N,V, HOUTHANDEL V.H.
J. VAN SCHIJNDEUR
ABONNEMENT:
Per kwartaal 1 3.25
Per week 0.25
(Beschlkklngskosten
ADVERTENTIEN
Van 1 tot 5 regelsf lAtVt
van 1—5 regels 2.31
Elke regel meer0.41
Bij contract belangrijke korting.
»or het bevragen aan 't bureau
met Zondagsblad 7Vfe cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bij dagelijksche. zending 7.— Dagelijks verschijnend Nieuws blad voor Leiden en Omstreken
Alles bij vooruitbetaling
Loss. nummers 5 cent Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936 wordl beretend -'M
NO. 3526 ZATERDAG 5 DECEMBER 1931 12e Jaargang
Hit nummer bestaat ui! VIER bladen
EERSTE BLAD.
Het conflict gekomen
De houding der werkgevers
eischt critiek
De vlucht der modernen
Het oogenblik schijnt gekomen om
het conflict in Twente te trekken uit de
sfeer der objectieve berichtgeving naar
die der beoordeelende beschouwing. Wie
geen agitatie najaagt, en de beslissing
wil laten aan de verantwoordelijke lei
ders, doet beter gedurende de onderhan
delingen te zwijgen; doch nu het con
flict gekomen is, mag ook de buiten
staander zijn meening zeggen, voorzoo-
ver er klaarheid over de vraagstukken
gevonden wordt.
En dit te meer, omdat de strijd in
Twente niet los te maken is van heel de
economische verwarring van dit oogen-
blik, doch evenmin van de gevaarlijke
politieke situatie, welke er door gescha-
pen kan worden. Dit legt aan de weder
zij dsche leiders zeer groote verantwoor
delijkheid op en wanneer zij er geen re
kening mee houden, zullen zij straks
niet onschuldig zijn, als het conflict in
Twente onverhoopt mocht uitgroeien
tot een nationale ramp.
Ernstige critiek moet daarom onmid
dellijk geoefend worden op de houding
van de socialistische vakorganisatie, die
zich weer, gelijk meer gebeurd is„ liet
meesleuren door de revolutionaire agi
tatie. Aanvankelijk leunde zij tegen" de
confessioneele bonden aan en nam men
gezamenlijk het besluit om nu er
anders geen uitweg scheen te zijn
de staking op 14 December a.s. te doen
ingaan.
De revolutionaire propaganda, welke
men aanvankelijk in de roode pers ge
kleineerd had, kreeg echter zooveel vat
op de socialistisch georganiseerde mas
sa, dat de roode leiding het hoofd boog
en nu tracht om met den Beëlzebul der
directe actie de duivelen van commu
nisme en revolutionaire agitatie uit te
werpen.
Natuurlijk lukt dat niet, omdat de
roode beweging feitelijk een huis is ge
worden, dat tegen zich zelf verdeeld is;
men spreekt revolutionaire taal en hoopt
taktische maatregelen te nemen; doch
1903 en 1918 staan daar als waarschu
wende bakens in de groote zee der ar
beidersbeweging en de landarbeiders-
staking in Groningen heeft aan deze ge
schiedenis een nieuw hoofdstuk toege
voegd.
De moderne vakbeweging heeft, door
het hoofd te buigen voor de revolutio
naire agitators buiten en in eigen ge
lederen ivoo'rdbreuk gepleegd tegenover
de R.K. en Christelijke organisaties,
met wie ze eensgezind beloofde op te
trekken. (Al schijnt thans opnieuw
overeenstemming te zijn verkregen;
wat op onze zienswijze van invloed had
kunnen zijn, als we het eerder en nauw
keuriger hadden geweten).
De leiders lieten zich weer lei
den. En men mag slechts hopen en bid
den, dat de gevolgen niet tot een cata
strofe mogen voerenal beseft iedereen
hoe moeilijk de positie thans voor de
zwakkere confessioneele organisaties
geworden is, die nu tusschen twee knij
pers geraakt zijn, welke diep in het
vleesch indringen: de revolutionaire
macht aan de eene zijde en de niets ont
ziende werkgeversorganisatie aan den
anderen kant.
