£üruuir ^rittsdjr o uraut
AidA
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
BINNENLAND.
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.25
(Beschikkingskosten f 0.15.)
Per week 0.25
Voor het Buitenland bij Weke*
lijksche zending 6.—
Bij dagelijksche zending 7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7% cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 3344 MAANDAG 4 MEI 1931
ADVERTENTIE N:
Van 1 tot 5 regels147%
Elke regel meer0.22%
Ingez, Mededeelingen
yan 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
10e Jaarganc
Dit nummer bestaat uit DRIE blader
EERSTE BLAD.
t GROEN EN GROF.
Het spreekt van zelf, dat de roode pers
het ontwerp van Minister Donner afkeurt
Toen nog niemand wist, welke maatregelen
de regeering zou voorstellen, hield het
Volk reeds een zeer eenzijdige en tenden-
dieuze enquête, om op die wijze argumenten
te verzamelen tegen wat zou kunnen komen.
En nu het ontwerp er is, en de Minister
slechts de meest gruwzame en meest-kren-
kende godslastering strafbaar wil stellen, nu
spreekt het wel vanzelf, dat de roode pers
bij het eens ingenomen standpunt volhardt.
Wij twijfelden daar niet aan en hadden
ïiiets anders verwacht; de S.D.A^P. kan
haar anti-godsdienstig karakter niet verloo
chenen *n men spreekt ,en schrijft nu een-
maal overeenkomstig den geest, uit welken
men leeft.
We hadden echter hoop en we hebben
deze nog dat men in liberalen kring niet
vijandig-afwijzend tegenover Mr. Donners
voorstel zou staan. In onze verwachting
echter, dat „de Groene Amsterdammer" een
geheel aparte uitzondering zou zijn, werden
we teleurgesteld.
We ontvingen namelijk ,cen ander groen
blad, dat zich volkomengedraagt als de
spottende Groene: het is de „Indische Post",
welke in haar nummer van 21 Maart een
waardig en dus gruwelijk! pnwaardig pen
dant levert voor het Amsterdamsehic Week
blad. De schrijver van beide1 stükken kon
dezelfde zijn.
Want niet alleen dat in e'eh bèkfoonde
inzending op een humorprijsvraag Gods
Naam eenige malen wordt misbruikt; een
apart schetsje over vloeken lijkt als twee
droppels- water op het schandelijk geschrijf
van Frajxs Coenen in de „Groene".
Een kastelein houdt met zijn klant een
ochtendpraatje en ze zijn 't er roerend over
eens, dat een „vloekverbod" voor Indië niet
minder dan een ramp zou zijn. Hun con
clusie is, dat 'n man van veertig jaar geen
kind meer is en dus zoo nu en dan eens
gelegenheid moet hebben om krachtig te
vloeken. Dan leeft men pas behoorlijk.
De klant vertrekt dan ook met het vaste
voornemen om straks „kokkie eens flink uit
te vloeken, want hij heeft in den laatsten
tijd rechtmatige klachten over het eten."
Wij meenen, dat de Indische Post een
liberaal blad is, en we denken er niet over,
omliberale bladen in ons land aansprake
lijk te stellen voor dit schandelijke geschrijf;
maar we moeten toch verklaren, dat dit
liberalisme ons tegen de borst stuit. En we
vermoeden, dat de inlandsche „kokkie"
weinig respect zal hebben voor den „Chris
ten" uit Nederland, die aldus de hoogheid
van zijn God aanrandt Hier zou het woord
van Dr. Kuiper, zoo kwalijk door het Va
derland uitgelegd, van pas zijn, dat hei
dendom en bijgeloof dichter bij het Chris
tendom staan dan een vloekend en spottend
liberalisme.
DE HISTORIE DER „JAMMEREN".
Het heeft even geduurd, voor deNeder-
lander reageerde op hetgeen wij en onze
lezers te berde brachten naar aanleiding van
de „jammerrijke" Hoogeveensche historie.
Doch Zaterdagavond kwam het antwoord,
dat ons volkomen bevredigt. Het blad merlct,
naar aanleiding van wat de Standaard
en wij schreven, na vastgesteld te hebben,
dat de toon zeer welwillend was, het volgen
de op:
Wat de zaak betreft: het schijnt, dat
ergens christelijk-historische candidaten
aanbevolen zijn vanwege de vooraan
staande plaats, die zij in de Hervormde
Kerk innemen. En dat elders een christe
lijk-historische kiesvereeniging zich zelf
heeft aangediend als „als 't ware uitgaan
de van de Hervormde Kerk". Nog meer
desgelijks wordt ons geschreven.
