BOUWCREDIETEN Rotterdamsche Boaz-Bank N.V. VERKOCHT 5 PER WEEK N.V. HOUTHANDEL v/h Firma J. G. ALBLAS A. VAN WIJNGAARDEN ZONEN ENCI-CEMENT N.V. A. MUYS S Go's BOUWMATERIALENHANDEL A. VAN WIJNGAARDEN ZONEN ALCONI BESCHERMT ALLE GEBOUWEN TEGEN HITTE - KOUDE - VOCHT - LAWAAI GRATIS DESKUNOIQ ADVIES N.V. Producten- Grondstoffen Hmij. AMSTERDAM: Sarphatikade 1 - Tel.34824-36824 ROTTERDAM: Stationsweg 37b Telef. 11690. BOUWBLAD No. 114 (Verschijnt Ons woonhuis in zijn ontwikkeling door JAC. RIJKSE Leeraar en Conservator aan de Academie van Beeldende Kunsten te Den Haag VI*) Wanneer we heden ten dage va.» de bouw kunst van het oude Egypte spreken dan staan ons onwillekeurig de geweldige tem pels en graven voor oogen waarvan de ruïnen den roem van het Nijldal uitmaken.' Tot vóór 40 jaar waren dit ook inderdaad Fig. b. een huis in een tuin gelegen waarin zich ook een vijver bevindt. De Égyptenaren gebruikten een eigenaardig soort perspectief, waarbij de voorwerpen alle plat neergeslagen werden gedacht Fig. c. Huis met vijf korenschuren, waarvan drie reeds geheel gevuld zijn en de overigen door zakkendragers worden volgestort (Nieuiue Rijk). Fig. d. Woonhuis met korenschuren, omringd door een afsluitmuur Nieuwe Rijk) Fig. c. vier kleine icoonhuizen in El Amarna het vierde huis heeft naast de toegangs- ruimle een badkamer. Het plafond van de woonkamers is in het midden door een zuil gesteund Fig. f. Besproeiing van een tuin door Nijl- water, dat met een soort trekemmer wordt opgehaald. Het systeem komt veel overeen met onze Geldersche waterputten. De blade ren en bloemen op den voorgrond duiden de rivier aan. Fig. g. Houten hoofdsteunen gebruikt bij het slapen Fig. h. Geraamte van een bed met leeuwen- pooten; tusschen de balken icarën riemen of bandstrooken van vezels gespannen de eenige monumenten die wij van de bouw werken der oude Égyptenaren kenden. Nu zijn wij, dank zij de veelvuldge en met groote moeiten en kosten gepaard gaande opgravm gen, in staat, ons ook omtrent de woonhui zen en profane gebouwen een meer helder beeld voor oogen te stellen. Onze kermis van de behuizing der bewoners van het Nijl-lal begint bij het Midden-Rijk. Van de steden van het Oude-Rijk is niets bewaard gebleven en dat is te begrijpen als we weten, dat de eene generatie na de andere steeds op dezelfde plek bleef wonen en dus in de duizende jaren, die de geschiedenis omvat, de oude steden steeds door nieuwe als het ware overdekt zijn geworden. De teeenwoor dige steden en dorpen in Egypte staan op dezelfde plaats als de historische en ook om deze reden is 't zoo bezwaarlijk ze te onder zoeken. In andere ge /al'en is de ligging van een ruïnenstad met zekerheid bekend, d .ch is de bodem met vruchtbaar bouwland be dekt en dus voor de spade van den onder zoeker niet toegankelijk. Een Engelsche commissie heeft nabij het tegenwoordige Muissat de resten van een stad uit het oude Rijk teruggevonden en zoo wel de aanleg der straten als die van en kele afzonderlijke huizen is nog goeu te on derscheiden. Met vrij groote zekerheid weten we uit af beeldingen dat de oudste vorm van het Egyptisch godenhuis een eenvoudige hut was, uit takken en palmbast ópgetrokken. In verband hiermede kunnen we zeker aan nemen dat ook de huizen der menschen op een dergelijke wijze waren gemaakt. Later werden deze hutten vervangen door huizen uit Nijlklei opgetrokken. Een kleimodel op kleine schaal, in een graf gevonden, toont ons een rechthoekige plattegrond; de muren die eenigszins schuin binnenwaarts staan, zijn uit klei, de deurposten en de ar chitraaf als uit hout aangegeven. In de ach terwand vinden we twee raimen ook met houten balken ondersteund en afgedekt... Nijlklei en hout waren dus de alleroudste materialen voor het woonhuis.... en ze zijn het, door de geheele Egyptische geschiedenis heen, tot op den