Het bouwen van bruggen over
onze groote rivieren
DINSDAG 6 OCTOBER 1931
I
rWEEDE BLAD PAG. 5
ECONOMISCHE
WERELDPROBLEMEN
De val van hef Pond.
(Slot.)
Het is moeilijk gevolgtrekkingen
voor de toekomst te maken.
Geen enkele tak in onze agrari
sche bedrijvendie geen schade
lijdt.
Denemarken, onze concurrent,
heeft een groote voorsprong.
Toen wij de verschillende mededee-
lingen, die ons door tot oordeelen zéér
bevoegden verstrekt waren, ordenden,
om niet te verdwalen in de door ons
verzamelde stof, bereikte ons het be
richt, dat meerdere scheepvaartmaat
schappijen maatregelen getroffen heb
ben om de schadelijke gevolgen van
de pondschommelingen te voorkomen.
Doch deze maatregelen zijn funest voor
de verzenders. Er zijn scheepvaart
maatschappijen, die hebben bekend ge
maakt dat voortaan de vrachten bere
kend zullen worden in ponden op basis
van f 12.terwijl een enkele andere
de vrachttarieven met 25 heeft ver
hoogd. Voor hen die verkoopen franco
plaats van bestemming een reuzentegen-
slag, daar ze thans verkoopend de in
waarde verminderde ponden ontvangen,
doch als vracht het volle pond moeten
betalen. Dat dit ongenoegen en strijd
geeft is wel te begrijpen. Er zich bij
neerleggen zonder meer achten wij on-
noodig. De afspraken, de contracten
enz. worden maar zoo niet ongedaan ge
maakt. Maar het geeft alweer beroe
ringen en vordert weer meer energie
van de zenuwen, die toch al tot het
uiterste gespannen zijn. En die, helaas
alles wijst er op, nog wél eenigen tjjd
gespannen zullen blijven ook, want het
gestabiliseerde pond zal nog wel even
op zich laten wachten.
Zooals we reeds eerder opmerkten is
het in een opzicht niet zoozeer de vraag
hoe laag het pond daalt, doch wel wan
neer kri,jgt het weer een vaste waarde-
basis. Een basis waarop gerekend kan
worden. Is die er, dan is ai weer veel
gered, hoewel lang niet alles. Maar het
meest ruïneuze voor zaken doen en ze
nuwstelsel is wel het op en neer dansen
van de wisselkoers van het pond. Don
derdag 9.64, Vrijdag 9^90, Zaterdag
9.60, gisteren eerst 9.85, later zelfs 9.42
en toen weer tot 9.58 oploopend.
Verkoop in Hollandsche guldens stuit
op praktische bezwaren.
En ondertusschen draaien in de vei
lingsgebouwen de afrnijnklokken hun
telkens herhaalden loop, die steeds lan
ger duurt voor de wijzer stopt en hei;
lichtje gloeit. j.
Op het gebied van de
boomem- en plantenhandel
dreigen meerdere gevaren, daar de door
vele Engelschen 2300 met klem bepleite
invoerrechten vooral ook de boomen en
planten zullen treffen terwijl de concur
rentie en eventueel verminderde vraag
niet zullen gedoogen, dat deze invoer
rechten in de 'verkoopprijzen vercal-
culeerd kunnen worden.
Vooral ook deze produkten zijn het
die, als behoorende tot de luxe artike
len, de Engelschman zich het eerst zal
ontzeggen. Dit geldt natuurlijk ook voor
snijbloemen. De zoo goed als zeker zijn
de verkiezingen maken de toestand nog
meer onzeker*.
Voor de boomen- en plantenhande-
laars rijzen nog meer moeilijkheden
daar de orders dit voorjaar en dezen
zomer opgenomen thans uitgevoerd
moeten worden en de z.g. paktijd is
aangebroken. Pakt men niet, dan blijft
men met de waar zitten en komt boven
dien nog op de „zwarte lijst" waarmede
de Kamer van Koophandel te Londen
reeds dreigde dengenen, die hun con
tracten niet nakwamen. Doch de Kamer
van Koophandel is in Engeland geen
semi-officieel lichaam zooals in ons
land en dus niet zoo invloedrijk. De
bond van plantenhandelaars echter be
veelt aan de uitvoering van gedane be
stellingen niet te weigeren. Wel niet uit
vrees voor die zwarte lijst, doch om
andere, praktische redenen.
