Jliruutr gelmdjiedouraitt
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Willen de lezers opletten?
EERSTE BLAD.
„Inderdaad, ondfimpbare klove"
Uit dc Pers.
BINNENLAND.
ABONNEMENT!
Per kwartaal 3.2S
(Beschikkingskosten 0 15.)
Per week 0.23
Voor hel Ruitenland bij Weke-
lijksche zending 6.—
Bij dagelijksche zending 7.—
Alles bij vooruitbetaling
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad V/% cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
NO. 3317
DINSDAG 31 MAART 1931
ADVERTENTIE IV:
Van 1 tot 5 regelsL17VÏ
Elke regel meer0.22V%
Ingez. Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan 't bureau
wordt berekend 0.10
10e Jaarganr
Prof. Dr. A. van Veldhuizen te Groningen zal spoedig in ons
blad beginnen met „Schetsen uit de NatuurWie weet niet,
dat deze hoogleeraar in de theologie zulk een uitnemende
kenner der natuur is? Tot dusver kwamen zijn artikelen,
waarin verhaald werd van zijn onderzoekingen en ontdekkingen,
alleen voor in tijdschriften. Onze krant is thans het dagblad,
waardoor zijn lezerskring ineens uitdijt in het groot. Dat is
toch ook wel verdiend.
De heer H. J. van Wijlen, oud-directeur van de Gereformeerde
Kweekschool voor onderwijzers enz. te Rotterdam, gaat een
reis naar Het Heilige Land maken. Hierover verschijnen
reisbrieven in ons blad. Een tocht naar Palestina is meer
beschreven. Maar elk doet het op zijn wijze. De manier,
waarop de heer Van Wijlen schrijft, behoort zeker niet tot
het vervelende genre. Ook hiermede weten wij onzen lezers te
gerieven.
En eindelijk nog eens, nieuwe lezers op ons blad, krijgen zich
nog toegezonden de verschenen gedeelten van de feuilletons
Twee Enthousiasten en In den Storm, en de rubriek Het
Communisme in de Practijk.
DE ADMINISTRATIE
Tllllüllllllllllllllliiilii
Oil nummer bestaat uit DHIE bladen
De tegenstelling verscherpt
en verhelderd
Onze artikelen over het wijdings-
dingsvvoord van Mej. Snellen op de
jaarvergadering van de Vrijz. Dem.
Bond hebben het liberale Vaderland ge
ïnspireerd (als we het in alle beschei
denheid zoo zeggen mogen) tot een
hoofdartikel, waarvoor we echt dank
baar zijn.
Dit artikel toch onderstreept voor 't
grootste gedeelte hetgeen wij over de
ondempbare klove schreven en geeft
daarom verheldering in de politieke
discussie; het is tevens een aansporing
voor alle niet-vrijzinnigen in de politiek
om bü de komende verkiezingen g^en
oogenblik de tegenstelling uit het oog te
verliezen.
Tusschen vrijzinnig-religieuse politiek
en Christelijke staatkunde, ligt, onder-
ciaad, aldus het Vqderland, „een on
dempbare klove en daarom is het dwaas
die te willen overbruggen"»
Hoewel we ditmaal geen polemiek
met genoemd blad in de zin hebben, rijst
hier bij ons toch de vraag, waarom de
schrijver, die het bovenstaande toegeeft,
nochtans beweert, dat wij. smalend ge
sproken hebben van een „wijdings
woord zonder inhoud".
Is het smalend, als wij in een zuiver
zakelijk betoog, waarin o. i. niets laat-
dunkens school, op het gemis aan in
houd wijzen? En dan nog wel in de bi-
zondere zin, waarvan hier sprake was,
n.l., dat de spreekster wel „de tale Ka-
naans" bezigt en Schriftwoorden citeert,
maar den God des. Bijbels verwerpt?
Men versta ons welde gedachte aan
'huichelarij kwam niet bij ons op en aan
welgemeende ernst twijfelen we niet;
wij oordeelen slechts naar hetgeen ge
zegd wordt en dan alleen met de maat
staf, welke de Bijbel geeft: een gods
dienstigheid van eigen maaksel en dus
zonder God; een zoodanige godsdienst
.is ii.de! (d. w. z. leeg, zonder inhoud),
gelijk de Apostel Paulus zegt.
