Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreker
EERSTE BLAD.
ATTICA-SIGARETTEN
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.25
(Beschikkingskosten 0.15.)
Per weck n 0-25
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending 6.—
Bij dagelijksche zending 7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7% cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
ADVERTENTIEN
tot 5 regels
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 (na 6 uur 3166) Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 3498 DINSDAG 3 NOVEMBER 1931
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.11
12e Jaargang
Eiken dag een draadje
maakt een ftemdsmouw in het Jaar!
Er zit in onze typisch-Hollandsche spreekwoorden zulk een
goede dosis echt-nuchtere levenswijsheid.
Wat is nu een draadje?
Maar als dat onnoozele draadje maar eiken dag weer opnieuw
met de vorige wordt saamgeweven, dan zie het prachtig
resultaat! dan geeft dat toch in een jaar een heels
hemdsmouw!
De macht van het klein*,
de invloed van den aanhouder,
het effect van den doorzetter
Met de krant staat het er toch precies zoo bij
Ge zegt: och, die eene man, die ik zou kunnen aanbrengen,
wat maakt die uit op het toch reeds zoo groote getal!
Maar die eene man van U en daarbij die eene van 'n
ander en nog eens die eene van een derden abonné, ze
vormen over de heele linie een eerbiedwaardige prestatie!
Werft dan Uw abonné! Geeft hem op aan onze administratie
en te zijner tijd ontvangt U de fraaie premie als blijk van
waardeering onzerzijds voor Uw goede hulp.
DE DIRECTIE.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
HET COMMUNISTISCH
GEWROET
Er loopt op dit oogenblik in de pers een
discussie over d'e vraag of de fascistische
publicaties over het communistisch archief
al dan niet juist en al dan niet onthullend
zijn. Het schijnt, dat sommige bladen ja-
loersch zijn op de eer, dat niet zij de mede-
deelingen brachten en dat andere, zooals
Volk en Tribune zich door de mede-
deelingen gecompromitteerd voelen; waar
wel wat van waar zal zijn.
We achten deze discussie vdn weinig be-
teekenis, omdat met of zonder de publica
ties van De Bezem de feiten van celvor
ming en tirannie voldoende vaststaan. Doch
het verbaast ons volstrekt niet, dat deze
dingen juist in handen van de fascisten
vielen.
Het coipmunisme is de partij van de
knoet en dit machtsmiddel werkt in Rus
land natuurlijk veel geruischloozer dan i:
ons land; daar wordt opstandigheid met
kogel of vergif gestraft; hier k"nnen de
onderdrukte en uitgebuite oud-communisten
zich altoos nog wreken door publicaties van
'communistische ongerechtigheden; waarvoor
men zich niet schaamt, doch welke de pro
paganda kunnen belemmere t.
En d'aarom is er geen enkele réden om
te twijfelen aan de mededeelingen van de
fascisten; zij liggen dag aan dag op de loer
on tot wie zouden de weggetrapte coir
nisten zich beter kunnen wenden dan tot
hen?
Wij kunnen uit deze berichten wel heel
wat leeren. In het laatste nummer zijn
facsimilé afgedrukt eenige aanmeldings
formulieren voor de communistische partij
en er blijkt uit, dat zelfs de huisgezinnen
van soc.-d'em. voormanneh niet beschut zijn
tegen celvorming.
Ook dat is niet nieuw. De S.D.A.P. hangt
met zijn linkervleugel tegen Moskou aan.
Maar wel valt op, met welk een nauwgezet
heid de Sovjet te werk gaat.
Uit de gereproduceerde aanmeldingsfor
mulieren blijkt, dat men op 't bureau een
nauwkeurige opgave van leven en streven
der toekomstige partijgenooten wenscht Er
is niets vergeten, zelfs geen vraag naar den
godsdienst.
Opvallend is echter, dat de nieuwe leden
het meerendeel der vragen onbeantwoord
laten. Zij vergenoegen zich met de mede-
deeling, dat ze lid, soms bestuurslid zijn,
van een roode vakvereeniging; dat ze, soms
van de opribhting af, trouw de Tribune
hebben gelezen en deelen mee, waar ze
Werkzaam zijn en hoe hun naam is.
