Het Communisme in de Practijk VïrA4ncjaa< WOENSDAG 22 APRIL 1931 DERDE BLAD PAG. 9 (Nadruk verboden Objectieve mededeeiingen en critische beschouwingen VROUWENARBEID EN DE VREESELLJKE KINDERKAMPEN Volgens de beslissing van het uitvoerend comité der sowjets zullen dit jaar 1.570.000 vrouwen in de productie betrokken moeten worden boven het aantul, dat reeds fabrieks of bureau-arbeid verricht. De uitvoering van deze beslissing stuit op groote moeilijkheden naar een onderzoek van het volkscommissa riaat van inspectie heeft uitgewezen, tien der hoofdzaken hierbij is de afwezigheid en on voldoende werking van kinderbewaarplaat sen. waarheen werkende moeders hun kroost moeten brengen gedurende de werkuren. In Moskou waren deze instellingen slechts be schikbaar voor ongeveer 10 procent der kin deren, in Leningrad voor ongeveer 6 procent. Niettegenstaande het onvoldoende aantal wordt van deze kindertehuizen slechts matig gebruik gemaakt Slechts '75 procent en m Moskou zelfs slechts 60 procent der plaatsen is hezet De hoofdoorzaken liggen hierin, dat de kinderbewaarplaatsen ver van de fabrie ken verwijderd liggen en van de woonwij ken. eoidemiën. enz. Wat dit enz. in het verslag beteekent mogen we raden. Een mis stand is ook het feit. dat de bewaarplaatsen de kinderen slechts opnemen gedurende dp werkuren van de vrouw. Moeders, die in de eerste ploeg moeten wer ken. welke om 6 uur 's morgens begint (zoo als men weet wordt in zeer veie fabrieken 's nachts doorgewerkt, ook door vrouwen), moeten ai om S uur opstaan om hun kinde ren nog voor het begin van het werk aan dr bewaarplaats af te leveren. De kinderen krij gen geen voeding voor den geheelen dag, ton dat de vrouwen, na thuiskomst van de fa briek. nog voor het avondeten der kinderen moeten zorgen en dus niet bevrijd zijn van 'keukenwerk, zelfs al eten ze zelf in de gaar keukens. Er zijn geen vaste normen voor voeding in de kinderbewaarplaatsen. Het menu wordt dagelijks vastgesteld afhankelijk van de voe dingsmiddelen, die voorradig zijn en zonder ook maar eenigszins rekening te houden met de phvsiologische voorwaarden voor goede voeding. De verschillende fabrieksorganisaties, ook de vakorganisaties laten zich aan deze zaak niets gelegen liggen. Alle toonen volmaakte onverschilligheid, ook de moeders zelf Hierna komt een rij papieren beslissingen F.r moeten betere levensmiddelen worden ver strekt aan 'e kinderhuizen, beter sanitair toezicht m> er komen, er moeten meer in •tellingen worden gesticht bij- de fabrieken, vooral daar, waar vele nieuwe arbeidsters noodig zijn. En na zoo een'lijst papieren wenschcn te hebben opgesteld, meent het re geert ngscol loge zijn plicht te hebben gedaan cn gaat weer tot één volgend onderwerp Zoo een droog, ófjifieej verslag kan toch soms wel een aardig kijkje geven op de toe standen, die in dezen heilstaat der arbeiders heerschen. gebracht of gevangen gezet als saboteurs en con tra-revolutionairen. Naast de officieele oplossing bestaan er echter nog niet officieele, die echter meer ef fect sorteeren. Prijs verhooging, belastingver- hooging, sterkere rantsoeneering. De arbei ders zijn nu eenmaal eigenaars der fabrie ken in de sowjet-unie, en moeten, als alle eigenaars ter wereld, de verliezen ten slotte uit hun eigen zak betalen. En de sow jet- I regeering weet den weg naar die zakken uit stekend te vinden. HOEVEELHEID EN HOEDANIGHEID De gowjet-propjiganda schermt met ver bluffende cijfers. Vergrooting der productie, oen begrooting van vele milliarden, dat slaat iu. En niemand