Nieuwe Leidsche Courant | 1931 | 20 februari 1931 | pagina 9

9

aa

VRIJDAG 20 FEBRUARI 1931 DERDE BLAD PAG. 9

EERSTE KAMER

DE 7ARVFEWET NIET 23-20
AANGENOMEN

TWEEDE KAMER

wal Wils.

DE VREEDZAME KONINGSMOORDER

Radio Nieuws.

NIEUWE AVONTUREN VAN MIJNHEER PIMPELMANS

TEDDY'S KNOOP

INI INK

103*f

Ml
27"<.

117*

vM

s,7;ï

6
6*.

27 S'

7§

10

94

X -

32W
334
21.V

3i>>

&x\
m:

6:<

-i 4H
i -

431

5i

O»

kn

10%:

TEELTPREMIE MET 24--19
AFGEWEZEN

(Vergadering van 19 Februari 1931)
OVERZICHT.

Bijna den geheelen dag heeft de Eerste
Kamer gister besteed aan het Tarwewetje
Merkwaardigerwijze bleken bij de bestrij
ding liberalen en soc.-democraten arm in
arm te gaan. In den middag werd het nog
inniger, 's Morgens had de heer Wibaut,
die zich tot tolk had gemaakt van de, vol
gens Prof. Diepenhorst, oppervlakkige cri-
tiek in ,.Het Volk", reeds de indiening van
een motie in uitzicht gesteld, waarin niet
de aflcveringsplicht zou worden belichaamd
maar gekozen werd voor een teelt premie
voor 1931. Die motie kwam na het antwoord
van den minister ook ter tafel en bleek
toen alleen te zijn onderteekend door de
heeren Wibaut en Rink: de eerste namens
de soc .dem. de laatste namens de liberale
fractie. Dr. Wibaut in de armen der reac
tie en van het reinste kapitalisme! Het con
tact deed hem blijkbaar goed, want niet
zonder welbehagen deed hij aankondiging
van de beide partijen, welke dit „mariage
de raison" waren overeengekomen.

De vrijz. dem. deden niet mee, maar ble
ven zich tot het einde toe vastleggen op
het stelsel Boon-Oud, dat in de Tweede Ka
mer het had moeten afleggen, na de mi-
nisterieele onaannemelijk verklaring. Ze
hoonden zich daarbij ten eenenmale onver
zoenlijk en vroegen van den minister het
onaannemelijke n.l. eerst, dus onmiddellijk
een proef met het stelsel van den afleve-
ringsplichL Deze weigerde terecht, met een
beroep op eigen verantwoordelijkheid, daar
toe over te gaan. Wel zegde hij toe de
kwestie door de in te stellen commissie van
advies te doen onderzoeken en dan objec
tief de argumenten pro en contra te willen
overwegen. Daarmee wenschte prof. v. Emb
den geen genoegen te nemen en de afkon
diging van het tegenstemmen der vrijz.
dem. volgde.

Aan de rechterzijde bleek er ook een on
verzoenlijke opposant, nl. de Chr. Hist. Mr.
Pol I em a.

Zljn argumenten schenen te beteekenen,
dat hij totaal niets wilde doen. Zeker was
dat hij de Regeering niet toevertrouwde het
geen ze voor de tarwebouwers wenscht te
doen. Heel sterk leek dit betoog niet, voor
al niet nadat een artikel der wet slecht ge
lezen cn verkeerd uitgelegd werd, om daar
uit nog een grondwettelijk bezwaar te dis-
lil leeren.

Boeren mochten geen eischen stellen,
meende voorts de heer Pollema-. Toch wa
ren ze zoo brutaal geweest- Dat was den
heer Pollema een onvergefelijke daad. Was
hier niet voor wat milder oordeel plaats
Indien men let op de omstandigheden der
betrokkenen? Ook wij vinden de bedoelde
uitlatingen niet in alle opzichten gepast,
maar zouden daarom toch niet gaarne de
menschen straffen met heii in bun misère
te laten omkomen.

Bepaald onbehoorlijk vonden, we hetgeen
de heer Pollema die met ietwat opgewonden
uitlatingen op een to Góes géhoüden ver
gadering, in welke vergadering, waar boe
ren van alle richtingen bijeen waren, de
anti-rev. Mr. Dieleman, voorzitter was. Uit
de daar gesproken woorden construeerde
de heer Pollema een tegenstelling met de
anti.-rev. theorieën.

We achten dit deel van zijn rede zoo po
litiek mindenvaardig, dat we het slechts
brandmerken willen. Meer niet. Dat de
heer Mendels, die net was komen binnen
vallen, daarbij een poging tot een applausje
deed, kon slechts bewijzen, dat diéns logica
nog niet behoorlijk functioneerde, doordat
hij er nog niet „in" was.

De heer de Veer deed nog een poging om
den heer Pollema het ongepaste van zijn
opmerking te doen verstaan, maar deze
reageerde daarop niet. Misschien komt de
schaamte later. Voor den heer Pollema ho
pen we het

Gelukkig werd hij bij de eindstemming
door zijn heele fractie verloochend.-

Dat eert haar. Het ware bedenkelijk ge
weest. indien zij haar oppositioneel lid
njet in zijn chemise had laten staan.

Voor de gehouden redevoeringen verwij
zen we naar het verslag.

Nog even memoreeren we het eindresul
taat, dat niet zonder spanning verkregen
werd. Zooals gezegd zorgde de heer Wibaut
voor de torpedo om het ministerleele schip
in den grond te boren. Maar met 2-1-19 stem
men werd deze aanval afgeslagen. Deze
uitslag deed de belangstelling sterk toene
men. Het stemmenverschil was niet groot
en de 3 aanwezige vrijz.dem. zouden tegen-
stemmen! Wat zou de heer Blomjous, wat
zouden de Chr. Hist doen, uit wier midden
alleen de heer Pollema gesproken had en
de suggestie gewekt had alsof anderen ook
bedenkingen hadden.

Het liep echter goed uit.

Wel versterkten de 3 vrijz. dem. het libe
raal-socialistisch verbond, maar daarvan
maakte zich de heer Smeenge los; de hee
ren Arntz (R.K.) en Pollema (C.H.) voegden
zich er bij. De 19 werden op deze 20. Daar

tegenover schaarden zich 23 leden, zoodat
zij het met geringe meerderheid het
wetsontwerp de goedkeuring der Kamer
verwierf.

