\^m\and
aaq
MAANDAG 2 FEBRUARI 1931 VIERDE BLAD
DE VIJFDAAGSCHE WEEK IN
RUSLAND
Radio Nieuws.
wat W115
ZIJN BELOFTE GEBROKEN
„."„'"Si JSfJï 11-" Gramofoon.
Uit het Sociale Leven.
NIEUWE AVONTUREN VAN MIJNHEER PIMPELMANS
FEUILLETON
LIEF EN LEED IN DE PASTORIE
EEN ONOVERBUGBARE KLOOF
Uiteenzetting van een Ned. ingenieur
Als de meesten der lezers weten. Is lil
R u s 1 a nd de vijfdaags olio week ingevoerd.
Deze Iaat toe. flat in dc industrie de arbeid
p n o n d o r b r o ke n oortgaal
Direct treft hierbij de grootc afstand, men
kanwel zoggen do onoverbrugbare
klove tussr-hen de communistische maat
schappij, welke den Zondag heeft afgeschaft,
en de Christelijke samenleving, waar de
Zondag rustdag ia Met communisme ia on
christelijk in wezen en practijk.
Een Nedcrlandsrh ingenieur E. P. II a-
ver kam p Begemann, werkzaam in
Sovjet-Rusland, to Irkoctsk in S i b e r i
heeft in het tijdschrift de Ingenieur
het Huasischo stelsel uiteengezet. Deze inge
nieur schijnt voorstander te zijn. als, gezien
lijn betrekking, wel niet behoeft to verwon
deren.
Thans geven wij zijn uiteenzetting. Wij
komen zeer spoedig terug op deze zaak. voor
het cultuurleven van het allergrootst belang.
De schrijver vat op do volgende wijze zijn
moening samen:
Voordeden van invoering van den
ononderbroken arbeidstijd.
Verhoopt productie met de bestaande pro
duct ternlddelen.
lilt materieel* motief Ie het uitgangspunt ge-
weest voor de beweging tot invoering van on.
onderbroken arb«:l«lst|J'J.
Men noemt dit begrip In Rusland ..SCO In
plants van 300" en bedoelt daarmede, dat. waar
tot nu t«e. I.U Inachtneming van de Zondagsrust,
de machines 3»0 d.igen v< ten. tul Invoering
vin den ononderbroken arbe.dstUd dit verhoogd
Wordt tot 360 dagen.
Bü den ononderbroken arbeldstlld blüven voor
Stilst ind der Industrie alleen de 5 revolutionaire
feestdagen over. loodnt "en nuttig njintal werk
dagen ontstaat Van 360 dagen per Jaar. een ver
meerdering dus van gebruik der productiemid
delen van 25 pet. respectievelijk 23.3 pet.
We«W* bulten werking stellen van machines
voor reparatie, die vroccer op rustdagen kon
scheuren en andere kleine oorsaken voor stil
stand rekent men rnet *en vergrooto productie
wegens overgang tot den ononderbroken ar-
UMeitjd mot 20 pet.
Van belang voor de Russische Industrie Is, dat
bü vfcststelllng en aanneming van het maxt-
mum.altorniitlcf v.n het vüfjaarplnn niet gere
kend was op Invoering van den ononderbroken
arbeidstijd. Dit Is voorzeker een vun de redenen
wa <roin In tol van taJsken van Industrie ge
durende dc eerste twee boekjaren, welke met 1
Oct. 11»30 werden afgesloten, de opgaven van
het vijfjaarplan meer dan vervuld werden.
b. Ken meer economisch gebruik der produc
tiemiddelen.
Als een werktuig eiken dag van het Jaar
werkt tn plaats van 290 daern, staat het daar.
In belegde kapitaal minder tlld renteloos.
Men moet evenwel bü ononderbroken werktüd
die werktuigen -n minder tüd afschrtlvon. maar
dat 's een voord el. want daardoor kan men r.e
sneller door nlouw® vervangen en Is men In
staat beter tred t0 houden met do ontwikkeling
der techniek.
Wat betreft productiemiddelen, rooals fa
brieksgebouwen. gebouwen voor openbare dien
sten (warenhuizen) kantore t enz.. Is dit voor
deel tan „meer economisch gebruik" nog groo-
ter, omdat de afschrijving daarvan bil ononder
broken werktijd niet grooter behoeft lb tvorden.
c. Verlaging der algomeene onkosten en dus
der zelf kosten,
WJJ noemen slechts een paar voorbeelden:
Li|l Invoering van ononderbroken werktijd be
hoeft. ondanks een vergrooting van het pe-^o-
no. 1 en der productie met ongeveer 20 pet., liet
liooger personeel niet uitgebreid te worden. De
directeuren, hoofden der afdeellngen. werkmees
ters. verdeelen hun werk en rustdagen op die
wü.-e. dat *U en hun plaatsvervangers (assisten
ten) niet op een zelfden dag rusten.
Andor voorbeeld: In vele ondernemingen moe-
1»p ook op Zondagen de gebouwen verwarmd
«orden. In zulke ondernemingen dus geen ver
jonging van brandstofuitgaven, bü verhoogde
productie.
d. Versnelde omzet van het bedrüfskapltaal.
Kapitaal vastgelegd In grondstoffen, halffa.
brik aten en dergelüken wordt 20 pet. sneller
om ge zot wegens de verhoogdo productie met de.
zeilde productiemiddelen.
e. Materlcele verhooging van den levensstan
daard der werkers.
BH verlaging der xelfkosten. onder c genoemd,
zoowel van het productie.apparaat als van het
handela&pparaat worden de prijzen der produc
ten door belde factoren verlaagd, soodat bü
«ellik blüven van het loon in gold. de koop
kracht van dat loon grooter wordt. Maar boven
dien worden In de Sovjetunie gelllktüdlg met
de stelselmatige verlaging der zelfkosten. do
gold.Ioonen stelselmatig verhoogd, zoodot hier
de verlaging dor zelfkosten en do daarmede In
direct verband staande verhooglng der geld-
loonen er belde toe büdragen den materleelen
levensstandaard van .de werkers to verhoogen.
f. Vermlnd'-rlng der werkloosheid.