Liefst zouden wij de stukken zien, eer
wij ons definitief oordeel geven. Maar het
blijkt ons, dat dit eenigen tijd zou vorde
ren. Zwegen wij echter tot aan dat ietwat
-verwijderde tijdstip, dan kon ons zwijgen
een min gunstïgen indruk maken.
Daarom thans dit woord: wanneer wij
een bepaald gedrag aan anti-revolutionai
ren kant betreuren, dan wordt een soort
gelijk gedrag aan christelijk-historischen
kant natuurlijk door ons met klem afge
keurd.
Kerkelijke richtingvragen op het erf
van een,der kerken mogen bij het werven
om politieke stemmen niet woi'den in ge
ding gebracht.
Ginds niet. En hier niet.
Vervolgens meent de Nederlander,
dat op hooger plan de vraag wel eens
onderzocht mocht worden,
in hoeverre er sociologisch een parallel is
te trekken tusschen hetgeen op kerkelijk
èn op politiek erf in den loop der jaren
zich voltrokken heeft.
Men noeme dan naast Kuyper niet Loh-
man gelijk steevast geschiedt doch
Hoedemaker. Waarom zijn die twee na
1880 zoo ver uiteengegaan?
Best mogelijk, dat die vraag, nu we reeds
een halve eeuw na 1880 leven, zonder te veel
hartstocht in bespreking zou kunnen ko
men; maar de behoefte aan die bespreking
gevoelen we voorshands nog niet. Voor het
heden onderschrijven we volkomen de con
clusie van de Nederlander:
Doch met verkiezingsblaadjes in verkie
zingsdagen over kerkelijke geschilpunten
klimt men inderdaad geenszins tot de
hoogte, die voor een zuivere behandeling
van het probleem onvoorwaardelijk ver-
eischt is.
Natuurlijk niet, want die verkiezingsblaad-
jes worden niet geschreven om verheldering
te brengen, doch om met kerkelijk aas, poli
tieke visch te verschalken.
En het moet ons toch van het hart, dat we
niet goed begrijpen, ho'e de Nederlan
der kan zeggen, dat ergens (wij onder
strepen dit nu) bij de verkiezing de kerk in
't. geding is gebracht. Immers, tenzij wij ons
vergissen, werd het in eerste instantie door
ons aangewezen blaadje door de redactie
vande Nederlander aanbevolen
als bizonder geschikt. Het versoheen om zoo
te zeggen, onder de rook van de Residentie
en was, als wij ons wel meenen te herinne
ren, pasklaar te maken voor heel het land.
Dit laatste voegen we er weer aan toe,
want daarin zou de verklaring kunnen schui
len. De redactie zou de „romp" onder de
oogen gehad kunnen hebben en niet de arm
zwaai met de aanbeveling der candidaten.
Overigens zal het ons aangenaam zijn als
de Nederlander, na de aanvankelijke
beoordeeling, van de genoemde gevallen na
der kennis nam en ze in bespreking bracht.
Mogelijk, dat door wederzijdsche welwil
lende actie het kwaad uitgeroeid kon wor
den. Want het i s, naar ons inzien, een
kwaad onder de verkiezingszon.
AMSTERDAM
GEZAMENLIJKE VERKOOPRECLAME.
De georganiseerde kruideniers te Amster
dam zullen in onderlinge samenwerking 'liet
publiek voorlichten en gezamenlijk reclame
voeren door middel van het centraal bureau
voor verkoopreclame. Er zal o.m. een weke-
lijksch orgaan worden uitgegeven, het Cebu-
nieuws, dat de zelfstandige kruideniers,
onder hun clientèle zullen verspreiden. Daar
mee komen de alleenstaande ondernemers
in het kruideniersbedrijf, die den gezamen-
lijken inkoop reeds kennen, in Cili nieuwe
phase, die van den gezamenlijken verkoop.
OPGELEGDE SCHEPEN.
Het totaal opgelegde schepen te Amster
dam per 1 Mei bedroeg 33 Hollandsche met
een tonnage van 170231, 2 Engelsch'e met een
tonnage van 9261 en 1 Noorsch met een
tonnage van 3139.
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN.
De meeste partijen zijn met hun lijsten
gereed. De Christ. Historische fractie zal
vermoedelijk in de oude samenstelling in
den Raad terug komen. De heer Ter Haar
treedt weer als lijsttrekker op en zeker had
men daar moeilijk een meer populair man
vooraan de lijst kunnen plaatsen. Ze heb
ben bovendien in sommige opzichten de poli
tieke wind mee.
