r VRIJDAG 27 FEBRUARI !931 TWEEDE BLAD PAG. 5
BINNENLAND.
Kerknieuws.
Schoolnieuws.
Radio Nieuws.
RUSSISCH GRAAN
GEEN GEWIJZIGDE HOUDING DER
NED. REGEERING.
Het Oost-Europeesche pere-informatic
agentschap melt ons:
Het Moskousche dagblad „Za Industriali-
satsioe" van 22 Februari (het orgaan van den
hoogen oeconomischen raad der Sowjet-Unie)
publiceert een artikel onder het hoofd: ,J)c
Nederlandsche coöperaties hebben den aan
koop van Sowjet-graan hervat". Daarin
wordt het volgende medegedeeld:
„In het begin van het vorige jaar, tijdens
de zgn. kerkelijke campagne tegen de Sow-
jetunie, had het Centrale Bureau der Neder
landsche Coöperaties besloten, geen Sowjet-
graan meer te koopen, onder het voorwend
sel, dat de Sowjet-regeering de boeren
dwingt, hun graan af te staan, dit graan
naar het buitenland exporteert en de daar
voor ontvangen gelden gebruikt, om in
Europa ongeregeldheden te organiseeren.
„Op het oogenblik heeft het bureau der
coöperaties officieel zijn besluit bekend ge
maakt ter wille van het voordeel, het koo
pen van Sowjet-graan te hei-vatten.
„Daar de Nederlandsche coöperaties in
nauwe relatie tot zekere regeerimrskri n gen
staan, is dit besluit door het Centrale Bu
reau genomen met medeweten en goedkeu
ring van die kringen. In verband hiermede
verzekert men, dat op het oogenblik in re-
geeringskringen het vraagstuk der eventu
eels uitbreiding der handels-relaties met de
Sowjetunie besproken wordt."
Naor het Oöst-Europeesch persinformatie
agentschap zegt, van gezaghebbende zijde te
vernemen, is de verondei*stelling van het
Moskousche dagblad, dat de hervatting van
den graanaankoop door 'Nederlandsche coö
peraties van Sowj.et-Rüsland het resultaat
zou zijn van de veranderde houding der N"
derlandsche regeering tegenover de Sowjet-
Unie, niet juist.
Zooals reeds meermalen in de organen
'der Nederlandsche pers verklaard werd, is
de hervatting door Nederlandsche coöpera
ties van .den aankoop van Sowjet-graan een
particuliere aangelegenheid, de vereenigde
Nederlandsche coöperaties betreffende, die
blijkbaar van meening zijn, dat het zich ont
houden v&n den aankoop van Sowjet-graan
onder de huidige Europeesche omstandig
heden geen doel zou hebben en, naar het
persbureau ten slotte opmerkt, er slechts toe
zou leidep, de belangen van den Nederland-
schen verbruiker te schaden.
CONTACT-COMMISSIE VAK-
CENTRALEN
GISTEREN GEÏNSTALLEERD.
De Minister van Binnenlandsohe Zaken
heeft gisteren de Contactcommissie uit de
drie groote vakcentralen met een kort woord
geïnstalleerd.
Deze commissie bestaande uit de heeren
F. v. d. W a 11 e (N.V.V.), .T. Th. N ij k a m p
R. K. Werkliedenverbond) en K. Kruithof
(Chr. Nat Vakverbond) heeft na de instal
latie aanstonds haar werkzaamheden met de
betrokken afdeeling aangevangen.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Buesum (vac.-A. J.
Woirmgoor), G. P. van Itterzon te Ailblae-
eerdam.
Aangenomen: Naar 'e Heerehberg
(toez.), P. I. Hage te C*ijk (N.B.). Naor
IJJst, J. vain Kuiken te Exmorra.
Bedankt.: Voor Puttenshoek, J. Lekker-
kerker te Molenaarsgraaf Voor Aspeien,
P.KuyJmain te Doornspijk Voor Zwart
sluis, J. van Kuiken te Exmorra.
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Meppel, Joih. Meynen te
Zalk en Veecaten en D. Zwart te Oude-
mirclum.
Beroepen: Te Vankeveen, Th. P. Pot-
tna, caind. te Naaldwijk Te Mijdrecht, F.
de Vries te Raamsdonk.
BEROEPINGSWERK
Te Amsterdam zal door de Vrijzin
nigen wederom een poging gedaan worden
in de predikantsvacature-Prof. Dr. A. H. de
Hartog een geestverwant opvolger te ver
krijgen. Aan het Kiescollege is verzocht een
keuze te doen uit een viertal opgegeven vrij
zinnige predikanten, waaronder Ds. D. Bak
ker, voorganger van de Vrijzinnig-Hervorm
den te Amsterdam.