Van dit laatste kan echter afgeweken
worden; het communisme vraagt niet voor
alles openbaarheid; het werkt 't is ook
het karakter van cel-vorming graag in
het geheim. En we wisten reeds lang, dat
menigeen in de partij een andere naam
draagt dan in de maatschappij.
Zoo zijn de methoden van de Sovjet. Zij
tracht vooruitgeschoven, geheime posten te
krijgen in alle kringen, alle openbare
lichamen, bij onderwijs en ziekenhuisver-
pleging en dat alles met ijzeren organisatie.
Wie dit overdrijft, sticht noodeloos on
rast; het communisme groeit slecht op onze
bodem, waar de bakermat der vrijheid stond;
wie echter d'e beteekenis der geheime cel-
Vorming onderschat, zou zich aan zorgeloos
heid schuldig maken.
BIJ ONS ONDENKBAAR
De verkiezingsuitslag in Engeland heeft
zooveel verschillende kanten, dat er elke
dag over ware te schrijven. En het staat
wel vast, dat het ongedachte resultaat
de komende lagen nog dikwijls de onder
grond van allerlei beschouwingen zal zijn.
Laat ons voor ditmaal vaststellen, dat een
omslaan van de politieke macht, zooals daar
thans het geval was, bij ons eenvoudig on
denkbaar is.
In de eerste plaats al niet, omdat ons kies
stelsel gansch anders is, dan daar. De
bei derspartij heeft ook in stemmental een
geweldige nederlaag geleden; de stemver-
schuivingen zijn in vele districten onge
looflijk groot; maar bij evenredige verte
genwoordiging zou de overwinning der
conservatieven veel minder bedwelmend
zijn geweest.
Men bedenke slechts, dat Labour glo
baal genomen nog 7 van de 21 millioen
stemmen uitbracht en dus moreel recht heeft
op kleine 200 zetels, terwijl het, tengevolge
van het zonderlinge kiesstelsel slechts 50
zetels krijgt. Waar tegenovei staat dat de
Liberalen met 2 milliben stemmen 72 zetels
bezetten.)
Nu moge het evenredig kiesrecht voor po
litieke actie veelzins de dood in de pot be-
teekenen, waarom velen het weer gaarne
zouden willen inruilen voor het districten
stelsel; het verouderde systeem in En
geland heeft tóch wel zeer groote bezwaren.
Men kan, zonder het land te schaden, niet
een. derde deel der kiezers buiten het re-
geeringsbèleid zetten en het is eveneens
hoogst gevaarlijk om zoo boven zijn stand te
leven als de conservatieven thans doen.
Daarom is, wat in Engeland mogelijk was,
hier ondenkbaar.
Echter ook om een andere reden.
In ons land kent men 'n principieele
scheiding tusschen de partijen, welke men
in Engeland tevergeefs zoekt. Het is niet
met zekerheid te zeggen, welke ondergrond-
sche motieven daar meegewerkt hebben aan
de debacle der Labourpartijzeker speelden
nationale tendenzen een groote rol. Maar
hier is het ondenkbaar, dat het kiezersvolk
dermate zou omslaan, als daar het geval
was. De principieele verschillen worden
hier veel te sterk gevoeld.
Straks kiest men met een even gerust
geweten weer voor Henderson als nu voor
Baldwin en Mac Donald; want er zijn daar
geen richtingen, welke opzettelijk en met
energie, de politiek los maken van het gods
dienstig leven, gelijk hier door al wat vrij
zinnig is, wordt nagestreefd.
Ook op deze dingen moet men letten en
daarom moeten we een nederlaag der Ar
beiderspartij in Engeland gansch anders
zien, dan een overwinning op de Sociaal-
Democraten hier.
Men kan zich, tot op zekere hoogte verheu
gen over het feit, dat Mac Donald c.s. het
onverantwoordelijke van een roekelooze fi-
nancieele politiek inzagen, en dat het En-
gelsche volk zijn nationaal besef in de schaal
wierp; als de conservatieve regeering ter
zake van protectie doet, wat sommigen, wel
licht velen van haar verwachten, dan kon
d'e verbluffende uitslag vel eens een ernsti
ge belemmering van het internationaal, eco
nomisch herstel blijken to zijn.
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN
CENTRAAL BUREAU STATISTIEK
Bij Kon. besluit is benoemd tot hoofd
commies bij het Centraal Bureau voor de
Statistiek H. J. Zweiffel, thans controleur
bij dat bureau.
