REORGANISATIE
VAN DE REGEERING-BRUNING
r WOENSDAG 7 OCTOBER 1931
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND
ZWENKING NAAR RECHTS
DE NIEUWE NOODVERORDENING
GEPUBLICEERD
De persoonlijke vrijheid tijdelijk beknot
Toeneming van den invloed van de recht-
eclie partijen en groepen in het Duitsche
politieke 'leven en gelijktijdige afbrokkeling
van de socjaal-democratie, welke het inwi-
derhedd&Uahinet-Briini'nig, «te „heit minste
van twee kwaden" steunde, stelt den Duit-
schen premier thans voor een beslissende
keuze.
Binunenkort immers zal het Kabinet, dat
nu reeds vele maanden aohtereen vnj man
daat heeft gehad om met noodverordenin
gen te regeercn, voor dan Rijkedag moeten
komen en in verband met de genoemde af
brokkeling van de sociaal-democratische
partij ten gunste van de extremistische op
positie, wordt het steeds minder zeker, dat
Brüning's regeering nog een behoorlijke
meerderheid zal blijken te hebben.
Hij moet dus maatregelen treffen, die er
toe strekken een nieuwe, steviger basis te
vinden en voor de hand ligt, dat hij die
nu zoekt aan de rechterzijde.
Allerlei geruchten doen daarover reeds
de ronde, maar slechts weinige zekere con
clusies zijn daaruit te trekken.
Vast staat wel, dat Brünong, teneinde zijn
kabinet aanvaardbaar te maken voor meer
reohts-gerichte Rijkedagledien, Curtius moet
laten vallen. De minister van buitenlandsche
zaken heeft trouwens zijn ontslag reeds ge
vraagd. Wellicht zullen nog enkele andere
ministens hun portefeuille moeten opgeven
Genoemd worden Wirth, Von Guerard en
Treviranus.
Maar aangaande de personen welke (te
opengevallen plaatsen zullen bezetten gaan
nog slechts .geruchten, die om strijd worden
Of Brüning zijn kabinet zal reconstrueeren
of dat bij het ontslag van heit heele kabinet
zal aanbieden .om daarna een nieuw te voi
men, staat nog niet vast.
Als zeker wordt echter aangenomen, dot
hij een kleine zwenking naar rechts zal
maken, die in de benoeming van de nieuw#
functionarissen zal uitkomen.
Men verwaidht, dat de groot-industrie in
het kabinet vertegenwoordigd zal worden
op de een of andere wijze. Daardoor zouden
dan de nationalisten meer vertrouwen in
het kabinet krijgen, want voor de sociaal
democraten zal het dam wel geheel onmo
geil ijk worden om de (regeerimg te steunen
De nieuw® noodverordening.
Terwijl wij dit schrijven komt juist het
telegram binnen, meldende den inhoud van
de nieuwe noodverordening, die het laatste
wrk van het Kabinet in zijn huidigen vorm
is geweest.
Rijkspresident Von Hindenburg heeft deze
verordening Dinsdag geteekend.
Haar strekking is beveiliging van het
economische leven en bestrijding van poli
tieke uitspattingen. f
De noodverordening beslaat 30 pagina s
van het Reichs Gesetz Blatt en bestaat be
halve de slotbepalingen uit zeven deelen.
Het eerste deel behandelt de wijzigingen
in de verordeningen van 1 December 1930
en 5 Juni 1931 inzake tabaksbelasting, salaris
sen en loonen, rijksbemoeiingen, verlaging
der sociale lasten der gemeenten en de fi-
nancieele gelijkstelling.
Het tweede deel behandelt werkloosheid
en crisisregelingen.
Het derde deel regelt de begrootingen en
schulden van landen en gemeenten, beamb-
tensalarissen, pensioenkorting en de opstel
ling der begrootingen.
Het vierde deel regelt den woningbouw
en het vestigen van kolonies (werkverschaf
fing in den landbouw) in de voorsteden
eIHetlijfde deel bevat maatregelen betref-
fcf.de de handels- en financieele politiek,
spaarbanken en giro-instellingen,- de ge
meentelijke credietinstellingen, de vermin
dering van kapitaal, verlaging van over
matig hooge rente-standaard-garantie-lee-
ningen en machtigingen tot het sluiten van
leeningen, vergemakkelijking van den ver
koop van den aardappeloogst, controle op
bedrijven in openabre dienst
Het zesde deel bevat maatregelen en richt
lijnen, voor vereenvoudiging en bezuiniging.
Het zevende deel bevat uitsluitend bepa
lingen tot bestrijding van politieke excessen.
De slotbepalingen brengen <de buitenge
woon belangrijke buitenwerkingstelling van
deel 2 van art. 48 der Rijks Grondwet, dat
een aantal rechten bevat, die thans voor den
duur der noodverordening buiten werking
zullen treden: de art. 114, onschendbaarheid
der persoonlijke vrijheid; art. 115 onschend
baarheid der woning; art. 117 onschendbaar
heid van het briefgeheim; art. 118 het recht
van vrije meeningsuiting door middel van
woord, geschrift, drukwerk of boek; art. 123
het recht van vergadering zonder vergun
ning; art. 124, het recht van vereeniging en
vergadering, en art. 153: liet waarborgen
van het eigendom door de wet
Heden aftreding van het kabinet?
