Daq^'ijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
Gevaar!
£30NNCUSliX|
per kwart An! fiJS
(HesflitkUlne^kostpn 10 15)
)er week -
Voor het Buitenland bU NVekfr
lijkarhe een-tuig
Bit dagelllkjM lie i sending *1<—
Alles bit vooruitbetaling
L>M»e nummert 5 cent
met Zondan^Nad 2 A cent
2ondae«blnd nii-t afzondeiUjk verkrijgbaar
No 3266
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
VRIJDAG 30 JANUARI 1931
A D V C R jl C N 1' t Ns
an I tot 5 regels11 '7l'«
blke regel uieei »0 22V't
fng** Aedclof tingel.
van 1—6 regels ,2-33
Elke regel meer fl-i5
Bij contract belangrijke korting.
Voor bet bevragen aan bet bureau
wordt berekendf 0 J0
10e Jaargano
Dit nummei bestaat uit VIER bladen
BEDENKELIJKS HOUDING.
Wanneer één orthodox predikant zich bij
„Kerk en Vrede" voegt; wanneer één onder
wijzer weerloosheid predikt; wanneer er in
onze kring één brochure voor eenzijdige ont
wapening verschijnt; dan jubelt de roode
pers over de scheuring, de groeiende opposi
tie in de gelederen van de protestantse!)
rechtsche groepen.
Het is begrijpelijk. Want daarmee kan
men de aandacht afleiden van de innerlijke
verdeeldheid, welke zich al meer en meer in
eigen partij openbaart. Er is zoo langzamer
hand geen onderwerp van ecnige beteekenis
meer, of er heerscht oneenigheld over in de
S. D. A. P.: de rubriek „ingezonden stuk
ken" wordt een nachtmerrie voor de redac
ties der roode pers; de een voor, de ander Da
beklaagt er zich over, dat er van vrije mee-
ningsuiting geen sprake meer is.
Het partijbestuur zit in eenzelfde moeilijk
parket. Leden en afdeelingen worden ge
royeerd wegens wederspannigheid; heele
groepen vakyereenigingsmenschen worden
uitgeworpen, omdat zij oppositie voeren.
En dan nóg kan men geen baas blijven er.
moet men soms het hoofd buigen. Zooals in
zake de „vredesmilitie". Tegen de vorming
daarvan werd terecht en met kracht in de
socialistische pers gewaarschuwd. De leiding
ziet blijkbaar het gevaar in.
Echter zetten de propagandisten door. Dn
propagandaclub voor een „vredesmilitie dei
moderne vakbeweging", werd gesticht.
De roode pers herhaalt „nogmaals, dat wij
elke particuliere oprichting van een „arbei
dersmilitie" voor partijgenootên ontoelaat
baar achten. De weg. dien de voorstanders
hebben te volgen, is, dat zij bij hun afuee
lingen voorstellen tot oprichting van zulk
cén „militie" ter behandeling op het partij
congres indienen. Elke andere weg is met
de in de partij bestaande organisatorische
opvattingen onvereenighaar".
Wordt hier de veiligheidsklep open gezet
,om te laten „afblazen", of laat men zijn prin-
cipieele bezwaren los? Acht mèn voor zich
zelf toelaatbaar, wat niet alleen van fascis
ten, doch zelfs van de Regeering wordt af
gekeurd?
- Gansch tep onrechte durft men van Land
storm en Burgerwacht zeggen, dat zij bur
gerkrijg zullen bevorderen; en vergeet men
nu, dat een roode „vredesmilitie" niets an
ders kin doen dan de orde en vrede ver
storen
Het is alles zeer bedenkelijk.
NIET IN ORDE.
Naar onze meening oefent de Vrijheid
piet ten onrechte critiek op de houding van
het Ilaagsche raadslid Joëls, die eerst als
lid van de Vrijheidsbond bedankte, zich
daarna aansloot bij de vrijzinnig-demokraten
en onder die bedrijven door maar rustig
raadslid blijft en zijn zetel niet ter beschik
king stelt - - -
Dat is niet in den haak. Dat was het nooit,
cok vroeger niet, toen het persoonlijk ele
ment bij de verkiezing meer op de voor
grond trad dan nu; doch het is absoluut te
veroordcelcn, nu de evenredige vertegen
woordiging het lijstenstelsel invoerde.
Thans stemt men veel minder op den per
soon, dan op de lijst, op de partij dus; en
de uitslag der verkiezingen is dan ook zóó,
dtt aan de p a r t ij zooveel zetels worden
toegewezen. Wie die zetels zullen bezetten
is in abstracto van minder beteekenis.
