Waterman's
TWEEDE KAMER
ZATERDAG 7 NOVEMBER 1931
DERDE BLAD PAG. 9
Fi'KSBEGROOTING 1932
DE HEER AMELINK BEEEDIGD
Vergadering van 6 Nov. 1931
OVERZICHT
Giet r 'zijn wat reetantjes spreektijd opge
ruimd n vrijwel geheel besteed aan finan
cieels beschouwingen. Er is feitelijk niets
nieuw, gezegd en daarom doen we er verder
't zwij en aan toe. Ous nieuws was ook alles
wat d> heer Kersten te berde bracht. Zijn
onco.ni vete, politiek-onmogelijke en aller
minst christelijke „denkbeelden" hoorden
we jarr op jaar in steeds dezelfde bewoor
dingen. De onjuistheid wordt er echter niet
door erkleind en het uitzicht niet vergro>t,
dat ooit het Nederlandsche parlement een
derde deel van het Nederlandsche \'9lk als
een soort minderwaardige burgers in alle
opzichten zal gaan onderdrukken. De mid
del eeuwsoh-Roomsche beginselen van den
heer Kersten op dit punt, waarvoor hij zich
ten onrechte op de Schrift beroept, hebben
afgedaan en krijgen nimmer een kans meer.
Ondanks de verwarrende mystieke lyriek
waarmee ze worden omgeven.
We gaan daar niet verder op in. Nut heeft
het niet.
Dinsdag .is de Regeering aan het woord.
en van Economische Zaken betrekking hebben
de, zal moeilijk zijn aan te nemen. De Kama
kan moeilijk nu nog eens de hoogo koste-
regeerlngsmaatregelen gemotiveerd.
De heer VLIEGEN (S.D.) sloot de rij de
financieels beschouwingen. Hij betoogde, dat
de prijsdaling nog niet zoo hard gaat (klee
ding on huren b.v.). dat de arbeiders alleen
bij medezeggenschap bereid zullen zijn tot loons
verlaging, en da.t van een fiasco
Gemengd Nieuws.
menten zullen zijn
bepalen, hoe de departe-
voOT vrw» .nSSTdi Kamer zich uit- I
spreken. Zoo behoort het grondwettelijk
P*De "kortTngm otl e van den heer
wel zeer merkwaardig, nadat op oi
wijze is aangetoond in hoe ernstige omstandig
heden zich het land bevindt. Men kan zich
die omstandigheden moeilijk beroepen- om ge.
verlaging uit te spreken.
Nu de toestand hoogst
VERSLAG
opening der vergadering
'an Dr. Severijn plaats. Waarna de Kamer ver
der ging met de
Rijksbegrooting 1932
De heer BIEREMA (Lib.) hield flnancieele
beschouwingen. Z.l. zal het onmogelijk zijn de
garantie van 5 jaar van de ultkeerlng aan de
gemeenten aan het Gemeentefonds te hand-
hav. Maar daarmee is niet gezegd, dat het in
gediende kortilngswotje gelukkig is.
Van bezuiniging op den staatsdienst wordt
niet veel verwacht. De begroeting geeft daar
ook weinig van te zien; alleen worden uitgaven
nagelaten of verminderd, die in de bedoeling
lagen of wettelijkvoorgeschreven zijn.
Dat de Uitvoering der Zuiderzeewerken wordt
vertraagd, vond de heer Blerema niet erg. We
zullen op de drooglegging zeker een verlies
van 1000 miljoen gulden lijden.
Een kleine korting op de salarissen der amb
tenaren zal niet achterwege kunnen blijven la
de benzinebelastlng wilde de heer Bierema mee
gaan. Maar het is het uiterste.
Een eventueele radiobelasting zal wei me'f
opbrengen dan 1 mlllloen als men niet de ont-
van-apparaten, maar de loudspeakers belast.
Het dekkingsplan van den heer Albania heeft
met dekking alleen dit gemeen, dat hot geen
dekking ls. mede omdat het de leealngsmool-
lijkheden nog zeer zou vergrooten.
De heer J. TER LAAN (S.D.'
op. dat de bourgeoisie op de goed beheerde ge
meente Rotterdam ging smalen, toen er de in-
wel alleen loonsverlaging als middel
ven. De regeering doe* daaraan mee en ge
bruikt daarvoor op geniepige wijze de ambte
naren. De autonomie der gemeenten wordt aan
getast en protest werd geuit tegen de wijze,
waarop de regeering het gemeentepersonMl wil
aantasten. En het heet, dat de regeerlng*voor-
ftemens is een groot aantal ambtenaren boven
65 Jaar aan den kant te smijten.
Als de regeexlng de salarissen wil wljs'gen,
ïnoet ze dat aan de orde stellen In de Com
missie voor Georganiseerd Overleg.