Zoonis nader hieronder wordt uiteengezet, knn
slecht* gelcldelük overgegaan worden tot de
invoering van den ononderbroken arbeldstüd.
Dientengevolge zltn er tengevolge van deze In
voering op het einde van de vüfjanrperlode een
hoeveelheid van 1.000.non meer arbeidskrachten
noodlg. behalve do groei, voorzien volgens liet
vüfjaarplnn.
Van dit mlllloon worden er In do Industrie
COO.nnn. In dc bouwvakken 200 fiOO en ln het
bosehhcdrllf 20(1.000 gevraagd. Maar een Jaar
geleden, bil vaststelling van deze hoeveelheden
wns er reeds geen mllllocn werkloozon meer In
de Sovjetunie n wegens veel snellere Invoering
van den ononderbroken arbeldstlld dan eerst
was vastgesteld, andorzllds door den snelleren
groei der Industrie, dan In h<-t vU'Jaarplan was
voorzien, lean men zeggen, dat er reeds thans
h|1 hegln van het derde Jaar van de vllflnar-
perlodo. In do Sovjetunie geen werkloosheid be
staat. Wnt do geschoolde krachten betreft, Is
het In tegendeel roeds een van do meeat bran
dende vraagstukken, welke maatregelen zone-
min moeten worden om ln den korist mogettl-
ken tlld de cjuallflcatlo van do arbeiders 'e ver
boogen. een groot «tantal van hen tot technici
en Ingenieurs op te lelden, ten einde nan do
sterk vergrooto vraag der Industrie te voldoen
Een der mnntregolen. volgens welke men «ln
tekort Wil dekken, Is het aannemen van vak
arbeiders. technici cn Ingenieurs uit het bui
tenland.
Een direct gevolg van de opheffing ven de
werkloosheid Is de vermindering der sociale las.
ten v oor Iedere onderneming en dus een verla
ging der zelfkosten der producten.
h. Vermindeling van den waronhonger in «le
steden en verbetering der samenwerking van de
Industrie en de boeren.
De nieren kunnen alleen tot een hnogere pro-
ductlo gebracht worden als zü voor hun pro
ducten Industrieproducten In de plaats kunnen
koopen. Dit Is. zooals bekend, een van do moei.
lükste problemen vun de Sovjetunie. De ver
hoogde levenselschen van de boeren, die circa
85 van «le bevolking uitmaken kunnen r»L1
snel genoeg door den groei der Industrie bevr«-
dlBd worden. Een gevolg daarvan i.«. dat n de
eerste plaats alle. Industrieproducten, die de
boer noodlg heeft, naar de dornen gebracht wor
den. waardoor het tekort in de steden grooter
Door invoering van den ononderbroken ar
beidstijd en de daardoor verhoogde productie,
zal men meer Industrieproducten naar de dorpen
hunnen zenden en meer voor do steden ovor-
"verhoogde export en daardoor verhoogde
'"oe'fiiovletHnle moet niet alleen alle overvloe
dige producten, maar ook een deel van de voor
de voorziening In de boohoefte van de bevolking
noodlcn producten naar het buitenland uitvoe
ren. ten einde allea te kunnen Invoeren, wat
voor de volgens het program vastgesteldnn groei
der Industrie noodig is.
Door vergroote productie, tengevolge van in-
voprlng van den ononderbroken arbeldstüd kan
z|i «neer uitvoeren en dus meer Invoeren.
Het Is een fout te zeggen, dnt tengevolge
van de ontwikkeling d*r Sovjet.Industrie de be.
hoefte san import zal verminderen. In dc eerst.'
plaats zlln er zooveel technische Industriepro
ducten. dl* de Sovjet.Industrie nog In langen
tüd niet zal vervaardigen, die van uit het bui
tenland Ingevoerd zullen moeten worden maar
bovendien leert de geschiedenis der technisch
hoog ontwikkelde landen, dat een verhoogde
uitvoer steeds gepaard gaat met ten verhoog
den Invoer ook op den langen duur.
Er bestaan In dit opzicht groote mogelük-
heden voor de Nederlnndsche (en koloniale) ln.
dustrin, man r het spreekt van zelf., dat de Sov
jetunie b|l voorkeur zaken doet met die landen,
die mét haar normale bétrekkingen onder
houden.
J. Physlck betere levensvoorwaarden voor de
werkers.
Hot Is wetenschappelijk vastgesteld dat bü
oen zevendaagsche week de werklevering zoo
wol ln hoeveelheid als In hoedanigheid de. laat
ste twee dagen per weck achteruitgaat.
k. Vergrooto mugelllkba'd voor ontwikkeling
en ontspanning der wer'l s.
Excursies van arbeider.i naar andere fabrie
ken konden bü het oude systeem alleen onder
nomen worden Indien de betreffende groep ar
beiders vrü o«m. Daar tegenover gaat nu een
groep arbeider» op hun vrijen dag een fabriek
bezoeken, weiko onder het nieuwe systeem
eiken dng werkt.
Na Invoering van de ononderbroken arbelds.
wook, wuarbü dus lederon dag van de week een
v(jf "dagen sehter elknnr dezelfde etof bo.
handelen voor ven ander gehoor. Wilde men
op ..Zondag" hetzelfde aantal leerlingen omvat
ten. dan had men 6 maal zooveel -leerkrachten
en 5 maal zooveel ruimte noodlg.
