Het Communisme in de Practijk
il\4n\4ncJ(
ferhaai van vanaaaq
Land- en Tuinbouw.
Luchtvaart
CHR. FABRIEKS-
EN TRANSPORTARBEIDERS
Elch wat WilsJi
UIT 'T LEVEN VAN BOERHAAVE
Kunst en Letteren.
Radio Nieuws.
TWEE ENTHOUSIASTEN
DINSDAG 28 APRIL 1931 DERDE BLAD PAG. 9
(Nadruk verboden)
Objectieve mededeeiingen en critische beschouwingen
OPPOSITIONEELE STUDENTEN
Volgens berichten van de boerenpartij in
de Roel heeft de centrale G.P.Oe. het van-
mie bevestigd van haar Gharkofeche aidee-
fcung, waarbij 347 etudenten vam Oékradn-
eche universiteiten veroordeeld worden tnt
gedwongen arbeid in de houtaankap-kaa/i-
pen voor geïnterneerden in Noord-Rusland.
De 6tudenten werden in Maart gearres
teerd wegens deelmame aan geheime bij
eenkomsten en wegens propaganda and ar
de bevolking en het leger tegen het centra
le comité der communristieche partij. De
meerderheid dei- verbamnemen is lid van
die communistische jeugdorgamiisatie. Oak
bevinden zich èenige arbeid ere-communis
ten onder ben. Een der verbannenen is de
zoon van een vroeg eren volkscommissaris
der Oekraïne, Shumdatski
De partij -af dteeltoig der technische uni
versiteit te Jekaterimoslaf bedreigt de stu
denten, die niet meedoen aan de campag
nes tot doorvoering van het vijfjarig plum
met verlies der studiebeurzen. De weige
raars zullen ook geen diploma kunnen
krijgen wanneer zij hum studie hebben be
edmdligd.
Volgens d'eze berichten zouden er ook ar
restaties hebben plaats gevonden onder de
leerlingen en het onderwijzend personeel
van de kweekschool te Samara wegens ge
heime organisatie en verbreiding van Ille
gale vlugsdhniftjes.
VERDERE UITVERKOOP
Eerstdaags wordt te Berdöjn een nieuwe
verkooping gehouden namens de sovist-
regeermg, waar de vroegere collectie van
graaf Strogonof anoer den ham-er komt
Het betreft een collectie schilderijen, waar
onder stukken van v. Dijk en Rembrandt,
benevens prachtige antieke meubelen en
gobelins.
BERICHTEN
OVER DE ZAAICAMPAGNE
Volgens de officieele mededeeiingen dor
sovjet-regeering is de loop der zaaicarapag-
me dat voorjaar in bet algemeen gunstig te
noemen. Men is bijna overal eemge weken
te laat tengevolge van het slechte weer,
doch nu os de campagne in vollen gang.
De groote sovjet-bedrijven zijn het eeret
tot uitzaaien overgegaan. De grootste van
hen, Gigant in het Noorden van den Kaa-
kaeus, heeft in 9 dagen tijde 115.000 Hec
taren bezaaid. Door het aanhangen van
meerdere apparaten aan de tractoren heeft
men de productiviteit ^er tractor opgevoerd
tot 160 Hectare per dag (in drie ploegen, 's
nachts wordt doorgeweekt). .Hieruit volgt,
dat Gigant over ongeveer 100 tractoren be
schikt In dit gebied was half April bijna
de helft van het uitzaaiplan vervuld.
Het volkscommissariaat van landbouw
heeft besloten bet vólgend jaar 20 nieuwe
eowchozen te organaseea en boven de 176
bestaande. Deze laatstezullen echter bo
vendien een grooter areaal krijgen. Voor 1
Juli ven dlit jaar zal worden vastgesteld,
,-waar de .nieuwe groote landbouwbedrijven
gelegen zuJUen zijn.
De giraantrust had,'over'hot. geheel e land
beo-eik ends haar plan ten uitvoer gebracht
voor 7 prooent tot 18 April. In een groot
doel van Rusland en in heel Siberië is de
[zaaitijd nog 'niet aangebroken; op vele
plaateen logt nog sneeüw. Men ken aanne
men, dat de uitzaai tegen half Mei gereed
moet zijn.
In do groote landbouwbedrijven van Tur
kestan woadt dat jaar op groote sohaal agyp-
tisoho katoen uitgezaaid, in een bedrijf 1200
Hectaren. In verschillende andere gebieden
neemt men proeven met Egyptische katoen.
De in de groot landbouwbedrijven vrij
komende tractoren gaan nu werken voor de
collectieve landbouwbedrijven der kleine
boeren.
ZORG VOOR SPOORWEGREIZIGERS
Het bestuurscollege van het volkscommis
sariaat van spoorwegen heeft dezer dagen
de kwestie van het passagiersvervoer onder
de oogen gezien.
De toename van het personenvervoer
maakt, snellere tredniverbinridiigen noodza
kelijk. Teneinde ie het tekort aan wagons
te voorzien zullen voor het lokale verkeer
2000 groote goederenwagens worden inge
richt
De nieuwe dienstregeling, die 15 Mei In
werking treedt, is berekend op een grootere
treinsnelh-edd dan verleden jaar. De directie
der verschillende spoorwegen krijgt op
dracht in den kortst mogelijken tijd de ver-
traging der personentreinen te liquideeren
en een grondige verandering tot 6tamd te
brengen in de behandeling der passagiers
op die stations. Voor 15 Mei moeten de sta
tions dn orde gebracht worden. Op de voor
naamste kruispunten zullen volksgaarkeu
kens worden ingericht, zoodat hongerigon
niet meer afhankelijk zijn van de buffetten,
waar de prijzen van de „vrije markt" galden,
.voor de massa onbetaalbaar.