Betoogd werd, dat de loonen van het
hen-depersoneel niet gunstiger zijn ds
de vrije maatschappij.
In de steden zijn de huren te hoog opgedre
ven; ook daarom mag de loondaling over de
geheele lijn niet worden doorgezet.
Een beroep werd gedaan op een deel der R.K.
Kamerfractie om de regeerlng den voet dwars
te zetten. Maar de arDïldoravertegenwoordl-
gers zullen ook nu wel weer onder het kapita
listische Juk doorgaan.
De hoop werd uitgesproken, i
met de kortingen zou terugkeei
ling haars weegs.
Mr. HEEMSKERK (A.R.) besprak de beide
inoties van den heer Marchant. Die op de in
stelling van aparte departementen van Arbeid
dan die in
mrdeedw
_.i maakte, dat „zonder
taande omstandigheden" de salariskorting
de bestaande omstandigheden'
niet is gerechtvaardigd.
De heer KERSTEN (S.G.P.)
beschouwingen en wees op de reeds vele malen
geschetste gevolgen ervan. Ook ons bedrijfs
leven leed er zeer onder. De diepe oorzaak van
onze ellende ligt in onze zonde.
Bij de interpellatie-v. d. Tempel ls het ver
derfelijke en onhoudbare van het socialistisch
stelsel aangetoond. De heer Kersten ging daar
op nogmaals verder in en verklaarde, da* het
privaat bezit gegrond is op Gods Woord en dat
de .toepassing der socialistische beginselen op
maatschappelijke ellende uitloopt, gelijk o.a,
in Engeland gebleken is. Ons volk neme daar-
aaW<fmoe°en^weer een eenvoudiger levenswijze
volgen. Maar de geest des tijds verzet er zich
tegen. Met den vrijhandel kunnen we het niet
meer houden; het ©ene bedrijf na hot andere
wordt ten doodo opgeschreven. Men slulte de
grenzen voor producten, die hier te lande over
vloedig worden voortgebracht.
Ontwapening is onverantwoordelijk tegenover
het buitenland en tegenover de revolutiegeest
In het binnenland. Ons volk moet er van door
drongen worden, dat het voor zijn onafhanke
lijkheid offers moet brengen.
Het socialisme brengt het tegendeel van wat
Gevraagd werd opheffing
wetgeving. Ovei
op den wortel
r verzekerings-
de regeering
De landbouw r
iet de verzekertngsfondsen?
Is er op verloren? Men spreke ze liever aan en
boven alles ruime de regeering den rots der
ergernis van de verzekeringswetgeving op.
Levensstandaard en prijzen moeten omlaag;
de regeering streve in die richting.
Er kome korting op de Inkomsten
Koningin, ministers en kamerleden.
De regeering moet krachtig optreden;
militairen niet t
orkesten behooren
derwijs kost veel t
m de kloosterllngen-
veel betaald.
n ontwikkeld tegen cumula
tie van salarissen en pensioenen.
Verzwaring6 van "oaten^s™]^6* meer* mogelijk.
Tegen Rusland moeten we ons teweer stellen
en den Volkenbond kunnen we wel vaarwel
de revolutie kan alleen het Evangelie
een sterk bolwerk vormen. Maar Rome verwerpt
dat Evangelie, en de Staatkundig Gereformeer
den willen nJet van de coalitie weten en van
de z.g. christelijke politiek, die zich niet richt
naar Gods Woord.
Men lastert als men de 8. G. scheurmakers
Ten slotte werd ^gewezen op de geestelijke
Op8 het financieel# part nam de heer VAN
VUUREN (R.K.) de Kamer mee. HIJ bestreed
de dekkingsdenkbeelden van den heer Albarda,
die afgeloste last door leening wil doen her
leven. Van een gedwongen leenTng wil hij even
min weten; zij zou de kansen voor het bedrijfs
leven om nog geld te krijgen, sterk Inkrimpen.
De toestand is ernstig, maar de regeering
Haar middelen zijn op zichzelf niet mood,
naar het is slechts de vraag of we ze missen
amnen. En dan luidt het antwoord ontkennend.