Ontspanning: Overvolle stadsparken en plant,
soenon op Zondag, dito treinen en trams, aan
de eene züde. gesloten bibliotheken, musea, etc
op Zondag aan dc andere zijde, als alles behoort
nu ln de Sovjetunie tot het verleden en men
kan zich nu roeds niet meer voorstellen hoe men
ooit met een dcrgelüke onpractische regeling
genoegen heeft kunnen nemen. Het stadsbeeld
SPOORWEGRAMP IN JAPAN
U dlentengovolge geheel veranderd
Nadeden van lnvoerlno van onon
derbroken arbeidstijd.
a. Ben zetfde werktuig bediend door meer dan
één persoon.
b. Niet gelüktüdlge afwezigheid van afdee-
Ungschefs.
Vooral bil conferenties waaraan meer dan
..vee personen «noesten deelnomen, gaf dit na
deel moollilkhedtin. Mo«>sl men majr dan v<« r
nrn b|| elkaar hebben, dat hcH-.ul zelfs
tlseh de «nogelükheld, dut in «n t.i nooit
ii dug bü olkaar kon brcnen. tfc» tegen,
pfanders var de nieuwe werkwüze n-" tu len In
vc'innd mot dfzo mooHUklicId hetsnil'sl
er: .vier dagen zoeli Jo o» den
ordt Ie gezocht"
Dinsdag 3 Februari.
HUIZEN (298 8 M.) NCRV. 7.30—10.30 Concert
te geven door do Konlnklükc Chr. Orutorlum-
.Vrrceniglng „Excelsior" In het Gebouw voor
Kunsten cn Wetenschappen, to Rotterdam. Di
recteur; Rirnnrd Diamant. Uitgevoerd wordt:
,Lu Chant do La Clocho". (Hot lied van dc Klok)
tan Vincent d'Indy. Medewerkenden: Louis vun
Tulder, tenor. Willem Multre Kondeur (Meeater
(d«ii dag klokkengieter). Mevr. Jo Vincent. sopraan.
LConoro an (lacóe (züde Bruid). Movr. Jeanne
It een godeoltelüke oplojs'ng voor dit d. ïtoslèrev. Emmerlck. mozzo-sopraan. La
:i t enden, door vast te sto.len dut ron- Mèrc, (do Moeder). Movr. Jo HendricksZnls-
rl'-cht» mogen gehouden wor Ion op [llln, sopraan en inej. KI.'lm do Quay, sopraan.
d*n lslan. 3den cn r.den dug van de vil f dagcm }eUJC esprits du réve Droom gea-st en). Jou van
week on dnt nfdr-HIngsch-fs hun yrtlon dng RUsselberg. bnis. Dietrich LecrdWUlst Lo doyen
slechts mogen hebben op den -den or Idc-n dag. deB Matties (do Deken van het gilde) Un I'rétre
i t,ll nl, i— n rtnliet n n n f n I
t hlerbü niet vergeten, dnt het
conferenties waaraan velo afdoellngschefs deol-
nemen. In Sovjet-Rusland zoor groot is.
In kantoren (tor onderscheiding van fabrie
ken) hoeft men ook wol do oploesing daarin
iden. «lat men van d« onnndorhrokenheld
U-n arbeid afstnpt® en alleen de vilfdang-
sche wook over hield, zoodat hot gohoelo pnr-
Honeel van een kantoor op oen zelfden dag
rustte.
Oezlnsbezwaren.
(Een ijcschicdenis zooals alleen in Amerika kan
.voorkomen)
(een Triester. Honrl Angehent. bariton, Johan
Bourgeois (een Burger). Un Heraut (een Ho-
rnut), Helnrlch Dumtn .Haomeester). J. M. v
(L Tloeg, tenor. Martin Pyk (Qlldemooster). c.
van Munster, tei..i.-, Kusprr Ul'erll («iildem -es
ter). A. Douman, bas; Jonas Hartkopf (Gllde-
neostoi /Movr. A. CopporVorhoy, plano. M. van
Leeuwen, plano; Begeleiding: Het Residentie- i
Orkest. In de pauze: MeJ. M. van Voorat van i
iBecst, Wcsthlll-loldstor to Manrssen. Onderwerp:
Wnar man en vrouw of ouders en kinderen I..Robert Ralkes en het 150-Jorlg beslaan dor
van i-en zelfde g«zln werken, hrctond In hot Zondagsschool". 10.30—10.10 Persberichten van
h. -ln h'-t luuw/uir, dat vorsehlllendo leden van iVaz Dlas te Amsterdam. 10.10—11.30 Gramoroon
h-t e c I n rustdag op een anderen dag hadden. KRO. 8—9.15 Morgenconcert, lt.30—12 Goda-
Kr l" ons echter geen geval bekend, waarin 'dlonstlg hnlfuurtje. 12 TUdseln. 12.01l.'JO
men niet tegemoet I* gekomen nan den wensch Lunchmuziek door het KRO. 1.302 Grnmofocni.
i om dezo reden den rustdag to verzetten.
Volgorde van Invoering van den on
onderbroken arbeidstijd.
Wat Is cr noodlg voor Invoering van den on
onderbroken arbeldstüd?
Tn d" eerste plaats, dat allo takken van dienst
van publiek nut cn voor ontspanning, eiken dag
van de week functloneeren. du» winkels, thea
ters bibliotheken, musea, sportlokajen. enz.
In de tweede plaat», dat de Industrlcn. die
onderbroken arbeldstüd overgaan,
•3 Vrouwenuurtje. 33.80 Knip- Nanl-
Stofversleringscursu.». 3.301 erzorglng van
den zender. 16.30 Gramofoon. 6.306 45 Ver-
bondskwartlertjc. 6.437.15 Cursus In Schrift
verbetering. 7.157 30 Gramoroon. Vanaf 7,30
geruild met de NCRV. voor 29 Ja.nuarL
N
HILVERSUM (1876 .HL) AVRO. 8 TUdseln. 8.01
9.50 Gramofoon 10 Ttldaeln. 10 0110.15 Mor-
genwüdlng. 10.3012 Concert. 12 Tüdseln. 12.30
2 Concert 22.30 Halfuur voor de vrouw. 2.30
3 Rustpoos voor verzorging van den zender
kn«. 34 Knipcursus. 44 30 Gramofoon 4.306
iu *ijV"°"ul!an J?ona.»offon halffabrikaten PUmo-Studle-Muzlek. 5—6 Co.icert. 6—6.30 Lezing
veelheid arbeiders, grondstoffen, halffabrikaten jfi30_7 Radlo-Volks-Unlversiteit 7—7.30 Emfel-
en l.r I flstofren. vnlirorde waarin ïche les voor beginners 7.4011 Muziek to Am-
moet overgaan.