Vast staat echter, dat op de veroverde zetels
leden van de partij, aan welke de plaatsen
werden toegewezen, zitting moeten nemen.
Wat de heer Joëls nu bestond kan men
dan ook gerust „saboteeren van de Kieswet
noemen. Hij zat op een Vrijheidsbondschen
zetel; hij zei die partij vaarwel en gaf zich
zelf en zijn zetel aan de vrijzinnig democra
ten. Maar daarmee gaf hij weg, wat hij
slechts in bruikleen had; en tot onze
groote verbazing maakte de vrijz. demokra-
tische partij, welke altijd de mond vol heeft
over zuivere politieke zeden, geen enkel be
zwaar tegen deze wederrechtelijke over
dracht van goederen.
Psychologisch kunnen we de houding van
den heer Joëls heel goed verklaren. Hij is
ongetwijfeld een der ijverigste leden van de
Hangsrhe raad, die zijn ambt met groote ge
trouwheid eri ambitie vervult. Hij hoopt dus
hij de straks komende verkiezingen herkozen
te worden; doch dan als vrijzinnig-demo
craat en wil de kiezers er nu vast aan wen
nen.
Doch iets verklaren is nog niet hetzelfde
als iets verontschuldigen. Want dit valt niet
goed te praten. Het is, politiek gesproken,
ontoelaatbaar.
Wij staan in elk opzicht slechts als be
langstellend toeschouwer naast deze kwes
tie; maar het schenden der politieke zede
verdient nlgemeene afkeuring; omdat zuiver-
.heid in de politiek een belang van de hoog
ste orde is.
OFFICIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDINGEN
Bij Kon. besl. is toegekend de aan de
Orde van Oranje-Nassau verbonden eere
medaille, in brons, aan J. v. Enkhuizen
schuitenvoerder bij de N. V. Houthandel,
v.h. P. Donker en Zoon, te Zaandam.
VREEMD EERETEEKEN
Bij Kon. besl. is aan S. Bruysten,
directeur-hoofdredacteur van „De Residentie
bode", en aan J. A. van der Voort,
bloembollenhandelaar te Sassenheim, verlof
verleend tot het aannemen van hun be
noeming tot ridder in de Orde van den H.
Gregorius den Groote.
LEGER EN VLOOT
Bij Kon. besluit zijn bij het leger in Ned.
Indië-benoemd tot gcneraal-majoor bij het
wapen der infanterie de kolonels E. J.
Geldrop en P. E. Hoeksema de
Groot.
AUDIËNTIE
De gewone audiëntie van den minister
van Financiën zal Maandag a.s. niet plaats
hebben.
CONSULAIRE DIENST
Ingevolge Koninklijke machtiging is de
heer C. C. G. Tanehette erkend en toege
laten als consulair agent van Frankrijk te
Groningen.
GENEESKUNDIGE DIENST LANDMACHT
Bü Kon. Besluit zijn de studenten in de
geneeskunde D. Penninga, R. Buisman, P. A.
M. Krijger en J. H. Buzager, allen van de
Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam; L.
C. Breebaart, W. A. Kaltofen en L. G. Boet
allen van de Rijksuniversiteit te Leiden, C.
H. van der Linden, van de Rijks universiteit
te Groningen, J. van den Hoorn, J J. G.
Te-nen. en J D Brenger allen van de Rijks-
Universiteit te Utrecht, toegelaten tot de
verbintenis om na het verkrijgen van -den
titel van arts, een benoeming aan te nemer,
tot offic-'er van gezondheid der tweede klasse
bij het personeel van den geneeskundigen
dienst der Kon. landmacht.
ANTWOORDEN VAN MINISTERS
BESTRIJDING VAN MOND-
EN KLAUWZEER.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid,
den heer Wel t k a tn p, betreffende de on
gelijke toepassing van de verordening op
hei vervoer der melk van aan mond- en
klauwzeer lijdende koeien, heeft de Minister
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw
geantwoord.
De Minister verklaart dat het hem be
kend is, dat niet alleen in de verrschillende
ambtsgebieden, van de inspecteurs, mow
ook zelfs binnen eenzelfde amb'sgehied de
vergunning van het vervoer van melk in
gevallen van mond- en klauwzeer niet
uniform wordt toegepast. Dat is toe te
schrijven aan hei feit, dat, alhoewel in de
bestrijding der ziekte een vaste lijn gevolgd
word', nochtans bij de toepassing van af
zonderlijke bestrijdingsmaatregelen reke
ning dient te worden gehouden met plaat
selijke omstandigheden en het verschil in
geaardheid van de smets'of. Bovendien kun
nen de voorschriften in de reglementen van
de zuivelfabrieken hun invloed doen gel
den.
