llirutur geih&cfyt (ïmiranl
VACANTiE-AORESSEN
PRACTISCH CHRISTENDOM
H.V. HOUTHANDEL VI J, VAN SCHIJNDEL C®.
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.21
(Beschikkingskosten f 015.)
Per week O/""
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending 6.—
Bij dagelijksche zending 7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7Vé cent
Zondagsblad nipt afzonderlijk verkrijgbaar
Daqelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 3371 ZATERDAG 6 JUNI 1931
ADVERTENTIE N:
Van 1 tot 5 regels..1.17%
Elke regel meer0.221/]
Ir.gez. Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer #0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.11
10e Jaarqanr
Een gefal me! een achtergrond
Een dezer dagen hebt U en hebben wy kunnen vernemen, dat
de Nederlandfiche Christelijke Radiovereeniging met haar
ledental in het afgeloopen jaar de honderdduizend over
schreden heeft.
Zonder eenige twijfel is dit iets, wat ons allen verheugt; het
vele goede wat deze vereeniging biedt is bekend.
Maar bij het lezen van dat getal maakten wij direct een kleine
berekening en dachten: welk gedeelte van deze groote schaar
zou tevens voorzien zijn van een Christelijk dagblad?
Zonder in pessimisme te vervallen kunnen wij wel zeggen, dat
ook in Uw woonplaats er nog wel leden der N. C. R. V. zullen
zijn, die nog niet gekomen zijn tot de goede gewoonte van:
het Christelijk dagblad in het Christelijk gezin.
Daarom zouden Wjj U, als trouwe propagandist (e) voor ons
blad in overweging willen geven juist diegenen deze maand nog
eens te wijzen op de beteekenis van de Christelijke pers voor
het gezinsleven.
U weet, dat de gelegenheid gunstig is, want nieuwe kwartaal
lezers ontvangen ons blad tot 1 Juli gratis.
DE ADMINISTRATIE.
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
159)
DEM
ZEN
Nu de vacantietijd weer aanbreekt en
velen onzer lezers de krant- aan l.un
vacantie-adres willen ontvangen, ver-
oeken wij dezen vriendelijk de tijdelijke
adressen zoo spoedig mogelijk, liefst
5 dagen van te voren, aan ,dje admini
stratie schriftelijk op te geven, met dui
delijke vermelding van het vaste adres
en het vacantie-adres, de data van begin
en einde der vacantie.
Komen de aanvragen op het laatste
oogenblik, dan is het niet zeker, dat men
aan z'n nieuwe adres direct den eersten
dag de krant ontvangt, terwijl dit toch
zeker door de lezers, evenals door ons
op hoogen 'prijs zal worden gesteld.
NAAR DE SCHRIFT
OF VAN MENSCHELIJKE MAKELIJ?
10
oAio
6?i 10
6X10
tma
Ons artikel van 26 Mei onder het
opschrift „Liberaal Staatsbeleid er.
godsdienst" is oorzaak van een breede
perspolemiek geworden, welke we niet
onbesproken voorbij kunnen laten gaan
omdat daarbij bovenstaande vraag om
beantwoording roept.
Zoowel Het Vaderland als de Vrijheid
kwamen tegen onze beschouwing op en
legden ons „spraakverwarring" en „mis
verstand" ten laste; terwijl de r.k.
Maasbode, evenals de Zeeuio, zich even
in 't debat mengden om met een typee-
rende aanhaling uit het artikel in het
Vaderland te bewijzen, dat het gelijk
aan onze zijde is, en dat de schrijver in
het Vaderland zulks, ondanks zich zelf,
erkent.
Hier mag allereerst de vraag gesteld,
of dit tusschentreden van de Maasbode
niets te zeggen heeft aan den geachten
en geleerden schrijver in de VHjheid,.
Mr. Belinfante?
