Frankrijk bezoekt Duitschland
Ontspanning in het Verre Oosten
ZATERDAG 26 SEP I Ei,-bER 1931
EERSIË BLAD PAG. 2
VAN ONZEN DüirSCIIEN CORRESPONDENT
Bij de komst van Briand en Laval
Men moet 53 jaar in de geschiedenis van
Europa terugbladeren, wanneer men een
politiek rencontre van Fransche en Duilsche
rtaaislieden wil vaststellen. Want sedert
het Bcrlijnsche congres vaa 1878 heeft geen
officieel vertegenwoordiger van de Fran-
sclie republiek meer zijn voeten op Duit
schen bodem gezet. Wel mochten wij sedert
den oorlog Fransche gasten in de hoofdstad
der Duitsche republiek ontmoeten, hieronder
ministers en geleerden van naam, ik Uc.ik
aan Herriot, de Monzie en Le Troqucr,
maar zij verschenen niet in hun ambtelijke
kwaliteit en hun bezoek droeg een particu
lier karakter. Briand en Laval zijn do eer
sten, die het ijs breken en door hun tegen
bezoek aan Brüning en Curtius willen be-
wijzen, dat zij het werk van wijlen Stre-
semann den welverdienden prijs toekennen.
Ruim een halven eeuw geleden was het
Fürst Bismarck, die de Europeesche staten
naar Duitschland had uitgenoodigd tot een
bespreking van het oriëntale vraagstuk.
Den 13en Juni 187S vond de eerste zitting
van het congres plaats en Anton von Wer
ner ontwierp van dit historisch feit een
groot doek. dat ge thans nog in het Berlijn-
sche stadhuis in de groote ontvangzaal
kunt bewonderen.
Fürst Bülow vertelt ons in het vierde
deel van zijn memories, dat de rijkskanse
lier om gezondheidsredenen bezwaren tegen
dit congres opperde, daar het beslag zou
leggen op zijn tijd en zijn geschokte krach
ten. Het prestige van den staat verlangde
echter zijn toestemming tegen wil en dank.
De toenmalige kroonprins Friedrich Wil
helm bood aan het internationale gcze'schap
op den avond van 13 Juni 1S78 in de wi'te
zaal van het Berlijnsche Schloss een feest
maaltijd aan en begroette de gasten in op
dracht van zijn hoogbejaarden vader, keizer
Wilhelm I.
De kopstukken van 1378.
De Briand van dien tijd droeg den naam
Waddington. Engeland had niemand min
der dan Benjamin Disraeli aan het hoofd
eener voorname, delegatie gezonden, Rus
land liet zich vertegenwoordigen dooi Fürst
Gortschakow, graaf Schuwa'ow en den Rus
sischen gezant te Berlijn, baTon d' Oubril.
Oostenriik-Hongarije zond baron Haymerle.
graaf Karoly, graaf Andrassv, Italië be
perkte zich tot graaf Corti, Frankrijk zond
-zijn minister voor buitenlandsche zaken,
Waddington, begeleid door den directeur
der politieke afdeeling van zijn ministerie,
Desiprez en den toenmaliaen Franschen
ge'ant te Berlijn., graaf St. Vallier. Turkije
hot kind van de rekening, waar het congres
om ging, had drie vaklieden gezonden, om
zijn oriëntalischc aanspraken te verdedi
gen, Mehemed Ali Pascha, een tot den
Islam bekeerden Duitseher, Karathcodory
Pascha, een christelijke Phanariot en Sa-
dulla^Bey, de eenigste Turk van zuiveren
bloede.
Fürst Bülow vertelt ons in zijn lezens
waardige memoires dat de Fransche delega
tie op dit congres slechts 'n bescheiden rol
speelde. Dat wil volgens Bülow niet zeg
gen, dat zij door den Duitschen gastheer
nonchalant of onheusch behandeld werd,
integendeel, juist de Fransche gasten wer
den zoowel bij hove- als in particuliere krin
gen met bijzonder vriendelijke hoffelijkheid
hehatideld. Ook Fürst Bismarck was te
hunnen opzichte „von konstanter und aus-
gesuchter Hofliohkeit".
Maar Frankrijk had op dit congres geen
brillante representanten. Waddington was
een Engelschman van geboorte, maar als
genaturaliseerde Franschman was hij een
vurig patriot. Hij had het type en de spreek
wijze van een kamergeleerde. Toen hij een
maal Ie Parijs bij een groot diner naast de
beroemde Sarah Bernhardt aan tafel zat en
deze de conversatie met den haar vrij on
bekenden tafelgenoot vrij vervelend toe
scheen. vroeg ze aan haar vis-ft-vis Gam-
hptta, wie haar stijf aandoende buurman
man eigenlijk was? Gambetta gaf hierop
ten antwoord: „Ne faites pas attention A
'ui, c'est un munismate!" Inderdaad was
Waddington een uitstekend muntenverza-
melaar, maar geen amusante tafelbuur!