We hopen, dat in den loop des jaars de
tarweverbouwers met den maatregel gebaat
zullen zijn. Van de gedane sombere, voor
spellingen zal wel niet veel terecht komen
We kennen dat van vroeger.

VERSLAG.

De Kamer onderbrak de behandeling van het
Tarwewetje om even een

nuppletolre liegrootlng van Koloniën

af te doen. omdat minister de Graaff 's mld.
dags In de Tweede Kamer moest zün.

De heer Koek (Lib.) vroeg. In verband met
het rapport over den aanleg van een water
leiding te Paramaribo, hoe het staat met de
uitzending van eon geoloog haar Suriname In
verband mot de opsporing van nieuwe drink
waterbronnen aldaar. De heer de Jong (R.K.)
sloot zich hlerbU aan.

De min. v. Koloniën antwoordde, dat
begonnen moet worden met den aanleg van
een prise d'eau. Daarna zal de geoloog worden
uitgezonden.

Z. h. a. werd het wetsontwerp goedgekeurd.

Daarna werd de behandeling van

dc Tsrwewet

voortgezet.

Dr. Wibaut (8.D.) bleek weinig sympa
thiek gestemd. HU meende, dat als onze tar-
we-verbouwers tegen buitenlandsche ratio
neels werkmothoden het niet kunnen houden,
ze maar naar undere gewassen moeten omzien

Het wetsontwerp zal het brood duurder ma
ken. want do kosten van de menging bedra
gen zeker f 1 per 100 K.G. Voorts wordt de
meellmport bedreigd en de smaak van het
brood za] schade lüden.

Toch moet er Iets gebeuren. Het beste waro
eon tlldelUke bUslag voor. productie van in-
landsche tarwe te betalen uit de schatkist.

Do heer Blomjous (R.K.)„Snowden
denkt daar anders over!"

Dr. Wibaut: Die opmerking ts juist, maar
lk kan er niet op Ingaan. Besloten werd met
de aankondiging van een motie om de Kamer
gelegenheid te geven zich uit to sproken over
het geopperde denkbeeld.

De heer v. La n s c h o t (R.K.) merkte op,
dat men op verbruikers van een bepaald ar
tikel -wel Iets verhalen mag. In Amsterdam
bedraagt de winst gas. en electrlclteit en
water 33 pet. van de Inkomstenbelasting, in
den Haag 30 pet en In Rotterdam zelfs 70 pet.

Overigens weet niemand of de marge van de
winst van den meollmporteur voldoende ls. om
de kosten van het mengen te drag.n. Het ge.
vaar van stopzetting van den meeilmport uit
Amerika wordt overdreven. Bi) aanneming van
het amendement-Boon-Oud zouden de Impor
teurs ook zeker 80 cent kosten per 100 K.G.
hebben moeten maken.

De minister kan de malers steeds dwingen
om met behoorlUke voorwaarden te komen.
Kreeg de heer v. Embden zUn zin. dan zou
dat neerkomen op een uitvoering van het in
de Tweede Kamer verworpen amendement.
Dat gaat niet aan.

Men mag vertrouwen op het aanpassings
vermogen van de belanghebbenden. d)e moeten
worden geholpen. De voordeelen van het ont
werp zl)n grooter dan de nadeelen.

Na de pauze kregen we Prof. Diepen
horst (a.r.) HU trad op als verdediger van
het ontwerp en wees er op. dat eensdeels de
oppositie zich richt tegen eiken steun aan de
tarweteelt. anderdeels gaat het verzet tegen
den voorgestelden vorm van steun.

De eerste vorm van oppositie heeft In do
Kamer zich niet krachtig doen hooren, maar
meer daar bulten. Het „leven op vadertje
Staat" werd ln dat Overzet scherp bestreden.
Bij deze oppositie sloot zich ..Het Vollf met
groote virtuositeit aan. Tn de Kamer Is geen
antwoord In den sttJl van ..Het Volk" ge
hoord. ElgenlUk ls door den heer Wibaut doze
bestrijding ten eenmalo -gedesavoueerd met zpn
aangekondigde motie omtrent steun aan de
tarwecultuur.

Het wordt voorgesteld als of alleen ..dikke
el gen geërfde boeren"' zullen worden gebaat
Niets la minder juist. Ook kleine boeren en ar
beiders en neringdoenden zullen worden ge
baat. Dat Is ook met nadruk door den heer
Schaper in ..Het Volk" betoogd-

In den breede en met beeldrijke oratorie
werden de opposltloneele bezwaren weerlegd.
De heer Wibaut werd er op gewezen, dat de
overgang van tarwc-cultuur naar een andere
niet gemakkelijk en bovendien gevaarlijk ls.

Ook ln 1880 begon dé crisis met de tarwe.
Men ging andere producten verbouwen en
legde zich toe op de 'zuivel. Gevolg: uitbrei
ding van de prtjsdallng en steeds omvangrijker

°rDeS'vbor&estelde maatregel ls een cVlels--
maatregel. HU geldt voor 3 jaar. fVeel -vrijheid
voor de RegeèriHg bi) de uitvoering - past
daarbij. Elke oplossing heeft bezwaren, daar
om ls alleen crltlek onvoldoende. Vele critici
zijn echter ln het negatieve blijven hangen.
Zoo b.v. „het Volk", dat sprak van een ver
derfelijk en leugenachtig ontwerp" T<?ch .gaven
3 soc.-dem. Kamerleden er hun stem aah.

De heer Wibaut is gekomen met de produc
tie-premie. Mèar daartegen bestaat het .be
zwaar van egaliseerlng van goede en slechte
tarwe. Niemand weet of de tarwe voor het
brood gebruikt zal worden en of de premie
we] aan de boeren ten goede zal komen. Bo
vendien ztln aan een premie ernstige conse
quenties voor de schatkist verbonden. Om al
deze redenen Is een productie-premie niet
aan te bevelen.

Vile ernst bö de bestrijding van bet ont
werp ontbrak btl „Het Volk" en bö vele Ka
mers van Koophftndel. o-a. Amsterdam.

Een ttldelilk Invoerrecht op grnan gelijk
door den heer Blomjous Is aanbevolen, ver
dient meer aandacht. Maar nooit zou er een
meerderheid voor te vinden zUn.

