Jlirmur £riiisdjr (Content
ABONNEMENT:
Per kwartaal
(Beschikkingskosten 015.)
Voot hel Buitenland bij Weke-
lijkxrhe zending
6.—
Bij dagelijksrhe zending
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7% cent
Zondaeshlad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Dil nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD
j* SOUVEREINITEIT IN EIGEN KRING
Best mogelijk, dat de Senaat van de
Staatsuniversiteit in Kowno het gevleugelde
woord van Dr. Kuyper niet kent; maar men
heeft het dezer dagen zeer nadrukkelijk in
toepassing gebracht
Een „goedbetaalde vriend" van de justi-
tieele politie in Litauen had de ontdekking
gedaan, dat in de Leeszaal van de Univer
siteit een nummer van de „Augsburger Post-
zeitung" ter lezing lag, waarin een artikel
over de Cultuurstrijd was opgenomen, dat
volgens de politie liever niet door jeugdige
studenten gelezen moest worden.
Het bericht, dat wij in een Duitsch tijd
schrift vonden, vermeldt niet de inhoud van
het artikel en het dient nergens toe om ver
onderstellingen te maken.
De zaak waar het op aankomt is deze, dat
de chef der politie (die thans minister is),
aan den rector van de Universiteit een brief
zond, waarin deze verzocht werd om eter-
gelijke lectuur voortaan uit de Leeszaal te
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
N°- 3356 DINSDAG 19 MEI 1931
Deze waarschuwing viel echter niet in
goede aarde. En rector en senaat antwoord
den dat men voortaan van dergelijke
„speurhonden" verschoond hoopte te' blijven
en dat de Universiteit zelf en geheel onaf
hankelijk zou beslissen over de;lectuur iji
de leeszaal.
Dit antwoord Is leerzaam. De Universiteit
begeert volkomen souvereiniteit in eigen
kring en zij duldt niet de minste inbreuk
op dat recht. Waarbij men wel gelieve te
bedenken, dat Litauen een der drie nieuw
gevormde rijken is, welke tegen Rusland
aanleunen en in zeker opzicht bufferstaten
zijn; zoodat men veel met het communisme
V j te doen gehad heeft en de verhoudingen
tusschen pverheid en maatschappelijke in
1 stellingen- nog niet geconsolideerd zijn, ge
lijk hier.
Toch komt de senaat van de Staats-
universiteit met een dapper betoog, dat de
overheid niets te maken heeft met da in-
terne aangelegenheden van de universiteit
,J_ Stel daar nu tegenover, dat menigeen in
ons land gaarne de overheid het recht zou
willen geven om het bestuur van een ge
subsidieerde leeszaal te dwingen ge-
vooï schriften ter lezing te leggen waarvan ieder
stöIi weldenkende toegeeft, dat ze beter onge
lezen blijven.
Of de Kownosche senaat er goed aan doet
de studenten maar van alles te laten lezen,
is een vraag apart; dat hij opkwam voor
■«li ziin souvereine rechten verdient toejuiching
sen
pij
TAAK DER OUDERCOMMISSIES?
De gezamenlijke oudercommissies van drie
openbare scholen te Delft hebben het oor
baar geacht om de gisteren besproken cir
culaire van „Volksonderwijs" van een aan
beveling te voorzien. Ze vragen wel de aan
dacht voor dit pamftet en noodigen de
ouders uit hun kinderen naar een van de
genoemde scholen of naar een openbare of
neutrale fröbelschool te zenden.
De vraag rijst, of deze oudercommissies
hiermee hun boekje niet te buiten gaan.
Oudercommissies worden voor alle scholen
of voor schol en-groepen ingesteld overeen
komstig art, 20 der Lager Onderwijswet Dit
artikel werd bij amendement in de wet ge
bracht, en de beraadslagingen er over wer
pen weinig licht op de eigenlijke bedoeling
van dit nieuwe artikel.
Echter staat dit wel vast, dat nauwer oon-
tact tusschen ouders en openbare school door
allen gewenscht werd geacht Ook door de
voorstanders van bijzonder onderwijs. Zij
begeeren evenzeer als de voorstanders van
de openbare school, dat daze zich zoo nauw
mogelijk bij het gezin aansluit.
Zij zijn b.v. van meening, dat de openbare
school niet zoo anti-nationaal zou zijn, als
de wenschen der ouders wat meer geëer
biedigd werden en als de. ouders wat beter
werking tusschen de ouders, wier kinderen
een bepaalde school of een groep van scholen
bezoeken en hat personeel aan die scholen
te bevorderen. Niet minder, maar ook niet
meer.
Vergissen we ons niet, dan is eenige jaren
geleden in den Haag, nadrukkelijk gesti
puleerd, dat oudercommissies zich van pro
paganda, als thans in Delft gedreven wordt,
hebben te onthouden. In elk geval is het
goed, als deze zaak eens onder de oogen
wordt gezien.
