DONDERDAG 27 AUGUSTUS 1931 TWEEDE BLAD PAG. 5
BINNENLAND.
OPENING CHR. ZIEKENHUIS
..BETHESDA" TE VLISSINGEN
(Van onzen Zeeuwschen medewerker).
Gister was 't voor het Zeeuwsche Gewest
in het 'bizonder voor het eiland Walche
ren en de stad Vlissingen een gewich
tige dag. daar het groote prachtige Chr.
Ziekenhuis „Bethesda" officieel werd ge
opend.
In de fraaie, rijk met bloemen versierde
vestibule werden wij verwelkomd door Ds.
J. S. Hartjes, Ned. Herv. precL te Vlis-
singen, die ons naar een fraaie zaal geleid
de, die keurig voor de onvangst der 250
genoodigden was ingericht Allereerst viel
ons oog op de fraaie, door H. M. de Ko
ningin onthulde gedenksteen, met de Schrift
woorden: „Waarlijk, Hij heeft onze krank
heden op zich genomen en onze smarten
heeft Hij gedragen", in welke woorden het
symbool der Stichting ligt uitgedrukt.
Toen om halfdrie de plechtigheid aanving
heersch'te er reeds een gezellige drukte. Ori
der de aanwezigen merkten wij op talrijke
burgemeesters, predikanten en Prov. Staten
leden. Ds. Hartjes las Ps. 103 en ging
voor in gebed. Daarna heette hij allen har
telijk welkom. Alvorens het woord te geven
aan den. burgemeester. C. A. van Weel
deren, wensch'te eerst Mevr. Blum d c
Niet, de geefster van 't Ziekenruis, eenigc
[woorden te spreken. Onder diepe stilte sprak
Zij den wensch uit dat Christus 't middel
punt mocht ®ijn van dat gebouw. Over haar
aandeel wenschte zij te zwijgen, maar het
was haar vurige bede; dat de oogen des
Heeren dag en nacht open mochten zijn
over dit huis.
Daarna sprak de burgemeester van
Waelderen de groote historische rede
uit, waarvan we gister gewag maakten.
Na deze rede zong een verpleegster-koor
eenige fraaie liederen. Daarna sprak Ds.
Hartjes een gloedvol woord, dat we even
eens gister reeds konden vermelden.
Daarna installeerde Ds. Voorhoeve
zuster M 11 e r als directrice van het Zie
kenhuis met enkele vriendelijke woorden,
waarna Ds. Hartjes haar inzegende. De
schare zong haar Ps. 134 3 toe, waarna
Ds. Hartjes haar op een kussen de .sleutels
van het Ziekenhuis aanbood. Daarna kwam
er een uitvoerig telegram van H. M. de Ko
ningin met gelukwensch, waarna burge
meester van Voort huizen, van Dom
burg, een dankwoord sprak yooral aan
Mevr. Blum (applaus).
Ds. W i e r s i n g a sloot de samenkomst
met dankgebed. Hierna werd thee en ver-
yerschingen aangeboden en een rondgang
gehouden om alles te bezichtigen.
In cms Bouwblad! komen wij op dit
Ziekenhuis nog terug.
J. M. VAN KEMPEN SR. 1
Men schrijft ons uit Voorschoten:
Woensdagmorgen is onverwacht, tenge
volge van een hartaandoening overleden de
'heer J. M. van Kempen Sr. in den
ouderdom van 76 jaar.
In den overledene is een alom geacht en
bemind oud-ingezetene van Voorschoten
heengegaan, die jarenlang als eigenaar der
vermaarde Goud- en Zilverfabriek van J. M.
Van Kempen Zonen medegewerkt heeft
aan de welvaart van dit dorp. In de eerste
plaats door als goed patroon een voor die
dagen hoog loon te hetalen aan zijm talrijk
personeel, en in de tweede plaats door ais
Christen belang te stellen in de geestelijke
behoeften der bevolking. Dit in navolging
van zijn vader, die reeds in dit toenmaals
moderne dorp een Evangelisatiegebouw
stichtte en een Chr. Bewaarschool en Lagere
School bouwde en voor het grootste
CHR. ZIEKENHUIS BETHESDA TE VLISSINGEN
i de besluiten
Schoolnieuws.