ontkent, dat op het gebied der hoeveelheid ginds krasse dingen tot stand komen. Een andere vraag is echter, of dia milliarden nuttig besteed worden en hun rente opbrengen. Dat wil de sowjet-regeering graag genoeg, maar in dit opzicht helpen geen plancijfers, daar gaat de wanorde en .verkwisting haar gang. Men had voor 1931 de volgende plancijfers opgesteld: De productiviteit moet met 28 pro cent toenemen, het arbeidsloon slechts met B procent. Blijft dus een aardig winstje over. op papier tenminste. Bovendien moest er in verhouding tot het product aan grondstoffen 12 procent minder en aan brandstoffen 15 procent minder worden gebruikt dan in 1930. De resultaten spreken een andere taal. In het eerste kwartaal zijn de loonen reeds mei 4,5 procent gestegen wegens de verhooging der prijzen, terwijl in de metaalindustrie b.v. bet verbruik aan brandstoffen en grondstof fen per eenheid tan productie belangrijk is toegenomen, doordat beide van slechter kwa liteit bleken te zijn. En in de textielindustrie heeft men het op verschillende fabrieken zoo ver gebracht dat een kwart van de totale productie afgekeurd moest worden als totaal ondeugdelijk, waartoe men in de sowjet-unie heusch zoo licht niet overgaat. Het zijn alles gebreken der organisatie, klaagt de schrijver in Izwestia, waaraan wij deze gegevens ontleenen. De machines wor den niet voldoende gebruikt, er is geen vol doende toezicht De oplossing is de frase van Stalin, dat de inassa de techniek moet beheerech*n. Maar dat leert de massa niet uit een paar verga deringen of krantenartikeltjes! En zij, die werkelijk aan dezen eisch voldeden, zijn om WAT BETEEKENT RIJKOF'S TERUGKEER? Wij maakten reeds melding van het feit, dat de vroegere voorzitter van den raad van volkscommissarissen der sowjet-unie, Rykof. die in ongenade was gevallen wegens zijn rechtsche neigingen, en naar het heette ver bannen zou worden, plotseling weer be noemd is tot volkscommissaris van post en telegrafie. Vanzelfsprekend geschieden zulke ontslagen en benoemingen in het land der „arbeidersdemocratie" zonder dat eenig ver legen woord igend lichaam zich erin mengt, uitsluitend door besluiten van den kleinen kring der werkelijke machthebbers. Men weet dientengevolge van de werkelijke oor zaken nooit meer dan de hooge heeren wen schen los te laten. Het merkwaardige is nu, dat de herbenoe ming van Rykof zonder eenig begeleidend commentaar is geschied. Een besluit van •wee regeltjes van het uitvoerend comité der Rowjets meldde de aanstelling, en verder deed de sowjet-pers het rwijgen eraan toe. In de buitenlandsche pers veronderstelde men, dat Rykof zich had onderworpen, maar zekerheid bestond daaromtrent niet Thans deelt de Roel mede uit betrouwbare bron tc hebben vernomen, dat de herbenoe ming van Rykof niet het gevolg is geweesl van een onderwerping zijnerzijds, doch nis een concessie van Stalin aan de rechtsche strooming moet worden beschouwd. Deze strooming zou zoozeer in kracht toenemen dat bestrijding en .uitroeiing onmogelijk is en Stalin heeft daarom getracht tot een ac- coord te komen. De rechtschen stelden als eisch de herbenoeming van Rykof, waaraan is voldaan. Indien dit bericht juist is zou zulks wel dra moeten blijken uit het optreden van Ry kof naar buiten en uit een veranderde hou ding jegens de rechtsche strooming. De naas te toekomst zal daarover nieuws brengen, of anders moet het bericht als een loos gerucht terzijde worden gelegd. DE STEMMING IN DE COMMUNISTISCHE PARTIJ Molotof heeft een rede gehouden tot de eer ste groep