Economie en Financiën
WOENSDAG 14 OCTOBER 1931 EERSTE BLAD PAG. 3
GEEN STAATSGODSDIENST IN SPANJE
De Spaansche kamer heeft met 267 tegen
41 stemmen het derde artikel van de nieuwe
grondwet aangenomen. Dit luidt: Er is geen
pfficieele staatsgodsdienst
WEER EEN KERK IN SPANJE IN
BRAND GESTOKEN
Te Santander is het bij een optocht tot
anti-religicuse betoogingen gekomen. De de
monstranten staken de Carmelietenkerk in
brand, nadat zij alle houten gedeelten met
petroleum hadden overgoten. Aan het in
grijpen van de brandweer is het te danken,
dat de kerk gespaard bleef voor volkomen
ondergang. Ook in een dorp in de nabijheid
van Santander poogden communisten het
klooster aldaar in brand te steken. De gen
darmerie slaagde er in dit te verhinderen.
Het klooster wordt thans door een sterke
politiemacht bewaakt
CHINEESCHE TREIN DOOR BANDIETEN
GEPLUNDERD.
LONDEN, 14 October. Uit Peking wordt
gemeld, dat Chineesche bandieten gisteren
een naar Peking op weg zynden trein van den
Feking-Jloekden spoorweg tussehen Tahoesjan
en Koepangtse hebben overvallen. De ruim
200 reizigers, w.o. verscheidene buitenlanders,
werden geheel uitgeplunderd. De militaire
begeleiding van den trein bood geen tegen
stand, doch sloot zich, zoolang de overval
duurde, op in één der spoorwegwagens.
JAPANSCHE VOORWAARDEN
AAN CHINA.
LbNDEN. 14 Oct. De Japansche minister
van buitcniandsohe zaken heeft aan de le
den van het diplomatieke corps te Tokio
meegedeeld, dat Japan heeft besloten in
directe onderhandelingen met China over
het staken der Japansche operaties in Mand
jjoerije de volgende voorwaarden te stellen:
le. staking van alle anti-Japansche pro
paganda in China, in het bijzonder verwij
dering van alle anti-Japansche toespelin
gen uit de Chineesche schoolboeken;
2e. erkenning der Japansche rechten in
Mandsjoerije;
3e. onderhandelingen tussdhen Japan en
China tc Nanking en in bepaalde andere
steden met deelneming der plaatselijke
Mandsjoerijsche autoriteiten.
Volgens hetzelfde bericht heeft het Japan-
Bche ministerie Van oorlog den Japanschon
opperbevelhebber in Mandsjoerije opgedra
gen alles te vermijden wat een verscherping
van den toestand kan veroorzaken.
HEVIGE AARDBEVING OP EEN'DER
SALOMON-EILANDEN.
LONDEN, 14 Oct. Op Malaita, een eiland
van de Salomongroep, heeft een hevige aard
beving groote schade aangericht. Bijna alle
woonhuizen van Europeanen, een groot deel
der andere gebouwen en een deel van de
haven-inrichting werden verwoest. De eer
ste berichten hierover heeft men draadloos
te Sydney ontvangen van boord van het
s.s. „Mentoro".
AMERIKAANSCHE DUIKBOOTEN
NAAR SJANGHAL
NEW-YORK, 14 Oct. Het Amerikaansche
departement van Marine deelt mede, dat 7
Amerikaansche duikbooten en een transport
schip, die eerst onlangs van Tsingtsau naar
Chefoo waren verplaatst, gisteravond bevél
hebben gekregen om zee te kiezen met be
stemming naar Sjanghai.
DE GROOTE MEREN MET DE ZEE
VERBONDEN.
Via de St Laurensrivier.
Uit Ottawa wordt gemeld, dat weldra
onderhandelingen zullen beginnen tussehen
de regeeringen der Ver. Staten en van Ca
nada over een internationaal ontwerp voor
het d'ieper maken van het kanaal, dat de
St. Laurensrivier met de groote meren
verbindt, waardoor dit geschikt zou wor
den voor de zeevaart. Men zou dit berei
ken door één of twee sluizen, gecombineerd
met een hydro-electrisch krachtstation van
verscheidene millioenen paardekrachten. De
totaalkosten worden geschat op 200 millioen
Schoolnieuws.
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM,
'ealaagd Godgeleerdheid, propaed.-ex.. do hce-
en W. Fiin vnn Draat to Nunspeet en R. C H.
geographle, doct.-ex., de heer A. H.
J Bredemeyer
RIJKSUNIVERSITEIT TE UTRECHT. Gesl.:
echts wetenschap, j d|
lools, Th. de Krc
Godgeleerdheid, cand-e
J J F Franck.
R.-K. UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN. Gesl.
:echtswetenschap doct-ex de heer K A Ij M B
cholpu to Grave.
HOOFDAKTE
BEWAARSCHGOLONDERWIJS
DEN HAAG. IS October. Hoofdonderwijzeres
afgewezen 3. Geslaagd di
H J Alkerna, beiden
s R F Sjoerdï
jromngen,^,
EXAMENS-STUURMAN
DEN HAAG, 13 October. Groote sti
Geslaagd
Groot, A A G Bekking
EXAMENS-MACHINIST
DEN HAAG, 13^ October. Geslaagd
Knottenbelt.
