©e mmlIJ
U 0K!<? SKI SSSTHEHIBOJJB
ENCI-CEMENT
MARBRITEGLAS
Girm
N.V. CENTRALE GLASHANDEL
Het onderzoek
K.H. Architecten
J. C. HENRI VAN INGEN
ÖKOUME TRIPLEXPLATEN merk
jac.P.v.d.BERG'sFijnhouthandel^
N.V. HOUTHANDEL v/h Firma J. G. ALBLAS
N.V. „H. BERGER'S HOUTHANDEL"
tdidi cy elzen - berken
I r\l r LtA eiken - okoumé
GR AVE STEUN
Prima Belgische KLUITKALK
GEWAPEND BETON
Glasindustrie „ROTTERDAM" - J. PIETERMAN
Wandt>ekleeding in alle kleuren
In onze showroom v. d. Duynstraat 23—2527—79 vindt
U het op allerlei wijzen als muur-, vloer- en plaiond-
bekleeding toegepast
BOUWBLAD X>o. 131, Pap. 9
SiAANDAG 30 NOVEMBER 1031
Dir. W. J. LENGKEEK
Oppert 85 - Rotterdam - Tel. 50030
Het aangewezen adres voor
Bouwvakken en Industrie.
J^e Woningvoorziening in verband met
grootte en samenstelling van het gezin
De talrijkheid van een gezin moet als normaal en als een zegen "beschouwd
worden. Het streven om de gezinnen klein te houden wortelt in
overtuigingen, die verwerpelijk geacht moeten worden.
Subsidie voor den bouw van woningen voor groote gezinnen
Het Ned. Instituut voor Volkshuisvesting
en Stedebouw heeft dezer 'dagen onder Voor
zittersohap van den heer M. J. I. de Jonge
van Ellemeet te den Haag een leden
vergadering gehouden, waarin eemige pnae-
adviezen werden uitgebracht over: „D
Woning voor zlening in verhand
met grootte en samenstelling
van het gezin."
Prae^advieeuns waren de heer en J. Bom-
roer, Prof. Dr. J. R. Slotemaker df
Bruine en H. C. N ij kamp. Namens den
Minister van Arheid werd de bespreking bij
gewoond door den heer Lietaert Peer
holte, directeur-generaal van de Volks
gezondheid terwijl wethouder Vrijenhoek
het Gemeentebestuur van dien Haag verte
genwoordigde.
Het ife meer dan de moeöte waard elk der
praeaidviezen hier de revue te laten patseee-
ren en wij prijzen ons gelukkig dat wij hier
voor in deze kolommen meer ruimte kun
nen afstaan dan de gewone krant
Allereerst treedt de innerlijke overtuiging
der drie praeaidviseuns wel heel sterk op
dgn voorgrond, hetgeen in het hier volgen
de uit eeniige door ons ounsief gediruikte re
gels, overduidelijk blijkt
De heer Bommer sprak over: woningen
die dienen voor de huisvesting van combina
ties van personen, die wij onder de aüge-
meene benaming van huishoudens kunnen
samenvatten. Hij onderscheidt drie soorten
van huishoudens en wel:
1. die der door huwelijk gevormde ge
zinnen:
2. die van gezinnen, die na afloop van
het huwelijk in stand zijn gebleven
(onvolledige gezinnen)
3. de huishoudens, niet door huwelijk ont
staan, maar gevormd door een combinatie
van op zichzelf staande personen.
De onder 3 genoemde huishoudens ma
ken dn Amsterdam, Haarlem, Leiden en
Zwolle gezinstellingen in de jaren 1927/28
reap. 4.1 pet.; 4.5 pet en 48 pot van het
totaal uit
De totale gemiddelde gezïnssterkte in ons
land bJeek dn 1920 te bedragen 4.63.
Bit i-s een lager gemiddelde dan ooit be
kend vjas.
Uit' een overzicht in percentages betref
fende het aantal levend geborenen te Am
sterdam, onderscheiden naar de volgorde
der geboorte blijkt, dat de nieuwe wereld
burger din 1900 in 21.8 pot der gevallen een
eerstgeborene was en öh 1930 dn 34.3 pet.;
en dat deze in 1900 in 24.1 pet. der gevallen
in een gezin kwam met 5 of meer kinderen
en in 1930 in 11.9 pot der gevallen. Tevens
valt uit hetzelfde overzicht af te lezen, dat
daar in Amsterdam
din 1900 waren in 1930
kinderloos 21.8 pet der gezinnen 343 pet
met 1 kind 17.4 25.1
met 2 kind. 14.6 14.2
met 3 kind. 1.1.9 M 8.8
met 4 kind'. 10.2 5.7
m. 5 of meer k. 24.1 11.9
100 pet.
ontstellende cijfers
vertellen ons dus dat het aantal gezinnen
met drie en meer kinderen terugliep van
46.2 pet in 1900 tot 26.4 pet in 1930, of bijna
de h-elft, terwijl het aantal kindenlooze ge
zinnen steeg van 21.8 tot 343 pet.