Stuk voor stuk werd dit ten aanzien van de
DE ONBEWAAKTE OVERWEG
Öp den onbewaakteh overweg te Wemeldinge (Z.) werd de auto van den heer Veenhoek
door den trein gegrepen en versplinterd. De heer Veenhoek werd ernstig aan 't hoofd
verwond; van den heer J. Vleugel werden beide beenen afgereden en is aan de gevolgen
daarvan overleden.
„HANNES UIT Z'N KASTJE"
Voor o-nimgewijden moge-'t raadselachtig
klinken wat wij boven deze foto schreven
onze lezers, die 'n poosje geleden met belang
stelling het verhaal van „Hannes in z'n
kastje" gevolgd hebben, begrijpen aanstonds
de bedoeling, De heer Lauryssen te Etten
(N.-B.) stortte voor eenigen tijd uit een pere
boom en brak daarbij twee halswervels. De
meer dan zestig jaar oude landbouwer was
even beduusd enhoofd met de handen
steunende stond hij op en stapte naar den
dokter, die het feit constateerde en onmid
dellijk den patiënt naar het ziekenhuis te
Breda vervoerde. Daar wees de Röntgenfoto
uit, dat werkelijk twee wervels waren ge
broken. Een gipsverband (een „kastje") werd
aangelegd en de getroffene moest het bed
houden. Onze kranige voorvader kwam hier
echter niet van in, zag de kans om naar
huis te wandelenen wijdt zich thans
vergenoegd aan den arbeid. We behoeven
niets te zeggen van de verbaasde geneeskun
digen, maar plaatsen de foto van den ge
troffene, zooals wij hem kiekten onder den
pereboom, waaruit hij gevallen is.
GOUDA HEEFT EEN TURBINE
NOODIG
Gebruik vooralvreemd fabrikaat.
De gemeente Gouda heeft voor haar licht-
bedrijven een turbine noodig, aldus het
„Volk", waarmee een uitgaaf van f 200.000
is gemoeid. Tot inschrijving voor de le;.o-
rin-g van de-ze turbine werden uitgenoodigd
vijf buitenlandsche en één binnenlandschc
firma: Stork te Hengelo.
Hoewel de binnen 1 andsohe inschrijfster de
laagste bleek, adviseerde de directie der
lichtfabrieken de levering op te dragen
de Zweedsohe firma Stal Ljöngstróm
Finspong.
Zonderling! Nog zonderlinger is: na de
inschrijving is deze Zweedsohe firma in de
gelegenheid gesteld haar prijs te verlagen,
zoodat het verschil met Stork's aanbieding
niet zoo heel groot meer was, toen de com
missie van bijstand het geval in behande
ling kreeg.
De vijf leden dezer commissie voelden er
niets voor, in dezen tijd van werkloosheid,
een order, die hier zeer goed uitgevoerd
kan worden, naar het buitenland te ver
geven te minder nu bleek, dat zij in het
binnenland goedkooper kon worden uitge
voerd.
Dit laatste i6 slechts schijnbaar waar, be
weerde de directeur in de commissieverga
dering. Door het grootere stoomverbruik
komt de exploitatie van Stork's turbine
veel duurder uit. Stork heeft, deelde de
deskundige directeur aan de leeken in de
commissie van bijstand mee, weinig erva
ring in het bouwen van turbines, en de en
kele, die de fabriek geleverd .heeft, voldoen
niet. Zeer vertrouwelijk maakt hij de com
missie deelgenoot van wat een verzeke
ringsagent hem als zijn ervaring had mee
gedeeld: Stork's turbines geven de groen
ste schaderisico.
Alleen de wethouder bleek toegankelijk
voor de argumentatie van den directe»"
Voor wat ten gunste van Nederlandsoh fa
brikaat werd aangevoerd, was hij onaan
doenlijk. Gouda had niet te- zorgen voor de
werkloozen in Hengelo, meende deze Neder-
Óndanks de aansporingen om onmiddel
lijk te beslissen ondanks de in schrille
kleuren geschilderde gevaren, die uitstel
zouden kunnen brengen, besloot de com
missie de zaak nu grondig te behandelen
Een vertegenwoordiger van Stork werd uit
genoodigd, in een volgende vergadering
het Hengelosche fabrikaat tegen de bezwa
ren van de directie te verdedigen.
In deze vergadering sloeg de directie een
heel wat bescheidener toon aan. Het viel
den vertegenwoordiger van Stork's fabriek
niet moeilijk alle bedenkingen te ontzenu
wen. Wat de ervaring in het bouwen van
turbines betreft: Stork bleek er in Neder
land en Indië 300 geleverd te hebben. Er
zijn ondernemingen, die achtereenvolgens
vijf, zes, zeiveai turbines in gebruik namen.