Want hoezeer wij alle factoren in re
kening brengen, welke het optreden der
fabrikanten kunnen verklaren of ver
ontschuldigen; hun houding kan de
sympathie der publieke opinie niet ver
werven. Bh' de overwegingen, welke ons
tot deze conclusie leidden, oefende het
loonconflict geen invloed.
Een loon geschil is voor een buiten
staander altijd een zeer moeilijk pro
bleem. In dit geval stond eenerzijds
vast, dat de textielindustrie zeer moei
lijke tijden doormaakt en leek het te
prijzen in de arbeiders, dat zij met een
loonsverlaging van 5 accoord gingen.
Voorts schijnt het ook niet voor be
twisting vatbaar te zijn, dat de fabriek
der firma Jannink meer de druk der
tijden ondervond dan de andere En-
schedésche industrie, welke over 't ge
heel in beter conditie is gebleven dan
b.v. de Oldenzaalsche fabrieken der hee-
ren Gelderman, die bijna uitsluitend
voor Japan en China werken en dus
zeer zwan" getroffen worden.
Maar hiertegenover staat dan, dat
juist Oldenzaal buiten den strijd bleef,
omdat deze firma niet bij de fabrikan-
tenvereeniging is aangesloten. En ook,
dat een minutieus accountantsonderzoek
tot conclusie had, dat de loonen der we
vers van Jannink na, de rationalisatie
niet lager waren.dan voor die tijd; mis
schien 5 a 10 ets. per week hooger.
Nu moet men zich goed indenken,
wat rationalisatie in zoo'n fabriek betee-
kent. An..ere arbeiders, zoo op kantoren
als in vele vrije bedrijver., kunnen zich
daar eenvoudig geen voorstelling van
maken. Fabrieksarbeid in weverijen is
op zich zelf reeds meer zenuwsloopend
dan krachtverterend, maar in 't gera
tionaliseerde bedrijf komt er nog een
sterke exponent bovenop. Haast zou
men geneigd zijn te zeggen: voor de
rationalisatie heerscht de werkman nog
over het weefgetouw; na de invoering
is hij slaaf geworden van de spoelen,
welke als duiveltjes heen eri weer vlie
gen en zijn zenuwen van seconde tot
seconde gespannen houden.
Echter, de vraag of een betere beloo
ning van den gerationaliseerden arbeid
bij de wevers van Jannink rechtvaardig
en mogelijk, dan wel overbodig en voor
het bedrijf ondraaglijk zou zijn, kan en
moet geheel uitgeschakeld worden..
Ze is ook naar den achtergrond ge
drongen. De werkgevers hebben een
ander schibboleth gesteld. Hun redenee
ring was als volgt: Indien gij, vakver-
eenigingen niet zorgt, dat de wilde sta
king in Almelo en de partieele staking
bij Jannink opgeheven wordt, dan
eischen wij geen 5 loonsverlaging,
waarin gij hebt bewilligd, doch dan
moet er 10 af. Dan nemen wij
wraak!
En daarmee hebben de wérkgevers
zich gesteld op het standpunt van den
klassenstrijd; daarmee hebben zij voor
de revolutionaire leiders brandstof aan
gedragen. Daarmee staan zij mee schul
dig, indien onverhoopt, in Twente een
revolutionaire situatie mocht ontstaan,
welke over heel de bevolking nameloos
leed zou brengen.
Het schijnt in Twente niet anders te
kunnen en met name de Enschedesche
fabrikanten kiezen in den loonstrijd
meestal piiddelen, welks, dopr de publie
ke opinie veroordeeld worden; zoodat
ook zjj, die de rechtvaardigheid van
loondaling toegeven, zich nochtans naast
de strijdende arbeiders stellen, omdat
zij de machtsmiddelen der patroons af
keuren.
