srliaal VïmX^nJaacj
IN DEN STORM
DONDERDAG 5 MAART 1931
DE LEIPZIGER MESSE
PLECHTIGE OPENING
Dr. LUTHER HOUDT EEN GLOEIEND
PLEIDOOI
Onze Duitsche correspondent schrijft ons:
Do machtige stad aan de Pleisse staat
haar traditie getrouw, geheel in het toeken
van de voorjaarsmesse. Uit alle deelen van
Europa rollen dichtbezette treinen de enorme
Hauptbahnhof binnen >in gemakkelijk valt
het niet, de duizenden gasten onderdak te
brengen. In do hotels is meestal weken van
tevoren iedere kamer en elk bed gereser
veerd. Men heeft zijn vaste klanten en
houdt zooveel mogelijk rekening met ieder?
wenschen. De pensions doen goede zaken
Maanden te voren krijgt het MesseAmt aan
do Altmarkt nauwkeurig opgave van de
beschikbare plaatsen. Allés wordt alpha.be
tiseh gerangschikt en overzichtelijk gere
geld. Meerdere jonge dames zorgen ervoor
dat op den aangegeven tijd alles klopt
Valt echter het bezoek anders uit dan
men verwachtte komen er ten paar dul
zond geïnteresseerden meer opduiken dat-
men oorspronkelijk taxeerejó dan komt
men voor allerlei moeilijkheden te staah
In de voorsteden wil de vreemdeling niet
graag wonen. Dat is hem te ver. Als koop
man wil hij de paar dagen van zijn opont
houd elk uur benutten om zaken te doen
Hij wil dus in het centrum dier „Altstadt"
of dicht aan het station zijn intrek nemen
Ook daar is wol iets op te inden. Er zijn
vele families, die tijdens de messe een paar
vertrekken vlug als slaapgelegenheid in
richten. Zij melden dat telefonisch of schrif
telijk aan het Messe-Amt en Direktor Voes
zorgt ervoor, dat door de dames van hel
bureau een speciale lijst wordt opgemaakt
die in geval van nood van dienst kan zijn
Ik sloeg een half uurtje het bedrijf aan de
Altmarkt gade en bewonderde de slagvaar
digheid der dames. Zij beheerschen meerde
re talen, geven eiken bezoeker gelegenheid
zijn wenschen te uiten en doen wat zij kun
nen om elkeen van dienst te Tusschun-
door dicteeren zij tallooze spoedbrievea», be-
dienon meerdere telefoontoestellen en blij
ven daarbij goed gehumeurd. De eenige be
looning, welke haa; wellicht voor zooveel
dienstijver ten deel valt, is Dinsdagavond
het Gewand th a us-con eert Onder Veruno
Walter hopen zij daar van Beethoven, Wag
ner eh Mendelssohn-Bartholdy te genieten
Voor de bevolking der messc-stad en de
trouwe gasten is dat steeds hét hoogtepunt
der voorjaarsmesse.
Maar ook het begin dro t ditmaal een bij
zonder karak* Op den historischen pers
avond in de Harmonie ontdekten wij onder
ruim 300 genoodigden den vroegeren
rijkskanselier Dr. Luther, thans president
van de Reiohsbank. Wellicht zal men zich
nog herinneren met hoeveel ingenomenheid
ik steeds over Dr. Luther, zijn enorme werk
kracht en zijn sympathieke persoonlijkheid
heb geschreven. Met voldoening mocht ik
vaststellen, dat hij dezelfde gebleven is.
Door hem werd het gebruik ingevoerd, dat
redevoeringen niet tijdiens den maaltijd,
maar pas ha afloop daarvan worden gehou
den. Aan dit voortreffelijk gebruik hield
mon zich ook dezen avond.
Door den directeur der Messtó, Dr. Ko h-
1 e r, werden alle gasten -elkom geheeten
Na hMn sprak Dr. Feder, ohef-redacteur
van 't Berliner Tageblatt, voor de Duitsche
en mijn collega Blokzijl, als voorzitter
van den „Verein der Ausl&ndisohen Presse'1
voor de buitenlandsche pers een paar woor
den van waardeering en bewondering. Ter
afwisseling stelde collega Blokzijl aan de
gasten voor, ditmaal niet het gebruikelijke
drievoudige „Hoch", maar het Nederland
sche „hoezeel" op de Messe uit te brengen
en hieraan werd door alle gaarne voldaan.
Onder daverend applaus trad thans Dr
Luther naar voren. In pikante formules
ring trok hij een scheidingslijn tusschen zijn
vroegeren arbeid als rijkskanselier en mi
nister en zijn tegenwoordige taak als presi
dent der Rijksbank. Wij weten echter allen,
hoe juist in deze hooge positie hem de poli
tieke ervaring ten kóede komt, waarover
Dr. Schacht uitteraard niet kon beschikken.
Dr. Luther wenschte terloops een onjuiste
opvatting van de buitenlandsche pers te
weerleggen. Met de Dawes-comanissie en het
Dawesplan had hij niets te maken. Pas la
ter, bij het Young-pian, is zijn werk begon
nen en dus moet hij de vele verwijten van
de band wijzen, welke met die vroegere pe
riode samenhangen.