BINNENLAND.
rotterdam
Mr. E. OUDKERK f
In den afgeloopen nacht om ongeveer een
uur is in den ouderdom van ruim 3S jaren
plotseling overleden Mr. E. O u d k e r k, Grif
fiar van den Raad van Beroep (O.) te Rot
terdam.
De droeve tijding van dit zoo plotseling
verscheiden zal niet nalaten in onze stad en
ook verre daarbuiten groote ontroering tc
wekken. De thans overledene was toch im
mers in ruimen kring een geliefde en bemin
de persoonlijkheid, die zich met volle ambi
tie, liefde en toewijding gaf aan de taak, die
hem van God was opgelegd. Vooral in de
laatste maanden deed hij in de Rotterdam-
sche anti-revolutionaire kringen van zich
spreken in verband met de a.s. Gemeente
raadsverkiezingen. Zijn naam kwam dan ook
voor op de eenige dagen geleden ingediende
candidatenlijst voor de Gemeenterandsverkie
zingen. Vooral op den Linker Maasoever
was Mr. E. Oudkerk een graag geziene per
soonlijkheid, die met vuur en ijver med
hielp de antirevolutionaire beginselen in
steeds ruimer kring in onze stad te propa
geeren en ingang te doen vinden.
De overledene was vroeger referendaris bij
het Departement van Financiën. I-Iij studeer
de te Leiden en promoveerde aldaar op stel
iingen. Het duurde niet lang. of hij kwam
reeds in 's Rijks dienst. Spoedig maakte hij
promotie en het is vooral de thans gestor
vene geweest, die een groot aandeel heefl
gehad in de voorbereiding van de wijziging
der Pensioenwet 1922, toen hij als adviseur
van den Minister in de Kamers der Staten-
I Generaal fungeerde. Ook de Kroon heeft in
I dezen zijn verdiensten erkend, door hem te
benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje
Nassau. Verleden jaar is hij benoemd tol
griffier van den Raad van beroep (O.) te
Rotterdam.
De begrafenis zal plaats vinden a.s. Don
derdag op de Alg. Begraafplaats Oud-Kra
lingen.
HAARLEM
KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABR.
VOOR HAARLEM EN OMSTREKEN.
op de hoogte waren met de interne school- Seb^^
aangelegenheden. J /ten), Haarlem, Haarlemmerliedu en Spa-.rn-
1930 is voor de handel en nyverheid in dit
district vry ongunstig geweest. Dc alge-
meene depressie en de tengevolge daarvan
verminderde koopkracht en kooplust hebben
hun invloed duchtig doen gelden. Over het
algemeen was er veel vraag naar goedkoope
artikelen, speciaal in gouden en zilveren
voorwerpen, lederwaren, koffers, reisartike
len, yzerwaren, huishoudelijke artikelen
schoenen, heerenmodeartikelen en wijn. Het
aantal uitgesproken faillissementen bedroeg
197 (in 1929: 176). 31 Dec. 1930 waren inge-
rchreven 7186 handelszaken. De uitvoer
bloembollen, bol-, knol- en wortelgewassen
bedroeg f 46.419.358 (in 1929 f 40.365,162).
De Kamer behandelde in 1930 de volgende
I zaken: vervuiling Noordzeekanaal; uitbrei
dingsplan gemeeijte Beverwyk; sluiting bank
kantoren; beperking aantal Jaarbeurzen;
borgtochtenregister, gebruik water voor in-
i dustrieele doeleinden; Esperanto als handels-
correspondentietaal; verkrijgen nieuwe aan
sluiting of verplaatsen telefoon; beroepenlijst
Telefoondienst; brieftelegrammen; wederin-
I voering 4de postbestelling te Haarlem;
I bezorgen van aangeteekende poststukken aan
huis; Internationale Telegraaf conferentie Ma
drid 1932; Telefoonverkeer Haarlem-N. O. I.
postkantoor Velsen-Noord; locaalpost Bever
wijk-Wijk aan Zee; inklaring vischmeel: ver
wijk-Wijk aan Zee; inklaring vischmeel; ver
hooging accijns gedistilleerd; wyziging Ver
ordening Zakelijke belasting op het bedrijf;
IJssel-Apelöoomsch Kanaal; ysbreken Ring
vaart Haarlemmermeer; controle Wegenbelas
ting; vervoervraagstuk; pontverkeer te Vel-
sen; electrificatie lijn Haarlem-Zandvoort; op
leiding winkelpersoneel; werktijdenbesluit
voor winkels; Gemeentelijke showroom elec-
irische apparaten.
Vanwege de Kamer werden cursussen gege-
•n in: Spaansch, Zweedsch, Maleisch, Handel
-i Recht en Boekhouden. Aan subsidies werd
uitgegeven f 2019.60. De samenstelling be
staat uit 13 leden voor het Grootbedrijf en
1.3 voor het Kleinbedrijf. Het gebied der
Kamer omvat de gemeenten: Aalsmeer,
NIEUWE
VOORLICHTINGSDIENST
voor handel en nijverheid
BEHARTIGING
VAN LANDBOUWBELANGEN
Voorlichting noodig,
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend tot wijziging en verhooging van
het tiende hoofdstuk der Rijkshegrooting
voor 1931.
