BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
Radio Nieuws.
W. A. HOUTMAN Co's PIANO- en ORGELHANDEL Schiedam o Bekende merken in alle prijsklassen w. o.
IN DEN STORM
DONDERDAG 23 APRIL 1931
OFFICIEELE BERICHTEN
RECHTERLIJKE MACHT
Benoemd tot rechter rechtbank Groningen
B#i'. J. Feitsma, oud-Nederlandsch-InJisch
rechterlijk ambtenaar en kantonrechter
plaats vervanger te Groningen;
NOTARISBENOEMING
Benoemd tot notaris te Ba-re ndnecht C. v.
Drimmelen, thans notaris te Kampen.
UITVOERING TARWE WET.
Toegevoegd ails adviseercnd lid aan de bij
Kon. besluit van 28 Maart 1931 ingestelde
Commissie van Advies, bedoeld in art.kei 4
van de Tarwewet W. H. Wellensiek, voorzit
ter van de Nedcrlandsche Vereeniging van
Meelagenten, te Amsterdam.
HOOGE RAAD VAN ARBEID
Benoemd tot plaatsvervangend lid van
den Hoogen Raad vam Arbeid M. I. Rood-
veldt, te Amsterdam, onder bepaling, dat
bij zal optred-an ter vervanging van het iiid
van dlien raad II. J. F. M. Sneevliet
BURGEMEESTERS
Met ingang van 1 Mei 1931 benoemd tot
burgemeester van Eist W. Th. de Leeuw,
met gelijktijdig eervol ontslag als burgemcea
ter van Dru'.en;
op verzoek met ingang van 15 Juni 1931
onder dankbetuiging eervol onts'agen 'hr.
A. Bas Backer, als burgemeester van Bloe-
mendaal;
herbenoemd fcot burgemeester van Gilze
«n Rijen G. J. van Poppel; van Gameren C.
Hobo; van Geervliet C. von Lindern; van
Heerjansdam Jhr. V. P. A. Beelaerts van
Blokland; van Uitgeest J. M. van Roosma
len; van Boschkapelle J. Fruijman; van Jut-
phaas mr. J. J. M. Hamers; van Eeinnes Jhr.
L. Rutgers van Rozenburg en van Markelo
P. H. Bgcgn Taets van Amerongen van Na-
tewisdfi.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN
Uit de in de Staatscrt. van 22 April opge
nomen opgave van het aantal aangegeven ge
vallen van besmettelijke ziekten blijkt o.m.,
dat van 12 tot en met 18 April werden ge
constateerd 180 gevallen van roodvonk en 106
gevallen van diphtherie.
Er kwam één geval van kinderverlamming
voor.
HOFBERICHTEN
Prins Hendrik hoopt Zaterdag a.s een be-
roek te brengen aan Den Helder, teneinde
aldaar de Roode-Kruis-óefeningen by te wo
nen. Tevens zal door hem de „Boltha" Bloe
mententoonstelling worden bezocht.
IN- EN DOORVOER VAN
AARDAPPELEN
De Minister van BirnicnJandsche Zaken
heeft als «ersle kantoren; waarlangs de in-
en doorvoar van uit Gri-Brittannië, Duitsch-
land ol Polen voorwaardelijk toegelaten aard
appelen mag plaats hebben, mede aange
wezen de kantoren te Maastricht, Amster
dam, Zaandam en Den Haag.
DE GEHUWDE VROUW EN DE
GEMEENTERAAD
Een Eindhovensch geval
- Bij Kon. besluit is bepaald, dat de echtge
noot© van een leeraar eener H-B.S. geen lid
van den Gemeenteraad mag zijn. Dit besluit
is gevallen naar aanleiding van het feit, dat
mevrouw Spijkerman-Onland, wier echtgenoot
leeraar is aan de R.K.H.B.S. te Eindhoven,
in de RK Kiesvereeriging candidaat gesteid
is van den Gemeenteraad.
AANBESTEDING
De Rijkswaterstaat heeft aanbes1*eed het
maken van het eerste gedeelte van een lei-
dam met vijf kribben en van een vaargeul
ten behoeve van de verbetering van Helle
gat Raming f 1.100.000.
Laagste inschrijver was A. Volker Lzn.,
SliedrechH, voor f 1.018.700.
DIPLOMATIE
De nienw-benoemde gezant van Zuid-S7avië
bij óns Hof, Dr. Milorad Straznicki. heeft
gisteren zijn opwachting gemaakt bij den mi
nister van Buitenlandsche Zaken.
SAMENVOEGING VAN
ENSCHEDE EN LONNEKER
Met ingang van 1 Mei 1932
Ged. f/.aten van Overijsel zijn thans ge
reed gekomen met het ontwerp van wet, be-
oogende samenvoeging met ingang van 1 Mei
1932 van de gemeenten Enschede en Lonne-
ker. Dit ontwerp is gezonden aan beide ge
meentebesturen, om daarover de raden en
commissies uit de ingezetenen vóór 1 Augus
tus a.s. van advies te laten dienen.
VERBINDING OOLTGENSPLAAT-
NUMANSDORP
NOG GEEN VAST PLAN.