huidigen dag gebleven. Zooals reeds gezegd, krijgen we pas een eenigszins duidelijk begrip van de formatie van een stad uit de resten die liet Midden- Rijk ons achterliet. De bekende Engelsche Egyptoloog Flin ders Petrie vond op een hoogvlakte in de woestijn nabij het tegenwoordige Illahum de ruïnen van een stad waar eens in 1906 1887 v. Clir. Koning Sesostris II zijn resi dentie heeft gehad. Deze stad, bekend geweest onder den naam Kahun, is niet langzamerhand ontstaan, doch volgens een van te voren gemaakt plan gebouwd. j is slechts ongeveer honderd jaar be- woonfl geweest en hierdoor is het verklaar baar dat haar plattegrond tot in onzen tijd vrijwel ongeschonden bewaard kon blijven. De muren waren van tichelsteen en opge trokken en van torens en twee ingangspoor ten voorzien. Een muur deelde tevens de stad in twee deeien, één voor den koning en zijn hooge beambten, een ander voor de arbeiders. Om een iaee te geven van het Verschil in aanleg tusschen deze beide dée- len is het voldoende op te merken, dat op eenzelfde oppervlakte als de arbeiderswijk, waar 250 huisjes stpnden, in de koningswijk slechts tien of elf huizen gelegen waren. In het algemeen onderscheiden we de plattegronden van drie soorten huizen; de eenvoudige arbeiderswoningen, iéts ruimere huizen, waarschijnlijk van de opzichters en tenslotte de villa's der rijken. Alle huizen waren op dezelfde wijze opgetrokken uit in de zon gedroogde tichelsteenen. In. sommige van de resten dezer villa's kunnen we nog duidelijk 70 kamers en gangen onderschei den. verder trappen en zuilenhallen en tenslotte dc scheidingsmuur tusschen het mannen en het vrouwenverblijf. Afzonder lijk in een hoek van cien tuin is de keuken ondergebracht met alles wat daarbij behoort zooals ruimte voor bakker en vleesch- houswer, (bierbrouwer en koornmafende sla vinnen en tenslotte de stallen. Op de muren zijn hier en daar- nog resten van beschilde ring gevonden. De vloeren waren van vast- gestampte Nijlklei vervaardigd en de deur- ren vertoonen denzelfde vorm die we in het Nieuwe Rijk aantreffen. Behalve deze stadsresten zijn in de gra ven van dezen tijd talrijke kleimodellen van huizen aangetroffen die onze kennis inzake nog vermeerderen. Zij dienden in het graf ais denkbeeldige woning voor de ziel van den afgestorvene. Meestal zien we bij deze modellen een verdieping boven een soort galerij, gesteund door een aantal zui len, waarnaast een steile trap zonder leu ning toegang geeft totde bovenverdieping waar de kamers als slaapkamers zijn geduid door de aanwezigheid van een bed of een hoofdrust die bij het slapen gebruikt werd. Als een voorbeeld van een stad uit het einde van de 18e Dynastie, dus uit onge veer 13751350 v. Chr. kennen we de ru: van El Amarna. Deze ruïnen liggen op den oostelijken oever van den Nijl en beslaan 'n oppervlakte die 7 K.M. lang en V/z K.M. breed is. In het centrum lag de "groote §j U wilt wonen te Voorburg? 1§ Wendt U tot ÏEGTER'S WONINGBUREAU m Laan van Rustenburg 2, Voorburg M Telef. 778168 H| Het geeft belanghebbenden inlieh- g tingen omtrent alle te Voorburg m beschikbare huizen. jj Bemiddeling kosteloos. Atontempel, vei'bonden met het paleis des konings en hieromheen lagen de huizen van rijk en arm gegroepeerd. Een zoo strenge, afscheiding als in Kahun is hier niet op te merken. Het maakt meer den indruk alsof de kleine huisjes van de dienaren en arbeiders om de grootere van hunne meesters verspreid lagen. In één van deze kleinere woningen treffen we zelfs een badkamer aan, iets dat we in de ruïnen van Kahun zelfs in de huizen der notabelen niet konden vinden. Zoo spreekt door dit eenvoudige onderdeel zeer duidelijk de vooruitgang die het volk heeft doorge maakt. Houth. v/h N.V. J. VAN SCHIJNDEL Co. Hoofdkantoor: Oost-Admiraliteitskade 47 Rotterdam „At-v..