Ook zal er heter voor het politieke en cul
tureel e welzijn der passagiere moeten w-v
den gezoogd-
Op welke manier ai deze verbeteringen
tot stand moeten komen meldt de beslissing
van het bestuurscollege niet Dit decreteei-t
slechts en laat het aan de lagere rangen
over na te gaan, hoe aan die eischen kan
worden voldaan. Maar deze officieele decre
ten werpen wel een aprdlig lioht. op de to°
standen bij de spoorwegen. Passagier te zijn
schijnt in den heilstaat ook al niet b»nij
dons waardig.
SOVJET-RUBBER
Het rubberprobleem zal, indien men de
eowjet-hladen raag geilooven, binnen eenig»
jaren nog meer onoplosbaar worden da-
het thans reeds is. Sowjet-Rusland voerd*»
tot nu toe rubber in, het laatste Jaar 15900
ton, tweemaal zooveel als voor de revolutie
Zooals bekend, heeft Rusland groote fabric
ken voor autobanden (Prowodnik), terwijl
overschoenen er in grooten getale worden
gebruikt, waarvoor fabrieken im Leningrad
bestaan (Krasni Trugolnik Roode Drie
hoek). Daaraan zal thans een eamd komen.
Mag men de sowjet-bladen gelooven dan ia
er in de bergen van Turkestan een plant ge
vonden, die in Sartisdhe taal tau-zagyz heet.
en door de bevolking ails een soort natuur
lijke kauwgom wordt gebruikt Bij on dei
zoek in het. laboratorium zou gebleken zijn,
dat deze plant 40 procent rubber bevat Proef
autobanden uit dit materiaal bleken na 5000
Kilometer rijden nog in uitstekenden staai
Men zal dit jaar 14.000 Hectare tau-zagyz
uitzaaien, terwijl eveneens proeven worden
genomen met de plant, die to de Vereenigd-»
Staten wordt getealt voor toheemsche rub
ber.
Het artikel uit de Izwestia, waaraan dez«
gegevens zijn ontleend, verteld, dat de Brit
sche en Holdandsohe rubbermagnaten schat
ten verzamelen uit de slavenarbeid der to
boonltogen. Daaraan zal de eowjet-uuie een
einde maken. Binnen eenïge jaren zal «ij
haar eigen rubber hebben. En dan....
„En dan verandert de sow jet-unie van een
land, dat Britsche rubber invoert in een land
van wereJduitvoer van rubber".
De „slechtbetaaïde arbeid" der inboorlin
gen zal de sowjets blijkbaar geen moeilijk
heden opleveren bij de buitenlandsdhe con
current!©. Wat prijzen betreft kan Rusland
altijd mee.
VERMAKELIJKHEIDSBELASTING
Met 15 April heeft de sowjet-regeering een
vermakelijkheidsbelasting ingevoerd op bil
jetten voor clubvoorstellingen, theaters en
bioscopen tot een bedrag van 30 procent der
biljetkosten. Dat gaat ginds maar gemakke
lijk, beraadslaging in vertegenwoordigende
lichamen is onnoodig, een beslissing van
een paar ambtenaren is voldoende.
DE UITVOERING DER DUITSCHE
MACHTIGINGSWET
Gevaren voor onza export
Het Comité van Economisch Verweer uit de
Nederl. land- en tuinbouworganisaties heeft
zloh met een schrtlven tot den Minister van
Bultenlandeche Zaken gewend, waarin het
wlJet op de In den Dultschen Röksdag tot
stand gekomen Machtigingswet en de groote
bevoegdheden, welke de Regeerlng-3rQnlng
hierdoor gekregen heeft tot het nemen van
maatregelen ten aanzien van den Invoer ven
landbouwproducten, hetgeen groote beswaren
voor onzen export kan opleveren.
Als voorbeeld wordt genoemd de mogelijk
heid om door eenvoudig beBlult het autonome
Invoerrecht op boter te verhoogen. waardoor
dan meteen het In het Duitsch-Flnsche handels
verdrag vastgelegde contingentstelsel ln wer
king zou treden Dit zou groote bezwaren voor
den boter.export uit ons land opleveren, niet
alleen door de nog zwaardere belasting van
dit product, maar ook zou de praktische uit
voering van dit stelsel voor onzen exporthan-
del groote moelltfkheden veroorzaken.
In verband hiermede zoii het Comité gaarne
weten op welke wtjze de Dultsche Regeering
de Machtigingswet denkt uit te voeren, o.a.
of er besluiten zün te verwachten, waardoor
wtj plotseling voor dergelijke verhoogingen
van het Invoerrecht kunnen komen te staan en
het verzoekt den Minister, zich te dien aan
zien tot de Duitsche regeering te willen wen
den.
FORD-VLIEGTUIGEN MET RUW-OUE-
MOTOREN
De Ford Motor Company kondigde dezer da
gen aan, dat de proefvluchten met een geheel
metalen Ford.vliegtuig uitgerust met drie
Packard-Dleselmotoren thans geëindigd waren
en een vliegtuig van dit type. dat dus ruw-
olie als brandstof gebruikt, thans als stan
daard product leverbaar ls.