Bij 5 millioen werkloozen aldus Dr
Luther kan niemand beweren, dat
Duitsohland al over den berg is. Een radi-
(ale wijziging van het staatsbeheer is nood-
akeüjk en men Is op algem ne bezuini
ring aangewezen. In dit jaar van zware
asten en groote zorgen zijn de staatsschul
den met 500 millioen mark.— maar oo'.. dan
niet meer do hoogte ingegaan. De zwe
vende schulden zijn dezelfde gebleven. Di
pessimisten en de velen, die Duitsohlands
kredietwaardigheid in twijfel trekken, moe
ten dit als een enorme prestatie van het
Duitsche volk erkennen. Zij moeten zich
niet blind staren op de bitmenlandsehu po
litiek. Er is geen sprake van dat de inflatie
opnieuw voor de deur stoat. Duitschland is
bij machte, ook verder aan al zijn verplich
tingen te voldoen. Het rekent dan echter
ook op de waardoering en tegemoetkoming
der andere landen, speciaal \an Frankrijk
en Amerika De machtsmiddel m der rijks
bank zijn voldoende om yen catastrophe te
verhinderen.
Duitsohlands verplichtingen tot herstel
hebben tot abnormale toestanden geleid. Het
goud ligt in Frankrijk opgestapeld en het
organisme der andere landen wordt hier
door benadeeld. Wat sommigen te veel heb
beq komen anderen tekort. Het financiel
even wicht van vóór den oorlog is verbroken
en hieronder heeft de wereldmarkt zwaar
te lijden. De langdurige financieele verplich
tirigen tot herstel hangen nauw samen met
Duitsohlands hooge tolgrenzen. Pos wan
neer de voormalige vijanden Duitschland
tegemoetkomen, zal aan een algemeene ver
laging der tollen gedacht kunnen worden.
Lénden, die met het herstel weinig of niets
te maken hebben dus ook Nederland
ondervinden hiervan het r adeel.
Met het Young-plan hield de buitenland
sche controle op. Het Young-plan is een
wederzijdschie overeenkomst Niet slechts
Duitschland, ook de andere landen hebben
hun verplichtingen en moeten deze nakn
mem. Duitschland wordt geleid door de
„eerzame gezindheid van den koopman"
Het denkt er niet aan, om zijn particuliere
verplichtingen stop te zetten. Het woord
..moratorium" heeft den onjuisten indruk ge
maakt alsof Duitschland voornemens is zijn
betalingen te staken. Dit is niet het geval
ook al beantwoordt de uitvoering van het
Young-plan geenszins aan de oorspronkeiij
ke verwachtingen.
Dr. Luther eindigde zijn.gloeiend pleidooi
voor den wederopbouw van den Duitschen
staat met een ernstig beroep op de vertegen
woordigers der buitenlandsche pers (ook de
Fransche was ditmaal sterk vertegenwoor
digd), dat door hen alles gedaan worde om
het buitenland van Duitschlands goeden
wil te overtuigen. Alleen door wederziidsch
vertrouwen zal de thans over gansch Euro
pa hangende crisis tot een voor ollen gun
stig einde gebracht kunnen worden!
Leipzig, 3 Maart 1931.
BINNENLAND.
DE AMSTERDAMSCHE PALEIS-
KWESTIE
Op den onlangs gepubliceerden brief van
de regeering aan burgemeester en wethou
•Iers van Amsterdam inzake de Amsterdam-
sche Paleiskwestie, is bij brief van 3 Maart
j.l. door het college o. m. geantwoord, dat
het regeeringsvoorstel zich niet verdraagt
met de onbetwistbare rechten van Amstei-
dam. Het komt toch hierop neer, dat Amster
dam zijn raadhuis afstaat en overgaat tot de
stichting van een nieuw raadhuis, waarbij
het rijk behulpzaam zou zijn. Dat draagt het
karakter van het toekennen van een vergoe
ding, een zakelijke berekening dus, die narr
onze meening, in brèede kringen geen vol
doening zou wekken en waarvoor de ge
meenteraad niet te vinden zal zijn.
Een oplossing, die waarschijnlijk op in
stemming zou kunnen rekenen, zou o. i. al
leen te bereiken zijn, indien er tusschen het
rijk en de gemeente Amsterdam een trans
actie werd aangegaan, waarbij uiterlijk al
thans, elke zakelijke berekening wordt bui
tengesloten, m. a. w. een transactie, waarhij
het rijk van Amsterdam bekomt den eigen
dom van het paleis, het oude raadhuis, eis
in ruil daarvoor aan de gemeente aanbiedt
een nieuw raadhuis, het nieuwe Amsterdam
waardig.
De meening der regeering, dat het oude
raadhuis niet meer dienstig is om daarin 'e
huisvesten den omvangrijken administratie
ven staf van het hedendaagsche bestuur
eeneT gemeonte van méér dan millioen
inwoners, moge Ln haar algemeenheid aan
vaardbaar zijn, hiertegenover staat echter
dat het gebouw in zijn historische glorie nog
kan dienen als uitbeelding van de sa&mhoo-
righeid der gemeentenaren, als represen
tatief gebouw, waarin de kern van het plaat
<clijk bestuur toch in elk geval kan geves
tigd worden.
De bloei en de kracht van het tegenwoor
dige Amsterdam zal zich in het nieuwe raad
huis moeten manifesteeren en het zal der
halve een gebouw moeten zijn van monu
mentale afmetingen, dat den krachtigen
geest van den tegenwooreligen tijd uitdrukt,
zonder dat echter wij wenschen dit uit
rukkelijk vast te leggen de opzet ruimer
is dan voor een behoorlijke huisvesting van
den dienst wordt vereischt.
