BAPOMFTEIKW
MAANDAG 16 FEBRUARI 1931
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND.
Kerknieuws.
Schoolnieuws.
Kunst en Letteren.
Uit Oost-lndie
DE TOESTAND IN SPANJE.
Een minister crisis
Zaterdagmiddag is het kalbinet-Berengucr
afgetreden en heeft koning Alphons© liet
on slag aanvaard. De koning heeft onmid
dellijk graaf Romanones, den leider van de
Koning ALFONS,
9an wien geëischt moet zijn den troon
te ontruimen.
«nonarcliistisch-liberale partij in het paleis
ontboden. Tegelijkertijd onderteekende dc
koning een decreet, waarbij de oproepingen
•voor den Landdag te niet werden gedaan.
Verschillende parti.leiders zijn door den
koning gehoord. Zeer langdurig was het
onderhoud met den Catalonischen leider
Campo en met den als vermoedelijken op
volger van generaal Berenguer veelgenoem
den Admiraal Aznar. Voor zijn vertrek uit
Barcelona heeft Campo verklaard, dat de
meerderheid van het Spaansche. volk noch
een revolutie, noch een dictatuur, noch ecu
terugkeer van het vroegere regkne wenscht.
De hertog van Al va. achtte de directe v.>r-
Biing van een nieuw kabinet noodza k "lijk
Generaal BERENGUER,
de leider van het afgetreden Spaansche
kabinet.
In geheel Spanje zijn inmiddels als ge
volg van het besluit des konings de voor
bereidingen voor de verkiezingen gestaakt.
Een repuhlikeinsche verkiezingsvergadering
te Segovia is door den direc eur der pro
vincie verboden. De leiding der socialisti
sche partij en der vakbeweging te Madrid
hebben hun leden opgeroepen, om de rust
te handhaven en uitslui end "en stipt de par-
lijinstructics op te volgen.
De gouverneur van Valencia heeft do
gezamenlijke politieke arrestanten, die zich
in voorarrest bevonden, in vrijheid dooil
stellen. Bovendien heeft hij de wederop
richting van de op 13 December ontbonden
arbeidersvereenigingen weer toegestaan. De
revolutionnaireu schijnen besloeg te zijn
een omwentelingspoging te doen. De alge
meene toestand "is na Berenguer's aftreden
slechter geworden.
Zondag is het te Madrid tot botsingen ge
komen tusschen politie en republikeinen, in
den loop waarvan de politie herhaaldelijk
met den blanken sabel op de demonstree-
rende republikeinen moest inslaan. 7 repu
blikeinen werden gewond. De politie ver
richtte verscheidene arrestaties.
DE CRISIS IN ENGELAND
Bezuiniging en nieuwe belastingen.
Blijkens verschillende persberichten zou
de Britsche Kanselier van de Schatkist
Philip Suowden het volgende program heb
ben ontworpen om de Engelsche begrooting
in evenwicht tc brengen:
1. Vermindering van de uitgaven voor
leger, marine en luchtstrijdkrachten, met
10,2 millioen Pond Sterling;
2. maatregelen ter converteering van de
oorlogsleeningen, zoodnt de rentevoet ervan
daalt. Hierdoor zou een besparing -verkregen
worden van 20.4 millioen Pond Sterling;
3. vermindering der begrooting met 6 mil
lioen Pond Sterling;
4. maatregelen tegen het misbruik maken
van steunregelingen door werkloozen. die
s'eun trekken zonder daar recht op te heb
ben;
5. vermindering der premietoeslag voorde
ambtenaren, vrijwillige verlaging der Mi
nisterssalarissen met 20 pet. en verlaging
van de vergoeding voor de Lagerhuisle
den met 10 pet;
li. vermindering van de toewijzing van
gelden voor het schulddelgingsfonds;
7. Verhoogde belasting op het groot-bezit
Voorts zou Snowden voornemens zijn ook
de successie-belasting, die thans reeds in
(ingeland zeer boeg geacht wordt, te ver-
hoogen, alsmede de belasting op de hooge
inkomens, die thans reeds met 11 shilling
oer Pond zijn belast. Verder zou het voor
nemen bestaan, een in Amerika gedeponeer
de reserve van ruim 33 millioen Pond Ster
ling voor begrootingsdoeleinden mobiel te
maken.
Snowden zou tenslotte verzekerd hebben,
niet voornemens te zijn, de werkloozen-uit-
keeringen te verlagen of steun te verleenen
aan de door de fabrikanten gedane voor
stellen tot loonsverlaging.
Graaf ROMANONES,
'de toekomstige samensteller van een nieuw
kabinet.
DOET KONING ALPHONSE AFSTAND
VAN DEN TROON?
