ZATERDAG 24 JANUARI 1931 DERDE BLAD PAG. 10 ECONOMIE EN FINANCIEN I.V. HANDELS- EN LANDBQUWBANK TOESTAND UITERST PRECAIR HET AA1TDEELENKAPITAAL VERLOREN Voor crediteuren hoogstens 2 5 a 3 0 beschikbaar VERGADERING DER AANDEELHOUDERS In een der zalen van den Dierentuin te 's-Gravenhage werd gistermiddag de alge- meene vergadering van aanueeinouders ucr N. V. Hanuels- en Landbouwbank gehouden. De vergadering stond onder leiding van Mr. C Maris to Lnreolit, commissaris der ven nootschap, in verhand met den minder gun- stigen gezondheidstjostajid van den presi dent-commissaris en den vice-president. Do voorzitter opende de vergadering en constateerde dat deze wettig is injeenge roepen. Het accountantsrapport is nog niet verschenen, maar commissarissen oordeeie-a dat de aandeelhouders reent hebben te we ten hoe de zaken staan. De notulen van deze vergadering zullen worden gehouden door Mr. F. J. Zijl, lid der wat. directie. Mr. L. Lindeboom, advocaat der bank, deed daarop eenige mededeelingcn, waaraan ■we liet volgende ontleenen: De débacle. Op 18 Nov. j.l. bereikte commissarissen het ontstellend bericht, dat de directeur der ven nootschap zich den vorigen avond bij ae Justitie had aangemeld terzake van verschil Jende verduisteringen en dat hij in verband daarmede in voorioopige bewaring was ge steld. Commissarissen zijn denzeifden dag nog in spoedvergadering bijeengekomen om zich te beraden over de vraag, wat in de ge geven omstandigheden moest worden ge daan. Deze omstandigheden waren buiten gewoon zorgwekkend, omdat in de week van 9—16 Nov. 1930 verschillende bijkantoren der bank wegens gebrek aan liquide midde len genoodzaakt waren geweest de betalin gen te staken. In hun vergadering van 18 Nov. hebben commissarissen besloten de heer J. W. M. als directeur te schorsen, waarop deze ont slag aanvroeg. Op denzelfden dag werden roet de waarneming der directie belast de hcereu G. van Genderen, procuratiehouder bij het hoofdkantoor der bank, D. J. de Jong procuratiehouder-directeur bij het bijkan toor te Den Haag, en Mr. F. J. Zijl, procura tiehouder bij het hoofdkantoor. Verder heb ben commissarissen aan Mr. L. Lindeboom te Den Haag opgedragen surseance betaling aan te vragen, zoowel voor de stichting „De Spaarbank van de H .en L. bank" als voor de N. V. H. en L. bank. Deze surccance-aan- vragen hadden mede ten doel te voornomen, dat plotseling het faillissement zou worden uitgesproken van de bank en de spaarbank. Uovendien zou in den tijd, die noodzakelij kerwijs moest verloopen tusschen de voor ioopige beschikking van de rechtbank, waar bij bewindvoerders werden benoemd, en de vergadering waarin over het definitief ver tecnen zou worden gestemd, een onderzoek kunnen worden ingesteld naar den finan cieelen toestand van de bank, teneinde na tc gaan welk bedrag van het aandelenkapi taal verloren zou zijn, alsmede of de bank in de toekomst in staat zou zijn, haar ver plichtingen na te komen en haar bedrijf verder voort te zetten. Een onderzoek naar den toestand. In verband hiermede werd besloten aan het accountantskantoor Van Dien, v. ITden en Co. opdracht te geven een onderzoek in te stellen naar den financieelen toestand van de bank. Dit onderzoek Is onmiddetlifk aangevangen. Nadat de benoodigde gege vens voor het indienen van surceance-aan- vragen waren verzameld, zijn deze verzoe ken met spoed ingediend onder overlegging van een voorloopigen staat van haten en schulden. Feeds was bij de rechtbank te Den Haag aanhangig een faillissements aanvrage van de H. en L. bank en een van de spaarbank. De behandeling van deze aRn vragen werd door de indiening der surcean- cêverzoeken geschorst, terwijl de rechtbank voorioopige bewindvoerders benoemde. 