Op vragen van het lid van de Prov. Sta
ten Warnaer, hebben Ged. Staten van Zuid-
Holland medegedeeld, dat nog niet geant
woord kan worden op de vraag, of de ont
worpen dam in het Hellegat dienstbaar zal
worden gemaak aan een verbinding Oolt-
gensplaatWillemstadNumansdorp en of
daarmede het plan voor de verbinding van
het eiland Goedereede-Overflakkee met
Noord-Brabant, zooals dat in het rapport
der commissie van Rijckevorsel is ontwor
pen, zal vervallen.
Waar thans nog niet vas'staat of de ver
binding van het eiland Noord-Brabant tot
9'and komt, en waar de loealiteit het ver
leenen van bijdragen voor de verbetering
van ha veer van Middelharnis op Helle-
voetsluis daarvan afhankelijk heeft gesteld,
kunnen Ged. Staten nog niet met een voor
stel komen. Wel hebben zij zich tot den
Minis'er van Waters aat gewend, teneinde
zoo spoedig mogelijk afdoende zekerheid
omtrent deze plannen te verkrijgen.
DAM IN HET HELLEGAT
Op vragen van den heer C Warnaar, lid
van de Provinciale Staten van Zuid-Hol
land, over den ontworpen dam in het Helle
gat, hebben Ged. Staten, onder verwijzing
naar de toelichting bij den post van de
Rijksbegrooting (hoofdstuk IX) tot verbete
ring van het Hellegat, geantwoord, dat zij
thans nog niet vermogen te beantwoorden
de vragen of deze dam dienstbaar zal wor
den gemaakt aan een veerverbinding Oolt-
gensplaat—Willemstad—Numansdorp en of
daarmee het plan voor de verbinding van
het eiland Goedereede en Overflakkee met
Noord-Brabant, zooals dat in het rapport van
de commissie-van Ryckevorsel ontworpen is,
zal vervallen. Wel kunnen Ged. Staten mede
deelen, dat de loealiteit op het eiland bij de
door haar toegezegde bijdragen voor de ver
betering van het veer van Middelharnis op
Hellevoctsluis en voor de in genoemd rap
port ontworpen veerverbinding van het
eiland met Noord-Brabant en verder naar
Numansdorp, bepaald heeft, dat de bijdrage
voor die verbetering niet zal worden gege
ven, voordat vaststaat, dat ook deze verbiy-
ding tot stand komt Bij dezen onzekerei.
stand van zaken kunnen Ged. Staten nog
met geenerlei voorstel komen. Zij hebben
zich echter tot den Minister van Waterstaat
gewend met een sahrijven, hetwelk beoogt,
dat zoo spoedig mogelijk afdoende zekerheid
omtrent de piannen met betrekking tot de,
veerverbind ng van het eiland met Noord-
Brabant zal kunnen worden verkregen.
HORECAF
Gisteren hield de Nederlandsche Bond van
werkgevers in hotel- restaurant, café en aan
verwante bedrjjven (Horecaf) te Amsterdam
zijn jaarlijksche algemeene vergadering.
In het bestuur werd in de plaats van den
heer L A. Roozen die zich niet meer herkies
baar had gesteid, gekozen de heef J. Sassen
te 's Gravenhage.
VREEMD EERETEEKEN
Henry de Groot, muziekredacteur van de
„Avondpost", is door de Fransche regeering
benoemd tot „Officier de l'Instruction Pu-
blique".
SANATORIUM ..SONNEVANCK"
'T ZES EN TWINTIGSTE JAARVERSLAG
Dit jaaroverzicht van de vereeniging tot
Christelijk Hulpbetoon aan Tuberculose
lijders, opent met een herinnering aan het
feit van den dorden Juni 1930, den dag waai
op onze nieuwe Geneesheer-Directeur Dr. G.
K. Schoep officieel de leiding van ons Sana
torium aanvaard heeft
Maar* de wisseling van Geneesheer-Direc
teur zou niet de eenige verandering blijven:
het is een jaar van velerlei mutaties ge
weest Het Bestuur zag zich tot zijn leedwe
zen genoodzaakt, aan Dr. G. J. Boon, met het
oog op diens gezondheidstoestand eervol ont
slag te verleenen en Dr. van der Lee kreeg
dit wegens zijn benoeming als leider van
het consultatiebureau te Apeldoorn.
Overigens was de loop van zaken niet on
bevredigend. AI was het aantal patiënten dat
werd verpleegd nog niet zoo groot als men
wenschen zou, het bleef toch geregeld ver
boven het laagste peil van voor een paar
jaar en vertoont bovendien neiging tot stij
ging.
Natuurlijk zijn er ook zorgen.
Zag het bestuur zich een vorig jaar reeds
genoopt, verschillende hoognoodige verbete
ringen aan te brengen, ook voor dit jaar
moest het een niet onbelangrijke post op zijn
hegrooting uittrekken voor uitgaven die, wil
de inrichting aan de eischen van het oogen-
blik voldoen, beslist onvermijdelijk zijn.