De Minister is bereid te blijven hevorde
ren, dat onder gelijke oms'andigheden over
al dezelfde voorzorgsmaatregelen worden
genomen.
DE MINISTER
EN DE WERKLOOZENKASSEN
MTNISTEFIIEELE CIRCULAIRE.
De Minister van Arbeid heeft een circu
laire gezonden aan de besturen der werk
loozmkassen, waarin hii een uiteenzetting
geeft van de door de regeering vastgestelde
regeling in zake verlenging van den uit-
keeringsduur voor leden van werkloozcn-
kassen in bedrijfstakken, waarin crisis
werkloosheid heerscht.
De Minister wees er op, dat bes'uren van
werkloozenkassen, die hem een voors'el
doen toekomen tot verlenging van den uit-
keeringsduur. bij hun verzoek noeten vr>«
gen een raming der kosten, benevens e»n
opgave van het bedrag der middelen per
ultimo December 19.10. opdat kunne blij
ken, welke vermoedelijk de geldelijke ge
volgen zullen zijn.
Op hun verzoeken zal alleen dan gunstig
kunnen worden heschikt, indien hcnaalde-
lijk van een crisistoestand kan worden ge
sproken, terwijl aan de kashesturen mede
deeling z-al worden gedaan, zoodra. naar
het oordeel van den minister, ir 1011 voor
den betreffende bedrijfstak de crisis'oe-
stand als geëindigd moet worden he
schouwd. Ten slotte bericht de Minister,
dat gijn circulaire aan de besturen van alle
werkloozenkassen is gezonden ter kennis
neming, zoodat uit de toezending geenszins
kan worden afgelpid. dat haar inhoud voor
elke kas, aan welker bestuur zij is verzon
den, van toepassing zou worden geacht. Dat
zal worden heoordeeld. zoodra het in de
circulaire bedoelde verzoek is ingekomen.
INVALIDITEITS- EN OUDERDOMS-
VERZEKERING
BELGISCH-HOLLANDSCHE
WEDERKEERIGHEID
Te 's-Gravenhaee vonden besprekingen
plaats tusschen delegaties der Belgische en
Nederlandsche regeering inzake het be
trachten van wedcrkcerigheid hij de toepas
sing der in heide landen bestaande wetten
aangaande invaliditeits- en ouderdoms-
verzekering.
Naar wij vernamen heeft men eenstem
migheid bereikt omtrent het aan heide
regeeringen aan te bicden ontwerpverdrag.
DE NIEUWE LANDVOOGD
IS Dr. COLIJN AANGEZOCHT VOOR G.G?
Dezer dagen bracht de „Java-Bode" het
bericht dat Dr. Colijn eindelijk gezwicht
zou zijn voor de aandrang om Gouverneur-
Generaal van Oost-Indië te worden. Het
bericht zou natuurlijk heel goed juist kun
nen zijn; niet weinigen zullen aan hem ge
dacht hebben. En het „Handelsblad" kreeg
dan ook zijn zin, dat geen baar, d.w.z.
geen nieuweling (door een drukfout stind
er deze week baan) benoemd wordt. Dr.
Colijn k e n t Indië;
Maar we hebben niet veel vidutje in der
gelijke berichten. En slechts voor de aardig
heid citeeren we hier uit een interview
dat de redactie van de „Deli crt." dezer
dagen had met een zoon van Jen oud-mi
nister, den secretaris van de K.P.M. te Ba
tavia. De gelegenheid hiertoe werd gebo
den, doordat Colijn .Tr. naar de Oostkust
was gekomen om daar mevrouw Colijn,
zijn moeder, te ontmoeten die thans een
bezoek brengt aan een anderen zoon, die
hier in dc cultures werkzaam is dat be
zoek staat in verband met familie omstan
digheden.
Het is mijn meening, aldus de heer
Colijn, dat bij de bedoelde berichten in de
ners de wensch de vader van de gedachte
heeft gevormd. Ik spreek volkomen naar
waarheid, wanneer ik zeg, dat ik niets van
een dergelijke beslissing afweet.