Aan de Memorie van Toelichting wordl
het volgende ontleend:
De moeilijke jaren, na den oorlog hebber,
s'eeds duidelijker aan het licht gebracht
dat er aan de outillage van den Nederland-
schen Staat op economisch terrein iets ha-
De Staat kan noch mag het bedrijfsleven
leiden, maar tweeërlei staat toch wel vast:
le. de publieke lichamen en in de eer
ste plaats de Staat moeten weten, welke
de feiten zijn, die, nationaal en internatio
naai de economische verhoudingen bepalen
omdat alleen dan met bewustheid en kenn'
van zaken maatregelen in het belang van
het bedrijfsleven kunnen worden beproefd
of nagelaten;
2e. de publieke lichamen moeten in staat
zijn om het bedrijfsleven, die feitelijke voor
lichting op economisch gebied te verschaf
fen, welke voor hef doen van zaken noodig
of wenschelijk is, en die de bedrijfshoofden
nf althans vele bedrijfshoofden zich niet zelf
kunnen eigen maken.
Het een en ander komt dus neer op voor
lichting. Voorlichting aan particulieren en
voorlichting aan het Staatsgezag zelf, dat
aldus zijn beleid lean bepalen.
Veel is er reeds op dit gebied gedaan
doch er is te weinig concentratie en dt
Staatsorganen zijn onvolledig geoutilleerd
Dus is in de eerste plaats noodig: concentra
tie, zooveel mogelijk, van het werk bij één
enkele, daarvoor bijzonder ingerichte afdee-
ling van één enkel Departement, wel depar
tement uiteraard dat zal moeten zijn, waar
aan men reeds in de bestaande organisatie,
de belangen van handel en nijverheid heeft
toevertrouwd.
In verband met de omstandigheid, dat de
zorg voor de belangen van den landbouw hij
een ander departement is ondergebracht zat
de nieuwe voorlichtingsdienst niet de land-
bouwaangelegenheden omvatten. Naar een
nog nauwere samenwerking van het depar
tement, waar de landbouwbelangen worden
behartigd en den nieuwen voorlichtings
dienst op het gebied van handel en nijver
heid zal worden gestreefd.
De Minister stelt zich voor. dat bij de dl
rectie van den Landbouw, gelijk thans, eeni
ge ambtenaren zich in het bijzonder met de
landbouwvoorlichting zullen blijven bezig
houden, doch dat zij voor vragen van niet
speciaal landbouw-technischen aard zullen
kunnen gebruik maken van de diensten van
den economischen voorlichtingsdienst in het
algemeen, terwijl die dienst bij vraagstuk
ken, welke een meer algemeen commercieel
karakter dragen, zijnerzijds de hulp zal
kunnen inroepen van hen, die door hun ojy
leiding en hun dagelijksehen werkkring met
den landbouw in het bijzonder vertrouwd
zijn en met den technischen dienst van den
landbouw onmiddellijk samenwerken.
Wat tenslotte de economische belangen
van Indië betreft, deze zullen, als tot nog
toe, voor zoover zij niet overzee worden be
handeld ,hun verzorging aan het daarvoor
sneciaal inErerirhte mlnicinrio v«i,
speciaal ingerichte ministerie van Koloniën
blijven vinden, met welk departement ook
regelmatig voeling zal worden gehouden
voor wat de Nederlandsche belangen ten
aanzien van de overzeesche gewesten aan
gaat
Maar. afgezien van deze noodzakelijke be
perkingen, zal de economische bemoeiing
van het Rijk zooveel mogelijk bij het Depar
tement van Arbeid. Handel en Nijverheid
worden geconcentreerd. Dat wil zeggen, dat
daar het knooppunt zal zijn; want met na
me zal ook Buifenlandsche Zaken mede
werking behooren te verleenen.
aangelegenheden.
Hoe vaag het artikel over de oudercommis
sies dus ook is, het staat als een paal boven
water, dat ze dienen om de ouders
schoolgaande kinderen met die b e p
school en met de onderwijzers in contact te
brengen. En het is aan groote twijfel onder
hevig, of de oudercommissies als zoo
danig bevoogd en gerechtigd zijn om een
algemeene propaganda voor 'de openbare
6chool te voeren, gelijk dat thans in Delft
het geval is.
Oudercommissies zijn officieele lichamen,
ingesteld door het gemeentebestuur, dat hen
in staat stelt om goed te functioneeren, doch
moeilijk een subsidie kan verleenen om op
de boven omschreven wijze propaganda te
maken voor de openbare school.
Het is toch ook een wethouder van onder
wijs niet geoorloofd om in k w a 1 i t e i t als
propagandist voor een bepaalde schoolrich-
ting op te treden. Hij heeft het openbaar on
derwijs goed te verzorgen en aan het bijzon
der onderwijs recht te doen, doch meer niet.