Daar komt nog iets bij. Het verband
tusschen het lage loonpeil van voor den
oorlog en de fantastische kapialen, wei-
ke in Enschede opgestapeld zijn, is voor
iedereen aanwijsbaar en in elke loon-
vermindering wordt daarom door de
groote massa' zoo licht een persoonlijke
daad van den werkgever gezien..
Van een openleggen der boeken
wij spreken ons niet uit over de kwestie
of dit wettelijk geëischt mag worden
is bij een familie-regeering als hier ge
vonden wordt, ook door verbindende
huwelijken, natuurlijk geen sprake; de
arbeiders moeten, maar gelooven, dat
verlaagd rendement tot verminderd
loon dient te leiden; en dat is vaak
moeilijk.
We zeggen hiermee natuurlijk niets
ten nadeele van het familie-kapitaal of
van de ondernemers kwaliteiten en
capaciteiten; we wijzen er slechts op,
dat de arbeidersbevolking alleen de
rijke landgoederen en riddersloten der
fabrikanten ziet en van de bedrijfs-
mogelijkheden of moeilijkheden, welke
laatste ongetwijfeld vaak zeer groot
zijn, niets weet. Wij voegen er zelfs
gaarne aan toe, dat naar onze meening
de welvaart van Twente voor een groot
deel mede te danken is aan de goede
financieele politiek der werkgevers.
Echter, dit alles geeft aan een strijd
in de Textiel-industrie vaak zooveel bit
terheid men denke slechts aan de hope-
looze worsteling in 1923/'24 en het is
zoo vreeselijk jammer, dat de wijze,
waarop de Twentsche patroons hun
maatregelen nemen, vaak de verbitte
ring voedsel geeft.
Gelijk ook thans het geval weer is.
De groote massa zal nu gekastijd
worden, omdat een kleine, revolutionai
re groep naar aller oordeel ten onrechte
weigert te werken en omdat een paar
honderd wevers van meening zijn, dat
de rationalisatie hen al te zwaar treft.
Het middel der uitsluiting, vroeger
wel gebezigd en o.i. even onredelijk als
de sympahie-staking, omdat in beide
gevallen de goeden gestraft worden
voor het kwaad van anderen, wordl
thans niet aangegrepen. Doch de fabri
kanten lieten zich daarbij niet leiden
door moreele motieven: ze overwogen
slechts, dat uitgeslotenen door de ge
meente gesteund zouden worden en da„
zjj zelf dus daaraan zouden moeten bij
dragen.
Daarom kozen zij thans dat andere,
harde middel: als de wilde staking in
Almelo en de partieele bij Jannink niet
opgeheven wordt, dan eischen wij geen
5, maar 10 loonsverlaging.
Hieruit mag de conclusie niet ge
trokken worden, dat 5 ruim voldoen
de of zelfs overbodig ismaar wel, dat
de fabrikanten, die hun boeken wèl ken
nen, voorshands een korting van 10%
niet noodzakelijk achten voor de be-
drijfsmogelijkheid. Doch daarmee heb
ben zij dan ook zichzelf geoordeeld. En
dragen zij koren aan voor de revolutio
naire molen. Het wraakelement, dat de
patroons in de loonstrijd gemengd heb
ben, kan tot catastrofale gevolgen lei
den, welke zij later diep zouden betreu
ren; het zal er echter ook toe meewer
ken, dat de goedgezinde arbeiders meer
sympathie van de publieke opinie on
dervinden, dan anders, vooral in deze
tijd, het geval zou zijn.
Dit is de indruk, welke wij thans
hebben gekregen door de verstrekte ge
gevens over en weer en die wij naar
buiten uitdragen met de uitsluiten
de bedoeling om ons aan te sluiten bij
hen, die alsnog op pogingen hopen, wel
ke kunnen leiden tot een vreedzame be
slechting van het conflict, dat helaas
thans gekomen is en dat een extra
zwarte rand trekt om der tijden nood.
DE OPZEGGINGSTERMIJN
Voor de houding van de Christelijke tex-
tielarbeidersorganisatie Unitas moet men
inzake de naleving van den opzeggingster
mijn, alle respect hebben.