De kosten van een dergelijk gebouw wor
den door onzen directeur der Publieke Wer
ken geschat op 15 millioen gulden, welk be
drag derhalve ter beschikking van de ge
meente zal moeten worden gesteld.
Bij de beschouwing van dit bedrag mag
niet uit het oog worden verlóren, dat Am
sterdam dan nog voor zijn nieuwe raadhuis
een belangrijk geldelijk offer zal brengen
door voor den bouw daarvau grond met (te
sloopen) opstallen te bestemmen, waarvoor
enkele jaren geleden door de gemeente een
koopsom van niet minder dan pl.m, 3 mil
lioen is betaald.
Wij zijn van oordeel, dat slechts deze op
lossing'bij den gemeenteraad kans van sla
gen kan hebben en de burgerij kan bevredi
gen.
Alvorens echter to dezer zake verder stap
pen te doen, zal ons college thans gaarne
van Uwe Excellentie vernemen of de regee
ring bereid is haar voorstel in den door ons
aangegeven zin aan te vullen.
Het zij ons ten slotte vergund er met den
meesten aandrang op te wijzen dat de be
handeling van deze zaak thans in zoodanig
'tadium is gekomen, dat een spoedige beslis
sing onvermijdelijk is en wij vertrouwen, dat
ook u zult willen medewerken om deze kwes
tie ten spoedigste tot afwikkeling te bren
gen.
DE CENTRALE JEUGDRAAD EN
DE JEUGDHERBERGEN
De secretaris van de Centralen Jeugdraad, Mr.
H. van Haerlnpren. sendt ons de volgende
..Conclusies van den Centralen Jeugdraad be
treffende de Jeugdherbergen"':
Men neemt In onzen tfld btJ Jonge menschcn
reizen eii te trekken of om bullen de dagelök.
sche omgeving te komen. Voorzoover de-s* nel-
ging zich ook ten onzent openbaart, kan het ge-
wenscht worden geacht, teneinde haar in goede
banen te lelden en te houden, aan deze neiging
n van Jeugdher.
Volledigheidshalve ztl vermeld een derde mo-
geltlkheld om de Jeugd bulten haar gewone om
geving te brengen, welke vooral In Duitschland
wordt gevolg ln de z.g. Landhelme, dienend om
de bevolking van een bepaalde school ali
een verblijf bulten te bezorgen. In deze
iltlkhold dient de Jeugdherberg niet te voor
De jeugdherberg kan alleen aan haar (Joel be-
ntwoorden. indien ze niet alleen staat, doch
an onderdeel vormt van een net van jeugdher.
ergen. dat zich over het geheele land of een
epaald landsgedeelte uitstrekt. Voor de ver.
•hlllende jeugdherbergen zullen algemeene re.
elen moeten gelden, die in elke Jeugdherberg
>epassing vinden en die betrekking hebben op
9 uiterlijke inrichting, alsook op do afoor, die
i een jeugdherberg behoort te heerschen. De
:rekkiug dezer regelen zal moeten Bt)n, dat de
lugd lichamelijk en zedelijk veilig Is en zich
overeenkomstig haar richting en geaardheid vrü
'.al kunnen bewegen, met eerbiediging van el-
kaars uiteenloopende godsdienstige en/of maat
schappelijke overtuigingen.
In de handhaving dezer regelen zullen do
ouders en leiders der Jeugdigen een voldoenden
waarborg vindon, dat het verblijf in de Jeugd,
herborg met gerustheid kan worden aanbevolen.
Dergelöke algemeen* geldende regelen, die
ook practlsch In details zullen moeten afdalen,
stln slechts mogelijk, Indl.
bepaalde godsdienstige of maatschappelöki
ertulglng meenen voor hun Jeugd een afzon-
rlök net van Jeugdherbergen te moeten en in
Idoend aantal te kunnen Inrichten, dan zal
•h. gelet op den aard der Jeugdherbergen, fe.
ratieve somen werking met andere oentrales
">e geschetste centrale organisatie ontleent
belangrijk deel van haar botcekenia aan het
t. dat ztJ een systeem kan ontwerpen en ult-
sren. waardoor de jeugdigen eerst na vooraf,
and onderzoek, toegang verkrijgen tot al do
^gesloten Jeugdherbergen en ook bjj achteraf
gebleken ongeschiktheid of wangedrag alle scha
deltJke elementen uit alle aangesloten Jeugdher.
bergen kunnen worden geweerd. De Nederlond-
he Jeugd-Herberg Centrale heeft een dergelUk
Afhoudend systeem ln practUk gebracht, door
ekken
der Jougdhert
i de l
■elk verstrekkei
ekkei
Radio Nieuws.
VrUdos fl Mourt.
HUIZEN (298.8 M.) NCKV. 8 Tijdsein. 8-S.1S
chrtftiezlng 8.1Ó—9.30 Morgenconoert. iO.J"
Tildreis. 13/30—3 Middagconcert,
viool; T. v. o. Haar. viool; H.
d Horst—U
Tijdsein 2—3.1Ó
.45 Concert. M<-
aan Me),
s-Gravenhagé!
lan. 6.30—7 Bos
Chr. Radlo-o
urn. Spieker; de
HILVERSUM (1876 M) VARA 9 Gramofoon.