De Ford maatschappö ls hiermede de eerste
vliegtuigfabriek, die een standaard-vliegtuig
met ruw.ollemotoren aan de markt brengt. Dit
nieuwste Fordproduet maakt een maximum
snelheid van 200 K.M. per uur, klimt 228.6 M.
per minuut en kan ln de praktijk stijgen tot
oen hoogte van 5180 M. met 10 passagiers en
2 piloten, de krulsafstand bedraagt circa 1040
kilometer.
ALGEMEENE VERGADERING
TE UTRECHT
CONTRIBUTIEBETALING DOOR
WERKLOOZE LEDEN
Na de openingsrede door den bondsvoor
zitter, den heer W. Strijbis Pzn., waarvan
wij gister reeds verslag deden, kwam aan
de orde de bespreking der
Jaarverslagen
van secretaris en penningmeester. Hiervan
gaven wij reeds de vorige week een uit-
treksel.
De secretaris, de heer A. Stapelkamp,
constateerde met genoegen, dat er geen aan
merkingen op de leiding van den bond of
op het verslag gemaakt zijn. De arbeiders
in de fabrieken van gecondenseerde melk
behooren volgens een besluit der greua-
regelingscommissie bij den FabrieksarLei
dersbond. De Metaalbewerkersbond houdt
ten onrechte vele arbeide-rs vast, die bij
onzen bond behooren, aldus Spr. De botei
fabrieken zijn aan den Landarbeidersbond
overgelaten..
Het jaarverslag werd vervolgens goed
gekeurd.
De penningmeester, de heer S. Veld
man, lichtte de verschillende posten nader
toe, zette do regeling uiteen, welke er be
staat met betrekking tot de contributie dei
afdeelingen aan de Chr. Besturenbonden
welke regeling geldt voor het heele land en
voor alle bonden. Dat het onderhoud van
het gebouw zooveel meer kost, komt omdat
het bondsbureau in 1930 met een verdieping
werd uitgebreid.
De Voorzitter zeide, dat gezien de
aandrang vanuit de vergadering geoefena,
het hoofdbestuur zal overwegen of voor feest
vergaderingen de zaalhuur uit de bondskas
kan worden vergoed.
Het jaarverslag werd daarop eveneens
goedgekeurd.
De heer Kruithof, voorzitter van het
C. N. V., zeide dat er een geregeld contact
bestaat tusschen C N. V. en Besturenbon
den. Als dus een Besturenbond meen*, tt
weinig te krijgen, dan kan deze Besturen
bond zich wenden tot het C N. V.
Bij de bespreking over de
redactie van het vakblad
voerde de afd. Leeuwarden het wuord
over het feit, dat ©r over het jubileum-
Spoelstra niets in het vakblad was vermeld.
Delft vond de stukken soms te zwaar; kan
daarin geen verandering worden gebracht,
dat de stukken wat meer begrijpelijk wor
den? Leeuwarden en Gouda wi'dcn
dat het feuilleton uit het blad zou verdwij
nen. Rotterdam had bezwaar tegen oe
indeeling van den kop van het blad; '.ut
devies van den bond, eemge dichtregels van
Da Costa, is daardoor in het gedrang geko
men. Spr. vroeg voorts meer plaats v.vr
mededeeiingen der afd. Roüerd-ixn Spr. was
er juist voor lat het feuilieton bleef op,-
nomen, het blad wordt daardoor voor de
wouwen aantrekkelijker en zij krijgen daar
door meer liefde voor de organisatie harer
mannen. En dat kan weer ten goede komen
aan de propaganda om jongeren lid der or,
garüsatie- te doen worden.
De V o;o r z i 11 e r beantwoordde als redac
teur de gemaakte opmerkingen.
Op voorstel van een der leden der afdee-
ling Amsterdam werd den Voorzitter,
die zooveel voor den bond deed, toegezongen
Psalm 121 4.
Voorstellen.
Aangenomen werden de beide voorstellen
der afd. Leeuwarden, luidend: hoofdstuk 5,
art 35 (H. Regl.) te doen luiden: Afdeelin
gen van minder dan 50 leden zenden 1 af
gevaardigde; afdeelingen van 50 tot 100 le
den zenden 2 afgevaardigden; en vervolgens
voor Iedere 100 leden of het grootste gedeelte
daarvan 1 afgevaardigde meer, tot een maxi
mum van 5 afgevaardigden, en voorts hoofd
stuk 5, aft 41, (H.JRegl.) te doen luiden:
De reis-, verblijf- en de verzuimkosten ko
men voor rekening van der bondskas,
Toespraak van den heer KrnithoL
De heer Kruithof sprak de vergade
ring daarna namens het C N. V. toe, en
dankte namens het dagelijksch bestuur van
het C. N. V. voor de ontvangen uitnoodigtog.
Met den groei der Chr. vakbeweging dijt
het werk van drie gesalarieerde bestuur
ders van het G N. V. ook steeds uit. Kon
den dus niet meer bestuurders komen, toch
stelt het dagelijksch bestuur het op prijs op
de hoogte te blijven van de organisaties.
Deze organisatie is langzaam aan en steeds
meer gegroeid, al is er dan ook evenals met
heel de Chr. vakbeweging, een inzinking ge
weest Op 1 Jan. 1915 telde de bond 137
leden, thans is het ledental de 14.000 gepas
seerd. Mét d engroei wordt ook de verant
woordelijkheid voor de leiders grooter. Daar
om is genade van God noodig, Die bekwaam
heid wil geven, als deze van Hem biddend
wordt begeerd. Spr. mag dit hoofd voor
hoofd gelooven van alle bestuursleden en
hoopt dat God aan alle hoofdbestuursleden
en ook de leden der afdeelingsbesturen Ziin
bekwaammakende genade moge geven. De
Chr. vakbeweging wordt hoe langs zoo
meer ingeschakeld in de ontwikkeling van
het maatschappelijk leven. Bij de oplossing
van tal van vragen wordt zij gekend en
wordt er met haar gerekend. Geve God u
vandaag en morgen gezegende dagen. (Ap
plaus.)