keurtroepen, bestaande uit partij leden-technici, die vanuit Moskou naar de voornaamste industrie centra gezonden zijn. Hij liet zich daarin op de volgende wijze uit over de stemming in de partij. De strijd om de socialistische opbouw van ons land. op grond van het vijfjarenplan, wordt steeds scherper door de afwijkingen binnen de partij van de generale lijn. Wij hebben de rechtsche elementen, die gevaar lijkste vijanden van de revolutie, uit de partij leiding verwijderd. Maar de lagere besturen bestaan bijna geheel uit opportunisten en hun meeloopera, die de massa tegen ons op zetten. Daartegen zuilen wij ten krachtigste optreden. Het hoofddoel van uw zending zal zijn, be halve het doorvoeren der algemeene partij lijn ter plaatse, een krachtige bestrijding van de geheime partij-ondergravers. DE BUITENLANDSCHE LEDEN VAN DEN MOSKOUSCHEN SOVJET In den Moskouschen sowjet zijn circa 40 buitenlanders gekozen bij de laatste verkie zingen, d. w. z. door de communistische par tij aangewezen. Met zit echter met deze le den, die de taai niet verstaan, eenigszins in zijn maag. Typeerend voor de organisatie is wel, dat men in de administratieve afdeeling niet precies wist hoeveel buitenlandsche aowjet-leden er eigenlijk waren. Thans is er een conferentie gehouden van die buitenlandsche uitverkorenen, waar be sloten is, dat ieder van hen een tolk tot zijn beschikking krijgt, terwijl er systematisch werk van zal wordon gemaakt hun Russisch «e leeren. Bovendien zal de organisatie af deeling van den Moskouschen sowjet hun werk systematisch leiden. Toch beweerde de voorzitter na afloop der zitting, dat zij. buitenlanders, even goed meesters waren van Muskou als de Russi sche arbeiders. Tenminsteals zij zich netjes door de organisatie afdeeling laten leiden. DE „PALEMBANG" IN STORMWEER Het Ned-errla-mteohe etoomex-h-ip „Palera ba<ng", dat dezer dagen van Batavia, via Boston. te New-York aankwam heeft, nadat het de Middelhui Ische Zee had verlaten tonnen water over het dek gekregen, waai door het aan de b->egplaten en aan de uit rusting schade opliep. Wij kregen va.n een dor opvarenden een paar foto'6 ter reproductie, die een imdruk geven van het ontzettend watergeweld, dat het stoomschip had te trotoeeren. D« een* foto geeft het moment weer. dat de oceaan een hevigen aanval doet op „de bak". De geurwtok werd hierdoor verbogen. De an dere kiek ia een schitterende moment opname van een overkomende zee bakboort midscheeps: een aanval op de wouimz van ten eersten machiniBt De gmntschheid vm den kokenden oceaan komt op foto's als «leze wel uit Het zaJ ze ker niet meegevallen zijn om ond-w deze omstandigheden zulke goedgeslaagde opna men te maken. REIZENDE TRACTOREN DOCH HET PAARD VOOR DE PLOEQ Tusschen de mooi gekleurde berichten over den goeden gang van zaken in de col lectieve landbouwbedrijven stuit enen van tijd tot tijd op iets, dat huelemaal uit den toon valt en de vraag doet rijzen, of de alge meene resultaten wel zoo mooi kunueu zijn als hei wordl voorgesteld. Er blijkt eenig* maanden geleder, een be slissing te zijn genomen tot henerdeding der tractors, en wel zoodanig, dat elk. -rno- torstation slechts een of twee soojtcn trac tors zou hebben, op zichzelf laluui'ijk een goed besluit. Maar even duidelijk is het, dat men de uitvoering ervan over een uitge strekt gebied heel makkelijk tot een chaos kan maken. Dat schijnt nu wel te zijn geschied Uit da berichten volgt namelijk, dat men met het ruilen der tractoren gewacht heeft tot de voorjaarscampagne, zoodat thans, nu