Het spijt ons, dat we het juist nu zeg
gen moeten, maar als men van smalen
wil spreken, dan doet daarvan toch veel
meer denken, wat het Vaderland zelf
schrijft:
Niet vergeten dient te worden,
dat een Regeering, die.volgens een be
paalde opvatting van het Woord regeert,-
er vanzelf toe komt hen die dat Woord
niet aanvaarden als minderwaardige bur
gers te hesrhonwen en te behandelen: wij
hebben daarvan in den Kuyper-tijd alle
ellende ondervonden, toen de schapen ter
Rechter- en de hokken ter Linkerzijde
heetten te zetelen, toen een felle aanval
op de henoenihaarheid tot ambten, in
strijd met art 5 van de Grondwet, in ver
band met het standpunt dat men op po
litiek gebied innam rees of daalde, waar
door in dien tijd niet zoo weinig huiche
laars zijn gekweekt.
Het is jammer, dat de geachte
schrijver in het Vaderlanddie de poli
tieke historie zoo goed kent, telkens
weer, zoodra Dr. Kuyper in 't geding
komt, fantasie boven objectiviteit ver
kiest. Dit citaat is nu weer van a tot z
onuiist: maar het schijnt wel, dat de
vrijzinnigen deze dingen zoo vaak her
haald hebben, dat zij het zelf gaan ge-
looven.
Wij beginnen thans zeker geen po
ging tot weerlegging; tegenover de on
gefundeerde bewering van den schrij
ver zetten wij slechts onze door niets ge
schokte overtuiging, dat mis ziet, wie
het zóó ziet.
Overigens gelieve men slechts te be
denken, dat bijkans iedereen het tegen
woordig geheel behoorlijk vindt, dal bij
benoemingen de meeste kans heeft, wie
niet alleen bekwaam en geschikt is, doch
ook past in het geestelijk milieu der be
volking; en ook daarom is huichelen
(wat vroeger wel eens voorkwam)
thans zeker overbodig. Gelukkig is de
tijd voorbij, dat liberale bewindslieden
konden zeggen of denken: Groenianen
en Kuyperianen behoeven niet te solli-
citeeren.
Hoewel de ondempbare klove bleef,
gelijk het Vaderland ons zonder reserve
toegeeft.
Na herinnerd te hebben aan het ook
door ons geconstateerde feit, dat de
vrijz. democraten wel het verst gaan
om aan politieke vergaderingen een
godsdienstige betooging te verbinden,
wordt in het Vaderland besproken, hoe
religieus-socialisten in de S.D.A.P. te
vergeefs pogen om iets van gelijke aard
te verkrijgen. Maar
de religieus-socialisten worden dan ook
in de partij door de meerderheid daarvan
beschouwd als partijleden van den twee
don rang, die aan een kwaal lahoreercn,
die wel ongeneeslijk is, m iar waar men
welstaanshalve hun geen verwijt van
maakt, en dat te minder omdat er toch
ook nog een politiek voordeeltje aar. de
zaak zit.
Deze teekening is juist en wij gever
het blad eveneens toe, dat de liberale
partjj bet langst immuun is gebleven
tegen het streven „de godsdienst in de
politiek te mengen", gelijk men het on
juist uitdrukt.
Doch ook in die hoek viel kentering
waar te nemen.
De liberalen, aldus de schrijver,
kwamen even op het hellend vlak, door
in hun politiek beginselprogram op tp
nemen: „Erkenning van de waarde van
het geestelijk en van het godsdienstig
leven voor maatschappij en staat", maar
hel -is gelukkig hij deze bloote verklaring
gebleven. En al heeft het anti-revolutio
naire blad gelijk, als het zegt dat Prof
Ei gem an en de heer Hans een vroom
liberalisme preeken, het zal goed doen
niet te vergeten dat zelfs twee kraaien
nog geen winter maken; trouwens deze
twe kraaien (er is natuurlijk niets on
aangenaams bedoeld met deze uitdruk
king zijn hot over de wijze, waarop dit
vroom liberalisme zich moet uiten, het
zelfs niet met elkaar eens.