En zoo kan de taak van een oudercommis
sie niet anders zijn dan de goede samen-
zeen), Haarlem, Haarlemmerliedv- en Spa..rn-
.woude, Haarlemmermeer, Heemskerk, Heem
stede, Hillegom, Lisse, Velsen (IJmuiden)
Wijk aan Zee en Duin en Zandvoort.
J. F. HULSWIT. t
De heer J. F. Hulswit, oud-wethouder van
Haarlem en oud-directeur der Haarlemsche
Machinefabriek, is alhier overleden in den
leeftijd van 75 jaar.
BOLL. MIJ. VOOR WETENSCHAPPEN.
De Hollandsche Maatschappij voor Weten
schappen, gezeteld te Haarlem, hield 16-Mei
haar 177ste algemeene vergadering in haar
gebouw aan het Spaarne, onder voorzitter
schap van Jhr. Mr. Dr. A. Roëll. Deze her
dacht verschillende geleerden, die door den
dood aan de kring der My. zyn ontrukt: den
bioloog Martinus Willem Beyerinck, den
anatoom Lodewijk Bolk, Hendrik Zwaarde
maker en Cornells Evkman; van de directeu
ren: Mr. Dr. W. F. van Leeuwen, J. M. D.
Graaf van Lynden, J. Dudok van Heel en Ir.
M. G. van Heel. Aan het oudste lid, Prof.
Hugo de Vries, werd naar aanleiding van zyn
Een dlrectenr-generaaL
De kern van hetgeen als verbetering van
der bestaanden toestand wordt voorgesteld,
bestaat in de vervanging van de tegenwoor
dige afdeeling Handel en Nijverheid van
het Departement van den Minister door een
nieuwe aanzienlijk uitgebreide afdeeling.
Aan het hoofd daarvan zal moeten staan
een leider die economisch geschoold,
staat is de telkens actueele vraagstukken ïr
hun voortdurende wisseling te onderkennen
te bestudeeren en tot onderwerp van zijn
voorstellen aan den minister te maken. Hij
:al daarbij in voortdurend contact met hel
bedrijfsleven moeten staan en door zijn be
kwaamheid en ruimte van blik met dat be
drijfsleven veelzijdige relatie kunnen onder
houden. Dienovereenkomstig wordt de posi
tie van den leider der afdeeling gedacht mei
den rang van directeur-generaal en een wed
de van f 12.000.
De Directeur-generaal zal de leiding heb
ben over zijn afdeeling die, naar de ministei
zich voorstelt in wezen uit drie onderdeeien
zal bestaan, welke hij voorloopig als volgt
zou willen aanduiden:
A. Algemeene economische politiek in het
bijzonder ook de handelspolitiek.
B. Economische voorlichtingsdienst.
C. Uitvoering van speciale wetten en alle
onderwerpen welke niet onder A. en B. be
hooren (Octrooi-wet, wet Kamer van Koop
handel, Handelsregistratiewet. Winkelslui
tingswet, Merkenwet, technische voorlich
tingsdiensten, middenstandszorg, enz.).
Al deze drie onderdeeien zullen onder de
algemeene leiding staan van den directeur-
generaal. Echter zal, naaf de minister zich
voorstelt, zijn feitelijke bemoeiing met elk
der drie verschillend zijn. Wil hij zijn eigen
lïjke taak goed kunnen vervullen, dan zal
hij zich voor versnippering en overlading
moeten behoeden, wat zal medebrengen, dal
hij met name voor de leiding van zaken bij
de onderdeeien B. en C. zal moeten kunnen
-ekenen op personen, aan wie hij zijn op
i bij
fo-fari* "lidmaatschap^8"de^goude^ ™dSSSIiKS™'" -
der Mp. aangebeden. Na bet jaarverslag van over ,,™T, ra™ Pn '',0 hpm
den secretaris hield Prof. Dr. F. A. Vening mnen van hun gestie zullen
Meinesz uit Hilversum een rede over „de ^a^ee^n^n^v.' maar ?an wie vonr hpf
wetenschappelijke beteekenis der reizen met I cIk! J n h,,n werk- Pn de dagelijk
Hr. Ms. K II en K XIII. f u'|vwnng een groove mate van vrij
NED. CHR. GRAFISCHE BOND
algemeene vergadering
te putten
OPENINGSREDE BESPREKING
JAARVERSLAGEN
Gister is in het vacantie-oord van het
C. N. V. te Putten de twee-jaarlijksche al
gemeene vergadering gehouden door den
Ned. Chr. Grafischen Bond onder leiding
van den voorzitter, den heer J. Hofman,
van Amsterdam, die in zijn openingswoord
herinnerde aan het kwaad der werkloos
heid en de economische inzinking. In de
grafische bedrijven schommelt het werkloos
hcidspercentage tusschen 4 en 5 pCt.