de ma chines noodig zijn, zij veelal ergens op een spoorwegwagen staan en zich op de reis be vinden tusschen twee kolchozen. Komen ze eindelijk aan, dan blijken onderdeelen te onl breken, of de tractors zijn heelemaal on bruikbaar, en in het gunstigste geval heeft men ze zonder aanhangwerktuigen gestuurd, zoodat een kolchoz beschikt over een Kurd- son tractor, maar over ploegen en eggen, die daarop niet passen. Dan blijven de tractors stilstaan en worden de paarden maar voor de ploeg gespannen. Met opjachten van men- schen en dieren wordt de hoeveelheid dan nog wel ongeveer bereikt, maar vraag uiet naar de kosten! VERMINDERING VAN DEN INVOER UIT AMERIKA De invoer in de sowjet-unie vanuit de Ver eenigde Staten is in de tweede helft van 1930 belangrijk achteruitgegaan en wel tot 35 nul- lioen dollar tegen 60 millloen in de eerste helft van dat jaar. De oorzaak moet worden gezocht in het feit, dat de Amerikanen geen voldoende erudiet geven bij de sowjet-iukno pen. Nu men in Duitschland beter is ge slaagd zal het inkoopen in Amerika allicht nog meer beperkt worden, Gemengd Nieuws. DE qLINQUENDA" UIT DE SLUIS GESLEEPT. Te Hansweert heeft men 100 ton grint ge lost uit de in de WesterBluis gezonken licb ter „Limquende", waardoor het schip drtj vende is gemaakt. Om clroa vier uur 'smid dag» is het schip uit de sluis gesleept «n op de slikken buiten de haven gezet, waar het verder zal worden gelost Daarna aal het ter reparatie naar een werf worden ge bracht Door een duiker zm-1 een onderzoek woe den imgeeteld of de eluis beschadig! ie. 2 CoQstnictfe-oetails. die U alléén bij de allerkostbaazzte machines zult aantreffen, "n Ritsema type R.R. btedt U thans deze voordeelen voor een uiterst voordeeltgen prijs. Zul va Nederlandscb fabri kaat Elch wal. W 115 _11 UIT 'T LEVEN VAN DEN OUDEN FRITS Vergissen is menschelijk, en op z'n tijd be wijst ieder, dat ook dit menschelijke hem niet vreemd is. Van Frederik de Groote vond 'k een kleine vergissing vernield. Hij zou te Bielefeld een parade bijwonen Maar inplaats van elf uur. zooals bepaald was, verscheen „de oude Frits" om tien uur op 't terrein. De koning was woest en von Pfuel, de be \elvoerder over 't garnizoen, kreeg de voile luag. „Waarom komt ge zoo laat?" beet hem de koning toe. „Ge hebt u volgende week te Potsdam te melden!" De arme Pfuel, hoewel hij in zijn recht was, durfde niets zeggen. De inspectie liep zeer ongunstig af, en de vorst reisde venier. Tot kalmte gekomen, kreeg de koning «Ie overtuiging, dat de schuld aan hem lag; cn nu berouwde hem de onheusche behande ling, welke liij een braaf officier had aange daan. Op den bepaalden dag kwam von Pfuel te Potsdam aan en liet zich bij den koning aan melden. Hij was niet weinig verwonderd, toen hij in piaats van een onaangename ont vangst, slechts bevel kreeg om bij den ko ning te komen eten. Hij trof aldaar een groot aantal geleerden en veldoversten aan, en daar Frederik op zijn ouden dag gaarne ove- zijn zegepralen sprak, was het niet te verwonderen, dat aan tafel liet gesprek ging over den Silezischeu oorlog. Onder het spreken vroeg de koning: „Is er onder de hier aanwezige officieren één, die aan al mijn krijgstochten heeft deel ge no men, van de eerste af tot de laatste toe?" De heer von Pfuel was de eenige aan tafel, die bevestigend kon antwoorden. „Waart gij bij Mollwitx?" vroeg de koning vriendelijk. „Ja! Sire, als vaandeldrager." „Vertel mij, wat gij alzoo hebt door leefd!" zei de koning, nog vriendelijker. Het hart van von Pfuel was veel lichter