Men hoopt (maar misschien met
vreeze) dat afnemers een hooger prijs
zullen willen betalen als overeengeko
men is. Maar ondertusschen vernemen
w«, dat meerdere contractanten in
Engeland hun bestellingen opzeggem.
Of die ook op de Londensche zwarte
lijst, zullen komen wordt niet vermelti.
Wat
de groenten en het fruit aangaiat
komt deze crisis in Engeland wel zeer
ongelegen. Net was de Duitsche débacle
achter de rug en werd met alle energie
Engeland als exportland bewerkt of
daar komt deze ramp, die niet alleen, de
handel op Engeland, doch ook die in
Scandinavië, wiens kronen met het
Engelsche pond meetuimelden, met Lam
heid sloeg. En waar we per maand voor
2 a 3 millioen gulden naar deze landen
exporteeren daar is zoo'n lamgeslagen
handel heel ingrijpend in het zalken-
leven van onze groenten- en fruitcentra.
Bacon, eieren en zuivelprodukten
Wij noemen deze verschillende export-
produkten tegelijk, niet zoozeer, omdat
het landbouwprodukten zijn, in tegen
stelling met de andere, die we reeds
noemden dat tuinbouwprodukten waren,
doch wel noemen wij ze tezamen, omdat
het tevens exportprodukten van onzen
grooten concurrent, Denemarken, zijn.
En waar in dit land de kroon ook is ge
daald en ongeveer een zesde beneden
zijn oorspronkelijke waarde staat, kan
natuurlijk dit land veel beter op de
Engelsche markt concurreeren dan wij,
omdat de verhouding van kroon tot
pond veel meer overeenstemming heeft
met die in normale tijden als de verhou
ding van gulden tot pond. Maar juist
die waardedaling van de Deensche
kroon maakt ook dat Denemarken in
landen met vaste valuta, België en
Frankrijk en zelfs in ons land veel goed-
kooper kan aanbieden dan wij.
Voor onze varkenshouderij, die in de
laatste jaren in Engeland een goed af
zetgebied vond is dit een groote mis
rekening. Wanneer men weet dat in den
laatsten tijd per jaar ongeveer 800.000
a 1 millioen varkens geslacht werden,
wier vleesch voor de Engelsche markt
bestemd was en we dit jaar zelfs in 8
maanden al millioen varkens voor
Engeland slachtten, dan begrijpt men
wat deze belemmering van thans betee-
kent. En eieren voerden we alleen in
Augustus naar Engeland voor ruim IV2
millioen gulden, en aan melk, boter en
kaas voor 3^ millioen gulden. Room
b.v. ging in den laatsten tijd bijzonder
veel naar Groot-B rittannië.
En de handel in al deze produkten
heeft reuzenklappen ontvangen. Zoo
pas lazen we dat een Barneveldsche
poeliersfirma (Engeland neemt veel
piepkuikens enz.) tweederde deel van
het personeel moest ontslaan, wegens
slapte in het bedrijf.
Wanneer we na alles wat we hoorden
en lazen en waarvan we in deze drie
artikelen een beeld trachtten te geven,
gevolgtrekkingen moeten maken, dan
moeten het wel deze zijn:
Er zijn enorme verliezen geleden door
de plotselinge daling van het Engelsche
pond daar op eiken willekeurigen datum
steeds een, in Engelsche ponden uitge
drukt, beduidend bedrag voor agrari
sche produkten door Engeland aan Ne
derland schuldig is.
Concurreerende landen hebben min
der last van de waardevermindering
van het Engelsche geld dan wij en ver
overen de Engelsche markt.
Het eenigste waar het wachten op is,
is thans het stabiliseeren van het Engel
sche pond, dat echter gezien de poli
tieke toestanden nog wel eenigen tijd
kan uitblijven.
En, eindelijk, de dreigende invoer
rechten zullen onzen handel op Enge
land eén zeer grooten slag toebrengen.