Bij de besprekinge-n welke de Koning
Zondag met dc politieke leiders had, wjrd
voorgesteld een monarchistiscche linksrhe
regeering te vormen, waarin de constitutio
nal! sten' Alvarez cn Melqulades dc leiding
zouden hebben. Zoo spoedig mogelijk zou
een grondwettig parlement worden bijeen
geroepen, aan welke hesluiten de Koning
zich zou hebben te onderwerpen. De beslis
ei,ng van den Koning wordt baden (Maan
dag) verwacht.
Het wordt weinig waarschijnlijk' geacht
dat de dictatuur opnieuw zal worden inge
steld. De regimentscommandanten hebben
Zondag te Madrid vergaderd.
Besloten werd niet in de politieke ontwik
keling in te grijpen, en een militaire dicta
tuur niet te steunen.
De correspondent van de Daily Mail te
Madrid seint dat eenige •olitioke leiders die
na het aftreden van generaal Berenguer,
on bet palcis werden ontboden, van den
Koning hebben geëischt dat hij afstand van
den troon zal doen.
De leiders die dezen eisch aan den Koning
hebben gestold hebben openlük verklaard
monarchisten te zijn. Zij zijn evenwel van
meening dat de Koning van het bewind
moet afzien, totdat het nieuwe parlement
Over dec staatsvorm zou hebben beslist.
DE TOESTAND
IN ENGELSCH-IND1E
Zwiqjitend voor do vertoogen der gema
tigde leiders in Engelsch-Indië, heeft Gandhi
een brief geschreven aan den onderkoning,
waarin hij een onderhoud voorstelt. Deze is
bereid Gandhi te ontmoeten niet als onder
koning. doch als man tot man, om met hem
de resultaten van de Ronde Tafelconferentie
to bespreken.
Sir Tej Behadur Sapru en Mr. Jayahar,
de Indische leiders van de Ronde Tafelcom
feréntie, zijn van Allahabad te New Delhi
aangekomen, nadat zij Gandhi er van hadden
overtuigd, dat hij met den onderkoning moest
spreken. Gandhi zal Dinsdag voor een on
derhoud aankomen.
Intusachen zou de campagne van civiele
ongehoorzaamheid worden voortgezet, doch
de werk commissie van het Nationaal Con
gres zal boar definitieve beslissing t. o. v
de resultaten van de Indische Ronde Tafel
conferentie uitstellen in afwachting van het
resultaat van de besprekingen van Gandhi
met den onderkoning.
HONGERSNOOD IN AMERIKA
De armoe van Arkansas door eenzijdigen
landbouw.
Tn den Ainerikaanschen staat Arkansas
heerscht hongersnood, voor een groot deel
het gevolg» van eenzijdigen landbouw, d.w.z.
het louter en alléén verbouwen van mats
of katoen.
In Arkansas wordt bijna uitsluitend ka
toen verbouwd. Verschillende bankiers wei
gerden daar steeds en absoluut geld te lee-
nen aan. of hypotheken te nemen bij land
bouwers. die iets anders verbouwden dan
katoen. Katoen was het eenige product,
waarmee geld verdienen verzekerd was. en
de rest was maar broddelwerk, dus word de
bevolking gedreven in een bepaalde richting.
Met andere boerenwerkzaamheden en
verbouw van verrschillende producten zijn
de. bewoners vols'rekt niet on de bootrte.
Voorheen was dat anders, gelijk een 80-la-
rige kafoonplanter, die een groot aantel
neger-families voor zich laat werken, mee
deelde. Een 25 jaar geleden leefden hij en
zijn arbeiders van het land en behoefde hij
zich niets anders aan te schaffen dan zou'
en brandewijn.
Thans moeten alle dagelijksche levensbe
hoeften aangevoerd en over de toonbank
verhandeld worden. Daar is geld voor noo-
dig. dot alleen aanwezig is, wanneer de
oogst gelukt en goede prijzen gevraagd
kunnen worden.
De boerderijen in Arkansas en andere
stagen van Noord-Amerika leveren bijna
niets anders op dan katoen en maïs. dat
over enorme gebieden wordt verbouwd. Een
kwartaal lang beeft de zon de katoenvel-
den geschroeid, waarop slechte weinig re
gen is gevallen. De menschen moeten thans
mondjesmaat gevoed worden door het Roo-
de Kruis, dat echter alleen voor de boeren
®orgt. Grooter armoe is er nog voor de
menschen, die van de landbouwers leven,
als dokters, winkeliers, eigenaren van ga
rages. Deze menschen zitten van den win
ter op oven hooge lasten en moeten óf op
crediet aan het werk blijven óf naar elders
trokken en opnieuw beginnen.