geworden. En hij vertelde naar waarheid met groote bescheidenheid, al wat hij door leefd had; en de koning vatte voor den trouwen man zulk een genegenheid op. dat hij bij liet afscheid tot hem zeide: „Gij blijft tc Potsdam en hebt van nu af dagelijks vrijen toegang." Recht gelukkig verliet von Pfuel het ko ninklijk paleis, dankbaar, dat do toekomst voor hem en zijn huisgezin weder zonnig was geworden. Sedert dien tijd was de vriendschapsband tusschen den koning en dezen officier steeds vaster, en weldra mocht von Pfüèl dagelijks iu het kabinet des koning* komen, en dat wel onaangemeld. Op een morgen wilde von Pfuel weder tot den koning gaan; reeds had hij de deur een weinig geo|>cnd, maar plotseling trok hij zich stil terug. Waarom? De oude koning lag voor een stoel op zijn knieën en bad. Kort daarop hoorde von Pfuel gedruisch in de kamer. De koning Was opgestaan, en von Pfuel trad binnen. Vriendelijk, zooals gewoonlijk, ontving hem de koning en vroeg, na eenige woorden gewisseld te hebben: „Pfuel, waart gij er zoo even reeds?" Ja, Sire." „Ilebt gij gezien, wat ik gedaan heb?" „Ja, mei dankbare vreugde." „Zool" antwoordde de koning, „bidt gij ook? en waarom zijt gij verheugd geweest?" „Met uw verlof, Sire," antwoordde von Pfuel, „ik heb van mijn jeugd af gebeden, zooals ik dat in mijn ouderlijk huis gewoon ben geweest, en ik heb mij verheugd te zien, dat mijn koning voor God ook zjjn knieën weet te buigen." „Nu," zoo ging de koning voort, „hebt gij dat vroeger niet gedacht?" „Met uw verlof, Sire," hernam von Pfuel, „ik kan met het gebed veel, dat ik vroeger van uwe majesteit gehoord heb, niet rijmen." „O!" antwoordde de koning haastig, „gij denkt hier aan mijn spotternijen, en gij hebt recht, die deugden niet Maar ik heb in mijn jeugd veel huichelarij gezien, en toen heb ik het spotten geleerd. Gij hebt gelijk, het deugt niet) Maar, Pfuel, blijf gij maar bidden, ik zal het ook doen!" De oude Frits moet een uitnemend men- schenkcnner geweest zijn. Dat hebben velen ondervonden. Ook zijn kleermaker. Deze werd bij den koning geroepen en trad met een alles te boven gaande verwaand heid binnen. De koning zei kortweg: „Ga naar huis en lees Daniël 8 8." De kleermaker ging naar huis, zeer be nieuwd wat op de genoemde Bijbelplaats te lezen zou zijn. En hij las: „En de geitenhok maakte zich uitermate groot; maar toen hij sterk geworden was, brak die groote hoorn.'' De man had een les voor zijn geheele le* ven ontvangen en was voortaan meer be scheiden in zijn optreden. Radio Nieuws. Dsnderdag 33 April. Hm.-Fred. der Bv. Lutr». Kerk. wonende te üuasum. 3 VUdeeU. 33.16 Gramofoon. 2.16—316 Cursue rraele Handwerken te seven door Mej. U Ably, te Hilversum. 8.16 3.46 Vrouwenhalfuurtje. Letdeter: Mevr. J. O ven Am»lel-van LöOecs Sela te Ouderkerk a. d. Amatel. 8preeketer Mej. Mr. Gee ven der Molen, Journaliste te Amsterdam. Onderwerrp. „Vredeswerk". 3.464 Veriorginu van den zen- oer. 4 TUdseln. 46 ZlekenuurtJe. te lelden dooi l)a. M. v. d. Vla, Vrö Ev. preulkatt te Goes. Ttfdeeti voor onze Jeugd, te seven door den neer n. J. Stelnvoort te Hilversum. Onderwerp: „Een vierkant bakje van karton". 6.46—6 30 Concert te seven door mej. Beatrix Benut te Amsterdam lang. De heer Hugo Vermeer te Husaum. plana 6.306 46 Cursus knippen en «tofversleren. te geven door het Instituut KNHA1D. Tolsteegste- gel 64, te Utrecht. 6.46—7 l^ezlng over: „Ver- Kadio-Handcl (IX). 7 TBdseia ;enh«lfuurtje. 7.30—7.46 Polilleber. loioon. 8 Tödaeln. 