd. Ver
scheidene subcommissies zullen het mate
riaal bestudeeren en de agenda, alsmede
rapporten over de plenaire bijeenkomst voor
bereiden, welke zoodra dit noodzakelijk
wordt geacht weer zal bijeenkomen.
DE BESPREKINGEN TE BAZEL
In de middagzitting van Vrijdag van de
Commissie van de Bank voor Internatio
nale Betalingen werden de besprekingen in
zake de Duitsche rijksbegrooting beëindigd,
nadat Graaf Schwerin en de Duitsche des
kundigen nog verscheidene vragen inzake
het bedrag op de begrooting uitgetrokken
voor onderwijs, hadden beantwoord. Voor
de subcommissie van de statistiek rappor
teerde de voorzitter Frère over het her
onderzoek der Duitsche belastingen aan
renten en amortisaties voor credieten op
langen ei korten termijn. De kwestie in*
zake het bedrag van het Duitsche tegoed
op het buitenland zal een volgende maal
besproken worden.
Duur onderwijs.
In de commissie van de B.Ï.B. zijn door
verschillende deskundigen opmerkingen ge
maakt, inhoudende, dat de uitgaven voor
school- en onderwijs in andere landen bij
lange na niet zoo hoog zijn als in Duitsch
land. De commissie nam er echter nota van,
dat dit wordt veroorzaakt door het feit, dat
in Duitschland het schoolwezen bijna ge
heel in handen is van den staat, terwijl
in de overige landen de particuliere school-
inrichtingen een veel grootere plaats inne
men. Hetzelfde geldt ook voor de salarissen
der onderwijzers, die in Duitschland onder
de ambtenaren vallen.
SAMENZWERING OP DE PHILIPPIJNEN
ONTDEKT
Te Manilla op de Philippijnen heeft men
een samenzwering tegen de regeerings-
autoriteiten, welke in den nacht op Vrijdag
zou plaa's vinden, ontdekt. De samenzweer
ders zijn meerendeels lid van de revolution-
naire Tangulan-organisatie. 214 personen
zijn gearresteerd.
Gistermiddag vond te Kowno voor de
eerste maal sedert den staatsgreep van 17
December 1926 de verkiezing van een
staatspresident plaats onder voorzitterschap
van den Ministerpresident Tubelis. De hui
dige staatspresident Antonas Smetona, wiens
candidatuur niet bestreden werd en die al
leen candidaat was gesteld, werd door de
116 voor deze verkiezing speciaal gekozen
volksvertegenwoordigers met een ruime ab
solute meerderheid herkozen tot staatspre
sident van Lithauen voor den duur van
Kunst en Letteren.
WILLEM DE ZWART t
Te Den Raag is overieuen de bekende
kunstschilder William de Zwart Hij 16 69
jaar oud geworden. Hij heeft allerlei onder
werpen voor zijn kunst gekozen. In zijn
sta Qögezichten is hij aa.n Breitner verwant.
Hij heeft ook veel geteekend en geëtst en
op velschillende tentoonstellingen is zijn
werk bekroond. Willem de Zwart was offi
cier in de Orde van Oranje Nassau.
BILDERDIJK-HERDENKING.
Op Donderdag 17 December a.s. zal in de
Regentessekerk te Den Haag de herdenking
plaats hebben van Bilderdijks sterfdag.
Dr. J. Th. deVisserzal een rede houden
over De Contra-Revolutionaire Bilderdijk als
martelaar- Daarna zal de heer August
Heyting, voorzitter van het Bilderdijk-
comité spreken over Bilderdijk als strijder
en lijder, waarna Willem Niestadt een
voordracht zal houden uit Bilderdijks werk.
Het muzikale gedeelte van het Drogramma
vermeldt: Orgelmuziek, door H. Schoutc
aan het harmonium J. Schouten; orkest
Euterpe en Bachkoor, dir. H. van den Berg,
koor Aeolusharp, dir. Jan Bartelsman. Als
solisten zullen optreden Mevr. J. Krantz
Roosenburg; Mevr- Jeanne van de Rosière
en Henk Gregoor.