LEGER EN VLOOT
Bij Kon. besluit is benoemd tot res.-
CONSULAIRE DIENST
Bij Kon. besluit is de heer W. Wéidmann
erkend en toegelaten als consul van Zwit
serland te Medan voor de Oostkust van
Sumatra. Atjeh en onderhoorigheden en
Tapano'eii.
AUDIËNTIES
De audiënties van de Ministers van Justi
tie en Koloniën zullen Vrijdag a.s. niet
plaats hebben.
De audiëntie van den Minister van Wa
terstaat zal a.s. Woensdag niet plaats
ONDERSCHEIDINGEN
Bij Kon. besluit is bevorderd tot ridder
in de Orde van Oranje Nassau de gepens.
tweede-luit.-titulair A. van Boxtel, te Nij
megen;
is toegekend de aan de Orde van Oranje-
Nassau verbonden eeremedaille, in goud,
aan mej. H. de Graaf-Nijmeijer te Vaasseh;
in zilver aan: P. Kroon, te Barneveld;
B. Derksen. te Eerbeek; H. van Apeldoorn,
te Houten; A. Ravenhorst te Baarn; mej.
S. den Hartog te Wassenaar; B. Houthoff
te Leiden;
in brons aan: A. F. Melein te Leeuwar
den; H. de Zeeuw te Ridderkerk; J. Put
te Apeldoorn; mej. E. 't Hooft, te Numans-
dorp; A. Kavelaars te Lage Zwaluwe; N.
Vermeer te Maasland.
HOFBERICHTEN
DE ONGESTELDHEID
VAN H. M. DE KONINGIN-MOEDER
Omtrent de ongesteldheid van H. M. de
Koningin-Moeder kunnen wij mededeelen,
dat het een gevatte koude betreft, opgedaan
tijdens de jongste reis naar Duitschland
waarbij wel te weinig rekening is gehouden
met de temperatuurswisseling. De onge
steldheid verergert niet maar is toch van
dien aard dat H. M. de Koningin-Moeder de
kamer moet houden. H. M. staat onder
dagelijksche behandeling van Dr. W. C.
Haverkamp te Apeldoorn wijl de hofarts
Dr. L. Pot, wegens ziekte de patiënte niet
kan behandelen. Met het oog op de hooge
ouderdom van de patiënte is ook de hulp
ingeroepen van een specialiteit
PRINSES JULIANA TE HAARLEM
Gistermiddag werd in tegenwoordigheid
van Prinses Juliana te Haarlem geopend
de tentoonstelling „Kind en Kunst", welke
plaats heeft in het Frans Hals Museum,
en gedurende de maand November te be
zichtigen blijft. De openingsrede werd uit
gesproken door den Commissaris der Ko
ningin in de provincie Noord-Holland, Jhr.
Mr. Dr. A. R oë 11.
DE BENZINEBELASTING
De vaste Commissie voor de belastingen
uit de Tweede Kamer, in wier handen het
wetsontwerp tot tijdelijke heffing van een
bijzonder invoerrecht op benzine werd ge
steld, was blijkens het door haar uitge
brachte verslag vrij algemeen van oordeel,
dat in de bestaande omstandigheden de be
lasting, welke hier wordt voorgesteld, dient
te worden aanvaard. IntusscheD achtten
verscheidene leden het door' de regeering
gebezigde argument, dat de voorgenomen
heffing nog slechts een klein gedeelte van
hetgeen den consument ten gevolge van de
prijsdaling in den schoot is geworpen, aan
den fiscus ten goede zal komen, niet geluk
kig. De regeering mag niet iot systeem gaan
maken dergelijke voordeeltjes nan te grij
pen als grond voor nieuwe heffingen.
Eén der leden achtte de bezwaren voor
houders van bedrijfsauto's, landbouwers en
industrieeion zóó groot, dat hij zijn stem
aan het wetsontwerp zou moeten onthouden
Andere leden drongen aan op een verhoo
ging dezer belasting.
Intusschen gaven verscheidene leden als
hun meening te kennen, dat het gewenscht
is. dat de belasting aanstonds wordt opge
heven of verminderd, indien de benzine
prijs mocht gaan stijgen. Zij dachten aan
een grens van 10 cent per liter inclusief be
lasting.