Zoo lijkt het met de communisten niet
Ze zullen niet alleen rekening moeten hou
den met een lijst Lisser, maar ook de
revolutionaire arbeiders brengen onder lei
ding van Kitsz hun beste menschen in het
vuur.
Bovendien is Mevr. van Zelm-van den Berg
die voor sommigen toch een zekere attractie
was, van de lijst verdwenen. En W ij n k o o p
staat op No. 3. Dat is toch wel heel hard.
Dat hij achter den officieelen leider Seegcrs
zou komen, wat te voorzien, maar dat hij
ook nog een geheel nieuwe, onbekende Mos-
coviet voor zijn neus krijgt is toch wel een
beetje al te erg. Nu zal hij er wel komen,
als Lisser niet te veel stemmen uit de oude
Wijnkoopgroep krijgt. Maar loopt het cijfer
van Lisser wat op, dan kan hij misschien
met de hakken over de sloot komen. Dat is
voor hem pijnlijk en niet verdiend, al zou
de .Raad ongetwijfeld geen zwaar verlies
lijden door zijn vertrek.
De vrijheidsbond moet ook een van zijn
beste leden missen. De heer Mr. J. Rutgers
komt niet meer op de lijst voor. In zijn
plaats krijgen wij d'a heer J. de Hoop, die
in bioscoopkringen meer bekend schijnt en
voor wien men ook reeds bij de statenver
kiezing in de bioscopen reclame heeft ge
maakt. Wij verdenken den Vrijheidsbond er
van te willen profiteeren van deze gemak
kelijke en wellicht doeltreffende manier om
voor do lijst der liberalen, stemmen te
Een versterking van de fractie dimkt ons
echter deze persoonswisseling niet. Mr. Rut
gers was iemand die in Raadskringen was
gezien, een rustig en bekwaam man.
Zoo worden de veranderingen vele en zal
de nieuwe Raad een heel ander beeld ver-
toonen dan de oude.
DEN HAAG
ERNSTIG ONGEVAL.
Gistermiddag ongeveer 4 uur had bij de
tramhalte van de tram WassenaarDen
Haag bij het laantje tegenover het Bosch
hek, een ernstig ongeval plaats, waarvan de
heer W. A. B. en mej. W. C. J. H., beiden
wonende Lange Poten 3, alhier, het slacht
offer werden.
Beide personen bevonden zich ter plaatse
om de tram af te wachten, toen eenauto
in volle vaart uit de richting Leiden iangs
kwam. Bij het houten bruggetje raakte de
chauffeur blijkbaar het stuur kwijt. Daar
door kwam hij in aanrijding met de twee
wachtende personen, die beiden gewond
werden.
Mej. H. bekwam een gecompliceerde rech
terbeenfractuur en een fractuur aan beid+>
armen, terwijl de heer B. een hoofdwond
en een breuk aan het linkeronderbeen be
kwam.
Beiden werden door den Gem. Geneesk.
Dienst naar het ziekenhuis aan den Zuid-
wal vervoerd.
De auto kwam door de vaart over de brug
leuning boven het water te hangen.
De politie was spoedig ter plaatse en
maakte proces-verbaal op.
DE OORKONDE VAN DEN
ESTAFETTERIT.
Aan H. M. de Koningin aangeboden.
Zaterdagmiddag is op het Huis ten Bosch
aan H. M. de Koningin aangeboden de oor
konde der Federatie van Landelijke Rijver-
eenigingen, tot besluit van een estafetterit,
waarvoor de deelnemers Donderdag jl. uit
Leens startten.
Tegen het vastgestelde uur vertrok de rui
terstoet van het Malieveld naar het Huis
ten Bosch, voorafgegaan door de muziek
van de huzaren en reed do laan naar het
Kon. Paleis op, alwaar H. M .de Koningin
met den Prins en Prinses Juliana, alsmede
een klein gevolg, zich op het bordes hadden
opgesteld.
Nadat de stoet voorgereden was en de
ruiters zich hadden opgesteld, klonk het
Wilhelmus.
Hierna overhandigde de voorzitter der
Federatie, Jhr. van Coehoorn van Sminia,
de oorkonde aan H. M., waarbij hij een
korte toespraak hield, welke door de Ko
ningin werd beantwoord.
Vervolgens stelde hij de leden afgevaar
digden der deelnemende vereenigingen aan
de Kon. Familie voor.
Daarna defileerden de ruiters voor de
Koninklijke Familie, waarop men weder
met de muziek voorop langs het Bezuiden-
hout naar het Malieveld terugkeerde.