Waarbij dan nog komt, dat ook een behoor
lijke pensioenregeling niet weinig vergt van
de financieele kracht
Bijzonder dringend roept het Suppletie
fonds om versterking. Het blijft een teleur
stellende ervaring, zegt het Bestuur, dat ver
schillende aanvragen om jaarlijksche bijdra
gen, die wij een en ander maal tot onze dia-
konieën hebben gericht, zulk een uiterst poo
ver resultaat hebben gehad, en dit nog wel,
terwijl van meet-af de opzet van Sonnevanck
is geweest, dat de diakonieën voor een be
langrijk deel dit fonds voor hun rekening
zouden npmen.
Aangenaam stemt het, dat eenigen tijd ge
leden te Den Haag een Comité is opgericht
om voor dit doel in de hofstad een bazar te
houden. Een dergelijk plan is ook te Rotter
dam in de maak.
En aangenaam niet minder stemt het, dat
zich onlangs een Commissie heeft gevormd,
waarvan o. a. Dr. Harrenstein van Amster
dam en Ds. Van der Meulen van Soest deel
uitmaken, die haar best wil doen om de bi
bliotheek van onze patiënten, die op 't oogen
blik niet al te royaal van goede lectuur voor
zien is eens duchtig aan te vullen.
Aan het overzicht van Dr. Sohoep ontlee-
nen wij, dat op 1 Jan. 1931 verpleegd werden
53 mannen en 60 vrouwen. Voor de Raden
van Arbeid werden 40 mannen en 17 vrou
wen verpleegd.
Uit het nauwkeurige overzicht van het
ziekteverloop blijkt, dat 59 mannen en 60
vrouwen of 77 pet. klinisch genezen of ver
beterd zijn.
Dr. Schoep deelt ook In den breede mee
hoe de arbeid van het verplegend personeel
aan „Sonnevanck" ten goede kwam en wat
er voor de geestelijke verzorging van de be
volking gedaan wordt
Ten slotte blijkt uit het financieel over
zicht, dat de uitgaven in 1930 bijna f 180.000
bedroegen en dat er een exploitatieverlies
was van ruim f 17.000. Het suppletiefonds
had een nadeelig saldo van f 3000.
DE INDIE-POSTVLUCHTEN
Het zestiende postvliegtuig vertrok uit
Djask en landde 's middags te Jodhpur.
Het veertiende retourvliegtuig vertrok van
Buskir en kwam tegen den avond te Cairo
Uit Oost-lndie
Behandeling In eerste termijn beëindigd.
BATAVIA, 22 April (Aneta). In de avond
zitting werd door den Volksraad de behan
deling van de crisismaatregelen der Regee
ring voortgezet De publieke tribune was
overvol.
De heer Van Helsdlngen juicht het
ernstig beroep op de Regeering om de kor
ting over 1931 niet door te voeren _en de
kor.ing in de volgende jaren op een "geheel
anderen grondslag te stellen toe.
Do heer Koesoemo Oetoyo heeft be-
zwagr tegen het baseeren van de salaris
korting op de malaise. Hij heeft geen be
zwaar tegen herziening van het B. B. L.,
doch dan in een rusitiger periode. Hij be
pleit de Invoering van een invoerrecht op
rijst van 10 pet, waarvan de opbrengst acht
millioen zou bedragen.
De heer S t o k v s acht een goed deel van
de bezuinigingen over 1931 zeer bedenkelijk
en bepleit opnieuw een progressieve winst
belasting alsmede een uitvoerrecht op aard
olie.
De heer 'an Z a 1 i n g e betoogt opnieuw,
dat het 1 niveau der prijzen blijvend is.
De voorts ting van de daling der prijzen
is regelm. .ig en wij zijn nog niet op den
bodem. De financiën zijn thans zeer slecht
en moeten worden verbeterd. De Regeering
wil 200 millioen leenen, maar dit beteekent
geen dekking van de tekorten over 1931 en
de volgende jaren. Hij berekent dat daar
voor nog eens 250 millioen zal moeten wor
den geleend. Hij gelooft zelfs, dat ae vitale
belangen hier en daar zullen moeien wor
den aangetast en steunt dus de crisismaat
regelen der Regeering van harte, waarbij
hij er op wijst, dat de prijzen en de kosten
voor levensonderhoud sterk zijn gedaald en
nog dalen. Hij vraagt welk bezwaar er dan
kan bestaan tegen de aanpassing der amb
tenarensalarissen aan de lagere prijken.
Spreker meent dat een uitvoerrecht op
aardolie den verkoop van een deel der olie-
uitvoer onmogelijk zal maken, waardoor Je
oliebedrijven hier wel eens kunnen worden
gestopt met opvoering van de productie in
goedkoopere landen.
De heer De Hoog bestrijdt het betoog
van den heer Van Zalinge op vele punten,
waarbij hij zegt dat de amb'cnaren niet to
hoog bezoldigd en niet te veel In aantal zijn
Bij de amb enaren heerscht allerminst weel
de, althans niet bij de lagere. Het Inrto-Euro-
peesch Verbond is tegen de verlaging dei
salarissen, omdat de noodzaak niet is aan
getoond. Spreker wijst voorts op de moree
le plichten der overheid en bepleit verschei
dene nieuwe bezuinigingen, waardoor dp
salariskorting overbodig zou zijn.
De heer Khou-w Kim An vestigt de
aandacht der Regeering op de toelagen aan
de Chineesche officieren, waarvan hot mee-
rendeel uit bemiddelde personen beslaat.
