|Hrttwr JTrthsdjr QTmirattt
Da«e!i!ks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
i ib 3(jheeren-raai_
iSOSMEMRIISi
Per kwartaal US
tBeschlkklneskosten f 0 15)
ier week t 8=25
Voor het Buitenland (by Weke
lijksrhe eciflins ,1^-
fcij daiteiukM-tie tending
Alle» hil vooruitbetaling
l>t*3e nummer» 8 cent
met Zondagsblad 3 A cent
Zondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 3255
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
ZATERDAG 17 JANUARI 1931
A O V C n E N T11 Mi
Van I fn» S t-pbpI»f 1 f71*
b!ke reeel tirer -_0.22Vt
!ng~ z«-ded»M •irittei. i
van 1—6" reirels ,.248
Elkt regel meer 0 4*
Bu Contract belangrijk? korting.
Voor het bevragen aan bet bureau
wordt berekendJQ.lt
10e Jaargano
Dit nummei bestaat uit VIER bladen
KERK EN VREDE
IV.-)
Wie zich de moeite geeft om de^ arti
kelen van het „Orgaan van de groep
van godsdienstige voorgangers en ge
meenteleden tegen oorlog en oorlogs
toerusting", Kerk en Vrede, te lezen,
zal ontdekken, dat het by ster arm is
aan verschijnselen, die den geestelijken
diepgang verraden, welke aan het reli-
gieuse leven in zijn waarachtige open
baring pleegt eigen te zijn.
Veeleer doet de bovengenoemde om
schrijving godsdienstige voorgangers en
gemeenteleden reeds vermoeden, dat
ook het, in den titel opgenomen woord
Kerk een zeer vaag en onbelynd begrip
moét uitdrukken, hetgeen door den in
houd van het blad dan ook bevestigd
wordt.
Desniettegenstaande wordt door een
en ander de schijn gewekt, alsof de
daarin aan het woord zijnde groep van
„godsdienstige-voorgangers en gemeen
teleden", .zich aanmatigt het eenig
rechte inzicht der Kerk ten aanzien
van' het oorlogsvraagstuk te bezitten en
als .de profeten van den modernen tijd
cle Christenen bij de roeping der Kerk
naar dat inzicht te bepalen, welke, in
dien zij gehoor vinden, dreigt op een
openbaar conflict met de Overheden uil
te loopen.
Nu willen wij ganschelyk niet ont
kennen, dat inderdaad omstandigheden
denkbaar zijn, waarin de roeping des
geloofs zoodanig conflict doet ontstaan,
en dat zulk een geloofsstrijd zelfs een
algemeen karakter aanneemt. Men den-
ke aan de .Reformatie, die daarvan een
duidelijk beeld geeft, maar men bedenke
daarbij, dat het conflict met de Over
heden niet werd aangebonden door de
reformatorisch gezinden.
Het conflict was toen van geheel an
deren aard. De mannen van de Refor
matie randden het gezag en de bevoegd
heid der Overheden niet aan, bedoelden
geenszins de openbare orde te versto
ren, voor welke de Overheden hadden
te .waken, maar de Overheden wilden
dwang uitoefenen op het geestelijke le
ven, en vervolgden hen, die den Chris
tus dér Schriften beleden, zooals de H.
Geest leerde in Hem te gelooven.
De Overheden maakten zich schuldig
aan de berooving eener vrijheid, welke
zij geroepen waren te beschermen en
moesten daarom de hoogste Gerechtig
heid tegen zich vinden. Wat „Kerk en
Vrede" thans nastreeft, heeft niets met
zulk een geestelijke vrijheid te maken
en mist ook die geestelijke kracht en de
inspiratie der Waarheid, welke de Re
formatoren dreef. De onweerstandelij ke
drijfkrachten, die het leven der Kerk
kenmerken, grij pen zoo diep en centraal
in op alle levensrelatiën, dat een actie
als deze anti-oorlogbeweging moeilijk
als een vervulling van de roeping der
Kerk kan worden gewaardeerd.