JUBILEA
Ds. F. Postma predikant der Ned. Her
vormde Gemeente te Heerlen, hoopt Woens
dag 4 Maart a.s. te herdenken, dat bij 25
jaar geleden het predikambt aanvaardde te
Suameer. In 1909 ging hij naar Hijkersmilde
in 191-3 naar Koudekerk. Op 1 Maart 1923 j
werd hij predikant-directeur van het Dia-j
conessenihuis te Haarlem, op 4 Sept: d.a.v.
predikant te Haarlem, speciaal belast met
pe zorg voor het Diaconessenhuis. Op 4 Mei
1930 vertrok hij naar zijn tegenwoordige
standplaats.
Ds. Postma wenscht zijn jubileum niet of
ficieel, maar slechts in intiemen kring te
vieren.
Dr. C. KOPPEN AAL
Naar we vernemen, is de toestand van Dr.
C. Koppenaal, predikant bij de Geref. Kerk
in Hersteld Verband te Amstelveen, thans
zeer ernstig. Na zijn verpleging en operatie
tot driemalen toe in het Diaconessenhuis te
Amsterdam, verblijft hij thans weer in
zijn pastorie.
PREDIKDIENST
Te Pernis is Woensdagavond 11 Fabr.
j.L op verzoek van enkele leden der Geref.
Gemeente voor 't eerst een godsdienstoefe
ning gehouden, waa.rbij Ds. A- van Dijke,
van Nieuw-Beijerland, een predikatie hield
over Jesaja 55 1. In bet vervolg wordt des
Zondags lees dienst gehouden.
KERKERAAD OF KIESCOLLEGE?
In de Ned. Hervormde Kerk:
Ballum en Hollum (Ameland). Voor
heen 'Kiescollege, tiha.ns Kerkeraad.
Bommel (Flakkee). Kiescollege 85, Ker
keraad 28 stemmen. Voorheen Kerkeraad.
Cats (Z.). Op 16 Febr. werd met 11 tegen
2 stemmen besloten dat de bevoegdheid aan
de Gemeente voorbehouden blijft Op 24
Febr. is rnet 14 tegen 3 stemmen besloten,
dat geen Kiescollege zal worden gevormd.
Blijft alzoo stemgerechtigden.
Eist (hij R hen en). Uitgebracht 79 stem
men, 1 van onwaarde. Voor Kerkeraad 58,
voor stemgerechtigden 20 stemmen.
Enter. Kiescollege 239, Kerkeraad 155
stemmen. De Kerkeraad heeft zijn bevoegd-
ireid. verloren.
Groningen. Uitgebracht 1602 stemmen,
waarbij 14 blainco. Kiescollege 1260, Kerke
raad 328 stemmen. Het Kiescollege blijft
bestaan.
G r ij p e k e r k e (Z.). Met bijna algemeene
stemmen behielden de et mgerechtigden
hun bevoegdheid.
Hasselt, Uitgebracht. 59 stemmen, 1 van
onwaarde. Alle 58 geldige stemmen, voor
Kiescollege. Bestaande toestand blijft.
J u t r ij p-H om m e r te. Blijft Kiescollege.
K a t w ij k aan Zee. Uitgebracht 1576
geldige stammen. Kerkeraad 1280, Kies
college 296 stemmen.
Leiden. Uitgebracht. "1370 stemmen,
waarbij 6 blanco en 10 van onwaarde. Ker
keraad 232, Kiescollege 1122. Blijft Kies
college.
Loosduinen. Blijft Kerkeraad met 315
tegen 54 stemmen voor Kiescollege. Voorts
4 stemmen blanco en 1 van onwaarde.
Maarn-Maarsbergeh. Blijft Kerke
raad.
Montfoort Blijft Kerkeraad: met al-
gemeene (38 uitgebrachte) stemmen.
Nes (Ameland). Voorheen stemgerechtig
den, thans Kerkeraad.
Noor d w e 11 e. Wordt Kiescollege, ook
voor benoemingen.
Nijmegen. Kerkeraad 407, Kiescollege
232 stemmen. Het Kiescollege gaat ver
dwijnen.
O os t. ka p el 1 e. Kerkeraad 63, Kiescol
lege 74 stemmen. Was voorheen Kerkeraad.
R enpsse. Blijft-Kiescollege.
Renswoude. Was Kiescollege, wordt
Kerkeraad.
IJ z e n d o o r n. Voorheen stemgerechtig
den, w-orrlt nu Kerkeraad.
Zaanda m-0 o s L Blijft Kerkeraad.
Zi-erikzee. Blijft Kerkeraad.
Zwijndrecht. Aantal kiezers 614, uit
gebrachte stemmen 236, waa.rbij 3 van on
waarde. Kerkeraad 66, Kiescollege 167 stem
men. De Kerkeraad verliest de bevoegdheid.
Voor Kerkeraad stemden meest lidmaten
van Geref. richting, wier vrouwen in hoofd
zaak niet ter stemming verschenen. Van
daar het beduidend stenxmcnversohil.
KERKGEBOUWEN.
