EEN HERINNERING AAN DE
INDUSTRIEDAGEN
Kerknieuws.
Schoolnieuws.
WOENSDAG 30 SEPTEMBER 1931
EERSTE BLAD PAG. 3
Een mooie surprise.
Zonder surprises zijn we niet uit Brabant
thuisgekomen. Ik ook niet. al behoorde ik
niet tot de bevoorrechten.
Het zijn aangename herinneringen.
Alleen, soms kregen we van het goede te
veel. De Brabantsche drukkers hebben zeker
eenige goede weken gehad, want de persen
hadden voor de Industriedagen heel wat te
doen.
De organisatoren zullen zeker niet van
ons eischen, dat we elk drukwerk, van de
rijke sorteering, nauwkeurig bestudeeren.
Maar zij hebben er wel recht op, dat we er
met belangstelling nota van nemen.
De belangstelling is zeker niet plichtmatig,
doch aangenaam, als we de laatste surprise
bezien: het gulden boek: Noor d-B r a b a n t
Wanneer er van elke provincie zoo'n boek
verscheen, dan kon ieder tot deze volksuni
versiteit gaan en kosteloos een cursus in
economisch-sociale vraagstukken volgen.
Want zulke leerstof, welke onmiddellijk
aansluit bij het leven van elke dag, trekt
en bekoort.
Dit is geen boek van cijfers en opsommin
gen alleen; men voelt er het bruisende le
ven in in zijn veelvoudige openbaring.
Bovendien is er nog iets, waarop gelet
moet worden. Het boèkje verschijnt tegelij
kertijd in vier talen en wordt over heel de
wereld verspreid; d!at is een reclame in 't
buitenland, welke we zeer noodig hebben.
Al te veel is dit verzuimd en lieten we het
buitenland in de waan, dat hier niets an
ders wonen dan een paar Marker visschers
en eenige Zeeuwsche boerinnetjes. En, hoe
aardig dat ook is, Nederland is geen land
meer van uitsluitend viscli en boter; om
boter bij de visch te hebben, moesten we
tot industrialisatie overgaan en onze pro
ducten op de wereldmarkt werpen.
Het boekje Noord-Brabant kan daarbij
geer geschikt als promotor optreden. Want
het ziet er smakelijk en smaakvol uit. Niet
alleen, dat het door een bevoegde is samen
gesteld. Drs. G. J. de Vries, directeur van
de R.K. Hoogere Handelsschool te Waal
wijk, met medewerking van den heer W.
Asselbergs, redacteur van D e T ij d, het
wordt ingeleid door mr. Van Rijckevorsel,
Commissaris der Koningin, mr. Verschuur,
Minister van Arbeid enz., en dr. Colijn, Mi
nister van Staat.
De laatste wijst er b.v. op, hoe toenemen
de industrieels capaciteit allerlei vragen
doet rijzen en zegt:
„Om er slechts één van te noemen, wijs
Ik op de omstandigheid, dat de vervaardi
ging van allerlei producten alleen dan wer
kelijke beteekenis krijgt, wanneer men ze
ook van d'e hand kan zetten. Bij de toene
mende industrialiseering van ons land be-
teekent dit allereerst, dat wij moeten kun
nen exporteeren. De eigen markt is te klein
om wat wij maken zelf ook af te nemen.
Maar daarmee zitten we nu ook ineens
midden in een der moeilijkste vragen van
dezen tijd. De neiging van de meeste lan
den gaat tegenwoordig in een geheel andere
richting. Economische autarchie is het
doel, dat door velen wordt nagejaagd. En
dat werkt in hooge mate belemmerend voor
onzen uitvoer. Dien we toch niet missen
kunnen.
Wat van Nederlandsche zijde gedaan kon
worden ter bestrijding van dit onzalig stre
ven, is gedaan. Tot nog toe zonder resultaat.
En zonder veel hoop, dat de toekomst bete
re resultaten brengen zal.
Geen wonder dan ook, dat thans nieuwe
gedachten bezig zijn op te komen. Als het
dan niet mogelijk is, om alle Staten der
wereld, of zelfs maar die van Europa, tot
nauwere saamwerking te brengen, laat men
dan beproeven het doel te bereiken door
coöperatie van wile elkaar het naast staan,
door het creëeren van kleinere gebieden dan
een heel werelddeel, waar het economisch
leven vrijer zal kunnen ademen!
Zoo ontstond het denkbeeld) van tol-unies,
van regionale verdragen, en het behoeft
niet tie verwonderen, dat daarbij ook gedacht
werd aan nauwere economische aaneenslui
ting tusschen Nederland en zijn zuidelijken
buurman".
Natuurlijk schreven ook voorzitter en se
cretaris van de Brabantsche industriedagen,
de heeren Ch. Stulemeyer en mr. L. J.
,Valk. inleidende artikelen.
Een historische schets.
Op deze inleidende gedeelten volgt een
hoogst lezenswaardige historische schets,
welke overduidelijk aantoont, hoe Brabant
(met Limburg vormend de Generaliteits
landen) als veroverd gebied werd beschouwd
en verdrukt.