De voorgestelde maatregel zal ongerief ver
oorzaken hier en daar. Beklaagd ztJn consu.
menten en Importeurs.

Dc- klachten over achteruitgang van de brood
kwaliteit hebben echter weinig zin. Heele ge
slachten hebben nooit anders dan tarwe gege
ten en bleven volkomen gezond. En ln tal van
gevallen Is in het brood zooveel tarwe ver
werkt geworden, dat het niet voel verschilde
vap wat het nu worden zal.

5jal het brood duurder worden? De prilsstU.
ging zal niet. groot kunnen zUn en slechts
-betrekking hebben op maximaal 35 pet van het
gebruikte meel. - Moeten alleen, de loonen der
bakkers ln den broodprijs worden verdiscon
teerd en moeten de landarbeiders maar met
de lage loonen bltiveh voortleven? De tarwe-
prlls kan eenlge schommelingen hebben zonder
dat zulks op den broodprijs invloed hoeft.

Zal de mengplicht de importeurs tot den
ondergang brongen? Het ontwerp beteekent
geen invoerverbod van buitenlandsch meel.

De minister wil een proef met een bljleve-
rlngspllcht ernstig overwegen, ln redelijkheid
kan van hem nlot meer worden gevraagd.

De uitvoering zal aan den minister worden
overgelaten, nü zal gerechtvaardigde grieven
moeten wegnemen.

De "importeurs hebben de zaak te donker be
keken: voor de meelfa-brikanten worden de
voordeelen overschat.

De heer v. Embden wilde eerst jeen proef
van een Jaar met den böleverlngsplicht Dat
is gebrek aan vertrouwen in den minister en
in het stelsel v. Embden. Want ls de heer v.
Embden van de Juistheid van zijn stelsel ern
stig overtuigd, dan zal hij tooh moeten ver
trouwen. dat de minister spoedig zal moeten
ondervinden, dat het met het monggebod niet j
gaat.

De landbouworganisaties wenschen deze wet
ZD zullen moeten toezien op mogelijke ver
keerde manipulaties.

BU een conflict tusschon buitenlandsche en
j blnnenlandsche productie, zal aan do blnnen-
'landsche de voorkeur moeten worden gegeven,
vooral als het geldt „do bloem van de natie"
Achter de actie van buitenlandsche agenten
staat de buitenlandsche producent.

WÖ laten 90 mlllioen buitenlandsch meel ori-
hlnderd toe, maar onze producten stuiten over
al elders op tariefmuren, de een nog hooger
dan de ander. Wat wil nu gaan doen la ver
dwijnend klein tegenover hetgeen overal in
het buitenland geschiedt

De groote belangen, die op het spel staan
maken noodzakelijk zelfs over betrekkelijk
groote bezwaren heen te stappen, opdat ont
wrichting van een belangrUk volksdeel worde
■voorkomen.

Anderhalf uur lang boeide Prof Diepenhorst
met zUn welsprekend betoog de Kamer.

De heer Pollema (c.h.) verklaarde zich
principieel tegenstander van het wetsontwerp:
hij zou niet te overtuigen zUn. Het wetsont
werp poogt den landbouw te maken tot be
schut bedrijf, dat zün kosten op den consu
ment, ln dit geval den broodverbruiker, ver
haalt. Daar moest de heer Pollema niets van
hebben. Boeren stellen eischen. en daaraan er
gerde h(j zich gruwelUk. H|j herinnerde o.a.
aan de boorenvergaderlng te Goes onder lei
ding van Mr. Dieleman. Daar zUn woorden ge
sproken en ls een motie aangenomen, die van
de aDtl-rev. theorie wel ver verwijderd waren.

De heer de Veer (A.R.). „Die vergadering
had met antl-rev. niets te maken."

De heer Pollema reageerde daarop niet
en verklaarde de regeering niet de vrijheid
van handelen te willen geven, welke zö vraagt
omdat h(j haar economisch niet voldoende on.
derlegd acht.

i Een ander bezwaar was. dat de oogst der
boeren kon worden opgevoerd om speculatie
zucht te voorkomen.

Practisch werd het wetsontwerp voor den
I akkerbouw nadeelig geacht, omdat do goed-
Icoopo buitenlandsche tarwe er gemakkelijker
door ln het land zal komen: men zal ze wel
I licht voor inlandsche tarw0 willen doen door
gaan.

nomen met 33 tegen 20 stemmen. Voor de
rechtorzöde behalve de heeren Pollema (C.H.)
Arntz (R.K.) en de heer Smeenge (Lib.)

Tot nader btjeeriroeping ging de Kamer daar
na uiteen.

SURINAME

Minister Iinys i

het woord

De min. v. Binnen 1. Zaken wees .er op
dat aan d'e tarwe een grooter afzetgebied
binnenslands moet worden verzekerd, om deze
teelt uit de bestaande moeilijkheden te helpen
Door het verzekeren van een beteren" prils
wordi voorKomen. dat deze verbouwers zich
op ander terrein aan gevaarltjke experimenten
gaan wagen-

De hee Blomjous pleitte voor een Invoerrecht
Maar dat middel wordt door groote bezwaren
gedrukt, ook bulten den landbouw om

De voorgedragen maatregel ls geen bescher
ming in den gebrulkeHJken zin; de concur
rentie met het buitenlandsche product blü*t
bestaan.

Dat het wetsontwerp den tarweprijs zal op
voeren tot f 12 hU ls nu- ongeveer f 5
is Diet zeker. Bedoeld Is een geleidelijken over
gaug te verkrijgen tot loonendor prijs dan
nu te bedingen valt: 11

De vrees voor trustvorming onder de meel
fabrikanten is niet voldoende gegrond. Mls-j
bruik van de situatie door .opdrijving van de
prtjzcn van grondstoffen zal worden tegep-,
gegaan. Desnoods wordt het porcentage weer
tot nul teruggebracht.

Gevreesd werd vorhooglng van den brood
prijs en het nemen der lasten voor Rijksreke
ning. is gevraagd. Maar dan gaat de opvoeden
de kracht van den maatregel verlóren.