De Voorzitter wees er op, dat de taak
voor de gesalarieerde bestuurders van het
C N. V. steeds moeilijker wordt, naarmate
de tegenstellingen zich meer toespitsen. Spr
uitte de wensch, dat de gesalarieerde be
stuurders in rijke mate Góds zegen mogen
ondervinden om krachtig in het belang der
Chr. vakbeweging werkzaam te zijn. (Ap
plaus.)
Contributievoorstellen.
De voorstellen inzake contributie voor den
bond door werklooze leden, welke voorstel
len waren ingediend door Alpnen a. d. Rijn,
Opheusden, Eindhoven, Franeker, Lobith,
Pernis, Aalten, Bunschoten, Middelstiim,
Zaandam en Zwijndrecht, en welke voorstel-
'en alle, gevarieerd, inhielden dat werklooze
leden geen contributie zouden behoeven te
betalen of een verminderde contributie, kwa
men daarna tegelijkertijd in bespreking.
Het hoofdbestuur had op deze gezamen
lijke voorstellen een uitvoerig prae-advies
uitgebracht
Rotterdam zag zeer wel in de ellende
der werkloozen, maar practisch is de uit
voering der voorstellen zeer moeilijk. Et
zijn weken geweest dat er 3000 werkloozen
waren. Kan het H. B. niet een raming ge
ven wat de bond zou derven als de voor
stellen gedeeltelijk werden aangenomen?
Er zijn leden, die niet eens aan hun regle
mentaire verplichtingen voldoen. Hoe zul
len dezen er dan warm voor te maken zijn
om te betalen voor hun broeders en zus-
ters die minder ontvangen dan zij? Rotter
dam meent, dat de voorstellen niet moeten
worden aangenomen.
Zwijndrecht meende dat voor de werk
loozen een klein offer door den bond moet
worden gebracht Voor werkloozen is het
onmogelijk om van f 13 of f 14 hun volle
contributie te betalen, temeer daar de werk
loosheid langer duurt dan een of twee we
ken. Zwijndrecht is niet voor algeheele vrij
stelling, maar een contributie voor werkloo
zen van 15 cent plus werkloozenkas. Wij
moeten de barmhartigheid ook in deze be-
aefeneti.
Den Haag kon zich aansluiten bij het
voorstel der afdeeling Aalten (tijdens de
wachtdagen alleen maar de contributie doen
betalen voor de werkloozenkas).
Delft was met groote droefheid vervuld
door den grooten nood waarin zoovele leden
van den bónd verkeeren. Maar toch meende
deze afdeeling niet anders te kunnen doen
dan het prae-advies van het H. B. te aan
vaarden.
Amsterdam zeide dat verhooging der
contributie niet mogelijk izou zijn voor de
havenarbeiders.
Zaandam wilde aanvaarden het advies
van het hoofdbestuur als niet tot oontributie-
verhooging werd besloten. Alleen als de con
tributie met 2 cent werd verhoogd dan zou
den de werkloozen van contributiebetaling
vrijgesteld kunnen worden. Maar dat is zeer
fnoeilijk. Zou het dan zoo'n bezwaar zijn
voor hen die werken, om twee of drie cent
meer te betalen en zoo de werkloozen te hel
pen, denkend aan het woord: „Draagt elkan
ders lasten"? Wij zullen ten slotte toch ieta
moeten doen in het belang der werkloozen.
Beantwoording.
De secretaris, de heer Stapelkamp,
antwoordend, zeide dat allen het er over
eens zijn, dat we de zwakken moeten dra
gen. Dat komt reeds uit in de contributie
regeling. Het gaat er dus alleen maar om
of we een stap verder zullen gaan en de
werkloozen geheel vrij zullen stellen. Voorts
moet niet uit het oog verloren worden dat
de contributie in dezen bond lager is dan
in andere soortgelijke organisaties. Voorts
moet niet vergeten worden dat we er op
moeten rekenen, dat we voldoende middé
len moeten hebben om het organisatiewerk
te kunnen verrichten. Die middelen moeten
komen van de leden zelf. Wil men dus las
ten van de werkloozen afnemen, dan moet
men die lasten leggen op de werkende le
den. Door 't feit dat de werkloosheid de laat
ste jaren geweldig toenam, is de contributie
opbrengst reeds belangrijk minder. We staan
midden in de crisis en hier en daar zullen
we straks moeten optrden om te behouden
wat we verkregen. Maar dan moet onze
organisatie ongerept zijn en een goeden
weerstand hebben. Het kan dat de contribu
tie omhoog gebracht moet worden, maar da\
dan practisch deze hoogere contributie niet
kan worden geïnd. HeJaas zijn er in onzen
bond velen, en voornamelijk onder de beter
gesitueerden, onder de menschen met de
vaste posities, die niet contributie betalen
in de klasse waarin zij zouden moeten zijn
gerangschikt En pogingen van het H. B.,
ook in den afgeloopen winter, om daarin
verandering te brengen zijn gefaakLWanneer
de leden dus willen vrijstelling der werk
looze leden, dan moet meu de waarborg aan
het H. B. geven, dat de middelen daarvoor
zullen komen. Voor contributieverhoogmg is
de tijd niet gunstig.