Spr. vestigde vervolgens de aandacht er
op, dat niettegenstaande den minder goeden
gang in het bedrijfsleven, zich in de arbei
dersbeweging de curve nog steeds in stij
gende richting beweegt.
De christelijke vakbeweging neemt ver
houdingsgewijs het sterkst in omvang toe.
In de twee jaren waarover het verslag loopt
nam het ledental van den Ned. Chr. Grafi
schen Bond met 188 toe. Hadden alle af-
deelingen in dezen vooruitgang hun
deel geleverd, dan was men niet op jöö
blijven staan en zou een toeneming met
30Ó leden ongetwijfeld zijn bereikt.
Nadat staande de nagedachtenis der 17
overleden Bondsleden door de aanwezigen
is herdacht, vervolgde de voorzitter zijn rede
en werd teruggezien op wat tot stand kwam
in een tijdperk van twee jaren, in de eerste
plaats de pensioenregelingen, waarvoor mis
schien binnen niet al te langen tijd ook de
boekbinders het werk weer zullen opvatten.
Verheugend is het dat, de strijd tegen het
pensioenfonds op een mislukking is uitge-
loopen. Tevens mag blijdschap worden uit
gesproken over het tot stand komen van
de ziektewet. Spreker wees verder op de
beteekenis van de gebeurtenissen in het
boekdrukkersbedrijf bij de vernieuwing
der collectieve overeenkomsten. Dat bij het
misloopen der onderhandelingen de christe
lijke arbeiders de meeste critiek zouden
moeten verduren lag voor de hand. De cri
tiek vooral zooals die in de ons geestver
wante pers werd geuit was, heel vriendelijk
uitgedrukt, sterk eenzijdig. Bovendien, toen
bleek, dat het bestuur van het Christelijk
Nationaal Vakverbond ons standpunt goed
keurde, werd dit feit aangegrepen als een
oorzaak van zoodanige critiek op onze
christelijke arbeidersbeweging, die veel leek
op bestrijding.
De steun van onze beweging in de zoo
moeilijke dagen voor Bond en leden heeft
onze hooge waardeering. De saamhoorigheid
onzer christelijke arbeidersbeweging is er
door versterkt. Echter, al moge de christe
lijke pers o.i. een onjuiste houding hebben
aangenomen, daarin mag geen reden liggen
die pers nu te bestrijden of tegen te wer
ken. Heel de christelijke actie in ons land
moet één zijn en blijven.
Tenslotte stond spr. stil bij de beteekenis
•van twee te behandelen voorstellen welke
bijzonderlijk de aandacht vragen n.l. dat
tot het benoemen van 'n vierden gesalarieer-
den bestuurder en dat tot het instellen van
het fonds voor bijzondere doeleinden.
Spr. besloot met de beste wenschen voor
het werk dat wacht, een tevergeefsch werk
indien God het niet doet.
.In de gistermiddag voortgezette vergade
ring werden door den voorzitter nog ver
welkomd vertegenwoordigers van Duitschc
zusterorganisaties.
Over liet verslag van den secretaris, den
neer J. Schipper, werd door afgevaar
digden van 13 afdeelingen het woord ge
voerd.
Zwolle bracht hulde aan het hoofdbe
stuur, met name aan het D. B. en den voor
zitter. Dordrecht sloot zich daarbij aan
en informeerde naar de moeilijkheden, die
sommige afdeelingen bij de propaganda on-
uervmden.
Den Haag vroeg naar het aantal leden
aai naar zusterorganisaties overgeschreven
werd, terwijl de afgevaardigde voorts het
werk der afdeelingen ten aanzien van do
sociale scholing der leden besprak.
jSterd.am dankte voor den arbeid
voor de sociale schpling der jeugdige leden,
terwijl den secretaris hulde gebracht werd
voor zijn keurig verslag'en zijn arbeid als
secretaris van de leerlingencommissie. Spr
drong er voorts op aan dat er van het
Jheid zal moeten worden gelaten. Als leïdL J nen bTgiünau
van den voorlichtingsdienst is gedacht een
hoofdambtenaar met den rang van direc
teur en een wedde van 9000.
Wat onderdeel C. aangaat, zal 't leeuwen
deel van den hier verrichten arbeid kunnen
plaats vinden onder leiding van een daar
voor in het bijzonder geschikt hoofdambte
naar met den rang van administrateur die
door regelmatig contact in den geest van
den directeur-generaal werkzaam is.
Een economische raad.
Nauwe samenwerking met belanghebben
de kringen is noodig.
Het is daarom, dat de minister zich voor
stelt, de instelling te bevorderen van een
Economischen Raad. Een wetsontwerp, ge
grond op art. 78 der Grondwet, voor zoodani
ge instelling, zal spoedig bij de Staten-Gene
raai aanhangig worden gemaakt, nadat het
onderhavige ontwerp tot wet verheven is.