Gister had te Vlissingen de opening plaats van het Chr. Ziekenhuis Bethesda. Op onze foto ziet men bestuurgenoodigden en
personeel.
zelf onderhield. De overledene is zijn vader
in dit voetspoor gevolgd.
Tot een der laatste daden van de over
ledene behoort nog vermeld de oprichting
van de Chr. wijkverpleging, iets wat zonder
de hulp van den heer v. Kempen toen niet
mogelijk was. Ook in het publieke en kerke
lijke leven nam de heer van Kempen een
vooraanstaande plaats in. Vanaf omstreeks
1890 tot 1926 was hij lid van den Gemeente
raad voor de A. R. Partij, waarvan lange
jaren wethouder.
In 1926 verhuisde de heer v. Kempen naar
Den Haag. 'Bij zijn vertrek heeft de Burge
meester hem in tegenwoordigheid van velen
hartelijk toegesproken en namens de bur
gerij een huldeblijk aangeboden.
De overledene was Ridder in de orde van
Oranje Nassau en Ned. Leeuw.
De begrafenis zal te 's-Gravenhage plaats
hebben.
ALGEM. NEDERL. VERBOND
Gemeld wordt, dat de Groep Nederlandsch-
Indië den heer W. Ch. Hardeman, lid
van den Raad van Nederlandsch-Indië, be
reid gevonden heeft als voorzitter van het
Groepsbestuur op te treden.
Kerknieuws.
CHR. GEREF. KERK.
Beroepen: Te Vlaardingen en Woimer-
veer, cand. L. Kleiser te Apeldoorn.
Bedankt: Voor Broek onder Altker-
woude. cand. L. Kleisen te Apeldoorn,
NED. HERV. KERK.
Bedankt: Voor Kesteren, P. Kuylman
te Doornspijk.
GEREF. KERKEN.
Bedankt: Voor Pijnacker-Nootdorp, A.
van de Weg te Ottoland.
EMERITAAT
Ds. H. H. Barger. predikant der Ned.
Herv. Gemeente te Utrecht, is, naar we
reeds meldden, in verband met zijn vol
brachten diensttijd, met ingang van 1 Oct.
a.s. eervol emeritaat verleend. Er heeft zich
een comité gevormd om hem een passend
huldeblijk aan te bieden als blijvende her
innering aan zijn veelzijdigen arbeid in de
Utrechtsche Gemeente. Van genoemd comité
is voorzitter Ds. H. C. Briët, secretaris de
heer J. C. van Nieuwenhuysen en penning
meester de heer A. Diks Rzn. In een eere
comité hebben zitting genomen mevr. ba-
resse A. C. de Geer van Jutphaas-Baresse
Roëll, mevr. van Lennep-baresse van Har
denbroek, mevr. baresse C. M. van Lynden-
van Weede, Dr. F. A. baron van Lijnden,
W. baron Roëll van Hazerswoude, mevr.
Rtgers van Rozenburg-baresse van Harden-
broek, Jhr. Mr. L. M. Rutgers van Rozen
burg, douair L. C. Quarles van Ufford-Wil-
link van Collen en Jhr. Dr. L. H. Quarles
Dr. C. F. M. D e e 1 e m a n, predikant
der Ned. Hei^. Gemeente te Grevenbicht,
de oudste dienstdoende predikant in Lim
burg, een man van vrijzinnige richting, die
vele jaren in de Algam. Synode der Ned.
Herv. Kerk heeft zitting gehad en thans
nog deel uitmaakt van het Prov. Kerkbe
stuur van Noord-Brabant met Limburg,
heeft thans, na meer dan 44 dienstjaren,
emeritaat aangevraagd.
Ds. Jofi. de V o o gdsedert '1907
predikant der Ned. Hervormde Gemeente
te 's Heer Arendskerke (Z.), heeft tegen 1
Mei 1932 emeritaat aangevraagd. Hij aan
vaardde 14 Aug. 1898 het ambt te Cats, en
stond voorts te St. Annaland en te 's Heer
Arendskerke.