In de streken van Arkansas, de beste
gronden van Amerika, heerscht dus zoo
goed als hongersnood. Konijnen zijn er niet
meer te vinden en kleinere dieren retireeren
naar hetere oorden. Voedsel vinden zij niet
in Arkansas. Zeer zeker is de droogte aan
de romp debet, dorh de eenzijdige landbouw,
waarbij alles op één product werd gezet, ,is
nie* minder oorzaak van deze catastrophe
Door bet congres werd een leening,
groot 45 000.000 dollar, aan de menschen van
Arkansas goedgekeurd, om er zaad, kunst
mest en voeder voor hun dieren mee te
koopen.
De Senaat heeft thans het compromis met
Hoover goedgekeurd, volgens hetwelk 20
millioen dollar verdeeld zullen worden on
der den vorm van leeningen aan de boeren,
die in nood verkeeren.
Dr.H.NANNING's
HAEMOFERRIN
Bloedvonmend versterkingsmiddel.
ƒ2.60 p.1/» flesch.Vl.60 p Vz flesch
OPSTANDEN IN RUSLAND.
Uit Moskou wordt gemeld, dat het in het
staatsvisscherijbedrijf tc Wolodarski, gou
vernement Astrakan, tot ernstige botsingen
zou zijn gekomen tusschen arbeiders en 'n
zgn. crvnmnnistische stootbrigade, waarbij
een lid dezer brigade zou zijn gedood en
een aantgl anderen gewond. Verschillende
personen zouden door de Gpoe zijn gear
resteerd. Een hunner zou standrechtelijk
zijn gefusilleerd, terwijl twee anderen tot ge
vangenisstraf werden veroordeeld. Het in
cident zou te wijten zijn aan de ontevre
denheid. die onder de arbeiders heerachte
tengevolge van slechte voedselvoorziening,
Verder wordt een botsing tusschen arbeiders
en een communistische stoottroep gemeld
uit het gouvernement Kazakstan, waar 7
communisten gedood en 11 gewond zouden
zijn, terwijl 20 arbeiders zouden zijn gevan
gen genomen.
T DUTTSCHE BOEKDRUKKERSBEDRIJF.
De Rijksminister van Arbeid heeft een
scheidsrechterlijke uitspraak in het Duitsche
boekdruk kersbedrijf bindend verklaard.
Door deze uitspraak wordt het maximum-
tariefloon van 13 Februari tot 31 Augustus
vastgesteld op 55 mark per week.
DE NATIONAAL-SOCIALISTEN IN
THURINGEN.
Na heftige discussies tusschen liifks en
rechts nam de Thüringsche Landdag eeu
nationaaJ-socialis'.ische motie aan, waarin
de regeering opdracht wordt gegeven een
waakzaam oog te houden op de voorberei
dingen tot burgeroorlog der links-georiën-
teerden, opdat het Duitsche volk niet be
dreigd worde door een nieuwe elfde Nov
1918, en bovendien zorg ervoor te dragen
dat de in tie grondwet neergelegde rechten
van alle Duitsche staatsburgers nageleefd
worden.
DE NOODLIJDENDE GEBIEDEN IN
OOSTELIJK DUITSCHLAND
Het Duitsche Rijkskabinet behandelde ln
de laatste lezing het wetsontwerp inzake
hulpmaatregelen voor de noodlijdende ge
bieden in het Oosten van het Rijk, een ont
werp inzake de bevordering der vestiging
In het landbouwbedrijf, alsook een ontwerp
inzake de regeling van den opbrengings-
omslag on de reorganisatie van de Obligatie-
bank.
Het eerste ontwerp beoogt algemeene hulp
maatregelen, verlichting van de lasten, di'e
op den landbouw drukken, en bevat over-
gangs- en slotbepalingen. Het behelst o.m.
maatregelen inzake verbetering van haven-
toestanden, van de gesteldheid van den bo
dem en de aanleg van spoorbanen. Een en
ander zal door het verstrekken van leenin
gen worden mogelijk gemaakt, hieraan zijn
verschillende voorwaarden vastgeknoopt.
DE AGRARISCHE POLITIEK IN
DUITSCHLAND
Een kabinetscrisis op komst?
Minister Schiele wilde het Duitsche Rijks
kabinet machtiging vragen, om de invoer
rechten voor vee, vleesoh, boter, peulvruch
ten. hout. en andere producten van den
land- cn boschbouw te kunnen verhoogen.
Voorts verlangt Schicle goedkeuring van
zijn plannen tot veredeling van de land
bouwproductie.
In industrieele kringen ziet men in deze
plannen van Schiole een gevaar voor den
uitvoer van verschillende goederen. Voor
al is men bevreesd voor een boycot-bewe
ging in Nederland.
Ook de rijksminister van arbeid Steger-
wald acht deze agrarische politiek niet uit
voerbaar, vooral in verband niet de <ven-
schelijk om het ontzaglijke aantal
werkloozen te doen verminderen.
Ook is Stegerwald van opvatting dat de
prijsstijging, welke het gevolg zal zijn van
een nieuwe tariefverhooging niet verecnig-
baar is met zijn politiek, om tot een verla
ging van de loonen en salarissen te geraken.