In de avondbladen wordt uitvoerig het al
treden en bloc van het Rijkskabinet bespro
ken. Veelal is men van meening dat dit ge
zamenlijke aftreden Woensdag zal plaats
hebben.
Omtrent de nieuwe functionarissen is men
evenwel in het onzekere.
Volgens „Vorwaerts" zullen aftreden Cur
tius, Wirth, v. Guerard en Treviranus, voort-
de staatssecretaris der kanselarij Pucnder
en de perschef Zechlin. Treviranus zou tot
Rijks-huisvestingscommissaris worden be
noemd.
Het verluidt dat Geheimraad Schmitz
(van de I. G. Farben) en prof. Warm bold,
die als nieuw-e ministers werden genoemd,
van een benoeming hebben afgezien. Voor
het ministerie van binnenlandsche zaken
wordt thans de naam van Dr. Dingeldey, de
leider der Duitsche Volkspartij genoemd.
Wat Dr. Curtius betreft, meent de „Vossi-
sche Zeitung" te weten, dat de Rijkskanse
lier hem verzocht heeft de leiding op zich
te nemen der Duitsche delegatie ter Ontwa
peningsconferentie, terwijl voorts Dr. Cur
tius een belangrijke rol zal spelen in do
DuVjsch-Fransche studie commissie.
De sociaal-democraten genegeerd.
De „Vonwaerts schrijft o.a.: Bruning speelt
een riskant spel. Hij ziet af van een contact-
houden met de sociaal-democratie en inder
daad gaat het de soc. dem. niet zoozeer om
de personen als om de jiolitiek, die gevoerd
wordt. De groote vraag is echter, of de mo
gelijkheid bestaat, of niet een nieuwe oriën
teering van het kabinet door verandering
van personen geheel uit den aard der zaak
zijn politieke lijn zoo moet veranderen, dat
een verder tolereeren door de soc.-democra-
tie onmogelijk wordt. Dat zullen wij in de
naaste toekomst met de grootste zorgvuldig
heid moeten onderzoeken en wanneer dit
onderzoek gedaan wordt met een krachti
ger wantrouwen, dan kan de rijkskanselier
dit toeschrijven aan het feit. dat hij het
niet noodig geoordeeld heeft de partij, van
wie toch ten slotte in hoogen mate zijn be
staan afhangt, van zijn voornemens op de
hoogte te brengen.
De „Lokalanzeiger" spreekt van ver
ring in het regeeringskamp. Het blad legt
er den nadruk op, dat de burgerlijke cen
trumpartijen in het. geheel niet op de ho >g-
te waren gebracht van Brünings plannen.
Het aftreden van den Rijkskanselier van
Buitenlandsche Zaken, Dr. Curtius, is to
laat te Parijs bekend geworden om de bla
den gelegenheid lot uitvoerige commentaar
te geven.
De „Temps" is van meening, dat Dr. Cur
tius het werk van -zijn voorganger te sterk
heeft gecompromitteerd dan dat hfj nog
langer in functie zou kunnen blijven. Zijn
aftreden was 'te voorzien geweest en heeft
Frankrijk geenszins verrast.
Wat de toestand in Duitschland betreft,
is men zich hier de moeilijkheden aldaar
welbewust. De „Intransigeant" \erklaart
dat de chaos welke thans in Du\?chland
heerscht. te ongelooflijk is. De ciy s heeft
haar hoogtepunt bereikt. Zelfs de te ver
wachten nieuwe regeeringsmaatregelen heb
ben thans slechts weinig belang omdat de
geheele aandacht thans gevestigd is op de
nieuwe regeering.
Het bericht van het aftreden van Dr.
Curtius is in Londensche politieke kringen
en ook op de beurs rustig ontvangen. Af
gezien naar waarschijnlijk is Dr. Bruening
ook na de reconstructie van het kabinet,
Rijkskanselier zal blijveti, neemt men aan
dat er gene principieele wijziging zal wor
den gebracht in de Duitsche buitenlandsche
politiek. Aan de beurs waren de Duitsche
aandeelen evenwel iets lager genoteerd.
HET KABINET-BRUENING
VRAAGT ONTSLAG
BERLIJN, 7 Oct. Na het beëindigen der
werkzaamheden inzake de nieuwe nood-
erordeniing vergaderde het Rijkekabinet
onder presidium van Brüning.
Nadat de besprekingen over de zitting te
Genève waren beëindigd, k.vem de politieke
toestand ter sprake. 'Met het oóg óp de ont
slagaanvrage van Dr. Curtius, besloot het
Rijkskafoi.net, op voorstel] van den Rijks
kanselier, aan Hindenburg te verzoeken aan
het heele kabinet ontslag te willen ver-
lieenen.
