BINNENLAND.
DINSDAG 9 JUNI 1931
TWEEDE BLAD PAG. 5
OFFICIEELE BERICHTEN
DEPARTEMENTEN.
Bij Kon. besl. is bij het Departement van
Deiensie benoemd:, tot referendaris de heer
J. VV. XSoë, thans hoofdcommies bij de Rijks
werven, onder gelijktijdig eervol ontslag als
zoodanig; tot hoofdcommies de heer G. M.
F. Sonneville, titans commies bij hot De
partement van Defensie.
AUDIËNTIES.
De gewone audiëntie van den Minister
van Koloniën zal op Vrijdag 12 Juni niet
plaats he.bben.
De audiëntie van den Minister vain Wa
terstaat zal a.s. Woensdag 10 dezer niet
plaats hebben.
BURGEMEESTERSBENOEMING.
Bij Kon. besl. is benoemd tot burgemees-
Ier van Kitiihem P. W. ter Haar.
LEGER EN VLOOT.
Bij Kon% besl. is aan den res.-kapitein J.
C. van den Bent, van het 3e reg. veldartil
lerie, een eervol ontslag verleend uit den
militairen dienst
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. besl. is benoemd tot officier in
de Orde van Oranje-Naesau de heer Mr. J.
van neerde te Amsterdam;
is toegekend de aan de orde van Oranje-
Nassau verhonden eeremedaille, in zilver,
aan: mej. G. van Beurden te Dieren; in
brons aan P. Kort, Leiderdorp; A. G. Prent
te Haarlem.
POSTERIJEN.
Bij Kon. besl. is aan den adjunct-referen
daris der posterijen, telegrafie en telefonie
L. J- D. D. Scbnepper te Rotterdam, op zijn
.verzoeik, eervol ontslag verleend.
WATERSCHAPPEN.
Bij Kon. besluit zijn benoemd: tot lid van
het bestuur van hot waterschap Noordpolder
E. 't Hooft te Usquert); tot heemraad van
het polderdistrict Hattum J. W. Spronk
Wzn., en tot plaatsvervangend J. Brugman,
belden te Oldebroek; tot dijkgraaf van den
Zuidpolder bij Edaim J. Groot Jzn. te Edam;
tot dijkgraaf van het waterschap de Enge-
wormer G. Battem te Wormer; tot plaats
vervanger van den dijkgraaf van den Al-te-
Kleinpolder (Noord-Beveland) P. de Regt te
Kats; tot gezworene van het dagelijksch be
stuur van het waterschap de Augustapolder
A. C. J. B. Kooien te Bergen op Zoom; tot
heemraad van het dagelijksch bestuur van
het waterschap de Heensche polder A. J.
de Bakker te Steenbergen; tot gezworene
van he<t waterschap de Sabina Henricapol
der J. M .de Roon te Fijnaart; tot bestuurs
lid van het waterschap de Groote Meers J.
M. Lambrichten te Meers-Elgloo,
HOFBERICHTEN
Prins Hendrik arriveerde Zondagmorgen
*e 9.36 uur van zijn Duitsche reis te Am-
hem en begaf zich vandaar per auto naar
het Loo, waar hij om 10.10 aankwam.
De Koningin en Prins Hendrik maakten
Zondagmiddag samen in een open rijtuig
I met twee schimmels hespannen een rijtoer
door een deel der gemeente Apeldoorn,
waarbij de prins zelf mende.
De Prins heeft gistermiddag den Pool-
schen gezant in af scheidsaudiëntie ontvan
gen.
PRINSES JULIANA NAAR
GRONINGEN
HULDIGING DOOR „ORANJE NASSAU"
j Zooals gemeld, zal Prinses Juliana Zater-
j dag a.s. te Groningen het nieuwe instruc
tie-vaartuig van het Onderwijsfonds voor de
I Binnenvaart te water laten.
Naar de Oranje-Vereeniging „Oranje-Nas-
i sau" te Groningen mededeelt, zal zij het
feit. dat de Prinses in Groningen aanwezig
j is, geheel afgescheiden van de plechtigheid
I der te water lating, benutten om haar te
huldigen. Op initiatief van het bestuur de
zer vereeniging zal te half twee voor het
huis van den Commissaris der Koningin,
waar H.K.H. Prinses Juliana de lunch zal
gebruiken, een vaandelgroet worden ge
bracht, gevolgd door een spreekkoor.