Stegerwald dreigt met ontslag. Men wil
tot eeu compromis geraken.
DE WERKLÖOSHEIDSVOORZIENING
IN BELGIE.
De plannen inzake de verschaffing van
wérk aan werkloozen in België zijn thans
zoover gevorderd, dat een omvangrijk ont
werp voor uitvoering van openbare werken
is gereed gekomen. Het plan »a.l in 't geheel
165 millioen francs kosten. De Staat zal een
crediet van 55 millioen verschaffen, de rest
zal door 300 gemeenten moeten worden ge
dragen.
DE FASCISTISCHE BOMAANSLAG
TE BRUSSEL.
De daders van den bomaanslag op het ra
diostation te Brussel zijn aangehouden. Het
zijn de voorzitter en de penningmeester van
het Fascistisch Nationaal Legioen. Zij zul
len strafrechtelijk worden vervolgd.
NIEUWE OMWENTELINGSCOMPLOTTEN
IN TURKIJE
Uit Angora wordt gemeld, dat in de af ge-
loopen week 'n de nog weinig eëxploreerde
streek van Balikesar een nieuw complot
tegen de Kemalistischu regcering is ontdekt
en dat eon groot aantal personen zou zijn
gearresteerd. Sedert het protest van Mene-
men zijn in totaal mer dan 100 personen
gearresteerd, rn verscheidene revolutionai
ren die zich allen verzetten tegen de „voor
uitstrevende" maatregelen.
JAARBEURS VAN POZNAN
Vanaf 26 April tot 3 Mei zal to Pozran
Polen de InernationaJe Jubiileums-
jaarbeure worden gehouden. Deze jaarbeurs
wordt els zeer belangrijk beschouwd ten
eerste door de ratificatie von de handels
verdragen. die Polen met zijn buren en an
dere landei. heeft., en verder door bet feit
dat verschillende buitenlandeche leeningen
als ook creditverleeningcn aan private on
dernemingen tot een totaalbedrag van
90 millioen dollars de conjunctuur op de
Poolsche zakenmarkt zeer verbeterd hebben.
Informaties aan te vragen bij het Poolsche
Consulaat te Rotterdam, Diergaardelaan 44e
EEN „VREDESVERDRAG" TUSSCHEN
AMERIKAANSCHE MISDADIGERS
Al Capons, een bendeleider had een sa
menkomst bijeengeroepen van misdadigers
te New York, zoowel tegenstanders als aan
hanger», om de noodzakelijkheid te beplei
ten van het staken der onderlinge schiet
partijen en moorden in nachtclubs of an
dere openbare gelegenheden wegens de
schade daardoor aan het nachtclub-bedrijf
toegebracht Gemeld wordt, dat de leiders
het er over eens werden dat de bende-oor
logen tot het verleden moetan behooren.
ENORME SNEEUWVAL IN OOSTENRIJK
Het geheele verkeer ontwricht
To Wewnen is Zaterdagnacht zoo veel
sneeuw gevallun, dat het geheele verkeer er
door ontwricht weird. Twee-honderd-eenen
twintig sneeuwploegen en duizenden sneeuw
ruimers zijn aan het werk gesteld om in
de eerste plaats de tramrails vrij te maken.
In de buitenwijken moest me- de sneeuw
voorloopig laten liggen omdat men in de
binnenstad de handen vol werk had. In de
buitenwijken was het tramverkeer dan ook
geheel stopgezet, terwijl zelfs in de Ring-
strasse het verkeer dikwijls gestremd werd,
doordat tramwagons ontspoorde» en dan
door den kraanwagen van de brandweer in
de rails gebracht moesten worden. Ten ge
volge van den sneeuwval waren verschil
lende bovengrondsche electrischo leidingen
soms geruimen tijd zonder stroom..
De spoorweg naar het zuiden en naar
Stiermarken is tot ver in beneden-Oostenrijk
drie meter hoog dichtgesneeuwd. Op som
mige plaatsen komen zelfs de sneeuw
ploegen niet vooruit De sneltrein naar
Rome en Venetië en de cneltrein Triëst-
Weenen zijn sedert Zaterdagmorgen vijf uur
ingesneeuwd. De goederentreinen kunnen
in het geheel niet rijden.
In het Noorden en op den Franz Josef-
spoorweg is men er tot nog in geslaagd, het
het verkeer zonder groote 3toringen intact te
houden.
Pos tegen den middag is de sneeuwval
opgehouden.
DE LAPPO-BEWEGING IN FINLAND.
Lappo-journalisten gearresteerd.