Eenige leden achtten het wenschelijk, dat
ook voor de luchtvaart vrijstelling wordt
verleend.
In zijn antwoord op deze en andere op
merkingen erkent de minister, dat zijn eerst
bedoeld argument tot bedenkelijke eonsequen
ties zou kunnen leiden, dat iedere prijsdaling
van hulpmiddelen voor ondernemingen een
dankbaar object voor belastingheffing zou
'kunnen vormen. Hij hoopt zich tegen zulke
consequenties te hoeden en wijst erop, dat
het hier een zeer bijzonder geval betreft. De
benzineprijs bevindt zich op een zoodanig
laag niveau dat ook de groote meerderheid
der bedrijfsautohouders bij de vaststelling
van hun tarieven daarmee nauwelijks re
kening durven houden.
Zooals de minister reeds mededeelde, is hij
gekomen tot een verhooging tot 4Vé cent per
liter. Hij wijst erop, dat sedert de indiening
de prijs der benzine weder is gedaald van
8 op 6 cent. De minister betwijfelt dan ook
in hooge mate, dat de thans voorgestelde
heffing aan overigens levensvatbare bedrij
en, het bestaan onmogelijk zou maken. Vrij
stelling van het bijzonder invoerrecht kan
verleend worden ten behoeve van industrieën
waarin benzine als hulpmiddel in het be
drijf gebezigd wordt
DE BEGROOTING VAN JISP
TWEEMAAL VERWORPEN.
Dé gemeenteraad 'vam Jisp heeft de be-
grootiiiig van de gemeente op 23 October
verworpen. In de jongste vergadering ven
wierp de Raad de begróoting opnieuw. Ver
der werd nog besloten een jaar uitstel vn
den schuldenlast te vragen.
DE KWESTIE AENGWIRDEN
HET ARMWEZEN.
Gedep. Staten van Friesland hebben hun
goedkeuring onthouden aan het besduit van
den Raad der gemeente Aengwirden tot
•telling van een reglement voor een in
stelling van weldadigheid „Maatschappelijk
Hulpbetoon", op grond daarvan dat de
voorgenomen maatregelen een ingrijpende
reorganisatie beteekenen, waartegen in ver
band met de aanhangige plannen tot grens
wijziging der gemeenten Aengwirden, Scho-
terland en Haskerland bezwaar ^estaat.
NEDERLANDSCHE
JEUGDHERBERG-CENTRALE
DE PROPAGANDAFILM
HET BELGISCHE BROOD
WAT DOET DE REGEERING?
Het „Alg. Handelsbl." meldt:
„Indien wij wel zijn ingelicht, zou het. rap
port van de professoren Kaag en Polak den
Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid
géén aanleiding hebben gegeven, om in de
naaste toekomst maatregelen te treffen te
gen den invoer van Belgisch brood".
Naar aanleiding van bovenstaand bericht,
meldt de parlementaire redacteur van do
„Maas/bode":
Wij weten niet, welke maatregelen hier
bedoeld worden, doch duidelijk is, dat de
Regeering bij eventueel noodige maatrege
len tegen den broodinvoer hoogstwaarsohijn
lijk gebruik zal maken van de bevoegdheid,
haar te geven door het ingediende contln-
genteeiingswetj e.
AMSTERDAM EN DE WERK-
WERKVERRUIMING
BE BEGEERING GRIJPT IN.
De gemeenteraad vain Amsterdam nam op
15 October de voordracht van B. en W. aan
tot werkverruiming voor schilders, stuca-
doors, behangers en timmerlieden. Aan de
huiseigenaren zouden 25 pet. worden ver
van de gemaakte kosten tot het op
knappen der huizen in- en/of uitwendig ge
durende de periode November 1931einde
Maart 1932. Zulks ter beoordeeling van den
dienst van Bouw- en Woningtoezicht.
B. en W. wilden gister dezen maatregel
i werking doen treden, want op de goed-
ïuring van Ged. Staten werd gerekend.
Naar het. „Alg. Handelsblad" meldt is ech
ter gister in den loop van den dag bij het
dag. gemeentebestuur een telegram ingeko-
waarin werd medegedeeld dat de uit
voering vam het raadsbesluit door de Re
geering werd geschorst.
is de gebruikelijke methode om den
Mimister gelegenheid te geven voor het over
-ogen van het al of niet goedkeuren van
e<jn raadsbesluit.