Onbetwistbaar zeker heeft de Kerk
des Heeren een roeping te vervullen in
de saamleving der volkeren, om den
gruwel van den oorlog te bestrijden en
te streven naar een internationale ge
rechtigheid, welke wordt bepaald naai
de ordinantiën Gods. Evenzeer als het
geloof - in den Christus der Schriften
::ijn eischen stelt aan de saamleving der
menschen in de gemeenschap, waarin
zij zich bevinden, gaan ook die eischen
door voor de saamleving der volkeren.
De Kerk, welke vergaderd wordt uit
alle volken, tongen en natiën, de Kerk,
welke krachtens haar aard en wezen
een geestelijke gemeenschap is, welke
alszoodanig geen grenzen van landen en
stat m kent, heeft zulk een internatio
nale roeping reeds uit dien hoofde en
zal naar de mate van haar kracht in
levensopenbaring ook altijd die roeping
vervullen. In verschillende tijdvakken
der historie moge dit verschillen in
kracht, en doorwerking, het moge zich
openbaren tén aanzien van onderschei
dene verhoudingen en toestanden, doch
het leven der Kerk kan zich zelf nim
mer verloochenen en laat zich nooit
straffeloos verkrachten.
in zijn zuiveren vorm draagt de in
vloed der Kerk echter een geestelijk ka
rakter. Zij vindt een wereld en ziet die
wereld in het licht der openbaring, dat
de God der religie daarover doet uit
gaan. als eer. ontwrichte: en onder de
heerschappij van den dood. Zij doet
baar verkondiging uitgaan, wekt tot
kennis van de rechte levensverhoudin-
Het derde artikel stond in ons blad van
Zaterdag 10 Januari.
gen, predikt die wereld in haar afhan
kelijkheid van God, vermaant tot zelf
kennis, bezinning en bekeering. Met het
toenemen van haar aanhang doet zy
haar regenereerenden invloed uitgaan
op 't leven en op de levensverhoudingen.
Allengs ziet zij dien invloed ook beves
tigd in de verandering dier verhoudin
gen en van de'toestanden en instellin
gen in de saamleving.
Wat dit laatste betreft zal men steeds
weer aantreffen, dat de Kerk dien ar
beid aanvangt bij den toestand temid
den waarvan zij verschijnt en haar in
vloed doet uitgaan tot regeneratie naar
het goddelijk recht van wat in die we
reld, waarin zij zich bevindt, van on
recht en verkeerdheid getuigt. Lang
zaam en geleidelijk baant de geestelijke
invloed van de Kerk zich een weg naai
den vorm, die zich in de saamleving zet.
Nimmer kan zij zich losmaken van de
werkelijkheid, waarin zij op aarde leeft.
Hoe geheel anders is de methode, die
door de profeten van de anti-oorlog-
bewëging wordt aangeprezen. Zij schij
nen zich te verliezen in een droombeeld
van een wereld zonder oorlog, terwijl
zjj geen oog hebben voor de werkelijk
heid, die de duidelijkste bewijzen geeft,
dat de wortel van den oorlog schuilt in
de ontwrichte menschenziel.
Al te naief is het denkbeeld, dat de
oorlog zou gebannen zijn, indien alle
kerken tot dienstweigering adviseerden.
Al te zeer wordt daarmede de geeste
lijke kracht van wat men onder alle
kerken in dezen tijd saamvat overschat,
terwijl de werking van de zonde in het
gistende leven der massa in nog grooter
mate wordt onderschat.
Men zou naar het voorbeeld van deze
methode ook kunnen zeggen, houdt op
met alle prediking en kerkelijk leven,
want alle menschen behooren vredelie
vende Christenen te zijn. Immers, in
dien men zich in gedachten verplaatst
van het oorlogsveld met de wapenen
van den krijg naar het terrein van den
strijd der geesten, en men wilde ook
hier den vrede, dan zou men naar ana
logie met de methode der ontwapenaars,
een geestelijke ontwapening moeten
prediken, omdat naar den eisch dei-
hoogste harmonie 'allen in vrede- moeten
leven.
En toch, hoe dwaas sommigen deze
•ergelijking wellicht zullen vinden, de
tryd der geesten en het ruw bedrijf
van den oorlog liggen geenszins buiten
elkander. Ook de oorlog is een open
baringsvorm van den strijd, die in het
veelvuldig gecompliceerde leven woelt
uit de diepte van het ontwrichte
zieleleven der menschen opkomt.