Die Raad, waarin zoo veelzijdig mogelijk
het bedrijfsleven zal zijn vertegenwoordigd,
zal tot taak hebben, advies uit te brengen
over onderwerpen, de economische politiek
rakende, waaromtrent zoodanig advies aan
hem zal worden gevraagd of waaromtrent hij
advies aan de Regeering meent te moeten
geven. Langs dien we zal in voortdurende
1 samenwerking van den Raad met den Di
recteur-Generaal, zoo goed mogelijk worden
verzekerd, dat de stem van de praktijk zich
onbelemmerd en op zoo ruim mogelijke
schaal kan doen hooren, zonder dat de ver
antwoordelijkheid ook maar in het minst
van den minister wordt afgenomen.
Om dit alles mogelijk te maken, wordt
thans het benoodigde geld aangevraagd.
Het geheele plan zal ongeveer f 200.000 per
jaar vragen, doch voorloopig kan met f 40.1100
worden volstaan. Het geheel wordt onderge»
bracht in het hoofdgebouw van het departe
ment; enkele andere afdec' igen zullen moe
ten verhuizen. Met 1 Juli zou de dienst kun
nen hp f? in nor.
C. N. V. zelf meerdere propaganda voor het
tuberculosefonds „Draagt Elkanders Lasten'"
zal uitgaan, bijv. door het schrijven van
propaganda-artikeltjes in de onderscheidene
bladen der vakbonden.
Voorts keurde spr. het af dat het lot der
boekbinders bij de onderhandelingen over
de coll. arbeidsovereenkomst aan dat der
typografen gebonden werd.
Assen vroeg of men z'n kantoorperso
neel, nu alle enuit dames bestaande, niet
zou kunnen vervangen door mannen, hoof
den van gezinnen.
Groningen keurde de pessimistische
toon in het verslag, ten aanzien van dï
ledenwerving door de afdeelingen af. Spr.
acht de toestand zoo slecht nog niet. Hij
dringt er echter op aan, dat de bond in ieder
bedrijf een vertrouwensman zal aanstellen.
Namens Rotterdam I werd nog hulde
gebracht aan de vaktechnische commissie,
terwijl Rotterdam II en Sn eek dank
ten voor de uitgave der „Technische Wen-
Ba a r n klaagde over de weinige belang
stelling der jeugdige leden voor sociale
scholing.
Het verslag van den secretaris
De secretaris beantwoordde daarna aller
eerst de klacht over do opmerkingen van
het H. B. ten aanzien van de activiteit der
afdeelingen inzake ledenwerving. Het H. B.
meent daartoe het recht te hebben als het
zelf tekortkomingen constateert. Dat er zoo
veel leden naar zusterorganisaties overgin
gen wordt door spr. toegeschreven aan het
feit, dat jeugdige leden, christelijk opge
voed. op rijperen leeftijd tot een andere
levensbeschouwing overgaan. Wat de pro
paganda voor „D- E. L." betreft, het H. B.
deed aan de aanmeldingsformulieren voor
den Bond ook een aanmeldingsformulier
voor „D. E. L." verbinden, met goede resul
taten. Verhoudingsgewijs is het aantal der
deelnemers uit den N. C G. B. goed te
noemen.
De positie der boekbinders is op eigen
verlangen aan die der typografen verbon
den. Bij spr.'s bezoek aan de afdeelingen
der boekbinders, bleek, dat men daar in geen
geval een conflict wenscht om tot verbete
ring der arbeidsvoorwaarden te- komen. Op
het bondskantoor werkt 1 volwassen be
diende. Voor meerderen is er geen toekomst.
Groningens klacht over pessimisme, is on
juist Spr. heeft alleen feiten geconstateerd,
waarmede de afdeelingen rekening kunnen
houden. Ook het H. B. kon niet alles doen
wat het graag gewenscht had, bijv. ten aan
zien van het jeugdvraagstuk. Het ontbrak
echter aan tijd bij de gesalarieerde bestuur
ders.
Spr. geeft graag toe, dat er geen vrouwen
buiten het gezin arbeid moesten verrichten,
maar waar er vrouwen in de grafische be
drijven werken, dienen zij
zijn.
Het groote aantal royementen het vorige
jaar was een gevolg van de invoering van
het pensioenfonds. Dat aantal was echter
niet verontrustend.
Spr. wees voorts op het belang der sociale
scholing met het oog op het verkrijgen van
goede afdeelingsbestuurders, terwijl hij op
versterking van de positie van den bond in
de lithografische bedrijven aandrong.
Na repliek van de afgevaardigden en een
kort wederwoord van den secretaris, werd
het verslag goedgekeurd.
De linanciën
ADVERTENTIE N:
Van 1 tot 5 regels1.17%
Elke regel meer0.22%
Ir.gez. Mededeelingcn
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend g.ig
10e Jaarganr
Voornaamste Nieuws.
Ingediend is een wetsontwerp tot instel
ling \an n economische voorlichtingsdienst,
Jaarvergadering van den Ned. Chr. Grafi-
schen Bond te Putten.