Ds. 0. L. F. VAN SCHELVEN
Te Oude- en Nieuwe Wetering
heeft Zondag j.l. Ds. C. L. F. van Schelven
emeritus-predikant der Geref. Kerk te Wa-
geningen, een gedaChtenispredikatie ge
houden in verband met het feit dat hij
daar 45 jaar geleden tot het ambt van
Dienaar des Woords bevestigd werd en in
trede deed. Het was zijn 6000ste preekt
Dr. WOLFF f
Te Aken is, naar de „N.R.Crt." meldt,
na een kort ziekbed overleden de voorzit
ter der Evangelische Synode van het Rijn
land, Dr. Wolff in uien de Evang. Kerk
een man verliest, die haar na den oorlog
met vaste hand geleid heeft
TRACTEMENT EN KINDERGELD
In verband met de omstandigheid dat de
huurwaarde van de „ambtswoningen" van
predikanten in verband staat met het in
komen dier predikanten, is aan de Minister
van Financiën de vraag voorgelegd of de
z.g. kinder-, school- en academiegelden
welke aan de Hervormde, Luthersche, Re-
monstrantsche en Doopsgezinde predikanten
worden toegekend, al dan niet tot de „jaar-
li jksche inkomsten" van het predikambt
moeten gerekend worden.
Uit overweging dat bedoelde kinder-,
school- en acadpmiegelden niet, zooals met
de kindergelden van artikel 1, letter d van
het reglement op de predikantstractementen
het geval is, verhonden zijn aan het ambt
van predikant in een bepaalde Gemeente,
heeft de Minister de bovengenoemde vraag
ontkennend beantwoord,
KERKGEBOUWEN
i do Ge-Tcf. Kerken
indjill Aohaz tegenwoordig bij zijn arbeid ge
bruik maakt van een koffengramofoom, hem
door een zendingsvriend daartoe cadeau ge
daan. 's Avonds laat hij in een dér desa's hélt
ding spellen; -waardoor hij de noodige' me na cl
bijeen krijgt om een toespraak te honden.
Hert hemelvaartsfeest, dat te Poeo-boldn-i
een hoogtepunt is i-n het gemeentelijk leven
voor de viering waarvan reeds toebereidselen
werden gemaakt, heeft op last van den Inland-
sohen ICerkerraad dit jaair meer het karakter
gedragen van een boetedag, daaT er droeve
standen in de gemeente aan het licht u
HOOFDBENOEMINGEN
Aalsmeer, (aan de in April 1932 te
openen school in plan Zuid): D. Dijkstra,
on-derw. aan de 2e Chr. school aldaar.
01 d'e b r o e k (Hét Loo), (tegenw. hoofd
-T. v. d. Linden) G. B. B. Renger, thans
hoofd te Moereapelle.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Stadska naai (U.L.O.-school, hoofd N.
Heiner) J. A. Wolthuis te Assen.
Rotterdam (Dr. A. Kuyperschool,
Schiecl.singel 10S, hoofd G. J. F. Grashoff)
oor tijdelijk mèj. C. C. \an Steenhoven te
Dordrecht.
Hemr.ik (Fr.) (hoofd N. H. Wildeboer)
als kw. P. Feddema te Westerborg.
Assen: A. L. de Vries aldaar.
SCHOOLHOOFDEN
Hoe moeilijk 't soms gaat aan een Open
bare School de vacature van schoolhoofd
vervuld te krijgen, blijkt uit het volgende:
Te Oostwolderpo lder (Gr.) is
voor de betrekking van hoofd der Openb.
School geen enkele sollicitant.
Te Ter A p e 1-0 o s t (Gr.) bestaat de
voordracht voor de benoeming van een
hoofd der Openbare School uit den eenigen
sollicitant, een gepensionne'erd schoolhoofd
uit Ned. Oost-Indië.
SCHOOLJUBILEA
Te Oosïerbeek wordt hedenavond het
50-jarig bestaan van de Chr. School op den
Paaschberg herdacht met een wijdings
samenkomst, waarin zullen optreden Dr. .T.
Lammerts van Buerën, van Zetten, en Dr.