Brabant met zijn rijke historie en zijn
groote mannen van de eerste eeuwen af;
zoodat Jan I, hertog van Brabant in 1268
bekend werd als de vroegste en zuiverste
Middeleeuwsche liefdesdichter. Van z"
hand is b.v. het lied:
Eens Meienmorgens vroe
Wa's ic upghestaen;
In een scoen boemgaerdekijn
Soudic spelen gaen.
Daer vant ic drie joncfrouweji staen,
Si waren so wale ghedaen,
D'ene sane voren, d'and'er sane na:
Harba lori fa! Harba harba lori fa!,
Harba lori fa!
Doch ook wordt verhaald, dat Oranje Bra
bant nooit heeft vergeten:
Brussel, waar de eerste Willem woonde en
Werkte, Was toch de hoofdstad van het her
togdom en de Koning-stadhouder Willem III
herbouwde de Bredasche Lieve Vrouwetoren
En eeuwen later in 1853 bevestigt de la
tere aartsbisschop Joannes Zwijsen, als
pastoor van „Het Heike" te Tilburg den vrede
tusschen de Oranjedynastie en het volk van
Noord Brabant, zoodat Willem II de wol-
industrie te Tilburg kennelijk begunstigde
e,n Willem III later aandeelen nam in een
Bredasche maatschappij voor de teelt van
zijdewormen
Zóó kwam Brabant tot ontwikkeling en
hoe deze verliep in de bierbrouwerij en de
textielindustrie, en de schoenen en de siga
ren, dé suiker en het ijzer, de radio en de
gloeilampen, de kunstzijde en de slagerijen,
de steen en het papier, het ijzer en het hout,
dat alles kan men in het mooie boekje
lezen..
Willem van Tocquenbrock was aan het
rooken verslaafd, en hij bezingt zijn „toe-
back-suyghers"-lot aldus:
Wijl ik dus zit en smook een pijpje,n aan
den haard
Met een bedrukt gelaat, en d'oogen naar
de aard,
d'E/en elboog onder 't hoofd, zoekt mijn
gedacht' de reden
Waarom het lot mij plaagt met zooveel
straffigheden.
Echter het hoekje handelt niet alleen over
materieele dingen; van het sociale werk
zwijgt het evenmin en over een apart deel
wordt het volgende gezegd:
De Eucharistische Kruistocht
Een bijzonder sociaal werk onder de fa
brieksmeisjes is de Eucharistische Kruis
tocht, ontstaan als louter godsdienstige be
weging in Frankrijk in 1915, doch spoedig,
vooral in Noord Brabant, verbonden met het
maatschappelijk en zedelijk werk voor de
meisjes, die werkzaam zijn in de fabrieken.
Het E. K. Werk werd in onze provincie on
dernomen door den geestdriftigen seminarie
professor F. Frencken, pr. die" zich na zijn
ontslag bij liet onderwijs geheel aan deze
godsdienstig sociale taak heeft gewijd en
een eerbied afdwingende organisatie van
alle katholieke fabrieksmeisjes tot stand
bracht. De E. K.-beweging staat geheel los
van de fabriek; ze' heeft eigen huizen in de
industrie-steden, waar de leidsters (z. g.
„catechisten") zich in dienst der Kerk wij-
d'an aan de verzorging der rijpere vrouwe
lijke jeugd. In Noord Brabant beschikt het
E. K-Werk over 25 zulke huizen.
Wordt door de kern-vorming vooral het
godsdienstig-zedelijk leven van de meisjes
verzorgd, door bemiddeling van de K.J.V.,
de eigen vereeniging der meisjes, werkt d'e
E. K. ook voor him maatschappelijke be
langen, zoowel door het verstrekken van cur
sussen als door het bevorderen en regelen
van een eigen spaarsysteem, retraitewerk
en vacantiewerk. Het kasteel „Bouvigne" na
bij Breda werd door de E. K. in gebruik ge-
imen als vacantie-oord.
Is het wonder, dat een rede van zoo'n man
ontroering wekt en dat wij gaarne besluiten
met een fragment, uit hetgeen hij sprak in
de Cantine van de groote Holl. Kunstzijde
fabriek te Breda?
Christelijk sociale arbeid.
Hier zij het mij geoorloofd eerlijk en open
i,n het belang van ons dierbaar Brabantsch
volk een twijfel uit te spreken, die voort
spruit uit de intrinsieke zwakte van het sy
steem, waarbij de sociale voorzorg geheel
van de onderneming uit wordt geregeld.
De onderneming blijft toch altijd voor de
menschen en de mensch is niet onderge
schikt aan de onderneming. Nooit mag m.i,
het geestesleven aan de stoffelijke productie
worden ondergeschikt gemaakt. En de on
derneming zelf mag zich nooit begeven op
een terrein dat ligt buiten de beginselneutra
liteit waanoe zij uit haar aard gebonden is.
Het leven van een. volk hangt met zijn
godsdienst ten nauwste samen, en het
dwaasheid zijn om te meenen d'at enkel
stoffelijke dingen een volk gelukkig kunnen
maken. Als den arbeider het blauw stukje
hemel ontnomen wordt waarnaar hij hoop
vol kan opzien, wordt zijn bestaan een
troosteloos bestaan.
Ontspanning en levensgenot, onderwijs
zelfs een geestelijke ontwikkeling blijven
buiten de neerdrukkende kracht, de hitte
van den arbeid.