Dit wil natuurlyk niet zeggen, dat
de schrijver de groote waarde van het
geestelijke, het godsdienstige leven voor
maatschappij en staat ontkent; integen
deel; hij heeft er alleen maar over
wegend bezwaar tegen, dat zulke uit
spraken voorkomen in een politiek pro
gram.
Precies dus, wat Dr. Kuyper in zijn
zoo kwalijk door den Hoofdredacteur
van het Vaderland begrepen woorden
zei: het is geen theologisch, maar een
staatkundig geschil.
Het volgend citaat uit het Vaderland
zegt het scherp en duidelijk:
Do zaak staat dus aan de Linkerzijde
zoo, dat de Communisten, in zooverre uok
al zuiver Marxistisch, in den godsdienst
den aartsvijand blijven zien; dat de S. D.
A. P. in haar groote meerderheid het/plf-
de doet, al vindt zij dan ook uit tactische
overwegingen niet kwaad, dat de Mes-
siasgedachte Weer door een achterdeurtje
is binnengehaald; dat de Vrijzinnig
democraten den hand tusschen politiek
en godsdienst, juist als de heer Hans.
steeds nauwer willen aanhalen; dat de
Liberalen van dien band niet willen we-
Dit laatste is voor den voorstander van
de godsdienstvrijheid het juiste stand
punt, cn wij willen nog eens met enkele
woorden zeggen waarom.
Toen op 4 Maart 1 SS;"» de Liberale Unie
gesticht werd. heeft Mr. J. A. Levy als
hoogste doel van de liberalen genoemd
„de zelfstandige verwezenlijking van den
rechtsstaat, zelfstandig in diepgaande te
genstelling met de kerkelijke partijen,
die voor het staatsrecht hij de openbaring
ter schole gaan." Met deze woorden heeft
de scherpzinnige jurist die Levy was, de
inderdaad ondempbare klove tusschen
de liberalen on hen die hun staatkunde
op eenige Openbaring fundeeren zeer
juist afgebakend.
We zouden hiermee kunnen volstaan,
indien de schrijver niet zoo zware klem
toon legde op eenige Openbaring. Want
hjj wil daarmee zeggen, dat het dwaas
heid is om te spreken van Christelijke
staatkunde, omdat iéder den Bijbel uit
legt op zijn manier.
Wii ontkennen die verregaande on-
eenigheid natuurlijk niet, ze is helaas
der Christenen schande; maar de schrij
ver heeft zich zelf het recht ontnomen
om dit argument aan te voeren, want
hij zegt:
Maar al ware het, dat de geheele Ne-
derlandsche bevolking over dat woord
(het Geopenbaarde Woord) dezelfde op
vatting had, dan ware het voor den lihe
raai toch onaannemelijk om dit tot fun
dament^ van de Staatsregeling te maken,
omdat dit woord steeds hetzelfde blijft,
terwijl de Staatsregeling telkens dient
veranderd te worden, naarmate andere
tijden andere eischen stellen.
Deze uitspraak laat aan duidelijkheid
niets te wenschen over: hier gaapt nu
waarlijk de ondempbare klove. Aan de
eene zijde staan allen, die de autoriteit
van het Woord erkennen, hoezeer ze
meermalen elkanders uitlegging afwii-
zen; aan de andere züde staan zij, die
niet de exegese, maar de onfeilbaarheid
van het Woord zelf en zijn gezag voor
alle tijden en eeuwen ontkennen en ver
werpen.
Waarlijk, de heer Roodhuyzen, die
immer zoo dapper de coalitie der rech
terzijde bestrijdt, heeft hier duidelijk
het gemeenschappelijk uitgangspunt, de
eenheid van het wortelgestel, aange
wezen.
Daarvoor zijn we dankbaar.
LANGS ONS HEEN.