Hij acht het mogelijk dat tijdelijk aan hpn
geen toelagen worden verstrek'. Hij hoopt
ten aanzien van de salariskorting dat Je
kleintjes vooral gespaard zullen worden.
De behandeling in eersten termijn door
den Volksraad is hiermede afgeloopen. De
Regeering zal Vrijdagavond antwoorden.
VAN EEN STEIGER GEVALLEN
EN GEDOOD
Doordat de katrol van de steiger losschoot,
is te Groningen de schildersknecht J. de
Roer, die werkzaamheden aan een perceel ver
richtte aan den Ubbo Emmiussingel naar be
neden gevallen. Hg was onmiddellijk dood.
AUTOBOTSING
Bij Vleuten kwamen twee auto's niet el
kander in botsing. De eene kwam uit de rich
ting Montfoort, de andere van Harmeien.
Een der auto's werd 100 meter meege
sleurd en vloog tegen een paal. De passa
giers kwamen wonder boven wonder met den
schrik vrg.
MET VUUR GESPEELD
Te N.-Amstel speelde een 3-tal kinderen
met vuur. De 5-jarige H. K. geraakte in
brand en kreeg dusdanige brandwonden, dat
opname in een ziekenhuis noodig werd ge
oordeeld.
DE GEVOLGEN VAN EEN RUGSTOOT.
In een café aan de Munterstraat te Arn
hem kregen twee bezoekers hoogloopcnde
twist, welke uitliep op een vechtpartij. Een
der vechters bracht met een mes zijn tegen
partij een steek in den nek en in den arm
toe. Iemand, die de vechtenden wilde schei
den, liep ook een messteek op, terwijl hoven-
dien de kachel omver gegooid werd en twin
tig glazen in scherven werden geslagen.
De gewonde, een 38-jarige chauffeur, werd
naar het ziekenhuis gebracht De 35-jarig.»
dader gaf zich zelf aan.
De twist was ontstaan, doordat de een den
ander bij het biljarten met een biljartstok
in den rug had geraakt.
INBRAAK
Te Holten (Ov.) is ten huize van den heer
M. Pachrag ingebroken. Er wordt een aan
zienlek bedrag aan geld vermist. Van de
dader(s), die zich waarschijnlijk door het
kelderraam toegang heeft (hebben) verschaft
is nog geen spoor ontdekt. De politie stelt
een onderzoek in.
EEN „STEMDRAMA" ROFFEL-RIJMEN
Toen Woensdagmorgen te acht uur een t
deel van de kiezers te Amsterdam zich, om ¥7 AT 7") 17 7p" Y) XT
zijn stemplicht te vervullen, naar de school! rx"liV L/L AL r L*iV
aan de Marco Polostraat begaf, bleek, daarj
aangekomen, dat de schooldeur op slot zat. I A £\\s 11V y^IL^l V
Min of meer krachtig aangewende pogingen j
om haar te openen, bleven vruchteloos zoodatDe dichte bussen zijn geopend
SITS De kiezersneuzen zijn geteld,
Er ging heel wat tijd mee heen vóór de De Uitslag IS Zij t dan voorloopig
kiezers en de leden van het stembureau kon- En officieus al vastgesteld.
den binnenkomen. Een deel der kiezers de- De grootste ongemeene deeler
poneerde de oproepmgskaart in de brievenbus f.
van het schoolgebouw. imet omzichtigheid geschat,
Toen eindelijk de schooldeur met geweld Met wakker nachtelijk gecijfer,
was geopend er kwam o.m. een smid aan Waardoor we nu dus weten, dat
^Xr7auWrfch^pl^t rg'^Mv^de Zuid-Holland, Gelderland cn Friesland
vraag, hoe het te handelen had met de bil- Met Drenthe winnend samen gaan,
jetten in de brievenbus. Het Centraal Stem- j Terwijl wij verder op de linie
ÏXVtaSÊ gStn Toeten S er depositie bleven staan.
toe, een gedeelte dergenen, die zich op boven Ook de C. H. is met geweken,
geschetst wijze, aan de stemming hadden ont En de R. K. bleef wat hij was;
Het Rechtsche leger, kort gesproken,
trokken, per taxi van het werk of
te halen en naar de school te brengen tu.
stempl'cht te vervullen, waardoor eventueele Marcheerde prachtig in de pas.
moeilijkheden werden voorkomen. Enkelen De knagelijnsche Kerstianen
der gedupeerden vervoegden zich in den loop Met hm bemodderde banier,
lil de^T" e,ge" egmg opIueuw j Bevochten op de oesterbanken
Uit het onderzoek, ingesteld op last van 't Een zetel; 't werd daar nummer 1vier
Centraal Stembureau te Amsterdam, is ge- VQ>!k u'ordt al te graag bedrogen,
bleken, dat de deur van de school met ge- e n a n
opend kon worden, omdat deze aan de binnen maar naar de S. D. A. P.,
zijde met een ijzeren staaf was gesloten. Die sleept ook, dank z'n dikke leuzen,
Een stoker is aan de achterzijde het ge-De stomme schare kiezers mee.