De rijkslkameeü'ieir dankte mede namens
de andere ministers Dr. Curtius voor den
moeizamen, opofferenden arbeid im de alge-
loop en anderhalf jaar verricht.
Vervolgens begaf de Rijkskanselier zich
naar President Hindenburg, ten einde hem
het ontslag der Rijksregeering aan te bieden
HET CATAPULTVLIEGTUIG VAN
DE ..BREMEN" VERONGELUKT
Het catapult-postvliegtuig „New York"
van den Lloydstoomer „Bremen" heeft
Maandag tegen middernacht met de mail
voor New York aan boord de vlieghaven
Sydney op Nieuw Schotland verlaten.
Toen liet vliegtuig niet op tijd aankwam,
zijn tal van reddingschepen op onderzoek
uitgegaan. Men dacht nl. dat een der groote
mistbanken, die dikwijls aan de kust van
Nieuw Schotland voorkomen, het vliegtuig
tot daling had genoodzaakt.
Een der booten vond echter weldra in de
buurt van Noel, aan de kust van Nieuw
Schotland, een draagvlak, dat klaarblijkelijk
van de „New York" was.
Aangenomen wordt daarom, dat de beide
inzittenden van het vliegtuig, de piloot
Simon en de mecanicien Wagenknecht, ver
dronken zijn. De vijf postzakken, die aan
boord van het vliegtuig waren, worden even
eens als verloren beschouwd.
DE ANTI-FASCISTISCHE PROPA-
GANDAVLUCHT BOVEN ROME
Bij de politie te Nice meldden zich gisteren
twee Duitschers uit Munchen, Hans Bueming
en Max Reiner, die mededeelden aan een
Engelschman, Murris genaamd, met wien zij
in Munchen kennis hadden gemaakt, Zaterdag
een Klemm-vliegtuig D. 1783 te hebben ver
kocht. Als eenige conditie had de Engelsch
man geëischt, dat de overdracht der machine
te Marseille zou geschieden. Hy verklaarde,
dat het zijn bedoeling was, er mee naar Bar
celona te vliegen. Eerst te Nice vernamen de
Duitschers uit een brief van Murris, dat hij
naar Rome wilde vliegen om daar anti-fascis
tische pamfletten uit te werpen. Vandaar
wilde hij probeeren Corsica te bereiken. De
Duitschers, die op deze wijze tegen hun wil
in een netelige affaire betrokken waren, acht
ten het hun plicht de politie te waarschuwen.
Zy spraken het vermoeden uit, dat Murris
misschien boven de Middellandsche Zee tenge
volge van benzinegebrek zou zijn veronge
lukt, aangezien het klein model Klemm-vlieg
tuig geen benzinevoorraad voor een vlucht
Marseille-Rome-Corsica kon innemen. Naspo
ringen op Corsica zijn tot nog toe zonder
resultaat, gebleven.
Inmiddels is vastgesteld, dat de raadsel
achtige vlieger niet de Engelschman Murris,
maar de Italiaan Lauro di Bosis is. Deze heeft
zich tegenover de Duitsche eigenaars van het
vliegtuig uitgegeven voor Engelschman, ten
einde geen argwaan te wekken.
De familie van di Bosis heeft, uit ongerust
heid over zyn lot, de zaak uitgebracht, ten
einde opsporing van den vermiste te ver
krijgen.
DE TOESTAND VAN EDISON.
Het eind® nadert.
De toestand van Edison is verergerd. De
groote uitvinder is reeds bewusteloos. Volgens
de meening der doctoren is zijn overlijden
slechts een kwestie van enkele dagen.
HOOVER EN DE WERELDCRISIS
EEN CONSTRUCTIEF PROGRAM
Uit Washington werd Dinsdag gemeld:
De President der Vereenigde Staten Hoo
ver heeft in 'n persconferentie 't doel der
besprekingen van gisteravond uiteengezet.
President Hoover verklaarde, dat het de
bedoeling is een constructief program tot
bestrijding van de werelddepressie op te
stellen. De president voegde hieraan toe
dat in hoofdzaak Noord-Amerikaansche pro
blemen onderwerp van bespreking zullen
zijn, doch dat aan den anderen kant ook
kwesties van internationaal karakter zullen
worden besproken. Hoover weigerde na
drukkelijk bijzonderheden over dit plan me
de te deelen. In het bijzonder weigert hij
nadere inlichtingen te geven op het bericht
als zou hij een verlenging van het schul-
denmoratorium voorstellen.
Woensdagmiddag zal in het Witte Huis
een nieuwe bespreking plaats hebben van
Hoover met de vooraanstande bankiers en
financiers.
Amerlkaansche voorwaarden voor
gen verlenging van schuldenmo
ratorium?
Naar uit New-York wordt, gemeld wacht
men met groote belangstelling het resul
taat der besprekingen af, welke Hoover
met de Congresleiders voert. Men gelooft
dat hierbij een pirgram tot stand zal ko
men tot stabiliseering der markten en tot
herstel van het vertrouwen in de wereld.