-* Opslagplaatsen, Zagerij en Schaverij: ANNO 1853 Nassauhaven—Boerengat Wettelijke bescherming v. d. architectentitel Het bestuur van het Ned. Instituut van Architecten (N.I.V.A.) heeft in 1929 een Commissie benoemd, bestaande uit: Prof. Dr. G. A. v. Poeljé, Prof. Ir. J. G. Wattjes, Prof. ir. R. L. A. Sc hoemak er en H. E 11 e Phzn., teneinde van voorlichting te dienen in zake eventueele wettelijke be scherming van architectentitel en -beroep, welke commissie een rapport uitbracht, waar mede het Instituut zich geheel heeft kunnen vereenigen In den vorm van een ontwerp van wet met memorie van toelichting werd dit rap port den minister aangeboden, waarbij in het begeleidend schrijven o.m. werd opge merkt, dat getracht werd een regeling te ontwerpen, welke voldoet aan de eischen van te zijn: a. eenvoudig; li. voor den Staat geen nieu we kosten met zich brengend; c. uitvoer baar zonder dat nieuwe organen behoeven te worden geschapen of nieuwe instanties behoeven te worden in het leven geroepen, en d. om terstond zonder omvangrijke voor bereiding of zonder ingrijpende hervorming van het onderwijs, te worden ingevoerd. Zooals gezegd is bij het ontwerp een me morie van toelichting gevoegd, die zich o.m. grondt op de volgende overwegingen: 1. De ontwikkeling van de bouwtechniek stelt hooger eischen. Door dc gemeenschap in haar geheel genomen wordt jaarlijks een zeer groot kapitaal in nieuwe gebouwen vastgelegd. Het is duidelijk, dat. voor zoo ver deze gebouwen niet door voldoend des kundige ontwerpers ontworpen zijn, het daarvoor uitgegeven gel'd niet op de meest vationeelc wijze besteed wordt. 2. Ontwerpen van deskundigen zijn van groot economisch belang. Het ontwerpen toch omvat niet allereerst het aesthetisch verzorgen van het uitwendig en inwendig aanzien, doch bestaat allereerst in het ma ken van de plattegronden, vastleggende de indeeling der verschillende verdiepingen, en in de tweede plaats in het bepalen cn tech nisch uitwerken van de constructiewijzen waarmede het gebouw met inbegrip van fundeering en inwendige afwerking zal wor den tot stand gebracht. Dit alles vereischt een helder inzicht en zekere, slechts door oefening te verkrijgen, bedrevenheid. Bij den bouw van een zeer groot aantal gebouwen zou men met minder ge'd prac- tiscb hetzelfde resultaat, bij een ander zeer feroot aantal voor hetzelfde geld een veel beter resultaat bereikt hebben, ala het ont werp door een vakbekwaam ontwerper ware gemaakt. 3. Verbetering is slechts op twee wijzen mogelijk, nl. het beschermen van den titel van architect en het beschermen van het beroep van architect Het verschil tusschen beide stelsels is intusschen meer gradueel dan principieel; beroepsbescherming toch sluit noodwendig titelbescherming in zich. Een volledige beroepsbescherming, hoe wenschelijk wellicht ook op zichzelf, is voor het oogen blik onbereikbaar. 4. Titelbescherming geeft het publiek meer zekerheid. Wettelijke titelbescherming geeft in ieder geval eenige breideling vajn concur rentie door onvoldoend deskundigen. Zij zal er op den duur toe voeren, dat de titel van architect vrijwel uitsluitend zal worden ge voerd door zoodanigen, die zich op eeniger- lei wijze systematisch voldoende kennis en kunde venvrvcn hebben. 5. Er bestaat voldoende gelegenheid tot op leiding. Het minimum van theoretische en practische kennis, dat iedere architect ten minste moet bezitten, kan thans reeds lang zoo verschillende wegen worden verkregen, dat, behoudens afronding en aanvulling van enkele leerplannen, van onze onderwijs or ganisatie gezegd mag worden, dat aan haar stand geen argument tegen de titelbescher ming ontleend kan worden. Drie wegen dienen hierbij te worden on derscheiden: a. H.B.S. vijf-jarige cursus of Gymnasium en Technische Iloogeschooi. b. H.B.S. drie-jarige; M.T.S. korte aanvul lende cursus; bijv. een grondige gereorga niseerde cursus H.B.O. c. Ambachtsschool: timmennan en M.T.S.