Do volgorde werd vastgesteld! I -
1. Publioka diensten.
2. Transportdiensten, voor zoover deze reeds
nb-t ononderbroken werkten, dus laad. en los-
inrlchtlugen der spdor- en scheepvaartdiensten
c:i d" daarmede In verband staande handelsln-
rlchtincen, werkplaatsen en spoorwegen.
3. Ertsdolvlng.
4 Houtvesterij-
5 Brandstof winning (De oliewinning werkte
reed» voor 1929 ononderbroken).
r, Bouwvakken cn bouwmaterialen (steen,
venster glasfabrieken, fabrieken van dakbedek-
kingsmf.crlnnl. enz
7 Eonlge lndu»trle«n. die reeds ln 1930 van
de verlangde verhoogde hoeveelheid grondstof
fen en halffabrikaten kunnen worden voorzien,
zoonis landbouwwerktuigen-, peheepsbouw-
lucifcrs-, kunstmest-, rubber-, electrotechnlscn®
industrie.
De overige Industrleön kunnen alleen ln zoo
voire tot ononderbroken werlctüd overgaan, zoo
lang nis danr geen verhoogde behoefte aan
grondstoffen en halffabrikaten mee gepaard
gaat. Dus waar- door Invoering van de gewü-
zlirde werkwüze geen vergroote productie, maar
v ringing der zelfkosten beoogd wordt, door
gebruikmaking van alleen de beste eu stopzet
ten der verouderde productiemiddelen.
In dc omqevinq van Tokio stortten een locomotief en vijf personenwaqens van een
brug, waardoor talrijke -personen werden gedood en gewond. Een foto van de rvïne.
Reuze ven den duur van de werk
week.
Een van de eigenaardigheden van het sovjet,
stelsel Is. dat vraagstukken van
lang, zooals het hier behandelde, onmlddellük
tot in dc- verste uithoeken van de Sovjet-Unie
ln tttllooxo vergaderingen behandeld worden. Dit
vsrschünsc-l wordt nog versterkt door dei om.
standlghi ld. dat de Ru» e<-n groote voorliefde
heeft voor vergaderingen en debat Een feit is,
duf aan dcrgelllke debatten de g«ïheole bevol
king (met inbegrip van niet-workendo vrouwen
en kinderen) deelnemen. j
Hot is daarom niet to verwonderen, dat tal-
looze voorstellen verschonen zün met betrek»
king tot de lengte der werkweek en van deiï
wl|d bepalen ons tot de hoofdvoorstellen, die
een ernstig onderwerp van overweging hebben
BÜ "benoi deeling van deze vooratellap werd
als beginsel «vangenoraen dat:
late Het aantal werkuren per persoon en
per jnnr even groot moest blüvon als ln net
vüfjaarplnn voorzien.
2de. De zevenurcn.werkdag ln leder geval
moeet aangehouden worden.
3de. De rustdagen zoo dlkwüls mogelük en
zoo gelltkelük over het laar verdeeld moeten
terugkeren.
Door het aannemen van dezo rlchtitjnen ver-
vlcl van zelf een der voorstellen. dL tot net
midden van 1929 in de Oekraïne veel aanhang
vond. BÜ dit voorstel werd de 7-daagsehe week
aangehouden, waarhü evenwel vUf dagen werd
gewerkt en twee dagen achter elkaar geru.Q.
Oin d.-mrhü tot een aantal werkuren te komen,
ongeveer geldk aan het aantal werkuren bü het
oude stelsel, was höt noodig terug te gaan tot
den 8-uren-Werkdag en bovendien den verkorten
werkdag aan den vooravond van een rustdag
(verkort tot 6 uur) op te heffen.
Het voorstel van den grootsten propagandist
voor d« ononderbroken arbeidsweek. Larln, is
ook zeer ernstig overwogen. Men kan zeggen,
dat tot Augustus van 1929 In het algemeen
gesproken werd over Invoering van de 6-daag-
sche week met vijf werkdagen en oen rustdag,
bü aanhouding van den zevenuren-werkdag. Om
bü dit stelsel tot een geltlk aantal werkuren
per Jaar t« komen als bü het oude stelsel, was
In dit voorstel opgenomen een verlengde Jaar-
I lükscha vacantia tot 30 dagen In plaats van
J veertien dagen, zooals tot nu als minimum
wordt gegeven.
I Een nadeel van deze verlongde vacantle was.
j dat men daartegenover geen voldoende verhoo-
ging van de arbeidsprestatie kon verwachten.
r-n een nnder nadeel was. dat men bü een va
cantia van 30 dagen de daarin vullende .Zo:i-
dagc'" (bü een zesdaagsche week 5) met vol
loon moest betalen, terwijl, indien men meer
rustdagen per jaar geeft en de vacantia oi> 14
dagen beperkt houdt, dezo meerdere rustdagen
niet betaald worden.
Met uitzondering van de Industrieën met sei
zoenarbeid. (waarbü men overgegaan Is tot de
zesdaagsche week. 5 dagen werken en 1 dag
rusten) heeft men ton slotte besloten tot Invoe
ring vun de 5-doagsche week. met 4 dagen wer,
ken, ieder van 7 uren (zonder verkorten werk
dag aan den vooravond van den rustdag) en
een rustdag.
WU hebben hier vorsehlllendo voorstellen ge-
.noemd. alle betrekking hebbende op handenar.
belders ln Industrieën, waarin geen seizoenar
beid voorkomt.