Bange conclusies, die wij trekken,
doch onze taaie Hollandsche energie,
die al zoo vele malen groote (zij het dan
niet grootere) bezwaren heeft overwon
nen zal ons, met Gods hulp, hopelijk
ook deze doen overwinnen.
En sterker zullen we staan, wanneer
we, als één man, in organisatorisch ver
band, de moeilijkheden kunnen onder de
oogen zien en bestrijden.
Meer dan ooit is thans saamhoorig-
heid geboden.
Land- en Tuinbouw.
HET ENGELSCHE POND
EN DE VRACHTTARIEVEN
In verband met de daling van het
iclie Pond, hebben verschalende Stooi
Maatschappijen de tariefberekening, die
ïer in Ponden plaats had, omgezet in
Dc Westlandsche
naar aanleiding hi.
den aan da Stoom
merkten, dat h.i.
pleegd.
orteursverechiging had
M0ènSOwaar!n flTop-
ract-breuk werd ge-
de Pond-verlaging
'19'
..'lil thana ook
HET POND EN DE POELIERS
We vernemen, dat wegens de ponddaling
der grootste pueliersfinna'a te Barneveld,
geregeld naar Engeland verzonden aan tw
DE KASSENBOUW IN HET WESTLAND
Kalme zaken
Hoewel dit jaar toch al geen groote ver
wachtingen bestonden. omtrent de uitbrei
dingswerkzaamheden in het Wes'
takt
Kunst en Letteren.
DE LITERAIRE GIDS.
25 September '31.
Bij gelegenheid van het eerste lustrum legt
de redactie nog eens verantwoording af van
haar doel en streven. Zij ontwikkelt haar be
zwaren tegen de literaire voorlichting in de
huidige dagbladpers. Ter adstructie van deze
geeft zij vier kolom delicten tegen juistp
voorlichting' gepleegd, met name door de N.
R. Crt. Het overige van 't nummer wordt ge
vuld door besprekingen van buitenlandsch
werk, informatie, recensie van het laatste
boek van SchartenAntink en kroniek.
ZEELAND DOOR DE EEUWEN HEEN.
Van dit belangrijk werk verscheen nu
zoo juist de tweede aflevering. Ze bevat het
slot van de verhandeling over de vluchtber-
gen, het ontstaan der duinen, de oudste bewo
ners. Het volgende hoofdstuk „Zeeland van
1000.1400" handelt na eenige algemeene op
merkingen over de watervloeden, de invloed
der kloosters, de loop der Schelde, Schouwen.
De aflevering brengt de rem'oducties van
een paar kaarten van Schouwen en Zuid-Beve
land uit de atlas van Hattinga uit het
Zeeuwsch Archief en een polderkaart.
Gemengd Nieuws.
HET DRAMA TE WATERINGEN
HET ONDERZOEK NOG GEEN RESUL
TAAT OPGELEVERD.
Na al hetgeen we gister hebben gemeld
over het vreeselijk drama te Wateringen, is
er niet veel meer aan toe te voegen.
Streng bleef gistermiddag nog de afzet
ting gehandhaafd, tot plm. vijf uur. Op dat
tijdstip waren de werkzaamheden van den
fotografischen dienst der Haagsche politie
beëindigdenkele voorwerpen waren in be
slag genomen.
De woning werd evenwel na de afzetting
nog voortdurend bewaakt door eenige politie
mannen. Gisteravond had het onderzoek nog
geen resultaat opgeleverd.
De geruchten omtrent personen van buiten,
af, die de moorden zouden hebben gepleegd,
worden niet bevestigd.
Alleen werd ons medegedeeld, dat de Jus-
tifiei lhet bedrijven van dezen moord van
buitenaf onaannemelijk acht.
De vrouw is nog niet verhoord kunnen
worden. Naar we vernemen heeft de Justitie
besloten haar eenige dagen absolute rust te
doen houden.
Woensdagmorgen om 11 uur worden de
beide slachtoffertjes van dit vreeselijk drama
op de algemeene begraafplaats te Waterin
gen ter aarde besteld.
EEN KNOEIENDE KASSIER
Verduistering van een ton.