Ik betwijfel dan ook de juistheid, hoewel
ik niet kan zeggen, dat zij voor honderd
procent is uitgesloten. Want mijn vader
was in deze aangelegenheden steeds zeer
gesloten, zelfs tegen zijn naaste familie
leden; ik kan u daar voorheelden van noe
men. In 1910 werd hij benoemd tot minis
ter van Oorlog en ik vernam het toen eerst
t-en anderen mij met het feit gelukwensch
ten. Het is erhter juist, en dat is ook al
betrekkelijk hekend, dat mijn vader eenige
malen het Gouverneur-Generaalschap is
aangehoden, maar hij heeft steeds gewei
gerd in de overtuiging, dat hij in Holland
het land hetere diensten kan bewijzen dan
als Gouverneur-Generaal.
Ook thans wordt er weer aandrang uitge
oefend, en het is zonder twijfel minister De
Graaff. die hiertoe ook pogingen heeft on
dernomen. Wel kan ik zegeen. dat mocht
die aandrang ook worden uitgeoefend door
de hoogste in den lande. H M. de Koningin,
dan wordt de zaak een consciëntie-kwestie,
zio goed als dat ook het geval was, toen
in 1922 mijn vader buiten de politiek
wensehte te blijven, maar hij zich desniette
min genoopt zag de portefeuille van Finan
ciën te aanvaarden.
De zaak is, dat ook in Gouvernements-
k. 'ngen over de mogelijkheid van de benoe
ming van Dr. Colijn druk wordt gesproken
Het gerucht is zelfs al gegaan, dat hij zich
bereid zou hebben verklaard de functie
voor slechts drie jaar te aanvaarden, maar
hij nader onderzoek bleek het ongegrond.
Onze zegsman verzekerde ons op zijn
woord, dat Dr. Colijn de kwestie in de
laatste brieven niet had aangeroerd (dat in
antwoord op een zeer indiscrete vraag on
zerzijds, waarvoor wij echter vooraf zonder
eenige reserve verlof hadden nntvangenV
O'k mevrouw Colijn heeft, nu zij kennis
kreeg van de berichten in de Indische bla
den, deze zonder meer canards genoemd.
Tenslotte legde onze zegsman nog de vol
gende verklaring af:
Mocht het zoo zijn, dat mijn vader voor
den aandrang is gezwicht, oordeelende, dat
anders het welzijn van het land gevaar
loopt, dan acht ik hem daarvoor nog vol
doende krachti"-. al zou het ook moeten zijn
dat hij niet in Buitenzorg doch in Tjipanas
ging wonen, werkende van den vroegen
morgen tot den laten avond, zonder recen
ties en uiter'nk vertoon. Maar zoolang ik
eeen brief of telpgram van mijn vader zpII
heb eezien. kan ik niet gelnoven. dat hij
een dergelijk besluit genomen zou hebben.
GENEEFSCHE
HANDELSOVEREENKOMST
SCHERPE AFKEURING VAN
REGEERINGSBELEID
In het Voorloopig Verslag der Eerste
Kamer betreffende het ontwerp van wet tot
goedkeuring van de handelsovereenkomst
van Genève wordt hulde gebracht aan den
heer Colijn, van wiens onvermoeiden ar
beid althans het resultaat is geweest, dat
de onderhandelingen te Genève tot het
sluiten der handelsovereenkomst van 21
Maart 1910 hebben geleid. Vrijwel onver
deeld echter was de afkeuring van het be
leid der Regeering met betrekking tot dit
wetsontwerp.
Zeer vele leden echter uitten er hun ont
stemming over, dat deze zaak zoo laat ter
behandeling bij de Tweede Kamer is in
gediend.
In dit verband werd er op gewezen, dat
de minister van Buitenlandsche Zaken een
gedetailleerd antwoord op de vragen hem
in de Tweede Kamer door de heeren Boon,
Vliegen en Schokking dienaangaande ge
steld, heeft ontweken. Alsnog werd op zulk
een gedetailleerd antwoord aangedrongen.
Ook werd gevraagd of bekrachtiging door
Nederland na 25 Januari j.l. (den oor-
spronkelijken termijn voor ratificatie) in
derdaad nog juridische gevolgen kan heb
ben.
Wat de conventie zelve aangaat, zoo was
men algemeen van oordeel dat deze een
stap in de goede richting beteekent. Ten
aanzien van Nederland in het hijzonder
werd opgemerkt, dat de conventie geen
ernstige bezwaren biedt wegens de geringe
consequenties, eraan verbonden.