Verwerken van blnnenlandsche tarwe ln. het
brood tot 35 pet. zal de kwaliteit van het.
brood niet schaden. Tot 15 pet. merkt de niet.
vakman geen onderscheid. De voedingswaarde,
gaat niet achteruit. De prils behoeft niet te.
stijgen en zeker niet veel. want slechts tot
v. zullen de grondstoffen wat duurder kun
nen worden. De tarweprös ls gedaald tot op
vooroorlogspel], maur moeten de landbouwers
alleen daarvan' de dupe zijn? t

De dietrlbutiekoaton van het brood zün niet
onbelangrijk. Daartegenover cn tegenover de
loonen beteekent een kleine verhooging van den
meelprtJs weinig. Per brood van 4 ons zou de
verhooging niet meer dan een fractie van een

cent kunnen bedragen.

De afstand tusschen tarwe- en brooaprus
na den oorlog meer dan verdubbeld. Daarop
heeft de prijs der grondstoffen geen Invloed

^Het ontwerp Is zoo ingeperkt, dat het op de
uitbreiding van de teelt geen grooten Invloed

k°De bestrüdlng door de meellmporteurs steunt
op berekende hoogere kosten. Genoemd Is
f 1.30 door welk bedrag de »meel-fabrlkanteu
ln gunstiger conditie zouden komen.

In het bedrag van f 1.20 zUn reeds, bestaande
koelen opgenomen. De vervoerkpsten zön veel
te hoog berekend en po» ls er meer.
-De meelfabrikanten zien ln den voorgesteld
den maatregel ^ILeripInst, .groote, Vöordeelenl
Tegen een maal- en" monggebod hadden zf
zelfs ernstige bezwaren, .h

Na enkele kleinere opmerkingen te hebben
beantwoord. besprak dc Minister het stelsel
Boon-Oud; de böleverlngsplicht zonder meer.

De oogfet-1930 zal wellicht yan den maatre
gel kunnen profiteered positief is dit thans
nog niet te zeggen. Dc Importeurs krfcgen met
andere belanghebbenden, oen plaats ln ae
commissie van advies.

Don heer Pollema werd het verwijt gemaakt
dat h(j zlln bezwaren niet ln do stukken heett
doen opnemen. Diens staatsrechtelijke bezwa
ren gelden vooral de mogelijkheid van,
luumprltsbepaling. Van een leveringsplicht ls
echter geen sprake ln art. 3. hoogstens \an
prtlszetting. Maar dat is in het uiterste
als de vrijwillige leveringsorganisatie niet
goed functioneert.

In den böleverlngsplicht (Boon-Oud) «let dp
Regecrlng veel ernstiger bezwaren dan.to hot
voorgestelde maal- en menggebod. Verwezen
werd naar het debat in de Tweede Kamer over
het stelsel Boon-Oud. Wordt do minister van
do uitvoerbaarheid er van overtuigd, dan zal
het ln toepassing worden gebracht. Men Kan
echter niet vergen, dat met dlc stelsel bü
wtJze van proef begonnen wordt, nu de mi
nister er nog geen geloof ln heeft. Geheel ob
jectief wacht de minister de resultaten van net
door de commissie van advies ln te stellen on
derzoek af.

Replieken volgden.

Socialistisch.liberale motie

De heer Wibaut (S.D.) diende een motie
in waarvan de strekking was een productie
premie uit 's lands schatkist voor verbouwde
inlandsche tarwe toe te kennen. De fuslag
zou gelden voor ln 1931 verbouwde bruikbare
tarwe en op een basis, waarvoor de productie
van vorige jaren aanwijzingen zou geven.

De Indiening van de motie geschiedde mede
namens de liberale fractie.

Prof. v. Embden (V.D.) kwam definitief
verklaren, dat zt)i> fractie tegen het ontwerp
zou stemmen en voor de motle-Wlbaut,

Min. R u y b verklaarde, dat hö zön toezeg
gingen niet kon uitbreiden en onmogelök met
een proef met den böleverlngsplicht kon be
ginnen. De rökspremle biedt geen uitzicht op
positieve hulp voor de tarweteelt en zö brengt
enorme consequenties mee voor poidere bedrij
ven. Het wetsontwerp beoogt ln d'e consumptie
iets te veranderen. De uitvoering van een
teeltpremie-stelsel ls zeer moellök en lijdt tot
nivelleering van de prözen van goede en min
der goede tarwe.

Gestemd werd over de motie Wibaut. Deze
werd verworpen met 24 tégen 19 stemmen
Voor soc. dem. liberalen en vrjlz. dem.

Het wetsontwerp werd vervolgens aanga-

Vergadering van 19 Februari 1931

Voortgezet werd de behandeling van de be
grooting ven Suriname.

De heer JOEKES (V.D.) meende, dat aan de
koffiecultuur door de Regeering bezwaarlök
subsidie zal kunnen worden verleend, hoog-
ste ns voorschotten.

I Indien men billök wil zön. rnoet men erken
nen. dat de Regeering maatregelen heeft ge
nomen voor de wederopleving van do kolonie.
Gewezen werd o.m. op de Immigratie, de be
vordering van de houtexploltatlo en het stichten
van een agentschap van de Kamer van Koop
handel te Paramaribo op Curasao. Het begin
sel van bevordering van den houtaankap ls
I zeer Juist, maar de uitwerking, die de R?gee.
ring eraan gegeven heeft, is terecht door ver-
st-inllende sprekers gecritlseerd. De raadsman
der Regeering Is tegelök commissaris voor de
N.V. Gevoelt de Minister niet, dat hier twee
functies in één persoon vereenlgd zün, welke
gescheiden hudden moeten blöven?

Toegejuicht werd, dat de minister een proef
wil nera^n met het mechanlsatie-plan Pytter-
sen. doch h 11 sluit zich ten deze geheel aan
bö de door den heer Feber gemaakte opmer
kingen.

Wat de pacificatie van het onderwüs betreft,
werd opgemerkt, dat de Indruk bestaat, dat de
Staat aan het openbaar onderwüs. niet de
plaats toekent, dlo het toekomt. Het is de
groote grief der Brltsch-Indlërs. dat dit niet
gebeurt

De heer v. BOETZELAER (CH.) wees op
velschillende lichtpunten. HU weea op do toege
zegde proefnemingen met gemechaniseerde cul
tuur: op de tot sto.nd gekomen snelverbinding
Suriname en Curacao, verder op de mededeelln.
gen over de stögende beteekenls van den rÖBt'
bouw. Te dien aanzien mankeert nog een be_
hoorlöke verkoopceritrale. Nu zullen particu
lieren deze centrale oprichten, maar de con-
trole or van moet In handen van de regeering
1 komen. De beiere koffieverwerking en de vröe
Immigratie zön verder ook lichtpunten.