De werktüd voor hoofdarbeiders was tot nu
toe zes uren por dag. Bil de nieuwe regeling
la dezo wcrkt|ld verhoogd tot zes en een half
BH Invoering van den zesurendag voor han-
den.'irbciders. waartoe ln beginsel besloten ls,
Ingaande van 1934 af zal waarschünHJk de
werktüd voor hoofd-
worden.
PENSIOENFONDS IN DE GRAFISCHE
VAKKEN
Voor de eerste Kamer van de Rechtbank to
Amsterdam werd de behandeling voortgezet
van bet civiele geding tusschen den heer Clau
sing eenerzljds cn den Alg. Typografenbond en
de Vereenlglng Pensioenfonds ln de grafische
vakken anderzijds.
Thans pleitte Mr. Van Vugt voor het Pen
sioenfonds. PI. betoogde, dat de zaak voor het
Pensioenfonds een levenskwestie ls. Wanneer
olschcr de zaak zou winnen, zou een groot deel
de«r leden van hot fonds do betaling van pre
mie «raken. Het fonds zou gedesorganiseerd
worden'.
Het geheel» geschil gaat slechts om art 35
der statuten van den Typografenbond. Dit art.
staat onder het hoofd „Van aansluiting bij
vereeniglngen." Van zulk een aansluiting Is bij
de stichting van het ponsloonfonds geen sprake
Uitvoerig schetste spr. do tot standkomlns
»n het pensioenfonds. Niemand dacht bij de
vele onderhandelingen, die toen werden ge
voerd ooit dat wij Iets te maken zouden heb
ben met a/rt. 35. De oppositie dacht, dat voor
de stichting van het pensioenfonds geen gewo
ne meerderheid zou kunnen worden gevonden.
Toen dit wel het geval was, begon men mot
:n obstructie.
Het gaat hier, aldus pl. alleen om de politiek
van de vakverecnLglng. De tegenpartij wil niet.
dat de strijd van de arbeiders tegen de pa
troons wordt terzijde gesteld, doordat zij teza
men een vercenlglng vormen als het pensioen
fonds. PI. ontkende, dat alle tegenstanders
van het pensioenfonds In het zelfde schuitje
zitten als Clausing, het zijn er altijd muar en
kele geweest die on grond van art. 35 tegen
het fonds waren. Voor de meesten was de pre
mie voor de jonge leden zeer hoog. Thans Is
het slechts Clausing die do premie niet wenscht
te betalen.
Uitvoerig zette pl. uiteen, dat naar ztjn'mee
n'.ng Clausing Inderdaad zijn recht om tegen
het bondsbeslult thnns voor den rechter op te
komen had verbeurd, daar de uitvoering reeds
Is begonnen. Speciaal het vakverenigingsle
ven la dan niet meer mogelijk, daarom zal,
meende pl.. deze actie nooit ontvankelijk kun
nen zijn. De tegenpartij heeft, aldus pl.. ge
vraagd. dat het vonnis der rechtbank zal wor
den uitvoerbaar verklaard bij voorrund. Dit zal
bij toewijzing van de vordering volgens pl.
nooit kunnen opgaan, daar het tot een volko
men desorganisatie van het pensloeufonds zal
leiden.
Bij de repliek merkte Mr. de Jong op. dat
zLJn client den elsch tot schadevergoeding
heeft verminderd tot f 1. om daarmee te doen
uitkomen, daw het niet de bedoeling ls. hier
uit persoonlijk voordeel te slaan, doch slechts
een principieels uitspraak uit te lokken.
De rechtbank zal op 23 Februari vonnis wij
zen.
Zoo waren ze dan toch getrouwd, Roger
A) Ion by, de nenizo zoon van een rijk-* fa
milie in Dallas (Texas) en de eenvoudige,
maar charmante gouvernante Dorothy Gre.n-
ville, uit Lynlbrook, in een der Oostelijke
Stalen.
Iieit was niet zonder moeilijkheden ge-
gaan. Mevrouw Allonby hield persoonlijk
veel van de flinke gouvernante, maar als
Schoondochter had ze haar toch niet be
paald begeerd. Do Allonhy's behoorden lot
de oudste families van Dallas, hadden do
stad helpen groo.maken. En wie wist eis
van de Grenvilles? Dorothy had maar al te'
zeer gevo ld dat mevrouw gelijk had. Im-|
tners, ze waren arm, en «wat zou haar lieve
moeder moeien beginnen, als zij, Dorothy,'
niet maandelijks hel grootste deel van haar
salaris naar huis stuurde, en als moeder
's zomers geen betalende gasten herbergde.
Ze vond, in haar begrijpelijke en toch chva-i
ze vrees, dat haar man haar zou gaan min-
achten; en ze smookte hem, dat hij maarl
nooit bij haar thuis moest komen; zo liet
hem dit zelfs plechtig beloven. Roger had
zijn belofte gegeven, zonder er al te veel
bif na te denken. Wat kon hem dat sch-;-1
len, al was haar moeder desnoods wasch-
vrouw. Als zij zelf maar een goed en liet
vrouwtje voor hem was, dat zich ook be
hoorlijk in zijn wereld bewegen kon
En nu was Roger op reis. Belangrijke aan
gelegenheden riepen hem naar het Oosten
De reis duurde lang. De lectuur boeide niet
meer. Lusteloos keek hij uit het raampje.
En toen werd zijn ong getroffen door den
naam van een tusschenstation, waar de
trein voorbij snelde: Lynbrook.
„De gehoor'eplaais van mijn vrouw",
schoot het hem te binnen. En zijn besluit
stond inoens vast. Hij zou rijn reis onder
breken om kennis te maJcen met 'zijn
schoonmoeder. In het eerstvolgende hoofd
station stapte hij uit en nam een auto, die
hem naar Lynbrook terugbracht. Hier liet
hij de auto vertrekken en wandelde wat
rond, om naar het huis van mevrouw Gren-
ville te zoeken. Eindelijk zag hij een reus
achtige kerel met een pruim tabak in den
mond in een tuin de bladeren bijeen har
ken. Op ziin vraag naar mevrouw Gren-
vilJe antwoordde de man in een plat dia
lect: „Ja, die woont hier!" En meteen vroeg
hij brutaal: „En waar kom jij vandaan?"