Het denkbeeld van Eindhoven en Zwijn
drecht, die het middel gaven om de zieken,
die nu vrijgesteld zijn, een deel der contri
butie te laten betalen, kan het H. B. niet
bekoren, omdat men dan de lasten legt op
menschen, die het toch ook moeilijk hebben.
"I
Van den bekenden Dr. v. Bergh, in le
ven predikant te Voorthuizen, wordt een
merkwaardige geschiedenis verteld.
Toen op het groote Veluwsche dorp een
dokter noodig was, bad de dominee eiken
Zondag, dat er toch een geloovig geneesheer
komen mocht
Er kwam een nieuwe dokter. En in het
vijandelijk kamp klonk een luid hoon
gelach, toen bekend werd, dat deze een
Jood wasi
Maar Dr. van den Bergh bleef ook kalm
en ernstig en vermaande zijn gemeente God
te bidden, dat de Joodsche dokter tot het
Christendom zou worden bekeerd.
Dit gebed werd verhoord. De opvolger van
den vroeg ontslapen predikant heeft den
Joodschen dokter mogen doopen.
Ik moest aan dit zeldzame voorval den
ken, toen ik dezer dagen eenige bijzonder
heden las uit het leven van een ander ge
loovig geneesheer: den beroemden Leid-
schen hoogleeraar Hermanus Boerhaave.
Deze man was om zijn kunde wereld
beroemd, maar dit belette hem toch niet
om er steeds rond voor uiit te komen, dat
God als de allerhoogste Koning behoort ge-
eer d te worden.
Hij roemde in Christus als zijn Verlosser,
en zeide, toen hij eens een moordenaar naar
het schavot zag leiden, met tranen in de
oogen: „Het is Gods genade, dat ik geen
moordenaar ben geworden".
Vorsten en aanzienlijken getroostten zich
verre reizen, om zich onder zijn behande
ling te stellen. De driftige Czaar Peter de
Groote moest twee volle uren in de wacht
kamer doorbrengen vóór hij hem te spre
ken kreeg, en de Czaar heeft geduldig al
dien tijd gewacht, om een man te ontmoe
ten, wiens vader een arme dorpspredikant
was geweest
Een brief uit het hartje van Azië wie
hoorde van did, wonder niet reeds op de
schoolbanken? met het eenvoudige op
schrift: „Aan Boerhaave in Europa", kwam
te Leiden aan het juiste adres terecht
Uit de vier hoeken van den horizon
stroomden de studenten toe, om aan de
voeten van dezen merkwaardigen man de
wetenschap in te drinken. Men zeide, op
Boerhaave wijzende, dat Hippocrates uit
zijn graf was verrezen.
Hij was een groot geleerde, een onover
troffen leeraar, de roem van zijn vaderland,
de vaderlijke vriend van zijn studenten en
zijn zieken, en zijn werken zijn in alle
Europeesche talen en in het Arabisch ver*
taald.
Hij hield van het buitenleven. Gaarné
vertoefde hij op zijn buiten „Klein Poel»
geest" aan de vaan van Leiden naar Haar
lem.
Hij had het land aan waanwijze men
schen, giftige insecten en godloochenaars-
Een aanzienlijk man wilde hem spreken,
en de knecht diende den vreemdeling aan.
„Hoe is zijn naam?"
De knecht noemde den naam het was
de naam van een welbekenden grooten spot-
ter.
„Och zoo!" hernam de hoogleeraar: „is
het die man? Zeg aan mijnheer, dat Boer
haave niet opstaat voor een man, die niet
voor God opstaat".
Boerhaave bleef rustig zitten, om zijn krui
den te onderzoeken, en mijnheer kon heen
gaan.
Daarin sprak het forsche, resolute van zijn
godsdienst zich uit; maar de teedere kant
van zijn geloof en zijn liefde blijkt duidelijk
uit een schrijven, dat hij richtte aan een
vriend, na het overlijden van zijn schoon
moeder.
„Gister", zoo schreef hij, „overleed mijn
schoonmoeder, die sedert twintig jaren bij
mij in huis was. Al mijn wetenschap, die ik
God verschuldigd ben, heb ik aangew end, en
halve nachten dacht ik over haar krankheid
na, ten einde haar leven te verlengen, doch
te vergeefs. Nu verheug ik mij, dat zij in die
heerlijkheid deelt, waarin zij met al dc ver-
losten juichen kan: „De Heere heeft een
groot werk aan mij verricht, daarom verblijd
ik mij. De snoeren zijn mij in liefelijke plaat
sen gevallen, ja een schoone erfenis is mij
geworden."
Toch ween ik, wanneer ik bedenk, dat ik
nooit meer gelegenheid hebben zal, haai!
mijn liefde, mijn eerbied en mijn dankbaar
heid met de daad te bewijzen, en ik waro
ontroostbaar, zoo ik een enkele maal oneer
biedig of ondankbaar jegens haar geweest
ware. Haar graf zal mij een der dierbaarste
plekken op aarde worden."
In de Pieterskerk te Leiden ls voor dert
beroemden man een grafzuil opgericht En
op die zuil is zijn levensspreuk ingebeiteld:
„Het eenvoudige is het kenmerk van het
ware".
Hermanus Boerhaave was een groot man
in 't oog van de wereld; maar zelf wist hij
zich heel klein voor zijn God.