Op bevel van den minister van justitie
zijn twee redacteuren van het Finsche Lap-
po-blad „Aktivisti" gearresteerd, aangezien
in dit blad werd aangezet tot moord op
Stahlberg, indien deze Zondag tot president
zou worden gekozen. Het blad zelf is in be
slag genomen. Do Lappo-leklcr Posola, die
zich te Helsingfors bevindt, staat weliswaar
vernield als hoofdredacteur van de „Akti
visti", doch heeft in werkelijkheid niets te
maken met de uitgave van het blad, zoodat
bij niet gearresteerd is. De villa van Stahl
berg, die in de nabijheid van Helsingfors
ligt, staat onder voortdurende bewaking.
In verband met de arrestatie der beide
journalisten deelen de Finsche bladen een
onaangenaam incident mede, dat den rai
nister van binnenlandsche zaken is over
komen. De minister voerde een geheim te
lefoon-gesprek niet een der provi-cie-gou-
verneurs. Tegelijkertijd werd een voordracht
telefonisch doorgegeven naar den zender
te Tammerfors.
Door tot nog toe onbekende oorzaak, een
technische fout, moar misschien ook wel
moedwillig opzet, werd de lijn, waarover
hel geherime gesprek werd gevoerd, op den
zender aangesloten, waardoor de geheime
mede deel in gen von den minister ran Bin
nenlandsche Zaken draadloos verspreid en
voor ieder te hoorei waren*
EEN VLIEGWAANZINNIGE GESTORVEN.
De jonge Duitsche luchtacrobate Lilian
Lei teel, die drie dagen geleden bij een voor
stelling in de „Valencia" te Kopenhagen
naar beneden stortte, is aan de gevolgen
van haar val overleden,
DE WERKLOOSHEID IN HET
ROERGEBIED.
De mijndirectie der Vereinigte Stahlwerke
te Gelsenkirche (Duitschland) heeft zich
tengevolge van de onmogelijkheid, om de
steeds grooter wordende cokesvoorraden van
de hand te doen, genoodzaakt gezien het
aantal in de mijnen werkzame arbeiders
belangrijk in te krimpen. Dientengevolge
hebben 2110 arbeiders en employees per 15
Maart a.s. ontslag gekregen.
SOVJET-DREIGEMENTEN.
In verband met de campagne, die in ver
schillende landen gevoerd wordt tegen den
Russischen uitvoer schrijft de „ïswestia" o.a.
De hardnekkigheid, waarmede deze cam
pagne gevoerd wordt, wijst er op, dat het
offensief tegen de U.R.S.S. wordt voorbe
reid door de invloedrijkste kringen van het
kapitalisme. De Sovjetregeering verbergt
niet voor de massa's, dat de interventiebe-
rlreiging ernstig is. De werkers van de
U.R.S.S kunnen echter gerust zijn, wanneer
de wereldbourgeoisie haar krankzinnig avon
tuur begint, zal dit in een nederlaag voor
haar eindigen.
De „Krasnaja Zvesda" schrijft o.a.: „Wan
neer Amerika zijn eigen voordeelen prijs
geeft tengevolge van de vrees, die het ge
voelt voor de uitvoering van het vijfjarig
plan, zooveel te erger voor Amerika, dat niet
bet eenige industrieland is, dat de U.R-S.S.
leveringen kan doen. De Sovjetregeering zal
met tegenmaatregelen antwoorden op alle
aanvallen, waar die ook vandaan mogen
komen."
TELEGRAMMEN
ONLUSTEN IN ENGELSCH INDIE
Brandstichtingen te Benares
LONDEN. 16 Febr. Gedurende de onlusten
tusschen Hindoe's en Mohammedanen zijn
Vrijdag en Zaterdag te Benares twintig hui
zen verbrand. Volgens officieele mededee-
ling zouden dortig persone zijn gedood en
ruim 150 gewond, waarbij o.a. een geheele
familie zou zijn vermoord. De winkels in
de 6tad zijn nog steeds gesloten. Ook het
verkeer em de postdienst konden nog niet
normaal worden hervat Dc algemeene stem
ming is zeer opgewonden. De nolitie is ver
sterkt en Britsche militairen patrouilleeren
door de straten. Dit is de eerste maal sedert
menschenheugenis dat zooiets te Benares
plaats vindt
KERKELIJKE PERS
Te Enschedé werd besloten het maan-
delijksch orgaan der Ned. Herv. Gemeente
af te schaffen en over te gaan tot de uitgave
van een wekelijks verschijnende Kerkbode.
GEEN MEDEWERKING
Te Grijpskerk (Grom) heeft de Ge
meenteraad zonder hoofdelijke ©temming
afgewezen het verzoek om beschikbaaretel
ling van gelden voor den bouw eener Herv.
Ohr. School aldaar. Volgens den Burge
meester zou van de op de Uj6t voorkomende
52 kinderen slechts ran 33 met zekerheid
gezegd kunnen worden, dat zij de te openen
School zouden bezoeken.
MR. J. A. N. PATIJN
GEZANT TE ROME.