Deze toch wil ons er aan „indachtig
maken, dat er tusschen anti-revolutio
nairen en andere protestantscli-christe-
lijke politïeké partijen'eenerzijds en de
Roomsch-Katholieke Staatspartij ander
zijds toch een antithese bestaat van
denzelfden aard als die, welke dat (n.l.
ons) blad hier tracht te construeeren
tusschen anti-revolutionair en liberaal
staatsbeleid.'
Ja, wij zouden in deze dingen, omdat
de uitlegging der Schrift door cle Kerk
voor ons niet het eind van alle tegen
spreken is, dichter bij de liberalen dan
bij de Roomsch-Katholieken staan.
Indien nu deze conclusie van den
schrijver juist zou zijn, hoe komt het
dan toch, dat de Maasbode uit volle
overtuiging onze zijde kiest en dat wij,
als dit blad een artikel over „liberaal
staatsbeleid en godsdienst' schreef, het
ongetwijfeld bijna woord voor woord
zouden kunnen overnemen?
Dat moet toch wel heel vreemd zijn
voor hen, die elke week wijzen op de
„diepgaande meeningsverschillen" tus
schen geloovige protestanten en ern
stige roomsch-katholieken.
Een andere opmerking, welke we
vooraf wenschen te laten gaan is deze,
dat onze opponenten in Vaderland en
VHjheid liberalen van geheel hetzelfde
slag zijn. Zij behooren tot die strooming
in de liberale partij, welke elk contact
tusschen godsdienst en politiek ver
werpt. Of, om het met de woorden van
de Maasbode te zeggen:
„De stelregel, dat zoowel de atheïst
als de geloovige Christen en de ortho
doxe Jood zich in de liberale partij kun
nen thuis voelen, vermits deze voor de
staatkunde geen directieven aanvaardt
van welke godsdienstige belijdenis ook,
maakt nu eenmaal de alüha en omega
uit van het politiek liberalisme."
Het is eigenlijk eenigszins vreemd,
dat juist zij op ons artikel aanvlogen,
want wij keerden ons minder tegen dit,
aldus omschreven politiek liberalisme,
dan wel tegen dat, waarover (alweer)
de Maasbode zegt
„Al meer echter is men in vrijzinnige
kringen aan dit „dogma' gaan tornen
en de erkenning van de groó.e waarde
van den godsdiénst voor het maatschap
pelijk leven, welke in de beginselverkla
ring der liberale partij werd opgeno
men, zagen we zelfs gevolgd door een
poging om het liberalisme aan het mo-
dem-protestantisme te koppelen."
Immers, onze aanval gold deze stel
ling, aanvaard door de Liberale Studie
club te Rotterdam:
„Liberaal staatsbeleid, absolute godsdien
stige normen voor het staatkundig leven
verwerpende, erkent de zedelijke grond
slagen der samenleving, zooals die zijn
terug te vinden in de Tien Geboden en in
de Bergrede, waarop het Christendom
steunt."
Hoezeer we ons benaarstigd hebben
in duidelijke woorden te zeggen, wat
onze bedoeling was, zijn we daarin blijk
baar niet geslaagd: de schrijver in de
Vrijheid heeft de strekking van ons be
toog, tot onze spijt, niet juist gegrepen.
Dit behoeft niet uitsluitend op onze
rekening geschreven te worden; want
het geldt een nieuwe gedachte, welke
zich in het staatkundig leven baan
tracht te breken; en het religieuse libe
ralisme, dat deze gedachte propageert,
zoekt ook zelf nog naar de formule,
waarin het zwevende begrip gekristal
liseerd kan worden.
Hier is niet aan de orde de veelbe
sproken antithese, welke Dr. Kuyper
klaarder dan iemand anders geformu
leerd heeft; hier staan we voor de
vraag, welke invloed de godsdienst, vol
gens liberale opvattingen, op de politiek
zal mogen en moeten uitoefenen.