3 Dordrecht
Wetenschap.
r griffie
dat het
i park et te
>sidie-
jredlgeerd zal
ities gezamenlijk opgerichte
jaren gehouden: de positie der tijdelijke
t op dé Rechtrelijkc organisatie
niet personcelaanstelling bij
Beroep bij de dir. bel.: de wen
argifte door het Depai
het personeel
arbeidscontract bij de
schrijven van den minis
fl-1931 betreffende het
van de Bijz. Comm. G.
de voorgestelde samenw
vóór do vergaderingen i
Land- en Tuinbouw.
WIJZIGING DER PACHTWET
Het Provinciaal Bestuur van de afd<
Friesland van den Bond van Landpachte
Nederland heeft aan den Minister van Bi
landsche Zaken en Landbouw alsmeje a;
leden der Eerste Kamer een motie toeg
den, waarin het er op aai r ingt resp
pogingen in het werk te stellen om to
spoedige behandeling der pachtontwerpen
te gaan en deze zoo spoedig mogelijk te
Gemengd Nieuws.
VASTSTELLEN VAN DE LICHTEENHEID.
veihand met het besluit der Intern.
Verlicbtingscomnrissie, waarbij aan Frank
rijk werd opgedragen het zwarte lichaam
als energiesrandaard nader te onderzoeken
en aan Nederland de Utrechtsche stan-
daardmetingen tot het vaststellen van de
lichteenheid verder uit te werken, zullen
de professoren Chappuis en Fleury mei
eenige assistenten het Physisch laborato
rium der Rijksuniversiteit te Utrecht be
zoeken, teneinde de meetmethoden, te
Utrecht ontwikkeld, te bestudeeren. Het ligt
in de bedoeling van de Fransche commis
sie, de in Nederland ontwikkelde meet
methode bij de studie van de straling van
het zwarte lichaam in het laboratorium van
de Compagnie des Gasz, waar deze me
tingen verricht worden, toe te passen.
Uit het Sociale Leven
NIET INGESCHREVEN STUDENTEN.
Tegen vier studenten die, hoewel zy hun
college- en inschrijvingsgelden hadden ge
stort, de colleges en oefeningen van de hoog-
leeraren aan de Technische Hoogeschool te
Delft bijwonen, is proces-verbaal opge
maakt, aangezien zy niet door den rector-
ïnagnificus voor het studiejaar J.931-193:'
waren ingeschreven.
HOOFDBENOEMINGEN
Heveadorp: T. van Beek, onderwyzer
te Hilversum.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Montfoort (hoofd J. C. de Bie), F. van
der Rhee te Katwijk aan Zee.
Hollandscheveld (Herv. School,
hoofd H. Kuiper), J. Wiegman te Benni
Old en zaal (Herv. Ds. J. J. A. Hei
school hoofd H. Hogeweg), O. Lohuis te
Zwartemeer.
Blij ham: O. D. Offringa, thans tydelyk
te Hilversum, toet ingang van 1 Januari.
RUIME KEUZE.
r Te Oude-Pekela hebben voor de va
cante betrekking van onderwijzer aan de
Geref. School ruim 60 sollicitanten zich aan
gemeld.
NIEUWE CHR. SCHOLEN.
Te Ootmarsum is een Herv. Schoolver-
eemging opgericht, die tot den Raad het
verzoek zal richten, gelden beschikbaar te
stellen voor den houw van een nieuwe school
of de bestaande O. L. school na grondige
reparatie aan het Schoolbestuur over te
dragen.
In geval het laatste geschiedt, is het met
het Openbaar Onderwijs in Ootmarsum
gedaan!
SCHOOLKWESTIE.
Tc Grijpskerk (Gr.) heeft de Gemeente
raad onlangs besloten niet in te willigen het
verzoek van het bestuur der Herv. Evange-
lisatievereeniging om de noodige gelden
beschikbaar te stellen voor den bouw van een
lagere school.
Het Evangelisatiebestuur ging in beroep bij
Gedep. Staten van Groningen, die het Raads
besluit vernietigden en besloten dat de ge
meente alsnog de medewerking moet verleenen
De Gemeenteraad besloot echter, met de
stem van den heer Jager (chr.-hist.)
om in beroep te gaan by de Kroon.
EXAMENS
ACADEMISCHE EXAMENS
TECHN HOOGESCHOOL TE DELFT.
Electrotechnisch ingenieur, cand. ex., mej. A
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN Gesl.u
Rechtswetenschap, cand. ex., de heeren J. B
Bverard en R A. Rueb heiden te Den Haag.
VERKIEZING GESALARIEERD
BESTUURDER NED. CHR. GRAFISCHE
BOND
Het „Grafisch Orgaan" van den Ncd. Ohr.
Grafischen Bond deelt den uitslag mee van
de verkiezing voor een gesalarieerd bestuur
der in de vacature-J. Schipper bij referendum.
Uitgebracht zijn 1772 geldige stemmen, die
als volgt over de candidaten verdeeld zyn:
A. van den Berg, Den Haag 183 stemmen, P.
de Blois, Baarn 3S, A. S. Boone, Middelburg
en hoofdbestuur S65, Joh. A. Conjongh, Rot
terdam 268, A. Geense, Goe6 20, H. Heinen,
Kampen 65, A. Maat, Vlaardingen 22, J.
Piso, Haarlem 31, A. Planta, Groningen en
Winschoten, 232, O. Pijl, Veeodam-Wilder-
vank-24r Bkw»eo-34-stemmen. - -
De heer A. S. Boone werd gekozen ver
klaard. De benoemde' is secretaris van den
Chr. Besturenbond en voorzitter van de afd.
