ZATERDAG 14 NOVEMBER 1931
TWEEDE BLAD PAG. 5
ECONOMISCHE WERELDPROBLEMEN
De tegenstelling Engeland-Frankrijk
II*)
Wat heeft Nederland te doen in den
strijd tusschen de goud- en de niet-
goudlanden? Heeft zij zich bij Engeland
aan te sluiten of affiniteit te betoonen
tot Frankrijk? Of heeft zij een gulden
middenweg te bewandelen? Wij willen
beginnen met te constateeren, dat er in
deze geen gulden middenweg bestaat.
Of men volgt Frankrijk c.s. of men
hangt Engeland aan.
De Fransche lijn wil zeggen: dansen
naar de pijpen van Marianne op elk
gebied. De gehoorzaamheid aan Parijs
zal met telkens verhoogde doses worden
ingegoten, zoodat men ten slotte niet
anders meer kan doen. Frankrijk is
geen handelsland in de ruime beteeke-
nis van het woordevenmin is het een
industrieel gebied. Het is een conglo
meraat van rijke kapitalisten van
kleinere renteniers en van gezeten land
bouwers met kleinere arealen. Hun
economische politiek is ingesteld op
uiterste spaarzaamheid, op gehechtheid
aan eigen grond en op sterk geprono-
ceerd chauvinisme. Zij zien de interna
tionale lijnen niet breed. kunnen
zich moeilijk loslaten van hun enge be
grenzing als burger van „la Chère
France" en brengen bij alles de Fran
sche mentaliteit naar voren, die iets
kleinburgerlijks heeft. Een Laval
minister-president, die geen woord
Engelsch kent kwam alleen naar
Amerika om zijn Fransche opvattingen
te luchten, terwijl hij dacht, daarmede
algemeene belangen te dienen. Het
Fransche standpunt en het wereld-leven
zijn voor hem identiek. Het is geen
onwil om het zóó en niet anders te zien
integendeel, het is de Fransche geest,
die geen andere begrenzing kent dan de
eigen Fransche sfeer. In dat milieu kan
op den duur de Hollander niet ademen.
Het benauwt hem het zou nét worden
als
in den Napoleontischen tijd,
toen men ook in Fransche richting ge
drongen werd, niettegenstaande Napo
leon een groote geest was met een vêr-
zienden blik. Ten opzichte van „la
Patrie" echter was hij even geborneerd
als elke Franschman.
Doch wat zou Frankrijk ons kunnen
bieden? Wij hebben uitgestrekte Kolo
niën, die als voorbeeld voor goede kolo
nisatie-politiek kunnen worden aange
haald wij exporteerden voor de crisis
per hoofd van bevolking het meest
wij hebben een industrie, die relatiei
er wezen mag wij hebben tal van
ondernemingen, die internationaal zóó
danig z;in uitgegroeid, dat zij voor de
grootste buitenlandsche concerns niet
behoeven onder te doen. Dat alles onder
Fransch juk te brengen, beteekent ver
stikking van onze energie van onze
ondernemingsgeest.
Amerika is evenmin een land, aan
wiens leiband wij zullen kunnen loopen.
De Yankee is sterk egocentrisch de
dollar is voor hem alles en de dollar is
de maatstaf, zoowel voor materieele als
voor moreele aangelegenheden. In zijn
hart is de Amerikaan even „narrow-
minded" als de Franschman, zijn uitge
strekt grondgebied, zijn skill en zijn
industrialisatie ten spijt. De Amerikaan
wil, maar hij kan niet. Hij doet aan
internationale politiek, net als de tou
rist Parijs doet in twee dagen en
Nederland in één dag. Hij heeft een
schrik voor Continentale problemen,
niet omdat hij bang is (in eigen land
heeft de Amerikaan misschien veel
meer ongerechtigs op te ruimen) maar
omdat hij het niet begrijpt niet
begrijpen wil, maar ook niet begrijpen
kan. Hij heeft hoogescholen, maar wei
nig diepgaande kennis hij heeft
prachtige voorlichtingsbureaux over de
geheele wereld, die een macht van
cijfers verzamelen, maar hij beziet die
cijfers oppervlakkig. Zij zijn naief en
toch sluw zij zijn ontwikkeld, maar
toch uiterst bekrompen het is een
natie van groote tegenstellingen, doch
neerhellende naar het kleine. Zij zullen
nimmer de wereldhegemonie kunnen
bezitten, noch in politieke, noch in eco
nomische beteekenis. Zij willen leiding
geven, maar zij worden ten slotte zelf
geleid.