Toch zou men het. in het algemeen af
keuren, indien de Regeering te veel zou
voortgaan met mede te werken aan de tot
standkoming van tractaten tusschen Staten,
die alle het vrijhandelsstelsel welgezind
zijn. Dergelijke tractaten toch houden
meestal onderlinge afspraken in om niet
tot verhoogine van invoerrechten over te
gaan. Daarvan -nu zullen ten gevolge
van de nieesthegiinstieingselnusiile ook
die Staten, dip het protect:e-systecm hul
digen. profijt trekken. Onvermijdelijk zal
deze eenzijdige hpoordeeline hen slechts
kunnen sterken in de handhaving hunner
baatzuchtige handelspolitiek.
ONZE MINISTERS
MINISTER DECKERS TE NAPELS
Bij het Departement van Defensie is be
richt ontvangen, dat Ilr. Ms. torpedojager
Witte de With met minister Deckers, aan
boord, te Napels is aangekomen.
POOLSCH-NEDERLANDSCH
ARBITRAGE-VERDRAG
DE RATIFICATIE
Te Warschau heeft dezer dagen de uit
wisseling plaats gevonden van de ratificatie
van het Poolsch-Nederlandsch Arbitrage
verdrag.
HET BRASEMERMEER WORDT
NIET GEDEMPT
GEDEP. STATEN WEIGEREN
TOESTEMMING.
Gedep. S'aten van Zuid-Holland hebben
het verzoek der gemeente Haarlem tot het
oprichten van bewaarplaatsen voor vuilnis
en bagger in de gemeente Rijnzaterwoude
afgewezen, op grnndpn dat de vele bezwa
ren die zijn ingebracht, welke voor zoo
veel deze geacht moeten worden onder de
Hinderwet te vallen ontleend zijn aan
vrees voor schade aan bedrijven en aan de
gezondheid en voor hinder door stankver-
sproidïng.
Uit het door het S'nats'oezicht op de
Volksgezondheid ingesteld onderzoek is ko
men vast te s'aan, dat de oprich'ing van
het bedrijf waarv«or de ver .unning ge
vraagd wordt, inderdaad ernstige water-en
luch'verontreiniging met al de daaraan
verbonden gevaren en hinder zal veroorza
ken, welke gevolgen door hot stellen van
voorwaarden voor meerhedoeld bedrijf niet
kunnen worden ondervangen.
STEUNREGELING WERKLOOZEN
DE CIRCULAIRE VAN DEN MINISTER.
In het Februari nummer van het maand
blad voor Gemeente-administratie van den
uitgever N.Samson.te Alfen. zijn de voor-
naamste-hepalingen opgenomen van de nieu
we regeling, welke de Minister van Bin
nenlandsche Zaken vaststelde inzake steun-
verieening aan crisis-werklnozen.
In de pers, o.g. in de Gelderlander,
lazen we, dat verschillende gemeentebestu
ren tevergeefs uitzien naar de nieuwe re
geling.
Men schijnt het na de uitvoerige mede-
deelingen in de pers. aan het Departement
niet noodig te hebben geacht om de circu
laire aan alle gemeenten toe te zenden; om
dat alle gemeenten er tóch geen gebruik
van zullen maken.
Zfi, die wel een regeling wenschen, zul
len daarom goed doen een circulaire aan te
vragen, welke gaarne wordt toegezonden.
2—
PROVINCIALE ALMANAK
UITGAVE VAN N. SAMSON
TE ALFEN a. d. RIJN
Een welkome gids op menig terrein is
elk jaar weer de keurig gebonden Provin
ciale Almanak, hierboven genoemd, voorna
melijk ten dienste van gemeente-, water-
schaps-, polder- en andere besturen uit of-
ficeele bronnen voor de provincie Zuid-
IIolland, samengesteld door A. Kames, ref.
prov. gr., met medewerking van H. A. Ro-
mcijn, J. G. M. van Beckering en H. Brons,
comm. a. d. griffie.
Het nieuwe in de jaargang 1931 is. dat
thans zijn opgenomen de aan iedere gemeen
te toekomende uitkcering terwijl de opga
ven betreffende den belastingdruk zijn uit
gebreid.
De gegevens met betrekking tot de geld
leeningen der gemeenten zijn zoodanig, dat
zij op eenvoudiger wijze dan voorheen een
vergelijking tusschen de verschillende ge
meenten mogelijk maken.
Als steeds zijn vermeld de plaats van
vestiging, de uren van openstelling en de
telefonische, aansluiting van de secretarie
en hot giro-nummer van den ontvanger of
van de gemeente.
De Utrechtsche editie is samenge
steld onder toezicht van Mr. G. J. van De
venter, referendaris ter griffie.