Middelburg van den Chr. Grafischen Bond.
Hy zal dus wegens vertrek naar Amsterdam
op 1 November a.s., ontslag moeten nemen
als lid van den gemeenteraad, waarin hjj
vanaf 1 September j.l. zitting had.
HET ONTSLAG IN DE GLASNIJVERHEID
Het bericht van „Het Volk" omtrent het
ontslag op groote schaal aan de glasfabrie
ken te Leerdam heeft geen betrekking op de
glasfabriek „Leerdam", maar alleen op de
te Leerdam gevestigde flesschenfabriek van
de Vereenigde Glasfabrieken te Schiedam.
De glasfabriek ..Leerdam" is er dus alzoo
niet bij betrokken.
EEN CONFLICT IN DE METAAL
NIJVERHEID VOORKOMEN
De onder leiding van den Rijksbemidde
laar gehouden conferentie van de partijen,
betrokken bij het dreigend cor, li let bij de
ijzergieterij der firma Nering Bögel te De
venter is overeenstemming bereikt, zoodat
de staking niet zal doorgaan.
De voorgenomen loonaftrek van 5 pCL zal
niet worden toegepast ten aanzien van de
werklieden, die minder dan het normale
aantal uren per week werken.
NED. BOND VAN CHR. FABRIEKS- EN
TRANSPORTARBEIDERS
Outer voorzitterschap van den heer W. 8trlj-
bls te Den Haag kwam de bondsraad uit den
Ned. Bond van Chr. Fabrieks- en Transport
arbeiders te Utrooht ln vergadering bijeen.
Op zijn openingswoord wees de voorzitter
den groei van den Bond. De eerste 9 maant
des jaars werden 3600 nieuwe leden Ingesoh
ven, waardoor het ledental tot 16.700 is ges
gen. In de eerste 9 maanden dezes jaars moest
f G49.000 uit dc werkloozenkaa worden uitge
keerd. Spr. Btond vervolgens stil bij de onder
scheidene acties, waarbij de Bond op dit oogen-
bllk betrokken is.
Aan de orde waus daarna het H.B.-voorste.
n tot aanstelling van nog een dlstrlctebestuur-
sr over te aan. alsmede de vaststelling var
standplaats van dezen bestuurder.
De bestuurder, die thans aal worden aange
steld. zal als standplaats Zwolle worden aan-
in. Er hebben zich 60 sollicitanten aan
gemeld. Het H.B. stelt thans voor de plaatse
lijke bestuurder C. van der Wal te Eindhover
tot districtsbestuurder met stand
plaats Zwolle, terwijl het de plaats van der
heer Van der Wal zou willen vervullen dooi
■telling van den heer K. Boer van Hoogkerk,
it voorstel van het H.B. werd met de »tei
den Frieschcn afgevaardigde, die van ooi
was dat Friesland met z'n 1100 leden recht
op een afgevaardigde en op Leeuwarden
standplaats heeft, tegen, aangenomen.
De voorzitter liohtte hierna het tweede punt
m de agenda: dlstrictsgewijze samenstelling
m dnn bondsraad, toe. Dit voorstel wen
temmen aanvaard.
ALG. NED. CHR. AMBTENAARSBOND
Te Utrecht vergaderde in bijzijn van den
heer L. Vermeulen, bondssecretaris. de groeps
raad van den Alg. Ned. Chr. Ambtenaarsbond
voor het personeel der rechterlijke maoht.
Na een uiteenzetting van de salaris-kwestie
werd er op aangedrongen, dat het hoofdbestuur
allo maatregelen sou nemen, teneinde de nieuw
voorgestelde verslechtering
salarissen niet te doen
werd. waar liet Rijksper:
diende als sluiting van een begrooting. op de
billijkheid, dat een volk in zijn geheel naar
draagkracht een crisis bestrijden moet
Naar aanleiding van een schrijven van den
minister van Justitie betreffende reorganisatie
der Bijzondere Commissie voor Geovgonlseerd
Overleg voor do klerken, concierges enz. bij de
gewone gerechten, den Centralen Raad van Be
roep en het Hoog Militair Gerechtshof (de daar-
DOODELIJK MOTORONGELUK
De vorige week reed de motorrijder P. van
Endhoven te Monster in volle vaart tegen een
auto die uit een zijweg kwam en aan van E.
voorrang had moeten verleenen. Zoowel van
E. als zyn echtgenoote die op de duo zat
werden van het voertuig geslingerd. Mej. van
E. werd voor haar verwondingen eenigen tijd
het ziekenhuis verpleegd en vervolgens naar
haar woning teruggebracht. Thans is mej. van
E. overleden. Het lijk is door de politie in
beslag genomen. Dokter Hulst zal heden sectie
verrichten.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK
In het ziekenhuis te Delft Is in den afge-
loopen Pacht overleden de 16-jarige G. van
Stap die gistermiddag op den Schipluiden-
scheweg te Schipluiden door een vrachtauto
werd overreden.
VERBOD VAN SAMENSCHOLINGEN
Men meldt ons uit Vriczenveen:
De burgemeester van Vriezen veen heeft in
verband met de stakingen in de Weitemans-
landen in die gemeente waar werkloozen
uit verschillende Twentsche gemeenten wa
ren te werk gesteld een verbod uitgevaar
digd tot samenscholingen in Vriezenveen.