Met den houtaankoop is niets onbehoorlöks
gebeurd.

Wil deze proefexploitatle slagen dan Is een
Interne regeeringsbemoellng onontbeerlök. Al
leen zijn er -bezwaren aan te voeren tegen de
combinatie van dc functies van raadsman der
regeering en lid van den raad van behoor der
N.V.

Van bevoordeeling van het Roomsche onder-
wl1a zag de heer v. Boetzelaer niets.

De heer v. VUUREN (R.K.) wenschte den
'gouverneur voor 6 Jaar. in plaats van 3. be
noemd te zien. Met allo middelen om den op
bouw van Suriname te bevorderen moet men
intusschen zorgen niet af te breken .hetgeen
er nu ls.

Het verheugde den heef v. Vuuren, dat de
financleele gelükstelling op onderwösgebled
voor Suriname aanvaard ls Van een bevoor
rechting van het bözonder onderwüs ls daarbij,
geen sprake. Alleen is nu de achterstand, dié
bestónd. Ingehaald. Er is echter geen sprake
van, dat de Brltsch-Indlërs zouden gedwongen
worden, hun kinderen naar de hözondere school
tc zenden.

De heer BEUMER (A.R-) herinnerde eraan,
fffft "de heer Wijnkoop verleden jaar tegen de
begrooting stemde, omdat hö de bevolking
daar aan haar lot wtlde overlaten. Deed men
dot. dan zou het daar onmlddellük een chaos
worden en zou de rtksbtJdrage verdwönen.
Niets belet deze bevolking haar eigen kracht
te ontwikkelen. Het Is in het belang vooral
der arbeidende bevolking van Suriname, dat de
verhouding blöft zooals zö Ie.

Een bevredigende ontwikkeling geeft het
land intusschen plet te zien. Dit Jaar zön de
Inkomsten weder 100.000 gulden minder ge
raamd dan verleden jaar.

Men vraagt nu naar een algemeen plan en
voor zoover daarmede bedoeld wordt een ver.
zamc'lng van maatregelen, bestaat daartegen
wel. s bezwaar. Over de inhoud van een alge
meen plan ls echter niet gesproken. De zaak
is dan ook wel eenlgermate moellök. Is de re-
,gcerlng onvriendelllk tegenover, het particulier
..kapitaal, zooala bö den landsvaartuigendlenst
dan wordt er cfltlek gehoord, -maar-la do re.
peering daar! wot vriendelijk tegenover, zoos.ls
bU'deihouLeXpJeitiatie, d,an cr-itiae.ert men ook.
I Intusschen heeft de heer Beumer ook wel be-"
I zwaar tegen de combinatie vam do tweo be-
Jtpeldo functies ln één persoon. De vraag ls
of deze "persoon rechtstreeks financieel betrok
ken ls bü de adviezen, welke de rogeerlng
geeft. Wat de koffiecultuur betreft, werd ge
hoopt, dat deze zal worden behoed voor onder
gang. op welke wüze dan ook, ook al ls het
verzoek principieel den heer Beumer niet büster
■sympathiek.

Daaina kwam DE MINISTER aan het woord.
Hö bracht hulde aan den Gouverneur, die onder
1 zulke raoeilükheden zün taak daar verricht
naar beste kunnen. Dat de Gouverneur de
Katholieke scholen bevoorrecht, Is niet geble
ken. Er ls geen enkel bewös voor deze be
wering. Er bestaat niet bepaald ontevredenheid
ónder de Brltsch-Indlërs. al zön. er wel eens
moellökheden.

Eenlge waardeering dient men te hebben voor
hetgeen op het gebied van de Volksgezondheid
is bereikt- Groote bedragen worden Jaarlöks
daarvoor besteed. De Minister zet daarna uit
een dat het middel van subsidie hem niet aan
gewezen lUkt om de Koffiecultuur op de been
te helpen. Veeleer dient dit desnoods langs den
weg van voorschotten to gebeuren.

De heer Pyttersen zal zelf naar Suriname
gaan om te onderzoeken .of de grond daar me.
chanlsch te bewerken ls. Zooals reeds ls mede
gedeeld. zullen nu proeven ln die richting wor
den genomen. Deze proeven komen In handen
van personen, die op dit gebied In Ned. Indië
groote ervaring hebben opgedaan. Het proef.
terrein zal ongeveer 100 H.A. groot zün. Een
suppletolre begroeting daarvoor wil de Minis
ter overwegen, maar hU weet niet of die mo.
gelijk "Ier omdat reeós ln Maart a_a. de bogroo-
tlng voor 1932 ln de Koloniale Staten wordt
behandeld.

Een algemeen onderzoek naar den mineralen
rükdom van Suriname Is nogal een vaag denk
beeld. Het zal worden overwogen. Eveneens
worden maatregelen overwogen om verbetering
te brengen in de bevorderingskansen dor mili
tairen. Wat de Koffie betreft. Is er aanleiding
te verwachten, dat binnenkort een middel zal
worden gevonden om de kwaliteit daarvan te
verbeteren.

De Minister geeft ten slotte een uitvoerig
overzicht van dp totstandkoming der hout
exploitatie eri van de voorwaarden waaronder
een doelmatige exploitatie mogelijk is. Het lid
van den raad van beheer dat hier ls besproken,
oefent een bestendig toezicht uit op do gestie
der N.V., waarbü de Staat nauw betrokken is.
Er ls een verplichting opgelegd, dat de raads
man der regoerlng zitting heeft ln den raad
Ivan beheer. Van het deelen In de voordeelen
van het bedrüf ls geen sprake. Er wordt
trouwens geen winst uitgekeerd, zoolang het
'een proeftöd ls. De Minister zal met den
Gouverneur In overleg treden over de vraag

Lodewijk XVIII, van Frankrijk, had heslo-
ten, met Pasohen den dienst bij te wonen
in de kerk St. Germain l'Auxerrois. Het was
een prachtige Aprilmorgen. Heel ajiders dan
wij ten onzent bij de kerkgangen van de
Koninklijke Familie gewoon zijn, was Parijs
reeds vroeg opgeschrikt door de schetteren
de fanfares, onder welks tonen de troepen
hun posten gingen betrekken. Want van
het paleis de Tuilerieèn af tot aan de kerk
toe, werd de geheele weg door militairen
afgezet. Er heerschte een opgewekte stem
ming onder de menigte, die met ongeduld
de komst des koning verwachtte, n

Eindelijk kondigde het gebulder der ka
nonnen, het ge-beier der klokken en het ge
juich der menigte de komst van den koning
en zijn hofstoet aan.