Voorts wordt gemeld, dat Amerika bereid
is tot een verlenging van heit Hoover
moratorium en een fundamenteele herzie
ning van het internationale sohuldenvraag-
stuk, ingeval Europa in de kwestie der ont
wapening een overeenkomstige vergaande
tegemoetkomendheid zou toon en.
Amerika zou de volgende voorwaarden
verbinden aan een verlenging van het mo
ratorium:
1. De samenwerking tusschen Frankrijk
en Duitschland moet hechter worda
2. Frankrijk moet Duitschland financieel
bijstaan.
3. Duitschland moet zijn actie tegen den
Poolschen corridor staken.
4. Duitschland moet zijn agitatie voor
het program van pantserbouw opgeven.
5. Duitschland moet er zorg voor dra
gen dat. optochten van organisaties als de
Stahlhelm worden gestaakt
6. Duitschland zal moeten bewijzen dat
evcntueele credietien slechts voor produc
tieve mdernemingen zullen worden benut
en niet voor bewapingen en publieke maat
regelen zullen worden verbruikt
7. Er zullen stappen worden ondernomen
om tot een werkelijke bewapeningsvacantie
te komen.
8. De uitgaven op de defensióbegrootingen
zuilen worden verlaagd ten einde op deze
wijze hef internationale wantrouwen te ver
minderen.
De president van het American Institutie
of Finance, James Bancroft, heeft in een
open brief aan president Hoover de drin
gende oproep gedaan zonder verwijl het
initiatief te nemen tot een rigoureuse ver
mindering van de herstel- en internationale
schuldemregeling benevens herziening van
de douanetarieven. Slechts deze maatregelen
zijn in staat het bankroet van het kapita
lisme te verhoeden-
DE CONFERENTIE IN HET WITTE HUIS.
WASHINGTON, 7 Oct. Een toestand veel
gelijkende op die in de oorlogsdagen
heerschte hier Dinsdagavond, toen Hoover
met meer dan 20 congresleiders in conferen
tie ging, aan wie hij de voorstellen voor
legde voor een wetgeving welke beoogt den
emstigen financieelen toestand niet nog er
ger te doen worden. Tot hen, die met Hoo
ver confereerden, behoorden senatoren en af
gevaardigden van beide partijen, o. a. Borah,
Bingham, Watson* Robinson en Glass.
BOMAANSLAGEN AAN DE GRIEKSCH-
SERVISCHE GRENS.
Alle Grieksche ochtendbladen bevatten het
bericht uit Saloniki van een voorgenomen bom
lag op den Simplon-express te Gevgholi
aan de Servisch-Grieksche grens. Ongeveer
kwartier voordat de Simplon-express
passeerde, werd de bom ontdekt en onschade
lijk gemaakt.
Eenigen tijd later ontploften op Joego-Sla-
visch gebied, op ongeveer 500 Meter afstand
de Grieksche grens, 25 bommen, waardoor
twee Serven gedood werden en drie gewond.
Tengevolge van een bomontploffing te
Gevgheli scheurde de muur van een kazerne,
waarbij een soldaat werd gedood en eenige
soldaten gewond werden.
In de nabijheid van het station Skolpje
richtten twee bommen groote schade aan. De
spoorwegverbinding Nisch-Skolpje werd door
de ontploffing vernield. De angstige bewoners
uit Skolpje vluchtten naar het Grieksche
grensstation Idonimi.
De aanslagen worden toegeschreven aan de
Komitadzji's en men vreest nieuwe aansla-
Tabaksverbond Turkije, Griekenland, Bulgarije
De Turksche ministers zyn van Athene naar
Boedapest vertrokken.
Voor het vertrek werd een gemeenschappe
lijk communiqué verstrekt, waarin wordt ge
constateerd, dat in de onderhandelingen van
de beide regeeringen over alle hangende kwes
ties, in het byzonder over de toekomstige eco
nomische samenwerking volledige overeen
stemming is bereikt. Tijdens de onderhande
lingen is ook de instelling besproken van een
„drievoudig tabaksverbond" tusschen Turkye,
Griekenland en Bulgarye, met het doel betere
pryzen te verkrijgen, een gemeenschappelijke
regeling van aanplant en afzetproblemen tot
stand te brengen en de concurrentie uit te
schakelen.
MOEILIJKHEDEN DER DUITSCHE
HIMALAY A-EXPEDITIE.
De „Münchener Neueste Nachrichten" publi
eeert een telegram van den leider der nieuwe
Duitsche Himalaya-expeditie Paul Bauer.