- avondschool; iets langer aanvullend H.B.G.- cursus, M.TS.-dagcursus, korte aanvullende cursus H.B.O. Verlichting en architectuur Elders in dit blad staat een aankondiging van een reeks lichttechuische voordrachten voor architecten. In verband hiermede is het wel interessant de meening weer te ge ven van den bekenden Franschen architect Robert Malle itS tevens over ver lichting en architectuur. Daar door de verlichting de architectoni sche waarde van een gebouw beter tot baar recht moet komen, mag de oplossing van de vraagstukken, die er mee samenhangen, niet. aan het toeval worden overgelaten. Openbare gebouwen, bij welke architectuur alleen aan zonlicht was gedacht, maakten wel, toen zij met schijnwerpers werden ver licht, een eigenaardig effect, maar de vor men verloren hun aantrekkelijkheid, de scha duwen en silhouetten verdwenen, waardoor bet geheel jammerlijk werd bedorven en de details te niet gingen. De architect, die wenscht, dat zijn bouwwerk ook des nachts effect zal hebbeen, moet de kunst verstaan 'het. zoo te ontwerpen, dat het licht wordt verdeeld: hij moet met schaduwen weten te spelen. Op de effen vlakken ontstaan al tijd, hoe sterk do lichtbron ook is, schadu wen van verschillende zwaarte, die gemak kelijk zijn te berekenen. Bij de gebogen vlakken kan evenwel 't licht geheel gelijk matig, zonder schaduwpartijen, verdeeld zijn. De berekening is hierbij veel moeilijker Deze twee elementen nu (effen vlakken met een schaduwverdeeliing van elkander in diepte opvolgende meer of minder donkere nuanceeringen, en gebogen vlakken, dit wanneer er licht op valt, geheel zonder scha duw blijven) maken het mogelijk, dat een geheel met levendige afwisseling wordt ver kregen. Dit is ook feitelijk het eenige, waar beeldhouwers bij bun werk mee hebben te rekenen; de compositie ervan moet zóó zijn, dat zwart, wit en een onbepaald aantal grij ze tusschentinten te zamen een harmonisch geheel vormen. In gelijken zin moet de ar chitect zijn taak opvatten. Bij den beeldhou wer vergeleken, is hij evenwel in zooverre in gunstiger conditie, dat zijn werk steeds in hetzelfde opvallende licht wordt gezien, omdat -dit kunstmatig is, terwijl de vormen van het beeldhouwwerk met den zonne stand steeds schijnen te veranderen. Alle oude kathedralen leveren hiervan het be wijs. Zij zijn alle oost-west gelegen, terwijl het koor aan de oostzijde ligt. Hierdoor valt er op het hoofdportaal nooit zonlicht vóór den middag. Het gevolg daarvan is, dat de gevels der kathedralen vóór den middag steeds een vlakken en rellefloozen indrux maken.Eerst 's middags gaan zich scha- dviwen en silhouetten vormen, er komt tee- kening en leven in het bouwwerk. De ar chitect, die rekent met den indruk, welken zijn werk 'ns avonds en nes nachts moet wekken, k; *.i zich houden aan de belichting op één bepaalden tijd, daar de lichtbron altijd op dezelfde plaats blijft, het licht dus constant is. Een groote moeilijkheid leveren voor den architect in dezen de gebogen vlakken op. (herdag mogen die geen onaangenaam ef fect maken, bij avondverlichting moet hij waken tegen al te diep-donkere plekken, want zulke plastische vormen, welke door hun plaats in het exterieur van het gebouw en door de intensiteit dei' lichtbronnen wordt bepaald, schijnen overdag ongemoti veerd. Wij geven de voorkeur aan indirecte ver lichting. Door ramen of de toepassing van glazen wanden kan de architect deze me. directe verlichting combineeren. Het pro bleem wordt dan wat vereenvoudigd, doch overdag, als de lampen gedoofd zijn, zal dit een minder fraai effect geven. Ook zal het geheel, in 't bijzonder overdag, een verbrod, keklen indruk maken. Verlicht glas werkt massaal en brengt de voorstelling van een lichaam in de ruimte te weeg; glas zonde» licht is hol en nietszeggend. Men