21 Fehr. a.s. zal daarover een beslissing val len. Commissarissen hebben gemeend in de zen tijd een vergadering van aandeelhouders te moeten uitschrijven teneinde hen in te lichten over den huldigen toestand en eeni ge voorstellen te doen omtrent voorzienin gen die in de gegeven omstandigheden nood zakelijk worden geacht Commissarissen mogen niet verhelen dat reeds thans gebleken Is uit de voorioopige resultaten van het accountantsonderzoek, dat de finantieele toestand der bank uiterst précair is, daar niet alleen het geheelo aan deelenkapitaal weg is maar ook een belang rijk deel van de door derden aan de bank toevertrouwde gelden verloren is. Het be drijf der vennootschap zal dan ook niet ver der kunnen worden voortgezet en ln ver band hiermede wordt een voorstel gedaan om over te gaan tot liquidatie. Het bedraljf staat practisch stil. Van den dag waarop besloten is tot het aanvragen van surcoance van betaling, heeft practiscn hot bedrijf al stil gestaan, wegens liet gebrek aan middelen Kon de vennoot schap geen zaken meer doen en zijn geen o« talingen meer geschied. Het personeel der bank iieelt sinds dien tijd meegewerkt aan liet samenstellen van een overzicht van de baten en lasten der onderneming, terwijl daarnaast allerlei zaken algedaan moesten worden welke verband hielden met het stopzetten van het bedrijf. Do naam der ven nootschap heeft zeer ernstig geleden door het feit, dat de directeur zich aan verschil lende verduisteringen heeft schuldig ge maakt. Het. bekend worden dezer verduiste ringen hoeft commissarissen en vele ande ren met hen pijnlijk getroffen. Bovendien it. ook gebleken dat de directeur commissi» rissen on den raad van toezicht dikwijls op onjuiste wijze heeft voorgelicht Tengevolge hiervan hadden commissarissen een ver keerd beeld gekregen van den toestand der bank. Het beeld dat de laatste jaarverslagen van dezen toestand geven is gebleken zeer onzuiver te zijn geweest Achteraf is duide lijk geworden dat tal van credieten zijn ver leend aan niet credietwaardige personen. Op deze credieten zullen verliezen worden geleden. Verder lijdt ''e bank een belangrijk nadeel door de om .elmatigheden die ge pleegd zijn. Het accountantsrapport kan uiteraard pas de juiste cijfers der verliezen geven. Dit is nog niet geheel gereed, zoodat hieromtrent moeilijk nadere modedoelingen kunnen worden gedaan. Wel kan worden verklaard, op grond van de jongste inlichtingen welke zijn verstrekt dat er voor crediteuren der bank vermoede lijk slechts een uitkeering van 25 30 pet beschikbaar zal zijn. Deze cijfers zullen nog dalen, indien zou worden aangenomen, dat naast de spaarbank ook de individueel* spaarders een vordering op de bank kunnen doen gelden. De verdediging der commissarissen. 't Zal niet noodig zijn op te merken, dat commissarissen zeer diep betreuren den de- plorabelen toestand waarin de bank ver keert Hadden zij in den loop der jaren conigszins geweten wat hun nu tenslotte be kend Is geworden, dan had hun houaing ze- kor geheel anders moeten zijn geweest. Com missarisseri hebben hoofd voor hoofd ge tracht hun taak op do juiste wijze te vervui len overeenkomstig de regelen der statuten Zij wnren ter goeder trouw overtuigd dat de cijfers welke in de jaarverslagen werden ge publiceerd, den financieelen toestand juist weergaven. Achteraf blijkt dat het vertrou wen in den directeur geheel misplaatst is geweest en dat diens leiding ook in be kwaamheid tekort schoot. Geleerd door de ervaring der laatste maanden erkennen commissarissen, dat de bevoegdheden welke in de vennootschap aan een directeur wa ren toegekend, te groot zijn geweest en dat het toezicht, wat geheel naar de voorschrif ten der statuten is uitgeoefend, onvoldoende was om afdoende waarborg geven, dat het beheer op de juiste wijze werd gevoerd. Al brengt deze erkenning geen verandering in den toestand, is het commissarissen, van wie eenigen vanaf de oprichting de zaak mede hebben geleid, een behoefte, aan deze meening uiting te geven De voorzitter deelde mede dat aanwe zig waren 365 aandeelen, waarvan 21 vol machten, zoodat deze vergadering geen bin dende besluiten nemen kan. Binnen vier wekfen moet dus weer een vergadering wor den gehouden. De heer H e i n e r, van Meerkerk, betreur de dan gang van zaken, waardoor het vei trouwen in bepaalde mensclien zeer is ge schokt Spr. becritiseert dat men geen reke ning heeft gehouden met de mogelijkheid, dat niet voldoende kapitaal ter vergadering vertegenwoordigt zou zijn. Spr. keurde ook af, onder verwijzing naar zijn crltlek op vo rige vergaderingen, den gang van zaken. Mr. Lindeboom beantwoordde deze op merkingen. De hoofdfout van de balans is, dat