'Zij, die zich met de voorziening in de
woningbehoefte bezig houden, dienen zich
dan ook wel 'degelijk rekenschap te geven
van de veranderingen, die zich ten opzichte
v^m de grootte en samenstelling der hu:i
houdens voltrekken. Meer dan in het vei
lieden zal voortaan gestreefd moeten wor
den-om wondingen voor kleine gezinnen te
bouwen. En waar de huidige arbeiders
vrouw niet meer wil zijn uitsluitend de huis
sloof, moet volgens den heer Bommer bij
de woningvoorziening tevens gezorgd wor
den, voor centrale verwarming, warmwater
voorziening, oentrale teQefooninstallatii
vóQkswaseoherijen, enz. opdat de vrouw
haar handen meer vrij krijgt voor andere
dingen, liggende buiten de vier muren van
haar woning.
Een geheel endier en meer met de werke
lijkheid overeenkomend geluid Liet Prof. l)r.
J. R. Slotemaker de Bruine hootren.
Hij noemt het gezin
de cel der samenleving;
een volk mag ma et beschouwd worden ai6
een verzameling van losse individuen, al-
Deen bijeengehouden door een alles dwingen
dien Staatsbainid, en overigens onderverdeeld
in min of meer willekeurig gevormde groe
pen, waaronder ook de gezinnen, maar de
gezinnen moeten worden beschouwd als de
primaire, in de natuur der dingen gegeven
groepeeringen waaruit een volk is opge
bouwd.
Prof. Slotemaker de Bruine stelde
bij de beantwoording van het onderwerp
een zestal principieele overwegingen aan
de orde, die door in'l. nader werden uitge
werkt.
Ie. het gezin is de cel der samenleving;
2e. de normale ontwikkeling van het ge
zinsleven staat in nauw verband met
de woning, dlie het gezin betrekt en
betrekken kan;
3e. onder een groot gezin kan men meer
dan één gezinsformatie verstaan. Het
is wenschelijk daarvan te spreken bij
een aantal van meer dan vijf kinde-
4e. talrijkheid van een gezin moet ah
normaal en als een zegen beschouwd
worden. Het streven om de gezinnen
klein te houden, wortelt historisch
niet in eenige economische noodzake
lijkheid, dooh in overtuigingen, die
verwerpelijk
geacht moeten worden. Het woning
vraagstuk moet aldus behandeld wor
den, dat het dergelijke beginselen niet
dm de haand werkt.
(Prof. Slotemaker de Bruine staat
hier dus diametraal tegenover den heer
Bommer. Red. de Bouwwereld).
5e. de talrijkheid van het gezin mag niet
beschouwd worden als een lot, dat
over de echtparen komt. Zij moet in
tegendeel beschouwd worden als het
mogelijk gevolg van de vrije en be
wuste daad der echtelieden, dia voor
deze daad en haar gevolgen de volle
verantwoordelijkheid dragen en ook
moeten willen 'dragen;
6e. de bestrijding van de eemste levensbö-
Dioefben voor het gezin, waaronder me
de de passende woning moet worden
gerekend, moet betaald worden uit
het loon van den normalen validen ar
beider, waarop hij rerht heeft en waar
over hij de vrije beschikking heeft.
Aan een subsidie voor den bouw van wo
ningen voor groote gezinnen, gaf inl. de
voorkeur boven een bijslag voor den huur
der, evenals aan het systeem van buur-
mvelleering, implaate ran het door de Re-
geerimg gevolgde 6ysteem raai huurtoesLag
voor de gezinnen ram 6 en meer kinderen.
Waaromvroeg inl., moet er toeslag
worden gegeven ah er zes gezonde kinde
ren zijn er niet als er vier zwakke kinderen
zijn en een sukkelende vrouw?