zal even wel deze twee moeten combineeren, wil het geheel een bevredigend resultaat opleveren. Deze korte uiteenzetting heeft ten doel, de aandacht te vestigen op hetgeen is te berei- ken voor architectuur, welke hoofdzakelijk met kunstmatige belichting heeft te maken. Om alles omtrent de leer der gebogen lij nen, haar verschillende standen, de verhou- ding der vlakken, de haraionie der tinten, het lichteffect, eigen en geprojecteerde schaduw uiteen te zetten, zou een geheel boekdeel nooddg zijn. De studie is wellicht wat droog, vooral wanneer men alle bere keningen uitvoert, maar zij is dringend noodzakelijk én dé tijd is niet ver meer, dat bij winkels, uithangborden en huizen de uitwerking der verlichting van te voren wis kundig wordt berekend en het effect nauw keurig bepaald, zoodat minder aangename verrassingen zijn uitgesloten. gouwwerken uit vroeger eeuwen Christelijke kerk uit 500 na Chr. te Silo in Palestina opgegraven. In het kwartaalverslag van het „Palestine Exploration Fund" brengt de leider dezer Deensche opgravingsexpeditie-onderneming verslag uit over dc verrichtingen te Silo. Zcoals men weet heeft te Silo de taber nakel gestaan, van dat hij daar onder Jozua werd geplaatst (Jos IS 1) tot den tijd van Eli's zonen, in den strijd tegen de Philistij- nen (1 Sam. 4 4). Van dit feit heeft dc le gende zich meester gemaakt, en men duldde tot' op heden wél eens een oude ruine in de vlakte als het „tabernakelhuis" aan. Er was -namelijk een' groote langwerpige muur zichtbaar rnet kamêrsér bïhmerf'en sommige afmetingen daarvan schenen te beantwoor den aan die van den tabernakel. De plek binnen den muur was overigens met een bijna halve meter dikke aardlaag bedekt, met braamstruiken begroeid. De opgravers zetten zich hier aan het werk, en vonden tot hun groote verrassing, dat dit de over blijfselen waren van een oude Ghristelijke kerk van het type, dat men in Palestina ge woonlijk, hoewel minder juist, een „basili ca" noemt. De eigenlijke kerk was 11.70 M. lang en 6.30 bi-eed. Plet schip had nagenoeg een lengte van 9 M. Aan den Noordkant lagen twee kamers, en in het Westen nog verschil lende andere, die waarschijnlijk later dan de kerk zelf zijn gebouwd. Tc voren is er wellicht een open hof met een regenbak ge weest, maar in latere tijd lag voor de kerk een narthex (voorhal), de plaats voor de catechumenen. De weg vandaar maar buiten liep door een gedeeltelijk bedekten voorhof, door een nauwe antichambre, en dan langs een helling naar de breede buitendeur. De binnenkant van den muur was slecht ge fabriceerd; het dak bestond uit Romern- sche pannen. In het koor en het schip zijn talrijke mo- zaïksteenen bewaard met liet kruis en den wijnkelk als het voornaamste motief. In een van de beide kamers op het Noorden vond men tusschen twee pilaren een mo- zaïk met twee herten of gazellen er op, elk aan een zijde van een boom. De herten zijn een bekend Christelijk symbool, een toespeling op Psalm 42 2: „Gelijk een hert schreeuwt naar de waterstroomen, alzóö schreeuwt mijn ziel tot U. o God!" De boom stelt eon granaatappelboom voor en moet in verbinding gebracht worden met den boom des levens; de voorstelling van tiwee dieren naast 'n boom is van oud-Baby- lonischem oorsprong. In deze kamer vond men ook een vloermozaïk met twee vis- schen er op, eveneens een bekend Christe lijk zinnebeeld. In de andere Noordelijke kamer trof men een Grieksoh opschrift aan, dat echter niet tot een dateering kan leiden. Vergelijking met andere kerken leert, dat deze ongeveer 500 n. Chr. is gebouwd. Zij is eenmaal door brand geteisterd, maar de algeheele verwoesting scliijmt liet gevolg te zijn van de verovering van Palestina dooi de Arabieren. Ook onder de Mohammeaa- nen is de plek heilig gebleven, en wellicht was zij dat reeds vóór de stichting der kerk en stontl daar van