De godsdienst daarentegen is hier verlos
send en heiligt den arbeid. En dieper vreug
de is er niet dan van den jongen werkman
die, staande voor het gloeiend ijzer, zijn ha
merslag als z ij n deel van het Christi-kruis
aanvaardt en liefheeft, om met Christus
te verlossen al de zielen die ongelukkig zijn.
En als d'e moderne industrie voor ons
Brabantsche volk moet beteekencn het ver
lies van zijn geloofsovertuiging, wordt die in
dustrie voor ons volk op zedelijk en maat
schappelijk gebied een ramp.
Daarom is geestelijk-sociale arbeid noodig;
doch hoe?
Volgens onze beginselen moet in het so
ciale werk van ieder bedrijf, van iedere on
derneming worden onderscheiden het zuiver
economische, het economische sociale en het
sociale ethische. Het zuiver economische is
de taak dier Directie en van het technisch
personeel, het economisch-sociale behoort tot
de vrije samenwerking van patroan en arbei
der in vrij of wettelijk geregeld verband,
het sociaal-ethische is de taak van het vrije
geweten in een organisatievorm die nauw
contact houdt en toch los staat van het be
drijf; een opheffingswerk eindelijk, dat vol
komen zich aanpast aan de keuze van de
ouders voor de jongeren, én voor de oudleren
van den werknemer zelf.
Soms, aldus eindigde de geweldige orator
zijn bruisende toespraak, als Priester, Chris
tus dienende iö ons goede volk, droom ik
me, dat het mogelijk zou zijn dat d'e arbei
der een gezin zou vinden waar van alle zorg
voor het stoffelijke zoo goed als wordt weg
genomen; dat de arbeider in werkelijkheid
geen levensrisico zal moeten dragen, waar
hij slechts voor een klein gedeelte in de
winst mag deelen; dat ieder arbeidersgezin
in soberheid en eenvoud een toch zorgeloos
bestaan, zou kunnen vinden; dat door de so
keren en dat bij ons Branbantsche volk de
stoffelijke welvaart en een d'eelneming zelfs
zij het in geringe mate aan de goederen
dezer wereld, de grondslag zou vormen van
het geloof en het vertrouweji van de dank
baarheid en de liefde.
Soms droom ik me, dat de klassenstrijd,
dat de strijd tusschen de standen zou wij
ken voor onderlinge waardeering en eenheid
dat de hand van den werkman zou samen-
slaan met de hand van den patroon voor
dit groote doel: de industrie voor Brabant te
maken tot een zegen en niet tot een ramp;
tot geluk en niet tot ongeluk, niet tot dood',
maar tot leven voor hier en hierna.
door zijn vader, Ds. L. Emmen, emeritus
predikant, van Driebergen voor een zeer
volle kerk zijn intrede bij de Ned. Hervormde
Gemeente van Noordhorn (Gr.). Door hem
als tekst gekozen Hebr. 10 23 en werd
over: 1. onze hoop, 2. de belijdenis
dezer hoop, 3. het vasthouden aan deze hoop
Aan het einde van den dienst werden vrien
delijke woorden gesproken door ouderling
Siccama; Ds. J. J. H. Bange Wz., van Zuid-
horn; Ds. R. B. Evenhuis, van Zaandam,
vroeger te Noordhom; en Ds. P. J. van Veen,
Hoogkerk. De Gemeente zong den j
nieuwen predikant toe Psalm 134 3. Mede i
aanwezig waren o.m. Prof. Dr. W. J. Aalders,
■an Groningen; Ds. B. J. Geerling, van Dork
werd; Ds. P. G. Vlieg van Grijpskerk; Ds. H. j
Smits, van Aduard; Ds. J. H. Smit Sibinga, j
van Oldehove; en voorts een aantal vrienden
uit de vorige Gemeente Kuinre.
Cand. J. L o o s, van Zwolle, werd Zon
dag j.l. tot zijn dienstwerk als hulpprediker
bij de Ned. Herv. Gemeente van Enschedé
geleid door Ds. W. A. B. ten Kate, aldaar,
,.i hield daarna een predikatie over Psalm
139 1. Aan het einde werd hij toegesproken
door den heer H. Rolink, den voorzitter van
het Comité tot het verkrijgen van een hulp
prediker.
Ds. J. Meeuwenberg, overgekomen
.an Beekbergen (Gld.), deed Zondag jl. zijn
intrede bij de Ned. Herv. Gemeente te Wijchen
en Leur (Gld.).
Na des voormiddags te "Wijchen bevestigd
te zijn door zijn broer Ds. R. Meeuwenberg,
Driel, met een prediking naar aanleiding
van 1 Joh. 1 2, deed Ds. Meeuwenberg des
namiddags zijn intrede te Leur, sprekend naar
aanleiding van 2 Cor. 8 5b. Beide keeren wa
de kerkgebouwen meer dan vol. mede
door de overkomst van 80 Gemeenteleden uit
Beekbergen.
Ds. A. Verwaal heeft Zondagavond,
wegens vertrek naar Etten (N.-B.), van de
Ned. Herv. Gemeente te Alkmaar, die hij 26
jaren gediend heeft, afscheid genomen met
een predikatie over Hebr. 11 10.