De gemeente Den Haag ontving er nog
pas een van 22.000 K.W.
Nu zij in de gelegenheid was geweest de
bezwaren van de directie te controleeren,
besloot de commissie met algemeene stem
men burgemeester en wethouders te advi-
seeren de order bij Stork te plaatsen.
Weer zonderling: nu de order in het bin
nenland dreigt te blijven, hebben burge-
Uit het Sociale Leven
blieken dienst werd o
van de werkzaamheden
XII, gevormd uit de Cei
Commissie voor georganiseerd Óverleg. Na het
opmaken van een manifest, dat in groote op
lage ls verspreid, werd op 29 October J.l. ni
het verschijnen van de Memorie van Antwoorc
op de Staatsbegrootlng, een adres met uit
voerige toelichting aan de Tweede Kamer ge
zonden, waarin de bezwaren tegen de voor
genomen salariskorting zijn uiteengezet. Op
dienaangaande gevraagde inlichtingen word op-
(merkt, dat de actie van het Comité
dergelijke bijt.
jrgade:
Heemskerk ingediende
wethouders in eens geen haast
meer. Het gevaar, dat Gouda in het donker
komt te zitten, schijnt geweken. Want in-
plaats vau een beslissing te nemen, hebben
burgemeester en wethouders een professor
te Delft uitgenoodigd hen van advies tv
dienen.
Radio Nieuws.
ZONDAG 8 NOVEMBER
HUIZEN (1875 M.). N.U.R.V. -9.3U—9.50 Ge?
*9.50 m Kerkdienst vanuit do Evang. Luth.
Kerk. Wolfahoek, Rotterdam. Voorganger Da.
C C G. Visser. Ev. Luth. Bred, te Rotterdam.
Koorzang: Ev. Luth. Kerkkoor „Cantate Deo",
o 1 v. den heer C. H. Hoorman. Orgel; de heer
J. H. Schaddelee. 1 Orgelspel. 2 Votum. 3 Ge
meentezang. 4 schriftlezing: Psalm 23. c. Koor
zang. 6 Gjebed. 7 Koorzang. S Gemeentezang.
9 Prediking. Tekst. Johannes 16 33. Onderwerp
„Hebt goeden moed". 10 Orgelspel. 11 Gemeente
zang. 12 Gebed. 13 Koorzang. 11 Afkondigingen.
Dr. R. Han
Psalm 43 5. 4 Belijdenis
rnr, gezongen wordt: Psalm
zing: 2 Cor. 4 718. 6 Gebed.
4 16—IS. 9 Eerste gedeelte
der predikatie. 12 Dankzegging
56:4. 14 Zegen. 15 Orgelspel,
ndlging van den dienst tot 7.45 n.m.:
Gewijde Muziek.
BLOEMENDAAL (245.9 M.). 10.1
BELGISCH BROOD IN DEN
JORDAAN
In den Jordaan te Amsterdam werd met
Belgisch brood gevent- „Het Volk" schrijft
naar aanleiding hiervan:
Op de Lindegracht ontdekten wij een
personenauto, waarin een 500 brooden als
turven op elkaar lagen opgestapeld. Als
verkoopei's van dit brood traden op twee
Belgen en een jonge man, een Hollander,
rliie voor zijn vestiging in België, in den
.Tordaan schijnt te hebben gewoond.
Het brood werd aanvankelijk aangeboden
teeer. een dubbeltje, maar even later, toen
het aantal kooplustigen niet groot bleek,
werd het al drie voor een kwartje. Veel af
trek vonden de venters, althans in den Jor
daan, echter niet. wat begrijpelijk is, om
dat de prijs van tien cent per brood van
800 gram slechts weinig verschil uitmaakt
met den in de volkswinkels gangbaren prijs
die van elf tot dertien cent bedraagt
Gewicht en samenstelling van het Belgi
sche brood waren, voor zoover het vluch
tig onderzoek van een deskundige uitwees,
in orde. Dat de lust tot koopen slechts ma
tig is, schijnt behalve aan het geringe prijs
verschil, ook haai- oorzaak te vinden in het
feit, dat het brood niet versch meer is.
De venters hebben zich nu reeds tot ver
schillende bakkers in den Jordaan gewend
met de vraag, of zij bereid zouden zijn Bel
gisch brood in hun winkels te verkoopen,
maar dit is van de hand gewezen.