En dat was 't geheim van zijn kracht
Wil men dus vrijstelling der werkloozen,
dan moet men eerst prinoipieel besluiten tot
contributieverhooging, welke voor de hoo
gere contributaeklassen dan wel drie of vier
cent zal moeten bedragen, maar dan zal
ook eerst moeten blijken in de practijk dat
die verhoogde contributie binnenkomt
De heer Kruithof sloot deze eerste zit
ting met dankgebed. Daarna vereenigden
de leden zich aan een gemeenschappelijken
maaltijd.
's Avonds had "er ln „De Plompetoren"
een begroettogssamenkomst. plaats, waar
door Prof. Sybrandy gesproken werd
over: „Maatschappelijke toestanden ïn de
literatuur".
Het was een mooie, welgeslaagde avond.
T. VAN DER VEEN. f
Te Groningen is ln den ouderdom van 69
jaar overleden de heer Y. van der Veen, in
leven architect B. N. A. die zich vooral in
kerk- en schoolbouw onderscheiden heeft.
Verschillende kerken in Groningen werden
door hem in samenwerking met den heer
Tjeerd Kuipers uit Amsterdam gebouwd.
WEDSTRIJDPRAATJE
Wanneer men iets moet aanbevelen,
en het is niet bepaald „eerste klas", dan
is dat lang niet gemakkelijk. Zoo zou
het ook lastig zijn ons blad aan te be
velen, indien U er niet van overtuigd
was, dat U elk gezin er een weldaad
mee bewees.
Natuurlijk zijn er menschen die al
tijd wat anders willen en sommige zul
len rechtvaardige wenschen hebben, en
ook wel weten, dat wij altijd bereid
zijn, indien mogelijk te verbeteren.
Maar in elk geval staat vast, dat U
ons blad onvoorwaardelijk kunt aanbe
velen.
Woensdag 30 April,
HUIZEN (1875 M.) NCRV. 8 Tüdseln. 88.1«
Schriftlezing. 8.15859.80 Morgenconcert. iu.Ji»
Tüdseln. 10.3011 Korto zlelcondlermt. Ie leldcnf
door Evs. D. Tom, Geref. Predikant t© Hilver
sum. 11 Tijdsein. 1112 Harmoniumbespeling
door den heer M. F. JurJannz te Hilversum»
Zang MeJ. C. de Jager. Boprann. Mevr. R. MUn-
hout. alt. 12—12.15 Politieberichten. 12.1512.3(1
Gramofoon. 12.30 Tijdsein, 12.302 Middagcon
cert: H. Hermann, viool. K. Borgere. cello, P«
v. d. Hurk. fluit; MeJ. Luloo Hauenroth, plan®
en harmonium. 2 TUdaelq. 22.30 Gramorooo»
2.303 Lezen van Chr. Lectuur door moj. Wen-
tink te Hilversum. 3 Tüdseln. 84.30 Concert»
te geven door het Amsterdameeh Vocaal;
Kwartet, bestaande uit: Mevr. vVllly Contév»
Amerongen, sopraan, MeJ. NeUlo Huguee, altj
Rob C. Tol, tenor. Jaap Stroomenborgh. bos,
Alex Adema, plano. 4.301.46 Or.imofoon. 4.45
6 Verzorging van den zonder. 6 Tüdseln. 5S
Kinderuurtje, te lelden door MeJ. N. Verjaar t®
HiUlgersberg. Zang: MeJ. L. Steen te Rotter
dam. Plano: MeJ. To Stelnz, te Hilversum. S
Tüdseln. 66.80 Uurtje voor de landbouwers»
te verzorgen door den heer H. Pllon. Onderwerpj
„Stikstof op welde- en bouwland". 6.807 Half
uurtje voor de rüpero Jeugd. Spreker: Da. J. A«
van 8elms, Ned. Herv. Predikant te NU me gen»
Onderwerp: „Bezieling". 7 Tüdseln. 77.30 On-
derwüefonds voor de Binnenscheepvaart. 7.30—
7.46 Politieberichten. 7.46—8 Gramoioon. 8 Tüd
seln. 88.60 Concert, vanuit ..Musis Sacrum" t®
Arnhem, te geven door de Arnhemeche Orkeet-
vereenlging, coder leiding van Martin Span
jaard. 8.509.20 Spreker: Dr. Philip J. Iden-
burg. chef van do afdeeling Onder» ilestatistielfi
van het Centraal Bureau van de Statistiek, te
's-Gravenhage. Onderwerp; Het Rapport der
Staatscommlasie-Rutgers. 9.2010.10 Vervolg»
Concert. 10.1010S0 Persberichten van Vaa
Dlaa to Amsterdam. 10.3011.30 Gramofoon.
HILVERSUM (298 8 M.) VARA. 8 Gramofooa
9.30 Orgelspel. VPRO. 10 Morgenwüdtng. VAKA»
10.15 Onze Keuken. 11 Gramofoon. il.OS Kadlo-
Volks-Unlversltelt. 11.35 Gramofoon. AVRO. 18
Tüdseln. 12.011.80 AVRO-Kwartet 1.30—3
Halfuur voor de vrouw. 22.46 Concert. 2.45—
3.15 Praatje 3.15I Voortzetting Concert. 4
Sluiting. VARA. 4 Maak het zelf. Cursus. 4.30
Voor de kinderen. 6.4S Vooravond-Concert. 6.8®
Mandollne-cursue XXIII. 7 Radlo-Volka-Univer-
sltelt 7.30 Vooravond-Concert. 7.50 Toespraak,
8 Uitzending vanuit Rotterdam, met medewer
king van het VAStA-Orkest. 8.45 Tooneel. 10.0S
Persberichten. 10.15 Vervolg Uitzending, 1L33
Gramofoon. 12 Sluiting.
DE IJSLAWDSCHE ZENDER.