Tenslotte de heer N ij kamp. Deze wil,
als doel eemer juist georiënteerde wondmg-
voorzieniing, de mogelijkheid scheppen, dat
het gezinsleven zich ,wat de woningen be
treft, zoo ruim mogelijk en zoo volledig mo
gelijk za.'l kunnen ontplooien.
De lejize „licht en lucht" wil hij uitbrei
den tot „licht, lucht en vrijheid", een aan
vulling, welke jn beteekenis toeneemt, naar
mate het gezin rijk is aan kinderen. Met
de „vrijheid" wordt hier bedoeld een vrij
heid van beweging onafhankelijkheid van
vreemden, een gezinsleven, vrij van invloe
den van buiten, welke schadelijk, onge-
wenscht of onaangenaam worden geacht.
Be beste woning wordt geacht, die waar
in t gezin ALLES vindt, wat het behoeft.
Wij onderstreepen hier 't woordje „alles"
want de heer Nijkamp weet weinig goeds
te zeggen van allerlei gemeenschappelijk
koken, wasschen eten, kinderoppassen, enz.
Gemeenschappelijke waschhuizen zijn over
het algemeen bij onze huisvrouwen hier te
lande weinig in trek. (De heer de Miranda
wil hier natuurlijk niets van hooren. Red.
Bouwwereld).
0.i. terecht wees de heer Nijkamp op
het z.g.n.
Kostgangerswezen
een euvel, dat 't geluk van menige familie
heeft verwoest.
Beter dan een absoluut verbod tot het
houden van kostgangers, lijkt een regeling
tot 't houden van kostgangers, zooals deze
in sommige gemeenten is ingevoerd bij het
verleenen van bouwcrediet aan particu
lieren.
Evenals prof. Slotemaker de Bruine pleit
te ook de heer Nijkamp voor het geven
van een bijdrage in eens voor den bouw
van woningen voor groote gezinnen, hoe
wel de ideale oplossing vooro hem is seen
wettelijke regeling van kindereslagen,
waardoor de gezinnen met meer kinderen
in staat worden gesteld zonder huur- of
andere toelage een ruimere woning te be
wonen.
Het behoeft nauwelijks gezegd, dat wij
ons gaarne aansluiten bij het betoog van
dien tweeden prae-adviseur. Het ouderwet-
sehe huishouden mag niet verloren gaan en
de gewaagde stelling van den beer Bommer
dat men bij diens woningbouw rekening
moet houden met kleine huishoudens, zal
een ontzettend gevaar blijken, als er niet
genoeg rekening wordt gehouden met
groote gezinnen.
Wij eindigen dit overzicht met een woord
van den bekenden Duitschen gezellenvader
Adolf Kol ping: „Het menschenleven
heeft zijn eerste, fijnste en diepste worte-
lo~ in den bodem van het gezin, waaruit
is ontsproten; uit zijn familie heeft de
mensch zijn eerste, noodakzelijkste en voor
naamste voeding ontvangen en zijn leven
van voor -of tegenspoed begint in den regel
aan dezelfde bron en leidt daarheen ook
weer terug".
naar de huren
De statistische medewerker van het Vad.
schrijft over de huishuren:
De voortgezette stijging van den post
huishuur in de budgets van arbeiders- en
kleine ambtenaarsgezinnen, zooals een en
ander gepubliceerd is door het Gemeentedijk
Statistisch Bureau in de publicatie betref
fen den stand der kosten van levensonder
houd dier gezinnen, heeft zéér sterk de aan
dacht gevestigd op het vraagstuk van de
huurbeweging zelve.
Immers, in vergelijking met den toestand
het prijzenpeil in 1921, is er geen enkele
post in het huishoudelijk budget welke sinds
dat jaar een stijging vertoont... behalve de
huishuur. En dat thans nog, nu de prijzen
in den groothandel met reuzenschreden naar
beneden zijn gegaan, nu ook duidelijk
waarneembaar is de daling in den klein
handel en daarmee in den stand van de
volledige kosten van het levensonderhoud,
huishuur omhoog gaat, is wel héél op
merkelijk.
Eerst in Amsterdam en daarna in Rot-
in de
gevolgde
huurdersstakingen geleid tot conflicten; in
Rotterdam zelfs van zeer emstigen aard
Niet, dat dergelijke conflicten hier te
wachten zullen zijn, maar toch zijn de moei
lijkheden te beschouwen als waarschu
wingen.
Wat leeren de gegevens nu?