Andere tijden.
Van een congres is thans geen sprake
De tijd is er nie' naar, om schitterende ont-
van^ien te organiseeren. Het toen zoo mach
tige Duitschland moet thans als de natie,
r!i<* het zwaarst onder een verloren oorlog
gebukt gaat, de vertegenwoordigers van
een s'aat ontvangen, die in Versailles een
vrede dicteerde, welke men een Fürst Bis-
maTck stellig nimmer voorgelegd zou heb
ben. Maar de tijden zijn anders en ook de
omstandigheden in de staten van Europa.
Het is een gansch ander Duitschland, dat
op de toenadering van een gansch ander
Frankrijk is aangewezen. Het Duitsche volk
voelt dit vol bitterheid en het valt nief
gemakkelijk, bonne mine nauvais jeu.
gute Mine zu hösem Spiel, te maken. Juist
onder zulke prechire omstandigheden komt
het er echter op aan, dat de internationale
beleefdheid hoven de nationale verbittering
verre uitgaat!
De vertegenwoordigers der Fransche re
publiek komen ditmaal in een veel sterkere
positie naar Berlijn dan 55 jaar geleden. Ge
ujk Waddington eenmaal naast Bismarck,
zoo zal Briand aan talel piaa.s nemen
naast Brüning. De gebeurtennissen der laat
ste maanden, vormen een schitterend décor
voor Briand en Laval. Het machtige Albion
was aangewezen op de financieele hulp
van Marianne en de oogen der gausche we
reld zijn op de toenemende maolit der
Fransche republiek ononderbroken ge\es-
tigcl. Het is een victoire glorieuse.
Ter zorgvuldige voorbereiding van net
historische feit zond Briand den opvolger
van de Margerie, den nieuw benoemden
gezant Framcois-Poncet, een kenner van de
Duitsche taal en de psyche van het Duit
sche volk, naar Berlijn en begeleid door
1 den chef van het protocol, graaf Tatten-
bach, begroet door de eerewacht, betrad
deze in de Wilhelmstrasse in gala-uniform
het paleis van den rijkspresident. Bij deze
1 officieele voorstelling als buitengewoon en
bevolmachtigd gezant der Fransche repu-
j bliek legcle Francois I'oncet opmerkelijk
sterk den nadruk op
de plichten,
welke in 't bijzonder Frankrijk en Duitscm-
laiul binden, ue Fransclie regeering wensoht
met ane haar ter bescniüniiig staande
urachten de relaties tusschen de aan elkaar
grenzende lanuen te bevorderen en hij
vroeg in uezem om de medewerking van
iiinuenburg. Deze hooguejaarde vertegen-
woordiger van de Dunscne natie wees er in
zijn duidelijk antwoord op, dat beide volken
door den wil tot „Versiandigung" bezield
moeten wezen, wanneer een ineenstorting
van Europa vermeden worden wil. Hij be-
groet.e deze positieve toezegging van
Frankrijk en verzekerde, dat hij in samen-
werking met de rijksregeering alles zal doen
wat binnen zijn vermogen ligt, om de toe
nadering tusschen beide staten te be
vorderen.
Francois-Poncet, die de Duitsche taal vol
komen beheerscht, on.ving de vertegen-
1 woordigers der Duitsche en buitenlandsche
j pers in het gezantschapsgebouw aan den
i Fanser Platz. Het bloemenarrangemcnt was
i bij deze gelegenheid discreet versierd met
de kleuren der Fransche en Duitsche repu-
bliek. Hij vertelde ons bij deze gelegenheid.
dat hij 24 jaar geleden als student in Ber-
j lijn werkzaam was en aan de oude univer-
siteit Unter den Linden de voorlezingen van
j Prof. Erich Schmidt volgde. Andrè Fran
i cois-Poncet reisde door alle deelen van het
toenmalige Duitsche rijk en denkt nog
j steeds met oprechte waardeering aan dien
lijd terug. Hij verzekerde ons bij herhaling
in welgekozen woorden, dat hij het werk
van zijn algemeen gewaardeerden voor
ganger De Margerie naar zijn beste kunnen
I hoopt voort te zetten ten gunste van beide
I staten. Met diepen eerbied vertelde hij ons
dien gedenkwaardigen middag ook over de
I onvangst bij den president der Duitsche
i republiek.
Voorbereiding te Berlijn.
Inmiddels bereidt Berlijn zich voor op het
i hooge bezoek van Briand en Laval. Severing
nam reeds alle vereischte maatregelen om
do orde te handhaven en de radicalen van
compromitteerende demonstralies te weer
houden. Zijn partijgenoot Philipp Scheide-
mann neemt een loopje met Hitier en diens
geestverwant Pfarrer Münchmeyer, met het
loslaten van witte muizen en het werpen
met stinkbommen. Hij zegt spottend:
LAVAL EN BRIAND NAAR
BERLIJN
voorzorgsmaatkegelen
Een oproep aan de Nationaal-socialisten
Vanmiddag vertrekken de Fransche minis
ter-president Laval en de minister van bui
tenlandsche zaken Briand per trein naar Ber
den tekst van President Hoover's uitnoodi-
ging voor een bezoek aan Amerika. Laval
heeft de uitnoodiging officieel aanvaard.