Te O o s t e r b e e k kocht de commissie tot
voorbereiding van den boujw eener tweede
Ned. Herv. Kerk, van den Raad der
meerite Renkum een perceel grond gelegen
aan den Utrechtschen straatweg tegenover
het landgoed Hartenstein.
Het college van notabelen echter weigert
nu rijn goedkeuring aan deze koop Ie
hechten, omdat het de ligging van het ter
rein ongeschikt acht voor den bouw van
een tweede kerk, en geeft de voorkeur aan
een perceel dat meer in 't Oosten van het
dorp ligt.
BIJBEL-KIOSK
T-e Amsterdam zal in den tuiro van
-het voormalig Paleis voor Volksvlijt tegen
over den ingang Westzijde einde Maart of
begin April vanwege het Ned. Bijbelgenoot
schap een kiosk geplaatst worden, waarin
Bijbelsen Schriftgedeelten in vele talen be
schikbaar zullen zijn. Deze kiosk stond vorig
jaar op de Wereldtentoonstelling te Ant
werpen.
EVANGELISATIE
II o o r n s t e r z w a a g. Ds. H. Ref el ver
zoekt namens de Kerkeraad van de Geref.
Kerk te Hoornsterzwaag in ons blad te mo
gen wijzen op een in dit nummer Voorko
mende advertentie, waarin verzocht wordt
een bouwsteen te koopen voor de stich
ting van een kerkgebouw ten dienste der
Geref. Kerk te Hoornsterzwaag. Het is den
kelijk, aldus schrijft hij verder, de meesten
uwer lezers wel bekend, dat Hoorns!er
zwaag gelegen is in het hartje van den be
kenden Zuidoosthoek van Friesland, Daar
is reeds een kleine Geref. Kerk, die door de
Classis Heerenveen der Geref. Kerken tevens
als Evangelisatiepost voor den Zuidoosthoek
is aangewezen. Sinds 1928 wordt daar door
den eersten ondergeteekende namens
kerkeraad en classis in de evangelisatie go-
arbeid. Door de gunste Gods niet zonder
zegen. Volwassenen beleden hun geloof en
ontvingen den Heiligen Doop. Onder vele
verdwaalden is hier voor het Evangelie nog
belangstelling. Het kerkgebouw onzer ge
meente staat aan de Schot-erlandsche Com
pagnonsvaart en is groot genoeg om het
tegenwoordig aantal kerkgangers te bevat
ten.
De uitbreiding van Hoornsterzwaag is
echter vooral op een ander gedeelte, n.l.
aan den Hoofdweg die van Oudeschoot, hij
Heerenyeen, tot Donkerbroek loopt. De
plaatsen Oudeschoot, Mildam en Oudehorne,
aan dien weg gelegen, hebben reeds een
kerkgebouw. Te Hoornsterzwaag aan den
weg heeft de Geref. Kerk nog niets. En
daay is juist uitbreiding en nieuwbouw.
Groote heidevelden zijn thans in ontginning.
In de eerstvolgende jaren zullen hier kleine
boerderijen gesticht-en vele huizen gebouwd
worden. Daarom moet hier ons tweede kerk
gebouw komen. De revolutionaire partijen
weren zich hier buitengewoon.
Tegen dien aanval worden wij geroepen
te waken door prediking van de blijde bood
schap des Evangelies aan grooten en klei
nen. Daarom moet spoedig gelegenheid tot
prediking komen. We denken een kerkje
te bouwen van hoogstens 8000. Bouwgrond
hebben we reeds in eigendom en bovendien
1000 welke door de weinige Geref. men-
schen hier bijeengebracht zijn. Dat is wer
kelijk veel als gerekend wordt met de
armelijke positie van ons volk.
Als gij, lezers, nu maar helpt, komen wij
er. Ons dunkt, ieder moest hieraan althans
iets doen.
Wij verkoopen „bouwsteenen" van 100,
50, 25, 10, 5, 2.50 en 1. Daar
is wel iets voor U bij. Laat ons dus niet
vergeefs vragen, maar zend in elk geval iets.
De Zuidoosthoek kunt ge beschouwen als
ieen zendingsveld der Geref. Kerken binnen
ons eigen vaderland.
De Classis Heerenveen en de Particuliere
Synode van Friesland-Zuid doen wat ze
kunnen. Maar de Classis Heerenveen heeft
kleine kracht, omdat er vele hulpbehoeven
de kerken in baar ressort zijn. En de ge
wone. exploitatie, van- ons evangelisatiewerk
kost reeds 7500 per jaar.
Daarom komen wij voor dezen kerkbouw
vrijmoedig over de provinciegrenzen heen
om te roepen: Helpt allen!
Zendt uw bijdrage op de postrekening
79600 van Ds. H. Retel predikant der Geref.
Kerk t.e Hoornsterzwaag.
HOOGER ONDERWIJS
CONFERENTIE VAN ACADEMISCH
GEVORMDE PROTESTANTEN
Van 79 April wordt te B r u ns w ij k ii
conferentie gehouden, van Protest an tsche
academici. De leiding berust hij prof. dr.