Het is juist de heilzame roeping der
Kerk om daarop te wijzen en het volgt
uit haar kennis van het leven, dat zij
er mede rekent en haar regenereerenden
invloed op dat leven doet uitgaan.
De Kerk en Trede-beweging houdt
klaarblijkelijk met die werkelijkheid
geen rekening en zal daarom ook door
die werkelijkheid worden gestraft en
aan haar dwaasheid worden ontdekt
met al degenen, die zich aan haar over
geven. Juist wyl zy de werkelijkheid
niet wil zien in het licht der H. Schrift,
zal zy ook falen, zelfs voorzoover zy
het goede voor de saamleving der volke
ren bedoelt. Instede van den oorlog te
bestrijden, zal zij dien nog bevorderen
en strijd zaaien.
Meer dan ooit is het noodig, nu een
zekere afkeer van den oorlogsgruwel tot
gedachten leidt als door Kerk en Vrede
en andere predikers van ontwapening
worden verkondigd, dat de Kerk van
Christus haar geestelijk overwicht op
de massa tracht te herwinnen, aller
eerst door nauwgezette zelfbezinning.
Instede van dienstweigering en na
tionale ontwapening te prediken, zal zy
zich hebben af te vragen, wat zy naar
haar aard en wezen als haar roeping
heeft te verstaan, opdat zij de gruwelen
van den oorlog bestrijde en beteugele.
Nimmer zal zy dat doen door de Over
heden te ontzetten uit haar van God ge
geven taak, maar integendeel door haar
té wyzen op die taak en het recht ge
bruik van de macht haar van boven ge
geven.
Eveneens zal zy een roeping der vol
keren in de samenleving der volkeren
erkennen, waardoor die volkeren op zich
zelf beschouwd wel onderscheiden zijn,
doch ook weer tezamen een taak hebben
in het licht voor de komst van het Ko
ninkrijk Gods. Uit dien hoofde zal ook
de Kerk geen nationalisme leeren, dat
verkeerd in nationaal egoïsme een be
dreiging van der. vrede beduidt, doch
evenmin predikt zij een internationa
lisme, waarbij de wereld wordt gemaakt
tot een massa van zooveel millioenen
individuen en de zelfstandige plaats
en beteekenis der natiën worden ge
loochend.
Veeleer zal de Kerk voor de rechts
verhoudingen der natiën in de interna
tionale saamleving hebben te wyzen op
de zedelijke normen, waardoor ook die
behooren te worden bepaald en de Over
heden en volken op den plicht om naar
zulk een internationale justitie te stre
ven en organen en instellingen te stich
ten, waardoor die kan worden gehard
haafd.
Zulk een opvatting van haar taak en
roeping zou den oorlog niet uitbannen,
doch zou er toe leiden, dat oorlog en
oorlogsgevaar werden beteugeld door
de heerschappij des geloofs op de pu
blieke opinie. In zulk een saamleving
der volkeren zouden de nationale oor
logslasten worden verminderd tot het
minimum, dat zou worden bepaald dooi
de algemeene behoefte aan een apparaat
tot bescherming van hét internationale
recht.
Men bedenke echter, dat zulk een
heerschappij over de publieke opinie
moeilijk kan verwacht worden, zoolang/
het Christendom een tooneel van kerke
lijke en onkerkelijke verwarring te zien
geeft, zooals wy dat in onze dagen
waarnemen. Alvorens onder leuzen die'
als Christelijk worden aangediend diel
verwarring nog grooter te maken door j
ontwapeningsacties, welke slechts anar- j
chie en revolutie kunnen begunstigen,
ware het beter, dat zij, die zich Christe
nen noemen, zich op den aard ec het
wezen van de Kerk des Heeren bezon
nen en een zoodanige openbaring de-
Kerk nastreefden als naar den eisch der
H. Schrift met haar wezen en roeping
overeenkomt.
Dit zou een begin zijn van een toe
komst, welke zou vermogen de glans
van den eeuwigen vrede ook in het le
ven der volkeren te doen afstralen en
nieuwe levenskracht te schenken aan
onze verdorven cultuur.
Dr. J. SEVERIJN".'
DE VRACHTTARIEVEN
DER NEDERL. SPOORWEGEN
MINISTER REYMER INSTALLEERT
DE ONDERZOEK-COMMISSIE
OFFICIEELE BERICHTEN
WATERSCHAPPEN ENZ.