Bij den ingang steeg de koning, die aan
jicht ih de beerien leed, langzaam en voor-
l zichtig uit zijn koets, om zich naar zijn
I plaats te begeven. Daar trad de pastoor der
I kerk, aan het hoofd zijner geestelijken, den
[vorst tegemoet en begon hem in een wel-
sprekende rede welkom te heeten. De r^ie-
voering, die louter goud had kunnen zijn,
(werd helaas tot gouddraad uitgerekt, en de
j koning stond op zijn pijnlijke voeten h'^en
I en weer te wiegelen. Daar dit echter een
1 oude gewoonte van hem was. lette niemand
er op en begreep niemand die kwelling van
den vorst.

Dezen werd het eindelijk te machtig. Hij
wenkte den hertog van Berry en vroeg hem
fluisterend, of er geen middel was om dien
stroom van welsprekendheid te stuiten.

.Zeker, Sire, als ik maar de vrije hand
krijg!"

Natuurlijk werd hem die verzekerd en de
h-artog zorgde er voor, dat opeens de trom
mels begonnen te roffelen, de kanonnen bul
derden, de klokken opnieuw luidden, waar
op de menigte in herhaald gejuich losbarstte.

De woordenstroom van den pastoor, die
no^ mildelijk vloeide werd door dit plot
selinge rumoer even onderbroken en van dit
oogenblik maakte de koning gebruik om
den pastoor voorbij te loopen en zijn zit
plaats in te nemen.

De dienst begon. Vlak tegenover den ko
ning bevonden zich dé koorbanken. Juist
vielen de zangers in, toen de deur dei-
sacristie voorzichtig geopend werd en een
magere, in koorhemd en soutane gekleede
gestalte te voorschijn kwam en haastig een
nog opengebleven plaats van het koor in
nam. Toen keerde hij zich naar het altaar
en boog zijn kie, waarbij een breede sabel
onder zijn soutane zichtbaar werd. Wel
trachtte de jonge man het wapen coo snel
en zoo goed mogelijk te verbergen, maar
't was te laat. men had het leeds opgemerkt!

Terstond werd de kérk door militairen
afgezet en op de vraag van den koning, wat
dit beteekende, antwoordde de hertog van

Berry: „Een priester bedreigt het leven van
Uwe Majesteit"

De prefect van politie werd gewaarschuwd
en zoo kalm mogelijk werd midden onder
den dienst de koorzanger naar een kamer
achter de sacristie gebracht Deze was ge
heel bezet met soldaten en de jonge man
was ten zeerste ontsteld op dat gezicht Hij
was zich niet van het minste kwaad be
wust

Bij een tafeltje zat een heer. die een
witte Sjerp di-oeg en zich daardoor als een
lid van de rechterlijke macht deed kennen.
Hij begon terstond het verhoor.

,7e hebt wapens bij je"'

„Neen. mijnheer, ik heb alleen mijn sabel!"

„En waarom draag je die zoo zorgvuldig
onder de soutane verborgen?"

„Omdat het geen gebruik is om die daar
overhgen te dragen."

„Ik zou die grappen maar latenl Bedenk
dat je hoofd op het spel staat"

..Mijn hoofd?" herhaalde de koorzanger.

Rechter en beschuldigde keken elkaar
verbaasd aan. Eindelijk vervolgde de rech
ter de ondervraging:

„Wat is je beroep?"

„Ik ben korist bij de groote opera en tevens
hoornblazer bij de nationale garde; boven
dien nog koorzanger ln deze kerk. Ik wacht
te in mijn soutane liet einde van de rede
voering van den pastoor af. maar toen hij
daar nog midden in was kregen wij bevel
een fanfare te blazen. Ik had nog net ge
legenheid mijn uniform aan te trokken:
maar nu begon terstond de dienst en we
moesten zingen. Tijd om me nogmaals te
verkleedén had ik niet. en zoo besloot ik
mijn soutane maar over mijn uniform aan
te doen."

De strange rechter trachtte ernstig te kij
ken maar het lukte niet volkomen. In zijn
oogen en om zijn mond speelden verrader
lijke trekjes, maar hij zei verder niets. Het
verhoor werd opgeheven en in allen ernst
bracht hij rapport uit aan den hertog van
Berry. Daarna vertrok de rechter.

Eerst na het eindigen van den dienst ver
nam de koning de grappige aanleiding van
de opschudding. Zijne Majesteit kon zijn
lachen nauwelijks bedwingen.

Toen hij de kerk uitging viel de rustver
stoorder hem in 't oog en een genadig knikje
stelde den ongelukige voor den uitgestane
angst «enigszins schadeloos. Den volgenden
dag zond de koning Rem tweehonderd
francs om geheel op zijn verhaal te komeu.

De arme zanger was de later beroemd ge-
Worden tenor CholleL Door het voorgeval
lene was 's konings aandacht op hem ge
vestigd en hij bleef voortdurend 's konings
gunst genieten. Tot het einde van Lodewijk»
regeering gaf hij den zanger bij iedere ge
legenheid nieuwe bewijzen van zijn wel
willendheid.

of het niet "beter ls het geheele salaris van
den raadsfnan voor rekeninp van het Rllk te
nemen. Thans betalen het Rük en de Maat-
schappü leder de helft.

De begroeting werd z.h.st. goedgekeurd.

H.eden Indlé'Chö -begrooting.

Zaterdag 31 Febraart.