De IJsl&ndeche zender te Reykjavik, die meC
een vermogen van 12 K.W. op 1200 M. zendt,
kondigt zich aan met de woorden; ..Utvarpsstod
Islands! Reykjavik". (Omroepstatlon IJsland te
Reykjavik). BU het einde van de uitzending
zegt de omroepster: „Goda Nott" (Goeden
nacht).
FEUILLETON
Naar het En^elsch van
EVELYN EVERETT—GREEN
Door J. VAN ZUYLEN
(40
EitiJca gildmüadhta, maar haar zorg voor
Beatrice was aan het verdwijnen. Ze was
tot de overtuiging gekomen, dat ze in het
eene geval zoowel als to het andere zich
vergist had. Beatrice had niets gemeen
met een gewone vrouw, en moest niet met
dezelfde maat gemeten worden. Maar geen
enkele vrouw, zoo redeneerde zij, kon zoo
vr ooi ijk en onbevangen praten aJs Beatrice
vanavond had gedaan. Ze had de ernst,
die haar een paar dagen lang had geken
merkt, aigedegd, en was weer de schitte
rende, gracieuze gastvrouw, die ze altijd
geweest was. Er wa6 een pak van Erica's
hart ai, de laatste woflk was weggedre
ven.
Beatrice's hartstocht voor hard werken
scheen met de dag te groeden. Niet alleen
tad zij haar eigen dagelijksohe arbeid in
het dorp en wat met de ontploffing in de
mijn in verband stond, na te loopon, maar
ze bad ook de regeling van Erioa's huwe
lijk en -haar uitzet moest gekocht worden;
want de meesteres van Highferrere had er
op gestaan, dat ze vandaar zou trouwen
en had do taak op zich genomen van ouder
of voogd van haar, die bijna even zeer al
Heen .-tand to de wereld als zijzelf.
De zaken op Little Ferrams liet ze nu
maar vrij well ovor aan de E verarde en aan
Erica; zelfs de opening van de club en de
organisatie van verschillende liefhebbe
rijen van haarzelf, konden haar niet doen
terugkeeren van het werk to het zwarte
ongezellige mijnwerkersdorp, waar ze het
grootste deed van den dag doorbracht. Er
waren zooveel zieken te bezoeken, zooveel
weduwen en kinderen, om wie gedacht
moest worden en diie geholpen moesten
worden, er waren zooveel plannen te
maken voor hun toekomstig levensonder-
onderhoud, en er was zooveel te doen om
hun toekomstige ellende te verdichten, dat
het geen wonder was, dat har tijd en haar
gedachten ten volle bezet waren. Het
scheen haar judet toe, dat het eenige dat
het leven dragelijk maakte, was om zon
der ophouden uit te gaan onder deze arme,
verwaarloosde menschen, en wat gerief en
een klein beetje geluk onder hen te ver
spreiden. Men zegende haar, waar ze ook
heenging, en ze luisterde naar hen met
pijn en smart to het hart, terwijl ze zicb
afvroeg of er to haar verduisterde leven
ooit weer van zegen sprake zou kunnen
zijn.
Ze had plotseling een hekel gekregen
aan Little Ferrars, en ze kon ha;ist niet
zonder huiveren denken anm bet nieuwe
gebouw, waarin zij zoo levendig belang had
geetdM. De plaats was te zeer met herin
neringen verhanden, waaraan te denken
haar pijn veroorzaakte.
Zo kon het nfiet uitstaan nu door deze
bekende lamen te gaan; ze wist niet hoe ze
hen moest ontmoeten die een huwelijk tus
schen haar en de jonge meester altijd als
een beklonken zaak hadden beschouwd Ze
wist dat de b«e.e plaats was opgeschrokken
door de bekendmaking van da verloving
tusschen Raphael en Erica, en to haar hart
was de vrees opgekomen, dat haar eigen
gevoelen ten opzichte van hem we6 opge
merkt en overal hot onderwerp van gesprek
was geweest. Soms woe ze half krankzinnig
van pijn en woede woedend wa6 ze op
zichzelf, en soms op de heele wereld ook.
Maar ze hield zioh de heele tijd goed en
verraadde haar geheim aan niiemand; en
antwoordde zoo opgeruimd en gevat op al
le vragen en opmerkingen over het interes
sante nieuws, dat niemand ooit vermoed
de hoe wanhopig de strijd was, die gevoerd
werd dn het binnenste van deze tnoteche en
sterke natuur, die voor de eerste maal iets
geproefd bad van de bitterheid van ver
nedering en teleurstelling.
Hard werken was voor haar het beste en
eendgste geneesmiddel, en Beatrice won
iedere hoogste achting door de wijze waar
op zij onvermoeid voortiverkte, naet alleen
toen de opwinding van de crisis en de
vreeselijke omvang van de ramp de sym
pathie van het land hadden gewekt maar
ook toen de bedangsteUMng ging dalen en
de rest van de helpens genoeg kregen van
wat ze .deden on de lljde-re aan zichzelf be
gonnen over te laten.
Een trouwe vriendin en helpster had
Beatrice echter to deze tijd verkregon in
de persoon van Lusy Kedth. Ze had het
meisje ongeveer een weck na het ongeluk
ontmoet toen ze uit het huisje ven een mijn
werker kwam. Ze was daarheen rezonden
door haar moeder met een boodschap van
troost.