Te Dordrecht verschijnt, als bewijs van
liberaal reveil in deze streek, een liberaal
weekblaadje.
Dat is uitstekend. Elkv» poging om ons
volk duidelijk te maken, wat het liheralisme
wil. kan nut doen, want vooral hier hangt
zooveel nevel.
Doch waarom blaft dit blad ons aan, als
wij op die nevel wijzen?
Wij hebben eenige aandacht gewijd aan d'i
poging van de Vrijheidsbond om ter
jaarvergadering Christendom en liberalisme
wat dichter bij elkaar te brengen en sloten
onze beschouwing met deze woorden:
„toch moet onzerzijds de waarsrhuwlng
uitgaan, dat men zich door de vrome woor
den, ditmaal zoo overvloedig op een vrij
zinnige vergadering gesproken, niet zal
laten misleiden".
Dit mishaagt het blaadje en het komt ons
verzekeren, dat menigeen, die zich Christen
noemt, zijn Christendom niet in de praktijk
bpleeft; en dat wij dus niet het recht hebben
over anderen te oordeelen.
Het eerste is een droeve, maar bekende
waarheid; het tweede is een misvatting. Wij
oordeelen over niemands hart of geweten;
wij bespreken slechts wat in 't openhaar be
leden wordt. En dat is, dat op een vergade
ring van liberalen wel vrome woorden ge
sproken kunnen worden, doch dat er voor
het Woord, als richtsnoer voor politiek leven,
geen plaats is.
Na het hoofdartikel, dat hierboven een
plaats vond, is verdere argumenteering on-
noociig. Doch het liberale blaadje onthoude
zich van polemiek, zoolang de redactie geen
kans ziet beginselen van personen te onder
scheiden.
Deze critiek gaat langs ons heen.
LANDBOUWKOLONISATIE
IN SURINAME
Over dit onderwerp wordt in Nieuw
Nederland, het officieele orgaan van
het Nat. Verhond tot Kolonisatiebevordering
van Suriname en andere Nederlandsche ge
westen het volgende gezegd:
Verhlijdend is, dat uit de Kamerdebat
ten over de Surinaamsc.he Begrnoting
19:11, blijkt dat verschillende Kamerleden
de bevordering van een proefneming met
Nederlandsche Kolonisatie in Suriname
voorstaan. Verblijdend is ook. dat d'
Minister van Koloniën hiertegenover nie
geheel afwijzend staat en zich op he»
standpunt plaatst, dat in elk geval
proef met mechanische landhouw er een
proefneming met Nederlandsche Kolen'
sntie, onafhankelijk, van elkaar moeten
gebeuren.
Wii echten dit zeer juist gezien van
den Minister T.endtnuw moet naar onz"
merninsr hij Nedpplnndsche Kolonisatie
in Suriname middel wezen en geen doel
De eerste jaren zal do teelt van eenig
landbouw- tevens export-product, en.
hiervoor is mais zeer geschikt, middel
kunnen wezen om een bron van inkom
sten te verkrijgen voor de kolonisten
Doel moet wezen vruchtenteelt. Hei be
drijf moet zich automatisch omzetten in
een vruchioneultuur. Dergelijke bedrij
ven van niei te grooten omvang zuilen
na enkele jaren voor de Kolonisten epn
bezit vormen dat jaarlijks in waarde
stijgt.
Wij achten het noodig er op te wijzen
dat, plannen met een andere strekking
nie van het Nationaal Verhond uitgaan
werf te Willemsoord G. Bens en J. Met-
ze I a a r, be\orderd tot teckenaar le klasse;
is aan de le luitenants D. Bangert, van
het ISde reg., B. Wrist ers van het Iste
reg. inf. en aan den res.-officier van gezond
heid 1ste kl. prof. dr. M. W. W o e r d e m a n,
op verzoek, een eervol ontslag als zoodanig
verleend uit den miltairen dienst;
OFFICIEELE BERICHTEN
ARMENRAAD VLAARDINGEN.
Bij beschikking van den Minister van Bin
ncnlandsche Zaken en .Landbouw is be
noemd tot tijdelijk Secretaris van den Ar
menraad voor Vlaardingcn en Viaardinger-
Ambacht G. F i g e te Vlaardingen.