DE RAADHUIS-KWESTIE TE
LEIDEN
GEEN BOUW VAN 'N NIEUW STADHUIS
ZONDER BEHOUD VAN DEN
OUDEN GEVEL
In de gister gehouden raadszitting is be
sloten in te trekken het raadsbesluit van
December 1929 voor zoover het betreft
de opdracht van den architect Dudok tot
het ontwerpen van een plan voor den bouw
een nieuw raadhuis zonder behoud
van den ouden gevel en mitsdien ook niet
te nemen het voorstel van de heeren
Schüller, Groeneveld en van Eek om een
terrein, gelegen aan de Lammermarkt aan
te wijzen als bouwterrein voor dit door den
heer Dudok te ontwerpen plan, zonder be
houd van den ouden gevel en voorts B. en
W. te verzoeken de noodige voorstellen in
te dienen teneinde alsnog eenige door den
Raad aan te wijzen architecten uit te
noodigen. plannen te ontwerpen voor den
bouw van een nieuw raadhuis op het zoo
noodig naar de zijde van den Korenbrug-
steeg uit te breiden terrein aan de Bree
straat en wel met behoud van den ouden
Hiermede staat dus vast, dat het nieuwe
stadhuis zal gebouwd worden op het oude
terrein en dat de oude gevel zal worden
gerestaureerd.
Omtrent de keuze van de architecten voor
deze meervoudige opdracht zal een nadere
beslissing genomen worden, evenals over
de eventueele uitbreiding naar de zijde van
den Korenbrugsteeg.
DE HEER BAARS EN DE
COMMUNISTEN
WORDT HIJ ACHTERVOLGD?
Naar de „Nieuwsbron" bericht, is de lei
der der Ncderlandsche fascisten, de heer
Baars, die er in slaagde het communistisch
archief aan te koopen en te publiceeren,
verplicht zich reeds een week schuil te
houden, daar uit Duitschland een aantal
communisten gezonden is met het doel om
hem van het tooneel te doen verdwijnen.
Het gerucht doet weliswaar de ronde, dat
de heer Baars door communisten ontvoerd
zou zijn doch het blad meldt, met stellig-
heid, dat dit niet juist is. I p°;
Na een week in den Haag vertoefd te j WQ0k op vera(
hebben, heeft de heer Baars thans elders j Hoofdstuk 3 Poli
zijn schuilplaats gezocht.
Belangstelling van Prinses Juliana
Gisteravond had in het Koloniaal Insti
tuut te Amsterdam een bijeenkomst plaats
van afgevaardigden van het meerendeel der
organisatie's die zijn aangesloten bij de Ne-
derlandsche Jeugd-Herberg-Centrale, in te
genwoordigheid van verschillende autoritei
ten o.a. H. K. H. Prinses Juliana.
Dr. C. P. Gunning voorzitter der Ned.
Jeugd-Herberg Centrale stelde in het licht,
dat de jeugdherbergen een belangrijk mid
del zijn voor de zelfopvoeding der rijpere
jeugd, al of niet in vereenigingsverband.
Al zijn door de N.J.H.C. algemeene regelen
gesteld voor het gebruiken en inrichten der
jeugdherbergen, toch past ieder deze op zijn
eigen manier in zijn vereenigingsprogram
of in zijn levenswijze in.
Beschouwt men de film dan zal het dui
delijk zijn. hoe de jeugdherbergen passen in
het kader der vrije jeugd vorming, zooals zich
dat op het oogenblik in Holland ontwikkelt.
Weliswaar staan de jeugdherbergen on
der een streng toezicht, maar voor niemand
behoeft dit een beletsel te zijn, om er in
ruime mate gebruik van te maken; daarbij
dient voorop te staan het waardeeren van
den evenmensch en van anderer overtuiging
Achtereenvolgens demonstreerden de Josef
gezellen een fragment uit het mysteriespel
„De Doodend'ans". Een groep leden van de
vereeniging Ons Huis te Amsterdam demon-
str erde enkele volksdansen, terwijl een
meisjeskoor van den Vrijzinnig Chr. Jonge
ren Bond, afdeeling Amsterdam enkele lie
deren zong.