SkJTSSSïïTZSÏSZfS&Z E* dan het denkend deel der natie,
Wie deze solide sluiting heeft aangebracht Doe is het daar wel mee gesteld f
is tot dusverre niet opgehelderd. Volgens de Ach lieve lezer! spaar je tranen:
werkster en den stoker zit deze staaf er grooi verstaild ruimt steeds meer
nooit. Het onderzoek duurt voort. {.'t veld
EEN DREIGBRIEFSCHRIJVER GESNAPT. voIk kan oveVOOT Voelen,
Ten Ovezande (z.) werd in de woning\Zj"s voor een rad,wsc)Sandaal
van de weduwe Drijdijk een brief binnenge-1M'aar t schijnt nog liever rood te
worpen, waarin laatstgenoemde werd ge- [stemmen
dreigd, dat haar huis in brand zou wordenDan tecder-rose-liberaal.
gestoken, zoo zij niet onmiddellijk f 1 oo bui- n. en jtlij m dankbaar wezen;
ten haar woning deponeerde. Deze f 100 wer- rrr w
den door de weduwe Drijdijk inderdaad bui-moeten waken bovendien
ten haar woning gelegd, waarna de schrij-j Wanneer we aan de linkerzijde
ver van den brief er mee van doorging. Het rood steeds dieper worden zien.
De weduwe D. gaf dit geval bij de politie We moeten mee den strijd verscherpen,
aan en denzelfden dag slaagde de politie er n n.„ „nnt
in een zekeren Jozef Verdonk te arresteeren j Ous volk moet weten waar t om gaat.
Hij is in ht arrestantenlokaal te Ovezande Dat tegenover revolutie
opgesloten. De politie zocht verband tus-
schen dit geval en inbraken te Baarland bij
vrouw Steketee, die in den nacht van Zater
dag 11 April is gepleegd.
EEN LAFFE SCHELM
Een 20-jarig meisje reed op haar rijwiel
van den Sclielmschenweg te Arnhem. Toen
zij den verbindingsweg naar den Hommel-
schenweg wilde afrijden, greep een wielrij
der, die haar reeds een poos had gevolgd,
plotseling. Zij werd omvergeworpen, waar
na de fietser er van door ging. Een heer en
dame hielpen haar overeind. Het meisje had
schaafwonden opgeloopen en vernielde klee
ding.
EEN IN-DROEVE GESCHIEDENIS
Eenigen tijd geleden kwam de 24-jarige
Duitscher 11. in Kennis niet de 20-jarige .juf
frouw F. wonende op de Aclmiraiër.gracht
te Amsterdam. Van die kennismaking kwam
een verloving. De verloving werd echter de
zer dagen weer verbroken door het meisje.
De jonge man heeft toen alle brieven, die
hü van haar ontvangen heeft in een pakje
by elkaar gebonden en 's avonds laat in de
brievenbus van de woning van zyn vroegere
verloofde gedaan.
Dat eenigszins wichtige pakje veroorzaakte
toen het in de ledige bus viel, leven. Het
jonge meisje is toen naar de voordeur geioo-
pen, om te zien wat er in de bus was ge
worpen. Op datzelfde oogenblik klonk op
straat een schot. Zy deed de deur open en
zag toen haar vader en haar verloofde. Door
den laatste was een schot, dat geen doel had
getroffen, op haar vader gelost. Meteen klon
ken nog twee schoten, die op haar door R.
werden gelost. Vader en dochter vluchtten en
toen klonk een vierde schot, dat R. op zich
zetf had gelost. Het bleek, dat hij zwaar
gewond was. Hy had zich zelf voor het hoofd
geschoten. Door den Gen. Dienst werd hij
naar het Wilhelmina Gasthuis vervoerd. Hij
is spoedig na aankomst aldaar overleden.
Het meisje was heel erg overstuur. Een van
de twee revolverkogels had haar even aan
het dijbeen geraakt. Ter kalmeering is zij
eenigen tyd in het ziekenhuis geweest en
toen weer naar huis gekeerd. De vader van I
het meisje was ongedeerd. Toen hy de jonge j
man voor de woning ontmoette, richtte deze I
plotseling de revoiVer op hem en trok af. I
Alleen het Evangelie staat.
(Nadruk verboden). LEO LENS,
Vrijdag 24 April.
HUIZEN(1875 M.) KRO. 8—9,15 Morg&ncoii»
eert. 10—11.30 Gramofoon. 11.30—12 Een ïalf-
uurtje voor zieken en ouden -an dagen. II
Tijdsein. 12.01—12.15 Politieberichten. 12.15—
1.45 Lunchconcert. 1.4EGramofoon. 25 Mid
dagconcert. 6—5.45 Gramofoon. 5.456 Spreker»
66.15 Gramofoon. 6.16—6.35 Tuinbouwhalfuur-
tje. 6.356.45 Gramofoon, 6.467.15 Cureu»
Engelsch. 7.157.45 Spreker. 7.46—8 Polltieber»
811 Studio-Opvoering. 11—12 Gramofoon.
HILVERSUM (298.8 M.) VARA. 8 Gramofoon»
VPRO. 10 Morgenwijding. VARA. 10.15 Voor.