Overzien we de vier jaar na Juli
gedurende welke eens per kwartaal de
huren van een 4000 woningen worden ge
controleerd (door het Bouw- en Woningtoe
zicht) gelegen in twaalf verschillende stads
gedeelten en varieerend van f 3 tot f 8 per
week en van f 416f 500 per jaar, dan is er
een duidelijke tendens waarneembaar. In
het meerendeel der stadswijken komen over
wegend huurverhoogingen voor welke voor
al van beteekenis zijn voor de weekhuren
van f 3 tot f 7 per week. In de wat hoogere
huren, n.l. die van f 7 tot f 8 per week en
van f 416f 500 komen zoow el huurverhoo
gingen als huurverlagingen voor.
Zóó heeft in 1927 de beweging der huren
zich ingezet en zóó heeft deze zich, zij het
ook in duidelijk verminderde sterkte, tot op
den huidigen dag voortgezet. Die verzwak
king van de tendens gedurende de laatste
jaren blijkt het duidelijkst door de ver
melding van het aantal huurwijzigingen. In
het jaar Aug.-Sept 19281929 kwamen een
1000-tal wijzigingen voor, in 1929-1930 een
700-tal en in het jaar Aug.-Sept 1930—1931
een kleine 500.
Ook in ander opzicht blijkt, dat er eenige
kentering is, althans in sommige stadsge
deelten en dan alleen in de huren van f 7
tot f 8 per week van f 416f 500 per jaar.
Men treft daar tal van verlagingen aan van
aanvankelijk verhoogde huren en elders
verhoogingen van aanvankelijk verlaagde
huren.
Het is dus in sommige gedeelten een
voelen en tasten, een geven cn nemen ron
dom het „evenwichts"punt.
Hier stabiliseeren de huren zich dus.
Volmondig moet erkend worden, dat er in
de duidelijke arbeiderswijken geen sprake
is van verlagingen in de huren tot f 7 per
week toe; hier treft men blijkens de gepu
bliceerde cijfers, naast een aantal huren
welke onveranderd zijn gebleven sinds 1927
uitslutiend verhoogde huren aan, ook thans
nog nieuwe verhoogingen.
In de oude stad, schildersbuurt en Hoef-
kade en omgeving, werden eèn 1750 huren
gecontroleerd, uitsluitend in de weekhuur-
klassen. Het is belangwekkend te zien, hoe
zeer de verdeeling der huren over de ver
schillende weekhuurklassen is gewijzigd
sinds Juli 1927 tot het laatste onderzoek
Aug.-Sept. 1931.
Huur-
Juli
Aug.-Sept,
klasse
1927
1931
f 2—3
1
f 3—4
418
274
f 4—5
421
332
f 5-6
678
409
f 6—7
242
496
f 7—8
26
195
f 416-500
24
500 en hooger
--
1
Met ziet duidelijk de verschuiving naar
de hoogere huurgroepen toe.
Nu geven we een beeld van een ander
stadsgedeelte, n.1. het Boomen- en Bloemen-
kwartier, waar zijn opgenomen een 450-tal
woninghuren.
Aantal huren in de verschillendé
huurgroepen.
Juli Aug.-Sept.
1927 1931
f 6—7 per week 19 48
f 7—8 per week 105 108
f 416-500 per jaar; 331 290
f 500 en hooger 4
Hier is de dalende tendens waarneembaar
zij het ook minder sterk dan de stijgende
tendens in de andere stadsgedeelten.
Hetzelfde beeld geeft het Bezuidenhout-
kwartier achter de Laan van Nieuw Oost-
Indië met 220 huurcontroles.
Aantal huren in de verschillendé
huurgroepen.
Juli Aug.-Sept
1927 1931
i 5—6 per week 9 5
f 6—7 per week 23 55
f 78 per week 44 62
f 416—500 per jaar 142 87
f 500 en hooger -» 4
Het geheel overziende overtreft de be-
beteekenis van de huurstijging in belang-
mate die van de huurverlaging. Een
zeer duidelijk beeld daarvan geeft de ver
deeling van alle huren voor de berschillende
huurgroepen naar de toestand op 1 Juli 1927
te stellen naast dien van Aug.-Sept. 1931,
hetgeen in het onderstaande geschiedt
r\e Salon d'automne 1931
te Parijs
Over de Salan d' automne 1931 te Parijs
schrijft Paul Bromberg in Thuis het
volgende:
Het aantal interieurs op den salon van dit
jaar is gering en de kwaliteit is als de
kwantiteit. Zelfs in een Parijsche atmosfeer
blijkt de meubel-architect zich niet tweemaal
per jaar te kunnen vernieuwen. Het publiek
wil echter geamuseerd worden, de interieur-
show is immers een rariteiten-cabinet...