De Fransche Ministerraad heeft Vrijdag
een belangrijke vergadering gehouden, ge-1
wijd aan het Amerikaansclie en het Duit-
sche bezoek.
RIJKSKANSELIER BRUENING OOK NAAR
AMERIKA?
Te Washington doen geruchten de ronde,
Er gaan twee-en-dertig journalisten niet dat President Hoover den Duitschen Rijks
hen mee en voorts de secretaris-generaal aan kanselier Dr. Brüning eveneens zou hebben i
buitenlandsche zaken, Ph. Berthelot, de kabi- uitgenoodigd tot een bezoek aan de Veree-
netschef van Briand, Leger, de kabinetschefni£ staten.
van Laval Monier en nrof Hesnard die -il1 Desgevraagd verklaarde de onderstaats-
i1 „LalRrS-n?secretaris Caste, dat dit gerucht slechts be-
jaren ale vertromvde van Brand optreedt rus, combinaties. Hij paf echte.' «Is zijn
De ontvangst der Fransche ministers te Ber-1 meEnin te kennen dal ec„ dergelijk he-
hjn is, naar door het politiepresidium wordt j zoek zeer glinstige resultaten zou kunnen
medegedeeld, met groote zorgvuldigheid voor- 1 hebben.
bereid. Overal zullen sterke politieafdelingen j in politieke kringen te Washington acht
aanwezig zijn om er voor te zorgen, dat demen, ondanks het dementi van Castte, een
ontvangst ordelijk verloopt. Het plein voor i bezoek van Dr. Brüning aan de Vereen,
het station Friedrichsstrasse zal geheel afge- Staten echter binnen het bereik der moge-
zet worden. Ook de straten, door welke de lijkheden liggen, zelfs indien er tot op
ministers naar hotel Adlon rijden, zullen door heden nog geen officieele stappen zijn ge-
de politie bewaakt worden. De politie zal er
HET BEWAPENINGSBESTAND
't Italiaansche voorstel gesteund door Amerika
Staatssecretaris Stimson verklaarde zich
principieel bereid tot aanneming van het thans
bij den Volkenbond ingediende Italiaansche
i voorstel inzake een stilstand in de bewape-
j ning. Deze bevvapeningsstilstand zou ongetwy-
gunstige invloed hebben op de aan-
erder voor zorgen, dat er nergens samenscho
lingen plaats hebben.
Het Rijksbestuur der N.S.D.A.P. heeft den
volgenden oproep gepubliceerd:
Het is ter kennis van het Rijksbestuur ge
komen, dat in linksehe kringen het voorne
men bestaat ter gelegenheid van het bezoek
van de Fransche ministers door provocateurs
de nationaal-socialisten op te hitsen tot de
monstraties te Berlijn, of op de stations, welke
de trein passeert. Hierdoor zou de Fransche j staande ontwapeningsconferentie,
regeering aanleiding hebben haar bekendeOm practische steun te verleenen aan deze
politieke eischen, die in de eerste plaats te- voorstellen is de Amerikaansche regeering be-
gen de N.S.D.A.P. gericht zijn, opnieuw tereid af te zien van den bouw van eenige krui-
stellen, waarbij tegelijkeftijd de regeering tesers, die haar volgens de vlootovereenkomst
Berlijn de aanvaarding daarvan vergemakke- van Londen nog zyn toegestaan,
lijkt zou worden. Het Rijksbestuur verbiedt I
daarom alle partygenooten de deelneming aan I POOLSCH O UD-MINISTER-PRESIDENT
welke demonstratie tegen de Fransche mi-1 VERONGELUKT,
nistors ook. Vim hun aanwezigheid mag geen De TOormalige Poolsche Minister-prezident
notitie worden genomen. Partij genooten, die skrzynaki is gister het slachtoffer ieworden
zich hieraan met honden, sluiten „et, .»lf ernstig auto-ongeval. In gezelschap
zich hieraan niet houden, sluiter- zich zelf
wegens benadeeling van de party uit de N.S.
D.A.P. uit."
van Overste Morawski keerde hy per auto
van een jachtpartij terug toen, op den weg
tusschen Krotosjin en Ostrowo de auto in
botsing kwam met een boerenwagen en ver
volgens tegen een boom sloeg. Graaf
Skrzynski liep zoo ernstige verwondingen
op, dat hy na aankomst in het ziekenhuis te
LAVAL'S BEZOEK AAN HOOVER.
Hoover's uitnoodiging officieel aanvaard.