HOOGE RAAD.
Mr. J. L. M. M e c k m a n n, benoemd tot
raadsheer in den Hoogen Raad in de vara
ture, ontstaan door de benoeming van jhr
mr. Feith tot vice-president, is gisteren in
zijn nieuwe functie geïnstalleerd.
Mr. Meekmann heeft zitting genomen in
de Kamer van Strafzaken.
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij Kon. besluit is toegekend de aan de
Orde van Oranje-Nassau verbonden eere
medaille, in brons, aan J. W. L a u w e r i e r,
letterzetter bij de N.V. Rotterdamsch Nieuws
t'lacl.
CONTROLE VAN SERA EN VACCINS.
Bij Kon. besluit is, niet ingang van den
datum, waarop hij zijn functie zal aanvaar
den, benoemd tot geneoskundige-ronlrolee-
end seroloog voor de controle van sera en
raccins dr. W. Acg Timmerman, te
Bandoeng.
IJKWEZEN.
Bij Kon. hesluit zijn. te rekenen van 1
Januari 1931 benoemd tot ijker der maten
n gewichten de adjunct-ijkers A. C. Ros
molen, Th. P i e t e r s, A. W. S c h r i e r
n II. P. Blom.
GENERALE COMMISSIE ZUIDERZEE-
STEUNWET.
Bij Kon. besluit is aan d<-n heer H. J. d e
Groot, oud inspecteur-generaal van het nij
rorheit'sondcrwija te 's Gravenhage, eervol
ontslag verleend als lid van de Generale
T!ommissie, hedocld in artikel 3 der Zuider
zeesteunwét 1925 met dankbetuiging voor di
als zoodanig bewezen diensten, en is he
nnemd .tot lid dier commissie de heer ir. G
Hofstede, inspecteur-generaal van hst
nijverheidsonderwijs te 's-Gravcnhage.
VERIFICATIE
's RIJKS ZEE INSTRUMENTEN.
Bij Kon. hesluit is de instrumentmaker bij
de verificatie van 's Rijks zee-instrumenten
te Leiden F. J. van Milaan te rekenen
met ingang van 1 Januari 1931, bevorderd
tot lste-instrumcntmaker.
Bij Kon. besluit is; lo. aan J. M. Tel
ers. die krachtens art. 3 van de Spaar
bankwet mcl ingang van 1 April 1931 pcrio-
"iek aftreedt als lid van den Raad van roe-
zicht op de Rijkspostspaarbank dank be
tuigd voor de door hem als zoodanig aar.
den Lande bewezen diensten; 2o. met ingang
van 1 April 1931, benoemd tot lid van voor
noemden Raad prof. Th. Limperg Jr.
hoogleeraar aan de gemeentelijke universi
teit te Amsterdam.
AUDIËNTIE.
De audiëntie van den minister van Water
staat zal a.s. Woensdag 1 April niet plaats
hebben.
RECHTERLIJKE MACHT.
Bij Kon. besluit is aan de kantonrechters-
plaatsvervangers H. E. Beelaarts van
Fmmichoven, in 't kanton Zierikzee, T
J. S i k k e n s. in het kanton Zierikzee. M C
Roos. in het kanton Alkmaar, op hun ver
zoek, als zoodanig eervol ontslag verleend,
onder dankbetuiging voor de in die betrek
king bewezen diensten.
VOOGDIJRADEN.
Bij Kon. besluit is benoemd tot lid van
den Voogdijraad te Maastricht mr. C. H. J
A. Janssen de Li m pens, kantonrech
ter te Gulpen, wonende te Wijlre.
LEGER EN VLOOT.