dracht. 10.30 Voor de zieken. 11.80 Gramofoon
AVRO. 13 Ttldseln. 12.012 AVRO-kwartet 2
—2.30 Hoorspel. 2.30—3 Schoolultzendlng. 3i
Gramofoon. 4 Sluiting. VARA. 4 Orgelspel. 4.30
Na schooltijd. 6.15 Vooravondconcert. 6.45 Ac
tueel allerlei uit de Arbeidersbeweging. 7 Uit
zending voor de vereeniging van ..Volksonde;-
w|Js". VPRO. 8 Weekuitzendlng. Ttldseln. 8.01
Catechisatie. Spreker; Ds. F. VV. J. v. d. Klebo»
(Berger
J. i
is. Spreekster
9.3®
VINGERS AFGEHAKT
De 60-jarige B. V. te Haarlemmermeer had
het ongeluk, by het houthakken twee vingers
nagenoeg geheel af te hakken. V. is naar een
ziekenhuis overgebracht,
VERDRONKEN
Te Nieuwveen is het 3-jarig knaapje van
schipper van K. te water geraakt en ver
dronken.
Uit het Sociale Leven
DE STAKING IN DE VENEN
De staking in het veenrayon Barger-Com-
pascuum (Dr.) is Woensdagmorgen ingegaan
zoodat de arbeid by de in 't conlict betrokken
verveners is stilgelegd. Alles is volkomen rus
tig en te Barger-Compascuum is de staking
nauwelijks merkbaar. Ongeveer tweehonderd
arbeders zyn by het conflict betrokken.
Grooto Keuze
sty,e! ii< nu, Tew. 68871 Grotrian-Steinweg Schiedmaijer - Mannborg e.a. aV.oiÏuoImu!
Door WJERNY
VIII
Hoe gaarneik ook mijn zwakke krach
ten zou hebben willen geven om mede de
zen chaos te helpen ordenen, ik kon om'
twee redenen daartoe niet komen. In de
eerste plaats vond ik dat overreding hier i
op zijn plaats was. Men diende tot de intel- j
lectueele onwilligen en saboteerende vroe-1
gere werkgevers te gaan en hen trachten
over te halen om hun afwijzende houding
op te geven; zij moesten het nieuwe stelsel
een eerlijke kans geven. Was het onbruik- i
baar, dan zou zulks blijken en zij konden in
hun leidende functies en met hunne erva- j
ring wellicht betere wegen aangeven. Zou
bet op den duur goed kunnen gaan, dan
moest men zich niet laten afsohrikken door
moeilijkheden in het begin. De bolsjewisten
evchwel deden juist het omgekeerd^, zij
dreigden en bevalen, zij pochten op het uit-
©enjagen der Constitueerende Vergadering, j
waarin zij destijds in de minderheid waren
en bazuinden rond, nooit meer aan derge
lijke „overleefde democratie" te zullen doen.
Deze onjuiste houding zette zeer veel kwaad
bloed, ook in de kringen, die de revolutie
trouw waren gebleven en xlie door overre
ding nog wel tot medewerken te bewegen
waren geweest. Het Tsarisme lag nog zoo
kort achter ons; men wilde niet meer ge
commandeerd worden zooals onder het oude
bewind. Zoodoende werd mijn medewerking
nagenoeg onmogelijk, want ik zou in mijn
optreden lijnrecht tegen de Bolsjewisten zijn
ingegaan.
Daarnaast was «r een nog sterker per
soonlijke reden; mijn vader! Het zou zijn
dood geweest zijn, als ik openlijk naar de
bolsjewisten, was overgegaan, die hij zoo
boven alles haatte. Zelfs over mijn verhou
ding tot Grisha wilde hij ni«t spreken, die
was immers één der hunnen. Thuis was
vader even tyranniek gebleven als vi-oeger,
eerder nog erger zou ik haast zeggen
nu hij uit zijn gezagspositie was gcstootcn.
Politiek behoorde hij tot de onverzoenlijken,
die alles ongedaan wilden maken en niets
liever wilde dan het geheele oude bewind
te herstellen. Daarom juist zou een breuk
mij in veiligheid' brengen zooals het mijn
bedoeling was ten opzichte van hem. Zonder
mij dacht hij er niet aan, één voet van zijn
plaats te verzetten.
Er zat dus niets anders voor mij op, dan
mee te gaan. Ik had mijn plannen echter,
naar ik meende, goed gemaakt Wij zouden
onderweg wel gelegenheid vinden ons hij
anderen aan te sluiten, en in de nabijheid
met mijn vader onvermijdelijk zijn, indien van de grens zou ik zoo mogelijk ónbe-
ik mij openlijk bij de sowjets zou willen merkt achterblijven of anders me des-
aansluiten, wat te meer noodzakelijk was, noods laten arresteeren, cn op deze manier
omdat het in één woning samenzijn met i vader ertoe bewegen alleen de grens te
een vader, die zóó sterk tegen het nieuwe j overschrijden. Als hij de reis maar eenmaal
regiem gekant was. mij stellig in die krin- had aanvaard, zou hij ongetwijfeld doorzet
gen geen vertrouwen zou geven. Ook Grisha ten. zelfs als ik mocht afvallen. Ik kende
drong in zijn brieven steeds sterker er op immers mijn vadef's onverzettelijkheid in
aan „den oude" te verlaten en bij hem te j het nastreven van een bepaald doel.