De liberale studieclub te Rotterdam
(niet de liberale partij in haar geheel;
we geven dit Mr. Belinfante grif toe)
heeft geworsteld met de taal om die
invloed onder woorden te brengen en
over die stelling gaven wij ons oordeel.
Bizonder geslaagd is de Studieclub in
de formuleering blijkbaar niet; want
Mr. Belinfante geeft toe, dat men lie
ver niet had moeten spreken van ver
werping van absolute godsdienstige
normen, doch liever om het kort in
eigen woorden te zeggen van
negeeren.
Ook de heer Roodhuyzen in Het Va
derland heeft blijkbaar weinig sympa
thie voor de stelling der Rotterdam
mers; hij had liever over deze zaak ge
zwegen.
Geheel onnoodig voeren onze oppo
nenten ons tegen, dat de liberalen abso
lute godsdienstige normen alleen ver
werpen voor het staatkundig leven. Het
persoonlijk leven staat hier geheel bui
ten en daarom kunnen volgens hen god
loochenaars, orthodoxe protestanten,
vrome joden, vrijzinnigen en roomsch-
l katholieken zich zonder eenig bezwaar
'bij de liberale partij voegen.
O, dierbare onnoozelheidr
Echter, we hebben geen oogenblik uit
het oog verloren, dat het hier uitslui
tend ging over de staatkunde. Alleen
deze vraag is aan de ordewelke betee
kenis heeft volgens de religieuze libera
len de godsdienst voor de politiek? En,
om sommigen, die mogelijk ondei de be
koring van dit vrome liberalisme zou
den kunnen komen, direct te waarschu
wen, zetten wij de stelling opdeze re
ligieuze liberalen staan in politicis pre
cies even ver van ons af als Vryheids-
bonders van het slag van Roodhuyzen
en Belinfante.
De laatsten zeggenin de staatkunde
negeeren wij de absolute godsdienstige
normen geheel en volkomen; want wij
zjjn van meening, „dat die normen al
leen betrekking hebben op het zieleheil
der individuen, maar geen voor alle tij
den en omstandigheden geldende recep
ten bieden voor wetgeving en staats
beleid."
De andere groep poneert de stelling-,
wjj verwerpen de absolute godsdien
stige normen voor het staatsbeleid, doch
erkennen „de zedelijke grondslagen dei-
samenleving, zooals die zijn terug te
vinden in de Tien Geboden en in de
Bergrede, waarop het Christendom
steunt".
Dit nu is in 't eene geval negatie en
in 't andere Schriftcritiek;. en wij we
ten waarlijk niet, wat het gevaarlijkst
is voor de doorwerking der Christelijke
beginselen op het staatsbeleid.
En we wijzen er slechts terloops
op wie nu wil, die kan hier ook zien,
waarom roomsch-katholieken en geloo
vige protestanten ten deze veel dichter
bij elkaar, dan bij de liberalen komen
te staan. Er is bjj hen, zooals onze op
ponenten gaarne telkens herhalen, ver
schil van uitlegdoch er is evenzeer een
streven om de Schrift te verstaan en
ten volle over het staatsbestuur te laten
heerschen.
De godsdienstige liberalen echter tre
den op met de pretentie, dat zij zullen
uitmaken, welke deelen der Schrift be
teekenis hebben voor de politiek. Zij
stellen zich boven het Woordzjj buigen
er niet voor, doch oordeelen er over;
of, zooals we onlangs schreven:
De mensch beslist, de monsch heeft
het laatste woord. Niet de Schrift. In
dien er al sprake zal kunnen zjjn van
godsdienstige normen, dan mogen ze in
geen geval absoluut ziin en daarom kur.
nen „de zedelijke grondslagen van de
samenleving" slechts menschenwerk
zjjn.