Bij Kon. besluit is bevorderd tot luitenant
Ier zee der 1ste klasse de luitenant ter zee
der 2de klasse II. Wilt e;
is benoemd tot reserve-officier van gezond
heid 2dp klasse de heer T. A. Vos, arts;
is benoemd tot res. le luit. hij het 17de
r. i. de res. 2e luit. P. G. Tegel, van dat
korps;
is le. met 14 April 1931: a. de kapitein ter
zee J J. var. der Linden eervol onthe
ven van het hevel over Mr. Ms. pantserschip
Jacob van Ileeinskcrck en heiast met hei
bevel over Hr. Ms. wachtschip te Willems
oord; b. de luitenant ter zee der 1ste klasse
Th. K. baron van Asheck eervol ont
heven van de waarneming van het hevel
over genoemd wachtschip; c. de luitenant
er zee der 1ste klasse J. B. II. Blom 11
April tijdelijk belast met de waarnemimr
van het bevel over Hr. Ms. par.tserschip Ja
cob van Heemskerck; 2n. met 1 Mei 1931 d*
onder 1. c, genoemde officier eervol ontheven
van de waarneming van het daarin vermei
de bevel;
de kapitein ter zee D. Scalongne be-
last met het bevel over laatstgenoemden bo
is de commies hij de Rijkswerf te Willems
oord M. C. van B a I I e g o o ij e n. te reke
non met ingang van 1 Januari 1931, bevur
rierd tot hoofdcommies;
rijn de teekenaars 2de klasse bij de Rijks
WERKLOOZENSTEUN
IN DE VIER GROOTSTE GEMEENTEN.
De besprekingen, we:ke gisteren in Den
Hiag tusschen de wethouders van finan
ciën en van maatschappelijk hulpbe oou
van de grootste vier gemeenten zijn gehou
den omtrent de steunregeling voor de wei k
loozen en de mogelijkheid om daarin een
rijksbijdrage te ontvanjien, hehben ten aan
zien van de te volgen gedragslijn tot ovai-
eens emming geleid. Er zal met het depar
tement van binnenlandsche zaken en land
bouw verder overleg moeten plaats vinden.
GOEDE VRIJDAG-COMITÉ
Hot comité „Goede Vrijdag-Herdenkings
dag", waarvan het secretariaat gevestigd is
Postjesweg 32 te Amsterdam, verzoekt ons
opname van hel volgende:
Sedert lang ijvert ons Comité er voor
Goede Vrijdag gelijk gesteld te krijgen mei
<Ie andere Christelijke herdenkingsdagen. In
de Residentie staan Rijks- en Gemeenledien
sten vrijwel ceheel stil, zoodnt daar de Goe
de Vrijdag bijna gelijk aan den Zondag is.
In Leiden en andere gemeenten wordt op
Goede Vrijdag geen markt gehouden. Moge
dat elders nok *oo worden.
In Amsterdam en in meer groote steden
zijn de bankinstellingen op Goede Vrijdag
gesloten, wat ons den moed geef het groot
en kleinbedrijf te verzoeken, in de stille
week aan hun personeel inplaats van den
halver, vrijen wvrkdae, v' r lof te geven
op Goede Vrijdag.
F.r is een strooming waar te nemen in de
richting van ons doel Duizenden sympathie
hefoigineen zijn reeds in ons bezit. Voeg de
f'we er hij, zij worden opgezonden naar de
Regeering.
Voornaamste Nieuws*
(bit. L)
Komt Ford toch te Rotterdam?
fblz Z)
Henderson en Schober hebben zich uitge-
rproken over de tol-unie en de opwinding die
daardoor veroorzaakt is. Henderson zal de
zaak aan den Volkcnbondsraad voorleggen.
Schober kondigt uitbreiding van het regio
naal verdrag tot Hongarije, Zuid-Slavië en
Roemenië aan.
m«. 5)
De regeering overweegt indiening van eea
ant'-dumpingswet
De plannen van de Rott. Lloyd en de
Stoomvaart Mij Nederland Inzake dp Zeppe
lin-dienst op ludië.
NEDERL. JOURNALISTENKRING
ALGEMEENE VERGADERING.
Zaterdagmiddag heeft de Nederlandsche
Journalisten Kr'ng zijn algemeen* jaariijk
sche vergadering gehouden in hotel Victoria
's-Grnvenhage. Zij was oe-1 bczoe.it.