(blz. Z)
VolLSI? dae en. zesticsle z>tting van den
Volkenbondsraad wordt het Duitsch-Oosten-
njksche Tolunie-plan besproken. Eenstern-
GcSshoT VerWij2ins naar het Haagsche
In de Europeesche Commissie houdt Litwi-
noff een gematigde rede.
de rust weergekeerd. Een mo
narchistisch bisschop verbannen.
Landing van drie Fransche militaire vlieg
tuigen op Duitsch grondgebied.
(blz. 5)
AJwmeene wgaderinR van den Ned. Chr,
Ambtenaarsbond te Den Haag.
Het 50-jarig ambtsjubileum van Dr J II
Gunning J.H.zn.
De Rijksmiddelen over de maand April.
(blz. 9)
Wat de torenklokken ons vertellen, door
t. J. de Jongh Jr.
Het Communisme in de practijk.
«JSl? orde was h'erna het financieel
verslag. Daaraan ontleenen we dat het eigen
ziekenfonds bij de invoering van de ZieMe
RnnH t werd. Het vermogen van den
fonHc bK ^aRt thans 226.125.70. Het Zieken
f M°g 32.138.93. Het vermogen
van de werkloozenkas steeg tot 138.539.S8
Van de zuivere ontvangsten kon 48 pCt ge
reserveerd worden. Uitgekeerd werd een be
drag van 15.743.72.
n°°rdi weit Kevoerd d00r de afdee
lingen Dordrecht, Rotterdam, Den
Haag, Zwolle, Utrecht, Leiden
Wagemngen, Alphen a. d. Rijn
x r o n 1 n g e n en A m s t e r d a m.
Naar aanleiding van de gemaakte opmer-
King zeide de penningmeester, de heer H
SJSchenau, dat het jaar
HL opzichte van de werkloosheid der
2; zae.r geweest is. Het schijnt
wïlfi
5BS! me" zoo gunstig zal zijn
Wel lijkt het gereserveerde kapitaal groot,
maar in een ongunstig jaar zal het zeker
noodig zijn.
Na meerdere detailpunten behandeld te
hebben werd ook het financieel verslag goed
gekeurd.
De voorzitter deelde nog mede dat
het H. B. steeds bezig is de uitkeerings-
condities voor de werkloozen te verbeteren.
Het acht dat beter dan naar verlaging der
contributie voor de werkloozenkas te streven
Ten aanzien van de redactie van het
..Grafisch Orgagn" werden vragen gesteld of
wenschen geuit door de afdeelingen Gronin
gen, Hoorn, Den Haag. Assen. Rotterdam en
Utrecht. Ze werden door den redacteur den
heer J. Hofman beantwoord, waarna de
tweede voorzitter, de heer J. M. van Nierop
hem, namens den Bond dankte voor zij
zeer gewaardeerden arbeid.
Nadat ook het financieel verslag van de
administratie van het „Grafisch Orgaan"
was vastgesteld werd de vergadering tot
's avonds geschorst.
De avondvergadering
In de avondvergadering verwelkomde de
voorzitter, den heer H. A m e 1 i n k, secre
taris van het Chr. Nationaal Vakverbond,
die daarop refereerde over „Vakbeweging en
Jeugd".
Spreker ontwikkelde daarbij de volgende
stellingen:
I. Hot vraagstuk van de voorbereiding van
den jeugdigen arbeider voor rijn verder le
ven, alsmede in t bijzonder do voorberei
ding voor den arbeid, is allereerst een
geestelijk zedelijk vraagstuk
Hiló ?«uLVan -het ieu*dwerk der christe
.vakbeweging is den jeugdigen vakge
noot in de voor hem zoo moeilijke eerste
Jaren van zijn leven als werknemer te die
wMrmtri!, 9t.eu"e.n b'i dp moeiliikheder
J J1 m Pcr,ode 'n aanraking
en in^Ti w V n ann zijn vakkundige
hÜ ®°cJa'e scholing, en hem blijvend aan
Mink! vakbeweging te hinden.
pchalve het geven van schriftelijke
dnnr u!ms:' 'S, dflarvoor noodzakelijk, dnt
door eiken vakhond jeugdclubs gevórmd
hen?»WanT zoowp| 'cugflzorg nis jeugd
beweging in harmonische eenheid aan dit
doel worden dienstbaar gemaakt
IV In de jeugdclubs worde gegeven vak
kundige voorlichting en sociale scholing
Deze laatste worde zooveel mogelijk in ver
band gebracht met den practischen arbeid
der eigen organisatie en dien der christe
lijke vakbeweging in het algemeen. Gepasto
ontspanning worde gegeven, die echter zoo
veel mogelijk dienstbaar gemaakt wordo
aan het eigenlijke doel van het jeugdwerk.