EEN BLOEMLEZING UIT BILDERDIJK
Bloemlezing nit de gedichten
van Willem Bilderdijk met een
voorbericht, door VAN ELR1NG
2c druk. Amsterdam. P. B. v.
Kampen en Zn
Van Elring is 't pseudoniem van den heer
August Heyting, dien we in ons artikpl
„Bilderdijk en de Tachtigers" noemden als
de gangmaker van een feestelijke, nationale
herdenking van Bilderdijk. Of die herden
king nationaal mag heeten, omdat zeei
velen, dichters en geleerden, kooplieden en
politici zich aansloten bij 't Comité tot hul
diging van 's grooten mans nagedachtenis?
De heer Heyting is nog al optimist.
In het voorbericht voor de 2e druk heel
het: „de zeer sterke toeneming van het
aantal letterkundigen, oud en jong, die blij
kens hun snelle toetreding tot het Bilder
dijk-Comité den stoeren dichter mee willen
huldigen, is een allergunstigst teken voor
de toekomst zijner poëzie".
De heer Heyting is bcmipnelijk-naïef te
noemen als hij meent, dat zoo langzamei
hand een groot en steeds grooter wordend
aantal „intellectueelèn" zich zal gaan ver
diepen in en genieten van Bilderdijk's poë
zie. Het is iets anders als Bilderdijk onder
ons geheel vergeten was en eigenlijk op
nieuw moest ontdekt worden, zooals in het
midden der 19e eeuw b.v. Revius ontdeki
werd door den paganist Van Vloten.
Neen, Bilderdijk is, althans onder hen, die
onze vaderlandsche poëzie zeer genegen zijn
uit hoofde van hun interesse voor dé vers
kunst, wel tamelijk goed bekend.
Wel wil ik het hier uitspreken, dat het
mij bevreemdt, Bilderdijk slechts herdacht
te zien als dichter door bovengenoemd
Comité, terwijl ik zoo heelemaal niets be
merk .van een herdenking, die vooral geldt
den vader van Christelijk-Historisrhe of
anti-revolutionaire partij, vanéén der vaders
van 't Réveil. Ik heb sterk den indruk, dat
bovengenoemd Comité vele letterkundigen,
oud en jong, onder zijn vaandel kreeg,
omdat het nu eenmaal usance is, van de
dooden niets dan goeds te zeggen.
Van Elring heeft allen, die Bilderdijk ook
als dichter waardeeren kunnen, aan zich
verplicht door deze mooie bloemlezing, die
zeker werd een keur uit zijn verzen, met
veel smaak uitgezocht.
Ik raad ieder, wien de Bilderdijk-figuur
niet geheel onverschillig is, ook niet als
poëet, met deze bloemlezing kennis te
maken.
Ik wil hier tevens herinneren aan een
andere niet minder goede bloemlezing uit
Bilderdijk's gedichten, in 1921 verschenen
bij „Libertas", Rotterdam, bezorgd door
wijlen Dr. J. v. d. Valk in twee deelen.
Bilderdijk was groot als romanticus; hij
kent geen maat, als hij eenmaal aan het
doorslaan is. Ik lees b.v. in „De Hollandsche
visscher in Noorwegen" van een verliefd
't Meisje slaat haar oogen neder;
Zucht, en ziet hem schuchter aan;
Siddert en verheft ze weder,
't Kloppend hartje schokt zoo teder,
'f Wil door borst en ribben slaan.
Dat heb je telkens bij Bilderdijk dat Je zegt:
Kalm aan, alsjeblieft. Je zou toch van een
teeder schokkend hartje niet verwachten dat
het door borst en ribben heen wil.
Maar hoe 'k zou haast zeggen: echt modern
gezien en gezegd is weer:
Eindelijk roept zij opgetogen
Met een ooq in^olam gevlogen
En den boezem vol van gloed:
Mooi gezegd: dat van dat oog? We voelen
dit aan als pathos als een stem, die zich da
nig forceert Aan deze enkele regels valt te de-
monstreeren, waarom Bilderdijk niet zoo bij
ons in de gratie staat als een Gezelle, als
een Vondel ook, of om dichter bij huis te
blijven: als een Boutens en een Jacq v. d.