Naar wij vernemen
kan binnenkort do
benoeming verwacht
worden van M r. J.
A. N. P a t ij n, oud
burgemeester van
Den Haag, tot bui
tengewoon gezant cn
gevolmachtigd Mi
nister bij het Quiri
naal.
Jhr. Mr. A. v. d.
Goes, thans Hr. Ms.
gezant te Rome, zal
weldra vertrekken
naar Cairo.
of Lyceum bepaald onmogelijk schijnt, en
toch gezien het bovenstaande een inrichting
voor M. O. gewenscht werd geacht, heeft men
pogingen aangewend tot de oprichting van
een bijzondere inrichting, om de geheele be
volking in al haar schakeeringen te doen
samenwerken.
Voorts bleek ons nog, dat volgens de ont
worpen statuten het godsdienstonderwijs ge
geven zal worden door rechtzinnige en vrij
zinnige predikanten.
En ook, dat de Bond van A.-R. kiesvereeni-
gingen zich met deze actie niet kan vereeni
gen; Ds. Verhoog van Klaz:enaveen heeft rich
dan ook uit het bestuur der nieuwe stich
ting teruggetrokken en zeer waarschijnlijk
zullen enkele A.-R- leden van den Raad
straks hun medewerking niet verleenen.
Zien wjj de zaak juist, dan komt het hierop
neer, dat het rechtsche deel der gemeente
niet in staat is een Christelijke inrichting
voor Middelbaar Onderwijs te stichten;
dat de gemeente zelf echter vroeg of laat
verplicht zal worden tot stichting over te
gaan; cn
dat daarom deze, op zich zelf voor de rech
terzijde niet begeerenswaardige weg ingesla
gen wordt; waarbij men het voordeel heeft,
dat geen beslist neutrale school gebouwd
wordt, doch dat- men bij de benoeming van
leeraren met de richting der bevolking
rekenen kan.
De oplossing moge voor de voorstanders
van Chr. onderwijs onbevredigend zijn: wij
erkennen de groote moeilijkheid; de rechtsche
raadsfractie zal zooals wij het nu zien
op grond daarvan geen medewerking kunnen
weigeren. De plichten als raadslid en b.v. lid
van een schoolbestuur vallen niet altijd samen.
Na deze, naar wij meenen, objectieve be
spreking van het geval, is plaatsing van het
ingezonden stuk o.i. overbodig.
GRENZEN DER SCHOOLINSPECTIE
In het „Corr. blad" wordt ter sprake ge
bracht een verzoek van een Her Inspecteurs
bij het Rijkssehooltoezicht aan de onderwij
zers. o.a. om hem in 't vervolg bericht te
zenden van iederen oud o ra vond en van elke
schoolvergadering, met opgave van tijd,
plaats en agenda.
„Ons dunkt", aldus merkt het blad op,
„dat een d e r g e 1 ij k verzoek wel wat ver
gaat Waar is de grens? Natuurlijk, het is
maar een verzoek en geen eisch. Evenwel
hegrijpen wij anderszins ook heel goed. dat
de hoofden van scholen in abstractie, niet
gaarne een welwillend gedaan verzoek on
beantwoord laten. Maar toch kunnen we
ons voorstellen, dat hiertegen bij velen be
zwaar bestaat, zooals dat ons ook uit een
geval bleek. Er zouden op de agenda's pun
ten kunnen voorkomen, die men geheel en
uitsluitend voor de ouders en geheel en uit
sluitend voor het personeel bestemd had. En
die men nu liever in eigen kring wenscht te
behandelen.
Het heeft ook den schijn, alsof de Inspec
teur het voornemen heeft, die ouderavonden
en die personeelvergaderingen (als namelijk
hiermede schoolvergaderingen bedoeld wor
den) bij te wonen. En naar 't ons voorkomt,
we zeiden het reeds, behooren deze verga
deringen tot het eigen terrein der bijzondere
school, waarbij men de inspectie kan uit-
noodigen zoo men zulk gewenscht acht."
Weerbericht.
Het dunne PtJltJe B®«ft den vorlgen etand aan
Hoogste stand te La Corona 764.4.
Laagste stand te Thorehavn 735.8.
WEERVERW ACHTING
(Medeged. door het Kon. Ned Meteorologisch
Instituut te De Bilt)
Matige tot krachtige Zuidwestelijke tot
Noordwestelijke wind, betrokken tot zwaar
bewolkt, regen, later sneeuw- of hagel
buien eii iets kouder.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind van De Bilt hedenmorgen 8.35 uur
aan alle posten: Weest op uw hoede.
17 FEBRUARI
Zonsopgang 7.15 u.; Zonsondergang 5.13 u.
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HEBBEN
Van 's avonds 5.43 tot 's morgens 6.43 u.