De voorzitter de heer D. Hans, sp'hk
een openiu-z.-* oord. ua-ïnia do iaarvenda-
pen werden Vharirie'ri.
Hierna was aan de orde de verkiezing
van een voorzitter. Dc heer D. Hans, die
ernstig van plan is geweest af te treden,
had zich weer herkiesbaar gesteld. Ondet
toejuiching der vergadering geschiedde dit
bii acclamatie.
vice-vonrzit'er, de heer Henri Dekking
sprak daarna de heer Hans toe. die vooi
de eervolle herbenoeming dank betuigde
Omtrent de voorbereiding van het uni
versitair onderwijs in de journalistiek d<-el
de de voorzitter mede dat de Leidensche
Senaat heeft goedgevonden dat aan de
Leidsche Universiteit, te beginnen in he'
a.s. najaar, gedurende twee arademie-jaren
een reeks voordrachten over onderwerpen
de journalistiek rakend, zal worden gpge-
ven. Mocht deze proef slagen, dan zal Inter
ver-ier kunnen worden gegaan. Men gaf °r
in Leiden de voorkeur am on hesrhe'dcn
schaal te beginnen. De voordrach en zul
ten hij een der faculteiten, vermoedelijk de
reentskundige. worden onder2Pbrnch• en de
docent zal wnnrsrhijnl"k den titel krijsen
van bijzonder lector. Met de leiding van
dat onderwijs zal belast worden de heer A
.T. I.ievegned, oud-hnofilredae eiir van ..De
Locomotief" en redacteur van de „N. R Ct
Ten aanzien van andere universiteiten
blijft het Krinsbestunr dilieent Spr h«eli
als vertegenwoordiger van het Kringhe
s uur. zitting genomen in de nnivers:taire
commissie, welke te Leiden in verband me'
dezp aangplegpnheid is benoemd.
Een debat over de Indische journalistiek
en de positie van het persbureau Ane'a
werd uitgestpld tot een volgende vergad
ring, wanneer het deer dagen ui'gebracht
rapport van de Indische commissie aan dc
orde komt.
RIJKSUITGAVEN
Het Departement van Landbouw, Nijver
heid pn Handel te Batavia zond ons hot eer-
sfp en tweede gedeelte van de „Volkstelling
1930": de vnorlnnpige uitkomsten op Java cn
Madocra en die in de Ruitengewesten.
Van het Departement van Waterstaat In
Den Hang ontvingen we de „Klectririteits-
sta'isfiek van Nederland over het jaar 1928".
een lijvig boekdeel van 3S0 bladzijden, groot
formant, met veel cijfers en tabellen.
Deze uitgaven geven een schat van wijs
heid en gegevens, waarvan menigeen een
dankbaar gebruik zal maken.
KERK EN VREDE
De verschillende artikelen, welke Dr. J
Se ve rijn te Dordrecht over bovenge
noemd onderwerp in ons blad schreef, zijn
gebundeld en door de N. V. Rnekhnndpl W
ten Have te Amsterdam in het licht gege
Van onze ziide fs derhalve het schrijven
vr.n een nanheveünc overbodig. Slerhts mo
gen we even verklannen, dat sommige lezers
de opmerking maakten: de stijl i? wel wat
zwaar te verstaan, maar hij zorgvuldige le
ring vindt men telkens verrassende verkin-
Ool< daarom ral hpf goed zijn om. waf In
•tneMndnrtikel vluchtig bekeken werd. r
hrnehurevorm nog eens ernstig te bestudee-
ren.
DE FORD-AFFAIRE
BROEIT ER WATT
De mededeeling van den burgemeestervaa
Rotterdam, aan het eind van de laatst#
Raadsvergadering gedaan, dat de hecien
Dutilh en Roeser verzocht hadden hun in
terpellatie aan te houden, heeft direct sterk
de aandacht getrokken.
Het blijkt, dat de heide interpellanten niet
slechts verzocht hebben hun interpellatie
aan te houden tot d e volgende vergade
ring, doch tot een volgende vergadering
en het staat dan ook nog lang niet vast, dat
de Ford-affaire op 9 April behandeld zal
worden.