DE DOODELIJKE DAMP
Tengevolge yifi kolendampvergiftiging is
de 82-jarige D. v. W. te Oud-Beyerland in
zijn woning bewusteloos aangetroffen. Met
zuurstoftoestel is getracht de levens
geesten op te wekken, v. W. is volgens de
N. R. C. echter overleden.
DOODELIJK AUTO-ONGELUK
Te Heiligerlee (Gr.) is het zoontje van
Verbaars op de straatweg door een auto
dood. De chauffeur heeft geen schuld.
DE HOÜFKOÖRD TE GELDROP
Te Geldrop (N.Br.) is de weduwe Ver
stappen, op wie 5 Oct. jl. een poging tot
roofmoord werd gepleegd door zekeren J.
van S. aan de gevolgen van de hierbij
plaats gehad hebbende worsteling overleden.
HET HOOFD VERPLETTERD
Te Wieringen kwam het 4-jarig dochtertje
van I. Renger onverwachts te vallen en ge
raakte onder het wiel van een met mest
geladen kar. Het hoofd van het kind werd
verpletterd. De dood trad onmiddellijk in.
VERDRONKEN.
Bij het visschen op de aanlegsteiger bij
het opgespoten eiland Breezand aan den
afsluitdijk De Oever-Friesland viel het 13-
jarig jongetje A. Klein in zee en verdronk.
Het lijkje is een uur later opgehaald.
Te Beuningen (Gld.) is in de Waal het
lijk gevonden van een 7-jarig knaapje uit
Nijmegen, dat reeds een maand werd ver-
sl< tte moet een onderzoek worden ingesteld
naar de vraag of de waardeering der activa
door onafhankelijke personen is geechie l en
zoo niet, of de Trustee dan haar plicht niet
beeft verzaakt.
Spr. gaat tenslotte nog in op het verzoek
om opschorting van de rente op obligatie.
In de circulaire der Mij. worden eenige cij
fers genoemd waaruit te concludeer*n valt,
dat de ontvangsten met ƒ7.000.000 zijn ge
daald. Dit is zeker een ongunstig cijfer.
Maar van meer waarde was geweest, wan-
over de handelwijze van H.A.L. neer getracht was om een juist beeld te
geven van de liquide positie der Mij., zoo
als die op het oogenblik is. Spr. stelt daar
om als laatste opdracht aan het comité:
onderzoek naar de kaspositie der Mij. en
tegelijketijd waardeering van het onder
pand der onder trusteeverband staande
activa. Spr. heeft tenslotte in een aantal
punten uiteengezet, welke taak z.i. het co
mité zaJ moeten volbrengen.
HOLLAND--AMERIKALIJN
Beschermings-Comité voor obli
gatiehouders opgericht. Een kreet
van verontwaardiging. De positie
der obligatiehouders besproken.
De verhouding van H.A.L. tot den
Maildienst. Verontwaardiging
besloten, dat in die
H. SeveNJn
te Rotterdam, en i
n de heer W. Boerm
uilenburg te 's-Hert
rende let
pnen en J. C. S
Den heer L. Vermei
SU
in het bljsondi
O. O. verricht heeft.
Eenige persoonlijke belangen
den besproken, waarna men zich
het departement van Justitie.
Vervolgens zijn aan do oi
»-nl£.eode ".cwc.
In het begin van deze maand kreeg de
politie te Amsterdam er kennis van dat bij
een drukker in West nationaliteitsbewijzen
voor auto's werden gedrukt.
De drukker had opdracht gekregen van
een zekeren G. een honderdtal te leveren.
Het papier waarop ze gedrukt moesten
worden, werd ook door G. geleverd.
De opdrachtgever zou zelf komen om de
kaarten af te halen. Inderdaad versoheen G.
op 6 October en nam het pakje in ontvangst
De man werd gevolgd en ging er een rfdlo-
winkel op den Haarlemmerdijk mee binnen.
Hier werd hij aangehouden. Hij verklaarde
dat hij in opdracht van een derde handelde
en wel van iemand, die zich Griek noemde.
Hij had den man in den winkel, waarvoor
hij de boeken bijhield, leeren kennen en
Griek had gevraagd of hij ook een drukker
wist, die nationaliteitsbewijzen voor auto
mobilisten wilde drukken. Op een bevesti
gend antwoord had hij ook het papier ge
leverd. Deze G. was dus 'n tusschenpersoon.
De hoofdpersoon, die zich Griek noemde,
liet op zich wachten. Deze verscheen niet.
Bij een nader onderzoek bleek dat Griek
nog voor eenige andere zaken wordt ge
zocht. Zoo wordt hij verdacht van diefstal
van auto's te Sneek, Groningen en Leeu
warden en zou hij schuld hebben aan een
aanrijding op het Valeriusplein, tenge
volge waarvan iemand is overleden. Ook
wordt hij gezocht door een paychopathen-
instituut bij Leiden.
Deze man, werkelijk genaamd Overhand
Landsberg, oud 23 jaar, ia door de politie
aangehouden.
EEN KERKROOVER GESNAPT
De nasporingen van de Groningsche
politie brachten aan het licht dat een
zekere I. de R. afkomstig uit Arnemuiden,
verdacht moest worden de dader te zijn van
de kerkdiefstal op 1 October j.l., toen in de
SL Martinuskerk aan het Academieplein te
Groningen een zevental offerblokken werd
opengebroken en bestolen.
Het bleek dat hij reeds vonnissen achter
den rug heeft, ook voor dergelijke diefstal
len. Ziin spoor leidde eerst naar Drachten,
maar Zaterdag j.l. werd hij in Zwolle ge
arresteerd en naar Groningen overgebracht.