Daarnaast leere men de jeugd verstaan do
groote beteekenis, die de arbeidende stand
heeft voor heel onze volksgemeenschap, en
kweeke men liefde voor de christelijke vak-
en arbeidsorganisatie, als de vertegenwoor
diging van het christelijk deel van dien
V. Met het oog op de massabeweging, dié
de christelijke vakbeweging geworden is en,
naar verwacht mag worden, nog veel meer
worden zal, 13 het noodzakelijk op „kern
vorming" bedacht te 7.ijn. Daarvoor kunnen
plaatselijke en landelijke cursussen, voor
de jongeren van 1720 jaar k 21 jaar, goed»
I diensten bewijzen.
VI. Zal dit werk in een vakbond met een
groep jeugdige leden van eenigen omvang
slagen, dan is het noodzakelijk, dat een
man, speciaal daarmede worde belast
VII. Het C. N. V. geve bij dit werk, dat
door de afzonderlijke vakbonden verricht
moet worden, voorlichting en leiding. Het
brenge eenheid in het te volgen systeem;
het.schenke aandacht aan de „opleidirtg" en
de voorlichting van jeugdleiders. Noodig is
daarvoor, naast schriftelijke voorlichting,
het houden van bijeenkomsten met jeugd
leiders.
Een zeer geanimeerde discussie volgde op
dit referaat
De aandacht werd gevestigd op den per
soon van den jeugdleide r. Hij moet zicli
op het standpunt der jeugdige vakgenooten
kunnen stellen. Het werk van de adspiran-
tenclubs moet tot het vaktechnische beperkt
blijven. Er moeten geen sociale onderwer
pen aan de orde gesteld worden.
Gevraagd werd hoe te handelen op plaat
sen, waar het aantal jeugdige vakgenooten
uit den aard gering is. Kan het C. N. V. niet
meer voor de soc. scholing doen? Welke is
te dezen aanzien de taak van de kerk?
De nadruk werd anderzijds gelegd op het
evangeliseerend karakter der jeugdbeweging
Is meerder contact met de bestaande
jeugdorganisaties niet gewenscht?
Verloor de inleider het feit der zonde niet
te veel uit het oog? Was zijn program niet
al te idealistisch en ietwat overladen? Is
de vrije tijd ook van de jeugd niet reeds
te zeer gevuld?
Repliek van den heer Amelink.
De heer A m e 11 n k,hierna de sprekers
beantwoordend, legde allereerst nog eens
den nadruk op de taak van het gezin, de
school en de kerk ten aanzien van het
sociale vraagstuk. Spr. ontkende dat hij geen
voldoende aandacht aan de zonde en haar
invloed geschonken zou hebben. Spr.'s heele
betoog was erop gericht om aan de zonde
en haar invloed tegenweer te bieden. Bij
zonder de jeugd heeft dat noodig.
De taak van de vakbeweging is niet die
der kerk. De kerk heeft het evangelie te
prediken. Het is haar van God opgedragen.
De Chr. Vakbeweging heeft een andere taak,
n.l. het recht Gods te dienen op het terrein
der maatschappij.
Komende tot een bespreking van de be
staande jeugdorganisaties, zeide spr., dat zij
in het verleden goed werk gedaan hebben,
en nog goed werk doen. Vele van de leiders
der vakbeweging van thans hebben hun op
leiding in de jongelingsvereeniging genoten.
De Jongelingsvereenigingen moeten hun so
ciale onderwerpen blijven behandelen. De
algemeene Chr. sociale scholing moet op de
jongelingsvereenigingen gegeven worden. De
vakbeweging moet bijzonder sociale scholing
geven aan de hand van de actueele gebeur
tenissen des leven.
Er is te dezen aanzien volkomen over
eenstemming tusschen dc leiders der chr.
jeugdorganisaties en die der chr. Vakbewe
ging. De Ned. Bond van J. V. op G. G. zendt
z'n leidraden voor de behandeling der maat
schappelijke onderwerpen aan het C. V. V.
ter inzage.
De leden der vakbeweging moeten per
soonlijk contact houden met de jeugdorga
nisaties.
De heer Amelink behandelde voorts tal
van détailopmerkingen. Als in kleine plaat
sen iedere organisatie niet z'n eigen jeugd
club kan hebben, dan zal men moeten eom-
bineeren. Spr. geeft toe dat ook de tijd van
do jeugd vrij bezet is. Het komt er echter
op aan de jongelui voor deze zaak te inte
resseeren. Dan zal het tijdsbezwaar niet
meer bestaan.
Spr. besprak tenslotte de taak der Vakbe
weging ten opzichte van de meisjes, die in
de fabrieken werken.
De Voorzitter herinnerde er in zijn
slotwoord aan dat de N. C G. B. de eerste
organisatie was die zijn taak ten aanzien
van de jeugd begrepen heeft. Hij heeft het
werk aangevat, door de moderne vakbewe
ging gevolgd. De N. C G. B. zal met zijn
jeugdarbeid voortgaan.
De heer Amelink dankte spr. voor z'n
interessant en met zooveel enthousiasme uit
gesproken woord.
Do vergadering werd hierna tot heden*
morgen verdaagd.