Het Belgische brood, waarvoor bij de
hoofdstedelijke bevolking zoo weinig be
langstelling bestaat, is afkomstig uit Brus
sel. Het is daar 's middags gebakken en
per auto naar Amsterdam vervoerd, 's Moi-
gens omstreeks 8 uur kwam het hier aan.
Vijftien werklooze Nederlandsche bakkers
moeten zich onlangs te Brussel hebben ge
vestigd, waar zij in de Henri van Ham-
straat 127 een broodbakkerij hebben ge
sticht met het doel, van daaruit ook in ons
land voor hun product afzetgebied te vin
den.
ganger Da. J. C. Brussaard.
- MAANDAG O NOVEMBER
HUIZEN (1875 M-). N.U.R.V. 8.— Tijdsein.
8—8.15 Schriftlezing. 8.15—9.45 Concert 1U-30
n Merapl op .Midden-Java". 2.352.45
►onmuzlek. 2.453.15 Spreekster: mevr,
A. R. ZalmanMarda, te Maarssen.
>rp: „Ellm
3.45 Gramofoonplal
der. 4.— Tijdsein.
Zingen: Psalm" 121 1 en 2. 2 Schriftlezing:
.21. 3 Gebed. 4 Voorlezing tekst; Psalm
5 Eerste gedeelte der toespraak. 6
:ede gedeelte der
Tijdsein. 5—6.
commissie samenstelde, de geen
met de Centrale Commissie voor i
de bezwaren tegen het wetsontwerp inza
korting op de ultkeerlng «van de gemeente
de Prot. Chr. Tweede Kamerfracties te b
De 2500 gepasseerd.
Naar w(j in „de Bazuin", het orgaan van
de Ned. Centrale Bond van Christelijke arbei.
ders(sters) ln de voedlngs- en genotmiddelen-
bedrijven, lezen, heeft deze organisatie de 2500
leden op 1 November j.l. gepasseerd.
Internationale federatie.
Dezer dagen kwam het bestuur der Intern.
Federatie van Christelijke Arbeidersvakbonden
in de Voedlngs. en Genotmiddelenindustrie te
Utrecht bijeen ter bespreking van de middelen
welke kunnen en moeten worden aangewend,
om te komen tot verwezenlijking van de elschen
welke de Internationale ln haar congres, dat
dezen zomer te Könlgswlnter bijeen kwam, ten
steld.
nomlschen noodtoestand, werd als vaststaan
genomen, dat de stelsels, waarop de tegenwt
dige volkshuishouding berust, hun onhoudbf
'ezenlüking
1 op de zuivere christelijke leer van liefde
-echtvaardlgheld, waarbij ii
bestuursverkiezlngei
""regeling der rechtspositie6 dertnib-
daardoc.
bezwaren is het Permanent Comité van o
deel, dat een regeling als thans door de
geering wordt voorgesteld, zeer onbillijk
werken,
geering wordt gemL„
Vervolgens 9prak de vergadering haar ern
stig leedwezen uit, dat bij de samenstelling der
bezuinigingscommissie angstvallig is gewaakt
iemand uit do vakbeweging daarin te benoe
men, en dat de regeering weder een eenzijdige
Secretaris: S. P.
Riiksbemidd^lai
hebber
bestuur als volgt samen.
F. Holler. DUsseldorf;
LohuisDraper, cello. 6.3')7 Verteluurtje
jongeren. Spreker de heer Q. A. de Ridder. Den
Haag. Onderwerp: „James Garfield". Uit het
(even van een Amerikaanschen President. 7.—
Tijdsein. 7—7.30 Cursus Engelsch voor gevor
derden. te geven door den heer J. F. van der
Sloot, te Amsterdam. 7.30—7.45 Politieberichten.
7.45—8 Persberichten van het Ned. Chr. Pers-
au. 8.— Tijdsein. 8—pl.m. 10,Concert, te
n door het Symphonle-Orkest der N.C.R.Vi
H.O.V.). o. 1. v. den heer M. Adam. 8—9
Orkest. Pl.m. 8.20 Onderbreking van het con
cert: Majoor F. J. Bultermnn van het Leger des
Heils te Amsterdam: „Wat kan leder onzer in
verband met de stoffelijke nooden van dezen
tijd doen?" 9—9.30 Spreker namens het Chr.