de afschrijvingen, die volgens goed koop mansschap moesten plaats hebben, niet tot stand kwamen. Felle crltlek. Burgemeester Slob, van Meerkerk, wilde niet zwijgen, hoewel veel praten niet helpt Spr. is diep teleurgesteld, niet alleen in den directeur, maar ook in de commissarissen. (Instemming). Waarvoor hebben zij aan de bestuurstafel gezeten? En waarom namen zij geen accountant in den arm? De raad van toezicht en de gedelegeerde commissa ris hebben slecht op hun zaken gepast. Over het optreden van Mr. Lindeboom in een ver gadering te Gorinchem voor 14 dagen, is spr ook niei te spreken. Wat znl de opbrengst zijn als straks do 10 millioen credieten kunnen zijn? Mr. Lindeboom antwoordde dat niet 10, maar 5 millioen credieten uitstaan. Spr. hecit het accountantsrapport n,g niet ge zien e.n kan dus daarover nog geen meuo- deeiingen doen. Wat de vergauenng te Gor- cuni betreft, waar spr. niet is genoodigd, maar hij toegang verzocht wijl hij daarop prijs stelde, daar heeft spr. gozegü, dat wijJ de meeningen terzake verueeld zijn, de spaarders tenslotte zelf moeten weten, wat zij doen, omdat het hier een tegenstelling van belangen betreiL Hoofdzaak is, dat d e bank uitstel van betaling krijgt, niet de spaa rban k Notaris Knook, van Apeldoorn, wilde de verantwoordelijkheid van aen raad van toe zicht cn van commissarissen niet uitgescha keld zien. Zij hebben de jaarverslagen onder Leokend, dus dragen mede-verantwoordelijk heid. Het wil er bij spr. niet in. dat de com missarissen niet zouden hebben geweten hoe de toestand was, in de eerste helft van 1930, toen 4 Juli 1930 het jaarverslag over 1929 werd goedgekeurd. Spr. kan zich niet voor stellen dat do commissarissen, die in de goede jaren de tantièmes opstreken, zich nu voorstellen als do vermoorde onnoozelheklt Waren zij ziende blind en hoorende doof? Hoe kwamen zij er toe de directeur van het Groningsche bijkantoor te benoemen? Heb ben de directeuren der bijkantoren de 20 aandeelen elk gestort? Spr. stelt de leden van den raad van toezicht en het collegb van commissarissen in staat, van ernstige nalatigheid en grof verzuim, waarvoor zij de verantwoordelijkheid hebben te dragen (Instemming). Mr. Lindeboom kan niet veel zeggen, nu hij geen accountantsrapport heeft. De leden van de door den heer Kno »k genoem de colleges zijn eveneens bedrogen en hun tantièmes warén belachelijk laag. De heer Knook stelt de zaak wel wat erg simplistisch De directeuren der bijkantoren waren pro curatiehouders. Een grondig onderzoek gevraagd. De heer Mortier, van Gorinchem. deeldo mede, dat hem slechts een paar aan vragen op credieten hebben bereikt, ln spr tijd kan op de door de bank verleende ere dieten geen schade geleden zijn. Het verlee- nen van credieten rust op aandeelhouder». Mr. V o s. van Appingedam. oordeelde aai de brandende kwestie waarom het hier gaat is of de raad van toezicht en 't college van commissarissen aansprakelijk zijn. Hot wil spr. voorkomen dat de vergadering recht hoeft op meer licht van de bestuurstafel. In derdaad moet wie beschuldigt feiten kun nen stellen. Het zal, meent spr., commissa rissen aangenaam zijn als er een onderzoek naar de feiten komt en spr. drong er dan ook op aan dat dit alsnog geschieden zal, op wnt voor wijze dan ook. (Instemming Mr Lindeboom merkte op dat het ac countantsrapport volgende week verschijnen zal en niet geheim zal worden gehouden. De bewindvoerders of de e.v. curator zuilen aan deze zaak ongetwijfeld aandacht schen ken Mr. Vos wilde een onderzoek ook van do zijde der aandeelhouders. Mr. Lindeboom merkte op, dat er geen bewaar is tegen wat Mr. Vos wil. Maar ue bewindvoerders spreken in de beschikbaar stelling van de boeken ook een woordje De voorzitter zegde toe, het. verzoek der vergadering aan de bewindvoerders te zullen overbrengen. Burgemeester C r e z e evan De Lier, vroeg nadere inlichtingen over het pensioen van mevr. de wed. Fernhout. Mr. L. van Andel, van MiddetDurg, die destijds president-commissaris was, gaf die. Voor mevr. Fernhout treedt thans eveneens een jurist op. De rechterlijke maent zal zich echter eerst over de preferentie van dit pen sioen moeten uitspreken. Hierna kwamen de voorstellen aan de