ANTWOORDEN VAN MINISTERS
On de vragen van het lid der Tweede
Kamer, den heer Duymaer van Twist, be
treffende het nemen van maatregelen tot
verbetering van den vischstand op dc
Noordzee heeft de minister van Binnen-
landsche Zaken geantwoord, dat de moei
lijkheden waarin het trawlvisscherijbedrijf
te IJmuiden meer en meer gaat verkeeren,
slechts voor een deel het gevolg van den
achteruitgang van den vischstand zijn
Voor het overige vinden de moeilijkheden
haar oorsprong in de lage besommingen.
Het is den minister voorts bekend dat de
groote werkloosheid te IJmuiden verband
houdt met bedoelde moeilijkheden. Dat m
andere visscherijplaatsen eveneens groote
werkloosheid izou heerschen is hem echter
niet bekend. Van een achteruitgang van
den haringstand in de Noordzee is geen
sprake. De minister deelt de meening, dat
de achteruitgang van marktwaardige schol
en schar moet worden toegeschreven aan
dé scherpe bevissching van de Noordzee en
de visscherij op de jonge plaitvisch, de z.g
„ipuf". De puf visscherij kan naar zijn mee
ning echter niet de oorzaak zijn van de
slechte vangsten van fijnere plativischsoor-
ten als tarbot en tong. Omtrent de hoeveel
heid van de aangevoerde puf staan thans
geen betrouwbare gegevens ter beschikking.
In een rapport, dat Dr. Tesoh in 1925 heeft
uitgebracht geeft deze op dat in de jaren
1924 en 1925 te IJmuiden, Den Helder en
Scheveningen te Kamen is aangevoerd resp.
2.000.000 en 1.720.000 kilogram puf. De aan
voer is thans echter aanzienlijk grooter. De
ervaring heeft geleerd dat de eendenhou-
dersbedrijven in Noord-Holland dit goed-
lcoope krachtvoeder niet kunnen missen.
Zoo had de minister zich aanvankelijk voor-
gestold te bevorderen, dat de aanvoer van
puf hier te lande zou worden beperkt In
afwachting van een definitief verbod. In
de Tweede Kamer heeft hij echfer toege
zegd nader overleg te zullen doen plegen
met de belanghebbenden. Dit overleg is nog
loopende, zoodat de minister zijn standpunt
nog niet nader heeft kunnen bepalen.
Met betrekking tot het treffen van regee-
ringswege van maatregelen ter tegemoet
koming in den nood der werklooze vis-
schers, is aan het gemeentebestuur van
Velzen, naar aanleiding van een verzoen
om een bijdrage, bericht, dat als de ernsti
ge wil der belanghebbenden tot gezondma
king van het bedrijf aanwezig blijkt, de
minister toekenning van een subsidie in de
kosten eener steunregeling in gunstige
overweging kan nemen.
UITVOERING TARWEWET
ADRES VAN BISCUITFABRIKANTEN.
De vereeniging van Biscuitfabrikanten in
Nederland, de vereeniging van Nederland
sche Reschuitfabrikanten, de vereeniging
van Nederlandsohe vermicellifabrikanten
en de Nederlandsche Tarwestijfselfabrikan-
ten hebben een adres gezonden aan den
Minister van Binnenlandsche Zaken, waar
in czij verklaren verontrusit te zijn over do
plannen omtrent de wijze van uitvoering
der Tarwewet. Zij iVenen, dat de toekom
stige bestaanszekerheid hunner bedrijven
in gevaar wordt gebracht en verzoeken den
minister maatregelen 'te nemen, waardoor
de Tarwewet zoodanig wordt aangevuld,
dat het mogelijk zal worden de buitenLand-
sche fabrikaten, waarin tarwebloem ver
werkt is, bij invoer evenveel te laten be
dragen als de overeenkomstige industrieën
hier te lande hebben te betalen ten behoeve
der Nederlandsche tarwecultuur.