„Ik? O. ik kom van Texas". En Roger
glimlachte.
„Van Texas! Dan ken Je misschien mijn
broor Tom wel. Die is daar naar toe ge
gaan in '53. Het werd hom hier te benauwd.
Ik heb nooit meer iets van hem gehoord"
De oude man keek Roger aan mot een
blik. die zooveel te kennen gaf als: „Hij is
mooi den dans ontsprongen".
De kennismaking met mevrouw Gren-
ville viel al dadelijk mee. Het bleek op en
top een dame te zijn, met beschaafde ma
nieren en beschaafde spraak. Hij slelde
zicih niet zonder innerlijke schaamte
voor als Harrison, een kennis van haar
dochter. „Ik hoop, dat ik niet al te ongele
gen kom?"
„Integendeel. U hebt zeker Bdb gespro
ken, om u terecht te helpen? Hij was in
den tuin".
DE STEENINDUSTRIE
Positie versterkt.
Op «e„ te Nijmegen g-ehouden vergeuerlng
van steenfabrikanten Is het extra rood contract
voor 5 Jaren verlengd Gevolg van- deze maai-
regel ls, dat de steonfabrikanten door een ra-
tionc-ele productieregeling het aanbod van hnr-
de steensoorten aan de vraag kunnen aanpas
sen. Door deze beslissing ls de positie der
steenindustrie danig vcsterkL
DE WITS DEKENFABRIEK-
Bedrijf stilgelegd.
Wegens slapte ln het bedrijf Is de N.V. de
Wit's Dekenfabrlek Zaterdag stilgelegd. Onge
veer 60 arbeiders zijn hierdoor zonder werk
gekomen.
Eveneens In verband met slapte In het bedrijf
ls aan 25 arbeiders van de draadnagelfabriek
van Van Thiel te Bcek-en-Donk ontslag aan
gezegd.
ARBEIDSBEURS OUD-INDISCHE
MILITAIREN
Door de Arbeidsbeurs voor den Oud-Indl
schen Militair, welke instelling van Rijkswege
wordt gesubsidieerd en door het Departement
van Koloniën wordt gecontroleerd, werden ln
1930 Ingeschreven 619 oud-Indische militairen
waarvan 448 in verschillende betrekklnger
werden geplaatst. Bovendien werden tal var
adviezen gegeven. Ruim 2000 personen bezoch
ten in 1930 het kantoor. Het doel dezer Instel
ling is om oud-lndlsche militairen beneden den
haudenarboiders gelült I officiersrang ln geheel Nederland met raad en
daad to helpen.
Er klwamen mooie blauwe-porcelcinen
koppen voor cV?n dag. „Mijn vader bracht
die mee uit China, op eon van zijn reizen".
Onder het genot van de thee keek Roger
eens "rond. Wat zag het er alles defiig en
smaakvol uit. Aan den wand hing net por-
ret van een man in militair tenue. Roger
keck er oplettend naar en het was hem.
alsof de def ige man in de lijst hem vroeg:
„Wie ben jij nu eigenlijk?"
De oude dame zag waar Roger naar keek.
„Dat is Gouverneur Grenvillo", zei ze een
voudig, zonder 'li zweem van grootdoenerij.
Onder alles door werd er natuurlijk veel
gesproken over Dorothy en met moederlijke
belangstelling vroeg de oude dame allerlei
bijzonderheden over haar dochter.
En toen kwam het gesprek weer op het
huis. „Het oude stond er al in 1667, maar
dit is gebouwd in 1816, door mijn mans
grootvader".
„Ik veronderstel dat Bob hier alles on
derhoudt?" zei Roger.
Mevrouw Gronville lachte. „Bob heeft al
veertig jaar lang eieren van ons gestolen.
Maar we praten er niet over met hem. Het
is een uitstekende tuinman en je kunt ove
rigens volkomen op hem aan. Wij weten
nu precies hoeveel hij steelt. Hel is een
wonderlijk heer; zijn familie was ook zoo.
Ze waren de schrik van de stad. Bobs
groolivader was een Engelsche kaper; hij
word in 1812 gevangen genome en naar
New Londen gezonden om opgehangen te
worden. Maar bij wist te ontvluchten en
vestigde zich hier".
„Wat interessant! Een Engelsche kaper!
Ja, het waren blijkbaar wel wonderlijke
heeren, die voorvaders van Bob!"
Na een uur verliet Roger het huis. Het
was hem, alsof hij gewijde grond verliet,
zooveel stemming lag er over alles.
Bij de deur stond een meisje met een
melkkan. „Ik zoek naar mijnheer Allonby",
zei ze kortaf.
Roger voelde zich een oogenblik als een
misdadiger, die op heeterdaad betrapt
wordt.
„O, daar is hij", zei het kind en reikte de
melkkan over aan den ouden Bob.
Roger liep heen, in verre van aangenaam
gepeins over zijn voorvader, Thomas Allon-
bij, een van de pioniers van Dallas, Texas.
Een week later kwam hij thuis. Met
blijdschap werd hij door zijn vrouw ont
vangen.
„Maar ük heb mijn belofte giebroken".
lachte hij.
Ze schrrb
Maar hij vervolgde: „Ik heb mijn eigen
oudoom Bob ontmoet". Zijn lippen trilden,
maar dapper ging hij voort: „Dwaas kind,
je wilde me dat besparen! Je bad me meer
moeten vertrouwen. En wat onze voorouders
geweest zijn, doet er ten slotte nie-ts toe, als
we zelf maar wat beteekenen. Karakter is
meer waard dan geld of goed. God liefheb
ben boven allen en den naaste als onszelf,
laat dat meer en meer onze begeerte wor
den".