Zaterdagavond zijn de boeken eu de kas
gelden van den kassier der Boerenleenbank
S. K., te Oosterzee (Fr.) in beslag genomen
K. is in zijn functie geschorst, De bank zelf
loopt geen gevaar daar er voldoende reserves
zijn. K. haalde kleine spaarders over hun
gelden bij hem zelf te beleggen in plaats
van bfi de bank. Heel wat gelden (er wordt
gesproken van ongeveer f 100.000) zijn op
die manier in zijn bezit gekomen. Men vreest
dat er weinig of niets van terecht komt. De
heer K. was 20 jaar kassier.
DOODELIJKE AANRIJDING
De autorijder B. uit Brunssum (L.), had
Zondagnacht een aanrijding met een fietser,
zekere S. uit Gangelt (België). S. was op
slag dood. De politie stelt een onderzoek
„Cct oeuvre fait Veffet d'.un
iquelette sans corps."
Edouard Arnaud.
Treffende karakteristiek.
Het Bovenstaande zegt Arnaud van een
der meest Bekende en best geslaagde ijzeren
bruggen, le Viaduc du Viaurl), dat op hem
dus den indruk maakt „van een geraamte
zonder lichaam".
Dit viaduct, hQ.ewel op zichzelf zeker zeer
verdienstelijk, -zonder örinöodigë versiering,
eerlijk en duidelijk van constructie, geeft
volgens dien schrijver, „een deel'van de waar
heid, maar niet de geheele waarheid".
Aan deze treffende karakteristiek behoe
ven we weinig toe te voegen.
Dit is inderdaad juist, de ijzeren vak-
werkhrug laat ons onbevredigd, ze geeft en
kel contouren en lijnen, daarentegen geen
vlakken, geen massa's. Door sommigen
wordt dit als een voordeel gerekend. Zij
zeggen: hoe ijler, hoe beter, omdat dan het
landschap door zulk een ijl viaduct, of ma
gere vakwerkbrug zichtbaar zou blijven,
maar dit is juist de fout, door haar onrust
verstoort zij de harmonie en de rust in het
landschap. Hiertegenover staat, dat een vak
vverkbrug in een havenstad als Rotterdam
zich tamelijk kah aanpassen, door haar
dynamisch karakter verwant is aan het le
vendig havenbeeld.
Heeft men bet tegengestelde geval, dus
een ijzerconstructie met rustige groote vlak
ken, dan ziet men dat die zich wel aanpast
aan een landelijke omgeving en ook aan al
lerlei bebouwing, zooals de reeds 80 jaar
oude Britanniabrug te Wenai in Wales.
Een duidelijk voorbeeld ziet men aan de
schepen: een stalen driemaster is even
schoon als een dito houten en past in een
stads- of landschapsbeeld, hoe gevoelig dit
ook zij. Zelfs de meest moderne constructies
op scheepsbouwkundig gebied als kruisers,
torpedojagers of onderzeebooten, passen zich
volkomen aan bij het landschap, zelfs bij de
overvloedige weelde en kleurenpracht van
tropische zeeën en landschappen, beter nog
dan de gewone passagiers en vrachtschepen,
omdat de vlakken,, massa's en lijnen van
oorlogsschepen, rustiger, zelfbewuster, mo-
numentaler zijn door de afwezigheid van
kajuiten en andere opzichtige détails.
Bij de bekende brug over de Firth of
Forth in Schotland een der meest grootsche
scheppingen opingenieursgebied kan men
opmerken, dat deze vakwerkbrug, hoe merk
waardig en gedurfd ook, niet in harmonie is
met het omringend landschap der Schot-
sche Hooglanden, terwijl zich daar bevin
dende oorlogschepen wel fraai afsteken te
gen de grijze rotsen van de kust of de groene
heuvels op den achtergrond.
Vakwerkbruggen.
Er. zijn enkele vakwerkbruggen. zooals te
Haemerten over de Elbe, die met groote
zorg zijn ontworpen. Zoo heeft men daar
dë. geheele overspanning in een groot aan
tal openingen verdeeld, rythmisch en gevoe
lig, met een zeer rustig vakwerk en sier
lijke overgangen van de hoogere midden-,
overspanning naar de lagere zijoverspan-
nmgen, waardoor de leelijke inspringende
hoeken, tusschen op elkaar volgende bogen
als bijv. bij de brug over het Hollandsch
Diep worden vermeden.