Onder „Personalia" is hierin van het af
getreden oudste lid van gedeputeerde staten,
den heer H. van Andel een welgelijkend
portret opgenomen, met een bijschrift van
den commissaris der Koningin. Van den
vroegeren burgemeester van Maarssen, wij
len den beer S. I. Cambier van Nooten, is er
een In Memnrinm van rijn opvolger, den
heer M. H. Eggink,
BEGRAFENIS H. VAS DIAS
ZEER VEEL BELANGSTELLING.
Gisteren werd op de Por'ugeesch Israëli
lische Bpgraafphats te 's-Gravenhage ter
aarde hesteld het stoffelijk overschot van
den zoo plotseling overdeden heer N. Vas
Dias, in leven diV>c'eur van het Ned. Corr
Bureau voo.- Dagbl. te Den Haag.
Vele vrienden en collega's van den om
slnpene hadden zich op de begraafplaats
verzameld, benevens vele persoonlijkheden
ui' de hofkring.
Nadat in het Reinigingshuis op de be
granfplaats de Godsdienstige plechtigheden
waren verricht, werd de kist met het s'of
feliik overschot grafwaarts gedragen.
Als eerste spreker trad naar voren Mr
Joh. J. Bel in fan te, die zijn veeljarigen
vriend en medewerker dankbaar herdacht
Vervolgens spraken de heeren D. II a n s,
namens de Npd. Journalis'en en M. S. V a s
Dias, directeur van het Amsterdamse!)
persbureau.
De heer H. J. v. d. P o 1 dankte namens
de familie voor de belangstelling.
DE INDIE-POSTVLUCHTEN
Het tiende postvliegtuig kwam gistermid
dag half viif na pen tocht via Calcu'ta en
Akvnh, te Bangkok aan. Vanmorgen is het
uit Bangkok vertrokken en te Medan geland.
TALMARUSTOORD
OPENING DERDE TEHUIS
TE VEENWOUDEN.
Gistermiddag om twee uur heeft de offi-
cieele opening van de derde stichting van
de Chr. Vereeniging tot verzorging \an
Ouden van Dagen „Het Talmaliuis" te Veen-
wouden plaats gehad.
De voorzitter, de heer Joh. Land, ging
voor in gebed, waarna hij een openingsrede
uitsprak. Wanneer men jong is, aldus Spr.,
ziet men uit naar het oogenblik, dat men
ook onder de ouderen mag beliooren. Oud
worden, dat wil de mcnsch gaarne. En
tochdikwijls zijn de moeilijkheden en
de gebreken van den ouderdom zoovele
Daarvan kin wijlen Minister Talma zoo
«preken, wanneer hij dacht aan den oude
van dagen, die ook nog was arm, wanneer
hij dacht aan de oude van dagen, die ner
gens kon vinden een rustig, veilig plekje,
waar hij de laatste levensjaren kon door
brengen in vrede en ongestoord; wanneer
hij dacht aan hel minder welgestelde ouder
paar, dat vele kinderen groot bracht, maar
waarvan gold het versje van Jansen, dat
het ouderpaar eer die kinderen groot brengt,
dan dat die kinderen hem koesteren in hun
schoot. Talma, de minister der sociale ver
zekering, hij kende de bezwaren ook van
den ouderdom en heeft zich gegeven om door
de sociale verzekeringswetgeving het moge
lijk te maken, dat de levensavond van tal
loos vele ouden van dagen werd verhelderd,
doordat zij ook in de dagen van den ouder
dom genieten kunnen van het werk hun
ner handen, van het loon voor vroeger ver
richte arbeid.
Aan de opbeuring van hen, die door kom
mer en verdriet gehukt gingen, aan de ver
heffing van den kleinen man, hing de liefde
van Talma's hart, die liefde deed hem zich
onvoorwaardelijk geven, om de zaak der
maatschappelijk verdrukten te dienen. Tal-
marustoord, Talmahoe\e, Talmahuis, zij
doen ons denken aan wat wijlen Minister
Talma deed voor den oude van dagen, maar
meer nog, de naam Talma spreekt ons ook
en vooral van den geest, die Talma
bezielde; herinnert ons voorts aan onze roe
ping, om ons te geven aan onzen naaste om
Christus' wil. De solidariteit, saamhoorig-
heid van ons geslacht werd door Talma
diep gevoeld. Het was hem een eere om zijn
naaste te dienen om Christus wil.
Voor de derde maal valt ons het voor
recht te beurt een rustoord te openen en
daaraan de naam van Talma te verbinden.