VPRO. 10 Morgenwijding. VARA. 10.16 Voor
dracht 10.30 Ziekenuurtjo 11,30 Gramofoon. 12
Einde van het VARA-programnm. AVRO. 12,31/
2.30 Concert. 2,30—3 SchoolultzendLag. 3t
Middag-muzlt-k. VARA 4 Orgel-spel. 4.30 Knut
H Vliegen. 7,30 Politici
foon. 8 Einde van het VAKA-programma. VPK<
8 Week uitzending. 8 Tijdsein. 8 01 Cateehlsnti
Onderwerp: Doopereche eecten Spreker: EM F
J v d Kleboom, Bergen (N.-H 1 S.30 Concert.
Cursus. Typen van godsdienstig leven. Spreke
Prof Dr J. Lindeboom. Groningen. 9,30 Conce:
Vrijzinnig Godsdler
10 Persberichte!
stlg Persbureau. 10 06 Perste
Dias. 10 15 Declamatie door Albert van Pnlsum
Amsterdam. 10.15 Concert. VARA li Gramofoo'
Volgens „Het
lfjk"? c
De beteekenls
m de hulpmiddel
leugdherberg, als
de oudere Jeugd, i
wlkképIPVmiPHMiH
overheidshulp in een of andci
gelang van de locale omatandtsrhedei
herberg kan worden gevestigd. Het verkrijg,
toch van een dergelijk gebouw zal vaak
jverkomeltJken hinderpaal nple'
trekkei
reboir
■erkt t
zelf zal moeten bedruipt
herherg onmishar* soberheid te eerder behouden
zal blijven. Hef laat zich evenwel donken dat.
oP^srend jan ^bijzondere plnatselllke omstandig.
den vorm van subsidie wenschelUk kan worden
geacht.
Gemengd Nieuws.
AUTO IN HET WATER GEREDEN
MAN EN VROUW VERDRONKEN
Woensdagmiddag om j uur ^eefl onder
Someren (N.-Br.) nabij Sluis 12 der Zuid
Willemsvaart een ernstig auto-ongeval
plaats gehad, dat aan twee personen hei
leven heeft gekost
Zekere P. Kutsch en zijn echtgenoote,
afkomstig uit Breinig (Duitschland) tij
Aken kw«urnen me een auto over don ka
naaldijk rijden, uit de rich ing Weert
komend. Even voorbij sluis 12 aer Zuid
Willemsvaart begon de auto te slingeren.
K., die aan het stuur zat, scheen het stuur
njei meer meester Ie zijn, waardoor de
wagen in het water reed. Een in de nabij
heid verblijvende schipper en de sluiswuch
ter van sluis 12 waren spoedig ter plaatse,
terwijl ook weldra nog andere personen
meehielpen om naar de auto te dreggen.
,Elch wat Wils
DE LANGE CANDIDAAT
Zooals 't met de gewone menschen ge
steld is, alzoo is 't ook met de dominees: cr
zijn heele lange en zeer korte.
Dat is een heel gewoon verschijnsel, zult
u wellicht zeggen. En dat is ook zoo.
Maar toch kan ik nooit een v. d. in. zien,
die van de schouderen en opwaarts groot er
is dan de meeste menschenkinderen, of ik
moet aan een geschiedenis denken, die een
oude dominee me eens vertelde,
't Was een voorval uit zijn eigen leven,
en 't gebeurde al meer dan vijftig jaar ge-
Eon kloln dorpje Ik weet zelfs de pro
vincie niet, waarin 't is te zoeken was
altijd vacant Hoe dat zoo kwam, is me even
min bekend, maar dat doet hier ook niets
tor zake.
't Was daar meestal preek leren. En Als
men 's Zondtags een dominee had, dan lo
geerde deze altijd bij ouderling Den Beste.
Want de leden der kleine gemeente waren
meest heel gewone menechjes, wonende in
heel gewone huisjes. En oen dominee lo-
geeren neen, dat durfden ze niet aan.
Nu was ouderling Den Beste een heel b-stc
kerel, die veel voor de gemeente over, had
en die ook met liefde aan don nrediker van
elders overgekomen, onderdak verleende.
Maar niet waar van 't góéde kan men
ook te veel krijgen, en zoo moest broeder
Den Beste wel eens een dominee logeeren,
schoon zijn betere wederhelft duidelijk liet
blijken, dat 't haar ntet onwelgevallig zou
zijn geweest, zoo de prediker deze keer eens
elders zijn intrek had genomen.
Doch. zooals gezegd, was daartoe bij nie
mand gelegenheid.
De weduwe Goedwil had meer dan eens
gezegd, dat 't haar zeer -peet in dit opzicht
niet haar goeden wil te kunnen tooncn.
Ze had een kleine, maar keurige woning.
Daar ze niet onbemiddeld was, deed de in
richting van haar huis zelfs voor dat van
ouderling Den Beste niet onder. Ze zou don
Koning wel kunnen ontvangen, maar een
dominee logeeren neen, met den besten
wil kon weduwe Goedwil dat niet doen.
Want een belangrijk onderdeel van 't lo
gies bestond nu eenmaal hierin, dat de pre
ilikant ook in haar woning zou slapen.
En daartoe was geen gelegenheid. De bed
stede in de logeerkamer was ingetimnvnl
onder de trap naar boven. Deze omstandig
held was de lengte der sliapstedé niet ten
goede gekomen. Wie in dit bed zou slapen,
moest, wat statuur betreft, meer op Za<-heü®
dan op Saul gelijken.