We kennen dan verder nog de! ijzeren
boogbruggen in sikkelvorm met tussGhen-
gelegen rij vlak die wij in ons land niet
kunnen uitvoëren, althoos niet in den, meest
verkieselijken vorm, omdat eén groot hoogte
verschil tusschen het water en het omlig
gende land wordt vereischt als die over
het Nord Ost Seekanal bij Grünental, of de
merkwaardige brug te la Roche Bernard
over de Vilaine, toch erkent ieder, zoowel
leek als deskundige, dat de hangbrug veel
schooner is en daarom ook de laatste jaren in
het buitenland steeds meer toepassing vindt
Men vergelijke de in het vorige artikel over
dit onderwerp gereproduceerde hangbrug
met vakwerkbruggen als te Barendrecht,
Spijkenisse, Keizersveer of Katerveer ea.
Bij de laatste niets dan verwarring, kris
kras door elkaar loopende lijnen en een ge
bogen bovenrand, waarbij een kromme is
toegepast zonder schoonheid, die bij herha
ling van eenige bogen achter elkaar, zooals
reeds werd gezegd, een bijzonder leelijk
beeld vertoont, zonder eenige poëzie of fan
tasie, waar enkel koude berekening, onver
schilligheid en het jagen van onzen tijd uit
spreekt.
Geheel anders de hangbrug.
De hangbrug.
Terecht zegt Dr. Hartmann hiervan: 2)
„Die höchsten Ansorderuingcn an. die
schönheitlie'he Gestaltung der Brücken ver
mag ganz hesonders die Haiigbrücke zu
erflillen, und zwar in gleicher.Weise,.in der
Landschaft wie im Stadthilde."
.De hangbrug geeft van alle zijden eën
bevredigend, een schoon beeld, niet alléén
van de rivierzijde, waarbij de volle schoon
heidsontplooiing van deze voör. het oog zoo
eenvoudige, natuurlijke oplossing, wordt ge
waardeerd en genoten, maar ook ziende in
de richting van de lengteas der brug, dus
door het portaal, geeft de hangbrug nog
een treffend beeld, ontroerend door een
voud en duidelijkheid: de verkorte ketting
lijn, de verticalen van de ophangkahels en
het horizontale brugvlak, daarentegen bij de
vakwerkbrug een jammerlijk beeld van tot
in het dolle elkaar willekeurig kruisende
en snijdende lijnen. Vandaar dan ook dat
men in New-York, waar reeds een tweetal
groote hangbruggen over den Hudson be
staan, nog een derde hangbrug over deze
rivier van meer dan 1000 meter spanning
bezig is te bouwen, terwijl voor San Fran
cisco een ontwerp hangbrug in bewerking is
van ruim 1300 meter spanning.
Van een spanningsverdeeli.ng in een vak
werkbrug begrijpt een leek, ook al bezit hij
technische aanleg of kunstzin, weinig of
niets, daarentegen is. de constructie en de
spanningsverdeeling in een hangbrug hem
in. hoofdzaak vrij duidelijk. Ook dat is een
der redenenwaardoor de hangbrug ook tot
den leek spreekt en diens bewondering
In ons Indië heeft men de hangbrug ook
reeds uitgevoerd. Ze is daar in haar oor-
spronkelijken vorm zeer oud, want de in
landers pasten haar reeds eeuwenlang toe
hij hun bamboebruggen. Merkwaardig is
daar weer het aanpassen aan het tropisch
landschap, zoowel van de primitieve bam-
boeconstructies als van de moderne kabel
hangbrug. Déar moest men haar veel meer
toepassen.
De schoonheid van het tropisch landschap
Zou er niet door benadeeld worden, als door
de ijzeren brug. maar zelfs door verhoogd:
Een van de eerste eischen aan architec-
torische scheppingen, dus ook aan bruggen
te stellen is, dat er eenheid zij in het ont-
Dus men voere een brug uit bij kleine
spanningen in hout of steen en bij grootere
in beton of ijzer en dus niet bij denzelfden
bouw gedeeltelijk in beton en gedeeltelijk
in ijzer.