or de. waarover in de volgende vergadering een definitief besluit kan worden genomen. Wat er nu wordt voorgesteld. Deze voorstellen luiden: 1. De heer J. W. Mekking op zijn verzoek te ontslaan als directeur met ingang van 18 Nov. j.l., uiteraard zonder decharge, zoodal zijn verplichting om rekening en verant woording onverkort in stand blijft 2. Commissarissen stpilen voor in te trek ken de besluiten van 27 Mei 1929 en 4 Juni 1930 tot bijschrijving van telkens 10 pet op de aandeelen, zulks met terugwerkende kracht resp. tot 27 Mei 1929 en 4 Juni 1930 en alsnog het bedrag der winst over het jaar 1928 groot f 132.875 en der winst over het jaar 1920 eveneens groot f 132.875, dat voor bijschrijving op aandeelen was bestemd, te bestemmen voor reserveering en wel daar van 10 pet af te zonderen ten bate van het reservefonds en 90 pet. te bestemmen tot een reserve voor dubieuse directeuren. 3. In verband met den financieelen toe stand der vennootschap stellen commissaris sen voor over te gaan tot liquidatie. 4. Commissarissen stellen in verband hier mede voor de H.Il. G. van Genderen, D. J. de Jong en Mr. F. J. Zijl, die thans de w.n. directie vormen, tc verzoeken zich met de liquidatie tc willen belasten tot 21 Febr. a.s. Voorts verzoeken commissarissen machti ging, om indieu surceance van betaling wordt erieend, na 21 Febr. in overleg met bewind .oerders over te gaan tot benoeming van een of meer liquidateuren en tot hot treffen van zoodanige maatregelen, welke verder door den toestand van liquidatie worden vereischt. Deze voorstellen ontmoetten ln de verga dering geen verzet. Sluiting. Na lezing der notulen en rondvraag werd do drukbezochte vergadering gesloten. In een vergadering van enkel aandeelhou ders, die daarna onder leiding van Mr. Vos gehouden werd, werd een commissie be noemd die een voorloopig onderzoek zal in stellen naar de gestie van commissarissen. Tot leden dezer commissie koos de vergade ring de heoren Mr. A. T. Vos, te Appinge dam; Notaris C. Knook, to Apeldoorn; en Corn. Visser, accountant te Den Haag. BINNENLAND DISCONTQVERLAGING TE AMSTERDAM. Van 3 op 2Va pCt, Met ingang van heden heeft de directie van de Nederlandsche Bank N. V. de rente stand als volgt verlaagd: Het wisseldiscon to werd van 3 op 23/fe pet, gebracht, het promessendisconto van 3V& op 3 pet., belee ning van effecten van 3y2 op 3 pet, belee ning van gjeueren van 3Vfe op 3 pet. en voorschotten in rekening-courant van 3% op 3 pet. In navolging van New-York en Parijs is dus thans ook Nederland tot discontover laging overgegaan. Na de jaarwisseling wer den vrij algemeen de disconto-niveaux ver laagd (Parijs, Zwitserland, Britsch-Indlë) cn het was te verwachten, dat thans ook de Nederlandsche Bank zou volgen. In het afgeloopen jaar is de rentedaling wel zeer sterk geweest, hetwe/k onderstaand staatje duidelijk demonstreert: 23 Maart 1929 5% 31 October 1929 5 15 November 1929 4 15 Januari 1930 4 7 Maart 1930 3% 25 Maart 1930 3 24 Januari 1931 2% Er bestond reeds langen tijd een groot verschil tusschen den officieelen en parti culieren rentestand. Zooals bekend, is het op de geldmarkt nog steeds zeer ruim en het particuliere disconto laag. Ongetwijfeld is de bedoeling van deze verlaging dan ook geweest het verschil tusschen de officieele cn de particuliere rentestand te verminde ren. Do laatste weekstaat van de Nederland sche Bank geeft een duidelijk beeld van de ruime positie onzer geldmarkt, en deze vormde dan ook niet de minste belemme ring voor een discontoverlaging. Daar komt nog bij, dat sinds de vorige discontoverla ging de pasitie van onze circulatiebank aan merkelijk is versterkt. Weliswaar nam de goudvoorraad met bijna f 6 millioen af, doch de buitenlandsche wisselportefeuille steeg met f 44.000.000, terwijl diverse reke ningen een avans wisten te boeken van f 14.000.000. Alleen weer dus op een voort gaande verlaging. Evenwel, de beteekcnls van deze verla ging is gering. Ze is een weerspiegeling van de depressie, die momenteel heersoht en daarom is er noch voor de beurs, noch voor het bedrijfsleven ook maar eenige invloed van beteckenis van deze verlaging te ver wachten. EMISSIE SCHATKISTPAPIER Toegewezen 36.363000 