Stange en Prof. Schmidt. De drie voornaam
ste punten der agenda zijn: de positie van
den Protestantschen academicus in het
publieke leven welk onderwerp zal ingeleid
worden 4°°r Prof. Dr. S lot erna ker de
Bruine: de wereldbeschouwing en de ge
neeskunde; en de verhouding der generaties
in de academische wereld. In een openbare
vergadering zal verder behandeld worden
LAATSTE SALUUT
Op de Algemeene Begraafplaats te's-Gravenha.ge werd gistermiddag onder groote belangstelling ter aarde besteld hel stoffelijk
overschot van luitenant-generaal F. de Bas. Op onze foto ziet men hoe de aanwezige officieren den overledene de laatste eer brachten
het onderwerp: de Protestantsohe academi
cus in volk en kérk.
Aansluitende aan deze conferentie wordt
van 914 April te H a 11 e axL S. een alge
meene Studenten-Zendingsccmferentie gehou
dén, waarvan het hoofdthema is: het Chris
tendom en zijn verhouding tot de wereld
godsdiensten.
MIDDELBAAR ONDERWIJS
JAARVERGADERING LEERAREN
CHR. MIDDELBAAR ONDERWIJS.
De jaarvergadering van de Vereeniging van
leeraren by het Christelijk Middelbaar On
derwijs, zal 1 en 2 April a.s worden gehouden
te Leiden, en wei' in de Chr. H.-B.S Kager-
straat 1. Na afloop der huishoudelijke ver
gadering zal de heer P. C. van Arkel een
kleine causerie houden over „Magische
Kwadraten". Donderdagmorgen zullen ver
schillende sectievergaderingen of excursies
worden gehouden, bijv. van 'biologie, en bij
voldoende opgave voor deelname ook voor
het eerst een voor teekenen en lich. oefening.
GRAFISCHE SCHOOL TE UTRECHT
In een buitengewone algemeene ledenver
gadering van de Vereeniging „School voor
Grafische vakken" te Utrecht, in verband
met het bedanken van vijf bestuursleden,
werd na breede besprekingen met algemeene
stemimen een besnoeide motie-Korthuis van
den volgenden inhoud aangenomen
„De algem. vergadering, enz. kennis ge
nomen hebbende van de redenen, welke het
bestuur ertoe hebben geleid zijn. functie neer
te leggen:
gehoord de nadere mondelinge toelichting
die na angaande
van meening, dat, indien het bestuur op
zijn standpunt om heen te gaan, zou blijven
staan, het vakonderwijs en speciaal de
Utrechtsche Grafische school nog grootere
schade zal worden toegebracht;
spreekt haar vertrouwen uit in het bestuur
en noodigt het uit het genomen ontslag in
te trekken''.
Het bedanken van de Bestuursleden heette
verhand te houden met het verlangen van
den Minister van Onderwijs om den lesroos
ter te veranderen teneinde onderwys in de
Nederlandsche taal te laten geven op uren
en onder omstandigheden, die zeer nadeelig
zouden zijn voor de resultaten van het on
derwijs.
LAGER ONDERWIJS
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN
Schou werzijl (Geref. School), R. de
Vries te Winschotenvoor tijdelijk.
A1 p 'h e n a. d. R ij n (nieuwe H-erv.
Sdhool. hoofd II. A. v. cL Kemp), J. Gort te
[)ed emövaart.
S t e e n w ij k (Chr. Uloschool, hoofd T.
Folkere), J. Boer&ma te HaAle (G'ld.); voor
tijdelijk.
D r ij b er (Dr.), mej. D. Houwere te Aalten
Vrouwen-Parochie (Fr.), R. Rool-
vink te Zwagerveen.
Dordrecht W i'lbelmmaschoolvoor
Chr. buiitengeAv. onderw., hoofd G. Bunt), C.
Oosterom, eerste onderwijzer aan een school
te Rotterdam.
Groningen (Geref. Sdhool Noorderbui-
te nsimgel, hoofd K. Kleine), K. van Dam te
Ma rum.
Idem J. C. Wirtz-school, hoofd E. J. An-
n-eveldt), mej. E. Sennema te Boerakker
J. A. EIJGENRAAAM
Te E d e heeft de heer J. A. Eijgenraam,
na 33 jaren als hoofd van de Chr. School
aan de Telefoonweg werkzaam te zijn ge
weest, zijn arbeid neergelegd, gelijk we bij
verschillende gelegenheden berichtten; 23
Dec. 1930 nam hij afscheid van personeel
en leerlingen en 27 Jan. 1.1. van het be
stuur der school, terwijl 13 Febr. 1.1. een
welgeslaagde huldigingsavond werd geor
ganiseerd. De heer J. Frouws, uitgever te
Ede, heeft nu ter herinnering aan dit alles
een keurig uitgevoerd gedenkboekje uitge
geven. Daarin zijn opgenomen een
portret, op kunstdrukpapier van den
heer Eigenraam, met een korte levens
schets, voorts een verslag van de
beide afscheidsvergaderingen en verder een
zeer uitvoerige weergave van de huldigings
avond waarbij o.a. volledig is opgenomen
wat er door de verschillende sprekers is
gezegd. Ook zijn opgenomen foto's van de
Chr. School aan de Telefoonweg van 1 Dec.