Er zijn in den laatsten tijd bruggen, be
staande uit volle wandliggers, gebouwd in
Brazilië en ook op andere plaatsen in ge-
Woon beton van ongeveer 70 meter span
ning, die zich eveneens goed bij het land
schap aanpassen, die door hun rust, door
het afsluiten of begrenzen met hun ondoor
zichtige massieve vorm van een stadsbeeld,
onder bepaalde omstandigheden zeer geluk
kig kunnen werken.
Hetzelfde geldt ook van de vólle wandlig-
ger in ijzer, die voor uitvoering te Bazel
over den Rijn is gekozen.
Verkeerde oplossing.
Past men de vakwerkbrug toe, dan heeft
men altijd weer de moeilijkheid dit „sque-
lette sans corps'" aan te passen aan het
landschap of het stadsbeeld. Ook hierbij is
eenheid in het ontwerp een gebiedende
eisch, dus niet een reeks bogen of poortge
bouwen in steen of gewoon beton, waartus-
schen de boog wordt geplakt, zooals te
Katerveer, dan verkrijgt men een dualisme
(Henri Polak) en dus een verkeerde oplos
sing, die tenslotte niemand bevredigt.
in dat geval moeten dus alle spanningen,
die boven het land gelegen zijn, in ijzer
worden uitgevoerd, of het geheel, dus ook
de middenoverspanning in gewapend beton.
De oplossing door R. Waterstaat voor.
Arnhem gegeven, bestaande uit een ijzeren
vakwerkligger in sikkelvorm met verticalen
en viaduct in gewapend beton aan de stads-
zijde is dus uit aesthetisch oogpunt onjuist,
hoewel de vakwerkligger.op zichzelf draag
lijk is, zjj het ook zonder schoonheid; de
spanningen over het land behoorden bij een
dergelijken ijzeren vakwerkligger ook in
ijzer te worden uitgevoerd, zooals dit voor
de overzijde van Arnhem is geprojecteerd.
Geheel anders wordt het geval, indien
men de hangbrug zou toepassen.
Zooals reeds werd betoogd, verkrijgt men
dan een sierlijke oplossing, die altijd boeit,
die nieuwe karakteristieke schoonheid geeft
in de plaats van het. oude, dat wij moeten
missen, dat onherroepelijk is verdwenen en
vergaan.
Zou die oplossing te Arnhem met een
hangbrug nl. veel duurder geweest zijn dan
de nu gekozene met de vakwerkbrug in
sikkelvorm?
Wij zijn ervan overtuigd, dat dit niet het
geval is. Het is waar de kabel vervaardigen
en hangen met de constructie der pilonen
enz, brengen meerdere kosten mede. Deze
bedragen echter, van betrouwbare zijae, be
groot plm. f 250.000 meer dan een gewone
vakwerkbrug van die spanning, wanneer
dan inplaats van het viaduct, dat plm.
f250.000 kost, een plantsoen werd aangelegd,
aansluitend en toegang gevend tot de hang
brug, dan zou dit een besparing geven, daar
de plantsoenaanleg plm. f 100.000 kost, van
rond f 150.000, de meerdere kosten van een
hangbrug zouden" dan plm. f 100.000 bedra
gen
Voor een dergelijk werk van plm. 4 mil
lioen gulden, is dit van weinig beteekenis.
Wij meenen te weten dat de
plannen voor Arnhem
al in een zoodanig stadium verkeeren, dat
de Waterstaat hierin wel geen verandering
zal brengen. Hopen we daarom dat te Nij
megen, waar de spanning belangrijk groo-
ter is dan te Arnhem en een hangbrug
waarschijnlijk zelfs nog goedikooper zal zijn
dan een vakwerkbrug, tenminste dadr tot
den bouw daarvan zal worden overgegaan.