Vakverbond in Nederland de heer J. Bax-
te Menaldum. lid van de Tweede Kame' en
hoofdbestuurslid van den Chr. Nat. Werkmans
bond. Onderwerp: „De nood der tijden en de
telljk-sociale actie". 9 30—pl.m. 10.— con-
ichten van Vaz Dias en
Men meldt ons uit Wemeldinge:
Vrijdagmiddag halftwee heeft op den on-
bevaakten overweg alhier een ernstig on
geval plaats gehad. Een vrachtauto, gela-
dien met aardappels, bestuurd door den
heer C. Veerfioek, werd door de motortram
uit Goes gegrepen. De botsing was zeei
vtiig, zoodat de auto nagenoeg geheel werd
vernield, terwijl de tram ontspoorde.
De heer Veerhoek werd vrij ernstig aan
het hoofd gewond Op de auto zat ook nog
de heer J. Vleugel, wien een been werd ver
brijzeld. De oorzaak van het ongeval is
niet bekend.
De politie heeft de overblijfselen van de
auto in beslag genomen.
Van passagiers en personeel van de tram
werd niemand gewond.
DOOR DEN WIND DEN NEK GEBROKEN.
Te St. Michielsgestel (N.Br.) werd eeu
een landbouwer, die op den dijk op zijn
rijwiel reed, door den wind ervan afgesla
gen. De ongelukkige brak den nek en ovei-
leed aan de gevolgen.
VERDRONKEN.
Te Vlissimgen viel de 12-jarige v. d. H.
in een dok, toen hij kleine kinderen
den wal wilde afhouden. De knaap is ver
dronken.
EEN STROOPERSDRAMA.
Een dezer nachten werd onder de ge
meente Fijnaart (N.Br.) door twee rijks
veldwachters een drietal personen aa-ngehou
den, waarvan één een geweer droeg, de
tweede een lichtbak en nummer drie, ee
jongen, had een geschoten haas bij zich.
Bij de aanhouding ging plotseling het ge
weer af en trof den lichtbakdrager. Deze
werd zwaargewond naar het ziekenhuis te
Breda vervoerd, waar hij is overleden.
Gebed. 9 Zingen: Psalm 11S 7.
G.KDraper,
viool: Andrles
Drape
■r. Agm
HILVERSUM (298.8 M.). A.V.R.O. 8-10
Tijdsein. Gramofoonmuzlek. 1010.15 Tijdsein.
Morgenwijding. 10.15—10.30 Qramofoon. 10.80
11.16 Voorlezen. 11.15—11.45 Muziek. 11.4612
Gramofoon. 12—2 Tijdsein. Muziek. 2—2.80 Kuat-
poos. 2.303 Gramofoon. 33.30 Halfuur voor
3e vrouw. 3.304.30 Muziek. 4.305.30 Kinder
uurtje. 5.30—6.30 Zang en muziek. 6.307 Mu
ziek. 77.30 Lezing. 7.308 Joodsch halfuur. 8
—8.30 Tijdsein. Muziek. 8.30—8.45 Gramofoon.
8.45—9.15 Muziek. 9.15—9.30 Gramofoon. 9.30
10 Tooneel. 10—10.10 Vaz Dias. 10.1011 Muziek
THE PBN CORNER
Kingswav. Louden. Engelane
""IDEAL"
FEUILLETON
DE CITADEL VAN ANTWERPEN
Verhaal van een Oud-Strijder
Naverteld door R. BOON
.(IS
Al dadelijk liepen deize bleeke soldaten,
met de bijzonder groote medaille op de
borst, langs de wallen van het fort, hun
kameraden aanmoedigende tot een hals
starrig verzet tegen alles wat Belg heette.
„Want valt ge in hun handen," zeide Ver
meulen meermalen, „dan moogt ge U liever
dood wenschen, dan die martelingen te
ondergaan, waaraan zij U bloot stellen."
Op het ganeche fort werden dan .ook geen
feller vijanden der Belgen gevonden dan de
ze achttien manschappen, met de bronzen
medailles getooid. Het ondervonden leed
deed hen peinzend omzien naar middelen
orn zich te wreken.
Nog altijd was het in en om Antwerpen
bijzonder rustig.
De voorhoede der Fransdhen, die op de
wallen der 6tad gelegerd was, achtte zich
blijkbaar te zwak om iets tegen de Citadel
te ondernemen en de Belgen waren te laf
om iets uit zich zelf te verrichten, of wel,
zij wilden door een onzijdige houding aan
te nemen, de 6tad niet aan bet vuur dei-
Citadel bloot stellen.
Op de Citadel werden alle handen aan
bet werk gesteld, om nog te versterken,
wat te vensterken was. De kasematten, gro
te kaders, waarin do soldaten bun verblijf
moesten kiezen, werden met groote zakken
zand bedeikt, terwijl de gebouwen, alsmede
de kanonnen op de wallen, achter of onder
stevige blindeeringen werden geiplaatst, om
ben tegen het vuur des vijands te bescher-
Maar ook in Antwerpen zat men niet stil.