Ds. H. C. VAN DEN BRINK
Naar wij vernemen, gaat het met den ge
zondheidstoestand van Ds. H. C. van den
Brink, predikant der Geref. Kerk in Hersteld
Verband te Amersfoort, vooruit. Hij mag zijn
bed weer verlaten en hoopt waarschijnlijk a.s.
Zondag weer één keer te kunnen preeken.
Dr. B. A. KNOPPERS
Dr. B. A. Knoppers, predikant der Geref.
EEN ONDERNEMENDE DUITSCHER
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
In „The Evangelical Quarterly", het tijd
schrift dat de Gereformeerden in Schotland,
Noord-Amerika en Nederland tracht samen
te binden, komt een uitvoerig artikel van
Prof. Dr. H. H. Kuyper voor over: „The
Quinquagenary of the Free Reformed Uni
versity at Amsterdam", waarin de^ hoog
leeraar de geboortegeschiedenis der Univer
siteit, haar ontwikkeling, haar moeilijkhe-
len en haar toekomstverwachtingen mede
deelt.
De heer Sütor (links) hoopt binnenkort
met bovenafgebeeld vaartuig een wereldreis
te beginnen. Vol vuur kwam hij ons met
zijn grootsche plannen in kennis stellen.
We wenschen hem een voorspoedige reis.
Als zijn wereldreis mag gelukken, vertellen
we wellicht nog wel eens wat van zijn
ervaringen.
Kerk te Amsterdam, en mevrouw zullen, naar
de „Stand." meldt, van 1223 October
in Hongarije vertoeven, daartoe mtgenoodigd
door de Gereformeerde Jeugdbeweging aldaar,
waarvan Ds. K. Dobos de secretaris is. Dit
verzoek werd gesteund door het Generaal
Convent der Generale Synode van de Geref.
Kerken in Hongarije. Het doel van de reis
is den stand van het Geref. Jeugdwerk aldaar
op te nemen, van raad en advies te dienen
en tot meerdere fundeering en uitbreiding
van dit Jeugdwerk mede te werken. Daartoe
zullen een 8-tal plaatsen in Hongarije
zocht worden, waar samenkomsten georgani
seerd zijn en Dr. Knoppers inzonderheid voor
het Jeugdwerk onder de knapen en jongelin
gen, Mevr. Knoppers—Valkenier voor den
arbeid onder de meisjes het woord zullen voe
ren. Met dankbaarheid wordt door de Geref.
Jeugdbeweging aldaar geconstateerd, dat de
Regeering voor deze rondreis in Hongarije
vrijbiljetten op alle spoorwegen beschikbaar'
heeft gesteld.
Bovendien hoopt Dr. Knoppers besprekin
gen te houden met de betrokken instanties
over de komst van den heer Szekely naar
Holland ter bestudeering van de Geref. Pae-
dagogiek en het Geref. Schoolwezen hier te
lande. Men wil een man gedurende ongeveer
één jaar hier te lande doen verblijven met dit
doel, opdat ook de zaak van het onderwijs
in Hongarije meer en meer in de Geref. banen
geleid worde. Deze besprekingen hoopt Dr.
Knoppers te houden mede namens Prof. ür.
J. Waterink, die zich samen met de zorg voor
het een en ander verbonden hebben.
Hs. D. KUILMAN
Ds. D. Kuilman, Ned. Herv. predikant te
Leiden, die tijdens zyn vacantie te Noord-
Wijk aan Zee ernstig ongesteld geworden is
en die enkele weken in het Diaconessenhuis
te Leiden verpleegd werd, is thans weder in
zyn woning teruggekeerd. Ds. Kuilman zal
nog eenige weken rust moeten houden.
Hervormde Gemeente te Amsterdam, die veel
te uitgestrekt was om behoorlijk te kunnen
worden bearbeid en aan den anderen kant
kant door den groei der randgemeenten voort
durend afbrokkelde, op principieele bezwaren
afgestuit. Er zal nu in de eerste plaats over
leg worden gepleegd met de randgemeenten
in West, Noord en Oost, die moeten mede
werken wil men tot een behoorlijke organisa
tie van het geheel komen. Deze randgemeen
ten zijn deels uit oude dorpsgemeenten deels
uit stadsuitbreidingen gegroeid, waarbij de
laatste naar verhouding van steeds grooter
belang werden. Vooral te Amsterdam-West,
„Sloterdijk", is de oplossing van het probleem
zwaar geweest.
Wat men nu zal doen, is de financieele uit
voerbaarheid van een indeeling van het ge
heel in vijf buurtgemeenten die dan vol
gens het Reglementen op de Buurtgemeenten
een Centralen Kerkeraad zullen hebben
onderzoeken. Komt men tot een positief re
sultaat, dan kan de zaak verder voortgang
hebben.
KERKGEBOUWEN
Te Hees werd de van binnen en van bui
ten fraai gerestaureerde kerk der Ned. Herv.
Gemeente Zondag jl. weer in gebruik geno
men. Tot deze Gemeente behooren o.m. twef
volkrijke kwartieren van Nijmegen, het Wa
ter- en het Willemswegnwartier. De inge
bruikneming vond plaats in een plechtigen
dienst, waarin spraken de emeritu-predikant
Ds. Voorhoeve, president-kerkvoogd; de vorige
president-kerkvoogd Ds. Couvée, emeritus
predikant van Nijmegen; en Ds. J. J. Creutz-
berg, predikant van Hees. Ds. Couvée hield
de eigenlijke rede over 1 Cor. 3:9: „Gods
gebouw zijt gij". Een zangkoor verleende
medewerking. De restauratie geschiedde on
der leiding van den heer W. Gerritsen, archi
tect te Arnhem.