„Een heel klein domineetie zou gaan", bad
zuster Goedwil wel eens tot broeder den
Beste' gezegd. En deze moest mei bail en
mond toestemmen, dat de weduwe waarlijk
niet anders kón.
Maar zie zelfs het ongedachte kan ons
plotseling overvallen.
Den volgenden Zondag zou candidaat
Heemraad voor de gemeente optreden.
Uit ,rie beste bron" wist ouderling Den
Beste, dat deze aanstaande dominee niet al
te groot van stuk was. Er zou in den preek
stoel zeker een verhevenheid moeten worden
aangebracht, wilde de candidaat voor de
génsche gemeente zichtbaar zijn.
Maar tevens was dit een prachtgelcgenheid
voor wedniwe Goedwil om haar bekende
welwillende gevoelens nu ook eens in da
den te toonen.
Aldus werd dan ook, na onderling over-
teg, lwsloten
Toen candiiaat Heemraad 's Zaterdags
avonds van den trem stapte, opgewacht
door ouderling Den Beste, schrok laatstge
noemde niet weinig.
„Is u candidaat Heemraad?" zuchtte hij.
Deze ontmoeting scheen hem zóó tegengeval
len te zijn, dat op de wand 'ing nnar de
woning va nweduwe Goedwil slechts heeJ
weinig werd gesproken.
Maar de schrik en zichtbare ontsteltenis
in genoemde woning waren nog veel grooter.
„Is u candidaat Heemraad'" klonk 't an
dermaal, terwijl twee verschrikte oogen de
geweldige gestalte van 't hoofd tot de voeten
opnamen.
De candidaat voelde zich niets op z'n g-"*-
mak. Als hij nu al tegenviel, wat zou 't dan
moi-gen moeten worden?
Zijn preeken bevielen echter opperbest.
Men wilde hem zelfs bcroepem
Toen hij een oud man gewor-Vn was 't
vorig jaar is de vroegere candidaat Heem
raad in goeden ouderdom overleden
sprak hij nog vol lof over de goede zorgen
van de weduwe Goé liwil.
Maar evenmin was hij vergeten de twee
ellendige nachten in de hienoren beschre
ven bedstede doorgebracht.
Later vernam hij, dat de liesta bron",
waaruit ouderling Den Re«te z'n kennis
putte, zich tóch had vergist
Er was namelijk nóg een enndidant
Heemraad, en die was inderdaad zeer klein.
Ter plaatse ls de Zuid-Willemsvaart n.l.
ongeveer vier meter diep. He.' duurde dan
ook ongeveer een uur, voor dat men er in
slaagde de auto weer op het droge te breu
gen. Bij de heide personen is onder leiding
van Dr. Eynatten uit Som eren nog gerui-
men tijd ge'racht door toepassing van
kunstmatige ademhaling de levensgeesten
weer op te wekken, doch na een uur gaf
men do pogingen op .en kon slechts de
dood geoohstaleerd worden.
Een yoorloo|>iig onderzoek wees uit, dat
dei rechtervoorband gesprongen was, waar
aan he' ongeluk schijnt te wijten te zijn
De lijken van de beide slachtoffers /.i]ii
naar het lijkenhuisje van de begraafplaat?
te Somereh-F.ind overgebracht
De gemeentepolitie, van Someren heeft de
auto in beslag genomen om een nader on
derzoek ln te stellen.
DOOR EEN AUTO GEGREPEN'.
De 10-jarge v. O. te toon op Zand, die
plotseling den weg overstak, werd door de
auto van H. von I. uit Waspik gegrepen,
enals de keurmeester H. uit Kaatsheuvel,
e met zijn rijwiel naar rechte wtweek. De
heer H. werd in een sloot ceslingerd, maar
werd niet eewond. Zijn rijwiel was vernield.
De jongen bekwam een hersenschudding. Zijn
toestand is niet zonder gevaar.
GEVAARLIJKE 9TROOPERS.
Door de maréchausaées zijn te Helmond
aangehouden zekere J. B. uit Uden en zekere
K. uit Schijndel, die strooptochten hielden. Zij
werden verdacht van diefstal van kippen by
den landbouwer V. te Rakel. Dat de politie
hier een goede vangst heeft gedaan staat
vast. J. B uit Uden heeft al 15 jaar in de
gevangenis doorgebracht wegens diefstal enz.
EEN GEHEIM ARSENAAL ONTDEKT.
De politie te Harlingen heeft in een wijn
pakhuis in beslag genomen jachtgeweren,
buksen, revolvers en scherpe patronen.
IN EEN PUT VERDRONKEN.
Te I^>chem (Gld.) te een kind van den
landbouwer H. in een put gevallen en ver-
EEN RARE HOTELGAST.
Te Amsterdam werd een hotelier aan hot
Rembrandtplein voor ruim f 3000 opgelicht
door een 70-jarige man, die zich het vertrou
wen van den hotelier wist te vcpekeren.
De hotelgast, die meermalen in het bezit
was van partijen diamant, stelde den hotel'er
voor deelgenoot te worden in door hem 'e
drijven zaken, waarmee groote winsten zouden
zyn te maken. De hotelier trad daar in. Hij
gaf den gast niet alleen nu reeds ongeveer
twee maanden crediet voor wat de voldoening
zou zijn van de hotelrekening, maar hy stek ie
hem herhaaldelijk voor de te verrichten zaken
verschillende bedragen ter hand.