De Engelschman.
Geheel anders is de Engelschman. De
Engelschman is hooghartig, maar van
een beminnelijke trots. Zij zijn niet be
studeerd in de beteekenis van hetgeen
wij aan bestudeerd zijn, hechten. Des
alniettemin hebben zij een helder in
zicht en een scherp opmerkingsvermo
gen. Door de eeuwen heen hebben de
Engelschen zich op handel ingesteld;
zij hebben hun bankwezen aan den in
ternationalen handel ondergeschikt ge
maakt zij hebben de scheepvaart ge
steund ter wille van den handel en zee
lieden gevormd, die zelfs door de Neder
landers niet worden overtroffen. Zij
hebben leeren koloniseeren op hun ma
nier; zij hebben daarbij fouten ge
maakt, die zich zullen wreken, maar
vergeten mag niet worden, dat de
Britsch-InHische bevolking tot de meest
fanatieke behoort en uiterst moeilijk
is te regeeren. Bovendien zijn de afstan
den er heel wat grooter dan bijv. in ons
Indië, terwijl de intellectueele ontwik
keling er ook heel wat grooter is. De
Engelschman is een geboren aristo
craat van geestzij hebben faire eigen
schappen en houden er over het alge
meen geen minderwaardige p^actijken
op na zij huldigen het principe van
„leven en laten leven" zonder het over
wicht bij het „laten leven" te leggen.
Zij zijn chauvinistisch, maar zien daar
bij de goede eigenschappen van andere
volken niet voorbij. Zij willen Enge
land laten zegevieren, maar zij hebben
belang bij het feit, dat het de anderen
ook goed gaat, want anders is geen
bloeiende internationale handel en geen
internationale financiering mogelijk.
De Duitscher in ons Indië nam over het
algemeen arrogante allures aan voel
den zich zoover zij dat konden, heer en
meester; de Engelschman daarentegen
was de fijne geest, die eischte, dat zijn
heilige rechten als gast niet werden
geschonden, doch hijzelf schond die
rechten evenmin. Hij is aangenaam in
den omgang, hij is fair in zijn trans
acties en royaal in zijn geste.
Wij kannen niet buigen.
Welke handelsbanden wij, Nederlan
ders, ook met Duitschland mogen heb
ben welke gevoelens op geestelijk ge
bied velen in Nederland ook voor de
Fransche natie mogen voelen, wij zul
len nimmer ons buigen onder het juk,
noch van den Duitscher, noch van den
Franschman.
Vandaar, dat het ons eigen belang is,
wanneer Engeland zijn internation-.de
economische leiders-positie terugneemt.
Wij moeten het toejuichen, dan Londen
zich heeft weten los te maken
van het Fransche juk; daarmede heeft
Engeland niet alleen zich zelf bevrijd,
maar tevens de andere handelsvolken
het juk ontnomen, tenminste wanneer
wij het niet vrijwillig blijven torsen.
Aansluiting bij Engeland is ons zelf
behoud, al zien wij dit nog niet alge
meen in. Toch worden wij onweerstaan
baar in die richting gestuurd, zooals
tenslotte alle werkelijke handelslanden
naar het „good old England" afdrijven.
Wij idealiseeren Engeland niet in het
minst; doch de verhoudingen in het
juiste licht zien, beteekent nog geen
idealiseering. In de na-oorlogsjaren
ging het de internationale handelsbewe
ging slecht. Wij hebben daarvoor tal
van redenen vernomen doch steeds is er
één argument vergeten een argument
waarop wij altijd hebben gehamerd en
blijven hameren, ook nü, Engeland
heeft zijn traditioneele r&l niet kunnen
spelen, versufd en verlamd als het wa3
door den wereldoorlog het heeft zijn
plaats zien innemen door volkomen on
bevoegden, die wél het air, maar niet
de capaciteit ervoor hadden. Amerika
heeft dit onomwonden verklaard en ge
wezen op de noodzakelijkheid, dat het
pond weer de internationale waarde
meter moet worden. Met dat Pond
wordt natuurlijk niet de doode munt
bedoeld maar Engelands kracht, Enge-
lands energie en traditie op internatio
naal financieel gebied.
Iets meer hoopvoUe toekomst.