Waals.
Dat neemt niet weg dat Bilderdijk ook
veel en veel fijns ons nal:it
We willen eindigen met een uit het Latijn
vertaalde religieuse hymne, die Heyting niet
geeft, wel Dr. J. v. d. Valk, op blz. 155, deel
I van diens bloemlezing:
LIEFDE TOT GOD
(zang)
Doof des Hemels klaarheid uit,
'k Zal mijn God beminnen:
Dat de Hel heur kaken sluit',
'k Zal Hem toch beminnen.
Zij de dood een eeuwig graf,
'k Zal Hem toch beminnen,
Neen, geen Hemel is mijn doel;
Neen, geen eeuwig strafgevoel
Speelt mij door de zinnen,
Neen, verdwijnen vreugd en smart,
't Eigen wezen van mijn hart,
Is mijn God beminnen.
A, WAPENAAR.
UIT HET SOCIALE LEVEN
PENSIONEERING DER MIJNWERKERS
Men schrUft ons:
langen van den mijnwerker.
Pensioen, dat een invalide o
leeftijd gepensioneerde mUnwerke
-jarige diensttijd.
lllks f 285? Dai
komen in de mq
Iddeld f 18
iven tot de geschiedenis teruggaan.
In 1919 werd, mede op andrang der Regee.
■!ng, het Algemeen Mijnwerkersfonds opge.
Fon,
i dient
Iedere mij)
Invalide mün-
:elfde ja:
f3.80 In dat Fonds en wordt ook door de Di
rectie der mijnen voor iedere arbeider eer
maand f 3.80 premie betaald.
1919 werd de Invaliditeitswet
de beide Kamers; nu vroeg de Regeering i
de Mijnwerkersbonden of deze wet ook vi
de mijnwerkers zou gelden.
Nederlandsche Mi
het
de Direct
mies bij de voorgestelde regeling i
"es der mijnen betaald zouden
mden ook groote nadeelen tege
ngrens 7 1200 zou^ztjn?' daardoc
tste deel der mijnarbeiders niet
liditeitswet vallen, daar de mt
en houwers destijds meer dan
in, terwijl zü de meeste Invalid
laddei
ook door de Or.
Isatles bü de Regeering.
aar om meer pensioen te kunnen betalen,
t het Algemeen Mijnwerkersfonds over meer
>n te beschikken hebben.
jrekend word ook op hulp der Regeering.
voor Iedere arbeider plm. f 10 per jaar
van de Regeering, Mljndirc
Na twee jaar werkzaam
do Commissie niet tot eer
men. Toen dan ook in de
nister daarover vragen
76 jaren lang
De Directies waren bereid, per arbeider, per
Jaar, nog plm. f 31.20 méér te storten.
Toen werd gezegd: Wat
mijnwerkers uitgekeerd word
pensioen?
Twee wiskundige adviseurs
berekeningen gemaakt en kwt
stéllend'
gingen
ouden zijn. Enkele pensi
it S 4 jaarlijks omhoog!
uroote teleurstelling btk de- -mijrnverke
Het bleek dus, dat, wat voorgesteld
Bond dit jas
een nieuw voorstel, dat een
zijn van het voorgaande, dat wi
gestort worden de
dlreèties en arbei
ders, bovendien de f,400.000 der Regeering. de
31.20 door de directies per Jaar per arbeider
toegezegd en daarenboven nog per Jaar een
door elke arbeider te storten bijdrage van
f 26.40.
In het Aanvullingsfonds zullen werkgevers
en arbeiders per arbeider maandelijks nog f 1
Uit dit Aanvulllngsfonds zullen betaald wor
den: 1. Een JaarliJksche toeslag van f85. welke
jgtt nog gege'
by de bestaande 1
Het pensloor
toeslag op de pensioenen van
-stellen zullen de pensloenèn
toekomst f 533.
Daarbij komt nog een ouderdom
25 dlenstparen, waardoor h(j f7
i „negatieve aglta!
geeft niets
De Prot. Chr. Münwerkersbond Juicht hei
voorstel van den r.k. Bond toe wol echter de bij
dragen der arbeiders op andere wijze „binnen"
krügen.