Geld werd niet meer op hem bevonden.
EEN GOKHUIS VOOR JEUGDIGE JODEN
Te Amsterdam werd door de politie een
inval gedaan in een perceel aan de Koe
straat, waar gegokt werd door jeugdige
en trustee.
Naar aanleiding van het aangek on iligjde
'oornemen van Directie en Commie&ariéoen
i«r N.V. Nod er landsch-Amerikaansche
Stoomvaart-Mij. HollandAmerika Lijn,
rentebetaling der 6 obligaties,
op 1 November A£. vervaJt voor zes
maanden op te schorten in verband met de
huidige positie dei" onderneming, die zwaar
door de wereldcrisis werd getroffen, heeft
het bestuur der Vereeniging voor den Effec
tenhandel gister te Amsterdam de houders
der 6 obligatic-leoning 1922 der H. A. Lijn
in vergadering bijeengeroepen tel' bespre
king van hun belangen en tot het benoe
men van een beschermiing6cornit
De toeloop voor deze vergadering bleek
zoo groot te zijn, dat men op het laatste
moment besloot de bijeenkomst te doen hou
den in de Veilingzaal van de Koopmans
beurs, in plaats van in de benedenzaal van
de Effectenbeurs, zooals aanvankelijk was
vastgesteld.
Gedeponeerd waren voor deze vergade
ring te Amsterdam 1.522,000, te 's-Graven-
hage ƒ404,000 en te Rotterdam ƒ472.000, tl
samen ƒ2.428.000 6 obligaties, recht ge
vend op het uitbrengen van 4856 stemmen.
Het doel van deze vergadering
De voorzitter, de heer J. Stroeve J.Ezn.,
deelde bij den aanvang mede, dat het be
stuur van de Vereen iging voor den Effecten
handel een brief heeft ontvangen, door een
groot aantal firma's onderteekend, waarin
verzocht wordt om een beschermLngecomité
te benoemen, dat onafhankelijk is
trustee. Het bestuur beeft gemeend aan
deze roepstem gehoor te moeten geven en
legt thans een desbetreffend voorstel aan dp
obiigatiehouders voor. De HollandAmerika
Lijn, alsmede de Trustee gaan met de vor
ming van een comité accoord. De bedoeling
van het Comité waarvoor de vergadering
een drietal leden moet aanwijzen is,
tegenwoordig te zijn op de vergadering
de HollandAmerika Lijn van 30 October
om in contact te treden met de
directie der maatschappij ter bespreking
van een eventueel voorstel.
Een categorisch „neen!"
Na deze inleiding werd gelegenheid gege
ven tot discussie. Van de vele obiigatiehou
ders, die het woord voerden, sprak als eer-
Dre. W. Will ems. Deze uitte aJs zijn
meening, dat de door de H.A.L. op 30 Octo
ber te stellen vraag met een categorisch
„nesn" dient te worden beantwoord. Er moet
voor gewaakt worden, dat het beschermings
oomité beschouwd wordt ais een voorpost
van hen, die wenschen te reorganiseeren.
Spr. laakt de wijze, waarop de vraag door
do II.A.L. is gedaan en de manier, waarop
het voorstel tot opschorting der couponbeta-
limg door de maatschappij in het openbaar
is toegelicht. Het gaat aldus spr. niet
dat op 30 October aan de obligatiehou
ders wordt gevraagd of zij ermee accoorl
gaan, dat de coupon op 1 November niet
wordt betaald. Daardoor coupeert de H.A.L.
elke mogelijkheid van onderzoek door de
obligatiehouders. Aan de hand van cijfers
toont spr. aan, dat de coupon wèl kan wor
den betaald. Door haar houding heeft de
maatschappij het odium op zich gelad n,
dat zij zich verantwoordelijk stelt voor de
gevolgen van de schade, die door ni et-beta
ling der coupon zal worden veroorzaakt
De verhouding tot den Mail
dienst. Vordering van meer dan
1.000.0007
Spr. critiseert daarop de toelichting op
het voorstel. De maatschappij is willens en
wetens voorbijgegaan aan de vragen be
treffende de verhouding tussehen de H.A.L.
en den Maildienst, waardoor groot wanti ou
wen is ontstaan.
Spr. kan de vergadering zeggen, dat hij
uit de meest deskundige bron heeft verno
men, dat de H.A.L. op 31 October een v r-
derlng op den maildienst heeft, welke
laatste volstrekt zonder vlottende midd len
zit en die desniettemin reeds thans te ken
nen geeft beter dan de H.A.L. 'n staat te
zijn haaj verplichtingen te voldoen. Spr.
maakt zich sterk, dat die vordering stellig
meer dan één millioen bedraagt. Volgens de
trustacte zijn de obligatiehouders grooten
rechteloos gemaakt,
is onze taak aldus spr. cn die
van de te vormen oommissie, dat de kreet
van verontwaardiging zoo zal aanzwellen,
dot men nJet zal aarzelen van de listig voor
behouden „rechten" in de trustacte gebruik
te mak.cn.
Een onafhankelijk Comité noodig
De heer Bronkhorst vestigde er de
aandacht op, dat de Rotterdamsche Bank
i-eeniging 25% der aandelen van de
Trustee bezit en dat deze tevens de bankier
in de II.A.L. en vertegenwoordigd is in
het bestuur van de H.A.L. cn in de Trustee
Daarom is een onafhankelijk comité nood'g
oe trustee kan niet voor de obligatiehou
dere optreden. Spr. dringt en-op aan, dat het
Comité verantwoording van haar daden
erechuldigd is aan ds obiigatiehouders.