Men vreesde te Nijmegen, de brug ter
plaatse van de Belvedère te bouwen, omdat
men, en terecht, meende, dat een ijzeren
vakwerkbrug aan de schoonheid van dit
stadsgedeelte belangrijk afbreuk zou doen,
zoo niet die schoonheid geheel zou vernieti
gen.
Maar besluit men tot het bouwen van een
hangbrug, dan zou dit geen bezwaar zijn,
omdat de bouw daarvan nieuwen luister zou
voegen, niet alleen aan een stadsdeel, maar
aan de geheele stad, zelfs aan de geheele
omgeving, te meer, waar hier de groote mid
denoverspanning 275 M. bedraagt waardoor
de hangbrug nog meer de voorkeur ver-
Terecht zegt Paul Zucker3): „Und wird
eine reizende Gegend worin wir ein gros
ses Kunstwerk antreffen, nicht interessan
ter"?
Het kan niet genoeg herhaald worden van
hoe groot belang de bruggenbouw in dezen
tijd is, nu men behalve de reeds genoemde
ook nog plannen overweegt voor het bou
wen van bruggen te Doesburg, Deventer,
Vianen enz. Tientallen van jaren hebben we
de leelijke vakwerkbruggen moeten dulden.
Nu is er de gelegenheid door betere ont
werpen de fouten uit. voorbije jaren ge
deeltelijk goed te maken. Met gespannen
verwachting ziet men de plannen tegemoet,
want overal is er bewust of onbewust, een
verlangen naar meer schoonheid in onze
samenleving.
Het ware daarom te wenschen, dat de Wa
terstaat den alouden „Waterstaatstijl" voor
goed verliet en ons verblijdde met het
schoonste dat op dit gebied is te vinden: de
hangbrug.
Papendrecht. September '31.
Ir. ARIE VISSER.
1) Pilpoul, 1'est.hétique des ponts in „le
Moniteur des Travaux Publics, Février 1931,
Préface par Edouard Arnaud.
2) Dr. Ing. Fr, Hartmann, Acsthetik im
Brücken-bau.
3) Paul Zucker „die Brücke".
Arnhem. Ontwerp van een hangbrug met plantsoenaanleg.
IJzeren boogbrug voor Arnhem. Ontwerp met viaduct in gewapend' beton. Deze boog
brug wordt uitgevoerd.
roffel-rijmen.
ER IS MAAR
ÉÉN GELOOF...
Teun do Klepperman (Willem van
Cappellen) heeft het Zaterdag be
nauwd gehad over m'n Roffel „De
Wijze" van 25 Sept^Zh.^ doen^WO
géiyk nog lagero motieven.
Er is maar één geloof
dat gratis wordt béleden
Er is maar één geloof
waarbij niet wordt gebeden;
Er is maar. één geloof
dat naar beneden ziet
En in zijn vaandel schrijft:
daarboven is het niet.
Er is maar één geloof
dat worstelt voor de armen;
Er is maar één geloof
dat vol is van erbarmen;
Er is maar één geloof
dat niettemin belijdt
Dat geven is de taak
vart onze overheid.
Er is maar één geloof
dat is: een zeker weten;
Er is maar één geloof
dat breekt de slavenketen
Er is maar één geloof
dat met een blij gelaat
Een blijde boodschap brengt,
de boodschap van de haat.
Er is maar één geloof
waar iedereen gelijk is:
Er is maar één geloof
waar ieder even rijk is;
Er is maar één geloof
dat zijn belijders prest
't Bezit aan geld en goed
te deelen met de rest.
Er is maar één geloof
dat ieder werk en brood geeft;
Er is maar één geloof
dat ware troost in nood geeft;
Er is maar één geloof
dat scherp de zaken ziet:
Dat is het róód geloof,
een ander is er niet
(Nadruk verboden.) LEO LENS.
IN BED MET RUGPIJN.
Zij moest van haar kinderen weg.
„Zes maanden rust weg van de kinderen
schreef men deze vrouw voor, toen haar
rugpijn acuift werd. Zij schrijft ons om te
vertellen, hoe zij zulk een kuur voorkwam.