Wij zien de toekomst iets meer hoop
vol in; niet omdat wij niet duidelijk
herkennen, dat Europa nog den uiterst
moeilijken weg moet bewandelen tus
schen de schroffe eigen belangspolitiek
van de tijdelijke machtigen der aarde
niet, omdat wij niet zien, dat alom ver
wording, wantrouwen en haat heer-
schen, factoren die de liefde voor het
Iloogere hebben verdrongen neen,
omdat Engeland het stuurrad in han
den heeft genomen om geleidelijk den
ouden wereld-koers weer te gaan vol
gen, die naar materieele welvaart
leidt, maar die tevens onze oogen zal
gaan openen, voor datgene, wat meer
waarde dan materialisme heeft ons
„England leads the way" laten wij
nauwkeurig nagaan, hetgeen er aan de
overzijde van Het Kanaal geschiedt
want ongetwijfeld wordt er wereldge
schiedenis gemaakt van het echte,
goede oude soort.
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Heteren, D. J. van de
Graaf te Ede (G.). Te Vinkeveen, S. van
der Snoek te Veenendaal.
GEREF. KERKEN.
Aangenomen: Naar ZaJk (O.), cand.
J. J. Verleur te Amsterdam. Naar Gets
(Dr.), cand. J. ten Hove te Zalk (p.).
Bedankt: Voor Meppel (vac.-B. Hage
naar), L. Oranje Czn. te Laren (N.-H.).
Voor Pijnacker-Nootdorp en Giessen-Rys-
wjjk (N.-B.), cand. J. ten Hove te Zalk (O.).
GEREF. GEMEENTEN.
Beroepen: Te Vlaardingen, M. Heykoop
te Utrecht.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST.
De heer H. W. Waardenburg, te
Bruinisse, candidaat aan de universiteit te
Utrecht, is door het Prov. kerkbestuur van
Utrecht toegelaten tot tie Evangeliebedie
ning in de Ned. Herv. Kerk.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
De heer O. Bouwman van Kampen, cand.
aan de Theol. School te Kampen cn beroe
pen predikaant bij de Geref. Kerk te Zaltbom-
mel, is door de classis Tiel peremptoir geëxa
mineerd en toegelaten tot den dienst des
Woords en der Secramenten. Bevestiging er
intrede is voorloopig vastgesteld op 13 Dec.
a.s. Als bevestiger zal optreden zijn vader.
Prof. Dr. H. Bouwman te Kampen.
Ds. J. P. C. TEN BRINK.
Men meldt ons, dat de ongesteldheid van
Ds. J. P. C. ten Brink, predikant der Geref.
Kerk te Gouda, van dien aard is, dat hij ge
durende deze maand nog wel niet in den
predikdienst zal kunnen voorgaan.
Dr. E. D. KRAAN.
Dr E. D. Kraan, Geref. predikant te Vlaar
dingen, is deze week naar Dieppe (Noord-
Frankrijk) vertrokken, om aldaar enkele we
ken namens de vereeniging „Bethsaida''
geestelijken arbeid te verrichten onder de
Nederlandsche haringvisschers.
EMERITAAT
Ds. H. H. IJ n z o n i d e s H.IJzn., Ned. Herv.
predikant te Eemnes Binnen ontving op zijn
verzoek van het provinciaal kerkbestuur van
Utrecht om gezondheidsredenen eervol emeri
taat, met ingang van 1 Jan. e.k. Ds. iJnzonides
heeft zich reeds gevestigd te Baarn, Tromp-
laan 30.
KERKINSTTTUEERING
Nader deelt men ons omtrent het door de
Classis Den Haag der Geref. Kerken genomen
besluit tot Kerkinstitueering in het Laak
kwartier, het volgende mede
Ten aanzien van de Kerkinstitueering in
het Laakkwartier, wordt met op één na alge
meene stemmen besloten te adviseeren tot
institueering over te gaan. De Classis adviseer
de voorts, alle middelen in het werk te stel
len, dat da nieuwe Kerk 1 Januari 1932 zelf
standig kan optreden. De grenzen der nieuwe
Gemeente werden vastgesteld als volgt: Spoor
baan H.IJ.S., Trekvliet, Broeksloot. De Classis
ging geheel accoord met het voorstel der Com
missie van voorbereiding tot Kerk-instituee-
ring in het Laakkwartier aangaande de bij
dragen, welke gegeven zullen worden door de
Kerken van Den Haag-Oost en Rijswijk. Ver
der werd geadviseerd, aan deze Commissie op
te dragen, zooveel mogelijk alle maatregelen
te treffen, die noodig zijn voor het aanstonds
behoorlijk functionneeren der nieuwe kerkelij
ke administratie. En ten slotte werd aan alle
Kerken der Classis geadviseerd, bij de te on
dernemen kerkbouw door de nieuwe Gemeente,
hulp te bieden door het houden eener collecte.