Voorts verzoeken adressanten, zoolang de-
E8 wetsaanvulling niet is geschied, de be
trokken Nederlandsche industrieën vrij te
stellen van alle lasten en kosten bij haar
inkoop van tarwebloem (zu'.ks natuurlijk
alleen voor die fabrikaten, die de concurren
tie uit het buitenland ondervinden) zonder
welke vrijstelling of wetswijziging de na
tionale industrie wordt achtergesteld bij de
buitenlandsche, haar bestaan dus door de
eigen regeering wordt bemoeilijkt en de
werkloosheid bevorderd.
WANDSCHILDERIJ INTERNATIONAAL ARBEIDSBUREAU
Het Internationaal Christelijk Vakverbond en de Christelijke Vak-Internationales hebben aan het Internationaal Arbeidsbureau een
wandschildering (van de hand van den Franschen kunstenaar Maurice Denis) aangeboden. die in de hal van het bureau te Genève
is aangebracht. Het, schilderij, dat 6 Meter lanq en 3 M. breed is, stelt Christus voor, zittend vóór de werkplaats te Nazareth; de werk-
tuiqen van Zijn arbeid liqgen vóór Hem en Hij spreekt tot een groep arbeiders, die de hedendaaqsche kleeding van hun beroep dragen
WIJZIGING WONINGWET
Voorloopig verslag
Aan het voorloopig verslag der Eerste
Kamer over het ontwerp tot wijziging van
de Woningwet wordt ontleend:
Eenige leden waren van oordeel, dat dit
ontwerp strekt tot beperking van een aan
tal bevoegdheden van gemeentebesturen,
waarover deze tot nog toe beschikten en
met behulp waarvan zij op doeltreffende
wijze de stadsontwikkeling trachtten te be
vorderen.
Zij wenschen er in het bijzonder de aan
dacht op te vestigen, dat deze toestand ont
staat op een tijdstip, waarop in andere
landen bij den wetgever juist het inzicht
aan den dag traedt, dat door wetswijziging
doeltreffende stedebouw meer dan voorheen
behoort te worden bevorderd. Ook op dit
gebied is dus huns inziens voor Nederland
achteruitgang in de goede ontwikkeling der
gemeenten te constateeren.
Van andere zijde werd verklaard, dat men
zich niet met dit standpunt kon vereenigen
Veeleer was men van oordeel, dat in het
onderhavige ontwerp de bevoegdheid der
gemeenten te zeer wordt uitgebreid. Met
leedwezen hadden vele leden kennis geno
men van de verklaring van de regeering,
dat de vraag, of onder zekere omstandig
heden aan belanghebbenden bij de wet een
recht op vergoeding van schade ten gevolge
van rooilijn, bouwverbod, of uitbreidings
plan moet worden toegekend, ontkennend
moet worden beantwoord". Zij spraken de
hoop uit, dat een voorstel tot wijziging der
Onteigeningswet eerlang zou worden inge
diend.
HET NED. ROODE KRUIS
I Voorzitterschap van ZJLH. den Prins, voor-
j zifter van het Hoofdbestuur, te Deventer,
(haar jaarlijksohe algeaneene vergadering
houden.
RADIO-TELEFOON VERKEER MET
OOST-INDIE
In verband met het goede resultaat van
eenige dezer dagen plaats gehad hebbende
proefgesprekken tusschen Bandoeng en Hel-
singfors, wordt het radio-telefoonverkeer
van Ned.-Indië, via Amsterdam met andere
Europeesche landen met ingang van 8 dezer
uitgebreid met Finland.
WEGENBELASTINGWET
WEGING VAN AUTO'S
In de Memorie van n At woord aan de
Eerste Kamer inzake het ontwerp tot aan
vulling van hoofdstuk I van de Wegenbe-
lastingwet zegt de regeering, dat het denk
beeld om elk motorrijtuig voor de inleve
ring van het aangiftebiljet te doen wegen,
wel is overwogen, doch o.m. de omstandig
heid, dat in het bijzonder in de Noordelijke
I provinciën het aantal voor weging van mo-
I1 torrijtuigen geschikte weegbruggen betrek
kelijk gering is, zoodat soms aanzienlijke
afstanden zouden moeten worden afgelegd
om zulk een weegbrug te bereiken, heeft
j den minister weerhouden van een voorstel
i om een algemeene verplichting tot het 'voor
j af doen wegen van motorrijtuigen in de
wet op te namen. Evenwel kan ieder die
weging vóór het doen van aangifte gemak-
I keiijker oordeelt dan een eventueele we
ging overeenkomstig de bepalingen van 't
ontwerp zijn motorrijtuig vrijwillig doen
wegen, aangezien de thans bestaande ge
legenheid hiertoe open blijft.