Ze wil niet ledereen evenveel laten betalen
maar procentsgewijze komen tot het noodige
premie woidt ontvangen. Op die wijze wordt
met de draagkracht rekening gehouden.
Bovendien wil zij er bü de Regeering op
aandringen, dat niet f 400.000 maar 1 millioen
gulden bü wordt gedragen vo
Ze r
dien heeft de statistiek be\
Do P.C.M.Bond
len met de R.-K. Bond -
slng der pensloenkw
do voorstellen terecht gekoi
Uit Oost-lndie
LANDBOUW OP WEST-JAVA
BATAVIA, 10 December. (Aneta). Het rap
port van den Landbouwvoorlichtingsdienst
over de provincie West-Java meldt een sterke
uitbreiding van den verbouw van voedselge
wassen, in verband met de verminderde werk
gelegenheid.
EEN NIEUWE FRAUDE
23 mille zoek!
SOERABAJA 11 Dec Een nieuwe noot in
de reeks recente vrij talrijke fraude-zaken is
gebracht, dcor dt ontdekking dat bij 's Lands
kas alhier van de voorraad voor vernietiging
bestemde bankbiljetten die zijn binnengekomen
tot een bedrag van f23000 opnieuw in omloop
is gebracht. Een onderzoek is reeds gaande.
Weerbericht.
Hoogste stand te Frankfurt 778.3.
Laagste stand te Janmayen 743.8.
Stand vanmorgen halltwaalf 776.0.
WEERVERW ACHTING.
(Mcdeged. «luor t Kon N«mI Meieorologiscl
Instituut le De Rilt)
Meest zwakke wind uit W. richting, be
trokken tot zwaar of half bewolkt, aanvan
kelijk kans op neerslag, later weinig of geen
neerslag, zachter, vooral des nachts.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medegedeeld door het Kon Ned. Met.
Instituut te De Bilt)
Zoowel in Frankrijk en W.-Ierland steeg
de barometer snel, zoodat zich het gebied
van liooge luchtdruk sterk naar het O. uit
breidde. De depressie die gister ten W. van
IJsland was gelegen, verplaatste zich even
eens snel naar het O., waardoor de rug van
hooge druk plaats maakte voor een secon
daire depressie. In het hooge drukgebied
heersoht rustig weer met zwakke verander
lijke winden. In Z.-Frankrijk is de tempe
ratuur sterk ged-aald, plaatselijk zelfs 14 gr
C. In het N.W. van ons land steeg de och-
tendtemperatuur tengevolge van den invoer
van worme lucht uit de Noordzee. Over het
algemeen viel weinig neerslag. Slechts Z//e-
den en Noorwegen melden hoeveelheden van
beteekenis.
Bij de heerschende Westelijke wind mag
men eenige temperatuurstijging verwachten
Het optreden van een vorst-toestand is
voor de volgende dagen niet waarschijnlijk.
TEMPERATUUR.
Stand vanmorgen half twaalf 3.0 C.
13 DECEMBER
Zonsopgang 8.03 u.. Zonsondergang 3.45 u.
Maansopgang 11.39; Maansondergang 8.00 u.
14 DECEMBER
Zonsopgang 8.03 u.. Zonsondergang 3.45 u.
Maansopgang 11.45 u.; Maansonderg. 9.19 u.
Eerste kwartier 16 December 11.03 nam.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEPBEN
13 DECEMBER
Van 's avonds 4.15 u. tot 's morgens 7.33 u.
14 DECEMBER
Van 's avonds 4.15 u. tot 's morgens 7.33 u.
WATERSTANDEN RIVIEREN
Wnld.-hnt.
Hun ngen
Rheinw eiler
Heden Vor g
Cnblenz
Trier
Rnhrorc
W<-8--
Emmerik
Duisburg
M;ia."ir ent
Venlo
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
Delfzijl
Ter-cheil:
Har. inger
leningen 4,.2 17, 1
Hellevo- tal,
Willema ad
Ilrouwerah,
Z erikzee
Weineidiiigb
4,38 I6.n,-
",oti 11,3.:
5,32 11,51
14 DECEMBER.
Hoek van Holland
Scheveningen
Den Helder le getü
Den Helder 2e getü
r het Mfln-
de arbeid
houding meer vooi
irvulllng. dan be-
Gemengd Nieuws.