komen. Hij worstelde in het Zuiden tegen J Hadden wij beiden geweten wat ons te
den wanhopigen chaos, tegen de verwarring wachten stond, dan zouden we dit besluit
en verwildering onder de arbeiders, en ver- vermoedelijk niet hebben genomen. Tot
langde, ja eisch'.e mijn steun. I Pensa ging de reis min of meer normaal,
Door innerlijken tweestrijd verscheurd be- I alleen was de trein niet verwarmd, zoodat
sloot ik tot een wanhoopsdaad. Ik kón mijn i we barre kou leden. Ook kwamen we uren
ouden, hulpeloozen vader niet zonder meer j te laat aan. Verder op bleek er echter geerf
achterlaten en vluchten; dat vond ik ego-t normale treinverbinding meer te bestaan,
istische lafheid. Evenzeer voelde ik, dat ik niemand kon zeggen, wanneer er een trein
Grisha van mij zou vervreemden als ik aan naar het Westen zou vertrokken en toen er
zijn roepstem geen gevolg zou geven. Daarom j eindelijk een geformeerd was, bleek die te
wilde ik vader overhalen weg te trekken i bestaan uit een of twee derde klasse wagons,
naar de Ookraine, zijn geboortestreek, waar J waarin onmogelijk een plaats was te.be-
zijn naaste familie woonde. Eerst dan zou machtigen, en verder uit goederenwagens.
ik geheel vrij zijn in het. volgen van wat ik
mijn plicht noemde.
Ér waren reeds meerderen vertrokken,
velen naar het Dongebiod, waar de Kozak-
kengeneraal Kaledin een leger trachtte te
vormen om tegen de bolsjewisten op te trek
ken. Anderen echter zochten bescherming
bij de Duitschers in de Oekraïne, die daar,
na den vrede van Brest, onbeperkte mees
ters waren geworden.
Vader liet zich niet afschrikken; hij wilde
tot eiken prijs de reis voortzetten. Het was
ongelooflijk koud in die rammelende hok
ken, waarin ieder zich zooveel mogelijk
oprolde in kleercn en dekens, zonder in
staat t/3 zijn zijn lichaamswarmte te bewaren.
Men had het gevoel of men geleidelijk be
vroor, men kon zich niet verweren tegen die
vreeselijkc, alles doordringende, ijzige tem
peratuur. Rillend en verstijfd verlieten wij
Tot mijn innerlijke verbazing ging vader op de stations onze hokken om in de wacht-
grif op mijn voorstel in. Ik had verwacht, kamers bij de kachels wat te ontdooien. Het
dat hij niet van zijn fabriek zou willen lange stoppen op ieder stationnetje was ten
scheid Het was helaas een groote tegen- slotte onze redding.
valler voor mij, dat hij mijn medegaan Hoe meer wij echter vorderden, des te
eischte, want net zooals Ik over hem tobde, schrikbaren der werden de teekenen van een
zoo deed hij het over mij. Alleen om mij- nieuwe bedreiging. Voortdurend groeiden de
nentwille wilde hij wegtrekken, hij wilde massa's verwilderde en vervuilde ooidaten
aan. Wij kwamen in de gebieden achter het
vroegere front De oorlog was ten einde, het
leger was gedemobiliseerd, doch evenals bij
alle andere maatregelen, miste het nieuwe
bewind het organisatie-talent om het verder
te brengen dan slechts een demobilisatie-
besluit op papier. Het leger werd niet meer
van levensmiddelen voorzien, dit had opge-
houden, maar hoe die millioenen mannen
naar huis moesten komen, daarop kon de
nieuwe regeering geen antwoord geven.
Wij bemerkten op onze reis, wat dit be-
toekende. Het werd geleidelijk aan onmoge
lijk de s ationsgebouwen binnen te gaan. Een
verpestende stank steeg uit die ruimten op,
waarin mcnschen, in grauwe lompen gehuld,
als haringen in 'n ton gepakt zaten of lagen.
Er was geen sprake meer van om bij de
kachels te komen, bovendien werden de be
hoorlijk gekleeden met vijandige uitroepen
ontvangen.
De noöd was bij die menschen zoo hoog
gestegen, dat de passagiers in onzen goede
renwagen om beurten de wacht moesten
houden; lieten wij den wagen onbewaakt
achter, dan bestond het gevaar, dat hij op
een station leeggeplunderd zou worden.
Dit waren de overblijfselen van het Rus
sische leger; overblijfselen, die een stank
verspreidden als een in ontbinding verkce-
rend kadaver. Die grauwe, uitgehongerde
.massa wachtte, misschien reeds maanden
lang, op een trein in Oostelijke richting
I Daaraan hadden wij het te danken, dat do
onze naar het Westen doorreed. Hij zou
j later terugkeeren met zijn last van deze
j ongelukkigen, die wie weet hoevete duizen
den kilometers verder moesten trekken, op
1 dezelfde manier als wij, tot zij aan de plaats
kwamen, vanwaar zij vroeger waren opge-
roepen tot de verdediging van hun land. De
rampzaligen waren er over het algemeen
zoo ellendig aan toe, dat men ze haast ntet
kon aanzien zonder een gevoel van innerlijke
walging te kunnen onderdrukken. Het was
I blijkbaar al heel lang geleden, dat zij ge-
poogd hadden zich te wasschcn; de meesten
I hadden nog alleen maar een hemd en een
broek aan. men zag slechts aan hun hoofd
deksels, dat zij soldaten «m* wor®u.