De Classis heeft zich verantwoordelijk ge
steld voor eventueele tekorten dezer nieuwe
Gemeente.
KERKGEBOUWEN.
Te Charlois (Rotterdam) is door den
Kerkeraad der Geref. Kerk de ingebruikneming
de nieuwe kerk aan den Carnissesingel
voorloopig bepaald op Donderdag 26 November
a.s. De Commissie van Beheer zal dan bij
monde van haar Voorzitter het kerkgebouw
aai. den Kerkeraad overdragen en de wijk-
predikant zal dan voorgaan in den dienst des
Woords.
Te Zoetermeer-Zegwaart is door
Ds. H. Versluljs de eerste steen gelegd voor
de nieuwe Geref. kerk. Hij sprak over Psalm
118 22. Verder voerden het woord de heer
J. M. Boon, voorzitter der bouwcommissie, en
Burgemeester L. R. Middelberg. Gesloten werd
met dankgebed en gezang van Psalm *4 1
en 2.
VERKIEZINGEN.
Hoogeveen. Voor het kiescollege wer
den alle aftredenden herkozen. De kiesver-
eeniging „Evangelie en Belijdenis" (Geref.)
had 5 aftredenden candidaat gesteld. De zesde
aftredende werd van confessioneele zijde aan
bevolen.
Gorinchem. Voor het kiescollege zijn
gekozen de candidaten van de Vrijzinnigen
met 255277 stemmen.
TEGEN DE GODSLASTERING.
Te Rotterdam heeft de Kerkeraad der
Geref. Kerk het volgend adres aan den Minis
ter van Justitie verzonden:
„De Raad der Gereformeerde Kerk van
Rotterdam, met groote ergernis kennis geno
men hebbende van een schrijven in het dag
blad „de Tribune" van 18 Sept. j.l., waarin
God op de meest snoode wijze gelasterd wordt
en in Zyn eere aangerand, waardoor de gods
dienstige gevoelens van een groot deel der
bevolking op ruwe wijze worden gekrenkt;
„met blijdschap uit de dagbladpers verno
men hebbende, dat van verschillende kanten
hij Uwe Excellentie protesten daartegen zijn
NIEUWE KWEEKSCHOOL TE ROTTERDAM
ingediend, met het dringend verzoek maat
regelen te nemen tot beteugeling van open
bare godslastering op onze vaderlandsche erve:
„voelt zich gedrongen zich tot U te wenden
om u te doen weten, dat hy zich met genoemde
pretesten en met het tot u gerichte verzoek
van heeler harte vereenigt en zich daarbij ten
volle aansluit."
kerk en zedelijkheidsvraagstuk.
Te Deventer in de Evang.-Luthersche
Gemeente hoopt Ds. W. J. Kooiman in een
reeks maandelijksche avonddiensten te spre
ken achtereenvolgens over: Het Evangelie van
Christus en de liefde; Het Evangelie v-iH
Christus en het huwelijk: Het Evangelie van
Christus en het kind; Het Evangelie van
Christus en de echtscheiding; Het Evangelie
van Christus en het huisgezin.
I>eze diensten, die ongeveer een uur duren,
zullen verrijkt worden door muziek of zang.
evangelisatie
Te Waubach (l.) zal, vanwege den Ker
keraad der Geref. Kerk, aan de Nieuwenhager
heidestraat, in de nabijheid van het Steenen
Kruis, een Evangelisatiegebouw gesticht
den. Aanbesteding en gunning hebben reeds
plaats gehad.
giften en legaten
Te Gaastmeer ontving de Geref.
Kerk van wijlen mej. J. van der Goot een
legaat van pl.m. f 1300. De diaconie dier
kerk ontving van dezelfde een legaat van
f 500.
Schoolnieuws.
De bekende Kweekschool met den Bijbel te Botterdam, thans noq gevestigd in het stati
oude heerenhuis aan het Haringvliet 4$, gaat binnenkort een nieuw gebouw betrekke
Be eerste steen werd reeds eenige weken geleden gelegd. Het fraaie gebouw zal ve
rijzen aan den Beukelsw-eg hoek Essenbur'gsingeh
HOOFDBENOEMINGEN
Haulerwijk, S. van Hasselt te Zwarte-
Wirdum (Fr.), J. Leutscher, eerste
derw. aan de O. Q. van Swinderenschool te
Groningen. Mede op tal stonden R. Houkema
hoofd Geref. School te Wons en Th. Bakker,
eerste onderw. te Huizum, hij Leeuwarden.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Arnhem. (Herv. Julianaschool, Paasch-
berg, hoofd G. Djjkman), P. Kuiper te Har-
lingen.