Tallooze personen waren daar bezig met de
vervaardiging van schanskorven en andere
voorwerpen, die bij een geregeld beleg te
pas kunnen komen.
Deze schanskorven waren een soort van
open manden, met deksels voorzien, welke
geheel met zand werden gevuld en dienen
m-oesten om de personen, die in de loop
graven of bij de wallen der Citadel arbeid
hadden te verrichten, tegen de kogels te
beschermen. Bij het later gevolgde beleg
werd van deze schanskorven zeer ruim ge
bruik gemaakt
Maar ook in het fort vervaardigde men
een groot aantal schanskorven. Het beleg,
dat nu door de komst der Franeohen al
duidelijk in uitzicht werd gesteld, zou de
belegerden noodzaken tot het doen van
naohtelijke uitvallen, uiterst gevaarvolle
todhten, waarbij de hulp dezer schanskor
ven meermalen zeer goed te stade kwam.
Het overige van den dag werd door de
soldaten doorgebracht met wachthouden en
excerceeren, welke laatste bezigheid, twee
maal per dag plaats had. Voor het overige
wisten de manschappen nog al tamelijk
wel voor allerlei tijdverdrijf te zorgen en
het was weer Peters, die hierbij de voor
naamste rol vervulde.
Het grootste gedeelte van den dag wer
den de soldaten op de wallen of op het,
ruime binnenplein gevonden. In bun ver-1
blijf, de wal maar zeer donkere k' e
matten, was hsTni-n te benauwd Deze ]""4e
matten waren groote kelders en onderaard-
scbe gangen met bogen en steenen ver-
wulften. Bij dag zoowel als bij nacht moes
ten deze verblijven met fakkels worden ver
licht, want ruiten ontbraken er geheel.
Nu moge het zonderling schijnen, dat
men de soldaten deze gangen als verblijf
plaats aanwees, doch dit had ook zijn goede
zijde. Het was namelijk zeer goed te begrij
pen, dat de kazernes, welke op het binnen
plein waren opgericht, bij een beleg zeer
spoedig in brand zouden worden geschoten.
Om deze reden was het, dat de soldaten
moesten bivakkeeren in de kasematten.
Zoo ook dat zij met de wapens om moesten
slapen en tevens dat zij, bij het eerste sein
van onraad, dadelijk bij de hand moesten
zijn.
Onze oude bekenden ondervonden daar
van niet de minste hinder of moeite. Zij
hadden zulke treurige dagen en nadhten
in gevangenschap doorgebracht en zoo lan
gen tijd in gebogen houding moeten zitten
met ijzeren boeien om de polsen en voeten,
dat zij van dit slapen met de wapens om
weinig gevoelden.
Niet alzoo de andere soldaten. Velen hun
ner protesteerden luide tegen deze handel
wijze, hoewel het toch voor ieder zeer goed
te begrijpen was, dat de belangen ven den
dienst dit noodzakelijk maakten.
Omstreeks dezen tijd had er nog een klein
oproertje plaats onder de talrijke bezetting
der Citadel, hetwelk echter door het krach
tig optreden van Majoor Voet, eon bijzonder
moedig, maar ook zeer kundig krijgsman,
intijds werd gestuit.
H;°rvan zullen wij een en ander in het
volgend hoofdstuk mededeelen; alleen dient
hier nog verteld te worden, dat gedu-ende
al d,-er tijd, dat de "ijand zieh voor de wal
len legerde, de bezetting zeer eensgezind
was en kordaat den Franschman bevocht.
HOOFDSTUK VI
De eerste schoten
Het is den 29sten November 1832, dus
veerten dagen na den datum, dat de nieu
we soldaten zich op den Citadel hebben in
gekwartierd.
Het geheele beschikbare Fransche leger
ligt voor de wallen van het fort vereenigd
en wacht een gunstig oogenblik af om den
eisch tot overgave der Citadel aan den com
mandant, generaal Chassé, te richten.
Peinzend zit de commandant in zijn klein
vertrekje. Een kamertje van eenige kubieke
meters grootte, dat zijn licht ontvangt door
een ruitje van ongeveer vier vierkante deci
meters. Het vertrekje is evenals de kase
matten der soldaten, ondergrondech gele
gen en beschut den bewoner voor de vijan
delijke bommen, die aanstonds in menigte
op het fort zullen worden geworpen.