De Amerikaansche ambassadeur te Parijs, I Ostrowo weldra overleed. Overste Morawski,
Edge, heeft den Franschen minister-presi- die militair attaché by het Poolsche gezant-
dent Laval een afschrift overhandigd van schap te Berlijn is, werd slechts licht gewond.
Japan's antwoord aan den Volkenbond
Uitgebreid (jcbat zonder beslissing
in den Volkenbondsraad
Volgens Scheidemann zal het democrati-
sohe Berlijn niet gedoogen, dat de radicale
kwajongens de Fransche gasten benaderen.
Briand en Laval kennen in Parijs de came-
lots du roi en zij weten, dat TAction Fran-
caise in Duitschland wordt weergegeven
door Hitler's lijforgaan den „Völkischen
Becoachter". Zij zullen zich door deze ex
tremiteiten niet laten misleiden in hun oor
deel over het Duitsche volk en de rijks
hoofdstad. Wie den economischen nood van
nabij besiudeert, die zal de politieke ellen
de en verdeeldheid beter begrijpen. De
Duitsche democratie wil den vrede en werkt
doelbewust mede aan de verzoening der
volken. Scheidemann brengt in herinnering
hoe hij precies hetzelfde gezegd heeft toen
hij in 1912 te Parijs een ontmoeting had
met Mac Donald en Jean Jaurès.
Onder de denkbaar moeilijkste omstan
digheden komen de vertegenwoordigers van
het rijke Frankrijk naar het straat-arme
Duitschland. Het aantal werkloozen nam
in de maand September met 100.000 toe, de
noodverordeningen verhoogen de algemeene
spanning, de radicalen lieten zich door
den dwaselijk mislukten putsch in Oosten
rijk niet onlmoedigen of ontnuchteren, de
staat wordt van allen kant bedreigd
zullen nu eindelijk, eindelijk Duitschland
en Frankrijk elkaar de hand reiken en ter
twaalfder ure nog trachten te redden, wat
er te redden valt?
Berlijn, 25 September 1931.
Uit het antwoord van de Japansche re
geering op de nota van den Raad van den
Volkenbond inzake het Chineesch-Japansche
conflict, dat gericht is aan den president
van den Raad van den Volkenbond Ler-
roux,- blijkt dat de Japansche regeering be-,
i sloten heeft de troepen uit het bezette ge-
bied terug te trekken naar mate de toe
stand aldaar verbetert en voor zoover de
veiligheid van de Japansche onderdanen en
de bescherming van den spoorweg in Zuid-
Mandsjoerije zulks toelaten. De regeering
verklaart dat de door haar genomen mili
taire maatregelen geen militaire bezetting
van het gebied beteekenen en dat zij reeds
een deel van de troepen uit het bezette ge
bied heeft teruggetrokken. Behalve in de
spoorwegzóne, waar troepen geconcentreerd
zijn, verblijven er slechts geringe strijd
krachten, o.a. eenige troepen in Moekden
en in Kirin.
Japan's antwoord heeft in Volkenbonds
kringen een betrekkelijk goeden indruk ge
maakt. De commissie van Vijf, bestaande
uit vertegenwoordigers der groote mogend
heden, hebben van het antwoord kennis
genomen.
Men verheelt zich evenwel niet, dat men
nog niet aan het einde der moeilijkheden
is gekomen en dat de Volkenbondsorganen
zeer waakzaam moeten zijn willen zij voor
nieuwe teleurstellingen gespaard blijven.
De Japansche regeering deelde haar bereid
heid mede de Japansche troepen langzaam
terug te t. "kken. Over het tijdstip van den
aanvang van dit terugtrekken en de be
ëindiging daarvan is op het oogenblik niets
bepaalds bekend. In het antwoord wordt de
inmenging van den Volkenbondsraad bij de
oplossing van het conflict in min of meer
duidelijke termen van de hand gewezen. Ge
constateerd kan echter worden, dat de mo-
reele kracht van den Volkenbond, tezamen
met de interventie van de Vereenigde Sta
ten van Amerika de Japansche regeering er
van overtuigd heeft, dat het niet licht mo
gelijk zou zijn zich definitief meester te
maken van Mandsjoerije.
In de Raadsvergadering van Vrijdag heeft
de Japansche gedelegeerde ten heftigste ge
protesteerd tegen de ongehoorde verdacht
makingen, waaraan de Japansche troepen
waren blootgesteld. In internationale ver
dragen was Japan de spoorwegzóne toege
zegd en Japan had liet recht, 15.000 man
troepen te gebruiken om leven en bezittin
gen der JaiJansche onderdanen te bescher
men. Het geheele incident was ontstaan
doordat Chineesche troepen een gedeelte van
den spoorweg hadden vernield. De Raad
zou een bewijs van gezond verstand geven
j door elke voorbarige interventie te vermij-
den, waardoor de toestand, die thans reeds
bezig was beter te worden, slechts geschaftd
zou worden.