In wezen brengen de menschen van
de Liberale studieclub dan ook niets
nieuws en zoo komt het eveneens, dat
de heer Roodhuyzen ondanks zich zelf
toegeeft: „men mag gerust als liberaal
meer aanvaarden, en zelfs de Schrift
iel of gedeeltelijk als het Woord
Gods erkennen, maar als norm voor het
staatkundige kan men uit den aard dei-
zaak nooit verder gaan dan wat wij het
humanitaire gedeelte van de Schrift zou
den w'llen noemen te weten de Berg
rede en de Tien Geboden".
En in de VHjheid. waarin eerst be
toogd wordt, dat „liberaal staatsbeleid
absolute godsdienstige normen voor het
staatkundig leven verwerpt", kan men
iets verder lezen„dat het liberaal
staatsbeleid zich stelt op den grondslag
van het practische Christendom.
Geen antithese dus, doch synthese
wordt hier beoogd. Orthodoxen en
modernen op godsdienstig terrein,
agnostici en godsdienstloozen kunnen
in de liberale gelederen samenwerken
en opbouwenden staatkundigen arbeid
verrichten, voorzoo ver zij de zedelijke
grondslagen der samenleving aanvaar
den, welke in het Christendom zijn ver
vat."
Maar een practisch Christendom, dat
van menscheljjke makelij is, en waarbij
de rede zich stelt boven de Openbaring,
kan noch mag het onze zijn.
VEILIG VERKEER.
De verkeersgevaren nemen niet alleen op
de publieke straat met de dag toe; maar
zeer in de publieke gebouwen waar
onenbare vermakelijkheden geboden wot
den; om maar niet te spreken van een ar-
beiderssportfeest, als pas te Arnhem „ge
vierd" werd en waarvan de Burgemeester
verklaarde, dat hij op zoo'n vertooning niet
gerekend had.
In onze kringen wordt vaak diepzinnig en
hoogernstig de vraag behandeld, koe Chris-
hebben te staan tegenover tooneel en
schouwburg. Immers, wij erkennen, dal er
prachtstukken geschreven zijn, bestemd om
od de planken vertoond te worden. Terwijl
anderzijds geen goed woord te zeggen
-alt over bet hedendaagsche tooneelspel.
In Roomschen kring staat men ook voor
deze moeilijkheid. Vandaar, dat de bladen
elke recensie nadrukkelijk vermelden ol
i stuk aanbevelenswaardig of onbehoor
lijk is. En deze critici leggen, wat fatsoons-
begrippen betreft, zeker geen minder deug
delijke maatstaf n, dan onder ons gebrui
Ook zij verzetten zich kras en krachtig
tegen de opinie,.welke in heel de vrijzinnige
tiers (die in dit opzicht wel buitengewoon
gevaarlijk is) tot uiting komt, dat slechts
..kleinburgerlijke preutsohheid" en schijn
heiligheid zich ergeren aan de wijze, waar-
on revue-sterren optreden.
Men moet lezen hoe ook de deftigste libe
rale bladen schrijven over het optreden van
het gezelschap van Mistinguett en over de
moed om met „een minimum aan kleedij
'op het tooneel te verschijnen; welk mini
mum dan nog wegens in Nederland gelden
de „fatsoensbegrippen" grooter is dan in
Parijs en elders.
Wij kunnen het dan ook waardeeren, dal
de Roomsche pprs tegen dergelijke schaam
telooze voorstellingen waarschuwt, al vree
zen wij dat de waarschuwing wel eens aan
bevelend zal werken; doch we zouden de
vraag willen stellen: geeft het geen veiliger
verkeer als men dit gevaarlijke pad geheel
mijdt en een andere weg inslaat, waar men
deze bedreiging der zedelijkheid niet vindt''
Wat voor goeds steekt er met name in de
drukbezochte revue's en in het schouwburg-
tuoneel van deze tijd, zoodal men door ge
heelonthouding eigen ontwikkeling of de op
voeding zijner kinderen schaden zou? Ons
dunkt, dat de houding welke in onze pro
testantsch-christelijke pers en over 't geheel
ook in onze kringen aangenomen wordt, de
meest aanbevelenswaardige is om veilig ze
delijk verkeer te verkrijgen.