A. J. van 't Hooft, van Oosterbeek. Morgen
wordt een Ouderavond gehouden. Dinsdag
1 September a.s. zullen de leerlingen dei-
school een autotocht maken naar Auster-
litz, terwijl Vrijdagavond d.a.v. een slot
feest wordt gegeven voor oud-leerlingen.
OPGEHEVEN
Te N ij m e g e n besloot de Gemeenteraad
tot opheffing van de Openbare School te
Hees. In 1926 waren er nog 96 leerlingen,
een getal dat regelmatig sterk geslonken
is, terwijl voor het nieuwe schooljaar, met
1 September a.s. beginnende, slechts 3
nieuwe leerlingen waren opgeheven.
Voorts is hier de Openb. School aa„
Stieltjesstraat, waarvan successievelijk ver
schillende klassen ophielden te bestaan,
met ingang van 1 September a.s. opgeheven.
Van de 10 Openbare Scholen, die er een
maal in Nijmegen en omgeving waren, zijn
er nu geleidelijk zes opgeheven.
EXAMENS
EXAMENS-NOTARIAAT
DEN HAAG. 26 Aug. GesJ. voor deel II
lieeren: P. J. van Tiggelen, Den Haag; W. B.
Plantenga, Nijmegen.
EXAMENS-NIJVERHEIDSONDERWIJS
DEN HAAG. 26 Aug. Akto MJ. Gesl. D. ,1.
Scheen, Den Helder; W. H. Schmidt, Delft; 8.
ROFFEL-RIJMEN
BE 0^ T ERLAAT
Er is een groot, een gruwzaam kwaad
Dat onze jeugd beloert,
Dat onze hinders, onverwacht,
Naar vuile diepten voert:
In bosch en hei,, in 't hooge duin
En aan het zonnig strand,
In steeg en straat, in huis en tuin
En op het open land
Sluipt, als een sluwe, sloomc slang,
De vurige^ onverlaat,
Die op de prille kinderziel
Een aanslag plegen gaat.
De hinders zien den duivel niet
Die door zijn oogen kijkt,
Omdat hij, door de schijn beschut,
Nog op een mènsch gelijkt:
De hinders zien den duivel niet,
Want als de onverlaat
Zich aan het kinderlijf vergrijpt,
Dan is het al ietdat
Ziet, ouders! wat uw kind niet ziett
Wéét wien g' uw kind vertrouwt;
Veel beter iets te vroeg gewaakt,
Dan iets te laat berouwd.
(Nadruk verboden.) LEO LENS
Radio Nieuws.
HUIZEN (298.8 M.) KRO. 8—9.15 Morgen
concert. 10—11.30 Gramofoon. 11.30—12 Een
halfuurtje voor zieken en ouden van dagen. 12
Tijdsein. 12.01—12.15 Politieberichten 12.15 1.45
zorging van den zender. 2 :iu5'..10 Concert. 3.30
4.3j Orgelconcert. 4.30—5.15 Gramofoon, fi.14»
—6-30 Dinerconcert. 640—7 Zang en piano. 7—
icngd koor. 9 N:ei
Voordracht. 10-3u 1
foon. 12 Einde programma teerste dee). AVRO.
12 Tijdsein. 22 30 Spreker. 2.304 Kwartet,
tijd. 5.15 V
Vervolg Co
lerlet
rvolg Concert. .VPRO.
8 Weekuitzending. Tijdsein. 8.01 Bezing. Reli
gieuze Volksgebruiken. 11. Spieker; 1>«. F. W.
Drijver. Naarden. 8.30 Concert. 9 Rellverhaal,
Onderwerp; Amerika II. Spreker: Dr. J. Fh.
Fackx. 9.30 Concert. 10 Persberichten van het
Vrijzinnig Godsdienstig Persbureau. 10.05 Va*
Dias. 1015 Concert. VARA U Gramofoon. 12
Tijdsein en sluiting.
Chr. Schouten, Rotterdam; en Ch. A. Serrarcnji
DEN HAAG. Geëx. 4 vr. en i ge«J. X vtv
en 1 m. cand.. nl. de danias L. A. v. Panhuya
van Oa.ttenbu.rcii, L. C R. Reyckcr.s en P. C. E,
Reyckers, allen Den Haag; en de heer P, b.