Over het geding zelf in Twente han
delt het hoofdartikel van dit nummer. Voor
buitenstaanders blijft er altijd een en ander
te vragen over, maar met den opzeggings
termijn was het bij U n i t a s in den goeden
zin van het woord af, dat wil zeggeh:
compleet in orde.
Het is nu nog maar juist een jaar gele
den, dat de kwestie van den opzeggings-
teimijn ook een onderwerp van gedachten-
wisseling uitmaakte in onzen kring.
De economische hemel begon toen al da
nig te betrekken en ondanks dat meenden
de typografen zware eischen te mogen stel
len. Wij redeneeren daar niet verder over,
helaas heeft de tijd ons snel in het gelijk
gesteld.
Maar iets anders is thans wèl van be
lang. Wij spraken er onze afkeuring over
uit, dat de werknemers toen, in strijd met
gewoonte en wet, afzagen van den gebrui-
kelijken opzeggingstermijn en een staking
afkondigden met ingang van acht dagen.
De heer Amelink heeft dit toen beproefd
te verdedigen, maar dat moest weJ f»f»n
zwakke verdediging zijn.
Unitas, in welke moeilijke positie ook
geplaatst door de woordbreuk der socialis
tische bonden, denkt er niet aan het met
den opzeggingstermijn op een accoordje to
gooien.
Dit verbaast ons niets. Unitas weet,
dat haar sterke positie in ons Christelijk
volksleven een gevolg is van haar ernstige
wil altijd naar het beginsel te vragen.
Natuurlijk praten we niet verder door
over de geschiedenis van vóór een jaar,
Doch, waar wij, en velen met ons, ons toen
verbaasden over het afglijden van den weg.
verheugen wij ons thans te meer over dit
standhouden op den juisten weg. Hier vall
niets goed te praten; hier is, wat dit be
treft, alles in orde.
Het bovenstaande was reeds geschreven,
toen ons hedenmorgen het bericht bereikte,
dat de werknemers volledige overeenstem
ming hadden gevonden omtrent de stakings
maatregelen voor 14 December. In een groot
conflict verandert de situatie soms dagelijks.
Wij hopen, dat wat wij in deze driestar
schreven, desondanks volkomen kan worden
gehandhaafd.
BINNENLAND.
OFF1CIEELE BERICHTEN
BURGEMEESTER
Bij Kon. besluit is benoemd tot burgemeester
van Bakel en Milheeze W. C. F. Wijtvliet; is
aan P. J. van Rooij, op z\jn verzoek, eervol
ontslag verleend als burgemeester van Stand-
daardbuiten.
REGELING VAN DEN UITVOER.
De afdeelingen der Tweede Kamer hebben
de heeren Eerdmans, Engels, Guit, Korten-
horst en Heemskerk benoemd tot rapporteurs
over het wetsontwerp tot toekenning van de
bevoegdheid tot het tijdelijk treffen van maat
regelen ter regeling van den uitvoer van be
paalde goederen.
PROV. STATEN VAN OVERIJSSEL.
Door den voorzitter van het Centraal Stem
bureau zijn benoemd verklaard tot leden der
Staten van Overijssel de heeren P. v. d. Heu
len en H. H. Kortebos.
OPCENTEN TE HILVERSUM.
In den gemeenteraad van Hilversum is voor
gesteld het aantal opcenten op de hoofdsom
der gemeentefondsbelasting van 30 te brengen
op 40, teneinde te komen tot een sluitende be
grooting. De meerdere ontvangsten zouden
naar raming hierdoor f 545.000 bedragen.
ANTWOORDEN VAN MINISTERS
UITBETALING INDISCHE PENSIOENEN.
Op de vragen van den heer Ketelaar be
treffende den stand van het overleg met de
Algemeene Rekenkamer ter zake van de ver
andering der uitbetaling van de Indische
pensioenen van driemaandelijksche in maan
delijksche termijnen heeft de heer de Graaft,
Minister van Koloniën geantwoord dat met
ingang van 1 Januari a.s. zal worden over
gegaan tot maandelijksche uitbetaling van
de pensioenen der gewezen Nederl'andsch
Indische. Surinaamsche en Curagaoschp
"landsdienaren en van de pensioenen en on-
uerstanden van hun weduwen en weezen.