Deze expeditie stelt zich ten doel de Kants-
jenshinga te bestijgen, het telegram dat ge
dateerd is 28 September luidt: „Onze bestij
ging van den top van de 8580 Meter hooge
Kantsjenchinga moest op een hoogte van 7925
Metei' gestaakt worden, aangezien wij op een
geheel onverwachte plaats voor een loodrceh-
te 150 Meter hooge wand, met een lawine
bedding kwam te staan. Het is onmogelijk en
levensgevaarlijk hierlangs verder te willen
ONTBINDING VAN HET
ENGELSCHE PARLEMENT
VERKIEZINGEN OP 27 OCTOBER
Beroep van de nationale regeering;
op de kiezers
Het Engelsche parlement wordt vandaag
ontbonden. De verkiezingen zyn vastgesteld
op 27 October. De regeering zal niet aftre
den, doch een reconstructie van het kabinet
zal na de verkiezingen plaats hebben.
Uit Londen wordt gemeld:
Kort voor middernacht, na afloop van een
ziting van het kabinet, die twee uur geduurd
heeft, werd bekend, dat volledige overeen
stemming was bereikt over de politiek, onder
welke de nationale regeering den strijd voor
önmiddelly'ke verkieingen zal voeren.
Vernomen wordt, dat een beroep Op het
land zal worden gedaan in een manifest,
breed opgezet en te publiceeren door den eer-
6len Minister als hoofd van de nationale re
geering.
Hy zal de kiezers de bevoegdheid vragen
alle maatregelen te mogen nemen, welke de
regeering noodig acht in verband met de
toestand.
Daar in het manifest 'geen bijzondere
maatregelen van welke soort ook zullen wor
den aangegeven, zal Ihet ministerie waar
schijnlijk niet aftreden.
MacDonald bij den Koning
Gistermorgen vroeg heeft de eerste Minis
ter een bezoek gebracht aan het Bucking
ham Palace. Hij bleef een half uur by den
Koning. MacDonald heeft aan den koning het
programma voorgelegd voor de ontbinding
van het parlement en besprak met den ko
ning de data voor de algemeene verkiezin
gen en het bijeenkomen van het nieuwe par
lement.
Het huidige parlement zal, naar men aan
neemt morgen worden ontbonden. In beide
huizen van het parlement zal een korte
boodschap van den koning, waarin mededee-
lingen van de ontbinding wordt 'gedaan,
worden voorgelezen.
Mac Donald zal opnieuw candidaat wor
den gesteld te Seaham Harbour (Durham).
Ondanks het feit dat de resolutie van de
plaatselijke commissie van de Labour Partij
met een stem meerderheid was aangeno
men, waarbij zijn actie als leieder van de
nationale regeering werd afgekeurd, werd
hij opnieuw tot candidaat benoemd. Mac
Donald heeft de candidatuur aanvaard. Mac
Donald is ook door andere districten aange-
De premier (heeft heden verklaard: Ik blijf
Labourlid en zal als Labourcandidaat strij
den. In welk district ik ook gesteld zal wor
den. zal ik steeds de Labourkleuren verde-
I nde volgende drie weken zal Mac Do
nald behalve in zijn eigen district in ver
schillende kiesdistricten het woord voeren
o.m. in dat van zijn zoon Malcolm en in
dat van JH. Thomas, den minister voor de
Dominions, die ondanks de houding der
plaatselijke Laboerleiders te Derby candi
daat zal stellen.
Vrijdag zal Baldwin de conservatieven te
Birmingham toespreken.
ODe premier Mac Donald hoopt in de ko
mende drie weken contact te kunnen hou
den met de Rónde Tafelconferentie. Hij zal
nog enkele dagen te Londen blijven.
JE STAATSRAAD BIJEEN.
De koning heeft den geheimen staatsraad
op heden bijeengereoepen. Tijdens de zitting
zal de formeele en officieele toestemming
worden gegeven tot Ihet ontbinden van het
parlement en het uitschrijven van nieuwe
verkiezingen.
JAPAN EN CHINA
NIEUWE VERSCHERPING VAN
VAN HET CONFLICT
Buitengewone zitting van den
Volkerenbondsraad?,
De Chineesche regeering, welke tot nu toe
reeds 40 telegrammen heeft gezonden aan den
secretaris-generaal van den Volkenbond, deelt
Dmsdag in een telegram mede dat de Japan-
sche troepen nog steeds Moekden en Kirin
bezet houden, dat nieuwe Japansche verster
kingen in Mandsjoerije worden verwacht en
dat de onafhankelijkheidsbeweging in Mands
joerije door de Japanners wordt gesteund.
Daartegenover wyst de Japansche regeering
in een telegram op dat in Mandsjoerije het
bendewezen steeds grooter vormen aanneemt
en dat de algemeene onveiligheid steeds
grooter wordt.
In verband met deze situatie heeft men het
in vooraanstaande Volkenbondskringen abso
luut noodzakelijk geacht dat de Volkenbonds-
raad per 14 October a.s. in buitengewone zit
ting zal bijeenkomen teneinde opnieuw met
ernst de situatie onder de oogen te zien, na
te gaan welke maatregelen genomen zouden
kunnen worden om een verdere verscherping
den toestand te voorkomen en het uitbre
ken van vijandelijkheden te vermijden.