1896 en van 1 Jan. 1931, alsmede een gra
fische voorstelling van de toename der leer
lingen.
Voor ieder te Ede en ook elders die met
het Chr. onderwijs te Ede en met. den heer
Eijgenraam in eenig verband staat, zal het
buitengewoon net uitgevoerde geschriftje 'n
waardevol bezit zijn.
TIJDELIJKE ONDERWIJZERS.
Het Hoofdbestuur der Vereen, ran Chr.
Onderwijzers heeft, naar aanleiding van een
voorstel-Amsterdam, beslo en, op grond van
ingewonnen advies en op verschillende
gronden, dat geen pogingen moeten worden
aangewend tot het indienen van een ver
zoek om ontheffing van de verplichting tot
het plakken van zegeltjes voor tijdelijke
onderwijzers.
KWEEKELINGEN IN DE SCHOOL
ONDERWIJZER-SCHOOLBESTUURSLID.
Een voorstel van de afdeeling Amster
dam der Vereen, van Chr. Onderwijzers be
treffende het zbting hebben van een in
functie, zijnden onderwijzer in het Besluiir
eener School is in het Hoofdbestuur bespro
ken geworden. Dit was van oordeel, dat be
doelde functie-combinatie in sommige ge
vallen ongewensoht is te achten. Maar het
voorstel werd van te algemeene strekking
geacht, dan dat een verzoek over deze ma
terie tot de Schoolbesturen is te richten.
NIEUWE CHR. SCHOLEN
Te B a r n v 1 a i r bij Ter Apel (Gr.) wordt
geijverd voor de shell ting van een Chr. Nat.
School. Men wil er ook nog een andere
Bijzondere School, alsmede een Roomsch-
Kath. School trachten te openen. Ter plaatse
bestaat thans één Openbare School, wier
voorstanders nu ijveren om haar te be
houden.
DE CHR. SCHOOL IN VLAAMSCH-BELGIë
Uit de berichten in „De Vlaamsche Toren
wachter" en het „Christelijk Volksblad"
-blijkt duidelijk, dat in Vlaamsch-Belg-ië de
belangstelling voor Protestantsch-Christelijk
Onderwijs stijgende is. Te Brussel is een
Siloschoolvereeniging opgericht, welke ten
doel heeft de belangen dezer school der
Silo-gemeente te dienen. Ook door openbare
vergaderingen wordt 't, belang van het Chr.
Onderwijs gediend. Zoo heeft Woensdag jl.
Ds. J. L. Pierson, van Bilthoven, in de Ned
Hcrv. kerk te Brussel gesproken ovor de
vraag: Waarom een school met den Bijbel?
ONDERWIJS-CENTRALE
Door het Hoofdbestuur der Vereen, van
Chr. Onderwijzers is besloten aan de Onder-
wij s-Centrale te berichten, dat een samen-
spreking over eventueele toetreding der Ver
eeniging tot die Centrale overbodig wordt
geacht, wijl er geen enkel motief tot. aan
sluiting voor de Vereeniging bestaat.
HET RAPPORT-RUTGERS
Het Hoofdbestuur der Vereen, van Chr.
Onderwijzers heeft vier commissies aange
wezen tér bestudeering van het Rapport-
Rutgers. Ook van de Afdeelingen worden
opmerkingen over het Rapport ingewacht,
EXAMENS
PROMOTIES
0ksu.ntveralte.lt te Lelden. Ge-
academische examens
Ned. Handelehoogeachool te Rot
terdam. Gels.: Handelswetenschappen: doet.
ex., de heer E. P. H. van Waes; cand. ex., de
heer C. G. Recter.
RÖksunlversltelt te Lelden. Ge
slaagd: Rechtswetenschap: cand. ex., de dames
L. M. L. Goossen en V. M. J. H. Janssen, belden
Den Haarr en de heer W. F. van der Waarden
te Den Haag.
VrJJe Universiteit te Amsterdam.
Gesl.: Theologie, prop, ex., Dr. J. Houtman te
Schiedam.
Rijksuniversiteit te Utrecht. Ge-
ala-agd: Rechtswetenschap: doet. ex., de heer
W. H. R. Roëll.
Rijksuniversiteit te Groningen.
Gesl.: Geneeskunde: artsex.. de lieeren J. Rov.
nierse. geb. te Itattendijke en H. ten Have, gèb
te Noordbroek: seml-artsex., de heeren S. J.
Gosses en J, Dethmers.
Klassieke Letteren: doet. ex., de heer'l, J. A.