Te IJ m u i d e n-0 o s t is het voormalige
kerkgebouw Willebrordstraat van de Geref.
Kerk, thans in gebruik bij de Hersteld-
Sne
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
(Jan van Nassauschool, hoofd
Ds. Hoekendijk sloot den avond met dank
zegging. Er werden nog eenige Maranatha-
aderen gezongen.
G. E. O. S.
Men schrijft ons:
G. E. O. S. niet meer alleen!
Daar zijn nog altijd menschen die denken,
dat het werk onder de schippers, nu ja, niet
•erbodig is, maar toch het is niet
noodig.
Zulke menschen zullen wellicht anders
rer de zaken gaan denken, als ze weten dat
e enkele weken geleden een concurrent
havens gezien hebben.
Niet een boot uitgaande van een ander
Kerkverband, of van het Leger des Heils, of
een Vrije Evangelisatievereeniging. Zulke
menschen zouden we niet als mededingers om
de ziel van ons varensvolk beschouwen.
Maar een boot met de kleuren van de revo-
tie! Zij is een mededinger om de ziel van ons
varensvolk. Zij komen met de boodschap
heil alleen voor dit leven. Zy brenge
lofte van betere levensvoorwaarden,
geten dat het niet gaat om levensvoorwaarden
doch om levenswaarden.
Ze zoeken naar hun overtuiging ook het
beste voor ons varensvolk, doch verwerpen en
bestrijden, wat alleen vrede en zaligheid
bxengen kan.
Zouden nü de oogen van ons volk opengaan
Zouden nü de belijders van des Heeren Naam
begrijpen, dat we niet stil mogen zitten?
Zouden nü ook de gebeden voor ons werk
meer en krachtiger worden? Zouden nü ook
de zoo noodige gelden komen om ons werk
met meer kracht ter hand te kunnen nemen?
Het antwoord is nu aan ons volk. G. E. O. S.
(Geref. Evangelisatie onder Schippers) werkt
en wacht.
Het gironummer van G. E. O. S. is Rotter
dam 149700.
Gironummer van Ds. J. Versteegt is:
Nieuwerkerk a. d. IJssel 16698.
Dijkstra), mej. E. B. H. Jongejan te Stad-
Vc-llonhove.
Heerlen, D. P. van Wijck te Zierikz=e.
Wijk bij Duurstede, mej. A. R. Dik
ken te Heukelum. Voor vast. Aang. Ing. 1 J an.
irdam (U.L.O.-School, Wielerstr.
12, hoofd L- Boomsma), W. Brakel te Rot
terdam.
Rijns burg (Kon. Wilh. School, hoofd D.
de Jong), mej. H. Doets te Katwijk a. d. Rijn
Hoogeveen (Geref. School voor L. O.,
Haagje, hoofd J. W. Broekema), K. Veldman
te Enumatil.
Vriezenveen (U.L,0.-School), J. G.
Bisze te Hardenberg.
Sneek (Willem Lodewykschool voor schip
perskinderen, hoofd F. Koster), K Feenstra
te Workum.
L u t j e g a s t, L. W. Landman te Groningen
Delft (Elout van Soeterwoudeschool,
Spoorsingel 8, hoofd M. Christen), Jac. Bel-
ger te Utrecht en voor tijdelijk mej. M.
Hartenberg te Delft.
JUBILEA.
De heer A. H. Arnoldussen, hoofd der
Groen van Prinsterersohool te Leerdam, viert
morgen zijn zilveren onderwijs jubileum. Hij
was 10 jaren onderwijzer te Veenendaal, 6
jaren hoofd te Bunschoten, 5 jaren hoofd te
Asperen en sinds ruim 2 jaren arbeidt hij te
Leerdam.
ONDERWIJZERSVERGADERINGEN.
In de Provinciale Vergadering van Chr.
Onderwijzers en Onderwijzeressen in Zuid-
Holland, Zaterdagmiddag 3 October a.s. te
Rotterdam in „Obadja" te houden, hoopt
Prof. Dr. A. Noordtzij, van Utrecht, in te
leiden„Hoe vertellen we „h e t" aan onze
kinderen?" en de heer H. Meijerink, direc
teur der Chr. Kweekschool te Solo (Java), te
spreken over: „Spanningen in het volksleven,
;~Zjj~ brengen de be- bijzonder in de volksopvoeding in
NIEUWE CHR. SCHOLEN.
Te Aalst (G.) werd heden de nieuwe Chr.
School geopend met een rede van Ds. A.
Luteijn, van Vlaardingen, vroeger te Aalst,
oprichter der Schoolvereeniging.
DE SILO-SCHOOL TE LAKEN
Voor den bouw van een nieuwe Silo-
school te Laken (Brussel) wordt van drie
tot vijf November een groote bazaar gehou
den. Deze school is mede een factor xn het
werk der handhaving en versterking van
het Prot. Chr. beginsel in België. De oude
school voldoet zelfs niet meer aan beschei
den eischen. Er is een comité in Neder
land, waaraan men bijdragen voor dezen
bazar kan zenden.