De „Daily Telegraph" meldt, dat gister
avond te Nanking een zitting werd gehouden
door de Chineesche Commissie voor buitenland
sche zaken, waarby o.a. tegenwoordig waren
de Oud-ministerpresident Yen en ae Oud
minister van Buitenlandsche Zaken Dr. Wel
lington Koo. Na afloop hebben beiden zich
naar Peking begeven om naar het heet een
onderzoek in te stellen naar de houding die
maarschalk Tsjang Hsue Liang zal aannemen
Ingeval van oorlog. De steun van Tsjang Hsue
Liang is door de met hulp van Japan io
Mandsjoerije ontstane beweging voor autono
mie zeer twijfelachtig geworden. Hoewel noch
Yen, noch Koo voor hun vertrek naar Peking
hun officieele verklaring wilden geven heefl
hun reis naar het Noorden nieuw voedsel ge-
n aan de geruchten, dat ministerpresident
Tsjang Kal Sjek in principe reeds tot oorlog
'U hebben besloten.
Van beteekenis voor de ontwikkeling van
het conflict in het Oosten is een uit Japansche
bron komend bericht, dat Generaal Tsjang
Hsue Liang zich tot de Japansche regeering
gewend zou hebben met het verzoek, onafhan
kei ijk van Nanking met Japan tot een over
eenkomst te geraken. Hoewel naar men zegt
Japan er prijs op stelt, tot een regeling te
kernen met de Nankingregeering zelf, zou
hc-t, voor het geval dat Nanking een politiek
gaat voeren om de zaak sleepende te houden,
beieid zyn plaatselijke kwesties met de Mands
joerijsche regeering te regelen.
NEW-YORK, 7 October. Volgens hier ont-
rngen berichten zyn de Japansche oorlogs
schepen gemobiliseerd voor een aanval op de
Chineesche havens. Dit houdt verband met de
wisseling van scherpe nota's tusschen Japan
en China over den toestand in Mandsjoerye.
Een troepenmacht van 400 marine-soldaten is
uit Japan naar Shanghai vertrokken, waar de
toestand zeer gespannen is.
LONDEN, 7 October. Uit Tokio wordt ge
meld, dat het Japansche departement van ma
rine aan de eskaders te Kure en Sassibo heeft
bevolen, zich gereed te houden voor vertrek.
Dit staat in verband met den toestand in
China, waar de anti-Japansche stemming
steeds toeneemt.
Japansche berichten uit Pekin beweren, dat
de Russen Mantsjoerye zyn binnengetrokken,
doch van Chineesche zyde wordt dit tegenge
sproken.
VOLKSENTSCHEID IN BRUNSWIJK.
Het door de communisten georganiseerde
volksentscheid van den Brunswijkschen Land
dag is thans vastgesteld op 15 November a.s.
UIT OOST-INDIE
BESTUURSOVERDRACHT
Zon, warmte en drukte Te
Priok Te Batavia Plech
tigheid in den Volksraad De
nienwe komt, de oude gaat.
Men schrijft ons uit Batavia:
Heel vroeg Zaterdagochtend den 12en Sept
was het in sommige gedeelten van Batavia
en Priok reeds een drukte ter voorbereiding.
Soldaten, ambtenaren, politie, hoogwaardig-
heidsbekleed'ens, het maakte zich al in het
morgengrauwen gereed voor den grooten
dag der bestuursoverdracht. Nauwelijks is
de zon haar snellen, loop naar het zenith
begonnen, te even zes uur dus, of de wachl
kamer van de Rotterdamsche Lloyd aan de
tweede binnenhaven te Tandjong-Priok vult
zich met de deputatie van ingezetenen, die
tot taak heeft de heer De Jonge bij het voet
zetten aan Java's wal te verwelkomen.
Vliegtuigen van land- en zeemacht bege
leidden de boot en cirkelden boven de ha
ven. In het Zuiden stegen de nevelen op van
de Salak en de Gedeh, zooctat hun toppen
zich verhelderden tegen de blauwe strak
gespannen morgenlucht.
Drie schuiten kwamen in zicht: de Patria
begeleid door de torpedojagers De Ruyter
en Kortenaer, en terwijl zij de oorlogssche
pen in de haven naderden, donderden de
kanonnen en joelde de bemanning op deze
oorlogsbodems.
Het gouvemeunsechtpaar met zijn twee
dochters en één zoon zag en hoorde van
het bruggendek alles aan.
Toen de boot aan wal was gelegd en de
loopbrug aangerold, bracht de afvaardiging
aan boord de gelukwenschen van den G.G
met de behouden aankomst over. Dan zette
de G. G. zijn voet op de loopbrug, het Wil-
huimus klonk, de kanonnen donderden, het
op eenigen afstand gehouden publiek juichte
Terwijl de trein met het gezelschap zich in
beweging zette, speelde het muziekkorps
en wat juist het eerste trof was de groote
lengte van den nieuwen bewindsman:
„Adieu mein kleiner Gardeoffizier, adieu"!