Delhaas.
Rechtswetenschap: doet, ex., mej. E. v. d
Reyden.
examens-machinist
Den Haag. Geslaagd voor het voorloopig
diploma de heeren J. C. Bossers te Rotterdam
en H. Sietsema te Appingedam.
examehs-stuurman
Den H a a g. Geslaagd voor le stuurman
groote stoomvaart de heer R. Hulzlnga; voor
-ia stuurman groote stoomvaart de heer F. F.
Steenberghe; voor 3de stuurman groote stoom
vaart de heeren S. F. Appeldoorn. M. H v Tui
nen, G. Swart en A. Wal broek.
UIT HET SOCIALE LEVEN
HET PROCES-LANS
Het Hoofdbestuur der Vereen, vau Chr
Onderwijzere heeft besloten den Minister van
Onderwijs te verzoeken maatregelen te over
wegen, opdat artikel 191 der L.O.-Wet 1920,
dat nl. na 1931 geen kweekelingen meer in
de school kunnen worden toegelaten, voor
loopig althans niet worde doorgevoerd. 1:
ned. vereen, van chr. kantoor-
en handelsbedienden
De ledenstaat van de Ned. Vereen, van Chr
kantoor- en handelsbedienden geeft over 193Ó
een vooruitgang van 20%.
Het aantal leden bedroeg 31 December van
het vorig jaar 1983 tegen 1149 op 31 Dec 1929.
Thans la het ledental do 5100 gepasseerd en
is het denkelijk reeds het hoogste getal dat
ooit bereikt werd voorbij.
Het aantal vrouwelijke leden nam met 15?
toe. bUna met 50%. Het aantal winkelbedien.
den nam met 30% toe. Hoowei de groep han
delsreizigers groeide, stelde haar toename .Oas
Beginsel", waaraan wij deze gegevens ontlee-
aon, Ietwat teleur.
EEN VERLOREN ZAAK
Wie de behandeling van de zaak Lans
voor het Bossche Gerechtshof nog eens
nauwkeurig ontleedt, ontkomt niet aan den
indruk, dat de verdediger van den procu
ratiehouder van O. pleit voor een verloren
zaak. Er zijn enkele kenmerkende verschil
len met de behandeling voor de Rottcrdam-
sche Rechtbank uit van het Haagsche Hol
en die te Den Bosch. Gelukte het den ver
dediger te Rotterdam en den Haag voort
durend op de felste wijze de politie te be
schuldigen, Jhr. Sasse van Yssolt, de Bos
sche president, blijkt daar niet van gediend
te zijn en heeft reeds den eersten dag elke
poging om anti-politie-relletjes te verwek
ken den kop ingedrukt
Daarbij komt, dat met name dc politic-
inspecteur Hermans er langzamerhand ge
noeg van krijgt op de meest railleerende
wijze te worden uitgekleed en ook van zijn
kant een aanval opende, die niet malsch
was.
Wie nu nog eens als onpartijdige derde
rustig overweegt, aan de hand van de ver
schillende rechtzittingen, wat door de po
litie verzuimd is, komt tot de merkwaardige
conclusie, dat er wel enkele fouten zijn ge
maakt, maar dat men den inspecteur Her
mans daarvan in de laatste plaats een ver
wijt kan maken. De fouten zijn gemaakt
door hen, die niet behoorlijk naar liet moord
wapen zochten, het kistje, waar de bebloede
vijl in lag, rustig op de plank lieten staan
en de tafelmesjes lieten rondzwalken en
verzuimden een foto te maken van het voor
portaal, althans van de mat, waarover zoo
veel te doen is. geweest
Commissaris Dijkstra merkte, toen het.
punt van de leiding ter sprake kwam, zeer
terecht op, dat waar de officier van justitie
aanwezig is, de hulp-officier automatisch
terugtreedt als het geldt het leiden van het
onderzoek, althans wat betreft het uitvaar
digen van bevelen tot arrestatie en tot huis
zoeking.
Het was ook ons, persmenschen, reeds
voor dat van O. gearresteerd werd, bekend,
dat deze werd verdacht, maar op grond van
het nieuwe wetboek van strafvordering was
het niet mogelijk den man zonder bewijzen
te arresteeren. De verdediger is wel eens
gelukkiger geweest met zijn pogingen om
twijfel te wekken aan den schuld van den
verdachte, dan bij deze behandeling.
Met zijn pogingen om alle mogelijke en
onmogelijke „daders" ten tooneele te voeren
heeft Mr. Kókosky niet veel succes bp-
haald.
Zijn pogingen deden ons denken aan het
venhaal van den- jongen, die zoo dikwijls
in het dorp vertelde, dat de wolf kwam,
dat niemand dit meer geloofde; toen dp
wolf werkelijk kwam, rekende men er- niet
meer op en het ondier maakte slachtoffers.
Zoo ook hier: stel het geval, dat van O
onschuldig was en er dus een andere da
der mocht zijn, dan zou het bijna niet meer
geloofd worden, omdat er al zooveel andere
.daders" zijn geweest.