ERNSTIGE GASONTPLOFFING
GEEN PERSOONLIJKE ONGELUKKEN
Men meldt ons uit Waddinxveen:
Gister omstreeks zeven uur heeft in het
kantoor van de Gemeentelijke Gasfabriek,
alhier, eqn ernstige gasontploffing plaats
gevonden, waarbij gel u lik i ge rw ij ze geen per
soonlijke ongelukken zijn gebeurd.
De vrouw van den directeur van de gas
fabriek zat met haar dochter in de huis
kamer aan den maaltijd, toen zij plotseling
d« 01 een hevigen knal werden opgeschrikt.
Door de geweldige luchtverplaatsing werden
alle ruiten van het huis stukgeslagen. Toen
men naar builen was gesneld, bleek, dat in
bet aan de woning gebouwde kantoor van
ae gasfabriek een geweldige ontploffing hao
plaats gevonden.
Direct hierna kwam de directeur, de heëi
Bitter, welke zich in de fabriek bevond
aansnellen en wist door zijn tegenwoordig
heid van geest een begin van brand met
enkele emmers v uter te blusschen.
De inmiddels gealarmeerde brandweer
behoefde geen dienst té doen.
De vernieling in het kantoor is enorm
Zware binten zijn totaal afgeknapt, terwijl
een drietal fietsen door het plp'ond heen
werden geslagen. Ook de schade in de wo
ning van den heer Bitter is zeer aanzien
'•jk. VerschTwnd huisraad werd op tiental
len meters afstand van de woning terugge
vonden.
De vermoedelijke oorzaak wordt gezocht
in het afbreken van een buitendienstleiding
naar het kantoor toe door verzakking van
grond, waardoor het gas gelegenheid kreeg
zich in het kantoor te verspreiden om dooi-
een z.g. dag-en-nacht-vlammetje tot ontplof
fing werd gebracht.
Rivierberichten
HANSWEERT, 11 DECEMBER.
VENLO Sper
WOüMEKVliliR
i. De Quelery.
UTRECHT: Dai
DUITSCHLAND; l'luto, st; KUn Schelde 18, fit
rienri. Durlnck. Basseun Blattner; Carnot Ver-
luyn; Maria Frieda, Jah'n: Vaterland, Lubltz, St
Pusseldorf. Beckba
ritit, Schuttler- Duo. Landfikrt
Tautllufi 5. Dubbel..am, Snnl 5. Mertcns Goya.
Vlblas. Vriendschap. Corporaai; Johanna. Pleter-
nan: 2 Gezusters. De Rooy Normandië can Hees
vük; Novalls, Ptikemn. Bochum. Monsheimer;
LOBITH. 11 Dece
Brabantia; st. Theodonis; Untlcvar 4, Westelijk;
Vlos, Fuchs: Gerat-da, Bon; Helena 3, Steenstra;
Mmi Verlangen. Wcghti.l.-ranz, Mechclen: Ta
lisman. RossmüllcrZclo. Pieterman; Gustav
Adèle, Raab; Mime., Miller; Thuringia. Hoog
straten; ltiehard 2, v. Laak IJsel, v. Dyk.
AMSTERDAMBustiran Willem, Toinv; Anca*
Elevc'.d; PANHEEL; st. S.phie; VREESWIJK:
st. Teuna 4; st. Lauwerzc DORDRECHT: st.
Bast)aanMaria, de Boer; HASSELT: st. Tau
rus 2; Transito, Koster: .'nhanna, v. Oosten;
BREEZAND: Anna, Su"l:erbuylc; i
BROUWURSHAVE
DEN BOSCH: Pema, Vog«
HEEDEWAARDEN Onrust, Valburg; Adelhcid.