De Chineesche regeeringsvertegenwoordi-
ger Sze die hierna aan het woord kwam,
eischte met groote kracht, dat de Raad ter
stond zou besluiten, dat de Japansche troe
pen oogenblikkelijk teruggetrokken dienden
te worden tot achter hun oude linie, die
de Japanners op 18 September j.l. bezet
hielden. Voorts eischte hij een herstel van
den vroegeren toestand en het instellen van
een neutrale Volkenbondscommissie van
onderzoek. De Raad, zoo betoogde hij, was
niet vrij in zijn handelingen, maar was
gebonden aan artikel 15 van het Volken
bondspact.
i Op deze beide verklaringen volgde een
uitgebreid debat, dat verscheidene uren
1 duurde. Dit debat werd des avonds afge
j broken en voor onbepaalden tijd verdaagd
De voorzitter van den Volkenbondsraad
j Lerroux verklaarde, dat de Raad kennis had
genomen van het terurtrpkken der Japan-
sche troepen en van de verplichting, die
de Chineesche regeering op zich nam om
j leven en eigendom der Japansche onder
danen in China te beschermen en dat de
i Raad zich zijn verdere beslissingen zou
j voorbehouden.
Te Nanking en Sjanghai hebben groote
tegen Japan gerichte nationale manifesta
ties plaats gehad waaraan te Nanking meer
dan 100.000 personen hebben deelgenomen.
De woordvoerders verklaarden, dat China
Japan eindelijk eeps een scherp antwoord
moet geven en Japan dwingen het Chinee
sche gebied intact te laten. Er werd een
resolutie aangenomen, waarin verklaard
wordt dat slechts een militair optreden van
Chineesche zijde Japan zal kunnen dwingen
de Chineesche souvereiniteit te achten.
Te Sjanghai is het tot kleine botsingen
gekomen tusschen Japanneezen en Chinee-
zen. De internationale politie slaagde er
evenwel spoedig in de orde te handhaven.
Officieel wordt te Rome medegedeeld, dat
met. het oog op het tekort op de staatsbe-
grooting is besloten tot verhooging der in
voerrechten. Vanaf heden zullen de invoer
rechten voor het meerendeel der goederen
met 15 en voor brandstoffen met 10
verhoogd worden en wel voor alle staten, met
welke geen handelsverdrag met de bepaling
inzake meest begunstiging gesloten is. Van
de verhooging zijn uitgesloten o.a. oliezaden
(lijnzaden)e.d. en wolafval en bemestinga-
st.offen.
Samuel vervangen door Simon?
LONDEN 26 September. Macdonald heeft
Baldwin en den liberalen minister Sir
Herbert Samuell uitgenoodigd tot een
bezoek aan de Chequers teneinde gezamen
lijk tot een beslissing te komen inzake het
Uitschrijven van de verkiezingen. Het gaat
hierbij om de vraag of Sir Herbert Samuel
aan deze politiek zal deelnemen of men
Voor het geval hij ervan afwijkt, zal hij
uit het kabinet treden en worden vervangen
döor Sir John Simon. Het genomen be
sluit zal Maandag in een kabinetszitting
worden behandeld. Dinsdag zal de koning
die van Balmoral naar Londen komt, den
minister-president ontvangen.
GROOTE OVERSTROOMINGEN IN
IN WEST GALICIE
Uit Silezië en West Galicië wordt ge
meld, dat daar groote overstroomingen
voorkomen als gevolg van de voortdurende
regenbuien der laatste dagen. In het bij
zonder heeft de Weichsel en zijn zijrivier-
ren, welke op sommige plaatsen vier maal
zoo breed zijn dan normaal, over een leng
te van verscheidene kilometers de dorpen
en velden overstroomd. De schade is zeer
aanzienlijk.
Uit Breslau wordt gemeld: Tengevolge
van den hevigen regenval van de laatste
dagen is de Oder en zijn ook de zijrivieren
sterk gewassen. In het district Ratibor zijn
reeds groote stukken land overstroomd en
op vele plaatsen is het water de huizen bin
nengedrongen. Ook de Weichsel toont een
buitengewoon hoogen waterstand.
RUSSISCHE CONSERVEN.
De conservenfabrieken in de sovjet-unie
moeten dit jaar 250 millioen blikjes afleve
ren, gedeeltelijk vleesch en visch, gedeelte
lijk ingelegde vruchten en geconserveerde
groenten. Evenals op ieder ander gebied
wordt ook hier het plan lang niet uitge
voerd. Dit beteekent een groote sohadepost
voor de sovjets, omdat deze conserven bijna
geheel voor den export zijn bestemd, waar
bij zij op de buitenlandsche markten tegen
prijzen worden verkocht, ver onder het peil
van de nationale producten. In Rusland
zelf zijn conserven natuurlijk alleen te krij
gen tegen z.g. vrije prijzen, zij vallen niet
onder de artikelen, die op rantsoenkaarten
verstrekt worden. Slechts enkele bevoorrech
ten en buitenlanders kunnen zich daar de
luxe verorlooven conserven te betrekken.
