WOENSDAG 28 OCTOBER 1931
DERDE BLAD PAG. 9
Van onzen Duitschen correspondent
VERSPECULEERDE
MILLIOENEN
Het bierbedrijf van Schultheiss
Bierbrouwer, blijf bier brouwen
Een bierdrinkend volk
Tot de weinige bedrijven, die ondanks den
nood der tijden nog goed blijven gaan,.moe
ten de veie Ïjiiiiscue bierbrouwerijen ge-
renend worden, het bier is in alle Duitsche
landen tot volksdrank verbeven en bet
gerstenat speelt in het dagelijksch leven een
vooraanstaande rol in ane lagen der bevol
king. Naast Beieren moet Pruisen in dezen
toonaangevend genoemd worden. Wij ken
nen Münchèner Hofbrüu, Paulaner Briiu;
Franziskaner Briiu
Koersen van 1327 en thans.
Onder normale omstandigheden kan men
gewoonlijk uit de beurskoersen opmaken,
line bet met de een of andere onderneming
siaat. Maar de beurs is sedert geruime» tijd
gesloten en in alle stilte vindt het vrij ver
keer in aandeden tusscben de banken en
makelaars zijn loop. De laatste dagen viel
liet hierbij op, dat de aandeden van bel
Schulthciss-Patzenhoferbedrijf telkens tegen
lagere koers ten verkoop werden aange
boden. Deze aandeden hadden in 1927 den
prachtkoers van 5i0 bereikt. In vrije
handel gingen ze thans beneden den laatsten
ambtelijken koers van 83 Is het dan ver
wonderlijk, dat de publieke attentie steed»
meer op het bierbedrijf dezer firma gevestig».
word en dat allerlei geruchten de ronde
Volgens oud gebruik hebben de restaura
teurs, die hun b»er van Patzenlicfer betrek
ken, een conto bij het concern, men
hier van een brouwerij-spaarkas kunnen
spreken. Het is opgevallen, dat velen van
hen de laatste weken hun kapitaaltje kwa
men afhalen. Dat gaf te denken. Men noam
de mij een totaalbedrag van ruim G milliocu
Hierdoor werd het concern godwon
felijke Be.crsche biersoorten, maar kunnen j «en- anderzijds een hoogst noodzakelijk,
hiermee in eenen adem Berliner Kindl en aanvullmg te veroveren en men wendde zich
daartoe tot verschillende banken. In d.'
eerste plaats betrok men de DarmstiiJtei
Scliultheiss-Patzenlioier noemen. Voor
li terwij ze zwelgende Beiersclie bevolking
wordt liet bier wat slapper gebrouwen om
de stemming in de druk bezoente bierkelders
niet al te vechtlustig te maken uc stram
me Pruis daarentegen geeft de voorkeur aan
de sterker gebrouwen soort,'drinkt dan ook
echter een paar liter rounder por avond.
Wanneer zijn beurs dit toelaat, dan drinkt
hij graag zijn zorgen voor liet dageJijksohe
leven weg in een der vele voornaam inge
richte Be.ersche bierlokalen te Berlijn en
geniet van de welverzorgde Beiersche keu
ken. De minder middelde burger begeeft
zich naar een der talloozc restaurants van
Berliner Kindl, Aschinger of Schultheiss-
Patzenhofer.
Voor den verwenden liefhebber valt in
Berlijn ook Pilsener Urquell en Dortmunder
Union te genieten, maar niet ieders maag is
tegen de sterkte van dit schuimend sap op
gewassen. Wie het Duitsclie volk wat meer
van nabij wil l.-cren kennen, die doet het
best, zich in een bierlokaal binnen te wa-
DE LANDBOUWCRISIS
Prae-advies voor de Vereen, voor de
Staathuishoudkunde en de Statistiek
Praeadvies van Prol. Dr. Ir. G. Mindcrhoud.
De adviseur begint met duidelijk te ma
ken. dat de landbouw-productie in menig
opzicht verschilt van de industrieele. Bo
demgesteldheid en klimaat spelen een gnio-
le rol. al kunnen wetenschap en techniek
hier ook invloed ui oefenen. Voorts is het
productieproces in den landbouw traag ter
wijl bovendien de verhouding tusschen
kapitaal en brutoopbrengst heel anders is
a s bij de industrie. Bij de industrie kan
men rekenen dat de bruto opbrengst en ka
pitaal dat in het bedrijf is gestoken gelijk
zijn. Bij den landbouw is de Iruto opurengsi
hoogstens 18 pet van het kapitaal. St-.p
zetten van het landbouwbedrijf is niet mo
gelijk.