Bij Kon. besluit zijn benoemd:
lo. in Overijssel: a. tot watergraaf van het
waterschap de Schipbeek G. J. Klumpers te
Markelo; b. tot heemraad van het water PROF. DE VRIES BEANTWOORDT DE
.chap SallaiM-, Jhr. Chr. J. A. Graven te TOESPRAAK VAN DEN MINISTER
zwolle;
2o. in Noord-Holland: a. tot hoogheem- j
raad van het hoogheemraadschap van de i
Uitvvaterende Sluizen in Kennemerland en I De Minister van Waterstaat heeft de de
Westfriesland P. Couvvcnhoven te Alkmaar. zer dagen ingestelde commissie, :nz. de
uiterlijk tot het einde van het zittingsjaar, goederenLaneven der Ned. Spoorwegen, ge-
n hij zeventig jaar zal zijn geworden;
*2* DE MACHT VAN HET RECHT.
Verweer tegen een roekelooze, eenzijdige
ontwapeningsactie mag ons er nimmer
van terughouden om de ontwapening der
volken met alle macht voor te .staan en te
bevorderen. De onfeilbare wetenschap; jm
mers op Gods Woord gegrond, dat een store-
looze vrede in deze bedeeling uitgesloten
is, mag en kan niet tot lijdelijkheid voeren
doch moet telkens tot verhoogde.. activiteit
aanvuren.
Wij zeggen, en terecht, buiten ons land is
het bijkans overal communis opinio, dat de
ontwapening slechts internationaal
kan geschieden; en onze hoop en vrees rijst
en daalt dan ook, naar gelang de ontwape
ningsconferenties meer of minder vrucht
heioven» Over die, welke-over,ongeveer een
jaar gehouden - zal wortJen^komen de laat
ste dagen minder pessimistische geruchten
binnen; en de hoop, wélke altijd in oen men
schenhart heeft, blaast gaarne de rookende
vlaswiek aan.
Dat is goed en geoorloofd; ja, dufè plicht
Wij moeten naar middelen en wegen zoe
ken om elke gepaste internationale actie
voor ontwapening te steunen.
Dit valt ons, protestantsche Christenen,
tamelijk moeilijk. Zoowel S.D.A.P. als
Roomsch-katholieken hebben velerlei goed
georganiseerd contact met partij- en geloofs
genooten over de grenzen; doch wij missen
dat zoo goed als geheel. Er ligt hier en daar
wel een draadje, maar van een band,, welke
stevigheid biedt, is geen sprake. En waar.
zooals in toenemende mate, er door de Chris
telijke vakbeweging internationale sarnen-
erking is, daar ligt dat buiten de politiek
er kan het contact niet zonder meer, aan
een ontwapeningsactie dienstbaar gemaakt
•orden.
Er is wel eens iets van die aard geweest
In 1918 ging er namens de Christelijke
(Roomsch-katholieke en Protestantsche) vak
vereenigingen en met medewerking van do
Nederlandsche Regeering een vredesresolutie
naar Parijs; doch dat is de zaak niet. Waar
het op aan komt is de onafgebroken propa
gandai, de omzetting van de geest, opdat
het volksgeweten da overheden moge terug
houden van onberaden stappen.
Voor dit werk nu, missen wij. Protestant
sche Christenen het noodige internationale
contact, Dr. Kuyper klaagde er in zijn tijd
al over, dat hij in 't buitenland zoo weinig
aansluiting kon vinden en zoo is het nog
Van buitenlandsche partijgenooten kunnon
zoowel Anti-revolutionairen als Christelijk
historischen moeilijk spreken. Er zijn slechts
geestverwanten.
Het zal daarom zaak zijn, dat we on
deze dingen beraden. Persoonlijk contact is
er voldoende. Aanrakingspunten zijn
Naar het leggen van een-vredeslijn moet dus
gestreefd worden.
Intusschen ga er in onze kring geen Zon
dag voorbij, waarop in kerk en vergadering
van geloovigen een vurig gebed opgezonden
wordt tot Hem, van Wien alle goede gaven
en dus ook vrede en welvaart
afdalen.