Harlingen (Pr. Julianaschool), R. Krol
te Ryperkerk.
A s p e r e n (hoofd j. v. d. Velde) uit 40
soil., voor tijdelijk, J. Kleyer te Voorthuizen.
Lonneker (school G. J. Heekstr., hoofd
P. Jouwsma), A. Grimme te Duivendrecht.
derua te Franeker.
Z u i 1 i c h e m (hoofd M. M. Verbrugge),
P- W. van der Heyden te Sliedrecht
O o s t w o 1 d ^Old.) (Herv. School, hoofd
R. J; Bakker). H. F. K. Koster te Groning >n
Mede op tal stonden A_ Hof6tra te Leeuwar
den en W. Schol ten te Steenwijk.
Bennekom (Herv. School, hoofd L. v.
d. Kamp), voor tijdelijk H. v. d. Pol te Ede;
ing. 1 Jan. e.k.
Minnertega (Fr.) (hoofd A. J. Beng-
sma), mej. A. G. Wagenaar te Heidenschap
bij Work urn.
VEREENIGING VAN CHR. ONDERWIJZERS
De Vereeniging van Chr. Onderwijzers er
Onderwijzeressen denkt in 1932 haar alge
meene vergadering te houden in Zwolle. De
volgende sprekers zullen daar optreden: de
heer D. F o k k e m a, van Utrecht, zal de
vraag behandelen: „Is de straf opvoedings
middel?'» Mr. H. Bij leve ld, van Amster
dam, zal spreken over: „de Staat en het kind";
en de heer K. Brantst van Haarlem, hoofd
inspecteur bij het L. O., zal handelen over het
onderwerp: „de geestelijke belangstelling vs
den Chr. Onderwijzer voor de Chr. School".
UNIE VAN CHR. ONDERWIJZERS
De algemeene vergadering is bepaald op
Dinsdag 29 December a.s. te Utrecht in hotel
„Noord-Brabant".
In de morgenvergadering komt na afdoening
van de huishoudelijke zaken ter tafel een voor
stel van het Hoofdbestuur in zake de Lichame
lijke Opvoeding, waarin het zich op het stand
punt stelt, „dat dit onderwijs uitsluitend be
hoort te zyn in handen van speciaal hiervoor
opgeleide vakonderwijzers, terwyl z.g. appli
catie-cursussen geacht moeten worden de nood
zakelijke vakbekwaamheid niet te kunnen bij
brengen en dus niet in het welbegrepen be
lang van een deugdelijke lichamelijke opvoe
ding der schooljeugd te zijn". Dit voorstel ii
ontstaan na bespreking in de afdeelingen vai
het referaat van den heer G. Burgwal op de
vorige vergadering.
Van de afd. Lutten is er een voorstel om te
bepalen, „dat onderwijzers die een betrekking
bekleeden bij het Openbaar Onderwijs, geen lid
kunnen zijn der Unie". In de toelichting wordt
gezegd, dat meerdere onderwijzers-Unieleden
aan Openbare Scholen verbonden zyn. Deze
toestand wordt ongewenseht geacht. Als
niet zelf als Unie-lid bedanken dient de Unie
zelf een meer idealen toestand te zoeken. Het
Hoofdbestuur ontraadt eenparig het aannemen
van dit voorsteL „Het meent, dat wie zich als
Chr. onderwijzer in een of andere Openbare
School op zijn plaats gevoelt, door ons niet uit
de Chr. organisatie mag gedrongen worden".
Ds. G. W. C. Vunderink, van Zeist, zal des
middags een rede houden over „Psychisch
evenwicht by kinderen''.
Ten slotte is er een motie van afkeuring
over het Wetsontwerp L. O. Wet-Terpstra.
CHR. ONDERWIJS
AAN ACHTERLIJKE KINDEREN
Vergadering te Utrecht.