öv> i,ulu„u.a.v Ook is de landbouw in ons land het'meest
und Nutionalbank, de veelgenoemde Danat J onbeschutte Jjedrijf^ en kunnen de kosten
oorts de Cammerz- und Privatbanlc
gen. Eerder dan waai ook kor.it hij met zijn
omgeving in contact, kan hij zich in haat
.l, ,i ue Kuersuanug uer ruitciuiun-iuciieii wj
,L ,Wan,0 |fj,! sterk geworden, dat hiermede een verlies
van den genoemden omvang gepaard ging.
de netelige zaak. Dok bij de Dresdener Bank
liep ecu aanvrage binnen. Men rekende met
een crediot van 10 millioen mark, om de
oogenblikkelijke moeilijkheden te over .vin
nen. Bij deze cre.Uietonderhandelingen kwam
men echter tot de verrassende ontdekking,
dat de directeur generaal Ludwig Katzen-
ellcnbogen gewaagde speculaties met de aar
deelen van het concern heeft ondernomen,
waardoor een kapitaalverlies van 23 millioen
mark ontstond! Hij liet geruime» tij i eig
aandeelen, dus Scliulheiss-Patzenhofer ac
tiën op de beurs door twee bankondernemin
gen opkoopen. Onjuiste opvattingen van
prestige schijnen hier den doorslag gegeven
te hebben. Men wilde den koers steunen,
maar bleef zelf met een dik aandcelenpaket
zitten. In opdracht van het concern werd
een post met de nominale waarde van 15
millioen mark opgekocht. Bij de toen gel
dende koersen eisclite deze aankoop een
kapitaal van 38 millioen mark. Inmiddels is
de koersdaling der Patzenhoferactien zou
eigenaardigheid hem begrijpelijk, welke hi.'
aanvankelijk voor onverklaarbaar hield
Niet slechts in liet maatschappelijk, ook in
het politieke leven speelt het bier een rol
van beteekenis. Zoekt gij voeling met den
rijksdag of den landdag, dan wandelt ge het
restaurant binnen en laat u aan een der
dicht bezette tafels aan den gezochte voor
atellen. Bij een stevig glas bier .krijgt ge
eerder iets te hooren dan bij een wandeli.?,
^uigs uer/ pub'.ieken weg. Hecht ge er waar
de aan, met do voormannen eener politieke
Sroep nader kennis te maken, laat u dan ln
un casino op het etensuur binnenleiden en
ge kunt naai hartelust aan het gesprek van
oen dag deelnemen. Geeft ge bovendien ge
heel vryv/i-lig een rondje dan kunt ge er
zeker van zijn, dat alle door u gestelde
vragen prompt beantwoord worden. Het bier
maakt mededeelzaam.
Zonderlinge geruchten.
Ik werd dit ten zooveelste male gewaar,
toen ik op nadere informatie uitging om
trent de zonderlinge geruchten, welke over
het bierbidrijf van Schultheiss de laatste
dagen in Berlijn de ronde doen. Ik hoorde
over verspe^uleerde millioenen fluisteren en
men noemde mij zelfs de kapitale som van
25 millioen mark als verlies. Maar al te vaak
heb ik de laatste jaren gomerkt, dat in ieder
gerucht een korreltje waarheid zit. Ook de
opzienbarende geruchten omtrent Schult-
heid-Patzenhofer blijken een ernstigen ach
tergrond te hebben. Schultheiss gaat met
alle andere brouwerijen gebukt onder de
gevolgen der toenemende werkloosheid,
meer nog onder de dwaze bierprijspolitiek,
welke voortdurend op verhooging gebaseerd
was. Het stijgen van den bierprijs per liter
heeft natuurlijk een achteruitgang in het
verbruik met zich meegebracht maar zelfs
een achteruitgang van 23 in het verbruik
zou de situatie der groote bierconcerns nog
weinig schade berokkenen. De winsten in
zulke ondernemingen zijn enorm en hoog
stens zouden de aandeelen wat minder rente
opbrengen.
Bij Schultheiss-Patzenhofer schijnen ech
ter zoogenaamde financieele transacties in
liezen een groote rol te spelen. In tegen
stelling tot de andere brouwerijen is men
tiidens de inflatie zijn arbeidsveld gaan uit
breiden. De Ostwerke-groep van den veel
genoemden Katzenellcnbogen slaagde erin,
haar belangen bij het cement-, spiritus- en
molenbcdrijf saam te koppelen met do Ber
Iiinsche brouwerij, begon met een belangen
gemeenschap en besloot mot een concern.
Gaat het. de landbouw goed, dan is zulk een
gistbedrijf niet te versmaden en wordt er
flink gebouwd, dan komt dit het cement-
bedriif ten goede. Maar het landhouwhedrijf
laat veel te wenschen over en dus kreeg de
brouwerij onder deze combinatie te lijden.