Was hel op 30 Augustus 192S -net eenigen
schroom, dat wij onzen arbeid als Vereen,
aanvingen, we meenden in hooger kracht de
arbeid te mogen, ja te moeten beginnen en
zijn in onze verwachtingen niet teleurgo
steld.
Snellor dan we hadden kunnen denken i»
de omvang van ons werk toegenomen, het
was een wonder in onze oogen, toen op 19
September 1929 onze Talmahoeve werd in
gebruik genomen. En nu anderhalf jaar la
ter, nu is het aantal verzorgden tot de ne
gentig geklommen en nog komen voortdu
rend aanvragen om nadere inlichtingen voor
opnamen in, zoodat ten derde male een rust
oord in gereedheid is gebracht. Aan allen
die aan onzen arbeid deelnamen, mag ik
zeker van deze plaats een woord van dank
brengen voor de aangename wijze waarop
die arbeid tot een goed einde kon worden
gebracht. Mijn bede is, dat ook in dit derde
rustoord menige oude van dag>.n vinde een
recht gezellig, gelukkig tehuis en dat ook
in deze derde stichting gevonden moge wor
den de Christelijke liefde; dan zal het u.
ouden van dagen, eene eere zijn, dat de een
den ander tot hulp mag zijn hij het klim
men der jaren, dan zal ook nog menig oude
van dagen hier rust vinden naar lichaam en
ziel. Zij er een hechte band tusschen de
ouderen onderling, maar o->k tusschen be
stuur en personeel, aan het rustoord ver
bonden.
Met de bede dat God onze rustoorden zege
ne en ons alle sterke tot de taak waartoe
wij geroenen zijn en den wensch dat door u
allen ook onze rustoorden en onze arbeid
worde gedragen op de vleugelen des geheds
eindig ik dit openingswoord en verklaar
Tnlma-huis voor geopend.
Namens het gemeentebestuur van Dantu
madeel, de gemeente waarin alle drie stich
tingen gelegen zijn, voerde hierop de burge
meester, de heer T. N a u t a, het woord,
waarna nog verschillende toespraken volg
den. Een der verpleegden, de heer F a h e r.
droeg daarop een door hem zelf vervaardigd
gedicht voor. terwijl een andere verpleegde,
de heer H. Gras, namens de verpleegden
hulde bracht aan het bestuur voor de hun
betoonde zorg.
Nadat Ds. H. Gruppen den voorzitter
dank gebracht had voor zijn arbeid ten bate
der vereen, verricht, werd met gezang en
gebed geëindigd.
Daarna werd een thee aangehoden en
maakten de aanwezigen een wandeling door
het gebouw. Schriftelijke gelukwenschen
kwamen in van den heer Commissaris der
Koningin in deze provincie, Mr. P. A. V
baron van Harinxma thoe Slooten; van Dr.
H. Colijn en de familie Talma.
AMSTERDAM
CRISISMAATREGELEN
Een van de meest sympathieke maatre
gelen die in deze dagen worden genomen
is zeker wel deze, dat de werkgever, die
verplicht is tot ontslag over te gaan. aan
zijn personeel oen zeker wachtgeld toestaat.
Sedert 1926 heeft de Gemeente dergelijke
regelingen mee gesteund door er voor 25
in deel te nemen, wanneer ook het Rijk een
dergelijke medewerking toezegde. Heel druk
is nimmer van dit instituut gebruik ge
maakt. Sedert 1920 heeft de Gemeente aan
geen enkele wachtgeldregeling meer deel
behoeven te nemen.
Nu heeft de N.V» Werkspoor, weder een
wachtgeldregeling ingevoerd voor hen, die
minder dan 40 uur werken op de hasis van
f3.30 per dag. Het Rijk is bereid 25 pCt
subsidie te geven en B. en W. stellen voor
een geliike houding aan te nemen.
Voor 1930 wordt dan op een uitgaaf van
f 1500 gerekend terwijl men voor 1931 uiler
aard slechts een schatting kan geven. Men
denkt met een bedrag van f25.000 voorloo
pig te kunnen volstaan.
Voornaamste Nieuws.
BINNENLAND
Iblc. I)
Gistel-middag is te Veenwouden de derde
stichting van de Chr. Vereen, tot verzorging
van Ouden van Dagen „Het Talmahuis-' ge
opend.
Ministerieele circulaire inzake de werk
loozenkassen.
Verschenen is het Voorloopig Verslag der
Eerste Kamer inzake het we sontwerp tot
goedkeuring der handelsovereenkomst van
Genève.
Geen demping van de Brasemer-meer.