Maas, Den Haag.
Duitz, Amsterdam.
INDRUKKEN UIT EGYPTE
in.
Wie Egypte van het noorden binnenkomt,
en dat is" bijna altijd, het geval, nadert de
hoofdstad Kaïro door de vette landouwen
yan de Nijldelta.
Hij verbaast zich over het vele volk', dat
op het land des morgens en des avonds aan
het werk is. Des middags is het, op de koele
maanden na, stil. Ook op de Fransche en
Duilsche velden kan men vaak groote scha
ren mannen en vrouwen op de akkers aan
den arbeid zien, maar bij Beneden-Egypte
haalt dit niet. Op de wegen is het één stuk
levendigheid van kamelen, ezels en ook al
vrachtauto's. Heel plechtig ziet men zoo nu
en dan een deftiger gekleed Arabier met
langen stok gewapend, inspectie houden te
voet of op den ezel. Dat is dan een land
eigenaar of 'een heerenboer, zouden wij hier
zeggen. Wie tot deze groep behoort, zal er
nooit zonder dezen staf op uittrekken.
Nu is de delta eeer dicht bevolkt Op
'eiken vierkanten kilometer verbleven hier
bij de laatste volkstelling 410 inwoners. In
ons land, hetwelk op België na het dichtst-
bevolkte land is van Europa, komen op een
kilometer in het vierkant in doorsnee onge
veer 230 menschen voor. Buiten de delta en
buiten het nijldal is de bevolking zeer
Er wordt vaak gezegd, dat Egypte een ge-
Schenk van den Nijl is. Inderdaad zou Egyp
te zonder den Nijl zijn vijftien millioen men
schen niet kunnen voeden.
De Nijl is de hoofdverkeersweg van het
verre zuiden van midden-Afrika naar de
Middellandsche Zee in het noorden. Door de
jaarlijksche overstroomingen heeft de rivier
een bodem toebereid, zoo vet en vruchtbaar
als nauwelijks ergens elders wordt aange
troffen. Dat de bevolking niettemin een
stempel van armoede vertoont, als althans
in Europa onbekend is, is een gevolg van
rasëigenaardigheden, van klimaat en van
religie. Maar de Nijl was in de oudheid al de
heilige rivier en zij is thans nog voor eiken
Egyptenaar het natuur- en welvaartsmonu
ment boven alles. In veel sterkere mate, dan
de Duitscher dweept met zijn Rijn en de
Rotterdammer met zijn Maas, doet de Egyp
tenaar dit met den Nijl. Bij een rit door
Kaïro of over land zal de Arabische of de
Nubische chauffeur het een heerlijk oogen-
blik vinden, als hij den N ij 1 kan aanwijzen,
een woord, dat elke vreemdeling direct ver
staat
Nu biedt een tochtje op den Nijl weinig
aanlokkelijks op zichzelf. De hooge oevers
belemmeren het uitzicht. Alleen de schepen
der inlanders met hun groote zeilen aan
zwiepende masten doen fantastisch aan. De
oevers worden hoog gehouden om het land
van het goede der overstroomingen niet te
veel te doen genieten.
De Nijl is na de Mississippi de grootste
rivier van de aarde. Haar stroomlengte is
6600 K.M. Vele eeuwen lang wist men de
bronnen niet te vinden. Bomeinen en Grie
ken drongen zoo y„er mogelijk midden-Afrika
Egyptische woningen op het platteland*
binnen en Nero zond er een expeditie op uit
van alle mogelijke hulpmiddelen voorzien.
In de negentiende eeuw, het tijdperk van
uitvindingen en ontdekkingen, werd ook van
dit geheim de sluier opgelicht In 1839 ont
dekten een paar Engelsche reizigers de Nijl-
meren en in 1876 drong Stanley door tot het
Victoria Nyanza-meer en volgde de stroo
men, welke in dit meer uitmondden. Stan
ley, bekend door zijn met succes bekroond
zoeken van Livingstone, slaagde erin de
Nijlbronnen te bereiken.