8—10 Avono. sf- Ned. Jougellngs-Ver bond. ttpre* Persberichten van Va* Dli 11.30 Gramofoonplatenconcert. KKO. 89 1» MorgenconcerL 12.161.45 Lunchconcert. 1.46—3 Gramoroon. HILVERSUM (298.3 M) AVKU. 8 TtJdaein. 8.01—9.60 Gramofoon. 10 TtJdseln. 10.01—10 18 Morgenwijding. 10.30—11 Gramofoon. 11—13 De butanten-uurtje. 13—13 AVRO-kwartet. 3—2.38 Lezing. 3.308 Rustpoos voor verzorging van den zender. S4 Naaicursus. 46 Zlekenuur. 6—6 Orkest. 6—6.30 Plano-voordracht. 6 30—t Radio-Volks-Universiteit. 7—7,30 Engelache lea voor gevorderden. 7.308 Sportpraatje. 81.18 Gramofoon. 8.16—10.30 Muziek te Amsterdam, 10.30—10.40 Nieuwsberichten van Vaz Dtae. 10.40—11.16 Zang. 11.16—13 Gramofoon. 12 Sluiting. NIEUWE AVONTUREN VAN MIJNHEER PIMPELMANS 73. Hoer Pimpelmans zei na een week. Toen hij naar Willemijntje keek: gZeg, kind, als ik dat hoofd van Jou Nog langer zie, dan krijg Ik koul" Hij haald' een kapper uit de stad, Die veel veratand van pruiken had. 74. Toen *t pm ik-opzetten was gedaan. Bood Pimpelmans den kapper aan: „Kruip achter op mijn motorfiets. Ik breng Je thuis, dat koat je niets! Je kunt den omtrek nog eens zien En spaart een treinreis bovendien." (Wordt Vrijdag vervolgd.)' FEUILLETON TWEE ENTHOUSIASTEN Door J. VAN ZUYLEN Beatrice's bedden den waren aan stiptheid gewend en er wae geen gebrek aan voor raden un eeo h-u-is, waar edelmoedigheid en gastvrijheid zoozeer de kenmerkende eigen schappen wanen va.n de meesteres Gelukkig was de wintervoorraad van dekens reeds aangekomen en op de planken lagen sta- pole hemden, het resultaat van de naaimid- «Jagen, die reeds georganiseerd waren, of schoon het nieuwe gebouw nog niet geopend was. Iedereen deed zijn uiterste best, de fJra.ng van dan nood vervulde al de helpens poet een ijv--• en een toewijding, die wonde ren verriohtte. In een oogwenk stond de wegen voor, stapels dekens en hemden werden ar vlug in gedragen. daarna pak ken watten, fl-et-schen olie. zooveel chirur gische hulpmiddelen als de provisie-kamers maar konden leveren, terwijl nog uit de keuken werd meegenomen een groote mapd en verscheiden kannen, die zulke dingen bevatten, weike het meest dringend noo- diig zouden zijn voor de lijders, die aan den mond vam den put zouden ontkomen. Beatrice Erica en de huishoudster waren klaar voordat de wagen nog geheel was vo'zelnden, en .lock sprong er nog op t ^ar'ste oogenhlik bij i<n, overtuigd, dat hij Zich nuttig zou kunnen maken met aan brengen en dragen; de huishoudster kreeg een plaats in bet rijtuig van haar meeste res; het was een handige, hulpvaardige vrouw, met groote tegonwoordighoid van Seest en bekend met ziekenverzorging, wier ulp van groote waarde zou kunnen zijn op net terrein van de ramp. Het duurde niet lang of het rijtuig en de wagen hadden de plaats van het ongeluk bereikt; en toen ze zoo dicht mogelijk bij den mond van de mijn stopten als de ge- ateidiheid van den grond toeliet, zagen de beide meisjes een tooneel voor zich, dat zij nimmer vergaten, ofscnoon ze op dal oogen blik geen minuut te venliezen hadden om iet d-iep-ontroerende en de vreeeelijke ake ligheid te nemen. Onmiddellijk om den mond van de schacht stond een groep mannen, waarvan Raphael Rverard het meest opviel, die de led-ding scheen te nemen met het genui K va-n iemand, due gewoon Is te bevelen Een eindje verder weg stonden in een kring, dicht op alkaar ged-rongen honderden vrrou wen en kinderen, schreiend, snikkend, de ha-nden wringend im de uiterste engst en vertwijfeling, terwijl de opmerkelijke af wezigheid ven mannen met stomme wel sprekendheid de grootte aanduidde van de ramp, die