Toen het den hotel'er bleek, dat de naam
van den gast gefingeerd was en hij daarover
opheldering vroeg, antwoordde de oude beer,
die in hot algemeen een keurigen en vertrou-
wenwekkenden indruk maakte, dat hy dien
naam voerde, omdat hij met zijn iamilie geen
contact meer wilde hebben.
De vorige week belde de gast den hotelier
r.og op. doch een later telegram wekte arg
waan, waarom de hotelier de politie in den
UIT DE DIERENWERELD
Een schaap van J. M. v. D., te Zwammer-
dam, bracht vier lammeren ter wereld. Bij den
veehouder G. van Eek, te Harmeien, wierp een
koe drie kalveren.
HOOFDSTUK L
De enquete.
Hoe vaak heb ik me niet afgevraagd, bij
de taHooze malen, dat ik dezelfde antwoor
den moest invullen op de enqueues, waarmee
de verschillende autoriteiten me overstelp
ten, waartoe dat alles dient. En zie, nq ik
wil gaan weergeven welke stormen ons land
teisteren, welke gevoelens'ons bestormen, nu
neem lk zelf mijn toevlucht tot deze er»-
que te
Zij is een der symbolen van het gedachten-
leven, dat ons is opgelegd, zij kenteekent de
groeppverdeeling en den graid van zielsopi-
leding, waarop opa volk wordt afgericht Ik
ben één uit de vele mil li lenen, waarvan de
ze gegevens geregistreerd zijn, een najne-
looze, waarvan alleen de gegevens van be
lang zijn. Nationaliteit: Oekrainsche, wordt
men nu verondersteld in te vullen. Ik wist
met, dat ik tut die natie behoorde, maar ik
ben daarbij ingedeeld als uit de Qekraine
afkomstig.
M >edertaal: Russisch.
Welkè talen kent ge nog meer Frampch.
Uw sociale afkomst: Burgerlijk.
Wat was Uw grootvader van vaderszijde-
Handelaar.
Wat was Uw vader: Meelfabrikant.
Wat was Uw moeder: Huisvrouw.
Yon we1 ken leeftijd af zijt gij Zelfstandig:
van mijn 22ste jaar.
Iri loondienst of Ln eigen bedrijf: In loon-
Kunt ge lezen en schrijven: Ja-
Hebt ge de lagere school bezocht: Ja. Mid-
dethnre: Ja. Hoopeschool: Neen.
Wat Is Tav eigenlijk beroep: Verpleegster
Hoe lung hebt ge als zondanig gewerkt: a.
tot 1917? 2 jaar; b. van 1917 heden.
Genoeg, de vragenlijs' geeft geen beeld
Ik zie bet weer. p" p^^-hrilf He«
is mijn zielloos évenbeeld, dat lk beschrijf,
Stallstische tabellen kan dienen. Zooveel
menston. «veel m-nnon. zooveel vrouwen
zooveel analfabeten, zooveel van burgerlijke,
zooveel van proletarische afkomst. Zoo zie'
de massa er ujt, bezien vanuit de afgesloten
kabinetten in het Kremlin, de massa zonder
gelaat, de massa van eenheden, die ingelijfd
moeten worden in de monsterorganisatie..
Maar leeft men in die massa, dan is ieder
meer dan zijn enquête weergeeft, dan heef'
hij verlangens, leed, vreugde, dan is hijzelf
het middelpunt eener wereld in plaats van
een onbeteelienend streepje in de lijs en.
Hoe heb ik geleèfd vóór het uitbreken van
den st 'rm?
Ik kan het niet meer beschrijven. De ja
ren van felle inspanning, die nog zoo kort
achter mij liggen, hebben de herinnering aan
het voorafgegane uitgewlscht Ik heb ge
droomd, gedoezeld; ik vegeteerde als een
plant, die op één plaats staat en de wereld
van die plaats beziet. Totdat de orkaan los
barstte en ons allen ontwortelde, dooréén
smeet. Wij verloren elk houvast, wij werden
gedreven door ho venm ensehel ij ke krachten
en langzaam hebben wij weer wortel moeten
schieten in den bodem van ons eigen land.
die omgew -eld was. die wij niet meer her
kenden en aan welks woeste kracht wij ge
leidelijk moesten gewennen.
Velen, o zoo velen, gelukte het niet en zij
kwamen om door gebrek aan levenssappen-
Ik daoht, dat ik beh w>rde tot hen, die een
nieuw levensveld hadden gevonden. Eer klei
np schok was genoeg qm mij los te rukken,
voorgoed. Hoevelen staan er stevig ln den
nieuwen bodem?
Na dit alles ovcrheerschende ls het zonder
eenige beteekenis, wat men vroeger, vóór do
lijn in de enquête getrokken, dacht en deed
vooide en hoonte,
En 1917, de orkaan, de aardbeving, de
wilde uitbarsting van alle elementen tegelijk
is het begin van ons aller nieuwe leven.
Van het voorafgaande -heeft zich slechts
datgene in mijn ziel vastgehecht, da' mijn
hand srhien tot den man, naast en met wien
lk de harde jaren heb doorgestreden mof
wien ik dacht het hoogste geluk te hebben
gevonden, dat in ons verscheurde land te be
nei kpn was.
Tn 1911 was mijn vriendin Virtorine Pe-
♦rowna Oublnina uit Parijs teruggekeerd
Wij waren daarover allen meer dan ver
baasd. Vitja had de studie opgegeven, vlak
voordat zd twr graad zou hehalen aan de
Sorbonne! Zij, die met zooveel succes had ge
studeerd, wier vader de rijkste man was in
Samara, door zijn prachtige uitgeverszaak.