De hoofdschotel van den avond bestond
uit de vertooning van de film, die op Russi
sche wijze gemonteerd, een duidelijk beeld
geeft van de plaats, die de jeugdherbergen
in onze samenleving innemen. De heer R.
Holthuis zorgde voor de muzikale illu
stratie bij de film. Hij gaf daarbij een bloem
lezing ten gehoore uit de bekendste jeugd
bewegingsliederen.
Het geheel was een mooie avond en er Is
zeker bereikt, dat in breede kringen van
autoriteiten van stad en land. belangstelling
is gewekt voor het mooie herbergwerk, dat
sinds ZYz jaar op krachtige wijze door het
bestuur der N.J.H.C. wordt geleid.
AMSTERDAM
ONGESCHOKTE FINANCIEELE POSITIE
Memorie van Beantwoording
De Memorie van Beantwoording is aan den
Raad toegezonden. Over de politiek wordt
In antwoord0 op een vraag bU het afdeellngs
onderzoek gesteld, antwoordt de heer Douwes,
deltfke woordei
ets.
Verkrijgbaar in alle goede zaken
Voornaamste Nieuws.
(blz. 1)
De Gemeenteraad van Leiden heeft de
opdracht aan architect Dudok ingetrokken
en besloten geen nieuw stadhuis te bouwen
zonder behoud van den ouden gevel.
(blz. 2)
Laval zou van plan zijn een hersteldcon-
ferentie te Biarritz bijeen te roepen.
Pruisen verbiedt optochten en demonstra
ties.
Te Bilbao zijn twee roomsche priesters op
de wandeling door een bende arbeiders ver
moord.
De gemeenteraadsverkiezingen in Enge-»
land brengen Voor Labour groote verliezen.
(blz. 5.)
Felle brand te Amsterdam.
Postauto te Amsterdam gestolen. De da-
dens hadden echter slechts geringe buit
(blz. 9)
Vergadering van aandeelhouders van de
Zwartsluizer Bank.
werkf o Is
gorgelen
hef voorkomt verkoudheid
lakkeltikst. Man
i de Memorie d
l practisch net
r houdt zich, terecht
geering wel beschikken kan
jr. dat Amsterdam nu
k percentage in de benoo.
het Rijk zal worden büge-
De beperking ten aanzien van de belastingen
maakt dat er zeker aan verlaging van be-
dröfstarieven thans niet
De flnantieele omstandig
mindering van inkomste
In den breede betoogen B. en W.. dat de
utl gewone middelen betaald. Uitgaven
voor bestrijding uit ieeningsgeld toelaatbaar
zou zijn. werden herhaaldelijk of ten laste van
de gewone begrooting gebracht of op de ge.
wone begrooting en over enkele jaren verdeeld
De afschrijvingen toegepast bi) de Bedrijven
Bedrij'
^cn.ci nun uen velligen kant gesc
En ten opzichte van de grondpolitiek
een enkele gemeente die zoc
financiert. 'Hier wordt rente
.r leeningen geheel uit gewi
;weten. Daar zit ten gevolge van deze
in het grondbedrijf een belangrijk vrij
nzien van de Hoofdst
STENHUIS WEER IN DE S.D.A.P.
INGESCHREVEN TE BEEKBERGEN
Het Volk verneemt, dat de gewezen voor
zitter van het N.V.V., R. Stenhuis, als lid
der S.D.A.P. van de afdeeling Beekbergen
is toegelaten.
MR. DR. A. F. BARON VAN
LYNDEN t
Gister is te Utrecht in den ouderdom van
jaar overleden Mr. Dr. A. F. Baron van
Lynden, oud-burgemeester van Utrecht en
oud-voorzitter van het college van curatoren
van de Rijksuniversiteit aldaar.
JHR. L. W. VAN NISPEN t
In den ouderdom van fit jaar is gister te
Arnhem overleden Jhr. L. W.» van Nispen,
administrateur ter provinciale griffie van
Gelderland. De overledene was ridder in
de orde van Oranje-Nassau.
u-lichting ZUI
het Hoofdstuk Al,
mlnderd.
chiilendc post
en Brandw
;uiniglngen
betreffend»
Een enkele subsidie is ie
ukkig. Onderhandelingen
egadlgden leidden niet to
ïans zijn besprekingen gai
■erschillende
BU het
cft Publieke Werken ook ee
loeten laten en heeft men o
onderdeelen kleine bedrage
treffen ons verschillende ding
plaats, dat het aantal leerling
langrilk blUft beneden de 37 c
het BUzc
ooigeldreg
HET HEKELVELD
ZOO DE NAAM IS, IS DE KRANT
Van het oogenblik af, dat ik in het Jaar
boekje van de zoogenaamde Arbeiders
pers las, dat Hervormingsdag op 4 N o v c m-
ber valt en dat deze pers te Amsterdam
verhuizen zou van de Keizersgracht naar
het Hek el veld, heb ik met belangstel
ling uitgezien naar een rood redacteur, die
zich hierdoor zou laten inspireeren.