Daar ieder bedrijf onder vermindering van
waarde te lijden heeft, moest ook het con
cern van Schu'ithe'ss-Patzenhofe r merken,
dat het zijn expansie-kracht overschat heeft.
Officieel wil het hier uit miisplaatste eer
zucht niets van weten, maar juist deze
terughoudendheid maakt de zaak des
pikanter.
Een rapport
Voordat de banken hun steun toezegden,
verlangde de directeur generaal der D-D-
Bank. von Stauss, een nauwkeurig rapport
omtrent den stand van zaken. Hierdoor
kwamen de mislukte speculaties van Kat-
zenellenbogen pas aan 't licht De verbazing
van von Stauss doet in dezen eenigszins
zonderling aan. Het verdrag n.et het ban-
kenconsortium werd indertijd door de Ost
werke afgesloten. Tot den raad van toezicht
dezer onderneming behoort ook von Stauss.
Hij had in dezen raad van toezicht
een primus inter pares, Kommerzienrat So-
dernheim, die gelijktijdig directeur-generaal
bij Schultheiss was. Zoo al niet in de krin
gen van zijn eigen bank dan had hij
toch minstens in dezen raad van toezicht
r- -1- rlen gang van zaken kun
nen ervaren. Of zou von Stauss door het
i.ut inj kortelings met Adolf Hitler
dejeuneerde, den kluts kwijt geraakt zijn?
De schuld wordt geheel en al Katzenellen
bogen op de schouders geschoven en deze
schijnt reeds zijn ontslag ingediend te heb
ben. Maar ook von Stauss en do andere
bankdirecteuren zullen bij de komende n'-
gemeene vergadering menigen bitteren pil
te slikken krijgen.
Hete
lasten niet zoo ga mak kei ijk op den consu
ment afgewenteld worden.
In den landbouw is het arbeids'oon veel
lager dan Dij industrie en handel, dit is een
internationaal verschijnsel.
Bij dit alles komt nog, dat de vraag naaf
landbouwproducten in 't algemeen minder
elastisch is dan bij de industrie
Landtouwcrises in de vorige eenw.
Omstreeks 1820 leed de landbouw door
een zeer ernstige crisis. Tot steun van den
landbouw werden de invoerrechten op gra
nen oen paar maal verhoogd. Na 1833 trad
verbetering in en de jaren omstreeks 1850
waren voor den landbouw bui.ongewoon
gunstig. Deze bloeitijd had een ongunstige
invloed. Ilij werkte verslappend
Tegen 18S0 kenterde het getij Een lang
durige prijsdaling trad in, gevolg van bui
tenlandsche concurrentie. Door invoerrech
ten wilde de Overheid niet helpen, zij be
paalde zich tot voorlichting en onderwijs.
De kunstmest deed zijn intrede. Maar voor
al de ontwikkeling van de industrie deed
vooral veeteelt en tuinbouw bloeien. Na 1595
trad geleidelijk herstel in.
De landbouw van 1900—1920.
In deze periode kreeg onze landbouw hoe
langer hoe meer het karakter van verede-
lirgsbcdrijf. Hij s'.ond op een technisch hoog
peil, de welvaart was bevredigend De too
stand der landarbeiders liet echter te wen
schen over. De oorlogsjaren gaven veel
moeilijkheden, doch de financieele resulta
ten waren goed, soms zelfs ongekend eun
stig. De koop- en pachtprijzen stegen in die
mate, dat men met I czorgdheid afvroeg wal
de gevolgen zouden zijn als de prijzen der
Patzenhofer schijnt naar mij verzekerd
werd door reserve-fondsen gedekt te
worden. Het bedrijf wordt dus niet in zijn
grondvesten geraak* Men weet. dat het bier-
»edrijf ook in onzen henarden tijd -vooralsnr
goed blijft gaan, ook al wordt er door
menigen burger een „Mass" minder genut
tigd en is de afzet niet meer zoo groot als
een jaar geleden. In het voorjaar werd nog
15 dividend uitgekeerd, maar dat zal
voor dc tweede helft van dit jaar wel niet
geschieden. In ieder geval wordt ook in
dezen de oude spreuk bewaarheid: schoen
maker, blijf bij je leest! Anders gezegd:
bierbrouwer, blijf Lier brouwen en brand je
kapitaalverlies bij Schultheiss- vingers niet aan beursspeculaties!
Iprodukten eens flink zouden dalen.
De oorlogsjaren deden de beteekenis van
don landbouw in het licht treden, de Over
heid trad meermalen dwingend op.
De periode 1920'30.
Na het sluiten van de vrede duurde het
nog eenigen tijd voor prijsdaling intrad. Be
ginnende bij 1921 trad een zoo sterke val m,
dat we tot 1817 moeten terugkeeren om iets
dergelijks waar te nemen.