Naar wij vernemen wordt er nog steeds
.'erleg gevoerd tusschen het gemeentebe
stuur en de directie der Nederlandsche
Fordfabrieken over de afwikkeling der za
ken en het is niet geheel uitgesloten, mede
op grond van onderhandelingen van veel
ouderen datum, dat er uit deze besprekingea
nog iets blijvends kan worden opgebouwd.
In dit verband werd ons gewezen op de
omstandigheid, dat er in elk geval met de
noodzakelijke grondwerken in Amsterdam
zooveel tijd gemoeid zou zijn, dat Ford
daar in geen geval binnen den gesteldeo
tijd klaar zou kunnen komen.
Over den aard der besprekingen tusschen
het Gemeentebestuur en de Forddirectie
wordt echter het diepste stilzwijgen
aard.
MANNENUGA
Te Amsterdam is opgericht een liga voor
handhaving der rechten van den man. D»
grondgedachte te, dat de vrouwen emanci
patie te ver i6 gegaan en meer kwaad dan
goed heeft gebracht, zoowel op eociaal aJ»
op zedelijk gebied.
Daartegen zal actie gevoerd worden. Voof
de propaganda ie voldoende geld bijeenge
bracht. zoodat de leden der liga geen contri
butie behoeven te betalen. Bovendien is het
lidmaatschap min of meer geheim: de le
denlijst wordt niet gepubliceerd.
Het algemeen secretariaat kan men vin
den J. Banckeretraat 124 2, Amsterdam (W.J
VERKIEZINGSGIDS
De heeren A. vanEk enO. Jonkef
te Heeren veen en Buitenpost vers aan de
kunst om op eenvoudige wijze den leek in
de verkiezingstechniek In te leiden.
In hun voortreffelijke reeks. „Handhoes
voor het raadslid" verscheen thans no. 6»
Voor de a.s. verkiezingen kan het zeker
goede diensten bewijzen aan gemeentebestu
ren, leden van centrale-, hoofd- cn gewone
stembureau*, alsmede aan kicsvereenigin-
gen en kiezers!
Het i3 een handleiding, die aansluit bij
het werkje „da Kiezer", dat wij bij dezen
nogmaals gaarne aanbevelen vanwege zijn
groote bruikbaarheid en waarin de geheele
kieswet is opgenomen.
Wil men zelf de wettelijke bepalingen
met hetr.-kking tot de verkiezingen nazien,
dan moet men „de Kiezer" er bij raadple
gen.
Beide werkje, zijn hij de a.s. verkfezin-
«en dan ook onmisbaar. Wnt een stembureau
tijdens en na de stemming heeft te doen;
hoe de zetels anngewezen worden en wat
daarmee in verband staat; het wordt alles
nauwkeurig omschreven. Daarom bevelen
we ook dit oogenschijnlijk eenvoudige, doch
veel voorbereiding vorderende werkje gaar
ne aan.
KONING WILLEMSHUIS
CHRISTELIJK MAATSCHAPPELIJKE
ARBEID TE AMSTERDAM.
Het vereenigingsorgaan „Willen en Kun
nen" herdenkt in een „In Memoriam" de
arbeid van Freule van der Goes, die in
vroeger tijd zoo heel veel voor dc vereen!»
ging heeft gedaan aan Kroegzending, aan
het Zaterdngavondwerk onder de mannen,
aan den arbeid onder de „Zwervers", aan
liet werk onder vrouwen en meisjes!
De finanrieele zorgen der Vereeniglng
stijgen in de laatste maanden mpt den dag
pn daarom doet de Vereeniging een beroep
op allen, die dit werk kunnen en willen
steunen F.en comité, waarin n.a. zitting
hebben Dr de Visser. Prof. Slotemak»r de
Rniine en burgemeester de Vlugt beveelt
deze arbeid gaarne aan.
Op 20. 21 en 22 April wordt een bazar ff©-
honden. Giften, in welken vorm ook zijn
welkom.
Adres der Verpenlglne* Egelantierstraat
141, Postrekening No. 119718.