JHR. MR. R. FEITH
De vice-president van den Hoogen Raad
Jhr. mr. R. Feith. is om particuliere rede
nen naar Ned.-Indië vertrokken. De heer
Feith zal ongeveer drie maanden weg
blijven.
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN
Oud e-P e k e 1 a (Gr.)Gekozen 3 antirev.
en chr. hist., een roomsch-kath. 5 soc. dem., 8
Vrijheidsbonders en 1 communist. De s.d.a.p.
bezat voorheen 8 zetels. Ze verliest thans twee
aan de antirev. en christ. hist, en één zetel aan
de communisten.
PROF. MR. V. H. RUTGERS
Prof. mr. V. H. Rutgers is in gemeen
overleg door de Duitsohe en Turksohe regee-
ririigen benoemd tot. lid van de permanente
verzoeningscommissie, die door het Duitsoh-
Turksche arbitrage- en verzoeningsverdrag
moet worden in het leven geroepen.
WIJZIGING
DER SCHEEPVAARTWET
BEVEILIGING OP ZEE
Ingediend is bij de Tweede Kamer een
wetsontwerp tot wijziging van de Schepen
wet. Ingevolge art. 5 van het op 31 Mei 1929
te Londen gesloten vedrag voor de bevei
liging van menschenlevens op zee zal dit
verdrag op den len Juli 1931 in werking
kunn entreden. eH is dus noodig, dat vóór
dien datum de noodige wettelijke bepalin
gen tot stand komen, opdat het verdrag zijn
geheele en volledige werking kan hebben.
Htót onderhavige wetsontwerp strekt
daartoe.
Van deze gelegenheid is tevens gebruik
gemaakt om eenige andere wijzigingen,
welke voortvloeien uit de wijziging van 't
Wetboek van Koophandel en uit de invoe
ring van de Marinescheepsongevallenwet
aan te brengen en verder nog enkele wij
zigingen welke in den loop der jaren bij
de uitvoering van de Schepenwet noodig
zijn gebleken.
VER. VAN HARINGHANDELAREN
In de jaarvergadering der vereeniging van
haringhandelaren te Vlaardingen werden
als bestuursleden herkozen de heeren Joh.
van Toor, J. Verboon Azn Sr. en M. van der
Valk Dzn. In de plaats van den heer L.
Iizermans, die wegens het uittreden uit
zaken had bedankt, werd als bestuurslid
gekozen de heer M. Buchel. Als leden der
commissie voor het ziekenfonds „Ons Be
lang" werden herkozen de heeren J. Hart
man, P. Goedknegt en W. Brouwer Azn.
en als plaatsvervangend lid de heer RL van
der Valk Dzn. Als lid der Arbitragecommis
sie werd benoemd de heer F. IJzermans. In
een vorige vergadering waren reeds als le
den van die commissie benoemd de heeren
mr. F. Bordewijk, te Schiedam en C. .van
der Burg Hzn.
Naar aanleiding van een voorstel tot het
huren van een koellichter voor het koelen
WATERLEIDING TEN PLATTELANDE
De stichting „Drinkwaterleiding de Elf
Gemeenten", omvattende de gemeenten
Nieuwveen, Ter Aar, Nieuwkoop, Zeven
hoven, Waarder, Barwantswaarder, Kamerik,
Zegveld, Rietveld, L. R. Weide en Papekop,
besloot in zijn op 6 dezer te Woerden ge
houden algemeene vergadering een contract
tot waterlevering aan te gaan met de N.V.
Bodegraafsche Waterleiding Mij., gevestigd
te Bodegraven; de waterwinplaats voor deze
levering wordt gevestigd te Kamerik.