Ook gecondenseerde melk zal worden uit
gevoerd, terwijl er aan melk in het land
volslagen gebrek heerscht
ÜIT HET SOCIALE TÉVEN
De arbeiders van vrijwel alle scheeps
werven en verdere bedrijven in de metaal
industrie hebben vandaag de mededeeling
ontvangen, dat met ingang van Donderdag
j.l. een algemeene loonsverlaging van 5 pet.
zal worden toegepast. De korting zal dus
voor het eerst tot uiting komen bij de uit
betaling van Zaterdag a.s. De besturen der
akorganisaties in de metaalindustrie heb
ben hedenmorgen te Amsterdam een spoed
vergadering g mden om hun houding te
gen over deze loonsverlaging te bepalen en
het advies aan de leden samen te stellen.
Weerbericht-
ind als gisterer
Hoogst? stand te Malinhead 779.1.
Laagste stand te Isafjord 760.3.
Stand vanmorgen half twaalf 774.2.
WEERVERW ACHTING.
(Medeged. door 't Kon Ned Meteorologisch
Instituut te De Bilt).
Matige N.W. wind meest licht tot half be
wolkt, waarschnijlijk droog weer, zelfde tem
peratuur.
BUITENLANDSCH WEERBERICHT
(Medegedeeld door het Kon. Ned. Met.
Instituut te De Bilt)
Het gebied van hoogen druk over de Brit-
sche eilanden is onder invloed van het bij
IJsland uit het W. doordringen eener depres
sie aan den N. kant afgenomen. Op dn
Britsche eilanden is de windkracht over het
geheel zwak geworden, doch het gebied van
hooge druk blijft zijn somber karakter be
houden. Ook in den nacht was de lucht over
de Engelsche stations bijna overal betrokken,
In Scandinavië dat tusschen twee depressie-
gebieden ligt, nam de windkracht af en daal
de de temperatuur. Over het vaste land en
de Britsche eilanden blijft de temperatuur-
verdeeling dezelfde. In het ZAV. schijnt een
versterking van den hoogen druk.in aan
tocht Ingrijp ode veranderingen zijn in den
toestand in de eerste paar dagen niet te
verwachten.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 14.0 C.
27 September
Zonsopgang 6.C 1 u.; Zonsondergang 6.48 u.
Maansopgang 6.57 u.; Maansonderg. 7.23 u.
28 September
Zonsopgang 6.55 u.; Zonsondergang 6.45 u.
(Maansopgang 7 06 u.; Maansonderg. 8.34 u.
Laatste kwartier 4 October 8.35 u. nam.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
27 September
Van 's avonds 7.18 u. tot 's morgens 6.25 u.
28 September
Van 'a avonds 7.15 u. tot 's morgens 6.27 ut
WATERSTANDEN RIVIEREN
■Constant vY't-i 'i*
Huningen
Kehl
Man o helm
Hingen
Cohfenz' I
Keulen
Duisburg
Ruhrort
Maastricht
Venlo i
-"•3:oi'-ar -o.ütt
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
27 September
Delfztjl 11,42 HelleVO' tsl,
Terschelling 8,59 2i.l7 Willems ad
Karlingen 9.5 2 ,0.i Brouwersh.
Helder le 4.i7 7,i Z erikzee
Mem 2e 1K.13 i9,5< Wemeidinge
IJ muiden 3. -5 1,3 Viissingen
Holland ï,34 i4,5Terneuzen
l i,43 Hans weert 3,06 15,01
Rotterdam
3,22 15,40
4.17 16,15
2.34 1 ,52
3.18 15.22
3.35 15.47
1,42 13,46
l.li 14.27
28 september.
16.51
16.16
14.'48
15.37
Leger en Vloot.
OPHEFFING MIL. HOSPITAAL TE ASSEN
Blijkens een dezer dagen te verwachten
legerorder wordt het Militair Hospitaal te
Assen met 1 October a.s. opgeheven.
FEUILLETON
DESTERVANHALALAT
Een M uit den tijd der Baby'?nfscbe
ballingschap
68)
HOOFDSTUK XLI
Harmaza zoekt Respha
i Reepha, het Jood6che me.'ej-' scheen
m ind meer te denken. Waar het go,hl het
wel en wee van een geheel volk mo?6t na
tuurlijk bot belang van enkelen wijken.
Sleohfs één persoon kon niet gelooven, dat
het meiflje apoorloos verdwenen was: dat
was de jonge vreemde, die haar naar den
tempel van Belit had zien brengen. Over
tuigd, dat het kind daar nog altijd verbor
gen was. bi -ld hij zioh dagen en weken in
de omh-'vende parken en boechje6 op. Maar
mets verried, dat zijn pogingen eenig resul
taat zouden hebben.