L •ngzamerhand trad deze daling in over
de geheele linie. Toch bleven de koop- en
huurprijzen nog hoog.
De prijzen der belangrijkste akkerbouw-
produkten waren begin 1931 gedaald tot op
de helft van de periode 1924'29 en tot GO
A 70 pet. van de voor-oorlogsche prijzen.
De veeteeltprodukten hioldon zich beter
op peil.
De tuinbouw maakte het gedurende deze
periode nog goed.
De slechte toestand van den landbouw na
1920 was interna.ionaal. Ook de Volken
bond hield er zich mee bezig.
Oorzaken van de crisis.
De huidige crisis is een zeer ingewikkeld
verschijnsel. Enkele hoofdoorzaken noemt
de adviseur Het horstel van cie gaafheid
van den gulden heeft den landbouwprodu
centen ernstig nadeel berokkend. Als eigen
lijke oorzaak van de landbouwcrisis de al
gemeene crisis te noemen durft Prof. M.
niet. De Ovcrhe' Lsmaatregelcn, in tal van
landen genomen, hebben een zeer groote»
invloed gehad.
Do p rod uc'. ie vermeerdering, gevolg van
plantenveredeling, rationnliseering in het be
drijf, kunstmest, cultuurtechniek, heeft in
vloed van blijvende aard, de wisselvallig
heden der natuur zijn factoren van tijde-
lijken aard
De invoerrechten der importlanden. (ie
uitvoer van exportlanden, waarondpr Rus
land een groote rol gaat spelen, zijn mede
oorzaken van dn crisis.
De gevolgen van de crisis
zullen zijn verarming der landbouwers, ver
laging der pacht- en koopprijzen. Tevens
dreigt gevaar van loonsverlaging voor de
landarbeiders. Dn plattelandssteden zulle»
de schadelijke invloed ondervinden van de
verminderde koopkracht der landbouwers.
Duurt de toestand nog een jaar voort dan
zal meep dan een derde deel der natie onder
de crisis lijden-
Maatregelen van verweer.
Door verlaging der productiekosten alleen
is geen oplossing te verkrijgen. Dc prijzen
moeten omhoog. De Overheidssteun voor
suikerbieten pn oardappelm»elindu='trie hiri
oen niet voldoende. De Tarwewet werkt
beter. Thans is a'lereerst noodig, dat er
mna'regelen tegen dumping komen. Voor
onze exportproducten is, om zelf piet tot
dumnfng te komen, alleen rrediet-verleening
ecoor'oofd. Geforceerde bed rij fs verandert na
kan de markt van producten, die nog goed
zijn .bederven Enkele invoerrechten, dis een
zuiver fiseaal karakter kunnen dragen, en
verhooging van nrcijns kunnen op hun
plaats rijn Maar zelfs met de beste wil zal
de Overheid een sterke verarming van het
p'attoland en den ondergang van vele pro
DE OORLOG IN DE LUCHT IN DE TOEKOMST
Gemengd Nieuws,
Riidi en Arno, de zoontjes van den bur
gemeester van een Dui'sch stadje, hadden
al zooveel van dynamietaanslagen gehoord,
dat zij Lcrioten er ook een in elkander te
Daartoe nemen zij papa's nieuwen hoo-
gen hoed, vullen hom met krullen en asm,
mengen die gevaarlijke massa aan met nat
te klei en pakken alle3 zorgvuldig in kran
ten.
„Ja maar wat zullen wij in de lucht
laten springen?"
„Nou, na.uurlijk de school", antwoordt
Rudi grimmig.
Een paar minuten later hebben zij de bom
door het openstaande kelderraampje van :1e
school geschoven en, volkomen beheerseht
door hun verbeeldingskracht, wachten zij op
eenigen afrtand op de ontploffing.
Plotseling verschijnt de meester op het
tooneol. Hij opent de kelderdeur en is op
he* punt naar beneden te gaan.
Een rilling loopt de jongens door de leden.
Wanneer de meester in den keider is en de
bom juist ontploft, dan ziet 't er slecht voer
hem uit.
„Meester!" schreeuwt Rudi, „meestor, ga
toch niet in den kelder er is een dyna
mietbom ln!"
Als door een adder gebeten, vliegt dc
meester achteruit
„Hoe weet jij dat, jonegen?"
Rudi weet niet wat te antwoorden, mnir
Arno's rustclooze fantasie komt hem hier
nrachtig te hulp.
„Een groote man heeft hem erin gegooid,
meester, met een langen baard... ja...
en... hij lachte en hij had een dikken stok
in zijn hand".
„Blijf hier. en zorg dat niemand in den
kelder komt", roept de meester. Dan vliegt
hij naar den burgemeester.