Er werd gepraat, gegist over de oorzaken
van haar raadselachtig optreden, maar de
Dubinins bewaarden een absoluut stilzwij
gen.
De hartelijke Peter Iwanowitsch, de oude
heer Dubinin, lachte gemoedelijk, toen
mijn vader hem en zijn dochter vol vuur
geiukwenschte met dit besluit., Als hij lachte
en zijn gezicht heelemaal doorrimpeld werd,
was het nel, of de groote grijze baard het
geheel bedekte en slechts de stralende blau
we oogen vol goedheid en humor lieten zien,
dat vader Dubinin verheugd was zunder bij
bedoeling. Mijn vader was buitengewoon
conservatief, en vierkant tegen alles, wat
naar emancipatie der vrouw zweemde.
Na beëindiging der middelbare school was
verdere studie voor mij buitengesloten,
slechts als hooge gumst had hJJ mij toege
staan, een jaar naar Zwitserland te mogen
eaau om mijn Fransen volmaakt te leeren
Dat was zijn uiterste concessie geweest aan
het modernisme, zijn dochter mocht goed
Fransch leeren, teneinde een betere partij te
vormen, Indien (nisschien eens een adellijk
heer otn haar hand z m vragen.
Hoewel ik mijn eigen opvattingen had be
treffende de onhafhankelijkheid der vrouw,
en dweepte met de zoo zelfstandige Vltja
rhiblnina, discussieerde ik toch niet met
mijn vader over dit onderwerp. Het zou ook
totaal nutteloos zijn eeweest, want men kan
evenmin een Russisehen boer afbrengen van
zijn hijgeloof en hem de beweging van het
zonnestelsel aan het verstand brengen, als
vader afbrengen van ziin principes, dat al
les precies zo-, moest blijven als het was.
Wel kon ik vaak Vltja benijden om haar
vader, ouder dan de mijne, echter iemand
met breeds opvattingen, die zich niet verzet
te tegen nieuwe dcaikheeiden zonder die
eerst onderzocht te hebben.
Dat wil niet zoggen, dat hij alles maar
voetstoots aannam. Sarcastisch nam hij die j
verkondigers van nieuwe denkbeelden vaak
onder vuur. en zij moesten vast in hun
schoenen staan om het tegen zijn kennis en 1
inzicht vol te honden. Maar zijn uitgevers- I
zaak. waardoor hij erondle bekend was met
■?e Russische litteratuur der 19e eeuw. dere
rijke bron van gedachten en zielestrijd, had i
hem gemnakt tot den verdraagzamen man
met warm gevoel voor bet volk. Volksont-
wikkeling, dat was zijn ideaal, en voorzoo
ver het tsaristische bewind dio geestelijke
ontwikkeling tegenwerkte, was hij een be
sliste tegenstander ervan. Later, bij het uit
breken der revolutie was Peter Iwanowitsch
al 70 jaar, maar hij heeft zich niet laten ver
pletteren en is tot zijn dood onder het nieu
we bewind werkzaam gebleven voor zijn ont
winkkelingsideaal.
In Genève had ik mijn Vitja een paai
maal gezien. Zij reisde veel, had heel Euro
pa doorgetrokken in haar studietijd, van
Spanje en Italië tot Engeland en Skandina-
vië toe. Toen ik haar ontmoette was zij, zoo
als gewoonlijk, in gezelschap van een aan
tal buitenlanders. En .mij nu, die vijf jaar
jonger was dan zij, een kind hij haar verge
leken ook in levenservaring, nam zij in ver
trouwen. Hoe trotsch was ik toen daarop'
Want ik voelde, dat Vitja mij hooger stelde
dan de anderen om mijn karakter, om een
soort levensernst, d-ie ik bezat bij tijden
tenminste, ik kon uitgelaten vroolijk zijn -
en nog voel ik iets natrillen van de warme
ontroering, die haar eerlijke mededeelingen
in mij wekten.
Het was toen ik haar feliciteerde bij haar
verloving, eenige maanden na haar terug
keer, met den spoorwegingenieur Alexandei
Michailowltsch Presnof, en er eenigszins
naief bijvoegde: ,,Je hebt hem dus verkozen
hoven die leuke buitenlanders, met wie ik
je in Genève heb gezien".
„Ja", zei Vltja, me ineens emsiig aar.klj
kend, „die buitenlanders hebben me uit Pa
rijs weggejaagd".
Een zeer intellljrent F.ngelsch student, een
man van hooge beschaving, was verliefd op
hear geworden. Zii voelde met welke kracht
hij haar aantrok. Phvsiek 'n prachtig type,
slank en elastisch do>r de sport, waaraan
hij flink deelnam, en daarbij een heerlijk gc
voel voor kunst, voor litteratuur, voor humor
een man. aan wien zij zich in ieder opzicht
zou kunnen hechten. Maar ziin familie had
grondbezit in Engeland, dat hij wel z-m er
ven. Als ze met hem trouwde, zou te zich in
Rnseland hebben moeten vestigen, waar zijn
toekomst lag. 7,c aarzelde en besloottot
de vluicht, ln letterlijken zin. Ze vluchtte
weg uit Parijs, ontvluchtte den verleidelij-
ken omgane met hnar buitenlandsche vrien
den. ze zocht bescherming In de atmosfeer
van haar land, ln den glans van de koepels
zijner kerken, in den peur van zijn steppen
en hosschen. in het aanzien van de verweer
de gezichten zijner hoeren en boerinnen.