Het is een groote man, met diepe rimpels
in het gelaat, die generaal Chassé. Hij heeft
reeds een aantal kruisjes achter den rug,
zoowel wat betreft zijn aantal levensjaren,
als wat betreft zijn aantal dienstjaren. Bij
dit alles toont hij zich echter nog steeds
de oude, onwrikbare held, die zelden
voor gevaren terugdeinst en eenst dan van
wijken weet, als alles hem er toe dwingt
De vijanden kunnen er van verzekerd
zijn, dat zij in hem een geduohten tegen
stander zullen vinden, die alle uitnoodi-
gingen tot overgave met kanonkogels zal
beantwoorden.
Peinzend staart hij ook nu weer op eeni
ge kaarten, die voor hem op de tafel liggen
uitgespreid, ""jn b^eed zwaa-d met breede
oranjebandelier hangt over de leuning ven
zijn stoel, terwijl zijn groote generaalshoed
of steek, eveneens van een oranjekl urige
cocarde voorzien, naast hem op een andere
stoel ligt.
Schier onbewegelijk tuurt hij op den plat
tegrond der Citadel, en geen enkele trek op
zijn gelaat verraadt zijn gemoedsaandoe
ningen. Als wij hem daar zoo zien, terwijl
zijn gelaat door een enkel lichtstraaltje be
schenen wordt, schijnt hij on6 met zijn reus
achtige, breede gestalte toe als een blok mar
mer, dat onbewogen blijft onder alle ölagen
die men bet toebrengt
Deze houding werd meermalen door den
generaal aangenomen. Slechts zelden zag
men hem op de wallen of op de binnen
plaats der Citadel. Bij het hevigste vuur
gevecht of als een ware bommenregen op
het fort nederdaalde, bewaarde hij toch zijn
kalmte. Ook dan zat, hij rustig in zijn kleine
cel, allerlei plannen van aanval en verde
diging beramende om de uitvoering aan zijn
mede-officieren over te laten; waren de
plannen te gewichtig of bestond er bij de
uitvoering veel gevaar, dan plaatste hij zich
voorop en nam de leiding zelf in handen.
Than6, nu hij daar weer peinzende neder
zit, is'het op de wallen erg rumoerig. Groo
te drommen soldaten scholen daar bij elkan
der en laten zoo nu en dan uitroepen hoo-
ren, die van onrust getuigen.
„Oproer of aflossen!" wordt er geroepen
en de een ie nog heftiger in zijn uitvallen
als de ander.
Weliswaar pogen enkelen de zaak in der
minne te schikken, doch zij zijn verre in
de minderheid.
Wat was de zaak?
Zij, die nu dienst doen, hébben reeds on-
gesto t(* drie "'ir aaneen op wacht geetran
Tengevolge der overmatige drukte, door de
komst der Franschen veroorzaakt, zijn de
wachtdiensten nog niet behoorlijk geregr.Jd
en in plaat6 dat de manschappen nu -len
desbetreffend verzoek tot den kommandant
richten, slaan zij aan het muiten. Maar er
is nog een omstandigheid, die hen tot ver
zet prikkelde. Dezen middag kregen de eoii
daten spek te eten, dat bijna geheel bedor
ven was, en dat niettegenstaande er meer
dan tachtig koeien op de Citadel gestald
De twist loopt steeds heviger, tot eens
klaps, zonder dat iemand hem eerder had
opgemerkt, majoor Voet midden in den
kring der soldaten 6taat en luide zijn stem
verheft.
„Zie ecn6l" roept hij, terwijl hij met zijn
uitgetrokken sabel op de voorposten der
Franschen wijst, waarvan de witte tenten
vanaf de Citadel duidelijk zichtbaar zijn
„daar schuilt onze gemeenschappelijke vij
and. die onze kameraden mishandeld en ge
folterd heeft, en terwijl die daar voor de
wallen ligt, gaan jelui hier, dom gen »es,
nog twist veroorzaken in eigen gelederen,
zonder eerst behoorlijk de officieren te raad
plegen."
„Uilskuikens zijn jelui!" vervolgt hij met
woede, „wie heeft de officieren ooit aange
troffen, dat zij niet bereid waren om aan
uw billijke klachten gehoor te verlecncn?
Nog eens, als jelui on6 wilt vragen, dan
stel ik mij bereid, maar op deze wijze voort
gaande worden uw wenschen niet ingewil
ligd Nooit! Liever geef ik mij levend aan
de Belgen overt"