GOUDA
LIBERALEN EN ECON. GROEP.
De samenwerking tusschen de Vrijheids
bond en de Economische groep voor Ge
meentebelangen. gaat ondanks de daartoe
m het werk gestelde pogingen niet door. De
Vrijheidsbond had voorgesteld, den heer
Zanen No. 3 op de lijst te plaatsen, zoodat
diens verkiezing verzekerd was. Maar de
Econ. Groep scheen nog meer wensehen te
hebben, en de Vrijheidsbond kon deze niet
inwilligen, zoodat geen samenwerking kon
worden verkregen. Wij gelooven dat de
Vrijh. Bond de nadeelen van deze misluk
king zeker bij de a.s. Gemeenteraadsver
kiezingen zal ondervinden.
Uit de Antirev. Partij.
CANDIDATENLÏJST GEMEENTERAADS
VERKIEZING STAD a. h. HARINGVLIET.
De antirev. candidatenlijst voor de a.s. ge
meenteraadsverkiezing te Stad a.h. Haring
vliet is als volgt samengesteld: 1. J. van
Sprang; 2. C. Arensman A.Pzn.; 3. H Trom
mel Jz.; 4. J. Wagner; 5. D. Saarloos; 6. A.
van Biert; 7. W. P. Jelier; 8. P. G. Diepen
horst; 9. L. van Biert; 10. M. Koppenaal Az.
HOE FLAKKEE ZICH HIELD.
Men schrijft ons:
Bij de verkiezingen voor de Prov. Staten
van Zuid-Holland nam Flaklcee altijd een
belangrijke plaats in. Toen in 1901 de Staten
in onze provincie naar rechts om gingen
had Flakkee in deze victorie geen klein aan
deel gehad. Onder het liberale juk kon
Flakkee nimmer groote invloed uitoefenen,
omdat de liberale schaar er wel voor zorgde
dat de districten zóó verdeeld werden, dat
rechtsche stemmen zonder invloed bleven.
Maar toen hierin verandering kwam en alle
stemmen van Flakkee gingen meetellen,
wierp Flakkee een geducht gewicht in de
schaal. En er werd altijd trouw gestemd op
dit anti-rev. eiland.
Eerst bij het optreden van Ds. Kersten
kwam hierin verandering. Kon de a.-r, partij
op Flakkee altijd op een 8000 stemmen reke
nen, in 1925 bij de Tweede Kamerverkiezing
was de verhouding: 4039 a.-r. en 3037 op de
s. g. p. Niet minder dan vijftig procent was
ons afgevallen. Waarschijnlijk verloren we
de andere 1000 stemmen aan de plattelan
ders, die in '25 op Flakkee geducht gewerkt
hadden. Bij de Statenverkiezing van '27
handhaafde de s. g. p. zich en wist 3060 op
hun lijst te vereenigen en in '29 bij de Twee
de Kamerverkiezing ging deze partij nop
een stapje vooruit en bracht 3232 stemmen
uit, terwijl de a.-r. partij toen 4103 stemmen
behaalde.
En nu bij de j.J. Statenverkiezing kwam
plots de kentering: de s. g. p. zakte terug
tot 2737 terwijl de a.-r. partij klom tot 4618
stemmen. Alleen de gemeenten Dirksland,
Herkingen en Melissant brachten nog eenige
winst voor de s. g. p., overigens werden ze
op alle plaatsen zéér sterk terug gedrongen.
Zoo b.v. in Sommelsdijk met 50 st-, Den Bom
mei met 90 st., in Ooitgensplaat met 70 st,
in Oude Tonge met 30 st, Nieuwe Tonge met
66 st., Stellendam met 40 st., en in Ouddorp
(eenmaal het St.g. bolwerk) met 62 st.! Het
verblijdende hierbij is, dat al deze stemmen
weer ten goede zijn gekomen aan de a.-r.
partij.
Toch mag Flakkee, al zijn we dankbaar
met dezen uitslag, niet het „voldaan" er aan
toevoegen. De groote schaduwzijde bij deze
verkiezingen is, dat links met belangrijke
winst is gaan strijken. Rechts had slechts
een verschuiving van s. g. p. naar a.-r. maar
ging percentsgewijze in stemmenaantal ach
teruit, terwijl de Vrijh. Bond en meer nog de
s. d. a. p. winst behaalde. De s. d. a. p. klom
van 1030 st in '27 op 1497 in '31 en de v. b.
van 1601 in '27 op '1796 in '31.