Tot plaats van kantoor en woonplaats
voor nog te benoemen directeur werd Woer
den aangewezen.
ARMENZORG EN WELDADIGHEID
De vier en twintigste algemeene vergade
ring van de Ned. Vereeniging van Armen
zorg en Weldadigheid zal te Leiden worden
gehouden op 18, 19 en 20 Juni a.s. in de
Stadsgehoorzaal.
Op de uitgebreide agenda, waaraan ver
schillende nuttige excursies verbonden zijn,
o.a. aan de Martha-stichting te Alfen en de
Dr. Mr. Willem v. d. Bergh-Stiohting te Noord
wijk hopen we nog terug te komen.
Het gemeentebestuur van Leiden laat zich
natuurlijk ook niet onbetuigd, terwijl een
uitgebreid eere-comité gevormd is en do
Koningin zoowel als de Koningin-Moeder
als bescherm-vrouw optreden.
..DE TIJD"
Naar aanleiding van de (gisteren door ons
gepubliceerde) mededeeling van de directie
van het dagblad „De Tijd" geeft. „De Gel
derlander" de volgende aanvulling:
Op Vrijdag 29 Mei is er een vergadering
geweest van aandeelhouders in De Tijd, die
het voorstel der directie om de abonnemen-
tenlijst van De Tijd voor een belangrijke
som aan de Maasbode te verkoopen, heeft
aangenomen. Later is twijfel gerezen, of dit
besluit wettig is gewest, ten eerste omdat
het niet formeel genoeg op de agenda was
vermeld en vervolgens, omdat de statuten
der N.V. als doel stellen de exploitatie van
het dagblad De Tijd en dus de statuten eenst
(moeten worden gewijzigd alvorens het blad
kan worden opgeheven.
Nu de directie van De Tijd bericht, dat de
geruchten over haar blad voorbarig zijn en
dat er omtrent het al of niet voortbestaan
van De Tijd niets is beslist, meenen wij te
mogen besluiten, dat de direotie 't anet deze
opvatting eens is.
ROFFEL-RIJMEN
VAGE-B OND-DIEF
Kijk, dat wijt ik aan de „zomer",
Dat er bont gestolen is,
Want .de tempratuur in Holland
Is net prachtig voor de visch.
Zestig, vijftig, veertig, dertig,
't Aantal graden slinkt aldoor,
En in onze zomernachten
Komt zelfs kwik op 't vriespunt voor
Zie maar onze dames loopen
Allen zijn ze bontbekraagd
Daar hun teere constitutie
't Kwikgewissel niet verdraagt.
Maar de hinder wordt pas hevig
Als je slaapt iri het plantsoen
Daarom vraag ik in gemoede
Wat een vagebond zal doen
Als ie in de winter-zomer
Op tfn bankbed uitgestrekt
Zich, naar de apachemode,
Met zfn rug als deken dekt;
Als ie droomt sfn bonte droomen
En een volle bont zaak ziet
Die hem deftig dek en warmte
Tegen zomervrieskou biedt
Zeker, 't is niet te verschoonen,
Maar verklaarbaar is het wel
Dat ie graag zn huid wil ruilen
Voor het ruige beestenvel.
(Nadruk verboden) LEO LENS
INVOER VAN VLEESCHWAREN
De minister van Arbeid heeft bepaald dat
vleeschwaren tot wederopzegging mogen
worden ingevoerd uit Finland.
Uit Oost-Indie
DE KRUISER „SUMATRA"
BATAVIA, 8 Juni. (Aneta). (Officieel),
Het onderzoek in het Droogdok te Soerabaja
heeft uitgewezen, dat de scheepsbodem en
de voorspanten van H.M.'s Sumr.|ra, als ge
volg van het op een rif loopen door ge
noemd oorlogsschip op 4 Mei j.l„ ernstige
schade hebben geleden. Het schip zal te
Soerabaja worden gerepareerd en wel de
droogdoks-werkzaamheden door de Droog
dok Maatschappij Soerabaja en voor het
overige door het Marine Etablissement De
duur van de reparatie wordt op drie maan
den geschat en de kosten op f 220.000.
ROEKELOOZE TAXICHAUFFEUR.