Van deze maatregelen zullen in het belang
der betrokkenen uitgezonderd blijven de
pensioenen en gagementen an de gewezen
mindere militairen, die tot dusver kwar-
taalsgewijze, bij vooruitbetaling, worden vol-
STRAFBAARSTELLING VAN
GODSLASTERING
MEMORIE VAN ANTWOORD.
In de Memorie van An woord in zake het
wetsontwerp tot aanvulling van het wet
boek van s.rafrecht met voorzieningen be
treffende bepaalde voor godsdienstige ge
voelens krenkende ui ingen. zegt de Mini'
ter van Justitie de hulde te waardeereh
door vele leden hem voor de indiening van
het ontwerp gebracht en den steun, dier.
deze leden hebben gegeven tegenover -Ie
bezwaren, die door vei-scheidene leden te
gen he: aanhangig maken van dit ontwerp
zijn geopperd Het stemt hem tot voldoe
ning dat ook laatstbedoelde leden hun
sterke afkeuring hebben ui gesproken over
de uitingen, waar'egen het ontwerp zich
richt. Een en ander wettigt de hoop da:
deze aangelegenheid tot een voor allen te
aanvaarden einde kan worden gebracht.
Het on werp beoogt allerminst in het al
gemeen kwetsing van godsdienstige gevoe
lens tu bestrijden. Slechts tegen bepaalde
uitingen, die ook als krenking van gevoe
lens een specifiek karakter dragen, keer'
zich het ontwerp.
De minister blijft ook na herhaalde over
weging van oordeel, cl'at me' de formule
„krenking door smalende Godslastering"
het beoogde doel wordt benaderd. Ilier is
niet een betrekkehjk begrip ingevoerd, dat
tot nadere appreciatie moet leiden, maar
een zakelijke omschrijving. Er moet zijn in
de uiting een smalen van den Persoon
Gods. De minister erkent, dat bij het bezi
gen van de uitdrukking Godslas ering zon
der meer gevaren dreigen; daaronder zou
elke uiting, die objectief aan God de eere
onthoudt, die Hem toekomt, kunnen vallen.
Maar met het opnemen van bet woord
smalen" is vas gelegd, dat slechts die
uitingen worden getroffen, die in haar uit
drukkingswijze zelf een hoonen van den
Perspon Gods bevatten. Uitgeschakeld zijn
dus daarmede wetenschapeplijke uitingen,
kondgevingen van eerlijke overtuigingen,
die immers nooit dien vorm aannemen.
LEENING TEN LASTE VAN
NED.-INDIE
EEN BEDRAG VAN 150 MILUOEN.
Wetsontwerp ingediend.
Ingediend is een wetsontwerp tot het
aangaan van een leening ten laste van Ne
deriandsch-Indië.
Teneinde paraat te zijn, indien de gele
genheid z'ch mocht voordoen om een zoo
groot mogelijk gedeelte van de Indische
vlottende schuld te consdideoren, acht de
legcering vwhooging \an het nog uit tf»
geven bedrag met f 110.000 000 raadzaam,
waardoor van dc voor het loopen le jaar en
het volgende jaar te verwachten hegroo-
tingstekortcn tezamen ongeveer f "00 mil-
lioen een bedrag van ruim f 250 millioen
zal kunnen worden gedekt.
De voorkeur is gegeven aan de indiening
van een afzonderlijke Leeningwet, vermits
uit ter zake ingewonnen inlichtingen ge
bleken is, dat onder de bestaande omstan
digheden de mogelijkheid van plaatsing in
het buitenland verruimd word/, indien de
garantie van het Rijk in uitzicht kan wor
den gesteld.
In verband met den bij deze wetsvoor-
dracht gevorderden spoed beeft raadple
ging van den Vo'ksraad nie' kunnen plaats
vinden. ïntusschen is den gouverneur-gene
raal telegrafisch verzocht het ontwerp mei
bijbehoorende memorie van toelichting ter
kennisneming aan den Volksraad te doen
toekomen.