„VadeT en moeder hebben zooveel in de
gemeente te doen. dat ze deze arme men
schen niet zoo dikwijls kunnen bezoeken";
i vertelde ze. „Ik vroeg of ik het mocht doen
en moedor heeft me roet wat goed voor de
baby erheen gestuurd. Maar vader zed, dat
ik te jong was, om alleen naar een plaats
als deze te gaan, ofschoon ik heelemaal
niet bang ben. Ik wou dat ik zoo oud was
als u, juffrouw Cholmondeley".
Beatrice glimlachte, en stak het kind da
hand toe.
„Zouden je oudere je met mij mee willen
'laten gaan?" vroeg ze. „Ik zou graag wat
gezelschap hebben. Zouden ze je kunnen
missen, denk je* om mij te helpen?"
Lucy's gelaat 6traalde van blijdschap.
„O ja, ik weet zeker, dat ze me met U
zouden millen laten gaan. Ik zou het erg
graag willen en Rosa kan moeder thuis
wel helpen. Mag ik nu vast mee? Goed,
dank u, ik zal het gauw even aan Sam,
onze tuinman, gaan zeggen, dan kan die
aan moeder vertellen waarom ik niet met
hem terug koon. ïk weet zeker, dat ze het
aardig vindt. Ze is altijd blij, ails we ons
nuttig kunnen maken."
En Beatrice vond haar vriendinnetje erg
nuttig, reeds op de eerste dag, terwijl ze
tutöchen de havedooze woningen door lie
pen. De pienterheid en het gezond verstand
van haa.r kinderlijk gezelschap was een
openbaring voor Beatrice en het inzicht dat
zij bewees te hebben in de kleinigheden van
het dagelijksch leven en de behoeften ran
de velschillende soorten hujehoudómgen,
j schenen merkwaardig voor iemand die
j nooit op eenige manier economie had ge-
stu leerd, of werkelijk had nagedacht over
wat het leven van arme menschen eigen
lijk was.
j Ze kon ook zoo hondlc met de zieken om
i traan, en met een kleinigheid een bed zoo
gemakkelijk maken, waarbij ze opmerkto-
jgen maakte over de luchtverv ersching en
zindelijkheid, dde -vreemd aandeden van
zulke jeugdige lippen; ze praatte ernstig
over de noodzakeflijkheld om de kinderen
naar school te zenden, zoowel om hun eigen
bestwil ais ter wille van de zieke vader of
broer, die niet zooveel leven konden ver
dragen.
Beatrice was verrukt over haar vrien
dinnetje; want haar bescheidenheid en
haar onbewustheid ervan dat ze iets eigen
aardigs deed, viel evenzeer op als haar
eigenaardige, vrouwelijke ernst en haar
werkmethode. Beatrice was meer tot haar
zelf gekomen dan het geval was geweest
sinds de slag was gevallen, en toen ze Lu
cy vroeg of ze nog eens met haar mee wil
de, deed d.e gretigheid vam het antwoord
haar aangenaam aan.
„Ik zou iedere dog wél willen. Ik zou u
altijd wél willen helpen en voor u werken.
Mag ik zoo vaak ik kan? Ik zal probeeren
niet lastig te zijn."
„Mijn Meve kind, je hedpt me erg goed.
Je bont vee] veretamdiger dan ik. Ik zaïl bij
de pastorie langs gaan en met je moeder
spreken. Als ze je een paar weken aam mij
af kom staan, rail ik daar erg dankbaar voor
zijn."
Lucy's gericht straalde.
„Wet zou ik dat graag wülen. Wat bent
u goed. We dachten ad wat u zou doen zon
den* juffrouw Grey om u te helpen." en ter
wijl ze met een beweging vam plotseling
vertrouwen hnar bond to die van Beatrice
légde, voegde zij eraan toe: „Ik ben toch
zoo blij, dat u niet met Sir Raphael graat
trouwen, zooa's de menschen zeggen. Zoo
is het veel aa rdiger
„Waarom kleintje? Hou Je naet van Sir
Raphael?"
1 „o ja, daar niet ur* Ik n-hj
hem. Hij is eng goed en vriendelijk. Het us
omdat we u zoo graag hebben, precies zoo-
adB u bent, we zouden niet eens graag
widlen dat u verandert; en als de menschen
trouwen, veranderen ze ailtijd on ilk hou
rviet \um veranderingen tenminste niiet
als het zoo ook goed ia Ik geloof ndet dat
u me goed begrijpt Ik zeg het niet erg goed
maar u bent onze eigen lieve juffrouw
ChodmondéLey en wij willen niet hebben dot
u iemand andere wordt".
B-eatrice lachte hartelijker, dam ze im
langen tijd gedaan had.
„Dat doet me tenminste go«1, JfJ kléine
vteiBter. Ik géloof niet dat je erg bang hoeft
te zijn, dat ik iemand amteire rail worden;
wees daar dus maar gerust op. Als Erica
weg is, kom je misschien wél eens naar
me toe om me gezelsohnp te houden. Wel,
Lucy, wat een kleur! Wat beteekenen dn*
rozen?"
Maar Lucy's armen lagen oen haar boie,
en haar lippen hadden wat andere te doen
dam vragen te beantwoorden. Deze uitbar
sting. van krrxteriljke vreugde was te aan
genamer, omdat Lucy andere zich zoo goed
kom beheerechen. Beatrice lachte en lief
koosde haar. t
„Maar m'n kind! Wat is bet toch wat om
populair te zijn. We zullen er *<n* met Je
moeder over praten en zien of we de zaken
zoo in orde kunnen brengen. .Int het naar
ieder z'n zm is. Men moet «laar knop voor
zijn maar we zullen liet probeeren."
'Wordt vervolgd.)