DE POENALE SANCTIE
AFGESCHAFT
Het verschil tussehen de Java- en
Sumatra-Tabaks Mijen
DE VOORUITZICHTEN VAN DEN
KOMENDEN OOGST
tra-tabakmaatschapp'jen heb*
hun
de i
stand te doen. Dit in
opvattingen In Amerika
voortgebracht met
producten ook in
roduceerd. De arbeid onder d.
in Indie wordt als dwangart
waar de Amerikaansche plan
grond van die wetten te voer
matra-tab&k geweerd te krüeen. De arbeider,
rkende onder de poenale saactle kan strar»
ihterlpk worden vervolgd, wanneer hö wei-
rachtlg Is arbe'd te v-errlchten.
>lt instituut ia door de omstandigheden ge
groeid en werk: niet zoo ongunstig.^ala jmen
!endDe "beVolkingsdichth.-id in de Oostkust
:.n Sumatra is relatief gering: de inlander*
ldaar voelen er weinig voor om op de ta
baks-plantages te werken, eoodat steeds groo-
3eveelheden menschenmateriaal van buiten
verbonden zlln hoog.
de koelies beloopen sub:
ït het noodzakelijk 1
en beschermd tegen
lat de werkgevei
willigheid. Dor
woningen, hyglónc
too slecht af zün.
Is liquidatie mogelijk?
Enkele obiigatiehouders dringen aan op
oen onderzoek naar de mogelijkheid
liquidatie cn faiiis6ement der H.A.L.,
meer daax de maatschappij niet kan con
curreeren tegen den Hamburg AmerikaJijn.
De maatschappij heeft gefaald.
Geringschatting van het gezond
verstand der obiigatiehouders
Mr. Hankes Drielsma noemt het
communiqué van de H.A.L. van 29 Septem
ber een geringschatting van de rechten en
het gezond verstand der obligatiehouders.
Het voorstel der Directie is dusdanig dat
het blindelings aannemen er van hoogst
onverstandig zou zijn. Het strijdt niet al
leen met het belang der obligatieh udere,
maar ook met bet welbegrepen belang der
Maatschappij zelve. Obligatiehouders zou
den dan ook dwaas zijn als zij toestemden.
Zij hebben eenvoudig te weigeren. Obliga
tiehoudere staan naast hun eigen belang
ook het algemeen belang voor door trouw
aan de contracten en van het zoonoodig
herstel van vertrouwen in het financieel en
economisch leven. De vergadering zal een
eenstemmige instructie aan het comité m e
ten geven of een motie aannemen, waarin
verzooht wordt het voorstel tot uitstel van
betaling in te trekken.
Het algemeen belang
Als laatste spreker he ft Prof. Mr. Dr. A.
van Gijn het woord gevoerd. Deze vereenig
de zich volkomen met de formeele ziens
wijze van den eersten spreker, Dr. W. Wil-
lems, omdat dit in het algemeen belang is.
Spr. legde er den nadruk op, dat een groo-
ter landsbelang, dan het behouden van dex»
of gene scheepvaart-maatschappij a.1 of niet
Rotterdam, er mee gediend is, dat door
d-e maatschappijen van de eemt-e grootte
contracten te goeder trouw worden nage
leefd. De wijze waarop de H.A.L. ter elfder
ure uitstel van betaling heeft aangevraagd,
ls allerminst geschikt om het vertrouwen
in het land te versterken. Afwijzing van het
oorsteil is dan ook volstrekt noodig.
Een comité samengesteld
Nadat nog eenige sprekers het woord heb
ben gevoerd wordt overgegaan tot candii
daatstelllng van de leden van het bescher
mingscomité. Na stemming wordt bet Co
mité als volgt samengesteld:
Dre. W. Will ems, Amsterdam, Ir.
an Dusseldorp van de firma Hel
dring en Pierson, Den Haag, Mr. A. J. H a n-
kes Drielsma, Rotterdam, Mar-
'is voor de Rotterdamsche Vereeniging
voor den Effectenhandel, E'd e r s h e i m
den Bond voor den Geld- en Effecten
handel in de Provincie en C. van Old en
dorgh en J. Andrieese voor de Vereen,
voor den Effectenhandel te Amsterdam.
Tïeu eibUoh motief.
Amerika echtar hanteert het wapen vaS
„dwans en slavenarbeid" alleen cm een ethisch
motief te kunnen vinden voor hef weren van
ongewenschte concurrentie. Nu liep het niet zooi
de werkiaamheden zn 1
matra-maatscliapplien
gehakt, de Amerikai
wind
lebben door-
ducten zullei
Amerika de
bak lmportei
echter
hebben gehaald en dua niet
oeven te «Un, dat hun pro-
jen uitgesloten. Alhoewol
Jaren minder Sumntra-ta-
mtsche verhoudiusen
apeculatie
fatale
had het nade«
■ituatle soude
rnn de export*
-JP--gebult ten nadeele
Het verlaten van de poenale
■cMInltik niet zoo erg «tin. Do
sqmbera verhoudingen op cultuurgebied veroor.
zaken massa-ootslae cn bet ligt voor de hand
dat voorloopig voldoende arbeidskrachten ter
heschlkking blüvcn. Het ligt nu aan de geste
der directies of zU het de koelies »oo aange
naam weten te maken, dat zU bun dienstver
band t.s.t gaarne verlengen.