Let vooral op den laatsten zin van haat
brief:
„Twee jaar geleden leed ik aan lievige pijn
in mijn lendenen en ik kon mij met moeite
rechtop -houden. Soms moest ik een heele
week naar bed. Gedurende drie maanden
ging ik het ziekenhuis in en uit en natuur
lijk knapte ik dan wel wat op, maar helaas
vertelde men mij daar, dat men mij geen
medicijnen kon blijven geven, maar dat ik
een maand of zes absolute rust noodig had
weg van mijn kinderen. Ik kon er niet
toe komen van de kinderen te scheiden,
dus ging ik maar niet meer naar het zie
kenhuis. Ik begon Kruschen Salts te ge
bruiken en heb sindsdien geen last meer
van mijn rüg". Mevr. W.
Kruschen Salts bevat levenwekkende zou
ten, die de oorzaak van rugpijn direct b*.
strijden. Spoedig nadat U begonnen ben*
Kruschen Salts te gebruiken, houden d%
ergste rugpijnen op. Zooals U met „de klein»
dagelijksche dosis'' bemerkt, worden de sta
ken steeds minder en eindelijk weet v
nauwelijks meer wat pijn is. En als U dan
verstandig bent. voorkomt U een eventuee-
le wederinstortiiv door geregeld iederen
morgeu de kleine, smaaklooze dosis Kru
schen Salts te blijven gebruiken.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers ën drogisten a f 0.90 en
f 1.60 per flacon.
Hollandsche verpakking waarborgt echt
heid. (Adv.)
DOODELIJK TRAMONGELUK
Te Susteren is Zondagnacht door de
laatste tram een zekeren J. E. nabij clen
overweg overeden. De mail iwerd naar het
hospitaal te Sittard overgebracht, waar hij
is overleden.
BRUTALE KERKROOF
Te Groningen is in de roomsche kerk aan
het Academieplein, tusschen 12 en 1 uur des
middags een brutale diefstal gepleegd. Een
zevental offerbloken, waaronder een groote
bus, waarin collectegelden werden bewaard,
heeft men toen opengebroken. Des mor
gens heeft een onbekende heer zich geruimen
tijd achter in de keiik opgehouden. Dit was
toen er een dienst gehouden werd. Na afloop
van dezen dienst vertrok ook deze heer en
werd de achterdeur gesloten. Dezelfde heer
is ongeveer drie kwartlier later door de sacris
tie, ingang Poststraatye, weer de kerk bin
nengekomen en heeft zich daar weer eenigen
tijd opgehouden.
De meneer wordt gezocht,
VERDRONKEN
Maandagavond is het vijfjarig jongetje W.
Bijk, uit Lisse, dat met zijn moeder te Hil-
legom voor een dagje was, bij het spelen in
de Nieuwe Haven geval'en. Tien minuten na
het ongeval werd het kind met een dreg op
gehaald. Toepassing van kunstmatige adem
haling gedurende twee-en-een-half uur mocht
niet meer baten. Het lijkje is naar de ouder
lijke woning overgebracht.
Bij Wassenaar is uit zee aangespoeld het
lijk van den verpleegde W. v. d. S. in het
gesticht „Endegeest', uit Voorburg afkom
stig, en sedert twee weken vermist.
DOOR EEN STIER GEDOOD
De 56-jarïge landbouwer R. te Daarle (O)
die dezer dagen door een stier is aangevallen
en ernstig werd gewond, is aan de gevolgpn
BIJ HET OVERSTEKEN GEDOOD
Te Zuid-Scharwoude (N.H.) liep een vier
jarig zoontje van Gutter van achter een
wagen, om den weg over te steken. Het kind
werd door een passeerende auto gegrepen
en gedood.
BRANDEN
Zondagavond is te Vriezenveen <Ov.) de
woning van C. H. nagenoeg geheel door
brand vernield. Het vee werd gered. De
brandweer gelukte het, het belendende per
ceel te behouden. Alles was verzekerd.
Te Ih.in»a <Dr.) Lrandde b.-erderij va-
A. K. geheel af. De bewoners konden zich
met moeite redden en eon klein kind. dat
vergeten was, werd bijna het slachtoffer.
Door ruiten stuk te slaan, wist men de kleine
nog te redden. Twee varken-s kwamen in het