De gemeenschap der heiligen voor Gods
troon is het hoogste en rijkste internationaal
contact.
b. tot hoogheemraad van het hoorheenv
raadschap van de Uitwaterende Sluizen in
Kennemerland én Westfriesland, D. Nobel
Jzn. te Beemster;
3o. in Zuid Hólland: tot heemraad van
den polder Wieldrecht, F. W. Je Jongh de
Leeuw te Dubbeldam.
GEZONDHEIDSRAAD
Een vertegenwoordiger der Pharmacie.
Aan dr. .1 J. Hofman te 's-Gravenhage is
eervol ontslag verleend als lid van den Ge
zondheidsraad. als vertegenwoordiger van de
Nederl. Maatschappü ter Bevordering van do
Pharmacie In zijn plaats is ambtshalve be
roemd lot lid van dien Raat] prof. dr. D. van
Os, te Gronirgen, voorzitter van genoemde
installeprd.
De Minister herinnerde er hierbij aan.
dat aanleiding tot instelling dezer comni.6-
eie te vinden wa.s in de beraadslag ngen,
kort voor Kerstmis gehouden bij de behan
deling der Rijksbegrooting. Bij deze debov
ten vormde het vraagstuk der goederen i-a-
rieven onzer Spoorwegen voor den export
van tuinbouwproducten een der hoofd
punten.
De vraag is aan de orde, aldus de Mi
nister, of de spoorwegtarieven in de «et
ste plaats die voor den uitvoer van tuin
bouwproducten. maar ook die voor het vol
voer op korte afstanden, voor hei vervoer
van couranten e. d. te boog moeten wor
den geacht.
De beantwoording van deze vraag schijnt
spr. niet gemakkelijk. Voor het vormen van
een juis' oordeel dient men immers het ger
heele tariefstelsel le bestüdeeren.
Toch koester ik de hoop. dat het uw
commissie zal mogen gelukken om mij
spoedig haar oordeel te doen kennen, daar
reeds veel nateriaal in den laatsten lijd
werd gepubliceerd.
Daarnevens blijft echter op de tweede
plaats de vraag over. of het tariefbeleid du-
Spoorwegen in de gewenschte mate vor.1t
beheerscht door het „Gemeimvirtschnlts-
pri'ncip".
Het spreekt vanzelf, dat een zoo belang
rijk en onmisbaar orgaan als de spoorw.-.g,
allengs voor het economisch leven is ge
worden en nog steeds is. zooveel m>geli;k
dienstbaar dient te worden gemaakt aan
de algemeene economische belangen des
lands. Het heeft mij echter getroffen, dat
ook in die landen, zooals Duitschland en
Zwitserland, waar mede dank zij de afwe
zigheid van de hier zoo scherpe watercon-
cufrentie, het bedoelde beginsel steeds in
hooge mate i6 gehuldigd, thans, nu ook
daar een ernstige concurrent, in den vorm
van de.vrachtauto, is verrezen, luide s'em
men worden vernomen om bet spoor.«e?iu;-
leid meer in commercieele richting te .eiber
Mocht eij bij. de behandeling der diverse
vraagstukken omtrent concrete zaken 'ol
T)e audiëntie van den Minister van Water- een besluit kom&m don zal- niets mij aan-
BURGEMEESTERS.
Bij Kon. besluit is benoemd tot Burge
meester der gemeente Ulestraten J. W. Jan
sen,
REGENT GEVANGENISSEN.
By. Kon. besluit is eervol ontslag verleend
aan jhr. J. van Hetmskerck van Beest als lid
van het. College van Regenten over de ge
vangenissen te 's-Gravenhage.
VOOGDIJRADEN.
Bri Kón. besluit zijn op hun verzoek eervol
ontslagen n et dank J. H. Bremmers, als lid
van den Voogdijraad te Groningen, en W.
van Lookeren Campagne,als lid van den
Voogdijraad te TieL
DRINKWATERVOORZIENING.
By Kon besluit is benoemd tot ingenieur
bp het Riiksbureau voor Drinkwatervoorzie
ning Ir. B Meulenhoff, thans tijdelijk als
zoodanig werkzaam.
AUDIËNTIE.
staat zal a.s. Woensdag 21 dezer niet plaats
hebben.
;De Minister van Waterstaat Mr. F. J.