Bt) <J« Behouden inschrijving op 40 millioen chatkistpromessen en -biljetten werd lntre- 21.943.000 tegen 1.011.25. Totaal 36.363.000. In Amsterdam werd Beschreven aan S mnands. en 23.410.000 aan 6 UITO. 4 pCt. LEENING HAARLEM Belangrijke redactie op inschr. De 4 pCL Icenlng van de gemeente Haarlem, groot 3.500.000, is dermate overteekend. dat een belangrijke reductie op de Inschrijvingen moet worden toegepast, ZUID-NEDERL. HYPOTHEEK BANK Pandbrlevenomloop geslogon Naar de directie der Zuld-Nedèrlandsche Hy potheekbank mededeelt, bedroeg het totaal der hypothecaire leeningen uitstaande op 1 Januari 1930 2.279.231 en werd ln liet afgeloopen Jaar nog bU verstrekt C20.500. totaal 2.899.734, terwijl In 1930 worden afgelost 233.726. zoo dat het uitstaande bedrag 1 Januari 1931 be. liep 2.666.009. Het ln omloop zUndo bedrag aan pandbrieven bedroeg 1 Januari 1930 2.173.400. waarbij werd geplaatst ln bet af geloopen jaar 1 635.200. 1 UI ln 1930 word tcru rekocht on ultgelot "226.900, zoodat 1 Januari 1931 ln omloop was 3.581.700, SUIKER Een bieding op 300.000 ton door de Visp geweigerd? Bff. blad schrt •n. dat de VISP i tons bilker Ie. gezien ho iu, lang niet ongunstig genoemd mag wor weten wfl allen, dat de eerste pulken exorbitant lagen prtls van 7 sh. c.l.f. Karachi. Wolllcht dat men op Java wat moer goed go- kregen heeft door hot folt dor rechten» or. hooging op Cuba. De zoo geweneohto btJzonder. heden zlln hier to lande nog niet bekend ge- maakt, maar hot schijnt wel vast te staan. Ant rtr.-r dozo reahtefwerhooging. hot voor- Cuba ln Ai (lieve tulglng, dat Java 1 weer In staat zaj zur aan de Westkust va voorzien, hetgeen eet zou kunnen worden. N.V, VADERLANDSCHE BANK Winst 72.414 De directie voor belaste In do gist do N.V. Vaderlandscho Bank "en deelt hot volgondo mode: gehouden vergadering het boekjaar 1930 op de aandeelen een dividend van 19 pCt. (v. J 12 pCt.) en op de oprlchtorsaandoclen 6 ('v. t 4) uit te keeren De winst bedraagt 72.414.16 (v. J. f 4S.084.26) de winst steeg dus met circa 60 pCt. Indien de A1l .meene vergadering do wlnst- vordeellng zooals die wordt voorgesteld, aan. neemt, bedragen de totale roserven 410.369.47 (v. J.' 277 282,26); de resorven stcgon dus met 133.087.21. KOLONIËN JAVA—SUIKER. De poaltle per 31 December 1930. Volgens de opgave van Dr. H. C. Prinsen Geerllngs In de Indische Mercuur. was de positie van d« Java.suiker op 31 Dec. 1930, uitgedrukt In tonnen van 1000 kg. als volgt: Voor uitvoer beschikbaar na 31 December 1930 1.128.813. Van den voorraad was nog onverkocht 1.056.000, tegen 180.000 ton ln 1929 on nlote Jn allo voorafgaande Jaren. BUITENLAND 1 COLUMBIA. Groot 80 millioen dolln: irlkaansche bankiers ls ovei 1 6 pet leuning t DETROIT AIRCRAFT. Bonn vnn metalen luchtschepen. Het Navy Departement der V. S. Is met de Detroit Aircraft ln onderhandeling getreden om trent den aanbouw van bestuurbare luchtsche pen met gehpel metalen omhulsel («11 metst orden. De kosten worden beraamd op 414 mll- oen dollar. In verband hiermede Is door het irloopig credlet gevoteerd van 200.000 dollar. GENERAL TIRE EN RUDRER Co. Netto winst 732.507 dollar. Een fonds tegen werkloosheid. sr het afgeloopen boekjaar maakte de Ge- Rubber Co. Akson Ohio een netto winst van 732.597 dollar. zUnde 18.07 dolli aandeel. Dit laat toe uitkeering van 4 pet. dividend per gewoon aandeel, boven de nc uitkeering van de 16 pet. Sinds de oprichting Is de Company ooott !n gebreke gebleven het volle dividend op belde klassen van aandeelen uit te keerun. Bovendien i. gelUk extra-dlvldend 1931 ting van een speek alngsfonds voor geër lehru'kt i i z.g. logelüke ttJdelUke werk. leid ln tijden van depressie; naar verluidt i dergelUke CURA In liquidatie. De algemeen© vergadering van de N.V. zekering- en Herverzekering MU. Cura. h besloten tot het ln liquidatie stellen van mtJ., daar. Indien besloten werd tot ven voortzetting, een belangrUk bedrag aan nle aandeelen zou moeten worden geplaatst, i gezien gebleken Ie. dat het kapitaal, w ztjn functie onthei niet toereikend ls. Tot llquldut id de heer S. HUmans. De wn élebos, werd INDUSTRIALISATIE VAN CHINAf srluldt onderhandelt !n China. Deze Dul chc Industrleele i ngtzo