Zoo weet men nu, dat de witte Nijl en de
blauwe Nijl tesamen komen om den grooten
stroom te vormen. De blauwe Nijl ontspringt
op de bergen van Abbyssinië en het is van
hier, dat de reusachtige hoeveelheden water
afkomen, welke straks tot de overstroomin
gen leiden en aan Egypte zijn vruchtbaar
heid geven. Egypte zelf kent bijna geen
regen en zonder deze overstroomingen zou
het slechts een ander stuk van de Sahara
zijn.
Van Juni tot September duurt de gewel
dige regenval op het Abyssinische hoog
gebergte, waardoor de Nijl al maar door
wordt opgestuwd. Groote hoeveelheden slijk
worden medegevoerd!
Door een vernuftig bewateringsstelsel wor
den nu groote stukken land voor een tijd
onder water gezet tot het slijk bezonken is.
De Italië-reiziger zal ditzelfde in het klein
wel opgemerkt hebben in de Po-vlakte.
Waar op deze wijze de hooger gelegen
pelden niet bunnen worden bewerkt, wordt
een andere methode gevolgd. Of doordat het
water machinaal opgepompt wordt, öf door
schepraderen, welke met de hand worden
gedraaid. Dit laatste geschiedt nog precies
op dezelfde eentonige wijze, als voor vier
duizend jaar. Ook. gebruikt men hier wel
een buffel voor, gelijk in ons land ook hier
en daar nog gedorscht en gekarnd wordt
met paard of koe.
Trouwens de geheele akkerbewerking
wijkt weinig af van de manier, waarop in
de grijze oudheid de landbouw werd uit
geoefend.
Door reusachtige stuwdammen, waar
Engelsch initiatief zich zeer voor interes
seert, kunnen steeds meer stukken grond tot
cultuur worden gebracht.
Vaak hoort men hier vertellen, dat in
Egypte per jaar driemaal kan worden ge
oogst. In 't algemeen genomen, is dit over
dreven. Een hoogst enkele maal komt dit
voor, doch twee oogsten wil de bodem
meestal wel opleveren.
Deze vruchtbaarheid was in de grijze oud
heid reeds bekend. Egypte was de koren
schuur der Romeinen en toen de aartsvader
Jacob met de zijnen in Palestina gekweld
werd door een verschrikkelijken hongersnood,
zond hij zijn zonen naar Egypte om voedsel
te halen. Waarschijnlijk trokken zijn zonen
ook toen over El Kattara Egypte binnen.
Dat Egypte ook toen zijn magere jaren had
gehad, was een gevolg van te geringen
regenval, hetwelk bij uitzondering natuurlijk
ook voorkomt.
Naast koren worden allerlei andere pro
ducten verbouwd. Thans ook veel katoen.
Egypte behoort thans tot de landen, die
mededingen op de internationale katoen-
MIDDELL AMDSCHE'?ZE£
KAl«Ö=ɧ"
Y.V
EL G V PT |E
■w y
OPPER
e g y pte
o ed an;
EMC. ÖEZIT
Het vormt eigenlijk een tegenstelling:
zulk een vruchtbare bodem en tegelijk do
groote armoede der landsbevolking, althans
wat de meerderheid betreft.
Deze meerderheid wordt uitgemaakt dooi
de zoogenaamde fellachen, precies als in
Palestina kleine landbouwers of veldarbei-
ders. Eeuwenlang is deze klasse onderdrukt
geworden. Vroeger door de Farao's en daar
na door de voorname Arabieren en Turken.
Nog nimmer had ik zulke armzalige wo
ningen gezien, als waarmede deze fellachen-
bevolking genoegen neemt. Wanneer men
vanuit den trein zulke verzameling van hut
ten ziet, welke samen een dorp vormen, zon
der één enkele betere uilzondering, is het
den reiziger een raadsel, hoe in onzen tijd
hiermede genoegen genomen wordt. Bezoekt
men later zulke menschenverzamelplaatsen.
dan verdwijnt de perste indruk niet, maar
versterkt zich nog. Haast komisch doet het
aan te bemerken, hoe het algemeen kies
recht als een zegen van den nieuwen tijd
aan de bevolking, waarvan de meesten lezen
noch schrijven kunnen, is geschonken.