Reymèr zal van 17 tot en met 26 dezer met
verlóf afwezig zijn
EERSTE KAMER
gedistfi leerdaccuns. gemeente
wet en spoorwegpensioenfonds
De eerste Kamei is byeengeroepen tegen
Dinsdag 27 Januari te half negen des avonds.
Na de'openbare vergadering zullen in de af-
deelingen worden onderzocht de ontwerpen tot
goedkeuring van de handelsovereenkomst van
Genève en tot wyziging van de Motor- en
Rijwielwet
In de openbare vergadering op Woensdag
28 Januari des v.m. 11 uur, zal een aantal
wetsontwerpen worden behandeld, w.o. dat tot
verhooging van den gedistilleerdaccijns, dat
tot herziening der gemeentewet tot voorzie
ning iD het tekort van het Spoorwegen-
pensioenfonds.
ONGEWENSCHTE REISPLANNEN
In antwoord op de schriftelijke vragen
van het Tweede Kamerlid L. de Visser, be
treffende het verleenen van schadeloosstel
ling uit 's rijks kas aan de slachtoffers der
Merapi-eruptie, zegt 'e ministei van Kolo
niën, dat hij de meeningen, dat de slacht
offers volledig van kswege zouden dienon
te worden schadeloos gesteld, niet kan doe
len. Hij is dan ook niet bereid maa'regelen
daartoe te nemen.
Evenmin wil de minister bevorderen dat
den heer L. de Visser hij een studiereis, die
hij in Indonesië wil maken en waarhij hij
in het bijzondere het gebied. ,la< don de
Merani-uilbarsting is pe'roffen. wenscht te
bezoeken, geen moeilijkheden vanwege bet
gouvernement in den weg worden gelegd.
VEELBEGEERDE BURGEMEESTER
EEN NIEUWE BURGMEESTER VOOR
LONNEKER.
Onlangs overleed plotseling te LonneV.er
de heer Stroïnk, burgemeester. De bevolking
stelt nu pogingen in het werk om. in zim
plaats benoemd te krijgen zijn broeder, de
heer G. W. Stroïnk, sedert 1000 burgemees
ter en secretaris van Stccnwijkerwoid.
Thans heeft zich uit de burgerij van
laatstgenoemde gemeente een comité ge
vormd, dat pogen zal om den burgemeester
te behouden.
INTERNATIONALE JUSTITIE
NIEUWE PRESIDENT VAN HET HOF.
Naar wij vernemen, heeft het Permanente
Hof van Internationale Justitie in zijn ?or-
s'e zitting onder nieuwe samenstelling tot
zijn president gekozen den heer Adatci, lid
van de Keizerlijke Academie te Japan.
genamer zijn dan dat ook hierover een tus
schentljds advies wordt, uitgigracht.
Ik eindig tnét dén wétisch, 1a: uw arbeid
waarvan de resultaten ongetwijfeld >ok
door het bedrijfsleven met belangstelling
worden tegemoet gezien, vruchtdragend mo
ge zijn. waarmede ik de leiding aan uw be
proefde handen, mijnhèer de voorzitter, toe
vertrouw.
De voorzitter der Commissie, Prof. F. de
Vries, beantwoordde deze rede en zeide o.m.,
dat in een maatschappij als de onze, waar
bijkans iedere behoeftebevrediging door
middel van het ruilverkeer plaats heeft,
hét transportwezen een Uiterst omvangrijke
en belangrijke functie heeft te vervullen.
Welke zijn dë leidende beginselen, die bij
de bepaling van de tariefpolitiek moeten
worden gevolgd? Moet hien de spoorwegen
beschouwen als een onderneming, 1ie al
lereerst eigen rentabiliteit tot leidraad heeft
te nemen? Of als een openbare instelling
en moeten dus bij de beoordeeling van hun
beleid vooral de gevolgen in het oog wor
den gevat voor het overige bedrijfsleven,
waarbij zorg voor eigen rendement in de
tweede plaats- komt?