BINNENLAND.
DEN HAAG
ERNSTIGE BOTSING
Tusschen auto en grosntenwagen
Op den Pijswijkscheweg heeft Donderdag
een ernstige botsing plaats gehad tusschen
een luxe-auto, bestuurd door de plm. 50-jari-
ge P. P. V. uit Noordwijkerhout, en een met
paard bespannen groentenwagen van de 22-
jarige W. B.
Laats.genoemde, die uit de Lyonetstraai
kwam aangereden, wilde de Rijswijksche
weg opgaan. Toen hij zich midden op deze
weg bevond, naderde bovengenoemde auto
met groote snelheid, waardoor het B. niei
meer mogelijk was voorrang te verleenen.
lewel hij in de meening verkeerde, dat
de chauffeur door krachtig remmen ongeiuiL-
ken zou kunnen voorkomen, gebeurde dit
niet. Met een knal ramde de auto de groen-
tenkar, tengevolge waarvan deze omsloeg en
een 16-jarige jongen, die zich achterop den
agen bevond, met een smak op de keien te
recht kwam.
De voerman van de groentenkar kwam er.
evenwel gelijk zijn broer, zonder kleerscheu
Aanstonds begaf men zich dan ook naar
den jongen, die in bewustèloozen toestand
onder het paard lag, om hem uit zijn benar-
"e positie te bevrijden. Door den G.G.D.
erd hij naar den Centralen Post overge
bracht, waar de ongelukkige, na weer bijge
komen te zijn, veel last scheen te hebben
van inwendige pijnen.
Hij kon gelukkig toch weer na verloop van
een paar uren huiswaarts keeren.
Ook het paard ondervond van de botsing
nadeelige gevolgen, wijl het hier en daar
schaafwonden had, terwijl de kar wel een
grondige reparatie noodig zal hebben.
WAALSCHE KERK
De. Kerkeraad der Waalsche Gemeente
deelt mede dat dank zij de welwillendheid
de Wijkvereeniging van Ds. S. van
Dorp, de gemeente in het gezellige gebouw
aan de Hooigracht 5 „Elim" zal kunnen
bijeenkomen. De eerste dienst zal plaats
hebben Zondag 7 Juni op het gewone uur
en zal geleid worden door Ds. D. Lemaire
uit .Brussel (Belliard).
ZWOLLE
ZENDINGSDAG
Woensdag 15 Juli a.s. zal te Zwolle op het
naby de stad gelegen landgoed „De Kranen
burg'', een Zendingsdag gehouden worden,
uitgaande van de classis Apeldoorn en Zwolle
der Chr. Geref. Kerk. Als sprekers zullen hier
optreden de predikanten: L. de Bruyne, van
Zwolle, A. Ponstein, van Steenwijk, B. Oost
hoek, van Kampen, C. van der Zaal van De-
'enter, J. van der Vegt van Doesburg, terwijl
ook Prof. F. Lengkeek van Apeldoorn het
woord zal voeren.
Uit de Antirev. Partij.
A.-R. KIESVEREENIGING TE HEERLEN
Dezer dagen vergaderde de A.R. Klesvereen.
N. en O." te Heerlen ln de Geref. Kerk. Na
'Pening volgden do mededeelingen over dc be
ls één i
Chr.-Hlst
eft nogal eenige voet«
daartoe te geraken. L
.dering. dat samemverl
gemaakt door dc ter
chen van de zijde d
ij ons verblijden, dat t
s gekomen,
nu op do plicht
NED. CHR. TEXTIEL-
ARBEIDERSBOND
•ekkei
last ae u.n. in' den gem.
Te dien ^einde zullen
i alle krachten bij
l de gei
9 Juni. Beersdal VVoens- I
Vrijdag 12 Juni, N. Glnde
reebeek Dinsdag 16 Juni,
kers -uilen optreden de beèren Kranleveld i
WH. dandslid). en W. Kok, A.R. (Voorz. ITot.