De beschuldiging van den gevangene
van OostvePD, die eerst nogal hoog werd
opgevat, zoo zelfs, dat Mr. Kokosky schor
sing van de behandeling verzocht, werd
tenslotte tot een belaching, omdat over
duidelijk bleek, dat de beroemde „Harry
Siebeling" (Snabilié) het slachtoffer was
geworden van een wraakneming, zooals die
bij dergelijke zaken herhaaldelijk worden
toegepast De vischveoter Smit leverde met
zijn bombastisch verhaal een bijna vroo-
lijke noot op in deze zoo ernstige zaak.
De klinklare dwaasheid lag er zoo dik op,
dat deze getuige onder hoongelach weer op
de tribune werd ontvangen, toen hij daar
terugkeerde.
De psychopaat Vink, die had hooren ch-oo-
men door een anderen psychopaat, dat deze
Lans had vermoord, kwam er niet veel
beter af. Toen de president vi'oeg, waarom
deze dan de moord zou hebben gepleegd,
gaf de getuige als reden op, dat Goossens
werkloos was geweest „Dan kunnen er nog
heel wat moorden gebeuren!", merkte' Jhr.
Sasse van Ysselt fijntjes op.
Mr. Kokosky denkt een cassatiemiddel te
hebben in het weigeren door het Hof om
den getuige Moree te pressen twee namen
van vrouwen te noemen, die oo.k al weer
twee andere daders zouden weten-
Het onderzoek daarnaar had reeds een
negatief resultaat opgeleverd, maar Mr.
Kokosky wilde persé, dat de namen genoemd
werden.
Het is gebruik, dat de politie met bepaalde
figuren uit de „onderwereld" geheime be
sprekingen voert om achter misdrijven te
komen en de agent Moree weigerde dan ook
terecht om zijn zegsvrouwen te verklappen.
Blijkt dus alles, wat er rond de zaak Lans
aan verdichtsel wordt gevlochten op niets
uit te loopen, elke nieuwe terechtzitting
brengt meer bezwarende omstandigheden
tegen den verdachte van O.
De Bossche advocaat-generaal, Mr. Cou
vée, moge niet zoo welsprekend zijn als Mr.
de Visser, zeker is, dat hij g*>ote scherp
zinnigheid aan den dag legt en herhaalde
lijk den verdachte in het nauw wist te
brengen. Hij heeft, wat men noemt de zaak
volkomen „door", is met elk onderdeeltj.
volkomen op de hoogte.
ROFFEL-RIJMEN
DIEJSCHE DAG
27 Febr. 1881 bevochten 70 Trans-
vaaleche boeren, bU de bestortnin?
van de Majuba, die door de EngT1?'-
scbe strijdmacht onder generaal
Colley bezet was, de vröheid van
de Transvaafsche Republiek. De
boeren verloren In dit gevecht
slechts twee dooden.
Afrikaansche vrijheidshelden,
Mannen van de Dietsche stam,
Gij wist, wat uw rec-ht en plicht was
Als men aan uw vrijheid kwam!
Geen petities, geen getallen,
Geen geweldig groot geschut
Hébhen U, voor vijftig jaren,
In uw Vrijheidsstrijd gestut.
Zonder gas en vliegmachines,
Zonder bomen handgranaat
Hebt gij, dapperen, verwonnen
Vrijheid voor uw vrije staat.
Als gij één waart, waart gij machtigp
Sterk in heilig plichtsgevoel,
Vast van hand, en scherp van blik op
't Onbewegelijke doel.
Holland wil uw daad gedenken,
Broeders van dezelfde stam;
Holland moog' uw voorbeeld volgen
Als men aan zijn vrijheid kwam!
Holland is een land van vrede
Maar het doet zijn plicht gesteend
Als het pal staat voor de drie-bond:
God, Oranje en Nederland.
LEO LENS
(Nadruk verboden.)
Zuterdng 2S Februari,
HUIZEN (298.S M.) NCRV. 7.45—8 Gramofoon
muziek; 88.30 Declamatie, door dhr. A. Post
te ScheveninseD; 8.3C—10.45 Concert Soliste:
mej. Phla Berghout, (harpiste.) Den Haag: 9.30
Persberichten Vaz Dlas; 10.4511.30 Gramofoon
muziek. KRO. 89.15 Gramofoonmuziek; 19
10.30 Gramofoonpl.; 10.30H Gramofoonpla-
ten; 1111.30 Gramofoonplaten 11.3012 Gods
dienstig halfuurtje: 12 Tüdaeln; 12—1.30 Lunch
concert: 1,302.30 Gramofoonmuziek; 2.30S
Vragen-half uurtje voor jeugdige personen-, 3—
•1.30 Kinderuurtje; 4.304.45 Verzorging van
den zender; 4.455.30 Vooravond-concert; 5.30
5.45 Nieuwsberichten ln het Esperanto; 5.45
6.05 Concert; 6.056.25 Journalistiek^Weekover
zicht 6.256.45 Concert; 6.457.15 Esperanto-
cursus; 7.157.45 Lezing.