dal c Ig verloop i tot do opi Lichamelijke Oefening. GYMNASTIEK I. O. TE DORDRECHT. Op 18 Februari a.s. zal de Chr. Gymnastiek, veroenlging D. I. O. te Dordrecht haar JaarlUk. echo uitvoering geven ln Kunstmin. I. K. B. TE APELDOORN. Chr. Gymnastiekvereniging I. K B. te loorn geeft haar JaarlUkscho grooto uit. tlekvereenlglng j PAARDEN CONCOURS-HIPPIQUE TE BERLIJN Dat het band. wordt gehouden l iopulalr te, Is het Relch» U te dan kei i de wijze nenstellen der programmu s. We ebben irln niet vergist Me weet daar het pu- veolzUdlgon nlsatle de keifingen voor het publiek aantrok- k tracht te maken. o waren de z.g.n. Elgnungsprüfungen over bootson. Dat wordt du •h behoudt de proef i Verschillende attract! zlln, zullen wordei loenen en o a Seydlitz röder ooten ruitergeneraal i eerd. Als tweede deel harddraver quadrille. waaraan de beste dravers van Dultschland zullen deelnemen, gereden door de bekendste pikeurs van dat land. De tulgpaardllefhebbers kunnen hun hart op halen aan een quadrille van tandems OoBtfrio- sche paarden. De zuivere hippische wedstrijden zullen niet Inder belangrUk zUn. vooral tengevolge van de groote buitenlandsche deelnei g. De s RUITEnSPOnT. Als 57ste vereenlglng Is tot de Ned. federatie an landelUke vereenlglngen toegetreden de rfl. platteland© voldoet Is we nemende aantal nieuwe rüvereonlglngen. Men voelt het dan ook langzamerhand ln onze dor. pon dat de landelUke ruitersport een Instjtuut die het toekomt en door eigen dade: coonen waartoe zU In staat zlln. Meer en meer gaat men dat als hoofddoel van deze nieuwe beweging beschouwen en o. 1. zeer terecht. De Ned. landelUke ruitersport ls een organisatie geworden waarmede reeds tor. dege rekening wordt gehouden en die ln staat ls de kracht van het platteland, wier bewoners tot het beste deel van Nederland kunnen wor den gerekend, zuiver af te spiegelen. Wat die plattelanders ln slechts vjjf Jaar heb ben tot stand weten te brengen heeft zelfs Dultschland verwonderd doen staan. Juist ln deze voor het platteland zoo uiterst moelltike tilden moet de landelUke ruitersport worden ge steund en vormt zU een moreele steun voor den noodlüdcnden plattelander. AUTOMOBILISME DER VRIJWILLIGE BURGER WACHT AMSTERDAM. De Vervoerafdeellng der Vrijwillige Burger vacht te Amsterdam heeft tegen 20 en 21 Maart van Vröwllllge irlgen rit niet deeln< SUIKERPROBLEMEN v.-i Wij willen thans enkele hypothesen ln de vorengenoemde formule inlasschon, ten ein de onze bedoelingen juist weer te geven. Men bedenke, dat onzerzijds geen theoreti sche bespiegelingen voorliggen, maar dat wij enkele stellingen willen ontwikkelen die noodig zijn om het Chadbourne-plan duide lijk te belichten. Dit plan, waaraan de Java suikerproducenten op een ongelukkig mo ment hun sanctie hebben gehecht, is van *ulk een vitaal belang voor onze Java-posi- tie, voor de houders van suikeraandeclen en voor de welvaart in onze landbouwstreken en dus voor het geheelo Nederlandsche volk dat wij niet tó duidelijk kunnen zijn. a. Gezonde,, reëele consumptie-vermeer dering door bevolkingstoename, openleg ging van nieuwe gebieden of stijgende wel vaart -f toegenomen voorraden in antici- fiatie op gezond accres gezonde produc- ie-vergrooting, waartoe nieuwe kapitalen voor belegging in vaste eigendommen mo gen worden aangewend. b. Gclijkgebleven consumptie specula tieve voorraad-vermeerdering =ongezonde productie-toename: men mag van de prljs- vorhonging profileeren. mits men geen uitbreidingen entaneert en een deel van de v. instcn voor den onvermijdelijken te rugslag reserveert. r Door protectie, accijnsverlaging ln be paalde landen gestimuleerde consumptie, in andere gebieden onveranderd verbruik -ronveranderde voorraden logische pro- durtievermeerdering in de beschermende landen die gevolgd moet worden door ge lijkblijvende productie in de andere gebie den. Elke lezer kan voor zichzelf talrijke com binaties vormen, waardoor hij zich meer met het suikervraagstuk en eigenlijk met al le productie- en consumptie-problemen vertrouwd kan maken. Bij do bespreking vando gesloten suiker- overeenkomst vinden wij gelegenheid om de factoren, die de productie beheerschen, nog eons na te gaan; een kort moment