De vereeniging tot bevordering van chr.
onderwijs aan achterlijke en zenuwzwakke
kinderen kwam heden in vergadering bijeen
in hotel „Terminus" in Utrecht
In de morgenvergadering werd na afdoe
ning van eenige huishoudelijke zaken een
lezing gehouden door den heer G. J. v. d
Ploeg, hoofd der O. G. Heldringschool voor
b. 1. o. te Rotterdam-Zuid, over:
Hoewel spr. in het bijzonder gedacht heeft
aan de O. G. Heldringschool hebben de
mededeelingen toch een algemeen karakter
Bij de moeilijkheden van den te kiezen or
ganisatievorm der Vereeniging, waarvan de
school uitgaat, gaf spr. verreweg de voor
keur aan een Vereeniging, uitgaande van
alle Christelijke schoolbesturen in een be
paald ressort Ten aanzien van de samen
werking der verschillende kerkelijke groe
pen bepleitte inl. het statutair vastleggen van
de verhoudingen, zoowel van Bestuur als
personeel naar pariteit
De school, aldus spr., zij centraal gelegen,
gemakkelijk bereikbaar. In Rotterdam wor
den de leerlingen, die veraf wonen, per auto
bus onder geleide gehaald. Het beginnen in
oen houten hulpschool heeft, naast nadeelen.
ook het groote voordeel, dat de capaciteit
eener nieuwe, steenen school daardoor voor
af vrij nauwkeurig bepaald kan worden.
Spr. geeft er de voorkeur aan, om in de
lagere klassen onderwijzeressen, in de hoo-
gertf onderwijzers te plaatsen. Zoowel onder
PROF. DR. K. MARTIN
Prof. Dr. K. Martin, de grondlegger va
geologische studie in Nederland, emeritus
hoogïeeraar in de geologie aan de Universi
teit te Leiden, wordt 24 Nov. a.s. S0 jaar
de leerkrachten met veel als met weinig
dienstjaren bij het L. O. blijken zeer geschik
tc leerkrachten voor het B. O. te zijn.
Vele ouders hebben een te gering denk
beeld van wat er in onze scholen gebeurt,
een te hoog denkheeld van hun kroost. Hoe
wel de zeer-zwakzinnigen, de imbecillen, het
aanzien onzer scholen bij de ouders der de
bielen niet verhoogen, pleit spr. o. a.
redenen van barmhartigheid toch ook tot
opname dezer ongelukkigen in voorklassen
te besluiten.
In het bijzonder spreekt inleider nog over
eiikele schoolhoofden bij het L. O., die wei
geren zwakzinnige kinderen naar de scho
len voor B. O. te zenden. Hij vraagt het be
stuur middelen te overwegen om dat euvel
kiachtig te bestrijden.
De heer P. C. Brandw ij k, hoofd van de
Dr. H. Piersonschool te Den Haag voor bui
tengewoon onderwijs, sprak over het Haag
sche nazorgrapport. Den Haag blijft wat be
treft de nazorg, verre ten achter bij andere
plaatsen. Op 19 Mei 1928 benoemden B. en W
een commissie ter bestudeering van dit drin
gende vraagstuk, waarin ook vertegenwoor
digers van het Prot. Chr. en Katholieke B.
L. O. zitting hadden. De resultaten zijn neer
gelegd in een rapport, dat 1 Nov. 1930 aan
B. en W. werd uitgebracht Uitvoerige gege
vens werden verzameld waarvan spr. die
van de verdiende loonen naar voren brengt.
Van de jongens van 14-17 jaar (161) zijn
er 34,8 pet die minder verdienen dan f 5
per week, 53,4 pet. komt hooger, van 11.8 pet
bleef het loon onbekend.
Van de 18-20 jarigen (116) blijft 35,3 pet.
onder f 10, 53,5 pet komt daarboven uit
115 pet onbekend.
Van de 21-jarigen en ouder (235) blijft
28,9 pet. beneden t 15, 54,9 pet. komt daar
boven, 16,2 pet onbekend. In de laatste
groep zijn ei- 44 die f 30 of meer verdienen,
dat is 18,7 pet
Naar het oordeel der onderzoekers zijn als
geslaagd te beschouwen van de eerste groep
56,5 pet, van de tweede 56 pet, van de der-
dt 57,9 pet
Voor de meisjes bedragen deze getallen
75 pet, 54,4 pet en 42,3 pet
Uit inlichtingen van de politie blijkt dat
27,2 pet van de jongens en 17,3 pet. der meis
jes met haar in aanraking kwamen, de 'jon
gens in hoofdzaak voor diefstal, de meisjes
voor onzedelijkheid.