WAALOVERBRUGGING BIJ
NIJMEGEN
DE EERSTE ETAPPE.
Me' betrekking tot de Waaloverbrugging
bij Nijmegen is thans de eerste phase van
het voorbereidende werk voor den eigen
lijken brughouw afgeslo en door het gereed
komen met het dempen van den S M. die
pen kplk te Lent. De nieuwe Waaldijk, wel
ke dwars door de gedempte kolk word: op
geworpen is thans, wat den voet betreft,
ook klaar. Thans wordt krachtig gewerkt
aan het dijklichaam. Tegen Kers mis wor
den de proeffundeeringen voor de brugpij-
lers gemaakt.
HERZIENING ZIEKTEWET
BINNEN VIER MAANDEN.
Bij de debatten in de Tweede Kamer
over de begrooting van Arheid, Handel en
Nijverheid heef. minister Verschuur gister
middag de mededeeling gedaan, dat een
technische herziening van de Ziektewet
binnen vier maanden kan worden tege
moet gezien.
DE DIENST DER NACHTPOST-
TREINEN
ERVARING VAN HET EERSTE JAAR
In het maandblad der posterijen, tele
grafie en telefonie wordt de dienst der
nach posttreinen besproken, nu deze een
jaar in exploitatie is.
De routes van de eigenlijke nachtpost-
treinen zijn de volgende: Amsierdam-Hilvir-
sum-Utrecht Maliebaan-Eindhoven-Maas
tricht; Ro terdam-Utrecht Maliebaain-Amers-
foort-Zwolle-Groningen; Zwölle-Leeu warden,
Amersfoort-Deventer-Hengelo.
Met de nachtposttreinen werd aan de
handelscentra van alle provinciën een
goede nachtverbinding geschonken, behalve
aan de provincie Zeeland. He, invoeren van
een nachttrein op de lijn Breda-Vlissingen
bleek te kostbaar, waarom naar een ander.»
oplossing is gezocht; dit heeft geleid tot het
instellen van een nach autodienst, evenals
ook in andere provincies is ingesteld in aan
«luiling op de trein-nacht-verbindingen.
Het postvervoer in de nachtposttreineu
is enorm. Met het oog daarop zijn in de
nachtposttreinen tusschen Rotterdam en
Groningen reeds enkele der nieuwe, 20
meter lange postwagens in gebruik gesteld
In het pos rijtuig voor Groningen zijn tus
schen Utrecht en Amersfoort zes man
werkzaam; over het traject Amersfoort-
Zwolle zijn 8 a 10 ambtenaren noodig.
Vóór Zwolle moeten ongeveer 70 zakken
post worden verwerkt Uiteraard zijn daar
onder niet begrepen zakken met correspon
dentie van de groote steden, daar deze zal»
ken voor een goed deel reeds kant en klaa'
door die kantoren aan de grootste andere
postkan oren zijn geadresseerd. Deze zak
ken. die dus onderweg niet geopend behoe
ven te worden, worden in den postbagagc
wagen geborgen.
Op de drukste nachtpostitreinen women
van 200 tot 300 zakken post vervoerd cn in
totaal per nacht ongeveer 1000 zakken,
welke aldus vroeger dan voorheen ter be
stemming worden gebracht.
Het heeft 'oorspronkelijk in de bedoeling
gelegen, ook de correspondentie van do
laatste lichting van de stadsbrievenbussen
in de groote s eden met de nachtposttre'
nen te verzenden Daartoe t.ad evenwel dp
afrit van deze treinen vee! latev moe'ep
worden gesteld waardoor in de verst vej-
w ij derde plaatsen opneming in de eeralp
bes elling niet mogelijk zou zijn gewees»'
De vóórlaatste lichting van die hussèn geeft
alleen zekerheid, (jat vervoer met de nachï
posttreinen zal geschieden.