Op zekeren dag hoorde hij, dat de Joden
Babyion zouden verloten. Hoe? Vertrekken
en hot kind hier laten? En zoo spoed'g dat
vertrek? Dan moest hij, kostte wot hot wij
de. zekerheid hebben.
Over twee dacen zou een der '"idruchtig-
ste feesten gevierd worden, 'it steeds
een groot nmtil bewoners van Bobvlon in
den temp-ü von Belit vereenlcrde. Zou het
bij die gelegenheid niet mogelijk zijn hiel
en floar oen onderzoek in te stellen? Wel-
Irlit liet men hoar aan het feest deelnemen;
erf wel, hij kon. door den grooten toelnoo
der bezoekers, ongemerkt naar voren drm
gen. MaaT alleen? Een enkele zou weinig
kunnen uitrichten.
Hij begaf zich naar Harmaza. Zon die
edele jongöl'ing de dochter zijns volks heele-
maal vergeten hebben?
De page ontving hem hartelijk. Maar toen
de vreemde verhaalde, wat ihij voornemens
was te doen, zag de Jood hem verbaasd aan.
Zou hij, de zoon van den vorst der Joden,
zich in den tempel van de verachtelijke
Belit begeven? Welk een schande, -xls een
der kennissen hem daar mocht zien!
Bij zoo'n toeloop zou stellig niemand op
hem letten, meende de vreemdeling. Hij
moest zi'ch als een man uit de Baibcdsche
volksklasse kleeden.
Harmaza schudde het hoofd.
Maar de vreemde drong nogmaals aan.
Zouden de Joden een do oh ter van hun voIk
aan haar lot overlaten? Moest hij, de vreem
de, zich medelijden der toonen?
De page aarzelde. Eindelijk stemde hij
Op den dag van het feest waren beiden
op weg naar den tempel. Hoe dóchter zij het
j gebouw naderden, des te meer 6peet h^t
Abhid toegegeven te hebben. Alleen de om
standigheid, dat geen enkele der bezoekers,
d'i-e mee dcnzfilfden weg volgden, op hem
lette, maakte hem minder angstig,
j Zij kwamen in het park op een plaats,
waar het minder druk was en volgden eon
pad. dat naar e«?n groote, vrije ruimte voer
de. Nu was de Jood echter niet te bewegen
ook nog één stap verder te gaan. Hij gaf
te kennen zich in een der diohte boschies
te willen verbergen; hiier kon zijn metgezel
hem straks vinden. Deze drong niet verder
aan en n *rad Harmaza tusschen de weel-
1 derig blc-iende tamar'skoA.
I
Aan deze zijde van het ruime park was
het betrekkelijk stil. Slechts hier en daar
liep iemand langs het pad om rich naar
den tempel te begeven.
Lang stond Harmaza tusschen de strui
ken. Het was nog stilLler geworden en bijna
een haif uur was veretreken nadat hij dan
laatstcn bezoeker had zien voorbijgaan.
Hij verliet het boschje. Maar een oogen
blik daarna hoorde hij voetstappen. Har
maza keek om en bemerkte twee gesluier
de vrouwen. Besluiteloos bleef hij 6taan.
Zij schenen hem eveneens te bemerken; i
want plotseling veranderden zij van rich- j
ting om den vreemdeling niet te ontmoeten, j
Toch moeeten zij hem min of meer naderen j
om Langs den anderen kant van het boechje
te gaan. Zij versnelden hun loop, maar dat I
was oorzaak, dat de sluier van een hunn-ir j
aan een tak bleef hechten.
Verschrikt wierp zij een blik op het ver- j
loren tooisei en toen op den jongeling, die j
niet ver van haar verwijderd was. 't Was
of eon blijde zonnestraal voor een oogen- j
lust mocht heeten. En toch, dit schepsel op
zulk een afschuwelijk oord! Wat voerde'
beide vrouwen than6, op het oogenblik van
dolle vreugde, buiten den tempel? En wat
heteekenden die angstvolle, smeekende
en daarbij vriendelijke blikken, met w ïke
de oogen van het meisje op hem rustten?
Dat waren vragen, welke Harmaza niet
m staat was te beantwoorden.
Een oogenblik later verliet hij zijn staan
plaats en vervolgde do eenzame wande-
laarsters. Het park was spoedig doorloopen;
daarachter strekte rich een vlakte uit,
6lechts door enkele boechjes onderbroken,
tot nabij de stad. Westwaarts stroomde de i
EuphraaL Hij zag enkele personen loopen,
maar geen hunner volgde het pad, iat de
meisjes naar alle waanschijnlijkheid wat en I
bLik lieur gelaat verhelderde; de blijde lach
verdween echter even plotseling en ontzet
staarde zij den vreemdeling aan; zij sid
derde en dreigde neer te storten.