oudsher een ge bouw, hetgeen dan aan de kerk haar zoo eigenaardige vorm heeft gegeven. Raamwerken van gewapend beton De v»-aag of voor groote gebouwen de vorkeur moet worden gegeven aan raam werken van gewapend beton, dan wei aan stalen raamwerken, is weer actueel gewor den, door een artikel in het tijdschrift ..Zement". Nu mag niet worden vergeten dat genoemd tijdschrift in den strijd ijzergewapend beton, eenige partijdigheid moet worden aangerekend, maar desniettemin blijven de conclusies toch nog altijd de moeite waard te woi-den bestudeerd. De volgende voordcelen van raamwerken van gewapend beton worden dan gegeven: Ie. Met betrekkelijk weinig moeite en tosten kan dc inwendige indeeling van liet gebouw naar behoefte worden gewijzigd 2e. Door de betrekkelijke geringe dikte ADVERTEERT IN DE BOUWWERELD Telefoon 21385 (2 lijnen) Pompenburgsingel 13 ROTTERDAM VRAAGT INLICHTINGEN EN CONDITIËN. 400 WONINGEN f. IN 80 WEKEN D,T IS DIT KOMT OMDAT HET 'BB\ WONINGEN ZIJN SOLIDE GELDBELEGGING IS IN B.B.B. HUIZEN MOGELIJK EN EEN RUSTIG BEZIT. TEVREDEN HE IDSBETUIGINQEN TER INZAGE WADDINXVEEN TELEFOON No. 6 Opslagplaats ROTTERDAM aan Oen ZWAANSHALS Ko. 203-205 Telef. No. 40991 ©DKBClHInlOIFIF ÊiMEMT Sedert <864 het gezochte Kwaliteitsmerk DIJCKERHOFF „NORMAAL voor normale werken. Vraagt bij spoedeischend werk het snelverhardend cement DIJCKERHOFF „DOPPEL" Rotterdam, Delftsdieslraat 12B, Tel. "t"? MAASTRICHT NEDERLANDSCH FABRIKAAT ROTTERDAM i OMSTREKEN: AEL3RECHTSKADE 147b TELEFOON 30404-30233 Verlegenw. 3e- Vloeren en kolommen vormen één sa menhangend en ondeiiing verbonden gei1 dat grooten weerstand kan bieden aan sciiok ken, trillingen, aardbevingen, e.d. 4e. Bij een goede uitvoering zijn raam werken van beton bestand tegen brand 5e. Vloeren van beton maken deel uit van het geraamte. Zij zijn bestand tegen vuur- en waterschade en zijn meer geluiddempend dan houten vloeren e.d- 6e. Raamwerken van gewapend beton kun nen in korten tijd worden gemaakt. Dair de vloeren deel uit maken van het raam werk is zoodra een verdieping gereed t*- de daaronder liggende beschermd tegen regen en tegen gevolgen van den verderen touw van de b .vengelegcn verdieping. Daar door kan de \erdere afwerking van het ge bouw het maken van het raamwerk op d^n voet volgen en is dus, als gevolg van de snelle uitvoering, het voor den bouw be noodigde kapitaal beperkt. 7e. Is tijdens den bouw wijziging in dc plannen noodig, dan kan dit bij gebruik van gewapend beton snel geschieden, daar ge- wapend-betonbeuw jjiet gebonden is aan oen arbeid in werkplaatsen en aan lever tijden. 8e- Het gewapend beton is niet gebonden aan bepaalde starre vormen en laat dus ile 1 architect vele mogelijkheden over bij de toepassing. 9e. Gewapend beton is bestand tegen weersinvloeden Het kan zonder boklee ung worden gebruikt voor het maken van bui tenmuren, hetgeen weder besparing van bouwkosten tengevolge heeft. 10e. Het gebruiken van weinig kostbare, gemakkelijk tc verkrijger materialen maak: dat gewapend beton een betrekkelijk goon koop materiaal is. betreffende Hinderwets-aangelegenheden Bureau van Ingen Vlietstraat 8 b - Telefoon 11748 ROTTERDAM de nieuwe, duurzame wand- en plafond- bekleeding. in div. kleuren verkrijgbaar, geeft een artistiek idee aan Uw salons, winkels, enz. Bemonsterde offerte op aanvraag verkrijgbaar: A. HELMSTRIJD, Wagenstraat 9, Maassluis APELOOORNSCHE LAAN DEN HAAG WIJ HEBBEN TE HUUR: Groote winkels, 70 M' met kelders onder den geheelen winkel, en achter uitgang. Alles gelegen op liet mooiste gedeelte der Apeldoornsche laan, bij brug Regentesselaan en aansluitend aan het te bouwen Kleedingniagazijn der Firma LIJNKAMP. Inlichtingen op het werk en bij de Fa. J. MEULDIJK ZONEN Loosduinscheweg 681 - DEN HAAG Telefoon 334811

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1931 | | pagina 9