BUITENLANDSCHE
ONDERSCHEIDING
Naar wij vernemen, heeft de President
van de Finlandsche Republiek aan Jhr.
Ernest van Loon, verleend het commandeurs
Kruis der le klasse van de Orde van de
Witte Roos van Finland.
HET WESTLAND EN DE
ROTTERDAMSCHE HAVENS
DE WEG 20 A. ZAL NIET AAN
BEHOEFTEN BEANTWOORDEN.
In den gemeénteraad van Wateringen is
Yrijdaermiddag een discussie gevoerd over
het Rijkswegenplan voor het Westland, spe
ciaal wat de verbinding met Rotterdam be
treft.
Er bestaan plannen om een verbinding te
geven vanaf Naaldwijk n&ar den Maasdijk,
aansluiteud op den weg Hoek van Holland-
Rotterdam.
Velen in het Westland kunnen zich met
dit plgn voor den weg 20 A. van het Rijks-,
wegenplan niet vereenigen.
Het raadslid K. de Baan deed het voorstel
om over deze aangelegenheid een adx-es aan
den Minister te zenden.
De Burgemeester, de heer A. J. Verhoeven,
wees erop, dat een groot deel van het West
land niets aan dezen weg heeft, een weg,
die door de Commissie van Westlandschc
Belangen was voorgestaan.
Het plan dat destijds door het Kamerlid
ter Laan was bepleit, n.l. een weg vanai
Loosduinen, via Kethel naar Rotterdam, zal
een belangrijke verbetering geven voor het
verkeer.
De heer de Baan berekende, dat per jaar
uit het Westland van de veilingen naar de
Rotterdamsche havens enz. 180.000 vrachten
per auto worden vervoerd. Een besparing
dus van enkele kilometers beteekent voor
het Westland veel.
De raad vereenigde zich ten slotte met een
adres, dat aan den Minister van Waterstaat
zal worden gezonden.
In dit adres wordt gezegd dat de weg 20 A.
niet beantwoordt aan de behoeften derstreek
waarom dringend wordt verzocht het plan
niet uit te voeren.
De weg vormt een omweg voor het ver
keer naar Rotterdam.
De weg vanaf Loosduinen geeft een ge
middelde besparing in dezen afstand met
3-6 K.M.
Een afschrift van het adres wordt verzon
den aan de leden der Tweede- en Eerste Ka
mer, Prov. Staten; voorts aan gemeente
besturen van Rotterdam, Den Haag, Delft,
en de Westlandsche gemèenten, benevens
aan Kamer van Koophandel en Scheepvaart-
vereenigingen te Rotterdam, en Westland
sche veilingen, waaraan om adhaesie-betui-
ging zal worden verzocht.
Voornaamste Nieuws.
(blz. 1)
Verschenen is de Memorie van Antwoord
over het ontwerp tot strafbaarstelling van
godslastering.
Ingediend is een wetsontwerp tot het aan
gaan van een geldleening ten laste van Ned.-
(b.'z. 21
Pessimisme in den Volkenbondsraad in het
Japansch-Chineesch conflict. Japansche en
Chineesche bezwaren inzake de neutrale
Runciman over de douanetarieven en de
Fransche tegenmaatregelen.
Het conflict in de textielindustrie.
Fraude bij 's Rijns dienst in den Haag
ontdekt.
(blz. 3)
Benoemingen en bevorderingen bij de
landmacht,
(blz. 5)
„Kerkopbouw" zoekt toenadering tot „Kerk-
herstel".
(blz. 0)
De Tweede Kamer behandelt de begrooting
van Arbeid.
AMSTERDAM
GEMEENTERAAD
Hoofdstuk Volkshuisvesting.
De discussies over de volkshuisvesting
bewogen zich in hoofdzaak om een twee
tal punten. De garanties aan Woning-
bouwvereenigingen en de medewerking aan
de plannen van particuliere bouwers.
De middenstander Bruinsma wilde
alle garanties s op zetten.
De heer Boissevain sprak zich iets
minder sterk uit, maar kwam toch wel een
heel eind in dezlfde richting.