Deze cijfers geven te denken. De v. b. mag
zijn winst toeschrijven aan het verlies der
platt partij maar de roode stemmen zijn van
jonge landarbeiders uit orthodoxen kring die
verlokt werden door de roode verkiezings
beloften en het pad der vaderen verlieten.
Het ligt op den weg der Kerk, en op den
weg van de rechtsche partijen te onderzoe
ken in hoeverre zij hier schuldig staan. Het
behoeft immers geen betoog dat er aan het
sociale leven op het platteland nog wel een
en ander mankeert
Daarom moge onze partij zich verheugen
-in den terugkeer van afgedwaalde broeders,
zij mag tevens niet onderschatten het be
denkelijk verschijnsel dat op een zwaar or
thodox eiland de partij van" ongeloof en re
volutie bij iedere verkiezing veld wint.
Hieraan de volle aandacht te lenken zal
op den weg liggen der plaatselijke kiesver-
eenigingen en der Flakkeesche hulpcentrale.
RECLASSEERINGSCONGRES
VAN HET LEGER DES HEILS
Gisteren en eergisteren is te Rotterdam
het reclasseeringscongres gehouden van het
Leger des I-Ieils. Zaterdagavond half acht
werd het aangevangen met een zeer druk
bezochte samenkomst in de „Verein", Witte
de Withstraat. Deze bijeenkomst werd geo
pend met het zingen van lied 112, waarna
werd gebeden en brigadier W ij k h u i z e n
een kort openingswoord sprak. Onder luide
teekenen van instemming stelde hij voor
een telegram te zenden aan den maatschap-
pelijken secretaris, kolonel Schuurman, die
door ziekte niet aanwezig kon zijn, rnaar
wiens toespraak werd voorgelezen. Hieruit
bleek o.m., dat er in het afgeloopen jaar
829 meer uren celbezoek zijn afgelegd dan
het vorige jaar en 396 cellen meer zijn be
zocht.
Vervolgens werden welkom geheetcn de
spreker, Ds. J. C. van Dijk, commandant en
inevr. Vlas, de chef-secr. kolonel en mevr.
Stankuweit, Mej. van Elzelinge, rijksambte-
naresse voor de reclasseeringsarbeid en de
heer Ledeboer, Directeur van het Rijks-Cen
traal Bureau der reclasseerings-instellingcn.
Daarna werd het woord verleend aan Ds. J.
C. van Dij k Ned. Herv. predikant te Bloe-
mendaal, om te spreken over
Mathilde Wrede
en haar arbeid onder de gevangenen. Hoe
wel Mathilde Wrede haar geheele leven
wijdde aan de gevangenen, heeft ze toch
niet stelselmatig reclasseeringsarbeid ver
richt zooals dat thans geschiedt, noch, heeft
ze in haar vaderland, Finland, opzettelijk
gestreefd naar verbetering in de strafwetge
ving; ze voelde zich het best thuis in de cel
len, en trad dan incidenteel helpend op.
Al is het moeilijk, toch wil spr. pogen, uit
de veelszins gekunstelde litteratuur het le
vende beeld los te wikkelen van haar die
licht heeft gebracht in tallooze sombere cel
len. Daartoe achtte ze allereerst noodig, in
te leven in het lot der gevangenen; ze wilde
„hineinschauen" in hun ziel; en ze deed dit
zóó, dat het werd een mededragen van hun
leed; dit was een moeizame, zware arbeid.
Mathilde Wrede was niet, gelijk wel is be
weerd, een vriend van misdadigere als zoo
danig, maar van gevangenen; met hun maat
schappelijke straf bemoeide ze zich niet,
maar ze bracht hun de boodschap van de
barmhartigheid Gods.
Vooral trad ze op den voorgrond op het
internationale congres voor het strafwezen
tc Petrograd in 189Ó, waar zij, de eenige vrou
welijke afgevaardigde, Finland vertegenwoor
digde. Het viel op dat zij alle zaken bezag
van den Franschen afgevaardigde over onver
an de zijde der gevangenen; vooral na de rede
beterlijke misdadigere, voelde ze zich gedron
gen, te getuigen dat Gods kracht in staat is
den grootsten misdadiger te veranderen.
Geen enkele van haar gevangenen achtte ze
volstrekt onverbeterlijk. „Een beetje gek"
noemde haar derhalve eens haar geneesheer,
maar het is waar wat hij er aan toevoegde,
dat de wereld zulke „gekken" bitter noodig
heeft. Is het doen der geloovigen in de oogen
der wereld niet steeds „een beetje gek"?