Steenbrugge; WOF.MERYEER: Dlna, Fricke;
DEN HAAG: Roelfje Hartman; Maria, Butefilr;
Dirkje, Heykoop; 1IAASUF.ACHTHast 2, Döp-
penbecker; DELFT; Unilover I. Groeneweg;
Adri. de Boo; HELMOND: Petrus. Meyer;
BERGEN OP ZOOM: Ideaal, de Boer; DE
STEEG: IJsel 5. Arts; KRIMPEN a/d IJSEL:
De Vriendschap, de Puyker.
BELGIë: Wilhelminc, Houben; St. Antonius,,
v Loon; Thetis, v. Ge ff en; Huma. Hartman*
Vlctoire, Verschelden; Oost Vlaanderen, de Wit
te; Mijn Verlangen. Dick; Setlf, Gitzhoven;
Louise, v. Eersel; Antoinette, v. d. Stuvf; Gauri-
zen- Julienne, v. Ourüi; Confiance, Koch; West-
brug, SchulsKanaalvaart 14, Krebs- Petronella,
v. Elchen; Sophia, v. Nsyenhof; Lahn, Holz;
Henrica, Ariens; Cybcle, Gras; Ottenstein, Ro
ver; Pasteur, de Joode; Nihal, Vreugdenhil; An-
tehirta, Boshuizen; Reclame, de Konïnck.
DUITSCHLAND: st. Normannia; st. Willem
1; Mathieu, -Brouwer; 2 Gezusters, Sybrands;
De Hoop, Snhder; Arendje. Kombrink; August,,
Baardwijk; Jchanna, v. d. Elshout.
Gepasseerd na 's middags 12 uur en bestemd
ROTTERDAM: st. Crescendo; st. Wesselina;
st. Bellatrixst. Frederlk; st. Belgique; st. Asa;
st. Moselle; st San Antonle: st. Harmonie 1;
st St John; st. Cornells; st. Woutrina; st
Teuna; st. Albatros; Freiheit, Borgards; Irma
de Gruvter, v. GoghD. A. P. G. 13, Leuthner;
D. A. P. G. 5, Leuthner; D. A. P. G. 12, Kir-
dnrf; Mannheim 203, Muller; Vertrouwen. Boere;
Elise, Heuss; Hembrug, Muller; Ceylon, Fendel;
Adesto. RingsAdolf Johanna 2, StaabHodesta,,
Ossewaarde; Scaldia 2, v. Keulen; Richard 5, v.-
Laack; Westfalen, Zijlmans; Westfalen, Rasen-
berger; 't Manna, v. Ophulzen; Wilhelm, Lin-
kenbach; Josephine, Hoff; Angellka, Streitt; For-
tuna, Zimmerman; Ludovicus, Driessen; Rhe-
nanla, Olislagers; Luzern, Schoots.
AMSTERDAM: Genoveva. Classman; Jenny.:
OudakkerViatos, Oudakker; Rehoboth, de Boo.
DORDRECHT: st. 1 Moana; HASSELT: st
Dirkje- Pugno. TonlssenVLIEREEDE: Romeja,.
BITH^Rehoïoth, Duinkerken; "gORINCHEM:
Gretha, Snellens; LEIDEN: Johanna Catharlna.,
v. d. Heyden; TILBURG: Overysel, Boon;
BREEZAND: Germajo, Lentlng; Cuba, Schnei
der; STADSKANAAL: Entelina, Koster; GRO
NINGEN: Hendrika, Drost; BREDA: Rival, van
Lent; WALSOORDEN: Nomadisch, Veldman;
SAPPEMEER: Vertrouwen, Alta; GOUDA: Hen
rica, Zijlmans; ALKMAAR: Volhouder, Boertlen;
SLIJK EWIJK: Geertruiaa Elisabeth, v. Steen;
HAARLEM; Ideaal, Oudakker; BRAKEL: Maria,
Schreuders; EWIJK: Elsa, Schippers.
BELGIë: Sulphur, Duut; Kehr Wieder, Römer;
Vrachtco, Diele; Apollo, Schellenberger; Lap
land, v. HaeckeCesarlna,
NevejansHas
Gepi
Adoma,
de Wachter; Junior 12,
licker; Hendrina, Jansen.