HUIZEN (298.8 M.) KRO. 8P.15 Gramofoon-
muziek; 1010.30 Concert; 10.3011.30 Popu
lair concert. 11.3012 Godsdienstig halfuurtje;
12 Tüdseln; 12.011.30 Lunchconcert; 1.S02.30
Gramofoopmuzlek; 2.303 Lezing; 34.30 Kin
deruurtje; 4.304.45 Verzorging van den zen
der; 4.455.30 Concert; 5.305.45 Sportpr&atjd

5.45fi.05 Orkest. 6.056.25 Journalistiek week
overzicht; 6.256.46 Orkest. 6.45—7.15 Esperan-
tocureus; 7.10—7,30 Orkest; 7,30—8 Lezing; g
9.15 Muziek; 9,15—9,30 Nlouwsberlchttn Vaz Dla«
9.3011 Populair Avondconcert; 11.12 VroolU-
kcf Gromofoonmuzlek.

HILVERSUM (1875 M.) 8 Gramofoonmuzlek;
Vl'ItO. 10 "Morgenwijding; VARA. 10.15 Uitzen
ding voor arbeidtrs in de Contlnu-hedrliventl
Politieberichten; 12.15 Middagconcert; 1.45 Ver
zorging van den zender; 2.15 GramofoonmuzieU;
2.26 Lezing; 2.40 Gramofoonmuzlek; Ï.45'Con
cert; 4.15 CursuB Dultsch4.45 Zang en plano:
5 Radio-Volksuniversiteit; 5.30 Zang en plano:
5.45 Ons Huis een tehuis; ff.15 Actueel allerlei
uit de Arbeldtr8beweglng 6.30 Gramofoonmu
zlek 6.35 Literair halfuurtje; 7.20 Gramofoon-
muziok; 7.30 Politieberichten; 7.45 Concert; 9.30
Voetbaln-.ededeellngen; VARA-varia: Persbe
richten Vaz Dlas: 10 Populair programma; 11.11
Gramofoonmuzlek.

„Wacht", denkt de diender. Leen van
Noppen,

„Ik zal dat zoakje wel eene stoppen!"
Maar ach, li et helpt geen sikkepit!
Mee moei hij in den woesten rit.
Zelfs vischboer Jan wordt meegesleurd,
Voordat hij weet wat er gebeurt.

28. Terwijl de optocht verder gaaf.

Zijn, aan 't benedeneind der straat.
De dames Tets van Overduin
Aan 't koffiedrinken in den tuin;
Hun trouwe dienstmaagd Wil!emijnt|»
Hangt onderwijl de wasch op 't lijntje.
(Wordt Maandag vervolgd.)

FEUILLETON

door AMY LE FEUVRE.

(12

„Luister eens," zei zijn oom zoo bedaard
mogelijk; „ik wil niet zeggen, dat je niet
heel erg stout bent geweest; je moeder
heeft de laatste dagen ook erg veel ver
driet van je gehad; maar als wij in do
modder vallen, dan helpt het niet, of we
daar a.l blijven liggen. Het eenige is, dat
we opstaan en zorgen, dat we weer 6choon
worden, en dan weer verder gaan en voor
zichtig loopen. Zou je dat ook niet kunnen
doen?"'

„Ik ben een deserteur," zei de kleine jon
gen met een snik. „Mijn Kapitein zal mij
niet terug willen nemen. Ik heb Hem ont-
eerd, ik heb Zijn banier onteerd, en ik heb
mijn knoop onteerd."

„Als je het Hem vraagt, zal de Heere j©
zeker oprapen en je al dat kwaad verge
ven en je weer overeind zetten."

„Zal Hij dat heu6ch doen?" En een 6traal
va- ""ro \WcMte het bedroefde gezichtje.

„Zeker zal Hij het doen. Ik weet nu zoo
g- ^.j.i anaeren tekst, maar zou deze
je niet helpen? „Al waren uwe zonden ails
scharlaken, ze zullen wit worden als
sneeuw."

Teddy gaf geen antwoord. Hij keek maar
naar omhoog naar de blauwe lucht, alsof
hij de tegenwoordigheid van zijn oom go-
heel vergeten had. Daarop zuchtte hij en
Zei: „Nu wou ik liever maar alleen blijven,
oom Jan",

Zijn oom verldet hem zonder een woord
te zeggen en ging naar huis, om Teddy's
moeder voor te bereiden op wat er gebeurd
was. Zij had medelijden met haar kleinen
jongen, maar zij zag het geval goed in.

„Hij had een flinke les noodig," zei ze,
„maar had hij erge pijn?" vroegde zij er
aa.n toe.

„Dat weet ik niet," zei haar zwager, „daar
heeft hij niet6 over gezegd."

De grootmoeder was geneigd, om veront
waardigd te zijn op den schoolmeester.

„Zoo'n kleine jongen, en dan nog zoo'n
zenuwachtig, gevoelig kind! Hij had het
niet mogen doen!" zei ze.

Dienzelfden morgen echter had zij hem
zelf bijna een duchtig pak slaag toegediend
om het een of andere kattekwaad, dat hij
uitgehaald had.

Even later kwam Teddy thuis. Hij deed
de deur achter zioh dicht en ging met zijn
rug er tegen aan 6taan.

„Moeder," zei hij. „Ik ben vanmorgen
erg stout geweest op school en heb met de
rotting gehad."

Hij zei het op tragiechen toon. Toen voeg
de hij er aan toe: „Maar het spijt me e.rg,
en het spijt me ook, dat ik thuis zoo stout
ben geweest, en ik zal nu weer zoet zijn,
want mijn Kapitein heeft het mij ver
geven."

Ziin moeder deed daarop het verstan
digste. wat zij doeD kon. Ze nam een kan
warm water mee Daar boven en wasöhte
zijn gezicht en handen: maar zei niets over
de roode striemen. Toen zij daarna zijn
krullen wat geborsteld had, trok zij hem
naar zich toe, sloeg haar arm om hem heen
en zei:

„Moeder is heel blij, dat haar kleine jon
gen inziet, dot hij stout is geweest. Zij heeft

vandaag veel voor hem gebeden. Vertel
haar nu alles, wat er gebeurd is."

HOOFDTUK VIII
Op de Klaverweide

„Juffrouw Plabt, is Teddy t-huie?"

„Ik denk, dat hij in de klaverwei-de iéy
maar ga geen herrie maken met hem. Hij
heeft een boek meegenomen en is zoo zoet
als wat"

Het was Nancy, die in den post van de
deur stond op zekeren prachtigen Zondag-
avoncL

Zyh grootmoeder was alleen thuis en zij
wees Nancy in welke richting zij Teddy
waarschijnlijk zou vinden.

Een Daar minuten later ontdekte. Nancy
hein. Hij lag languit in de klaver, met een
open boek voor zich.