Ze verborg haar hoofd aan zijn schouder.
UIT DE DIERENWERELD
Te Zegwaard bracht een koe van L. V drie
levende kalveren ter wereld.
BLOEDVERGIFTIGING
Te Standdaarbuiten is de 11-jarige J. D.
aan bloedvergiftiging overleden.
EEN GEVAARLIJKE DRONK
Te Rijk in de Haarlemmermeer dronk
een iy2-jarig meisje uit een fleschje met
azijn-essence. Het kind liep uit- en inwen
dige brandwonden op, zoodat geneeskundi
ge hulp moest worden ingeroepen.
Het reisje vordert vlot on vlug.
Totdat ze komen voor een brug;
De brug moet worden opgehaald,
En daan-oor bruggegeld betaald;
Maar Pimpelmans denkt: ,,'lc Pas er
voor!
Ik glip er ongemerkt wel door!"
12. En inderdiaad, de brugman
Het kleine motorbootje niet:
Dc stoomboot is maar net
Of bom! de brug gaat naar
't Is voor Heer Pimpclmans
„Haal weg die brug!"
bence!
een strop!
gilt hij,
„haal op!"
(Wordt Woensdag vervolgd.)
door BRIGITTE
(21
lly reed weg en Marianne ging aan haar
werk. Ze had nu drie jonge meisjes :n hu.b.
die de huiehouding mocsien leeren. D:t 0-*-
zoigde haar veel werk, want «lie jonge din
gen haddon voortdurend toezicht noodig.
Ze ging naar de keuken, maar ze widt
nit t waarom, ze was vandaag n:et zoo pret
tig gestem ols anders. Kwam net trus-
«Qhten omdat Hans vanmiddag niet kwam
eten? Ze lachte zichzelf uit. maar het bleef.
F.n tot haar verbazing ontdekte ze: ze miste
llans ais hij er niet was. Peinzend ging
ze naar haar leerlingen. en daar werd
ze spoedig van alle nuttelooze gedachten
verlost, zoo veel viel er te berispen en weer
opnieuw te maken, wat verkeerd gedaan
llans was in tusschen bij Burgraann «aan
gekomen. Het liefst zou hij weer «jmge-
keerd zijn., hij wist niet hoe hij het den
ouden heer moest meed-eelen, dot hij hem
voor zijn ambt niet meer geschikt achtte.
Hij zou het graag daarheen willen voeren,
'dal hij zelf om emeritaat vroeg, wat de ge-
dwone n pensionnee-ring overbodig zou ma-
kon. Maar of broeder Burgmann zich door
hem liet raden!
De dochter opende de deur op Hans bal
len. Hij besloot om de zaak eerst met haar
te bespreken, het was nie tdirect de ge
bruikelijke weg, maar zij kon het best den
vader voorbereiden.
Hij zei in korte woorden waar hij v «or
kwam. Ze knikte, alsof ze iets vernam wat
ze o! lang verwacht had.
„U moet het hem echter zelf zeggen",
zei ze toen, „mij gelooft hij niet, ik heb het
bom al lang aangeraden om te gaan rusten.
Ik hen onderwijzeres en verdien wat ik noodig
heb. Hij heeft «lus voor niemand te zor
gen, maar hij wil niet, zooails hij zegt,
:ot het oud Ijzer bebooren".
Ze stond op en diende Hans bij haar vader
aan, die in «Ie aangrenzende k.tmer aan zijn
bureau zat. Hans ping binnen, begroette den
ambtsbroeder en de dochter ping zacht weg
„Wat voert U tot mij?" vroeg Burgmann.
Ilarts aarzelde, en dan zei hij: „Het :s
geen aangename zaak die mij hterhe.n
voert".
„U wilt, dat ik emeritus word', zei
Burgmann grof.
„Hoe weet U dat?" vroeg Hans verrast.
„Ik ben toch niet zoo dwaas als U denkt.
Ik merk bet al lang, dat U mij niet goed
gezind zijd. Ja, ja, zoo'n oude ambtsbroe
der valt niet mee voor zoo'n jongen -uper-
inl-ondcnt".
Dat vond TIare ook. maar hij (sprak het
niet uit. Hij zei enkel: „Ik wilde u inder
daad verzoeken om uw ambt neer Ie leggen.
Mijn verzoek is evenwel op geenerlei wijze
door een peiwoonüik9 sympathie of anti
pathie beïnvloed. Ik ben er van overtuigd
dot U niet meer rle noodige kracht hebt
om uw ambt te blijven uitoefenen".
„Denkt u misschien, dat broeder Norse!
meer bereikt dan ik?"
„Ik had het er niet over dat u niets bereikt
beeft. Wie kan bij een predikant precies
zeggen of hij veel of weinig bereikt haeft!
Ik zei «alleen <lat uw krachten het niet me r
toelieten. U zult me toe moeten stemmen,
dat Uw geheugen u dn den steek laat, zoo
dat u niet meer uit het hoofd kunt pree-
ken".
,.L).at merkt de gemeente heeJemaal niet,
dat 'k uflees".
Hans zweeg, omdat daar nieits op te
antwoorden was.
Burgmann vo.-lde zich niet op z'n gemak.
„U zegt niets cn hebt me nog niet kunnen
weerleggen, dat broeder Norsel niet meer
tot stand brongt don ik".
Broeder Norsel is op den besten manne-
'lijkcn leeftijd, in de volle kracht van z'n le
ven. En tk ben ook van meen-ing dat hij
niet op z'n plaats is. Hij is moe geworden
maar hem moet de gelegenheid gegeven
worden nog eenmaal van voren of aan te
beginnen, «?n wel met een arbeid, die bij
zijn aanleg past cn dan twijfel ik niet of
hij zal nog heel wat kunnen doen. Bij hem
spreekt ook nog het feit mee, dat hij voor
zijn familie zorgen moet. Dat is bij u niet
het geval. En tenslotte, al was ik er van
overtuigd, dat hij niet voldoende presteer
de. dan was dat toch geen grond om hem
onder de tucht te brengen".