Mathilde Wrede werd geboren in 1S63, uit
oen aanzienlijk Fransch geslacht dat ook in
Duitschland voorkwam. Haar vader was
gouverneur van de vesting Wasa en haar
moeder stierf jong. In haar jonge jaren on
derging ze de invloed van een opwekkings-
samenkomst waar werd gesproken over Joh.
3 16. Een toevallig gesprek met een ge
vangene, die onder toezicht eenig werk
kwam verrichten in haar ouderlijk huis, een
droom, waarin gevangenen haar toeriepen:
kom over en help ons, het lezen van den
Bijbel, waarbij ze werd getroffen door be
paalde teksten, deed haar besluiten haar le
ven te wijden aan de gevangenen. Door de
positie van haar vader verkreeg ze van de
regeeringsambtenaren gemakkelijk toegang
tot de gevangenissen. Daar verspreidde ze
vele jaren rijken zegen, tot de Russische
machthebbers in 1918 kwamen met hun
eisch, om haar arbeid te verrichten alleen
in het bijzijn van derden, wat haar natuur
lijk onmogelijk was. Voor met de revolutie
uit Rusland vluchtende gevangenen heeft ze
zich op velerlei wijze opgeofferd.
Van haar vader ontving ze een buiten,
waar ze samen met haar broer ontslagen ge
vangenen onderbracht, wat dus meer ons
reclasseeringswerk naderde.
Haar arbeid heeft verrassende resultaten
opgeleverd en velen mocht ze zijn tot eeuwi
gen zegen. Een speciale methode had ze met.
Bijzonder was hij haar, dat ze vol tact het
moment aanvoelde, waarop door zwijgen en
stil zijn meer kon worden „gedaan" dan
door spreken. Haar voorbeeld laat duidelijk
zien, hoe groot de macht is dey persoonlijk
heid; inderdaad, een oud woord, in oprecht
heid uit het hart komend, is van nieuwe
kracht.
Kerstdag 1928 is ze gestorven; en Christus
die in haar leven was, stond ook bij haar
levenseinde.
Nadat nog een paar liederen waren gezon
gen, ging commandant Vlas voor in dank
gebed.
Gistermorgen en gisteravond zijn twee be
sloten geestelijke samenkomsten gehouden
onder leiding van commandant Vlas, terwijl
gistermiddag de heer Veenstra, Rijksinspec
teur ter reclasseering, een lézing hield.
Leger en Vloot.
HERDENKING VAN DEN TIEN-
DAAGSCHEN VELDTOCHT.
Ter gelegenheid van de herdenking van
den tiendaagschen veldtocht zal, naar de
„Bredasche Crt." meldt, de Koningin in de
eerste helft van Augustus in de buurt van
Breda een leger-revue houden, vermoedelijk
op de Molenheide, ongeveer op dezelfde plek
waar 100 jaar geleden Koning Willem I een
i'evde heeft gehouden over het vrijwilligers
leger, dat aan den tiendaagschen veldtochl
heeft deelgenomen.
Aan deze revue zullen deputaties uit alle
nnderdeelen van het leger meewerken. Ook
de zeemacht zal vertegenwoordigd zijn'.
Naar het blad verneemt, zal zooveel mo
gelijk een uitnoodiging tot bijwoning van
de revue worden gericht tot de afstammelin
gen van hen, die aan den tiendaagschen
veldtocht hebben deelgenomen.
DE „NAUTILUS".
Het ligt in de bedoeling H. M.'s „Nautilus"
in de week van 11 tot 13 Mei een vaartocht
te laten maken speciaal ten dienste van het
visscherijonderzoek, waartoe dr. J. J. Tesch,
chef van de afd. Zeevisscherij van het Rijks
instituut voor Biologisch Visscherijonder-
zoek zich aan boord zal inschepen. Voorts zal
ook een der langere kruistochten ten dienste
van het politietoezicht voor de Noordelijke
Noordzee in Juni of Juli door dr. Tesch wor
den meegemaakt tot het doen van waar
nemingen.
OVERPLAATSING.
De kapitein van den Generalen Staf G, J.
M. van Weel, adjudant voor de Landmacht
van het Ministerie van Defensie wordt van
4 Mei af tot 1 September gedetacheerd bij
het Zesde Regiment Infanterie te Breda.
Voornaamste Nieuws.
Auto-ongeluk bij Loenersloot: twee dooden.
(blz. 2.)
De opstand op Madeira is geëindigd met
de overgave van de rebellen, zonder dat er
noemenswaardig is gevochten.
De Vlootbesprekingen zullen na de zitting
van den Volkenhondsraad worden hervat.