De woningen bestaan uit vier muren van
leem met ytroo erdoor gebakken. Het zullen
De Nijl ran zijn oorsprong tot de zee. Het
gearceerde stelt het Nijlbed voor. hetwelk
vruchtbare grond is. De breedte hiervan f
hoogstens 20 K.M.. behalve de Nijtdelt
welke veel groot er afmetingen heeft.
dit soort tichelsteenen geweest zijn. welke
de Israëlieten moesten maken voor hun
Egyptische overheerschers. Het stroo is noo-
dig om het gedroogde leem in verhand to
houden. Toen er geen stroo meer verstrekt
werd, verstrooiden de Israëlieten zich over
het land om stoppelen te verzamelen. Daar
nevens moesten zij „allen dienst op het veld
verrichten"!
De inrichting der woning is allermlsera-
belst: -een paar matten, om op te slapen, wat
pannen en kruiken en manden. De turfr
keeten in Zuidoost-Friesland of achter in
de gemeente Emraen, zijn. hierbij ver
geleken, weelderig gemeubileerd. Als voedsel
wordt meest xnalsbrood genuttigd met scha-
pen- of geitenmelk. In hub wordt eigen
lijk alleen des nachts vertoefd en op den
heeten middag. In het warme seizoen slaapt
men vaak op het strooien dak, ook om het
ongedierte te ontvluchten.
Het had al eenige malen onze opmerk
zaamheid getrokken, dat jonge meisjes mest
met de handen tot ronde ballen gingen ver-
werken. Het bleek ons later, dat op deze
wijze een soort briketten gemaakt wordt
voor het vuur, waarop gekookt wordt.
Egypte is arm aan hout, ofschoon in den
laats ten tijd de bevolking door de Europeanen
gewezen wordt op de nuttigheid van bosch
cultuur. In den tijd van Salomo en daar-
omtrent dreven de Egyptenaren ruilhandel
met de kustbewoners van Syrië. Het hout
ram den Libanon werd met koren betaald.
Dadels en palmboomen komen natuurlijk
veel voor. alsook wel olijven. De palniboo-
men zien er echter bijna nooit zoo f rise It uit,
als wij ze ons zoo gaarne voorstellen. Als
men de overblijfselen van het oude Memphis
bezoekt, rijdt men door groote palmbosschen.
Een laag stof bedekt echter boom en blad,
waartusschen de groote beelden van Ramses
II een wonderlijk el'fect bieden.
De landsbevolking draagt algemeen nog
het schilderachtige, lange gewaad van ka
toen, de man meest in het wit, althans zoo
is het geweest, en de vrouw in hel blauw.
Allerkoddigst dragen de vrouwen hun kleine
kind op den schouder, aan elke zijde ecu
been.
Als te begrijpen is in- een heet land, ma
ken de insekten de menschen het leven bar
lastig. De inlanders echter zijn er ongevoe
lig voor geworden. Zoo ziet men soms'man
nen en vrouwen met eon dwerm v liegen op
het gelaat, neus en oogen overvol en er
wordt geen hand naar uitgestoken. Ziekten
der oogen komen hier veel voor en blind
heid is een landskwaal. De plagen, welke
Farao ten tijde van Mozes zich en de Egyp
tenaren op den huls haagde, kan moti beter
in hun schrikwekkende gevolgen aanvoelen,
wanneer men daar de hulpeloosheid van
den mensch tegenover dit ongedierte heeft
gadegeslagen.
De oogen bobben het in alle warme lan
den te kwaad. Vreemdelingen dragen stof
brillen. inlanders niet. In Palestina hadden
wij op een paar onzer tochten en netten,
jongen Arahischen chauffeur. Hoe hooger dé
zon kwam te staan op den dag, hoe ineor zijn
oogen van bloed schenen te doorloopen.
Tegen den koelen avond trad weer verbete
ring in, t was een meewarig gezicht.
reemdelingen ziet men in Egypte alle ge
wapend met een waaier van fijn stroo. Ook
wij gebruikten dat wapen aanhoudend, maar
feitelijk zonder resultuat.