SEMARANG, 8 Juni (Aneta). Zaterdag
avond is op het Wilhelminaplein ter hoog
te van het gebouw van den Raad van Justi
tie de Eupopeesche wielrijder W. F. Barrje,
commies der 2e klasse van den dienst der
in. en uitvoerrechten en accijnsen te Sema-
rang, door een roekeloos rijdende taxi aan
gereden en gedood. De taxi reed nn het on-
feluk door. De inlandsche chauffeur Is Zon-
agmiddag aangehouden,
STAATSCOMMISSIE GEÏNSTALLEERD
Gistermiddag werd le Den Haag de commissie ter bestudeertng van ?le afwatering van
de Geldersche Vallei geïnstalleerd. Zittend vXrur. Burgemeester van Amersfoort. Ir. Mus-
sert, Minister Ruys de Beerenbrouck, Jhr. Rutgers van Rozenburg, Ir. van Lonkhuyzen,
majoor van Dooden en de heer Van Rijn, Staande v.l.n.r. Ir. Bakker, Jhr. Ir. van
Panhziys, Ir. Kempees, Mr. van Kuyk, Ir. Pfeiffer, Baron Creutz en de heer Knoppers
NAAR „DE ONSTERFELIJKE
STAD"
XIV
Wdj hebben tijd om niog eens, voor 't
laatst naar den Klaagmuur te gaan. 't Is
I Vrijdagavond, de eigenlijke klaagavooid, de
Sabbath gaat in. De vrome Joden ran Jeru
zalem komen er hiun blachte klagen. Wij
eijn wat laat. In de smalle stegen komen
I reeds ganeche scharen van Joden en kijkers
i ons tegemoet. Maar wij duwen ons door.
,Wij zijn er.
Daar hebben wij nu dien avond den Jood
gezien in zijn kraolït .zijn heftigheid, zijn
vurigheid. Was er ook 'lust in tot vertoon?
1! Ik durf het niet zeggen. Weer aanschou
wen we dat leuseen, dat heftig bewegen.
Sommigen dragen donkere blinkende lan-
ge mantels; er zijn er die de haren dragen
nee val lend op de schouders; weer anderen
hebben krulletjes, die langs de wangen af-
hangen. Er hebben zich kringen gevormd.
Een heeft de leiding, de de voorganger.
En die. zingt (dit i6 ontleend uit ObbLnk's
Op Bijbelschcn bodem; zelf versta ik niets;
I zij zingen Hebreeuwsdh, de oude, heilige
taal): Daar klinkt de stem: Vanwege den
tempel, die verwoest, is. En die rondom
I staan, rallen in: zitten wij hier eenzaam
I ceder en weienen.
En hoog haalt de voorganger op, terwijl
zijn bovenlijf zacht voor- en aohteruit
wiegt en zijn stem en trekken trachten te
vertolken zijn leed: Vanwege de muien,
die gescheurd zijn. En de menschen, die
scherp kijkend letten op zijn lippen, vallen
1 allen tegelijk in: zitten wij hier eenzaam
neder en weenen. Het gaat maar voort in
©entonigen zang met stem verheffingen aan
het begin telkens, met inzinking aan het
eind, die wordt „evolgd door het hoog ker
mend klagend ingezette: zitten wij hier
eenzaam neder en weenen. Zoo spreekt de
voorzanger: Vanwege onze glorie, die ver
dwenen is. En dan: Vanwege onze kostbare
steenen, die verbrand zijn. Vanwege onze
priesters, dlie struikelden. Vanwege onze
koningen, die Gold hebben veraolit. Telkens
dat kermend ophalen der stemmen en het
gelijk meebuigen en dreunen.
Dan is dit uit. Er komt iets anders. De
voorzanger richt zijn gestalte op. Luid roept
hij: Haast u, haast u, Sions Venlosser. En
het volk valt weer in in smeekenden koor
zang: spreek naar het han't van Jeruzalem.
De voorzanger weer: Moge heerlijkheid en
gikwii'e Stom omringen. En het volk: Ach,
wend u genadig tot Jeruzalem!