Tenminste, daar gaat het langzamerhand
op lijken. Dat een tentoonstellingsinterieur
de indruk moet venwekken van „huiselijk
heid" kan men niet al te zeer verwachten
want welke kamer is bewoonbaar als ei-
horden kijklustigen langs trekken? Maar,
dat de elementen voor de samenstelling
van een goed interieur (dat is een goede
ruimte-kunst) aanwezig zijn, kan nibu wel
degelijk venvachten. Hier speculeert men
echter op de onnoozelheid van het pubiieK,
dat men denkt te kunnen winnen met bwi'en
nissighfid En inderdaad gaan er som* aan
doenlijke zuchtjes op bij de verrooaingen
van de meubol-acrobatiek.
Het inrichten van een kamer is een pro
bleem een moeilijk probleem eischfjn
van praktischen aard te combine,.-ren met
het bevredigen van ons verlangen naar
schoonheid is een geweldige tai'c, maar
grimassen te trekken en poppenkast te spe
len als op dezen salon brengt niemand
verder.
Vloeren van glasplaten, staande lampen
een lits-jumeaux en platgeslagen Queen
Annepooten aan een toilettafel van spiege
lend glas, eèn Thonet-stoel getransponeerd
in glimmend metaal.... dat zijn allemaal
aardigheden voor een kunstenaarsfeest, niet
voor een serieuze expositie.
Jnternationaal Bouw-
congres te Parijs
De „Internationale Vereiniging für Brü-
ekenbau und Hochbau", waarvan het secre
tariaat te Zürich gevestigd is, en wier Neder
landsche gedelegeerden zijn de heeren Dr,
P. Joosting, Utrecht; ir. A. A. Boon,
Amsterdam en ir. W. J. H. Harmsen te
Den Haag, verzoekt opname van het vol
gende:
De vereeniging staat op het standpunt, dat
de bouwwijzen in staal en jn gewapend
beton volkomen gelijkberechtigd behandeld
moeten worden. Zij bereidt thans een inter
nationaal Congres voor, dat van 1924 Mei
1932 in Parijs zal worden gehouden en waar
bij de volgende 8 hoofdonderwerpen behan
deld zullen worden:
1. Stabiliteit van op druk en doorbuiging
onderworpen constructiedeelen;
2. Vloeren, platen en paddestoelvloeren;
3. Laschtechniek en staalconstructies;
4 Gewapend-beton bruggen van groote
overspanningen;
5. Bruggen dynamica;
6. Statica van het gewapend beton met
inachtname van de materiaal-eigenschappen
7. Verbinding van stalen liggers met
beton;
8. Onderzoek van den bouwgrond.
Le Corbusier te Rotterdam
De afdeeling Rotterdam van de Vereeni
ging Nederland—Frankrijk heeft zich in
verbinding gesteld met Le Corbusier en
hem bereid gevonden op 11 en 13 Jan. 1932
twee lezingen te Rotterdam te houden.
Ongeveer tezelfder tijd van 8—15 Jan
zal de Rotterdamsche Kunstkring een ten
toonstelling houden van zijn werk.
Medewerking is ingeroepen van den kring
van den B.N.A. te Rotterdam.
gtand der Haagsche
woningmarkt
Het Gemeentelijk Statistisch Bureau te
's-Gravenhage deelt omtrent den stand der
Woningmarkt aldaar op 1 September j.l.
het volgende mede:
A. Woningen.
Aantal woningen aanwezig op
Hour-
T( lESTAND
NA
ONDERZOEK
AUGS./SEPT. 1931
1 luli
1927
f 500
en hooger
groepen
f 2-3
f 3-4
14-5
f 5-6
16 7
f 7-8
f416—500
per week
per
[aar
Weekhuren
3-4
4-5
5-6
6-7
7-8
624
596
978
474
390
1
406
3
208
286
1
9
261
388
7
7
45
486
274
89
I
98
164
249
5
28
39
6
Jaarhuren
f 416—500
753
1
39
123
538
52
Te zamen
1
407
•495
673
933
635
610
59
Terwijl dus in de groepen van f 3-4, f 4-5
en van f 5-6 een aantal huren is verschoven
naar hoogere groepen en uit de jaarhuren
een aantal naar lagere groepen, ziet men
een zeer groote toeneming van de huren
van f 6-7 en van f 7-8 per week. In Juli 1927
waren de aantallen 474 en 390 en in Aug.-
Sept. 1931: 933 en 635.