„Fen dynamietaanslag een dynamiet-
aanslagl"
Met bevende hand zoekt de burgervader
naar zijn hced; hij kan hem echter niet
vinden. Eindelijk grijpt hij zijn stok en
ioopt bloothoofds de straat op.
Intusschen heeft dc helft der inwoners
zich op de plaats des onheils vereenigd. 'n
een halvcn cirkel staan zij op een eerbiedi
gen afstand rondom de school.
„Muller, ga eens in dien kelder en haal
die dynamietbom eruit", beveelt de burge
meester den veldwachter.
„Ik ben voor de derde men! getrouwd en
heb zes kleine kin leren van mijn twee vo
rige vrouwen", antwoordt klappertandend
de man van het zwaard.
De burgemeester begrijpt dat.
Plotseling krijgt hij een prachtig denk
beeld.
„De brandweer".
Er gaat een half uur voorbij. Tntusscher.
wordt er naar de naburige stad getelegra
feerd om den landraad. Ratelend komende
brandspui'en aan.
„Ecn-twee-een-twèe!"
Een dikke straal suist den kelder binnen
en 't duurt wel tien minuten eer er weer
wat bijzonders gebeurt Het water stijgt tot
aan het kelderraam. Een dappere brand
weerman waagt het te naderen met een
l vischnet aan een langen stok.
Hij vischt achtereenvolgens een oude pan
toffel. eenige appels, een paar stukken spek,
en een afgedankt kleeding.rtuk van de mees-
tersvrouw op. Elk stuk wordt met geheime
anest en schuwen eerbied bekeken.
Eindelijk komt er iets te voorschijn, in
kranten gewikkeld, vormeloos en afzichte
lijk.
„Ha dat is het!"
„Breng het naar de apotheek! Houd hel
toch goed in de hoog.e. Muller, want als
het valt, ontploft het. De apotheker zal het
chemisch onderzoeken".
Op den drempel der apotheek protesteert
de apothekersvrouw krachtig ertegen, dat
j de dynamietbom in haar huis wordt ge
bracht. „Mijn Theodoor is niet thuis'" roept
zij uit.
„En daar kijkt hij door het gordijn!" ant
woordt de veldwachter.
Een rijluig, vergezeld van vier gendar
mes te paard ratelt in vliegende vaart de
straat door; het is mijnheer de landraad.
Op zijn bevel wordt het corpus delicti
naar het marktplein gebracht. Dc apothe
ker, de provisor en de leerling staan er om
„Maak het papier los, Anton", beveelt de
apotheker met een van angst bevende stem.
Maar Anton, de leerling, begint te schreeu
wen als een mager varken en is er niet toe
te bewegen de dynamietbom aan te rakun.
Nu treedt de provisor naar voren.
„Ernst!" klinkt een angstkreet, „Ernstl
doe het niet!"
De dochter van den ajootheker heeft haaa
stille liefde verraden door dien uitroep.
Een oogenblik is haar vader in twee
strijd. dan zegt hij: „Mijnheer de provisor,
als gij het doet, zal uw wensch vervu.n
worden. Wanneer gij het levend er af
brengt, geef ik u de hand van mijn dochter".
De jongeling begint aarzelend de omhul
sels van de helsche machine af te nemen
en iedereen dringt angstig een paar schre
den terug. Stuk voor stuk trekt hij de kren
ten van 't geheimzinnig voorwerp. En de
klerk, die met den landraad is meegekomen,
schrijft de namen der kranten zorgvul
dig op.
Nu komt er iets zwarts. Ademlooze
spanning.
„Hooge zijden hoed", dicteert de jongeling
„Krullen, asch en klei".
Dien avond ging 't er in het stadje zeer
feestelijk toe. Men had werkelijk een gev"»ei,
alsof men aan een groot gevaar was out-
Alleen Rudi en Arno waren over den uit-
s'ag niet bijzonder tevreden. Van bevoegde
zijde wordt ons medegedeeld, dat zij ver
scheiden dagen slechts met veel pijn op de
schoolbanken konden zitten. Papa's stok
was hiervan de oorzaak maar zoo l*ts
wordt vóór de bruiloft wel beter, zegt men
wel eens; en in dit geval behoeven zij niet
eens aan ftun eigen bruiloft te denken.
Reeds den volgenden dag hebben de apo
theker en de provisor op het stadhuis do
papieren gebracht, die van een bruid en
bruidegom verlangd worden.
Bovenstaande foto, genomen van een vliegtuig, dat over een luchtschip voer, doet zien,
welke middelen gebezigd zullen worden om naast snelle beweging zich in een strijd
te in de lucht onzichtbaar te maken voor vijandelijke vliegtuigen. Een rookgordijn moet als
I een mistbank het luchtschip aan de aandacht der tegenstanders onttrekken.