De beantwoording van deze vragen worlt
bovendien nog door tal van factoren be
ïnvloed. Ik noem er slechts enkfle: de be
langen der schatkist zijn in nie: onbelang
rijke mate bij de finantieele resultaten van
het spoorwegbedrijf 'betrokken; de spoor
wegen hebben wel een monopolie voor hun
wijze van vervoer, maar in vele gevallen
ondergaan zij de 6cherpe concurrentie van
andere middelen van transport; met de
verkeers- en tariefpolitiek van de ons om
ringende landen kan rekening moeten wor
den gehouden; de kostprijsberekening ten
aanzien van den afzonderlijken vervoei-
dienst stuit op groote moetlijkhedc-u en
dergelijke- rneer.
Ik meen thans te mogen eindigen met
uwe F.xc. de verzekering te geven, dot dp
Commissie, bijgestaan door haar secretaris,
al haar krachten zal inspannen om eon
eenigszins bevredigend antwoord op dr
beide haar gestelde vragen te geven on dot
speciaal bij de behandeling van het zoo
juist genoemde onderwerp de grootst mo
gelijke 6poed zaJ worden betracht.
P. T. T.
SURINAAMSCHE POSTZEGELS
Het departement van Koloniën vestigt er
ue aandacht op. dat net Surinaamsche post
zegel van 40 cent is ingetrokken, zoodat ook
dit zegel na 1 Februari a.s. niet rneer ver
krijgbaar zal zijn aan de z.g. philatelisten-
loketten hier te lande.
ECHTE FRIE5CHE
VAN SPEYK-HERDENKING
Op den 5en Februari a.s. zal het een eeuw
geleden zijn, dat de luitenant ter zee Van
Speyk loonde, de eer van de hem toever
trouwde vlag hooger te stellen dan zijn eigen
leven en dat van zijn medeopvarenden, door
op de Schelde voor Antwerpen de kanon
neerboot no. 2 in de lucht te doen springen,
teneinde te voorkomen, dat zijn schip in
handen van de opstandelingen zou vallen.
De koninklijke marine pleegt jaarlijks dit
feit op intieme en bescheiden wijze te herden
"ken, doch dit jaar zal door haar aan die
herdenking een uitbreiding worden gegeven.
Dé vijfde Februari zal door de koninklijke
marine als Zondag worden gevierd, terwijl
Hr. Ms. schepen, zoowel hier te lande als
in de overzeésche bezittingen, van top zullen
vlaggen en van alle marinegebouwen de
nationale driekleur uitge-tokon zal worden.
De commandanten van Hr. Ms. schepen en
inrichtingen zullen een korte toespraak tot
de equipage houden, teneinde de daad van
Van Speyk in de herinnering terug te roe
pen. In de Nieuwe Kerk te Amsterdam zal
op diori dag een plechtige kranslegging plaats
hebben opliet grafmonument van Van Snevk.
Deze kranslegging zal geschieden te 11 uur
voormiddaes. waarhij de vice-admiraal. com-
j mandant der marine te Den Helder. L. J.
Quant een herdenkingsrede zal uitspreken.
Door een Nederlandsche zangeres zal een
tweetal liederen worden gezongen, terwijl
orgelsr>el fhet Wilhelmus hij den aanvang.
Handels Hallelujah aan het einde) de plech
tigheid zal opluisteren.
DE VOLKSTELLING
Bij de volkstelling is geknoeid.
Hoewel de Regeering de tellers.eeu keurige
instructie.gegeven heeft, waren er natuurlijk
weer waanwijze bétw-èters, die hét aóders
deden.
De Regeering zei:
..Voor de bewerking der gegevens wordt
de meeste waarde gehecht aan de opgave
van de kerkelijke gezindte, zooals de be
volking die zelf opgeefL"
En wat de kerkloozen betreft:
„Indien het voorkomt, dat een persoon
tot het kerkgenootschap, waartoe hij
krachtens doop enz. zou behooren. niet
gerekend wil worden, vult men in „geen
kerkgenootschap"."
Het is te betreuren, dat zóó geadviseerd
moest worden, doch het is de droeve werke
lijkheid. En liet was geen teller geoorloofd
om iemand, wat men zou kunnen ïioeipen,
de biecht af te nemen. Veel minder om het
woordje „neen" achter de vraag naar ue
kerkelijke richting, te vervangen door „Ned.
Herv. Kerk".