Ook des middags te één uur had de warmte
blijkbaar den humor van dit corps nog niet
doen smelten, want bij het vertrek van den
ouden G. G„ die niet veel in lengte voor zijn
opvolger onderdoet, speelde het weer dit
schoone lied van afscheid aan een kleinen
officier!
Weer donderde het geschut, bij aankomst
te Batavia-Weltevreden, waar wederom een
deputatie aanwezig was, op het station. Het
eerste bezoek werd gebracht aan het paleis
van den G. G. waar Jhr. De Graaff zijn op
volger ontving, om vervolgens, voor een ge
deelte langs denzelfden weg naar den Volks
raad te rijden langs een haag van soldaten
en gewone stervelingen. Een in groot-tenue
gekleed escadron cavalerie begeleidde den
stoet naar het paleis. De G.G. met echtge-
noote en adjudant reden in een galarijtuig,
la Daumont bespannen, waarvan de berij
ders in rood en goud waren uitgemonsterd'.
Van dezen koets werd ook gebruik gemaakt
voor den rit naar den Volksraad. Toen za
ten de beide G. G.'s er in.
Te kwart vóór acht moest ieder aanwezig
zijn, sommigen kwamen reeds om zeven
uur, maar zij behoefden zich niet te vervelen,
want er was genoeg te zien. Want ook ver
schillende leden waren reeds vroeg gekomen,
en langzamerhand werd het een geschitter
van kleurige kleedij. In de Regeeringsban-
ken rechts en links van den troon, tegenover
den zetel van den voorzitter, kwamen de
Indische „ministers" te zitten, de Regeerings-
gemachtigden, hoofden der departementen,
de commandant van het leger, de vloot
voogd, de hoofden van scheepvaart en volks
gezondheid, de laatstgenoemde in onze krin
gen geen onbekende: Dr. Of fringe, vroeger
directeur van 't Petronella-hospitaal te Djok-
ja. Hun ambtskleeding schitterde van 't goud
wat dof stak het zwart der jaquets af van
die diensthoofden, die geen ambtskleeding
hebben. Officieren, residenten, assistent-re
sidenten. regenten, gouverneurs, een afge
vaardigde van den Soesoehoenan van Solo,
een Iniandsch bestuurder van Bali, voort6
bisschoppen, professoren, predikanten, ver
tegenwoordigers der rechterlijke macht, uit
de bankwereld, uit kringen van handel en
scheepvaart, consuls, hoofdambtenaren van
departementen vulden de groote zaal. Kleu
rig en rijk versierd waren veel Inlandsche
costumes, waarin van achteren in een
fraaien knoop van den prachtigen sarong, de
met juweelen versierde kris stak.
Op de tribunes schitterde het vrouwelijk
6choon in uitgelezen toiletten: de Batavia-
sche modezaken hebben het,, weken lang
druk gehad met het maken van japonnen
voor deze groote gebeurtenissen.
Toen buiten in de zon,' op het plein vóór
het Volksraadsgebouw de muziek het Wil
helmus speelde, verrees ieder die een zit
plaats hacü gekregen, in afwachting van de
binnenkomst der beide gouvemeurs-gene-
Mevrouw De Jonge met dochters en zoon
was al gearriveerd en had plaats genomen
op de tribune links van den voorzitterszetel.
Zij droeg een mauve japon met bruinen hoed
haar eene dochter een gele japon met hoed
van dezelfde kleur, haar andere dochter een
licht gebloemde japon met groenen hoed,
terwijl de zoon in jaquet was gekleed.
Twee lange gestalten beiden in 't costuum
in G. G„ Jhr. De Graeff met een bandelier
n, traden binnen, gevolgd door den Raad
in Ind'ië in ambtscostuum, de adjudanten,
Weerbericht.
Het dunne pijltje geeft den vorlgen etand aaa
Hoogste stand te La Coruna 766.8.
Laagste stand te Vestmanör 738.9.
Stand vanmorgen halftwaalf 752.4.
WEERVERWACHTING.
(Medeged. door 't Kon. Ned. Meteorologisch
Instituut te De Bilt).
Aanvankelijk matige Westelijke, later weer
krimpende wind, gedeeltelijk bewolkt met
weinig of geen regen, later zwaar bewolkt
tot betrokken met regenbuien, weinig ver
andering in temperatuur.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST.
Geseind van De Bilt hedenmorgen 9 uur
aan alle posten: „Weest op uw hoede."
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medegedeeld door het Kon. Ned. Met.
Instituut te De Bilt)
Vrijwel het geheele gebied was onder den
invloed van de vrij diepe depressie die zich
sinds gister van bewesten IJsland in oost-
zuid-oostelijke richting heeft verplaatst. Een
V-vormige secondaire geeft krachtige wind
en regen over het Noordzeegebied en naar
het zich laat aanzien zal deze secondaire
worden gevolgd door een nieuwe, die ten
W. van Ierland en Schotland reeds eenige
drukdaling brengt. In het algemeen is door
de depressie-invloed de morgen temperatuur
iets honger, b'halve op de Britsche eilan
den, waar tusschen de beide depressies het
wolkendek was gebroken, waardoor uitstra
ling mogelijk werd. In Z.-Frankrijk en N.