„En mij kunt U zonder reden wegstu
ren..
„Dat willen we juist vermijden"
„Ik begrijp het, vermijden, terwijl ik van
te voren vrijwillig (hij legde spottend den
nadruk op dit vrijwillig), terwijl ik zelf
vrijwillig rn'n afscheid neem. Ik heb het
begrepen. Morgen gaat de aanvrage weg'
Hans stond op en nain afscheid. Z'n bar»
deed pijn. Ilet schfecn den ouden Burgmann
bitter zwaar te vallen om van het ambt te
scheiden. Hij was toch sterker aan zijn
gemeente verbonden 'dan Hans gedacM
had. Burgmann was een va-n die menschen
die gevoelloos lijken, omdat het hun niet
;ege\en is hun gevoelens te'uiten.
Het was toch ook wel pijnlijk voor den
ouden heer om zich door een veel jongere
te moeten laten zeggen, dat hij niet meer
tot werken in staat was!
Hij was blij dat hij het achter den rug
had.
Nu ging het naar dontinè Werner. Daar
was gelukkig geen moeilijke taak te vol
brengen. Hans mocht hem zeggen dot Vel-
tcn zich voor hem interesseerde en dat hij
maar geduld moest hebben. Ilet was niet
uitgesloten, dat hij binnen afzienbaren tijd
beambte op het Bureau van het Kerkelijk
Bestuur zou kunnen worden.
Werner leefde heelemaal op. „Wat aar
dig van u", zei hij telkens weer, „ik heb
dat toch niet verdiend, ik was in d«?n eer
sten tijd dat we elkaar kenden dikwijls on
vriendelijk tegen u".
Hij wuifde Hans nog na, toen hij weg
reed.
De familie Norsel was, als altijd, ver
heugd over zijn koni6t. Mevrouw zette aan
Hans wat te eten vbor en ging dan bij de
heeren zitten.
„Hebt tl al als inspecteur van het wees
huis in Waldenburg gesolliciteerd?" vroeg
Hans. „Dat zou een goede betrkking voor
u zijn".
„Daar zijn er zoo veel die wel sollicitee-
ren zullen, dat ik toch geen kans heb",
meende Norsel.
„Dat lijkt mij niet zoo, in ieder geval
laat de generaal-sup enintendent vragen of
u solliciteert; hij is bestuurslid, en zal uw
sollicitatie steunen".
Het werd heel stil in de kamer.. De klei
ne mevrouw Norsel kneep met bevende
hand een paar kruimels fijn die op het ta
fellaken Jagen. Dan zei ze zacht: „Als dat
eens kon zijndan konden we alle kin
deren wat Ja-ten l-eeren. En zoo'n mooie ar
beid voor mijn man. dat zou wat voor hem
zijn, allemaal kinderen, die geen vader en
geen moeder hebben 1"
Norsel zei in 't geheel niets, hij gaf Hans
enkel de hand.
„Dus u dient uw sollicitatie 6nel in", zei
Hans vroolijk, „en wanneer u zich gaat
voorstellen, doe dan asjeblieft een brui
loftskleed aan. Wat denkt u er van als u
zich voor die gelegenheid eens een nieuw
pak liet aanmeten? We zijn nu door de
rentemark al weer aankomende kapitalis
ten en ook denk ik dat de uitgaaf de moei
te wel loont".
„Ik heb al stof laten komen", zei Norsel
verlegen. „Ik kan ze vandaag ai naar den
kleermaker laten brengen".
„Doe dat Liever niet, neem uw stof mee
nar Waldenburg en ga naar mijn kleer
maker. Ik zal het adres opschrijven. En dan
koopt u meteen nieuwe onderkleeding in
Waldenburg, en een hoed cn laat de kleer
maker u maar zeggen waar «i het best kunt
gaan. Het is nu eenmaal zoo, de kleercn
maken den man".
..Zie je, riep de vrouw opgewonden, „ik
heb het hem ook al gezegd. Kort geleden,
toen we van den trein kwamen, troffen
we onderweg een reiziger, die mijn rnan
vroeg hoe het met de zaak ging. Hij had
hem voor een handelsjood aangezien".
Hans onderdruke een lachen en zei: „Het
was ook een noodtijd. Toen moesten we van
veel afzien, maar nu is er weer veel in te
halen cn moet ingehaald worden".
Ilierop nam hij afscheid en reed naar
Lange. Deze weg was hij altijd het lief«3t
gegaan, maar vandaag reed hij hem al
heel graag. Lange was thuis en zog Hans
aankomen.
Hij kwam hem tegemoet in de vestibule:
„Prachtig, dat je komt. Het is al middag.
Weet je wat, blijf meteen eten, we hebben
vandaag wat fijns! De slager heeft wat ge
stuurd".
Hans gaf lachend toe en weerde ook ntet
af toen Lange een flesch vruchtenwijn open
wilde maken, die een ander dankbaar ge
meentelid hem gezonden had.
„Ik geloof, dat jij al je eten getuurd
krijgt", vroeg hij vroolijk.
„Zoo ongeveer, ja. Ik wilde het eerst niet
nemen, maar de menschen werden zóó
boos, dat ik het wel doen moest Zet je dus
neer aan mijn lekker bereid maal".
Toen het eerste glas wijn ingeschonken
was, hield Hans het zijne omhoog: „Op ie
gezondheid, beste collega, cn gefeliciteerd
met je aanstelling".
„Aanstelling?? Hoe??
„Vellen heeft het me beloofd".
Lange sprong op en liep zoo snel op Hans
toe, dat deze nog maar net z'n glas in vei
ligheid ko-n brengen. Telkens weer schudde
hij hem de hand. „Aangesteld, monsch,
broeder, wilde ik zeggen, nee. dat is ork
verkeerd, superintendent wilde ik zeggen,
aangesteld, ik mag hier blijven!"
(Wordt vervolgd.)'