Doch snél had de andere den sluier los
gehaakt en hem over het gelaat van haar
vriendin geworpen; toen greep zij haar bij
den arm en trok haar ijlings met zich. Een
oogenblik later waren beiden nergens meer
Wie waren die twee vrouwen? Naar de
kleeding te oordeelen, moesten het pneste-
lessen van Belit zijn. Maar welk een edel,
onschuldig gelaat aanschouwde Harmaza!,
Neen, dat was geen wulpsche dienaresse
eener godiin, welke de verpersoonlijkte vvel-j
Met loome schreden keerde Harmaza
weer terug naar het boschje, waar hij den
vreemde zou wachten. Hij had de meisjes
niet kunnen vinden, en begreep niet, waar-i
heen zij zich begeven hadden. De jongeling
was onrustig. Steeds zweefde het beeld der.
priesteres hem voor oogen. En hoe vaker
hij haar meende te zien, des te ecnocner,
des te lieflijker scheen haar gelaat, Jes te
weemoediger de blik uit haar bogen, een
blik vofl angst en hoop.
Het werd avond, toen de vreemde terug
keerde. Hij had den gonschen dag geen
enkel spoor van het meisje gevonden, zijn
hoop, haar ooit te ontdekken, was niet
groot meer.
Harmaza luisterde nauwelijks naar het
geen de vreemde zelde, toen zij den w eg
naar Ha.lalat insloecren. De heelt'nie van de
dochter zijner moeder zelfs scheen te moe
ten wijken voor de fehéïravollo pieste es j
van Belit. Dat deze in zulk een omgeving
haar dagen doorbracht, vond hij onvardra-
gelijk.
Maar deze gedachte kwam tedkens bij
hem op - wellicht was het meisje vrijwillig
in den dienst des tempels getreden. Doch
neen! Dan had haar aangezicht de afschu
welijkste leugen ter wérefld gesproken. Hij
achtte het aannemelijker, dat haar door de
familie ofwel was zij een slavin door
heer of meesteres onder de dienaressen dei
godin een plaats aangewezen was, gelijk
zoo vaak in Babyion gebeurde.
O, hoe veel dieper verafschuwde hij nu
deze verschrikkelijke Belit, hoe haatte hij
haar en in haar al de bedriegelijke goden
gestalten dezer gToote 6tad!
Wanneer zou voor Babyion eenmaal het
licht van het ware geloof opgaain, wanneer
zouden die zinnelooze goden vernietigd en
de tempels aan den heiligen dienst des
éénen waren Gods toegewijd worden?
De jongeling begreep niet, dat Babyion
stond en viel met zijn goden, en dat de ver
weerde tempelmuren slechts op de ruinen
der paleizen zouden neerstorten.
Harmaza keerde laat naar het ouderlijk
huis terug.
Zo o dra hij binnenkwam, liet de vorst van
Juda hem ontbieden. Maar de vader
vroeg niet, gelijk Harmaza gevreesd had,
waar hij dien dag geweest was. Voor geen
geld of goed had de jongeling het durv-n
wagen de plaats te noemen.
„Mijn zoon," begon de vorst, „heden heb
ben de Oudsten den dag bepaald, waarop
Juda's zonen zullen aanvangen de stad te
"erlaten!"
Harmaza zou gaarne gev: lagd hebben
welken dag; maar hij zweeg. Hij gevoelde
het: het zou hem moeiite kosten, een enkel
woord te spreken.
De vader sprak verder tot zijn zoon: „In
de eerste dagen van de volgende maand
moeten de kinderen onzes volles zich reeds
op weg naar Juda bevinden. Dat is het ver-
langen van den profeet."
Harmaza antwoordde ook ditmaal niet.
Wet bekommerde hij zich thans om den
uittocht? Zijn gedachten verwijlden angstig
bij de priesteres. Zerubbabel schudde be
denkelijk het hoofd en liet heim gaan.
De jongeiling begaf zich naar zijn slaap
vertrek. Maar hij had volstrekt geen haast
Hij legde zich neer, ondersteunde het hoofd
met de hand en dacht na. Op dat oogenblik
speet het hem, dat Daniël tot haast aan-
I maande, terwijl- hij gisteren gejubeld zou
hebben bij het vernemen van die tijding,
j Zou hij de priesteres in die omgeving laten
en met zijn vader uittrekken? Maar hij
I wist, dat hen in dat geval met tegenzin aan
den tocht deelnam; haar beeld zou hem in
het verafgelegen land steeds voor x\gen
zweven en de gedachte haar te hebben ver-
laten, hem onophoudelijk pijnigen. N jen,
eerst het meisje uit den tempel verwijderd!
Maar waarheen dan met haar? Moest zij
hierin Babyion achterblijven? Dan behoef-
de hij haar niet uit den tempel te bevrijden!
j Maar wat wilde hij dan eigenlijk met dot
kind? Met 6chrik dacht hij bij zich z-?if of
ook een hartstochtelijke liefde in zijn hart
j ontwaakte. Maar neen; hij geloofde ste'lig,
j dat alleen medelijden, innig medelijden hem
onophoudelijk aan de priesteres deed den-
(Wordt
■volgd.)