EXAMENS
PROMOTIES
EVANGELISATIE
De Vereen, voor Inwendige fZending in
- .Noord-Holland zal in haar najaarsvergade- Rflks
Apstolischen, aangekocht door de Baptisten, j ring 0p Maandag 2 November a.s. te A m- i RLforTn" de Th^u?~ie 'g^chied de
a;n«„ sterdam oan. de vraag in overweging 1 Thoolog.e geschiedde
nemen, of zij al dan niet moet ontbonden
worden, daar het Bestuur door de financieele R K
zorgen niet in staat is den arbeid te kunnen
blijven voortzetten.
een Gemeente zullen stichten, nadat
de Haarlemsche predikant, Ds. J. van der
Schors, er eenige jaren heeft gearbeid.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Voorthuizen, D. de Wit
te Den Bosch.
Bedankt: Voor Rotterdam (vac.-C. B.
Bavinck), J. EL Sillevis Smitt te Semarang
(Ned. Qost-Indië), met verlof te Hilversum.
CHR. GEREF. KERK
Beroepen: Te Amsterdam-West, W.
Bijleveld te Haarlem-Centrum.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Men schril'ft ons:
Ds. F. van Asch preekte Zondag j.l. zijn
afscheid voor de Ned. Hervormde Gemeente
van Randwijk met Openb. 1 4. Den naar
Wierden vertrekkenden predikant werden
hartelijke wenschen meegegeven in een toe
spraak van Ds. A. W. Ippius Fockens, van
Heramen,, die Ps. 121 4 liet toezingen.
Ds. M. Bouwman hoopt Zondag 4 Octo
ber a-s. afscheid te nemen van de Geref. Kerk
te Baambrugge en Zondag 18 October d.a.v.
intrede te doen te Nieuwendam (Amsterdam-
Noord), na bevestiging door Ds. N. Willemse,
van Hoofddorp.
Ds. E. Emmen, gekomen van Kuinre,
deed Zondagmiddag, na des morgens beves
tigd te zijn door zijn schoonvader, Ds. L.
Aalders, van Vaals, met een predikatie over
Markus 4 35—40, en een korte toespraak
JUBILEA
Ds. J. Jonker Azm, predikant der
Ned. Hervormde Gemeente te Neder- en Over-
asselt (G.). herdenkt heden zijn 25-jarige
ambtsbediening. Al dezen tijd heeft hij in
genoemde Gemeente gearbeid. Hij is lid van
het Classicaal Bestuur van Nijmegen, quaes
tor van den Ring Nijmegen en adm.-quaestor
der classicale weduwen- en weezenbeurs in de
Classis Nijmegen.
GEEN TOESPRAKEN
Te Groningen deed vorige week bij de
Doopsgezinde Gemeente een predikant zyn
intrede, bij welke gelegenheid deze noch werd
toegesproken, noch werd toegezongen. Zulks
bleef op verzoek van den nieuwen: predikant
achterwege, daar het z.i. voor God en de
Gemeente eigenlijk heel onbelangrijk is dat
er een nieuwe predikant gekomen is maar
e.it het van het allergrootste belang is, dat
God gediend wordt door Zijn Gemeente,
GEEN „DOOPBEURTEN" MEER.
Te Almelo is door den Kerkeraad der
Ned. Hervormde Gemeente besloten de „doop-
beurten" met ingang van 1 Jan, 1932 af te
schaffen en de doopsbediening voortaan in de
fi wone morgendiensten te doen plaats hebben
NIET TE GELOOVEN
Dr. S. F. H. J. Berkelbach van den
Sprenkel bespreekt in het „Alg. Weekblad
voor Chi*istendom en Cultuur" de opleiding
van predikanten, o.a. wat betreft sociolo
gische vakken.
„Zeker", zegt hij, „daarin zijn wij slecht
voorbereid. Wij zijn vaak zeer onbeholpen".
Hij vertelt dan van twee predikanten, die
een gestichtsrekening controleerden. De
fluisterde den ander in: wat is ook weer
'n hypotheek? Waarop toen het antwoord
volgde, dat dit zeker de manlijke vorm
hypothese moest zijn. Er werd toen maar
voor „accoord" geteekend!
INDEELING IN BUURTGEMEENTEN
Te Amsterdam heeft de Kerkeraad der
Ned. Hervormde Gemeente, naar het „Hand.
blad" verneemt, met 54 tegen 44 stemmen
(en 2 in blanco) ten aanzien van het voor
stel van zyn commissie tot het bestudeeren
van het groote-stads-probleem als zijn mee
ning uitgesproken, dat hy in beginsel gevoelt
voor de voorgestelde indeeling in vyf buurt
gemeenten, en voorts do commissie opge
dragen, de financieele zijde van de zaak ver
der uit te werken en hem nader van advies
te dienen.
Dit is een bijzonder belangrijk besluit. Tot
dusver zijn alle pogingen om de groote Ned.
PINKSTERBEWEGING
De Classis Meppel van de Geref. Kerken
besprak de vraag, of het niet wenschelijk
dat de Pinksterbeweging eens worde
besproken. Het onderwerp zal nu in studie
orden genomen door Ds. W. Faber, van
Hoogeveen; Ds. M. van Dijk, van Nieuwer-
oord; en Ds. J. C. Borgdorff, van Nxeuw-
lande, die t.z.t. hierover nadere mededee-
lingen zullen doen.