Tabaksaandcelen zön de laatst
sterk gedaald. WU geven hieronder een staatjo
van de voornaamste Sumatra- en Java-tabaks-
fondsen. Doch alvorens hiertoe ®ver Ba"a
willen wtj vermelden, dat te Sumatra-*"*"
ichapptjen over het slgremei
.Sumatra-dek"
Da taak der commissie
Na deze rede, die eenige ma.Ion door ap
plaus van de aanwezigen werd onderbro
ken, vroeg de heer F. J. Bernhard hei
woord. Deze betoogt, dat op de lxoJans der
maatschappij ruim twaalf miUJoon gulden
aan activa geboekt staan voor ƒ2.330.000
Spr. wenscht een onderzoek rndir de hanoe-
lingen der Trustee inzake de ruil van de
verschillende onderpanden, alsook naar het
feit, of de verkoop der „Volendam" zoo drin
gend was, els door het bestuur der H.A.L.
word medegedeeld. Voorts wil de heer Bern
hard onderzocht zian of de dividendpolitiek
der N.V. Maildienst H.A.L. niet er op ger.cht
is, dat de crediteuren en aandeelhoud
der H.A.L. worden benadeeld. Ook dient
nagegaan te worden, wie verantwoorde ijk
gesteld kunnen worden voor de 6ohad«, die
obligatiehouders eventueel zullen lijden en
moet worden onderzocht of de verkoopsprijs
der „Volendam" wol in overeenstemming
was met de werkelijke waarde op het mo
ment van verkoop. De verkoop der „Groo-
tendijk" en „Gaasterdfjk" aan de Vereenigde
Nederlandsche Scheepvaart Maatschappijen
moet nauwkeurig worden nagegaan. Ten-
oppewacht en het was regel, dat zij een drie
k vier gulden per avond kwijl raakten. Bo
vendien moesten ze gezamenlijk de kosten
van het- licht betalen. In de kamer werden
de huurder en ook eenige jongens aan
Joden. De Jongens werden aan een bioscoop troffen. De eerste werd ge",rre.-,<",?d.
Geringe veranderingen
De jongste weekstaat van de Nederlandsohe
Bank toont bij do vorige welnigr verand*
geeft slechts geringe verschillen te
dat de fluctuaties zich binnen engere j
bewogen. Desniettemin ls de positie
>ntrale Bank opnieuw Iets versterkt. De
goudvoorraad ts per saldo met millioen gul
den toegenomen bedraagt thans bijna 800 mll«
lioen_ De dollar bewoog zich in de afgeloopen
week' sterk onder het goud Invoerpunt, zoodi
verdere verschepingen kunnen worden va
wacht. Hier stnat tegeno-
Frankrijk
Het bultenlartdaoh tegoed vertoont Verdere
liquidatie door een verminJerlng met 10 mil
lioen gulden. Tesamen met de bultenlandsehe
wisselportefeullle, die onveranderd op onge
veer 102 millioen gulden wordt gewaardeerd,
beloopt het tegoed op het buitenland hans ln
totaal 143 millioen gulden. Vermoedelijk la oen
deel van het verlies aan bultenlandscho saldi
on.gezet in goud. Een bedrag van 3i millioen
gulden daarvan is „gebarmarked".
Voor *t overige valt In de dlsconto-poi
feullle en de beleeningen een lichte uitbreiding
te constateeron van f 2 millioen. terwijl d
door derden bij de Bank In rekenlng-couran
gedeponeerde saldi met ongeveer 10 mlllloei-
tegoed van het Rijk bij de Bank
«ttenclrculail
iets terug ondanks de vermeerdering va.,
goudvoorraad, en bedraagt momenteel 1050
hoen guld.Ti (v w. 1 n 7 U ml 1loon .1Do deWk'ng
ilatle liep
i zllvor 78.8 (v.
UNILEVER N.V.
74
Onveranderd Interim-dividend
4 (als v. J.).
Door den raad van bestuur van Urn-ever
s besloten op de gewone aandeelen der
otschap een interim-dividend uit te keeren
aandeel ad f1000 i
VEREEN. NED. KLEERMAKERIJEN
Dividend 7ya pCt. op de ge
wone, 6.3 pCt. op de prol. aan
dcvlen.
Aan de algemeeno vergadering van aandeel-
hou, ra der N.V. Vereenigde Nederlandsche
Klcci-makerUen te Den Hang worden voorge
steld hot dlvldond over het boekjaar 1930—'31
wnn. tt«e*!lcn. °P 7vr \v- 8) op
wone preferente aandoeien.
DE DEKKING DER DEEN8CHE
BANKBILJETTEN
KOPENHAGEN, i« Oct. Ter aanpaeslng
KetuKu.U»'on.da ,tot. dol*kJng der Deenache
b;inkblljett#nr|r<-ulatl- aan de huidige o
dlgheten ls do dekkinrsgrena voorlooptg
Juli 1932 verlaagd. Terwijl de bankbiljetten-
circulatie tot nog toe - 60 door meten
4S- genoemden dn-
aijn
.ltüd zeer belangrtllc. terwijl do
betalen fancy-prüzen voor de
welke het noodig heeft, het geheela
llsniveau gunstig beïnvloedt.