Het Italiaansche antwoord is inmiddels te
Parijs binnengekomen.
Blz. 8
Het Communisme in de practijk.
(blz. 5)
van Ds. P. Huet, door A. M.
Uit het Sociale Leven.
Verschenen is het 36ste Jaarverslag
Ned. Vereen, van Chr. Kantoor- en Hi
bedienden.
De christelijke
reizigers, winkel- t
blijkens het verslag
sef. dat de organisatie voor hen noodzakelijk
Is. De uitbreiding van het ledental ln 1930.
waardoor deze vereenlglng op 1 Jan. tot bUna
5000 leden k|or
jaar van 834 t
den groei moes
Het jaaiVerslag bevat tal van bijzonderhe
den inzake de interne organisatie-aangelegen
heden. i
De opleidingsinstituten die van de Vereenl
glng uitgaan, met name die te Amsterdam en
te Rotterdam, konden zich krachtig ontwikke
len. Deze bemoeiingen met de jeugdige kan
handelsbedienden leidden er toe, dat
ind 1930 het
1000 I
:al
roeg of
beneden 21 lat
t 21 <-
i het
eens dankbaar worden geconstateerd. Met
name in verband met het afgekondigde werk
tijdenbesluit voor de winkels en de lcomonde
winkelsluitingswet is door de Vereeniging her
haaldelijk geadresseerd aan den Minister en
Gemeenteraden en geconfereerd met midden,
standsorganisaties.
Ter verkrijging van gegevens over net over
werk stelde de Vereeniging een enquête in.
waarvan het resultaat in vijf conclusies is vast
gesteld. Deze gegevens hebben in do sub-com-
Raad van Arbeid bij
islult i
-de nationale /ak-
L heeft"gë\,uclw.
Het financieel verslag doet zien. dat de vor.
|jgfi 1 ook goed voor staat
dan f 14.000
ilging o„
Uit de werkloozenkas werd
uitgekeerd. Ruim f 3000 werd uit
steuningsfonds uitgekeerd aan 173 personen.""
DE DREIGENDE STAKING
IN HET DAMESKLEEDINGBEDRIJF.
Zaterdagmiddag had een zeer druk bezochte
vergadering plaats van de personeelen, die bü
HbL»?»!™01 te Amsterdam zijn betrokken. Me-
dedeeling werd gedaan van een telegram van
den rijksbemiddelaar ontvangen, die de par
tijen b(j net conflict betrokken tot een be-
wri °P DonderdaS twee uur te Den Haag
heeft opgeroepen.
kP „d,e.n daer /een V00r de bonden
gunstige beslissing worden verkregen, dan "zal
de staking
rfldai
'enige
be-
BOND VAN CHR. POLITIEAMBTENAREN
IN NEDERLAND
D® Bond Y,an Chr Politieambtenaren hoopt
?k !"i ,Woensdas 8 en Donderdag 9 Juli
het' «nnfe,ei«+i»e°nej ver^ader'ne te houden in
den zendlngsstudie-
aad
Lunteren (Gld.)
irlöksche
bond
CHR. VOEDINGS- EN GENOTMIDDELEN-
ARBEIDERS
gekomerrtteP°eifnr?HnLdenu het dPzer da*cn u't-
tw^-Jaarldksch versing van den Ned
van Chr. arbeiders in de be-
genotmiddelen.
te Nijmegen dc twee
rgadering van dtzen
ewnber^ l,3oe 1 J""'" "»»-«
1 jll.tolW'"' W"- a" h«' lea.nt.lo
ki op,
>rdt gehoudei
icht t
respondent-
lke als
motto draagt de woorden: Zijn waarheid"?
rondas en beukelaar, worden de iSterne hond»
aangelegenheden op den voet gevolgd. De sa-
^an C hoofdbestuur gehouden dls-
u "lneen- de stellingen over „Mede
voor Si» rPn waarover Prol. Mr. Gerbrandy
voor den Bond refereerde, enz. Dit alles geeft
een duidelijk beeld van den arbeid van dezen
Chrlstelijken vakbond.
Verder handelt het 120 bldz. tellende verslag
over de Arbeidswet, do Ziektewet. Bakkers
eczeem. Ongevallenwet en Tarwewet alios be
trekking hebbend op bakkers- en slagersbo-
dröven.
Een belangrijk deel van het overzicht is ge
wijd aan de onderhandelingen Inzake het col
lectieve contract voor het bakkersbedrüf in d>
groote steden. Het blijkt di
door do Chi
du'Jo.Uk. dat
iat ao moaerno vakbond
nderhandolingon deel te
kend collet
bond als contract
Verdei wordt
slagorsbedriif. hel
De Bond is partt) bij 40 collectieve
in de voedings. én genotmiddelenbedrj.