En inderdaad, ze voelde zich volkomen
gelukkig in Samara, de zoo welbekende at
mosfeer van haar eigen land had de Parij-
solie indrukken snel verdrongen en o »k liet
beeld van den Engelschman zoo doen ver
flauwen, dat ze eerlijk van Samba was gaan
houden, al was die plomper dan zijn vroe
gere mededinger physiek niet zoo getraind
en ook wat ontwikkeling betreft steilig niet
m slaat questies van muziek of scnilde
rijen grondig te beoordeelen, maar heele
maal een echt Russisch gevoelsmensc.il, on
behouwen als men wil, docfti door en door
terlijk en zuiver.
Bovenal, zij konden tezamen leven, bezield
door dezelfde gedachten, bezig met dezelfde
problemen, waarin zij geheel opgingen. Ill)
zou de spoorwegen moderniseeran, prachti
ge locomotieven bouwen, Rusland door een
ontwikkeld transportwezen op de eerste
l>laats brengen onder de Europeesche staten
welke plaats het rechtens toekwam, en zij
kon haar kennis gebruiken tot het bevorde
ren der volksontwikkeling.
Ze had zich direct gestort ln het werk en
nam krachtig deel aan de oprichting var
bibliotheken, van leeszalen in dorpen, ging
vol vuur in haar werk op. Z io dachten deze
frissche, jonpe krachten hun leven In te rich
ten en individueel bij te dragen tot den
vooruitgang van hun land: gelijk duizenden
hunner lotgenooten. de massa van het op
groeiend intellect, vol Idealen, vol warm-
belangstelling voor de maatschappelijke en
geestelijke vraagstukken van het groote Rus
sische rijk.
itja was mijn ideaal In die jaren, zij be
•nvloedde sterk mijn gedachtenleven. Vaak
hunkerde lk er naar om los te brekt n uit de
strenge omgeving van mijn vaderlijk hul«
Maar ik werd gelanden door liefde en mede
lijden met mijn eenzamen vader mijn
moeder was aan nokken ge-stnrven toen lk
tien jaar was die slechts mij, zijn eenigst
kind. had ais familie. Wij waren afkomstig
■lit he* gouvernement Kie'. waar ook onze
verwanten woonden. In Smnana waren hot
allen vreemden, volgens de traditie van hei
ude Rusland, waar do familieband zoo
krachtig was.
Met de Kerstvacantie kwam Vitla's broer
'huis. zooals gewoonlijk. Hif studeerde tn
Moskou op een hooger Instituut voor ban
delg->nderwiis. Seriosika was ongeveer van
miln leeftiid. en wij tutoyeerden elkaar n1«
oude vrienden, die elkaar van kinds af ge
kend hadden Een Jonge wildebras was hij
opvliegend, die in tegenstelling met Vitja
en haar vader onmiddellijk zijn oordeel
over alles klaar had, hetgeen meebracht, dat
hij een paar minuten later precies het om
gekeerde zou zeggen. Hij moest zijn weg n g
vinden in het leven. Misschien kwam dat
wel, omdat zijn moeder hem steeds zoo ver
regaand verwend had ,en het nog deed. toen
hij al 19 jaar was, net of zij een baby voor
zich had.
Het was me nogal een baby, deze reus,
die een dikken tak van een berkenh om kon
afrukken, en hij zijn kameraden don roep
had voor niets hang te zijn. Toch vond hij
d'ie bewondering en dat vertroetelen van zijn
moeder heerlijk, en verwachtte eigenlijk reu
soortgelijke behandeling door iedereen.
Ik was altijd blij met SerJ -sjka's varan-
ties. Hij bracht iets wrlds en ongetemds mee,
en we waren dan aak veel uitbundiger dan
zonder hem. Dit keer echter kwam daar nog
Iets hij. Zijn vriend Gregori Andreewitsch
Wedrin zou ook een-ige.n fiid hij de Dub.nlns
logreren, Ik hna'te mezelf, toen ik voelde,
hoe ik 'n kleur kreeg bij doze mededreling
van Elisnbetha WnssMiefna, Vitja's mreder,
en barstte haast In tranen uit, toen f\.t,-,r
fwnn vwltreh me lachend vrore. of hij d't
^"kennon aan Gregori Andreewüewh
..Och alsjobli» it, Peter Twannwit.wh. wat
ls dat toch voor onzin? U brengt me heete
maal van streek".
..-Nu Tanja, ik zj»! pr niets van vertellen,
oek nie' aan Serioskiks. dien ptengvrecf
Maar nas op dat ie je kleur In het vervolg
beter bohrerecht A'h evel. het stoot ie >,tet
«Merht zon nu on dan. je tint is 's wintera
wat al te blank".
Fn met dezen scherts werd de zaak afgv-
daan.
Het was ook bessnottelljk van mil om z.v>
te kleuren. Ik had Wedrin maar 'ure of
keer ontmoet, toen hij vr +eer hij de Dubi
nins logeerde. We hadden <nmen jre!»obe,j
om de grappen van Serjo«Jka. we h*. frten
meegnanot cn waren onbezrred vrooMIk g«v
«wst Mur tllrt-n, „n nn,l, P.,
■if an \Vnl„.
geroeid hadden, had Ik Wodrin Plotseling
van een Anderen kant leeren kennen.
fWordt vervolgd.)