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
17 Fr br.
Delfzijl
v m. n m
11.42<4'
Terschelling 6.59 2106
Hariingen 941 21.5
Helder le 4.)4 7 34
Idem 2e le.^4 19.-6
IJ muiden 3 30 15.39
H v Holland 2.43 14 4u
Rotterdam 4.31 17.ÖJ
Helievoetsi.
Willemstad
ISrouwer.ih
ZIerikzee
Wemeldinge
Vltsslngen
Terneuzen
Hanaweert
v.m. n.ra
3.24 15,31
4- li' 1'.29
2.36 14 46
3 06 15.-28
3 29 15-46
134 13-55
2-U9 14-27
2.51 1515
LYCEUM EMMEN.
Onlangs was in de pers een bericht te
lezen over oprichting van een Lyceum te
Emmen, met medewerking van personen van
dc meest uiteenloopende kerkelijke richtingen
(waarbij ook een Pastoor) of ook tot geen
kerk behoorend. Gelijk ons o.m. uit een inge
zonden stuk uit Groningen bleek, wekte dit
bericht by velen verbazing, waarom we in
lichtingen hebben ingewonnen, waarbij het
volgende vast kwam te staan:
Zy die thans een H. B. S. willen bezoek ..n
z|jn aangewezen op de R ij k s H. B. S. te Ter
Apel of te Coevorden, met welke plaatsen de
verbindingen zeer tydroovend zijn.
Verschillende personen drongen bij B. en W.
aan de mogelijkheid van do oprichting van
een H. B. S. of Lyceum te onderzoeken.
De gemeente heeft in 8 juren tijds f 118.000
moeten uitgeven voor leerlingen die Middel
baar of Hooger Onderwijs buiten de gemeente
genoten, welk bedrag in de toekomst vrij
zeker nog zal toenemen.
Emmen, met ruim 40.000 inwoners, Is ver
plicht een gymnasium te hebben en om de 5
jaar moet door de gemeente van deze ver
plichting ontheffing worden gevraagd.
Gerier. het aantal leerlingen dat inrichtin
gen buiten de gemeente bezoekt, zon Emmen
zeer zeker in staat moeten worden geacht om
eon H. B. S. in stand te honden
Daar een Rijks- of gemeentelijke inrich
ting niet in aanmerking komen, blijft alleen
de mogelijkheid von een bijzondere over.
En daar een Christelijke bijzondere H.B.S.
ER WORDT GEÏNSPECTEERD
ER WORDT GEÏNSPECTEERD
ALLES IS KEURIG IN ORDE
Een vriendelijk lezer heeft onlangs een
poging gewaagd om mij eenige kennis von
miltiaire reglementen en vaktermen bij te
brengen. Ik schreef: op de plaats, rust! Hij
corrigee de: Op plaats: rusten!
Hij had naturlijk gelijk, maar ik had in
wendig schik, toen ik later las, dut ook mi
litairen van professie het schreven zoo als ik.
Intusschen, sindsdien waag ik mij niet
meer op dit terrein, waarop ik zeker een
leek zal blijven. Echter, zelfs leeken kun
nen soms iets van militaire dingen begrijpen.
Zoo las ik dezer dagen een bericht in een
blad, waarin meegedeeld werd, dat de com
mandant van het Veldleger, vergezeld van
eenige inspecteurs, een bezoek aan een gar
nizoen zouden brengen om inspectie
te houden owjr de legering der soldaten
in verband met de opkomst voor herhalings
oefeningen en van nieuwe lichtingen.
Dat is nu eyn soort van miltairisme, dat
we in Nederland kennen. Er wordt trouw
en zorgvuldig geïnspecteerd, nadat het een
week te voren isaangekondigd.
Welnu, ik durf u op «en briefje te geven,
dat men de heele kazerne en alles wat er
op en in is, door een ringetje kan halen
Niemand der dienstplichtigen die anders
nog al eens een baantje voor meneer of me
vrouw de kapitein hebben op te knappen,
ontbrak op 't appèl.
Gedurende eenige dagen was er flink ge
oefend en de houding liet niets te wen-
schen over.
Op, in, boven, onder en achter de kribben,
was alles in orde, alsof een leger schoon
maaksters in gesloten geledere» op 't laat
ste stofje en het ijlste vlekje was afgevlo
gen. De wolletjes lagen met millimeterige
nauwkeurigheid over de etróozaak en van de
vloer had men parmekoekon kunnen eten;
terwijl in de keuken alles glom en blonk
als de gouden sterren van den generaal.
De commandant en zijn staf dachtcè er
zelfs over om hier eonigc dagen in pension
te blijven, want zoo keurig netjes en ordelijk
ziet het xr bij menigeen thuis niet uit.
Minister Deckers kan op zijn reis naar Na
pels over het logies aan boord niet beter te
spreken zijn geweest, dan het thans in het
garnizoen was.