het dorp had getroffen Inder daad, de ontploffing had >p een noodlottig oogen bl ik pinate gehad, terwijl één ploeg mannen Juist naar benedon was gegaan en vóórdat hun makkers, die zij kwa-mon aflossen, tijd hadden gehad naar boven te gaan. Dit was nagenoeg allee, wat men wist en men kon slechts gissen naar het lot van de tweehonderd mijnwerkers. Een paar dozijn gekwetste en uitgeputte man nen waren naar boven gebracht on naar een van de laroge loodeen gedragen, niet ver vandaar, waar hun vrouwen en kin deren bij hen stonden te huilen en voor hen trachtten te doen wet ze konden Maar het scheen wel. alsof zij. die m staat waren geweest da mijn te verlaten, dit hadden ge daan en wat kon or gedaan worden vooi de rest, lie nog was ingesloten? Een bepe 6tiilte was plotseling op die dichte menietr gevallen, liet gejammer van de vrouwen hield op en de heldere stem van Sir Ra phael was duidelijk hoorbaar, terwijl hij tot de paar mannen sprak, dóe vlok bij Iwni stonden. „Nu, vrienden, hebben we allen opge haald, die de schacht nog hebben kunnen bereiken, maar er zijn nog bijna tweehon derd menschen daar beneden, voor wier leven wij verantwoordelijk zijn Zc kunnen piet allemaal dood zijn. Maar ze zullen sterven, ale er niet gauw hulp komt. Er is natuurlijk gevoar aan verbonden, als we naar beneden gaan. maar we zijn allen menschen en kennen onzen pliohi. Wie van Jullie hebben vrouw en kinderen? Juthe zessen? Dan blijven Jul-lae het eerat boven en haler zoo snel mogelijk op met Ie k'«>i degenen, die wij redden kunnen Wij gaan met z'n achten het eerot naar berieden ui In den tijd, dat wij onzen plicht gedaan hebben, zullen er ongetwijfeld andere vrij willigen? 'omen van de andore putton, om onze plaats im te temen Nou, vrienden, zijn jullie klaar?" Rn terwijl hij nog sprak stapte Raphael lm de kool. met zooveel man-nen als ze dragen kou. en verdween uit het gezicnt en iets. dat het midden hield tusschen een toejuiching en een *n.ik. kwam van de lip pen van hen. die rondom stonden. Beatrice's gelaat, dat rood was geworden toen de Jonge man sprak, werd nu g-jer wit, en Erica was even bleek; maar net wae nu geen tijd om hen, die kwamen om te werken, daarlm te verhinderen. .Als bij zijn plichten heeft, wij hebben de onze," zei Erica, met zachte, vreem ie stem. „Kom. Beatrice, onze plaats Is im ie loods. Jock, kam jij den wagon naar Ie loode toerijden? Probeer het maar en breng er hem zoo dicht mogelijk bij". Want op dat oogenbMk was de koeteier d-ie den wagen had gereden, zelf im de schacht afgedaald, aangedreven door doe nobele drijfveer, die tot zelfopoffering im staat stelt. En Jock zou hem gevolgd zijn, als zijn meesteres hem niet teruggehouden had. „Beste jongen!" zei ze, met een goedkeu renden bli-k, „ik ben blij, dat je ook zoirit willen gaan; maar haar kun je beter beiuen dam daar." En inderdaad. Jock werkte als een post paard gedurende de eerstvolgende uren en d4?ed zijn plicht a-Is een man. liet nieuws van het ongeluk had mcb ree-te verspreid als een loopend vuurtje an twee doctoren vam Port Ferrars waren op he« tooneel van de ramp aangekomsn. Vu begon er een werk, zooate Beatrice en Erioa nooit eerder hadden gezien, of ge dacht een tooneel, waarop ze terugzagen alt op een zwarten, vreeselijkan droom; t was a.Mes zoo vreemd, zoo onwerkelijk, en hun harten waren vol van an-cst «n el|en-le Angst en vrees stonden hun werkkracht echter niet ir. de weg; ze schenen hen v*«| meer tot onophoudelijke en onvermoetle arbeid op te wakken Het laat zich b-nar beschrijven