Een uitvoerig overzicht hiervan is in het ver
slag opgenomen, evenals de adressen der afd.
de commissies
de
bond vertegenwoordigd is.
Het Bondsvermogen ging met f 26.259.22 voor
uit en bedroeg op 31 Dec. 1930 een totaal be
drag van f 1555775.08. Het bezit van het bonds
fonds Steun in Nood. in 1929 opgericht bedroeg
f 3365.14. Het batig saldo in de Werkloozenkas
wees aan een bedrag van f50.440.21. Het to-
christel [jken
Gemengd Nieuws.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK TE
LOENERSLOOT
Reeds twee dooden
Zondagmiddag te vier uur heeft te Tér
Aasche Zuwe, gemeente Loenersloot, een
ernstig auto-ongeluk plaats gehad. Een per
sonenauto met zeven inzittenden, is, vermoe
delijk tengevolge van een defect aan de stuur
inrichting in de Zuwe gereden. IJlings toe
snellende voorbijgangers slaagden er na veel
moeite in de drenkelingen te bevrijden en op
het droge te brengen. De doktoren Pierot
uit Vinkeveen en De Snoo uit Breukelen wer
den onmiddellijk yan het ongeval op de hoogte
gesteld. Toen zjj^ter plaatse verschenen ble
ken by twee der drenkelingen de levensgees
ten reeds geweken te zyn. Overleden zyn me
vrouw Sweers en een harer dochters, uit Arn
hem. De familie Sweers, bestaande uit de
heer en mevrouw Sweers, hun twee dochters
en hun zoon, alsmede twee kennissen, allen
uit Arnhem, keerden van een tocht naar de
bollenvelden naar laatstgenoemde plaats te
rug, toen het ongeval geschiedde.
Het volgende wordt nog gemeld:
Van de familie Sweers zijn overleden me
vrouw Sweers en haar 15-jarige dochter. De
heer Sweers, die bewusteloos was, is bij ken
nis gekomen. Hy is met zyn 11-jarig dochter
tje, dat nog steeds bewusteloos is, en wier toe
stand hoogst-zorgwekkend is, naar het Acade
misch Ziekenhuis te Utrecht overgebracht.
Van de andere inzittenden werden licht-ge-
wond het 12%-jarig vriendinnetje en het 15-
jarig zoontje van den heer Sweers. Deze beiden
zyn eveneens naar het Academisch Ziekenhuis
vervoerd. De bestuurder van de auto, een bloed
verwant van de familie S., bleef ongedeerd en
is doorgereisd naar Arnhem.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK
BIJ RAALTE
Eén doode, één gewonde.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is,
vermoedelijk tengevolge van het afloopen vaii
een der achterwielen, een auto, waarin een
paar monteurs gezeten waren, die reparatie-
werkzaamheden verricht hadden, tusschen
Raalte en Heino (O.), over den kop geslagen.
De inzittenden H., 30 j'aar oud en ongehuwd,
was op slag dood, terwijl de chauffeur aan
een zijner armen werd gewond. De politie stelt
een onderzoek in.
GEVAARLIJKE STOEIPARTIJ.
Te Amsterdam vermaakten in de douche
kamer van het Sportfondsenbad aan de Lin-
naeusstraat eenige heeren zich, door elkaar
met water te gooien. Het werd een ware
stoeipartij, waaraan plotseling een einde
kwam, toen een der heeren, een ongeveer 40
jarig persoon, uitgleed en met het hoofd
tegen den steenen vloer sloeg. Spoedig was
medische hulp ter plaatse. Het bleek toen.
dat het slachtoffer een. lichte hersenschud
ding had opgeloopen. Per auto van den G. G.
en G. D. is hij naar het O. L. Vrouwegasthuis
vervoerd.
DOOR EEN HOLLEND PAARD GEDOOD
De 26-jarige P. N., zoon van een landbouwer
te Maastricht, is, toen hy op een rywiel zat,
door een hollend paard omvergeworpen. Hij
kreeg een slag tegen het hoofd en was onmid
dellijk dood. De man was ongehuwd.
DOOR DE TRAM GEGREPEN EN GEDOOD.
Zaterdagavond is de ongeveer 45-jarige J. J.
H.. uit Leiden, even voorbij bet dorp Oegst-
geest, door de electrische tram van de N.Z.
H.T.M. overreden. De man werd geheel vermor
zeld. De politie stelt een onderzoek in.