VROUW IN VLAMMEN
Te Niemver-Amstel was een vrouw bezig
het haar te krullen met een gloeiende fri
seortang. Het ijzer raakte een kam van cel
Tulnid en onmiddellijk stond het haar ian
de vrouw in vlammen. Ook haar kleeding
werd aangetast Hoewel spoedig alles was
gecoofd, liep de vrouw toch zulke ernstige
wonden in het gelaat en aan den hals op,
dat ze in het ziekenhuis moest worden op
genomen.
DOOR EEN WILD PAARD GEWOND
T« M""e,v«nv1 *tn-
cadnor M„ die rer fie's reed, onder een
hem tegenkomend scherujagerspaard, dat
wild was geworden. M. wer I i'i zo g vek-
kenden t estand opgenomen en naar het
Ziekenhuis te Groningen overgebracht. Zijn
toestand is hoogst ernstig.
DOOR WILDE KOEIEN GEWOND
Te Colmschate (Ov.) reed een motorrijder
op een koppel koeien in. De wild geworden
dieren trapten drie van de vijf drijvers zoo
danig, dat de mannen in een Ziekenhuis moes
ten worden opgenomen
POKKEN IN FRIESLAND
Te Beetsterzwaag (Fr.) is een geval van
pokken waargenomen.
CONSULT PER RADIO
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
ving de rijksradio-telcfconticnst een bericht
op van een schipper, die mat zijn trawler
„De Wielingen", nabij dc Engelsche kust
zat De man h*"' een vo d aan zijn be-n
gekregen, en wilde een dokter consulleeren
."aueruaginorgi'ii om 9 uur te u men li in
volgons de „Msh." met een dokter van het
Roode Kruiszickenhuis te Dc-n Haag in
draadlooze verbinding gebracht De ge ees-
heer stelde zijn vragen en vertelde den zee-
man, hoe hij zijn jiecn voorioopig had te
verzorgen.
INBRAKEN
Te Zaandam is 's nachts op vier plaatsen
ingebroken. In drie gevallen wordt niets
vermist, doch bij de vierde inbraak, ge
pleegd in de autogenische laschinr'chti g
van Booy in de Oostzijde, zijn vier snijbran
ders gestolen.
Te Asscndelft (N.H.) wisten twee gomas-
kerden een bejaard echtpaar te dwingen
geld af te geven.
Te Amsterdam hebben inbrekers zich door
middel van ojïensTuiting toegang verschaft
tot een perceel aan de 1ste Oosterparkstraat
waarin een winkel in dameshoeden is ge-
vestigd. Er werden pl.m. i 400.— aan ge'd,
twee gouden horloges en een paar gouden
ringen vermist
KAPITEIN KLAKKEBOS OP DE LEEUWENJACHT
Hl
113. Maar gelukkig, daar kwam redding!
Twee slimme motordienders hadden 'n
groot stuk paarden ef gekocht en tuf
ten voorbij de „plaats des onheils", terwijl
het stuk vleesch achter den motor over de
straat sleepte. Het middel hielp prachtig;
begeerig snuivend en brieschend holden de
vier leeuwen achter den motor aan
Maar waarheen?
114. In dien tusschentijd maakte Johnny,
de gorilla, in gezelschap van den luipaard
een rondreisje door de stad. Daar hij nog
al op zijn gemak gesteld was was hij op
een der giraffen geklommen, en hij had
een gevoel, alsof hij Napoloen zelf was. De
heele stad was als uitgestorven; de dap
pere stedelingen zaten allemaal in huis te
beven als een rietje.
(Wordt Vrijdag vervolgd.)
FEUILLETON
DE CITADEL VAN ANTWERPEN
Verhaal van een Oud-Strijder
Naverteld door R. BüON
(12
Drie minuten later zijn zij reeds aan het
vijlen. Beurt voor beurt verpoozen zij elk in
der, want het is ten arbeid, waarbij hen
weldra het zweet van het gelaat gutst
Inmiddels is het aan dón zolderbewoner
gelukt een opening in het dak te maken.
Dezen arbeid viel betrekkelijk gemakkelijk,
te verrichten, daar de kalk tusschen de
voegen was losgeraakt en er gemakkelijk
was uit te nemen. Verstandig was het van
hem gehandeld, dat hij een plek had uitge
kozen juist achter den schoorsteen. Indien
de ontvluchting gedurende dezen nacht nog
met gelukken mocht, dan behoefden zij
slechts de pannen weer op hun plaats te
leggen en er de lceee stukken kalk tus-
6chen te voegen, om te verhinderen, dat
deze opening aan den cipier in het oog viel
Van beneden werd geroepen, dat de ar
beid aan het deurslot de voltooiing naderde
De flankeur legde zijn gelaat voor dp ope
ning. teneinde met zijn kameraden te kun
nen spreken. Teen een lichtstraal op zijn
gelaat viel, proestten de soldaten in een
luid gelach uit. Zijn zwart gelaat en zijn
niet minder zwarte handen, die door de
opening zichtbaar werden, waren de oor
zaak hunner vroolijkheid. F.r mocht echter
niet getalmd, want ieder oogenblik was
kostbaar.