bezien we daarom ook de consumptie. Want eet» der zeer belangrijke factoren om tijdelijke evcnwichtstoringen te herstellen, is ongetwij fold do stimuleering van de consumptie. Het normale accres van de bevolking brengt na tuurlijk ook verbruikstoename van allt voorname levensbehoeften, dus ook van sui ker met zich mede. Doch buiten deze factoi zijn er nog tal van andere aan te wijzen, het is eigenaardig, dat het suikerverbruik per hoofd bij de verschillende volkeren gril lige afwijkingen vertoont, dat er een onge lijkheid bestaat, die dikwijls moeilijk te ver klaren is. In deze riohting kan een doelma tige campagne zeer veel bereiken en wij zou den het een vitaal onderdeel vinden van elk plan, dat evenwichts-regelendwil optreden, wanneer een energiekwerkend bureau werd Opgericht, dat zich speciaal met het con sumptie-probleem bezighoudt, dat in het ge val van suiker niets anders doel dan de oor zaken na te gaan van de lage suikercon- sumptie in bejiaalde landen en de maatre gelen beraamt om daarin verandering aan te brengen. Men heeft over deze kwestie voel gesproken, maar daden zijn, voor zoover wij weten, nimmer gedaan. Wij geven enkele aan ons bekende ver- bruikcijfere per hoofd in F.ngelsche ponden; deze cijfers dateeren van 1925/6: China 5 Denemarken 118 Duitschland 48 Griekenland 24 Japan 24 Java 7 Lltauen 25 Fhilippijnen 41 Portugal 23 Spanje 24 Zwitserland 83 waarbij natuurlijk de min of meer belangrij ke suiker-verwerkende industriën een rol spelen, zooals chocolade-fabrieken, fabrieken voor gecondenseerde melk etc. Wij zijn nu geleidelijk gekomen tot het Chadbourno-Tnitiatief. De voorstellen van Chadbourno zijn in ver schillende opzichten buitengemeen belang rijk, omdat wij (en eerste een indruk krij gen van de opvattingen, welke bij vooraan staande mannen van allerlei nationaliteit bestaan ten opzichte van de wijze, waarop productie-problemen moeten worden opge lost, ten tweede van de verhoudingen en d? onderstroomingon in de suikerwereld, die gewoonlijk niet aan den dag komen, terwijl ten slotte een schril licht geworpen wordt op de fouten, die wij eigenlijk niet mochten vernachten van domincerende menschen uit de practijk. Het particulier Initiatief voorop. Wij trekken uit de jongste suiker-conferen ties cn eigenlijk uit elk particulier initiatief ten opzichte van het economische leven, dat zich den laatstcn tijd gedemonstreerd heeft, één belangrijke conclusie, nl. dat het een geluk mag worden genoemd, dat de staat zich liet recht heeft voorbehouden de eindbe slissing te nemen. De feiten, die zich in de laatste jaren voordeden, demonstreerden dui delijk het onvermogen van het particuliere initiatief, om zich boven het eigenbelang in engen kring te stellen, op zijn negatie van het aLgemeen belang en op het gebrek aan voldoende inzicht in de juiste verhoudingen Wij maken het bedrijfsleven hiervan geen verwijt. Het spreekt toch vanzolf, dat de lei ders van een bedrijf de belangen van ddt bedrijf moeten behartigen; zij zijn daarvoor aangesteld en ontvangen daarvoor hunne emolumenten; druischt het algemeen belang in tegen dat van hunne maatschappij dan hebben zij niet te kiezen, doch dienen het laatste voor te staan, terwijl de leiders van de moderne gecompliceerde Instellingen geen tijd hebben, rustig de wereld-evolutie in alle geledingen te bestudeeren. Zij nemen dan menigmaal beslissingen, die van hun standpunt allicht juist zijn, maar die in de practijk averechts werken. De Staatsorganen daarentegen, tenminste wanneer deze competent zijn, en niet door politieke hartstochten verblind zijn, kunnen ook de economische problemen aan een rus tig onderzoek onderwerpen, ze toetsen niet alleen aan het directe gewin van den enke ling, maar ook aan de belangen van ande ren, aan de internationale verhoudingen, tei wijl de consequenties op breede wijze kun nen worden nagegaan. In dit verband mag niét vergeten worden, dat ook de Staat de laatste decennia een enorme wijziging heeft ondergaan; tal van economen, juristen wel ken mede, zoodat vraagstukken niet meer worden bestudeerd door menschen, die niet het flauwste benul hadden van de onder werpen, maar door volkomen tot oorueelen bevoegde personen. Wij