Het rapport bevat ook nog een hoofdstuk
over de uitkomsten van het onderzoek naar
de lichamelijk-gebrekkige rijpere jeugd, een
terrein waarop vooral de H. A. V. O. nuttig
werk zal kunnen verrichten. Ten slotte wor
den een aantal voorstellen aan B. en W.
aanbevolen:
een „Commissie voor de Nazorg";
een „ambtenaar voor de Nazorg";
een centrale werkinrichting voor onvol-
waardigen;
een tuinbouwbedrijf met onvolwaardlgen
als arbeidskrachten;
een regeling voor de avondverzorging;
het geven van arbeids- en huishoud-
onderwijs in de hoogste klassen der scholen
voor B. L. O.
Waar de leerkrachten bij het Chr. B. L. O.
niet in staat zijn zelf de nazorg voor de
oud-leerlingen op afdoende wijze ter hand
te nemen, kan getracht worden de nazorg
te leggen in handen eener commissie waar
in de drie groote genoemde groepen zijn
vertegenwoordigd.
EXAMENS
PROMOTIES
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Bevor
derd tot doctor in de letteren en wijsbegeerte
ACADEMISCHE EXAMENS
R.K. HANDELSHOOGESCHOOL TE TILBURG
Geslaagd: Handelswetenschap.
Civlel-i
ma, Tenang.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN,
:and.-sx., de heer T. N Ho1
T P. Ongklehong, Lelden.
Arts-ex., de heeren J M Heuff, Den Haag e
- sohap, doet..ex., de heeren H va
Scheveningen en H H SchlPDei
de he.
M
tterkunde, i
laarlem.
idend kerkelük-c
Apothekers.assistent, de dai
W A M de Jongh.
Goeman. Rotterdam on Th. M. Bautz, Den Ha.
Nederlandsche taai en letterkundi
mej. M. Stenfert Kroese, Haarlem.
Godgeleerdheid, voorbe
de heer G. Cac
Apothekers.a
Leiden en P W Stuurman. Leiden
lographie, cand.-ex., de heer J. Wln-
Helder en W Rijmer, Enached*
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. GeBl.
Tandheelkunde, theor. tandheelkundig examen
H L J 1
mej. A M Weitei
Geneeskunde
Defesche en H C van Hattu
ex.. de heer J. Hulbregtsen en
Apothekersassistent Opger
ten Geslaagd de dames M G Lantlng, Schoonen-
oord en O. Buwalda-Rey, Utrecht; en de heer
GAM Geveling, Huissen.
R.K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. Gesl.:
Germaansche taal- en letterkunde, doet—ex., de
heer K F E Horbaeh te Utrecht (met lof).
1 en letterkunde (Fransch)
cand.-ex.. s
(met lof).
1 M Baudoln te NiJmegei-
Apothekers-assistent, do dames D G Groanen-
- - - - L Harkema te Warf-
3 te Applngedam.
hulzen en A M R<
EXAMENS STAATSINRICHTING
•s-G r a v e p h a ge. 18 Nov., Akte M. O. Go
ëx. 4 cand. Geslaagd de heeren
den Haag en D, Boevc te Alma!
EXAMENS GESCHIEDENIS
Amsterdam. 13 Nov. Akte
2 cand, geslaagd mej. N. Damstó
F. Beklnk l
ROFFEL-RIJMEN.
AAN JAN SCHOUTEN
ïekgestoelte getredet
Beste Jan! ik kom je troosten,
Dat men je zoo heeft bedroefd,
Dat Albarda in de Kamer
Je zoo treurig heeft getroefd.
Van je vroegere bewering
In de Rotterdamsche Raad
(Je zei immers: het gaat fout als
Rood de kas beheeren gaat.n
Van je vroegere bewering
Bleef geen spaan, geen splinter heel-
Daarom vloog Ce roodc fractie
Je natuurlijk haar de keel!
Dat het nu toevallig mis liep
Met de Rotterdamsche kas,
Was, natuurlijk ja, natuurlijk,
Omdat datnatuuuurlijk ivas.
Suze gaf je voor je broekje
Vliegen vloog ook op je af;
Ja! dat heb je, als je raak raadt!
Dan krijg je (natuurlijk!) straf.
Zie je wéér, Jan, dat iets mis loopt,
Doe dan net of je niets ziet;
Word toch es wat onbesuisder,
Stoor je aan de toekomst niet;
Doe es nèt of je wat doen wilt
Voor je arme medemensch;
Zeg es in de Tweede Kamer
Eén of andre groote wensch;
Ding op een begrootingspostje
Eens een paar miljoentjes af;
Zeg: dat je dat bloedgeld liever
Aan de werkeloozen gaf.