„Ga nu mar beneden en traoht het slot
vast te houden, telkens a's wij vijlen draait
dan het slot rond. Loop zoo voorzichtig mo
gelijk en plaats je hier voor de deur. Slaapt
de cipier?"
„Als een os." antwoordde de flankeur op
do door Peters gerichte vraag.
„Goed, begeef je <lan als een neger zoo
zacht naar beneden," zei Peters, wat op
nieuw allen in lachen dead losbarsten.
Behoedzaam, a's een kat sluipende, daal
de de flankeur de trappen af. In de gang
eekomen dacht het hem niet kwaad om
eerst eens naar het vertrek va.n den cipier
te sluipen, ten einde te onderzoeken of deze
nog sliep.
Deze tocht redde hen allen. Hoe stil en
behoedzaam de flankeur ook te werk was
gegaan, toch scheen de cipier iets te heb
ben gehoord. Jui6t opende hij de deur, om
eens in de gang te kijken, toen hij verbaasd
staarde in het gelaat van den niet minder
verrasten flankeur, die zic-h aanstonds op
hem wierp, hom knevelde en een prop in
dpn mond duwde.
Liever hadden de gevangenen dit niot
eednan. doch nu zij door de om6tandighn
den er toe werden gedwongen, spaarde het
hen aan do andere zijde weer veel werk uit.
daar zij zich nu van de sleutelbos, die de
cipier bij zich droeg, meester konden ma-
„Nu vlug en niet getalmd!" riep Peters,
toen de flankeur de celdeur had geopend
en hen haastig de plaats gehad hebbende
worsteling had mepgedppld
„Wij moeten de rollen verdeelen," riep
Vermeulen, „een onzer moet een laken met
slroo gevuld naau boven dragen, om er bui
ten op te kunnen slapen en om er ons in J kunnen vinden? Kom mee, anders neem ik
to kunnen verbergen." j dat alles ven je af"
„Wij moeten de vijlen ook mede nemen,") De flankeur scheen nu geheel verza.lisd)
riep weer een onder, „laten zij ons nergens te z jn en voegde zich bij zijn makkers, uia
in, dan kunnen wij in een of ander leeg- hem met ongeduld verbeidden,
staand huis inbreken." Peters wilde de deur van dc provisie-;
„Zijn er ook nog wapens?" riep een derde j kamer sluiten, opdat er geen tweede binnen
„En zullen jullie nou allen alsjeblieft de j zou kunnen dringen, die men misschien
mond dicht houden?" riep Peters boven 1 herhaalde malen aanzijn plicht herinneren
allen uit, „en liever handelen dan pratenlmoest, maar hij kon toch de verzoeking i
Jij Vermeulen," liet hij er dadelijk op vol-jniet weerstaan om de overige rijstebrij haas
'gen, jij bent de kleinste, rol de lakens op] tie naar binnen te smokkelen,
en knoop die 6tevig aan elkander. Ga eri Al deze bewegingen verrichtte hij echter
ar boven, naar onzen kameraad
die het dak open heeft gemaakt"
„Waar zt die nu weer?"
Hij was nergens te vinden. Eerst toen Pe
ters hem voor de derde maal bij zijn naam
riep, werd uit een der vertrekken een ant
woord gehoord, dat in de gang nauwelijks
was te verstaan.
„Kom dadelijk," riep Peters nogmaals.
,en maak de dakopening gereed. Ma,
gauw, want het wachten is op jou."
Weer volgde een antwoord, dat niemand
verstond
nat was voor Peters te veel. Driftig liiD
hij naar de deur toe van het vertrek,
in de flankeur was birniengeloooen
t dr flankeur met een groote r
in een oogenblik tijde. Nadat hij de deu
der provisiekast had geopend en eenige
van de daarin verborgen eetwaren bij zio'n
had gestoken, voegde ook hij zica weer bij
zijn kameraden
Alle werkzaamheden voor de bevrijding
waren van te voren dqor Peters vastgesteld,
en de uitvoerders reeds aangewezen
Vnrmeulcn was reeds met zijn opgerolde,
lakens naar boven gegaan on had het «ons!
uiteinde daarvan om de balken vast gesla-j
gen. Weer anderen droegen opgerolde dp-r
kon op het hoofd, terwijl de overigen zich I
belastten met het dragen van groote Hun-1
w;iiu i dels stroo. die men zich met touwen om d-»
Daar j schouders hond.