Zoo zingt de Jood hier zijn liefde uit voor
de oude stad, waar David regeerde en
Salomo. Hier ziet men het volle, heftige le
ven van den Oosterling, den Semiet, ran
den Jood. De gestalten in de kleur van
rouw en smart, teekenen zich af tegen het
doffe grijs van den muur. De vrouwen hou
den zich wat achteraf; de meesten staan,
met haai- boeken in cle hand, naast elkaar
legen den anderen lageren muur op een
meter of 3 afstands tegenover den klaag
muur. Niemand laat ziich afleiden door de
toekijkende schare rondom; men kent, ziet
elkander en zingt saam zijn klaagzang in
eenheid van saamgedeeld leed. Soms ver
heft het zich tot hooger vurigheid en
klank. Ik sta ook tegen den lagen muur
en zie het voor mij nieuwe schouwspel
Rlen ziet, men hoort iets nieuws, Iets,
wat men nooit heeft aanschouwd: een an
dere, 6tehkere uiting van leed dan men ooit
zag. Rfen proeft de ziel van een ander ras,
ook menschen, maar anders geïnstrumen
teerd, met andere trilling en klank dei' ziele.
y «_tw_
■MtoVMB
Panorama ven Jeruzalem, j_
Nu zie ik beter, scherper, Juister dat be
wegen in oude historie. Toen dat volk hier
leefde in zijn dagen van overwinning, van
bezit en van eere. Ik zie het klagend bij
Babels stiroomen. Ik zie het ook voor Gab-
batha. Vechtend in al zijn felle uiting met
Pilatus, den Romeinschen landlvoogd om
het leven van den Rabbi uit Nazareth. Ik
zie dat bruisen der golven tegen Gabbatha,
dat dringen van sluwheid en sluipend over
leg, dat stuwen van woede en wraakzucht,
van gekrenkten trots, dat volk van hoogen
en lagen stand, de hooge leeraars, de 6chare
uit de winkeltjes en krotten en den mee
schreeuwenden vreemdeling, zioh opblazend
tot een muitgespan, tot verscheurende leeu
wen met opgesperden mond, brullend als
de sterke stieren van Bezan; een bende,
gebarend met aamen en met vuisten, drei
gend en eischend om de victorie, bun eigen
onidergaaig.
Ik zie hier voor mij die oogen en monden
in trekking van passie, nu nog maar ten
deele, maar toen
Ik 6ta aan den anderen kant, ik zie dat
hartstochtelijk, sterk geconcentreerd bedrijf
on zijn aohtergrond van heftig Liefhebben
en haten.
Ik begrijp die mensohen daar vóór mij
maar ten deele, ik gevoel, dat is een ander
ras, een ander volk, and eis denkend, anders
levend, anders hatend, anders zondigend
dan wij, kinderen uit Japhet.
Uit mijn hoogte zie ik op dat alles neer.
Daar valt mij in een6 te binnen het oude
dicht van onzen vromen Reviius:
't En zijn de Joden niiet, Heer Jesu, die u
cruysten.
Noch die verradedijck u togen voort 'gericht,
Noch die veismadelijok u 6pogen int gezicht,
Noch die u knevelden, en stieten u vol
puyston
Ica bent, Heer, iok bent, die j dit heb
gedaan
Want dit i6 al geschiet, eylaes! om myne
sonde n.
Ik laat klaagmuur en Joden, ik zoek mijn
reisvriend op en ga naar huis.
.Wij verlaten Jeruzalem, gaan noord
waarts. Wij gaan nu den weg, dien onze
groep aflegde in één dag. Wij hebben er
drie voor. Wij missen nu de kostelijke uit
leggingen ram Prof. Noordtzij, maar genie
ten ook nu, gelijk den vorigen dag van zijn
vaderlijke raadgevingen en voorlichting.
Wij werpen nog een laatsten hlik op Jeru
zalem, zijn muren en kerken en moskeeën,
op den Olijfberg, op Skopus, zijn noordelij
ken uitlooper, waar de Joden bezig zijn hun
universiteit te bouwen, 't Is weg.