Je moet ook es durven liegen,
Als een échte demagoog;
Aaien moet je naar beneden;
Als je trapt, trap dan omhoog;
Zeg ook zoo es: sabelsleepers!
Praat es van: regeeringsidiek!
Van een door-en-door vergeven
Gore gifgaspolitiek!!
Beste Jan! als je dat aandurft
Laten ze je vast met rust;
Wordt (misschien) je groote teen straks
Door Suzettetje gekust
Maar, 'k heb weinig hóóp, Jan Schouten!
Nee, je bent geen soepel mensch!
Je bent haast zoo eigenwijs als
Je
Je dienaar,
(Nadruk verboden.) LEO LENS.
N.R.C.V.
DE ONRECHTMATIGE AFBREKING OP
HERVORMINGSDAG.
De Omroepgids van de N.G.R.V.
geeft een overzicht van hetgeen zich afge
speeld heeft op Hervormingsavond. Ren
protest wordt ingediend tegen de „straf",
doch evenzeer tegen het feit, dat de Om-
roepvereeniging onverhoord werd ver
oordeeld.
Over de zaak zelf wordt nog gezegd:
Onze vereeniging had. rekening houdend
met het karakter van het algemeen pro
gramma, daaruit ieder persoonlijk element
geweerd. Er was alleen in vermeld: bijbel
lezen, gebed en zang. Het was aldus de
samensteller van de Hervormingsherden
king, Ds. Wallieu voor hen die goed le
zen. een programma, dat spreekt van on
derdrukking van de geloovigèn, van >ie hul-
pe Gods en van dank der geloovigen aan
God
Toen nu door den Radioraad aanmerking
werd gemaakt op het feit, dat deze uitzen
ding als .kerkdienst" werd aangekondigd,
hebben we ook daarin toegegeven en is
opdracht verstrekt, dat de uitzending bet
karakter zou dragen van een zanguitvoe
ring. En hoewel we in de meening var
keerden, dat hiermede aan alle bezwaren
was tegemoet gekomen, werd toch nog afge
broken.
Wat bewijst ditY We mogen daaruit
concludeeren, dat volgens de inzichten van
de Algemeen Programma Commissie een
feit als de Hervorming niet in een alge-
meen-nationalen omroep mag worden ver
meld, zelfs niet, wanneer iedere mogelijk
heid van krenking van andersdenkenden
is uitgesloten.
Daartegenover stellen wij met kracht en
met fierheid de stelling, dat de Hervor
ming, die haar stempel heeft gezet op ons
volksleven, een gebeurtenis is, waarvan de
invloed ver uitgaat buiten den eigen kring
van onze orthodox-protestantsche luiste
raars. Wanneer er ooit sprake is van een
beweiging, welke in en buiten ons vader
land van „algemeen" belang is geweest,
dan mag de Hervorming, die op alle ter
rein des levens groote gevolgen had, daar
toe worden gerekend.
De secretaris van den Radioraad heeft
ons getelegrafeerd, dat het twijfelachtig
was, of ons volkslied, het Wilhelmus, wel
het algemeen programma thuis behoor
de. Dat heeft toen algemeene verontwaar
diging gewent Welnu, onze volksgroep
gevoelt het als een even erge zoo niet
grooter smaad, wanneer men het feit
der Hervorming uit dit programma wil
schrappen.
Wanneer de Radioraad zich als ideaal
stelt een dergelijken futloozen kleurloozen
nationalen omroep, waarin zelfs voor een
sober gehouden herdenking van net
grooto feit der Hervorming geen plaats is,
dan kunnen we daaruit slechts éen conse-
kwentie trekken en wei deze, dat onze
N.C.R.V., die het Christelijk geloovMl
wenscht te stellen in het centrum van haar
actie, daaraan niet zal kunnen medewer-
EXAMENS AARDRIJKSKUNDE
Amsterdam, 13 Nov. Akte M. O. Geëx.
1 cand Geslaagd mej. L Schröder to Amster-
EXAMENS-WISKUNDE
's-G ravenhage. 13 Nov. Akte K 5. Op
geroepen en opgekomen 2 cand. Gesl. mej A H
M. v. d. Geyn te Puifltlk.
e-G r ave nh age. 13 Nov.. Akte L. .O. Op-
S -- ten. Geslaagd
Oost
tvtJk.
da
EXAMENS MACHINIST
EXAMENS STUURMAN
3 r a v e n h a g'o 13 Nov. Geslaagd
Rlsseeuw en I. C BlervMc*.