Nu der.kt natuurlijk een wantrouwend bur
germensoh van zoo'n aangekondigde inspec
tie het zijne: omdat hij de rondheid en open
hartigheid van de» militair niet kent laebt
hij er misschien om; doch dan vergeet
hij toch één voornaam ding: was zoo n in
spectie-tocht niet van te vore» bekend, dan
zou de commandant misschien dingen zien,
welke hij liever niet zag; hij zou zijn zacht
moedige inborst hinderen met straffen, welke
hij liever niet geeft; en per slct van reke
ning zou er niets gewonnen zijn. Nu kon
digt hij zijn bezoek aan; onmiddellijk be
gint do groote schoonmaak en nog
dagan lang zeggen de militairen tegen el
kaar: Akelig, zoo netjes al9 het hier nog is;
je kunt wel zien. dat de commandant op.
bezoek is geweest. Als hij maar niet ttó vaak
komt. want dan wordt het korvee te zwaar.
VOLKSZANG TE UTRECHT
VIERT FEEST
Men schrijft ons:
Volkszang te Utrecht viert feest op 19
Februari ter gelegenheid van het 15-jarig
bestaan der Afdeeling en geeft dien avond
een zanguitvoering in het Gebouw van K.
en W. onder leiding van mej. H. Wegerif.
Opgericht in 1916 wist de jonge afdeeling,
onder de krachtige leiding van Mevr. Mane-
feldtDe Witt Huberts zich al spoedig po
pulair te maken. Een koortje werd opgC-,..
richt, dat thans is uitgegroeid tot een -flink
koor niet een jeugdatdeeling, waarin ,20
frissche Holl. stemmen onze liedjes zingen.
Ook worden in het jeugdkoor reidansen in
gestudeerd.
Het Volkszangkoor is niet alleen populair
in Utrecht, maar ook in de omliggende ge
meenten en heeft de patiënten tn do zieken
huizen al menig vroolijk uurtje kunnen be
zorgen.
In het begin was er geen vaste zanglei
der. De heeren van Ramshorst uit Den
Haag en Oostveen uit Amsterdam wissel
den elkander af, totdat de heer Goossena
uit Utrecht de leiding op zich nam, die la
ter vervangen werd door mej. H. Wegerif,
terwijl de heer K. Sixma uit Amsterdam
thans het koor bij de buitenuitvoeringen
leidt.
Veel stormen heeft de afdeeling in de 15
jaar moeten doorstaan en vaak dreigde zij
door geldgebrek ten onder te gaan, want de
contributie van f 1 is slechts gering, maar
telkens weer wist het bestuur de moeilijk
heden te boven te komen en het weric
krachtig voort te zetten. En al zijn de finan-
tiëele moeilijkheden nog steeds niet ge
heel overwonnen, omdat het ledental voor
een zoo groote gemeente als Utrecht nog on
voldoende is, toch kan er gezegd worden,
dat Volkszang in Utrecht zijn plaats ver
overd heeft
Na het vertrek van Mevr. Mansfeldt
werd de heer Poortman voorzitter, die werd
opgevolgd door den heer van Dokkura. ter
wijl thans mej. Gantvoort deze functie be
kleedt
15 jaar Volkszang! Zij, die in het hart
der Vereeniging hebben meegewerkt ken
nen de enorme moeilijkheden, maar hebben
tevens de groote voldoening, dat onze mooie
Nederl. liederen weer het eigendom worden
van ons Nederl. volk.
Wij hopen, dat 19 Februari de zaal van
het Gebouw overvol zal mogen zijn.
DIRK SCHfiFER. f
Hedenmorgen to 5 uur is te Amsterdam
overleden op 57-iarigen leeftijd de heer Dirk
Schëfer.
De overledene, Nederlands grootste pianist,
geroemd om de veelzijdigheid van zijn voor
drachtskunst, studeerde aan de Muz'eksc^ool
te Rotterdam, waar hij geboren we:d. Daarna,
van 1890 tot 1894, studeerde hij aan het con
servatorium te Keu.en. Sinds 1904 woonde hij
te Amsterdam, na tien jaren te Den Haag
gevestigd te zyn geweest.
Schafer gaf concerten in verschillende bui-
tonlandsche hoofdsteden. Als componist h-eft
hy zich onderscheiden met een piano-kwint t,
strykwartet, orkestwerken, vier vioolsorrtes
een cellosonate, pianostukken, liederen, enz.
KRANKZINNIGE KOELIE DOODT VIJF
PERSONEN
PALEMBANG, 14 Febr. (Aneta). - Een
koeli van de Bataafsche Petroleum Mij., ge
naamd Lio Hin, werd „mataglap", en stak
een inlandschen agent en vier Chirieezen
dood. Drie ChJneezen en een Javaan
werden niet gevaarlijk gewond. De dader
werd gevat, terwijl hij poogde zich van kant
te maken.