zeiden; „mits de Staat competent is en niet door politieke harstochten verblind" Het bedrijfsleven moet dus ongetwijfeld wa kon voor de behartiging harer belangen bij dien Staat. Het moet dus ook beschikken over de organen, die erop ingericht zijn. de handelsvraagstukken van een even hoog ni veau te bezien, als de Staat gecenseerd wordt, te moeten doen. Verschillende orga nisaties, vereenigingen zijn daartoe gecro eerd, maar deze zijn gewoonlijk ln het leven geroepen voor de behartiging van speciale belangen en niet ingesteld op de zich sterk wijzigende economische constellatie. Bovenstaande theoretische beschouwing was noodig om aan het licht te stellen, de groote waarde, die gehecht moet worden aan de houding, die onze Indische Regeering ten opzichte van het Chadbourne-plan zal inne men die voorzoover wij weten naar buiten nog niet bepaald is. Want er i3 een strijd tusschen de minderheidsbelangen bij de Java-suikerindustrie, belichaamd in de Ne- derlandsch-Indische Landbouw-Maatschappij en de „haute finance", waarbij zich de meer derheid heeft aangesloten. In dien strijd staan wij aan de zijde vande minderheid; wij gaan zelfs zóó ver, dat wij bij definitieve aanneming van de conventie in stede van hausse-gejuich, de vlag halfstok zouden wil len hijschen. Om dit in het lloht te stellen, zullen wi] eerst het Chadbourne-plan definieeren. Het Chadbonrne-plan. Er fs overproductie, de voorraden stijgen, de prijzen dalen en de op export aangewezen centra staan aan den rand van een debacle. Deze toestand wordt verscherpt door toene mend protectionisme en door het verlangen van vele landen om een eigen suikercultuur in het leven te roepen. De afzetmogelijkhc den van de exporteurs komen daardoor in het gedrang en het zijn deze belangen, Ote bij monde van de Chadbourne-commisslo tn het volle licht worden gesteld. Wij hebben na te gaan, of de toestanden werkelijk voor alle exporteurs zoo ongunstig zijn, of dal slechts een bepaald land of een bepaald»» groep van landen een mogelijke debacle on der de oogen hebben te zien. Het zou toch onlogisch zijn. wanneer een suikergebled. dat tastbare voordeden bezit K ven zijn con currenten, zij het door natimil'-'kcr afzetgv bieden, kostprijs, dan wel door wetenschap pelijke perfectionneering zijn lot verbindt aan die van minder gelukkige, vooral als er bovendien nog een gevaarlijke adder onder het gras schuilt Chadbourue wij noemen dezen naam, omdat hij de voorzitter is der Cubaansche delegatie wil prijsvermindering. Hij tracht dit te bereiken door de voorraden, die nu boven de markt hangen als het zwaard van Democles, tijdelijk te elimineeron en slechts in een langere periode, vijf jaar, te lipuideeren, waartoe bovendien drastische productiebeperking noodzakelijk is. Daartoe heeft hij eerst een riet-front (Cuba-Java) gevormd, om daarna de beetwortelsuikercul tuur te benaderen. Hij gaat daarbij van het gezonde denkbeeld uit, dat een ieder riet producent, of beetwortelsuikerfabrikant, be schermd of niet belang heeft bij een prijs, die een winstmarge laat Ook het prijsni- vea in een beschermd land is afhankelijk van de wereldsituatie en daarvan niet al leen, daar het rok als repressaille bloot staat aan „dumping", waardoor het hoogere tarief wel eens te niet zou kunnen worden gedaan. Verder is de basis van zijn redene»- ring dat bij gebrek aan een overeenkomst, een suikeroorlog zal worden ontketend die weliswaar de eindoverwinning aan de sterk ste laat, maar waarbij tenslotte niet tc voor zien is, wie de sterkste zal zijn, daargelaten de geweldige verliezen, die algemeen zullen worden geleden. Men is zoo spoedig genegen zich zelf als de sterkste te beschouwen en men ziet dan allicht factoren over het ho^fd die dat geloof ondersteboven werpen. Wij willen ons niet verhelen, dat Java in vele opzichten tastbare voordooien boven Cuba creniet, maar mag daarbij het feit verwaar loosd worden, dat Cuba gesteund kan wor» den door het moqhtige kapitnalriiko Ameri ka. dat cobrpii.- |rpn maken van de bijzonde re vn-oi-a-re v.^—vrrocteidheld en de re- scbikfbnid van het eiland voor de suiker- "Huur? (Wordt vervolgd.) ,j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1931 | | pagina 10