TEGEN GODSLASTERING
Te Amsterdam heeft de Kerkeraad der
Ned. Hervormde Gemeente algemeene instem
ming betuigd aan de resolutie van protest
der 28 predikanten tegen het godslasterlijk
stuk in „De Tribune", welke resolutie dezer
dagen is gepubliceerd.
DRIEDAAGSCHE MARANATHA-
CONFERENTIE.
De eerste middagsamenkomst.
De eerste conferentiedag in de Evang. Lutlx.
kerk aan den Wolfshoek te Rotterdam werd
gisterenmiddag om drie uur geopend door Ds.
C. J. H o e k e n d ij k, van Bussum. Velen
aren er in de middag reeds aanwezig.
Ds. W. T e e u w i s s e n, van Brugge, gaat
voor in het gebed.
Daarna werd het woord gegeven aan de
eerste spreker Ds. J. Enter, van Rotterdam.
Spreker sprak over het onderwerp: „Verheer
lijking van den Vader" (Matth. 5 16). Hij
bepaalde zioh in het bijzonder er by, dat wij
als Christenen naar buiten uit ons licht
moeten laten schijnen. Daardoor wordt de
Vader verheerlijkt.
Ds. Ho e k e n d ij k bepaalde zyn gehoor bij
de verheerlijking van den Vader. Hij gaf ver
schillende punten, waardoor wy als geloovi-
gen den Vader kunnen verheerlijken,
dcor de liefde te openbaren, veel van God te
verwachten, veel van Hem te bidden, vruch
ten dragen, een heilige levenswandel,
beeld gelijkvormig te zijn.
Nadat nog een lied gezongen was, eindigt
broeder Groenendijk met dankzegging.
De avondsamenkomst
Om acht uur was het kerkgebouw geheel
gevuld met ongeveer dixizend aanwezigen,
Ds. Hoekendijk opent met gebed. Na
het zingen van eenige liederen, sprak Ds.
Teeuwissen over het onderwerp: Christus
de Zaligmaker, naar aanleiding van Joh. XI
de ontmoeting van Jezus met de zuster var
Lazax-us.
Als inleiding bepaalde spreker zich by den
Te Brussel wordt de jaarvergadering
der Vlaamsche Lands- en Stads-Evangelisa-
tie, stichting van wylen Ds. N. de Jonge, dit
jaar gehouden van Vrijdag 23 tot Maandag
26 October. Deze vergadering houdt verband
met het zilveren jubileum van de post te
Geeraardsbergen, waar de Zondag zal worden
doorgebracht. Het is jammer, dat deze zoo
noodige en nuttige Vlaamsche Evangelisatie
onder zulk een zwaar tekort zucht. Momen
teel bedraagt dit 62.918 francs, terwijl geroe
pen wordt om meer werk. Zoo is te Sotteghem,
geregeld de Blyde Boodschap verkocht
wordt, herhaaldelijk en ook nu weer het ver
langen naar geregelde evangelieprediking tot
uitdrukking gekomen.
ZENDING.
De 15de Jaarvergadering van de Zendings-
vereeniging „Classis Deventer" (der Ned.
Hervormde Kerk) wordt Woensdag 7 October
a.s. te Borne gehouden. Behalve de jaar
verslagen en bestuursverkiezingen vermeldt
de agenda een rede van zendeling Jac.
Bijkerk, van Nieuw-Guinea, over: „De zende
ling en het maatschappelijk leven der primi
tieven". Des avonds heeft in de Groote Kerk
een bijeenkomst plaats, waar als sprekers
hopen op te treden: Ds. L. S. van Zwet, van
Almelo; zendeling Jac. Bijkerk, van Nieuw-
Guinea; en Ds. A. Wartena, van Borne.
GIFTEN EN LEGATEN
Te Voorschoten ontving de Kerk
voogdij der Ned. Hervormde Gemeente van
wylen den heer Roelants een legaat van
f 5000, vrij van rechten.
ACADEMISCHE EXAMENS
ndelshooge-school t
cand.ex., de heer J. J. A.
Rl)ks
te Tiel -
Wis- en
Heljm&ns
•etenschap
de het
mej. M. Snijders te Den Haag
fatuurkunde F: cand.ex.. mej.
i Den Haag.
Gesl.: Geneeskunde: doet. ex., do heeren
M. Ru-he, P. A. Gerbranda, J. C. P. Eei
Schattenkerk en F. W. H. Roêssel,
mes J. H. A, de Roever
i J. C. M. Bok
terink: taalk. doet. ex.. de heeren J. J. Bijlo-
eld on A. Veenenbos.
EXAMENS LICHAMELIJKE OEFENING
HILVERSUM, 29 Sept. Voor het getuigschrift
an leider bU lichamelijke oefening ^zijn ^geüx.
Prof. L. BERKHOF
Prof. L. Berkhof, hoogleeraar aan de
Theologische School der Chr. Geref. Kerk
in Noord-Amerika, gevestigd te Grand Ra
pids (Michigan), herdacht zijn 25-jarige
ambtsvervulling als zoodanig. Zijn inaugu-
ratie had plaats met een rede over: „Ons»
Seminarium en de moderne geest". Eerst
doceerde hij de Nieuw-Testamentische vak
ken en nu simds zeven jaren de Dogmatiek.