Ik dacht zoo „bij mijn eigen": dat had1 al
lang moeten gebeuren; de roode pers hoort
toch niet op de Keizersgracht thuis.
Dat vloekt tegen elkaar. Vroeger las men in
meer of minder roode bladen nog al eens
met de noodige hatelijkheid iets over hen,
die „m de bocht" woonden;, dat waren de
kapitalisten en rijke patriciërs; en daartus-
schen in had nu het Volk een plaats ge
vonden.
Neen. dat leek naar niets: alleen het
woord Keizersgracht moest een rilling
door het roode hart laten gaan. En daarom
moet de verhuizing naar het H e k e I v e 1 d
algemeene toejuiching vinden. Ik zou zeg
gen: indien deze naam niet had bestaan,
dan had hij uitgevonden moeten worden.
Want waardiger kan het niet
En diaarom, ik wou er zelf niet over be
ginnen, men moet de collegialiteit niet ver
geten en de eigen menschen ook een pri
meur gunnen; daarom was ik blij, dat on
langs in Het Volk de treffende juistheid
van de naam Hekelveld, zij het ook indirect,
werd naar voren geschoven.
Het Hekelveld-complot zal een heerlijke
illustratie zijn van de overgang naar de
socialistische maatschappij. Neen, niet over
eenkomstig het Planwirtschaftsidee, waarbij
een dictator en een regiment slaven noodig
zijn; doch volgens de oude leuze der „broe
derschap", om van vrijheid en gelijkheid
maar niet te spreken.
Nu dan ik hoop, dat U mij kunt volgen
die oude opvatting denki, het zich zoo,
dat onmiddellijk, nadut de klassenstrijd de
macht hij de „proletariërs" gebracht heeft,
de nieuwe maatschappij ons kant en klaar
omsluit en waarin het dan volle vrede en
eensgezindheid zal zijn.
Welnu, het Hekelveld geeft ons van dat
alles een staal. Daar volkomen verbroedering
en een eendracht, gelijk Frederik van Eeden
deze nooit gekend heeft in „Walden": een
scherpe strijd naar buiten tegen het „kapi
talisme". dat maar groote paleizen bouwt
van het zweet der arbeiders en straks, als
heel de wereld bij het Hekelveld geannexeerd
is, de plotselinge overgang naar700 iets
als de Keizersgracht in betere tijden dan
deze.
Gedurende eenige dagen heeft H e t V o 1 k
d'e eensgezindheid en de eendracht in eigen
huis te kijk gezet: van vele redacteuren
kwam de kop in (te krant en met zoo
vleiende bijschriften, dat men tenslotte uit
geput raakte (het is daar de fine fleur van
de journalisten) en daarbij was er nu ook
een, van vvien gezegd werd. dat hij in zijn
schetsen de bourgeoisie zou hekelen, dat
de vlokken er afvliegen. Natuurlijk met de
beste bedoeling om de nieuwe maatschappij
«oor te bereiden.
Doch voorloopig zit men nog op het Hekel
veld.
't Is met 'de n a a m in orde! Volkomen!
■rwUs blUvei
die het dubbel c
TIJDREDE Prof. G. WISSE.
Het Chr. Lezingcomité alhier heeft Trof.
G. Wisse, van Apeldoorn, uitgenoodigd om in
clc groote Luthersche kerk op de Kloveniers
burgwal een tijdrede te houden naar aanlei
ding van het telegram uit Moskou om tegen
Kerstdag een weretdactie tegen den gods
dienst te organiseeren. Prof. Wisse heeft deze
uitnoodiging aangenomen. Hy zal spreken op
Dinsdagavond 10 November over: „boor
Moscou opgeroepen naar Bethlehem".