Spanje is de barometer flink stijgend. Of
daarin een aanwijzing is te zien dat een
gebied van hoogen druk in hte Z.W. zich
Oostwaarts zal verplaatsen laat zich nog
niet zeggen.
TEMPERATUUR.
Stand vanmorgen halftwaalf 14.0 C.
8 OCTOBER
Zonsopgang 6.13 u.; Zonsondergang 5.22 u.
Maansopgr.ng 1.24 u.; Maansondorg. 4.28 u.
Nieuwe jMaan 11 October 1.26 uur nam.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
Van 's avonds 5.52 u. tot 's morgens 5.45
WATERSTANDEN RIVIEREN
Constanz j i i j j"
Huningen
Kehl
Mannheim
Bingen
CobFenz'
Keulen
Duisburg
Ruhrort
Maastricht
Venlo
2,17 m, 0,07 m. val
2,00 m, 0,06 m, val
0,46 m. 0.07 m, val
0.72 m.6, 0,08 m. val
158 m. 0,03 m, val
11.21 m, 0,17 m. was
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
ueirzijl I i 7.69 20,56 Hellevoetsl,12,26 ,--
Terschelling 5.2118,11 Willemarad 0,42 i3,iT
Hariingen 6.06 18.51 Brouwersh, Ji.38
He der ie 1.17 3,37 Zierlkzee 11,57
Idem 2e 13.39 16,53 Wemeidingo 12,25
IJ muiden 12.32 Vliasingen 13,39 23,15
H. v. Ho.land 11.52 Temeuzen 11,1+ 23,44
Rotterdam 1.12 13,33 Hansweert n,48
den intendant en den algemeenen secretaris.
Deze laatste nam plaats in de Regeerings-
banken, de overigen bleven opgesteld achter
de beide bestuurders. Na naar drie zijden
gebogen te hebben, nam Jhr. De Graeff het
woord tot het uitspreken van zijn afscheids
rede. Het droge, zakelijke, ambtelijke, dat
zijn timbre kenmerkte bij de opening telken-
jare van den Volksraad, was nu geweken,
de eenigszins doffe stem had aan warmt o
gewonnen en beheerschte oogenblikkelijk
de zaal, en dit niet het minst door de voor
dracht. Zonder eenmaal haperen, soms wel
sterk door zijn gevoel aangegrepen, maar
zich krachtig beheerschendi, sprak de schei
dende landvoogd uit het hoofd de uitmun
tend gestyleerde, uit kradhtg gevoel opge
welde rede uit.
Aanvankelijk wat onduidelijk, dan, hoe
wel zacht blijvend en niet zoo goed ver
zorgd sprekend als zijn voorganger, toch
wel te verstaan, hield vervolgens Jhr. De
Jonge zijn. intreerede, nadat hij aan de rech
terhand van den heer De Graeff had plaata
genomen, vóór den microfoon. Nu en dan
lezend van enkele blaadjes papier, vechtend
met zijn lorgnet dat hern in deze tempera
tuur van den neus wilde glijden, daardoor
wat hortend, zakelijker en minder bewogen
maar zeker even ernstig als zijn voorgan
ger zette hij iets van zijn program uiteen:
een voortzetting van de door zijn voorgang
ger gevolgde politiek, met uit noodzaak ge
boren bezuiniging. Hulp en steun van allen
riep hij in voor zijn zware taak, „en hier
mede, Mijnheer de Voorzitter, aanvaard ik
het ambt van de Gouverneur-Generaal".
Buiten werden de kanonnen opnieuw afge
vuurd.
Buigingen naar links en. rechts, dan het
vertrek, thans de nieuwe G. G. rechts van
den ander. Staande beluisterden Volksraad
en aanwezigen de redevoeringen.
Des middags na de lunch vertrok de
nieuwe G. G. naar Buitenzoi^, waar hein
des Maandags nog een feest van blijde in-
komste wachtte, terwijl Jhr. De Graeff zich
aaji boord van de Baloeran begaf, die voor
dezen keer niet 's Woensdags vertrok maar
zijn afvaart tot Zaterdagmiddag één uui;
had uitgesteld.
Velen namen aan boord nog afscheid van
den scheidenden landvoogd. Om even over
éénen maakte de Baloeran zich los van des
kade, de muziek aan den wal speelde we
derom het Wilhelmus (toen de boot nog aan
wal lag het lied van de kleine Gardeoffizier!)
toen klonk uit vele monden een krachtig
hoezee, driemaal, men wuifde en zwaaide
met hoeden en zakdoeken, tot het schip zich
al sneller verwijderde van den wal en da
haven uitvoer, met zich nemende den man
die vijf jaar lang onder veel tegenwerking
en miskenning de hoogste drager van het
Nederlandsch gezag in Nederlandsch Indic
is geweest.