EMMERIK, 11 December,
rd voor 's middags 12 uur en bestemd
DUITSCHLAND: st. Woldlna; Ida Antonla,
Broekmeulenst. Llna; Gonda, v. d. Graaf; Ac
tief, Valk; Woutrina Adrlana, Leeuwestein Door
Vertrouwen, Leeuwestein; Adcor, Bossers; Bar-
barando, v. d. Eslohut; Geertr. Jocabo, Vogel;
Lucht; st Jan Borluut; Varna. Jansens; Celina,
WlndeyNautilus XI, Brouwer; Adrlenne. de
Stobbelaar; Raymond, v. Veen; Marlette, Gas
ten; Helene, Timmermans; RosaUe, Wykmans;
st Adda: St. Maria, v "J~"
Succes, Ochler; Geer
trien; Elisa, v. d. Sande;
indö, Snellens; Martina,
Hillegonda, ïkelenstam; Ver-
Wagenmakers; Hans, Köllm
hllde, StelnhofCama, Hcyien; Hendra. Arnolda,
Hoerning; Victoria, Slootmakersst. Ottllie;
Margiena, Boertlen; Leo, Vorthoven; Emma,
Dachel; Geertje, Hukema;"st. Karlsruhe 9; Joha.
Adriana, Schot- st Rijn Schelde 9; st. Industrie
7; Amicitia, Laiiter; Umlever 10, Dolk; st. Henny
Dina, Maler; Rhenania 43, Ron; st. Seine; st
Scarpe; Elisabeth. Dijkstra; Hooft, de Wit;
Vesta, Hirschmann Valkenburg, Brouwer; st
Smbre; Hllde, Kirsch; Maria, v. Disseldorp; Jan
Steen, Timmermans; st. Johanna; Phenix 8, v. 't
Hof; Anna, Kinzier; st. AlcyonOranje Nassau,
Hovestad; Hendr. Johanna, Morsink; st. Adriana
2; D. A. P. G. XI, Lehman. Quarta, Engelsman;
st. Fretta; Geertrulda, Sueringh; Proteus, Koll-
raan; st. MarwiFlore, Tommissen; Leon,
EnglsmaEdelweiss 18. de Vree; st. Nanny;
Eugenie, de Bruyn; Maria, Verschuren; st. Dula;
Lombardla, NiessenPalatinia, Suydam; Doni-
sette, AnrooyCharlois 14, Jonker; st Gonda;
Margearethe, KloosEendracht 2, Bryder- Aire,
Vèrgamden; Roellofje, Koekoek, st. Verandering;
M. Stinnes 37, Kranz; st. Rijn en Lek 3; Aeolus,
Gries; Walsum 30, Braber; Bernard Maria,
Geerts; st. Barba: Fransiska, Loockst. Wil
helm; Augusta, Budts; Marjo, Borsje; Karolus,
Kuhne; Pewe, Timmerman; st. K. Vaart 8; st.
Methan; Amice Capelleven, Morgenster, de
Waard- Heine, Doorn; Wogllnde, Verbaas;
Fieka, 'Smits; impressa, Fieffer; st. Theodora;
Philatedus, Gulock; Allee, Keersmakers; st
LydiaOdessa, Hazewlndus; Pietje, Boontjes;
'óram, v. Dongen; Cornelia, v. Fricht; st. Leo;
onderneming, Mastenbroek; Leentje Corn/:lla,
Volker; st. Cornelia; Ouderzorg, Hofstra; Heta,
Koppe; Maria Louise, Franken; Limburg, Smits;
Arnoldus, Gerrlts; st. Lord; Theoma, Pols; Vios,
v. Boekelen; de Hoop, OosséHelena 2, Schepers;
Maria Cornelia, Steenoven; Fraternlte. v. d.
Krelce; Intreplde, Schaapman; Antonius, Tromp;
Fraternlte 4. Somers; Sovilo, v. Vyvere; Mejo,
Joore; Wilhelmina, v. Pelt; st. Harmonie 2; Ka-
tharina, de Vries; ld. 2, de Vries; Concordia. Bal;
de Hoop geleidt ons, v d. Pol; st. Trio; Edouard,
Verberght. Erena, Verbergbt; s_t. Gerhard: M.
2i, Vogt; st. Alsatla; Elisabeth, Nan-