Dat vertroebelt de telling. Al begrijp ik,
dat men soms twijfelde' of het gegeven ant
woord wel zakelijk juist was. Ik denk b.v.
aar) het werkelijke geval, dat iemand trouw
Zondag aan Zondag naar de kerk gaat,
toch, omdat hij slechts Jooplid is, zijn buur
man, die hem op verzoek bij de invulling
hielp wou laten opschrijven: „geen kerk
genootschap".
Dus „onverschillig", vroeg de helper ietwat
ironisch.
Neen. volstrekt niet: schrijf dan maar:
„Ned. Herv. Kerk".
Waarmee ik maar wil zeggen, dut ,ook
deze kwestie twee kanten heeft.
De roode pers heeft echter alleen de aene
kant geziën: met een ijver, een betera zaak
u-aardig, komt ze op voor de rechten der
„kerkloozen". Zakelijk, volkomen terecht. En
het is goed en noodzakelijk, dat een ernstig
onderzoek wordt ingesteld en dat fouten .ver
beterd worden. De teller, die meer deed dan
de Begeering van hem eischte, ging 'zijn
boekje te buiten.
Alleen maar, de vreeselijke drukte, welke
de roode pérs direct maakte,'deed me even
glimlachen. Op de meest roekelooze' wüzo
heeft men onlangs geen tellers, maar propa
gandisten op de eenvoudige burgerij losg,-
laten: men moest handteekeningen Lebben
tegen het vlootplan en men heeft mij wijs
willen maken, dat al die handtoekeningon,
zonder eenige controle gesteld, nauwkeurig
nagegaan zouden worden.
't Was belachelijk!
Als de S.D.A.P. nog eens een petitionne
ment op touw zet. dan rnoet ze een instructie
geven, zooals de Regeering nu deed,en naai
aanleiding van klachten eon even serieus
onderzoek instellen, als nu onmiddellijk en
terecht geschiedt.
Voor het opzetten van een grooto mond
moet zij zich wachten. Wat zo zelf deed is
nog niet verjaard.
GEMEENTERAADS
VERKIEZINGEN
De Minister van Binnenlandsche Zaken
heeft aan de gemeentebesturen een circu
laire gezonden, waarbij in verliand met de
in dit jaar te houden algemeene verkiezin
gen van de leden van de gemeenteraden en
van de door die raden te verkiezen wethou
ders, voor zooyeel noodig de aandacht wordt
gevestigd op art. 1 der wet van 20 November
(Staatsblad 442).
Dit art. luidt als volgt:
Met betrekking tot de in 19:11 te houden
algemeene verkiezingen van de leden der
gemeenteraden en van de door die raden le
verkiezen wethouders wordt, voor de toepas
sing van onderscheidenlijk artikel 4 en arti
kei 79 der Gemeentewet, de bevolking eenet
gemeente geacht te»bestaan uit hét getal in
woners, aangewezen door den voorloopigen
uitslag van de elfde algemeene tientaarlijk
sche volkstelling, zooals die uitslag door het
gemeentebestuur wordt vastgesteld.
Zooals u bekend is aldus de circulaire
moet volgens de ten aanzien van de elfde
algemeene tienjaarlijksche volkstelling dooi
den Minister gegeven voorschriften, de vast
stelling van het voorloopig bevolkingscijfer
in bovenstaand artikel bedoeld door de ge
meentebesturen plaats hebben uiterlijk op
S Maart 1931.
Aldus zal aan de gemeentebesturen tijdig
bekend zijn uit hoeveel leden de nieuwe ge
meenteraad. in verhand met do onderwer-
pelijke wetsbepaling, zal moeten bestaun en
hoeveel wethouders de nieuwe raad zal kun
nen benoemen, met andere woorden of en in
hoeverre, in vergelijking met de. tegenwoor-
ddge samenstelling, vermeerdering (of ver
mindering) in hun aantal moet of kan plaats
hebben. In de eerste plaats zullen de gemeen
tebesturen aldus tijdig met betrekking tot de
op 12 Mei 1931 te houden candi^aatstellibg
voor de gpmeenteradsverkiezingen met het
in art'kel 4 der gemeentewet voorgeschreven
aantal raadsleden rekening kunnen houden.
3ELPT ALLEN MEE
TNS BLAD
IN DE GEZINNEN TE BRENGÉN.
WAAS HET BEHOOR!