M.B.), en mevr. Ds. Postma (<WH.).
JUBILEUM 35-JARIG BESTAAN
Gister heen te Utrecht vergaderd in het
gebouw voor C. S. B. de Ned. Chr. Textiel
arbeiders bond „Unitas", onder voorzitter
schap van den heer G. Ekkel. Vain de ope
ningsrede gaven wij reeds verslag. Na een
welkomstwoord tot de afgevaardigden van
diverse organisaties, worden de notulen der
vorige jaarvergadering goedgekeurd en vast
gesteld. Daarna zijn aan de orde ck*
jaarverslagen.
Hieraan ontleencn wij het volgende:
De niets ontziende manier van rationali-
seering was niet bevorderlijk aan een goe
den geest onder de arbeid rs. Het eigen
machtig optreden der werkgevers bij ver
schillende aangelegenheden vooral in het
laatst van 1930, tot nu toe, prikkelt en ver
bittert.
Met ledental op 1 Jan. 1930 bedraagt 5940
(1 Jan. 1929: 478-4). Momenteel zijn de 6000
reeds lang gepasseerd. Het aantal afdeelin-
gen wordt grooter. Nieuw opgei'iebt werden
de afdeelingen Dedemevaart, Enter, R'dam,
Westerhaar, Aadorp, Bennekom, Delden en
Krommenie. De afdeeling Zeist werd opge
heven.
Ook financieel is de toestand gunstig. Het
bondsvermogen steeg belangrijk. Ruim
f72.000 werd L. 1929-1930 gereserveerd. Van
de werkloozenkas werden enorme offers ge
vraagd. Desondanks werd 1930 afgesloten
met een 6aldo van f140.000.
De oplage van het vakblad steeg. Het aan
tal deelnemers in het vrijwillig bondszieken
fonds bedraagt pl.m. 1500. Het verslag geeft
voorts een overzicht van de gevoerde acties
en bereikte resultaten.
Het verslag van den Bondspenningmees-
ter, de heer G. M. J. de Ruyter, van Utrecht,
deelt mede, dat 1930 afsloot met een verlies
van f59.274.32. Gelukkig was het vermogen
toch nog op 1 Jan. 1931 f 140.225.3. Er is dus
nog geld om den eersten geweldigen stoot bij
den aanvang van 1930 op te vangen.
MIDDAGVERGADERING
In de middagvergadering werd allereerst
de redactie van het vakblad besproken. Bij
acclamatie werden de redacteur en de voor
zitter herkozen, de overige bestuursleden bij
ei kele candidaatsteMimg.
De heer S p a r e n b e r g, uit Gronau, sprak
namens het Centrale Bestuur en de Districts
leiding in Weetfalen van de Duitsche Chr.
Textielarbeidersbond. Spr. herinnerde aan
de gelukkige. samenwerking tusschen de
Duitsche en Hollandsche vakbroeders, die
er sinds .910 bestaat. Spr. bracht „Unitas"
Gods zegen en de beste wensóhen over van
zijn organisatie." (Applaus)
De heer K. Kruithof sprak namens het
Chr. Nat. Vakverbond. Spr. wees erop, dat
het ideaal van de Chr. vakbeweging niet
moet zijn het grootere getal. b.v. 100.000,
maar de leuze: elke Christelijke arbeider in
een Christelijke vakorganisatie".
Aan den heer H. Verveld, van Ensche
dé, die wegens ongesteldheid niet aanwez.g
kon zijn, werd een telegram gestuurd, waar
in hem een spoedig herstel werd toege-
wcnscht.
Daarna werden de afdeelingsvoorstellen
en de voorstellen van het hoofdbestuur afge
handeld.
Des avon 's werd in het gebouw van Chr.