Blz. 3
Financieel Weekoverzicht
De liquidatie der beetwortelsuikerfabriek
Zevenbergen gaat niet door.
Blz. 9.
De ontzette schipbrug bik Arnhem.
De Maas blijft wassen.
(Blz. 5)
De Eerste Kamer heeft behandeld de her
ziening van de Gemeentewet.
Benoemd tot hoogleeraar te Groninger!
Dr. H. M. de Burlet, te Utrecht
Omzendbrief van de Vereen. Kerkopbouvf
in de N'ed. Herv. Kerk.
BUITENLAND
(blz. 2.1
Onüwapeningsdebat in het Engelscb*
Hoogerhuis.
Bethlen over zijn bezoek aan Weenen.
Aanval' van de Conservatieven op de
Labour-regeering; een motie van wantrou
wen.
Het meeningsverschil tusschen Baldwin en
Churchill.
Mijnrampen in Engeland en de Ver. Staten
Het lawine-ongeluk in de Italiaansche Al
pen; een ingesloten Alpenjagerstroep ont
snapt door een ondergrondsch kanaal.
Poolsche verklaring over de tuchtigings
actie in Oost-Galicië.
jmBDw Stof en microhen besluipen Uw
HV keel op dit moment. Vlug. neem
Wyberi I Wybert bescherm! er»
BMK desinfecteert
De N.V. heeft de wachtgeldregeling toe
gezegd voor drie maanden, wat niet wil zeg
gen. dat ze eventueel niet zal worden ver
lengd.
Het is te hopen dat, indien de toestanden
zich niet wijzigen, andere werkgevers het
hier gegeven voorbeeld zullen volgen. AL
te veel is het risico van de werkloosheid
afgewenteld op de werkloozenkassen en do
Overheid.
Wat de voorgestelde regeling betreft, moet
worden opgemerkt, dat ze ons te zeer uni
form lijkt en er blijkbaar geen verschil
wordt gemaakt tusschen groote en kleino
gezinnen. De groote gezinnen kunnen in
Amsterdam bij de bestaande crisisregeling
in den regel een hooger bedrag ontvangen
en dit lijkt ons niet geheel juist. Misschien
is nog wel eenige wijziging mogelijk.
ROTTERDAM
GEMEENTERAAD
'T WAS NIKS GEDAAN.
Een overzicht? Er valt niets te overzicht
ten. Begrijpt u wat Eva Bouheur cn Emile
Zola te maken gehad hebb°n met de g06-
warmwatervoorziening, waartoe de Rotter-
domsche raad gisteren besloteri heeft? Wij
niet en toch bracht wethouder De Zeeuw
een en ander met elkaar in verband. Maar
wij hebben noojt gehoord, Jat genoemle
voorouders van den wethouder reeds een
warmwatervoorziening hadden.
Wel begrepen we, dat de raad met alge-
meene stemmen besloot om het Radio-voor
stel tot een volgende vergadering aan te
houden, want Mr. Dutilh is fel tegen deze
distributie en overmits hij verkouden,
heesch en schor ie, kon hij gisteren het
woord niet voeren. Nu vinden B. en W. hes
altijd heel prettig, dat een voorstel van hun
college fel bestreden wordt; des te heerlij
ker is de overwinning, en daarom hadden
zij (Fgen uitstel ook geen bezwaar.
Wij ook niet, en hoewel het ongewoon
vroeg was, gingen we zonder gewetens
wroeging naar huis. Als de heeren niet pia-
ten willen, behoeven wij niet te 6chiijv--n.
Zóó heer. z o knecht; heeft men oudtijds
gezegd. En met recht!
Uit de Antirev. Partij.
A. R. KIESVEREENIGING TE AALTEN
De A. R. Kiesvereen. te Aalten (Dorp)
vergaderde Dinsdagavond in het grbouw
„Patrimonium", onder leiding van den neer
J. v. Manen. Na het afdoen van enkele
huishoudelijke zaken leidde de voorzitter een
onderwerp in over de beteekenif: van de Prov.
Staten verkiezingen. Aan de hard van do
hem door het Kuyperhuis verstrekte gegevens
toonde spr. aan dat een verlies van stem
men in de provincie Gelderland een ver
zwakking van de A. R. Eerst.' Kamerfractie
ten gevolge zal hebben. Het komt er du.; op
aan alle stemmen ter stembus to brongNi.
Besloten werd voorts om m« t de gern-r
raadsleden een prnatavond te organis-cren#
over de geveerde gemeentepolitiek.