koude I Peters voorzag zich inderhaast van een
iriistehrij voor zich, zoo dapner te eten dar; musket en eenige patronon, die in het
hem het zweet op het aangezicht oarolde.I wachtvertrek van den cipier werden eevon-
i)P7.e \p-rtooning, gevoegd bij de zwartheid j den en pianiste zich bij de dakojooning.
van zlin ge'aat en zijn handen, leverde zulk- Man vanr man trad door de dakopening
pen komisch tafereel, dat Peters, hoewel hij ln de goot. liep daar langs tot hij aan
Inwendig boos was, in een luiden lach, kruin van den hoogen muur wis genaderd
schoo* I on lief zich vervolgens langs het laken naa-
„Nn. da; is alles mooi cn goed maar nu beneden glii-'en.
is het drinrend noodig, dat je he'-pt. line! Het kinester stond tegen de bultenwa'len
j drommel heb je zoo gauw de provisiekamerj Jer 6tad, zoodat de vluchtelingen, eer zij
net vlakke veld hadden bereiat, geen groo
ts wande'ing behoefdon te aken.
Eindelijk hadden allen Jen platten grond
bereikt
Peters stelde zich in gezelschap van zijn
vriend Vermeulen in de voorste gelederen-
er was ditmaal geen beve' van een 'ówit-
serschen korporaal noodig geweest om hem
hiertoe te bewegen.
Waarheen nu?
Deze vraag, die zich als vanzelf nan de
vluchtelingen opdrong, was niet zoo gemak
kelijk te beantwoorden. In e.k geval acht
ten zij het noodig een terrain uit te zoeken,
dat genoeg schuilplaats ainbood.
Na langdurige beraadslagingen, al voort-
loopende gevoerd, kwamen z4j overeen bij
d«g in de bosschcn te kampeer»u en slechts!
bij nicht voort te loopen. Op open plekken!
in het b06ch zouden zij dan h.in stroo neer
werpen en zich daar ter ruste leggen. Dei
dekens, waarin het stroo wer1 'er-oord
zouden natuurlijk als dekking legen dej
koud» worden gebezigd.
Stevig marcheerde de troep verder. Vóór'
het aanbreken van den dag wil !e men ce-
n»el uit het gezicht der stad verdwenen
■rijn en tevens diende men de hossch-.ui eer- j
der to bereiken.
Niettegenstaande de koude zich terdege'
lipt cc oelen. werd de tocht onver-»id i
«oortrezet. De zwakston liepen nl dadelijk
hijgen en te hoesten, doch geen hunmr!
«■iid» «enige rust namen HM bewustzijn.I
'hars de vrijheid te hebben h»rkreg^n.j
sterkte hen in hun pogingen om aan de
vervolgers tp ontsnappen De Verheid, dal
nis hij het aanbreken van den d-ti de'out
«nnmrr.g zou worden ontdekt, ben dadebik
»en groot aantal gendarmes :or opsporing]
zouden worden nagezonden, spaarde hen
aan thans alles te doen wat in hun ver
mogen was.
In en om de stad was alles rustig. In dd
boerderijen, die zij passeerden, waren de
lichten brandende, doch de bawono's in
rust. slechts het geblaf van een enkela waak
hond. die door het ongewone gerucht waa
verschrikt, verbrak de stilte.
„Die verwenschte keffers." riep Peters,
Jk wilde maar. dat ik ean middeltje wist
om hen het stilzwijgen op te leggen Dat
kunnen onze verraders nog wordan, bat
maar eens op."
"•-en der soldaten, die in de achterhoede
marcheerde, riep plotseling: „Zie eens, ik
k° oof waarlijk, dat ze ons al od de hielen
Allen keken om en werden werk-j'ljk op
v«rron afstand achter hon, eenige licht.:r.
gewaar. Het was precies, alsof er enkele
mannen niet lantaarn in de hond heen en
wedp.r lienen.
Al'e soldaten bleven staan en wenJ-'er»
het oog in «1e richting van de stad. Met
scherpen blik probeerden zij de duisternis
te doorboren.
Xu eens verdwenen de lichten, om «enige
ooaenbükken later weer in volle h«vd»r'itid
te schitteren. „Het is precies .alsof zij ons
al naderen." zeide een «Ier vreesaohtigstcn.
.7.e eens. daar ziin zil weer allen tegelifk,"
en met zijn vingers wees hij de richting
aan waar de lantaarns zichha.ar waren.
..Woef! woef!" klonk het one«%ns in hun
r.ftbijheid. F.en groote waakhond was b' ij te
baar van zijn ketting losgebroken -n hief
nu. in de nah ud der soldaten gekomen,
een luid gehuil aan.
(Wordt vervolgd).