Voor ons ligt het goed begroeide land
schap, wij gaan van onzen emadlen bergrug
die ons van Jeruzalem 6cheidt, weer zacht
jes de laagte in; het ruime dal ligt voor
ons, de baan is als een zwarte streep tus-
sahen als het groen, eerst dalend, dan weer
stijgend. Zoo zal het blijven den heelen
dag, op een neer gaat de weg; alleen ver
andert zijn kleur, nu is hij, door het drukke
auto-verkeer en het nakleven.de gummi dei-
banden, nog zwart, strak6 wordt hij grijs.
Maar het Landschap is bijna overal hetzelf
de, overal heuvelen en dalen, zooals in
Eifel en Ardennen, maar met hooier en
dieper golving.
Wij zitten aldra midden im de Bijbelsche
geschiedenis, zij komt naar ons toe. Wij
staan meest zoo ver af van de werkelijkheid
der dingen. Achter de geziene dingen Ligt
nog een diepere werkelijkheid; die zien wij
meest heedemaal niet In Exodus 12 12 zegt
de Heere: Ik zal in dezen nacht door Egypte
land gaan. Het ongeoefend oog ziet den
volgenden morgen den dood in de huizen
der Egypte na ren, de blijdschap in de hui
zen der Israëlieten; ook ziet het oog bij
scherp opletten een streep bloed aan de
bovendorpels. Maar dat gaan des Heeren
eischt scherper en dieper zien en willen
zien, eischt een oog, door God geopend om
te zien. En omstandigheden en de meesters
mogen Gods medearbeiders zijn.
Dat geldt voor heel de historie, ook de
historie van eigen leven. Er is ook een
graad van opmerken en zien; de eone dag
is de andere niet En tot dat nader bren
gen der geestelijke werkelijkheid nu kan
dionen de nadering der feiten in hun plaat
selijke herinnering.
Daar, boven op den berg, wat gij daar
ziet, zijn de overbiijfeeCen ran Mizpa. Daar
richtte Samuel zijn volk. EXat daar is Ra^
mailllah, het oude Roma, waar Elkena en
Hanna woonden, ginds Beëroth. Wij zijn
Benjamins erfdeel reeds door. Wij komen
in Efraïm. Die roode daken daar, een eind
rechts van den weg, dat is Bethel.
Hier in die huizen, op die velden leefde
in oude dagen het geloof. Ginds sliep Jacob
en richtte hij zijn steen op, hier trokken de
aartsvaders langs, ginds werden Oreb en
Zeëb geslagen, deze grond is gedrenkt door
bloed, ook door broederbloed van Juda en
vaar Efraim. Als gij uw oogen a\en sluit, ie
het alsof het verschil der tijden terugwijkt
en gij dat werken, dat 6treven, dat strij
den en lijdon dder menschen dichter tot u
voelt naderen, hun geloof en hun verhar
ding, hun zegen en hun vloek.
Nergens ziet gij de vriendelijke huisjes
met hun roode daken, die wij bij ons in 't
vaderland kennen, slechts fellah-hutten van
leem of, midden op t veld, de zwarte ten
ten der Bedouier.en. Enkel Bethel leek nij
zoo van verre vriendelijker; daar zijn nog
overblijfselen van de oorspronkelijke Chris
tengemeenten. En waar hier Christenen
zijn, zijn de velden groener en zijn de huizen
frisscher.
Ken dorp ligt geheel door aardbeving ver
woest; wat verder rijden wij langs de Wadi
al Haramije, het rooversdal met zijn steile
hellingen ter weerszij cn zijn rotsholen.
Ginds ligven de ruïnen van het oude Sih>
waar de ark &tond en EU woonde, en zijn
goddelooze zonen en Samuel in zijn Linnen
lijfrok, dien zijn moeder hem bracht.
Wij zijn weer op de bergkom. Steil loopt
de berg af. we, 30d M. lager strekt zich een
wijd. groen dal uit, frisch als de morgen.
Geen .iorpje, geen dok breekt het groen
der wijde vlakte of; het zou ook niet ge
raden zijn, in dat land van rooverij een
zaam te wonen.
Daar moeten wij heen. R^nwi* metecher
pe r.c-zag-lijnen brengt ons er heen. De
chauffeur steeds dezelfde zorgt voor
de bochten. Wij kijken maar, naar linkeu
naar rechts, 't Is wonderschoon.
H. J. VAN WIJLEN. J