„HaJlo, wat moet je hier doen?" vroeg hij

„Ik wou met je praten." zei Nancy en
ging meteen -naast hem zitten. „Wat doe
je?" vroeg ze. „Hoe heet dat boek?"

„Het is Bunyan's Christenreis. Het is
een erg mooi boek. Vind je ook niet?"

„Wat heb je daar nog voor een ander
boek?"

„Dat is mijn bijbeltje. Daar heb ik ook
alles over den Hemel in gelezen."

„Wat dan9"

„Van de gouden straten en de poorten
van paarlen."

„Ik zou ook wel naar den Hemel willen."
zei Nancy.

Teddy was opeens met zijn gedachten
weer terug op de aarde.

,',Heb je je dan al loten aanwerven?f'
vroeg hij.

„Ik wil geen soldaat wezen," zei Nancy..

„O, maar als je niet vecht voor je Kapi
tein, dan kom je nooit in den hemel. Hij
laat je niet door de poort, als je Hem niet
toebehoort. Meisjes kunnen net zoo goéd
strijden als jongens."

„Natuurlijk. Ik kan net zoo goed vechten
als jij, Knoopjongen."

„Nu, waarom strijd je dan niet tegen je
groot6len vijand?"

„Welken vijand?"

„Mijn vijand heet Ipse. Ik heb erg veel
last van hem. Jij hebt ook net zoo'n vijand
van binnen. Die wil, dat je stoute dingen
doet. Je moet dus met hem vechten en goe
de dingen doen in plaats van stoute. Ik
heb vandaag al twee gevechten met Ipse

Heusch waar? Vertel me er eens van."

„Als je het dan aan niemand over ver
telt Het was vanmoigen in de keik. Er zat
een oude vrouw voor me, en die had de
linten van haar hoed losgemaakt en naar
achteren gegooid. Ze hingen in onze bank.
en onder de preek was ze zoo vast In slaap
gevallen, dat ze aldoor met haar hoofd te
gen onze bank viel en haar hoed haast af
rolde. en Ipse dacht, dat als ik heel even
aan een van de linten trok, dan zou de
hoed wel heelemaal van haar hoofd rollen''

Nancy klapte in de handen en riep: „En
heb je het gedaan? Wat fijn!"

„Neen, ik had wel graag Ipse zijn zin ge
geven maar ik bedacht, dat ik hem bevech
ten moest en dat heb ik toen gedaan. Ik h"b
aan mijn Kapitein gevraagd, "om mij te hel
pen en toen heb alle twee mijn handen in
mijn zakken gestoken en mijn oogen stijf
toegeknepen; maar ik was blij, toen ze
wakker werd en haar linten weer vaststrik
te."

„Nou, zoo zoet had ik niet kunnen wezen;

en je tweede gevecht?"

„Oom Jan had wat honing gehaald uit
de korven en die op een bord in de venster
bank van de keuken gezet; en toen hij even
wegging zei hij: „Tecldy, daar mag je niet
aankomen." Ik 6tond in de keuken op moe
der te wachten, om met haar naar de kerk
te gaan, en ik liep even naar het raam ton,
om naar den honing te kijken; en Ipse zei:
„Steek je vinger er even in". Ik moest. Hard
vechten, dat mijn vinger het niet doen zo-u,
en eindelijk ben ik de keuken-uitgeloopen."

„En bevecht je hem altijd zoo hard?"

„Neen; ik vergeet het dikwijls, totdat het
te laat is. Moeder zei dat ik mijn Kapitein
moest vragen, mi,i te helpen onthouden. Ik
vraag Hem heel dikwijls om me te helpen."

„Ik geloof niet, dai ik van dat soort van
vechten houd."

„Ik wou tooh erg graag dat jij ook een
krijgsknecht van God werd," zei Teddy.

„Ik geloof," zei Nancy, dat ik stout zijn
veel- prettiger vind. Toen voegde ze er met
een aan toe. „Vader komt gauw terug en
dan komt hij ons hier opzoeken. Dan zul
je eens zien, wat een groote zeeman hij ,e
Hij ziet er veel mooier uit dan jouw vader."

„Mijn vader was officier," zei Teddy met
een air van gewicht

„Mijn vader is ook officier," zei Nancv.
„Hij is onder luitenant eerste klasse."

„Bn mijn vader was ook onder luitenant.
Hij was sergeant"

„Mijn vader staat aan het hoofd van ai
de matrozen, en die moeten precies doen,
wat hij zegt."

„De soldaten moesten vader ook gehoor
zamen."

„Mijn veder moet nog wel aan twintig
gevechten meedoen, en die van jou voent
maar één keer."

..Mijn vader is in den Hemel, en je kunt

nergens heerlijker wezen."

Beide kinderen zwegen daarop eenlge
oogenblikken.

Toen zei Teddy op verwijtenden toon:
„Ipse was haast boos op je geworden Ik
heb altijd 't gevoel, dal ik niet je kibbelen
w-il".

„Je wil ook niet hebben, dat ik zeg, dat
mijn vader even good is als die van jou".

„Hij is ook niet betor dan mijn vader;
maar word jij nu ook niet boos. We zullen
zeggen, dat ze alle twee gelijk .zijn."

En voor het oogenblik was Nancy met
deze schikking tevreden.

Voor zij afscheid van elkaar namen, keek
zij haar makkertje plechtig aan.

„Ik beloof je niets, maar ik zal er over
denken, om jouw Kapitein toe te bahooren,
want ik wou toch wel graag naar den He
mel toe," zei ze toer.

Op zekeren dag niet lang daarna dweaJde
Teddy in zijn eentje door de velden. Hij
speelde wel heel graag met zijn schoolka
meraden, maar het gebeurde ook wel, dat
hij liever alleen was. Dien middag was hij
aan het bloemen plukken en praatte onder
de hand in ziohzelf. Op eens zag hij, dat een
stuk of wat schapen door een gat in de h-iag
waren gekropen en nu naar den grooten
weg toeliepen.

„Dat zijn schapen van hoer Groen," 2e!
hij bij zichzelf. „Ik bon blij toe. die akelige
n n! Neen, Ipse, hou je mond. Zoo mag je
niet over hem denken. Ik zal ze w eer gauw
t rugjagen."

(Wordt vervolgd.?!