dan i-ndenken hoe zij door bezure dokters, lijdende mensr.hen. angstige hul- pelooze vrouwen werden overstelpt, terwijl het een na het ander, alles wat zoo drin gend noocrig was en gewoonlijk onmogelijk direct te krijgen te. uit de wagen wend at- gegeven, bijna voor er om gevraagd werd Bra ad wonden en andere wonden werden zoo prompt behandeld ateof de open loods een zaal van een hospitaal was; de in de kens gewikkelde patiënten, die door opwek kende middelen en door voedsel waren bij gekomen, werden naar hun woningen ge bracht door de sterke armen van vrouwen, zusters en dochters, bijna even vlug els ze geholpen waren. Als er iets was. dat de last zou kunnen hebben verlicht, d-le zoo zwnar drukte op Le hart van d«ze beide ijverige werkers, dan was bat het gevoel van de enorme verlichting die hum pogingen gaven, het verli4&tcn vam de Last dia andoren drukte. Jock was allang te voren mat da wagon weggezonden naar Port Ferm ra om nieuw* voorraad; er moest al een heele tijd rijn voorbijgegaan wellicht uren en iK-h was nog geen dier toegewijde werkers Ln -io mijn naar boven gekomen om uit te rusten of te herademen. Er waren thams gere aangekomen, voortdurend gingen er raddirwsbrigvides naar beneden, en gewon de. doode of etervervte menschen werden enoller naar de loods gebracht dan ze ge holpen kon-den worden, ofschoon er nu nog twee dok te ra bijgekomen waren on non meer hulp, vam Jack, JDll, mevrouw Keitb en be.kwa.me vrouwen uit Port Ferrare. Het was een schouwepel om ni-mmer te verseten. Vak weken teng scheen het n Beatrices geheugon met vurige tetters te zijn gegrift. Jack wa6 aan het hoofd van aan reddi.igsbn««1» de mijn ingegaan: on Raphaot zou nu zekeT tenigkeeren. MaAj hij kwam «--tet vrees viel op haar. Ate hrm eens wat emoties overkomen was en hij onbem'-lit -n sondar dat iemand het wist op zijn pust w«a neergevallen. Er ren wal onwaarschijnlijker dingen ge* beurd. Hij was er net de nvm naar om op zijn poai te sterven. aJa hij dat zijn plicht achtte:' en uit bet verwarde stemmengeruoht rondom haar had zit zondor dat ze ernaar gevraagd had, vernomen van Je veie geva* ren waardoor de dappere mammon bedro.gd werden, die hun leven n>iet achtten en tir.ii im de dwpto vam de verwoeste schachten waagden. „Kolendamp", „schachten Ingestort", „het water komt door van de andere mijn", .^fgs* sneden vam terugkeer naar de schacht". zt had &l die mogelijkheden rondom zirti booren bespreken door de amgstige vrouwen die tioh rondom .n»n hadden verzameld, ter wijl ztj hard werkten mrt de doktoren, bramdwonden verbindend, en trachtend het leven terug te geven aan de zwarte, bewiw- telooze Mchamen. die ln spookachtige rijen op de gmnd lagen Telkana weer kwam er een glimp van troost door een zinspeMng op ^i-r Raphael door een der lijders, waar uit bleek dat hfj op zijn post was gewv x* an tekl-mj had gevevsn aan de werkzaam heden. toen die man t^vorxlen was: maar dt minuten gingen voorbij en geluron-ia wat haar een on-trage'ijk lanee tijd toe scheen. had zi) geen woord over hem ver nomen Ze voelde zich wanhopig word«ti. Plotseling rees ze overeind. Juist was r8 gereed eekomen met de taak dia aj naar kracht had in beslag genomen; en onbe merkt glipte e de loods uit Het bev»n «I schemeren en het kon n<* maar net twee uur geweesl zijn men Raphael in de .tiljn was afgedaald. Was hij daar al d:e itj.i gewew»* Als dat zoo was. dan moest hij er nu beslist uit rende an kotnon. Geea mensch kon meer var-ouren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1931 | | pagina 9