Soc. Bel. de jubileum vergadering gehouden
ter herdenking van het 35-jarig bestaan van
den Bond.
Medewerking verleenden de Utrechtfiche
Chr. Mond-Acco-rd.vereen. „De Echo" en het
Dubbel Mamnenkwartet der Kon. Utrecht-
6Che Mannenzangvereen., terwijl de heer J.
L. Fe y ten declamaties ten beste gaf.
In plaats van den heer H. Verveld, van
F.nsche Ié. die wegens ongesteldheid niet aan
wezig kon zijn, hield de bondsvoorzitter, de
heer G. Ekkel, van Utrecht, de herden
kingsrede.
Spr. herinnerde aan de zeer moeilijke
omstandigheden, waarin Unitas opgericht
werd. Voge's van diverse pluimage waren
daarbij in April 1896 tegenwoordig. De Ka
tholieke en Protestantsche verecnisingen
werkten in Almelo, Hengelo en Enschedé in
dezen bond samen. Deze federatieve vorm
werkte aldus, dat de R.K. en de ProL ver-
eeniging;n afzonderlijke afdeelingen vorm
den van dezen bond, die tot 1900 Twentsche
Chr. Textielarbeidersbond heette en daarna
de Ned. Chr. Textielarbeidersbond.
Als eigenaardigheid vermeldde de voorzit
ter, dat in de oprichtingsjaren de contribu
tie 6leehts één cent per week bedroeg. Toch
heeft niema.nd, gezien da geringe middelen
die de penningmeester tot zijn beschikking
had, ie_ts van Unitas te vorderen. (Applaus)
In dien tijd moest men strijden tegen so
cialist, communist en syndicalist. tegen heel
vee! vooroordeel en misverstand in eigen
kring. Men zag in de menschen, die toen
streden voor de Chr. vakbeweging, halve so-
cialisten.1 Men heeft volgehouden en thans i
zijn er 6350 leden bij onzen bond. Die arbeid
heeft rijke vrucht gedragen en wij mogen
dankbaar zijn allereerst aan God, maar ver
volgens aan hen. die Hij heeft willen ge
bruiken. Spr. bracht vooral hulde aan den
eore-voorzitter, don heer H. Verveld, die
steeds pal is blijven staan voot Unitas.
Er is reden, groote reden tot blijdschap en
ij danken daarvoor onzen God, die ook in
de toekomst onze sterkte en verwachting zal
zijn. (Daverend applaus).
Vervolgen; werd door den heer K. K r u i t-
h o f, voorzitter van het C. N. V., een opwek
kende rede gehouden.
Spr. stelde allereerst de vraag „Is Chr. vak
beweging noodzakelijk?" Wij al'en weten 1
daarop een volmondig antwoord. Dat vast-I
stellende zag spr. het zich tot een plicht tel
wijzen op: le. het ontstaan van de Chr. vakbe
weging; 2e. de ontwikkeling van de Chr.
vakbeweging: 3e. wat ze heden is en 4e. op j
de toekomst vam deze beweging.
Maar ontstaan dankt de Chr. Soc. bewe
ging aan de vakvereenigingen van Patrimo
nium.
Voor 1870 werd in dit opzicht niets ver-
TELEFOON 3 Schitterend gelegen
in de bosschen bij HARDERWIJK.
Mooie Speeltuin. Alle comfort.
VRAAGT PROSPECTUS
Voornaamste Nieuws,
(blz. 1.)
Jaarvergadering van de Chr. Textiel
arbeidersbond.
(blz. 2.)
Hai.elijke ontvangst van Brüning en
Curtius te Londen.
Hindenburg heeft de nieuwe noodveror
dening geteekend.
Brauns houdt een rede op de Internatio
nale Arbeidsconferentie.
Het nieuwe kabinet in België gereed.
De DO X in Natal aangekomen.
De Engelsche vlieger Scott is in record
tijd van Australië naar Engeland gevlogen.