Indien de tabak ln Amerika s
belangrlk moeten
spreekt, nu do econo-
n hopeloos verward z(in
iberheld ia geboden. Het 05
ilea «endei
1. dal
zl1n
trokei
Tnbaksi
ndcelei
maandfTf
nrdeerde
rtbrengen, due fancy-tabaK
het gele dek streelt het oog. doch geeft
weinig 1
gaar.
mdering aen het aroma van den ei-
de daarmee te maken prijs beïnvloedt
de uitzonderingspositie, waarin deze ma:|schap
pijen ln normaio jaren verkeeren. De Java-
rrmatschapptJon produceeren de gewone soortm*
doch deze ztln M) hun kwaliteit ultateJcend.
Waardoor een steeds stijgende vraag "a*r ^a"
tabak zich manifesteert. Java-tabnk ie du*
geen luxe. kan „deprfsslon-proof" worden be
schouwt. al ondergaat ztl natuurluk de nadee-
de huidige drastische bezuiniging ook*
typeerend ,dat het verbruik 1
de huidige abnormale tHds-omatandicheden
et noemenswaardig vermtoder*
ofden de dure snor'-- -
en zich tot de klei
r tabak ln zün geheel xnl
Weliswaar
ekocht cn richt
iok goedkoops-
■orten (te clgarlllo'el^doch hot
uit, dat de t
medevallen.
De komende oogst.
De Sumatra-ooget Ito» de laatste twee Jaa
wat kwaliteit betreft, veel te wenschen ovci
doch de momenteel te veld staande oog"'
uitstekend beregend «tin. zoodat. wat d'
fat-
- voldoening
-gomoetgezlen. Ook de
betreft, do komende oogst 1
om», was een Jaar geleden slecht: hot product,
dat dit Jaar In de veiling werd gebracht. II
daarentegen uitstekend, terwtll omtrent *°-
le oogst nog niets definitiefs kan worden
Bc.Bgd, al la de weersgesteldheid gunetlg ge
weest. TabaUs-maatBchapptJcn hebben meer be
lang bU de kwaliteit dan by do marktverhou
dingen. Slechte kwaliteit levert zoer ongunstig*
sn op, terwijl goede kwaliteit ook in nbnoü
tijden aftrek vindt. Alhoewel de econo
mische verhoudingen gespannen «lln, la nat een
hougend feit dat de komondo oogsten. *00-
l voor Java ala voor Sumatra goed «uilen
rijn.
Het veNcbll tnsachea Java-
ca Sumatra MU.en.
WO willen nog <y?n algemeens opmerking
maken De financleele positie van de offIcieel
genoteerde Java-concerns Is beduidend Sterker
dan die der Sumatrn-llchamen. «net
ring van de Senembah Maatschappij. Dit doet
vreemd aan met de wetenschap 'lat de SumatWJ
lichamen extra hebben geprofiteerd van hun
speciale tabak. De reden van de minder rraaio
financieels omstandigheden moet gezocht wo»
don ln den drang naar cultuur-rlslco-verdeel-
ling, die de Sumatra-maatschapplian parten
gespeeld heeft. 7.U wilden niet afhankelijk zdn
van één cultuur en hebben daarom andere cul
tures ge-entameerd. Hlormede hebben r-il het
speculatieve terrein van rubber, olie-palmen en
copra betreden. WH goven gaarne too. dat men
destijds niet had kunnen vermoeden dat d«
conjunctuur voor die producten «00 Biecht .ou
worden. ZÜ hebben dus op het verkeerde paara
gewed, doch dit neemt niet weg. dat de m00 O
tabekswlnsten meer en meer zullen
abaorbeerd door de verliezen op andere culture*
te lijden. De Jova-maatschappüen hebben —n
dergelijke politiek
er wel extra-culturu» op m> -
perking betracht en slochts
gestoken. Hun aanplant van ------ -
Is bescheiden gebleven, de Sumatra-maawnu.,
Pijen daarentegen hebben, door hun welvaart
varbllnd. de nieuwe cultures In grooten stil
ge-entameerd cn z
hals gehaald. De
daarin weliswaar
r gevolgd: de enki
hebben be-
gcld er 'n
producten
dnardoc
imbah Maatschappij heeft
meegedaan, doch «lln r*s»r-
ed; de Poll-mantschappij, do
ëll Batavia en ten deele do Arendaburg heb-
<n een groot gedeelte van hun kapitaal en
nerves er aan geapandoerd.
Het koersverloop ls als volgt:
fluctuatie* in koers op
1929 1930 6 Oct. '31
rendsburg '451665 274502 178
elt Batavia Mij. :>53—683 200180
.11 Mil 322—479 198—315 158
365542 229—429 J75
70—194 41—111 29
316—680 250400 220
251—381 210—Z25 225
235—427 231—200 31°
880—5:5 2ö 1390 316
Penembah Mö.
Oostkust
Besoeki MIJ.
Ngoeplt
Uit dit «taatje ziet men. dat de J
nemingen zich beter dan de Sui
corns hebben gehouden.
meatsehappllen zullen o
Jaar goen dividend ultl
Inhakken daarentegen z
ringen zullen doen Het b<
- het loopende
1 hun
■will de Jave-
de ultkee
de Java-
welnlg handel, «oodat vraag op een «enigszins
levendig peil onmiddellijk groote korrsstllglo"
gen veroorzaakt, terwöl ln deze perloden de
shares moellhk kunnen worden gesleten Poeh
zooale gezegd, voor hen. die een belegging op
lengeren termijn verkiezen en die zich niet
laten afschrikken door de schorpo ml**ro. die
er alom heerscht
;abak»i
«vordei
•en vrtf