Zeer binnenkort zal bij W. B. Eerdmans
te Grand Rapids van zijn hand een werk
in twee deelen over de Dogmatiek ver-
by de beteekenis van het I schijnen.
In een feestelijke samenkomst is den ju
bilaris aangeboden een album met 140 fe-
ncitatie-brieven, geschreven door even zoo
vele predikanten, die mede van Prof. Berk
hof hun opleiding ontvingen.
ernst der tijden
Woord van God.
Machtig klonk het antwoord van Jezus tot
de zusters: „Ik ben de Opstanding en het
Spr. vroeg wat in dit bijbelgedeelte het
meest belangrijkste is: Het gedrag der disci
pelen die meenden, dat zij met Jezus gingen
steiwen of het gedrag der zusters, of wel het
gedrag der Joden die gekomen waren om te
weenen en om de zusters te troosten.
Het grootste is de persoon van Jezus: 1.
Als een liefhebbende Jézus; 2. Als een mede
lijdende Heiland; 3. Als een wachtende Jezus;
4. Als een machtige Jezus; 5. Als een weder
komende Jezus.
Hierna sprak Ds. Enter over Christus, de
bruidegom, in het bizonder zich bepalend by
de wijze en dwaze maagden. In het bizonder
werd de nadruk er op gelegd, dat de lampen
met olie gevuld moeten zijn. Olie van een
ander kan ons niet helpen, noch zullen wij
het in dien grooten dag aan iemand anders
kunnen vragèn.
De Olie, zoo leert ons Gods Woord, is het
bezitten van den Heiligen Geest.
Het zangkoor verleende medewerking.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT
D r. Ir. J. J. Koeh, benoemd tot lector
in de afdeeling der Werktuigbouwkunde en
Scheepsbouwkunde, tot het geven van on
derwijs in de toegepaste mechanica, zal zijn
lessen aanvangen met het houden van een
voordracht op Dinsdag 6-October 1931 te 4
uur nam. in zaal 206 van het Gebouw voor
Werktuig- en Scheepsbouwkunde der Tech
nische Hoogeschool, Nieuwelaan 76, te Delft.
De Commissie van Overleg met de Stu
denten is voor het studiejaar 1931/1932 sa
mengesteld xiit de volgende hoogleeraren:
Prof. Ir. H. ter Meulen, voorzitter; Ir.
A. Grutterink. secretaris; Dr. Ir. J. A. Schou
ten, Ir. W. Schermerhorn, Ir. G. Diehl, Ir. F.
Westendorp; E. J. Vossnack, Dr. Ing. Ir.
H. S. Hallo, Dr. Ir. J. Böeseken en Ir. H.
F. Grondijs.
EXAMENS-OYMNASTIEK
UTRECHT, 29 Sopt. GeSx. voor het diplom
rije- en orde-oefeningen der gymnastiek i
esl. 1 cand., n.l. mej. H. Lopes Cardozo, HU
Voor de Prot-Chr. Kweekscholen war
Ijfers 234266 en 2X1—239.
Voor de Roomseh-K&th. Kweekscholei
en de cijfers 3X8—626 en 293—509
rlge Kweeksohulen waxen c
reep. 780 en XX61
erden geëxaj
onderwijzer of c
EXAMENS-STUURMAN
DEM HAAG, 29 Sept. Gesl. voor 3de
gr stoomv., de heeren P. Loef en X. J
Veen.
EXAMENS-POLITIE
AMSTERDAM. 29 Sept. Geüx. voor het dip
ma van den AXg. Ned. Politiebond 135 car
van wie er 82 zijn afgewezen.
He-t diploma mot aanteokeiUng vexwlcrv-
A. Koeman. Den Haag; W F. J. Vesters. A
sterdam; F. J. Vrolyka, Tilburg; G. A. Verbn
Alkmaar; J. J. Vos. Oegstgeesl: Ch. W
Vries. Zwole: J Vroege. Beesd; L Greydan
Den Haag; H. J. Weustlnk, Oldenzaal
diploma verwierven: J. W ape tra. Za*
dijk; W Vlsse
Rtjsenl
tappet
fClundert
Rotteidaj
i Het
F. B. V
Den Hai
Wljdeworo
isterdam; A. Vl!
Lak.^Delft; J J. F de
kt: W. J. M. Vo
de Vries. Er
:hedé: D^ A. v. d. Wedden^ Steenherget
her. Sohevenlngen; L R. van Vliet. Papt
drecht: J. M. Vorhage. Blezellnger R KXeiw-
D«n Haag; W Vlerboom. Nijmegen; H. J Vr.
ge Culemborg; H. O. Krus..-, Den Haag: H. J.
Visser, Lelden: R. de Krulf, Rotterdam - J. v
Nteuwenhoven. Lelden; C. N. v. d. Voort. Utre<
J. de Vos. Enschcdd; S. F do Vries. Jr-isum
H. Verholt. Utrecht; J. v. d, Weerd. Den Hm
J. P. de Voaei. Haarlem: K. v. d Wal. St. I>c
eras, en J Th. Verbeek, Haarlem.