(blz 5)
Naar de Onsterfelijke Stad, XIII, door FL
J. van Wijlen.
(blz. 91
Het Muziekauteursrecht in de Tweeda
Kamer.
Nieuw gebouw van Unilever te Rotterdam.
(blz. .0.)
Veilig Verkeer.
Fabrieksbrand te Schiedam.
BEZOEKT ERMELO
BOSCH, HEI en ZEE
INLICHTINGEN: BUR. V. V. V.
richt, wel wees Groen van Prinsterer reeds
iri 1840 op de sociale misstanden.
In 1S76 werd Patrimonium opgericht naast
het Neutra-uJ Verbond, dat spoedig zijn neu
traliteit verloor. Spoedig bleek, dat het be
staan van Patrimonium niet voldoende was.
In 1S94 wees Ds. Talma met klem op de
groote sociale nooden. De Chr. vakbeweging
was volgenn hem niet alleen voor de arbei
ders, maar voor alle Christenen. Langzamer
hand weiden allerlei Chr. vakbonden opge
richt Na 3r jaren zien we voor de Chr. vak
beweging tot werkelijkheid gekomen, wat én
den aanvang met profeti6Chen blik werd
verwacht.
Meerdere vakbonden hebben met Unita6
mogen zeggen: „Ik zal gedenken, hoe voor
dezen, ons de Heer heeft gunst bewezen".
Wat de Chr. vakbeweging heden is'? Than6
mogen we ki het CN V. 86350 leden tellen.
Inderdaad, Talma heeft niet tevergeefech
geleefd.
De toekomst ziei 6pr. hoopvol In. Het werk
van Groen van Prinsterer, Kuyper en Talma
zal voortgang vindep. Christelijk Sociale
Actie heeft telkens weer gewezen op het feat,
dat de arbeider is een schepsel Gods, dat de
ze alle zorg moet kunnen besteden aan de
geestelijk-zedelijke verzorging van zich en
zijn gezin.
Steeds moet de diepste grond blijven: aJle
economische en sociale moeilijkheden uit
den weg te ruimen opdat de arbeider een
schepsel Gods kan zijn. Toch kan het getai
Chr. georganiseerden verdubbelen, als men
ziet, dat de socialistische organisaties 40-000
leden meer tellen dan het R.K.W.V. en het
C.X.V. Spr. wekte allen op tot meerdere ac
tiviteit.
De Resolutie inzake rationalisatie.
In de heden gehouden vergadering van
den Ned. Chr. Bond van Textielarbeiders
Unitas te Utrecht is met algemeene stem
men en onder groote instemming der ver
gadering aanvaard de resolutie inzake rati
onalisatie in het textielbedrijf. In deze reso
lutie wordt ernstig geprotesteerd tegen aller
lei eenzijdig opgelegde maatregelen, die in
verschillende ondernemingen zijn en waren
doorgevoerd en die met rationalisatie als
zoodanig niets te maken hebben, doch enkel
meerdere arbeidsprestatie tegen lager ta-
riefsloon vorderen.
Nadrukkelijk wordt er op gewezen, dat de
wijze, waarop de huidige crisis vaak door
werkgevers in het textielbedrijf wordt aan
gegrepen als motief om zonder eenig over
leg en met verwaarloozing van de rechten
en belangen der arbeiders dergelijke maat
regelen door te voeren, hoogst onverant
woordelijk is en indien op dezelfde wijze
wordt voortgegaan, dit noodwendig tot ern
stige conflicten moet leiden.
Wij komen op deze resolutie nader terug.
DR. H. SAP
Met inqang van 1 October heeft Dr. H. San,
geneesheer-directeur van de SHehtinq ..Blue-
mendaal" te Loosduinen eervol ontslag
aangevraagd.
ZAGERIJ EN SGBAVERIJ
OOSTZEEDIJK No. 228. R'DAM
NASSAUHAVEN BOERENGAT