HILVERSUM (1875 M.) VARA. 9 Gramofoon-
12 Politieberichten; 12.15 Middagconcert;
1.45 Verzorging van den zender; 2.15 Gramo
foonmuziek; 2.30 Lezing; 2.45 Concert; 4.13
Curus Duit6ch; 4.45 Gramofoonmuziek; 5 Radio
Volksuniversiteit; 5.30 Gramofoonmuziek; 5.35
Ons huis een tehuis; 6.05 Extra vraaghalf-
uurtje voor kinderen; 6.30 Literair halfuurtje:
7.15 Lezing; 7.30 Politieberichten; 7.45 Multatu
li-programma: 9 Bestuursmededeelingen; 9.05
Populair Avondprogramma; 12 Sluiting.
De procuratiehouder kwam leelijk in het
piuw met de kwestie van den sleutel. Hij
wist zoogenaamd niet, dat hij den sleutel van
het achterhek in zijn bezit had, maar er
zat aan deze sleutel een groote label met
de vermelding „Achterhek". „Hij was er ook
wel 'eëns af!", verdedigde de verdachtr-zich,
maar wie neemt zulk een uitvlucht serieus.
Wie wel eens het achterhek uitgaat en
dat deed van O. weet wel degelijk welke
sleutel hij in zijn zak heeft.
Zoodra de verdachte echter in het nauw
wordt gebracht, verdedigt hij zion door te
zeggen, dat hij zoo zenuwachtig was. Maar
waarom was hij zoo zenuwachtig? Omdat
hij de verduisteringen had gepleegd, zegt
de verdediger.
Maar dan vergeet men weer, dat van O.
toch stellig van zijn schoonzuster moet heb
ben gehoord, dat er een goede kans was,
dat de heer Bos geld in de zaak van De
Haas zou steken, hij directeur zou worden
en geen haan naar de verduisteringen zou
kraaien. Die verduisteringen bekende hij
eerst, nadat hij reeds verdacht van moord
in arrest was geweest.
Eerst nadat hij met Mr. Kokosky heeft
gesproken, krijgt hij zijn kalmte terug en
beheerscht zich verder bij de terechtzittin
gen op bewonderenswaardige wijze.
Ook nu weer echter zag men den ver
dachte opvliegen, wanneer er iets getuigd
werd, waarvan hij maar bij benadering kon
weten, dat hij er tussohen zat- Zoo met de
kwestie van de scheur in de broek, waar
over de advocaat-generaal hem ook vast
zette en met de vraag, wat hij te omstreeks
7 uur op het Hofplein heeft gedaan.
De nieuwe getuigen waren allen in het
nadeel van Van O.
De assuradeur Scheen deed duidelijk uit
komen, hoe Van O. in den aanvang steeds
heeft getracht te doen denken aan een mis
lukte inbraak, waarbij echter toch nog het
een en ander was gestolen.... o.m. vreemd
geld, dat de politie in beslag had genomen,
naar hij zeide, maar waaromtrent niets be
kend was!
Op verzoek van den verdediger kwam de
politiehonden-deskundige inspecteur van der
Mast uit Amsterdam, maar diens getuigenis
was tenslotte zoo uitermate bezwarend voor
den verdachte, dat Mr. Kokosky den dag
niet zal zegenen, waarop hij dezen getuige
heeft doen oproepen.
Het derkundigei>-\erhoor liep weer uit op
groot onderling krakeel waarbij Dr. Ger-
hardt zich heel kwaad maakte; het kwam
ons echter voor in zooverre het te volgen
was dat Dr. Hesselink kon aantoonen, dat
het verschil dat hij had met Prof. van Ital-
'ie niet zoo groot was, als men wel voor
stelde.
Aan het slot werd de verdachte nog eens
scherp ondervraagd waarover Mr. Ko
kosky zich n.b. boos maakte en hij ein
digde met zijn verklaring, dat hij God tot
getuige nam van zijn onsohuld. Terecht
viel hier de president in met de opmerking,
dat hij dit maar voor zich moest houden,
nmdat het een groote Godslastering zou
zijn, indien hij werkelijk de dader was.
Onze conclusie is na de behandeling van
het getuigenverhoor te Den Bosch, dat de
procuratiehouder onder sterker bewijslast
rust dan ooit te voren en dat hij zijn 20
jaar wel zal houden, althans tot de vólgen
de behandeling van zijn zaak, wanneer het
Mr. Kokosky gelukt nieuwe cassatiemidde
len aan te voeren.
Men seint ons uit Den Bosch:
Het Openbaar Ministerie heeft voor
het Gerechtshof te Den Bosch heden
morgen tegen de verdachte Van 0.
vijftien jaar ge.angenisstraf geëischt,