Naar wij van onze medepassagiers hoorden,
hadden ze alles verkocht, wat ze bij zich
hadden gehad, om maar voedsel te kunnen
bemachtigen. Ze waren door de ellende ver
bitterd en zij zagen er niet tegen op ware
strooptochten te organiseeren naar de nabu
rige dorpen, waar ze met de overgebleven
wapenen in de hand do macht hadden alles
op te eischen wat er van hun gading was.
Al zouden wij hete gewild hebben, was van
1 een eventueele terugkeer langs den weg
waarvan wij gekomen waren, geen sprake,
j want de naar het Noorden vertrekkende
treinen zouden niets andere kunnen mede-
i voeren dan troepen van deze ongelukkigen,
j die zich als wilde dieren op de treinen zou-
den storten om in de wagons binnen te
dringen al waren deze stikvol en al stond een
I dergelijke reis voor velen, die hun warmere
j klceren niet meer hadden, gelijk met den
dood, tengevolge van de intense koude.
Niet alleen kon ik mijn zorgvuldig be-
j raamd plan ntet ten uitvoer brengen, erger
nog, wij liepen zelf gevaar onderweg te
i blijven steken. Want op elk station hoorden
wij dezelfde kreten: de soldaten eischtcn,
dat de trein terug zou gaan en hen zou
medenemen. Gelukkig voor ons had het
i spoorwegpersoneel nog eenige autoriteit
i overgehouden en onderwierpen de soldaten
jzlch, alhoewel scheldend en tierend, aan do
j bevelen der stationchefs, die hun beslissing
motiveerden door het feit, dat om koeren om
technische redenen niet mogelijk was.
I Zoo bereikten wij ten slotte het eindpunt
j onzer spoorreis. Snel moesten we den trein
i ontruimen, midden in den vriesnacht, om te
I voorkomen dat we op den stroom van bin-
nendringende sol-daten zouden stuiten, die
I ongetwijfeld de wagons zouden gaan be
stormen als ze de kans gewaar werden om
I' weg te komen.
We waren nog ongeveer 80 kilometer ver
wijderd van de nieuwe grens met Duitsch-
land. en dat midden in ons eigen land. Een
j oogenblik brandde de schaamte over deze
vernedering in mij op, do onduldbare
smaad, dat een stuk van ons eigen, mooi
I land, vele malen ^rooter dan Duitschland.
Jons afgenomen w is jmcUt wil dt> krocht
niet meer hadden ons te verdedigen. De
zucht naar zelfbehoud verdreef echter die
gedachten, want als de bolsjewisten ons hier
j in handen zouden krijgen, zoo ver van Sa-
mara, vlok bij de grens, zonder eenig papier
I van de sow jet van Samara, zouden dy ge-
j volgen vreesclijk kunnen zijn. Onze mede-
reiziger bezorgde ons onderdak voor dien
nacht. Wij hadden tijdens de treinreis alles
j reeds be.sproken en waren tot de overtuiging
j gekomen, dat deze laatste afstand tot de
Duitsche grensposten per slede moest wor
den afgelegd. Het was verder de veiligste
weg om ons bij de Duitsche gTens-autoritei-
I ten te melden, anders liepen we gevaar, dat
I men ons voor bolsjewisten zou houden als
we betrapt werden; de Duitschers contro
leerden scherp. De sowjet-prensposton kon
men daarentegen gemakkelijker vermijden;
deze waren veel minder talrijk en daaren
boven slecht gedisciplineerd. Gevaarlijk bleef
de tocht in hooge mate.
Vader had gelukkig nog vol doen do tsaren-
roebels en Kerenski roebels, zoodat wij er
zeker van konden zijn, personen bereid te
vinden het verdere transport op zich te ne
j Den volgenden dag gingen wij weder op
weg. Hoewel het gevaarlijk was, moesten
I wij toch overdag reizen, daar men ons bij
het in het donker naderen der grensposten
allicht voor vijanden zou kunnen aanzien
en ons daardoor op een afstand als honden
.zou kunnen neerschieten. De grootete
moeilijkheid was, dat wij de weinige dorpen
hadden to mijden, terwijl wij do paarden
drenken moesten en voederen. Evenwel, het
gelukte.. Onze geleider had meer menschen
over de grens geholpen. Haver had hij bij
zich, en hij ontdekte een paar hooibergen,
die ofschoon het reeds laat in het seizoen
was nog niet waren weggehaald. Bij het
pnsseeren van een der vele bevroren rivieren
hakte hij een I»yt in het ijs, zoodat de paar
den zich naar hartelust konden verkwikken.
Hoe was het mogelijk, dat deze dampende
en zwetende dieren het ijskoude water ken
den verdragen!
(Wordt rmwlijifl