Hoezeer tenslotte de huurverhoogingen de
verlagingen overtreffen, is gebleken uit het
feit, dat sinds Juli 1927 de gezamenlijke
huursom een stijging van 10 pet. heeft on
dergaan.
ÜOUth. V/h N.V. J. VAN SCHIJNDEL CO. Oost.Adn.ir.liteitsk.de 47 - Rotterdam
Opslagplaatsen, Zagerij en Schaverij:
ZZZZZZZZZ Nassauhaven-^Boereqgat
ANNO 1S53
Leipziger Voorjaars-Messe
Op 6 Maart 1932 neemt de Leipziger Voor
jaars-Messe een aanvang. De beurs voor
techniek en bouwbedrijf zal tot 16 Maart
zijn opengesteld, die voor meubelen tot 10
Maart.
loonsverlagingen
in het Bouwvak
In 14 Duitsche steden, w.o. Berlijn, Mün-
chen en Breslau is een definitieve regeling
van de loonsverlaging voor timmerlieden,
metselaars, handlangers en andere wet&lie-
deö in het bouwvak r-vn krauwt gewonden.
Aantal
op 1 Januari 1931
Toeneming van het aantal
woningen:
a. door nieuwbouw
le Gemeentewoningen
2e Vereenilgingswoningen
3e Particuliere woningen 2
b. door herbouw
c. door verbouw
Afneming van het aantal woningen:
a door slooping
b door verbouw 39 2
c door onbewoonbaarvcrklaring 1
Wijziging van het aantal
woningen door veranderd
gebruik;; splitsing en samen
voeging
Netto vermeerdering
392 2790
Totaal aantal woningen aanwe
zig op 1 September 1931 116834
Aantal inwoners der Gemeente
op 1 September 1931 447830
B. Woningbouw in uitvoering op 1 Septem
ber 1931. (Uitsluitend nieuwbouw).
Gemeentelijke bouw woningen
Vereenigingsbouw 175
Particuliere bouw 5279
Totaal ïn aanbouw
5454 woningen
XTationaal Congres voor
Vakopleidings-vraagstukken
Op 28, 29 en 30 December a.s. zal te den
Haag in de Grafelijke Zalen op het Binnenhof
een Nationaal Congres voor Vakopleidings-
Vraagstukken worden gehouden.
Een der belangrijkste kwesties bij de te
behandelen prae-adviezen zal zijn, of op mid
welbaar technische scholen voor bouw- en
waterbouwkunde, al dan niet onderwijs be
hoort gegeven te worden in de hoogere wis
kunde en de berekening van statistisch on
bepaalde constructies.
MAASTRICHT j
1 NEDERLANDSCH FABRIKAAT 1
voor R'DAM on OMSTREKEN:
AEL3RECHTSKADE 147b
TELEFOON 30404-30233
DELHSCHESIRAAl 12b ROTTERDAM
TELEFOON 57650 (2 lijnon)
uw adres
voor Uw
DRUKWERKEN
Drukkerij LIBERTAS
GOUDSCHE SINGEL 105 - ROTTERDAM
Teleloon 22490 (4 lijnen)
■ill
VESTIGT U TC UILLEKBSBEBq
Inlichtingen bebouwing aan denTerbregscheweg
te Hillegersberg bij
Vlietstraat 8 b Rotterdam Telefoon I174R
Gegarandeerde kwaliteit en verlijming
Weenaplein 8 ROTTERDAM - Tel. 41490
WADDINXVEEN
TELEFOON No. 6
Opslagplaats ROTTERDAM aait den ZWAANSHALS Ho. 203-205 - Telel. No. 40891
SCHEEPMAKERSSTRAAT 55 - DEN HAAG - TELEF. 772240
N.V. M.J.FEENSTRA'Sl
CAPEUe A/O USSEL
Telefoon 32246 GIPS en CEMENT
Rotterdam Scherp concurreerende r pilzen
Aelbrechtskade 43
N.V. KON.
ROTTERDAMSCHE
IJZER
MAATSCHAPPIJ
BETON-
v.h. VAN WANING Co.
ROTTERDAM
TELEF. 21094 (3 lijnen) FILIAAL ENSCHEDE
EN BIJKOMENDE WERKEN