De antirevolutionairen meen
den dat men zich hierop niet vas'leggen
moest. Er kunnen plannen komen tegen
huurprijzen die medewerking der gemeen
te gewenscht maken. Maai- wel heeft men
van die zijde met ernst gewaarschuwd legen
het geven van garanties voor woningen
aan eenhuurprijs die ligt boven de nor
male grenzen van de arbeidswoningen.
Een tweede kwestie was, zooals wij reeds
zeiden de kwestie van de medewerking
aan plannen van particuliere
bouwers. Er is een algemeen0 vrees dat
par iculiere bouwers bij B. en W. geen open
deur hebben en dat plannen van particu
lieren niet met den noodigen ernst worden
bekeken.
Van verschillende kanten is er op aan
gedrongen toch een goede kans te geven
aan particuliere bouwers. Vooral nu in
dagen van crisis en werkloosheid klemt dat.
Met moet alle beschikbare krachten mftbi-
liseeren om het tekort aan goedkoöpe wp-
ningen op te heffen en de werkloosheid te
verminderen.
De wethouder aan t woord.
De wethouder de Miranda betoogde
dat aan het particulier initiatief volkomen
ruimte wordt gegeven. Ons leek di: ant
woord, gezien d<e feiten, niet geheel overtui
gend. Juist ten opzichte van de arbeiders
woningbouw heeft men wel eens te veel
voorliefde ge'oond voor den vereenigings-
bouw. Al moet toegestemd dat de bouwers
zich meer hebben toegelegd op de duur
dere woningen dan op de woningen van
lagere huurbedragen.
Sterker leek ons het betoog dat de Ge?
meente met de garantie aan woningbouw-
vereenigingen weinig risico loopt. De gemid
delde huren zijn niet hoog, ze zijn voor
ongeveer 100 pet verhuurd en over 50 jaar
gaan ze om niet over aan de gemeente.
Men behoeft zich daarover waarlijk geen
vrees te maken.
De discussies waren iets warmer dan tot
heden het geval is geweest
Uit Oost-lndie
INKOMSTENBELASTING OOST-JAVA.
Verhooging van opcenten.
SOERABAJA, 4 Dec. (Aneta). Het-Soer.
Handelsblad verneemt, dat het college van
gedeputeerden van de Provincie Oost-Java
voors elt over te gaan tot verhooging der
opcenten van 3 op 5 voor de inkomstenbe
lasting, in verband met de vermindering
van,de uitkeeringen van den Lande.
BANDJIR-GEVAAR.
MOENTILAN, 3 Dec. (Ane'a). Het na do
ramp van de Me ra pi toegenomen bandjir-
gevaar leidde tot verschillende voorzienin
gen, als de plaa sing van een automatisch,
alarm-toestel, dta waarschuwt als er spra
ke is van regenval.
KINDERLIJKJE GEVONDEN
BATAVIA, 4 Dec. (Aneta). Naar aanlei
ding van het vinden van een kinderlijkje be
kende een Europeeseb ongehuwd meisje van
17 jaar het kind in radeloosheid direct na de
geboorte te hebben gedood. De justitie heeft
de zaak in handen.
INDISCH VORSTENHUWEIJK
BIjMA., 4 Dec. (Aneta). Met groot ceremo
nieel is het huwelijk voltrokken van den sultan
van Soembawa met de dochter van den sultan
van iBima. De resident, de heer De Njjs Bik,
heeft aan het huwelijksdiner het bruidspaar
toegesproken. Toen het bruidspaar op Soem
bawa aankwam, werd het op feestelijke wijze
ontvangen. De haven en de 5 K.M. lange weg
waren versierd. In de Missigit had de be-
ëediging plaats van den Sultan, die reeds was
benoemd, doch nog n-'et officieel volgens den
Adat, De plechtigheid ging met feestelijk
heden gepaard.
HOOFDKANTOOR OPSLA^ PI.AATSPN
00ST7EE0IJK Mo 228. R'DAM
ZAGERIJ EN SGHAVERIJ
AIASSAUHAVEM B0EREMGAT