BUITENLAND.
Gemengd Nieuws.
mmmtmmi
Vë
VRIJDAG 9 JANUARI 1931 EERSTE BLAD PAG. 2
DE OCEAAWVLUCHT DER ITALIANEN
Rapport van Balbo.
De bladen publiceeren het eerste uitvoe
rige rapport van Balbo over den Oceaan-
vlucht Balbo verklaart cndcr mcor. dat hij
eigenlijk reeds op drie Januari heeft wil
len starten, doch toen in verband met de
slechte weerberichten den start moest ait-
In den nacht op 6 Januari waren de me
teorologische omstandigheden wel is waar
ie s verbeterd, doch ten einde van de voor
dcelen van de volle maan te kunnen prdiï
toeren heeft hij niet kunnen doen starten,
aangezien anders het risico nog groo.er zou
rijn geweest.
Het eskader heef? rich vervolgens ln groe
pen gesplitst roodat hij niet de start van
alle toestellen heeft kunnen waarnomen. Hii
heeft slechts bemerkt, dat generaal Valle
na een startpoging aan den rand terugkeer
de. Valle is toen anderhalf uur later weer
gestart en heeft het eskader later ingehaald.
Over het algemeen is do start wegens den
mist buitengewoon lastig geweest. De inaan
was bedekt en de waterspiegel was niet te
rien goweest.
Bij het aanbreken van den dag heeft hij
de vliegtuigen allen aangeroepen, doch toen
hetben slechts tien geantwoord. Eerst later
beeft hij van Bolama uit het bericht bc'rel
fende de beide ongelukken ontvangen. Balbo
verklaarde in dit verband dat hij gerekend
had op een verlies van 3 der 12 toestellen
Nadat negen uur gevlogen was, had hü
êen noodsein van kapitein Bnistroclii opso
gen en het doorgegeven aan den kruiser
„Pessogno", die het vliegtuig, dat een nood-
daling had verricht, op sleeptouw heeft go
nomen. 600 K.M. voor Norunha heeft kapi-
aein Donadelli gemeld, dat hij een nood da
ling had verricht. Aangezien hij de schade
aan zijn toestel niet heeft kunnen reparee-
ren. is de kruiser „Da Noli" derwaarts ge
dirigeerd, ten einde het watervliegtuig op
sleeptouw te nomen.
De drie laats'e vliegtuigen zouden bij het
«♦arten hinder hetbben ondervonden van den
Westenwind.
Het eskader heeft bij den Oceaanvlucht
moeilijkheden ondervonden, die slechts ten
deele waren te voorzien geweest.
De vijf dooden, aldus eindirrt Balbo zijn
nronort, behooren tot de helden, die zich
hoi ben opgeofferd om de vooruitgang der
maatschappij te bevorderen.
Het ongeluk op den Oceaan.
Een SV-fani-telegram uit Bolama beves
tigt de ongeluksmarc, die H.N. gisteren uit
R.««mie.
De rechtsche drijver van het vliegtuig, dat
kor nn den star te Bolama van 60 M. hoog
te plotseling on het water moest neerstrij
ken. werd hij de daling vernield. De senr.
maioor-mecanlcien Fois. die zich in den
drijver bevond, liet daarbij het leven. Di'
vliegtuig stond onder commando van kapi
tein Recngno. Deze met twee andere inrit
lenden Heef oruendeerd.
De tweede machine, onder bevel van kapi
tein Boer. moest na ongeveer 10 minuten
▼li«"*n. ülimrs dalen. Bij den schok op het
water ontstond brand ln een gedeel'e van
het vliegtuig, «waarbij de twee bestuurders,
kaoitein Boer e«n luitenant. BarhlHntl, de
sergeant Nensi en de radiotelegrafist Imbas
tart «mkwamen.
Beide ongelukken zijn. volgens het tele
gram. gevolg van het onvermüdelijke risico
dat het starten met een zware belasting voor
een oceaan tocht met zich meebrengt.
EEN VREESELÏJKE VERGISSING
Tijdens een bruiloft te Gerhard fel de (D.)
bestelde een postbode aan een feestmaal een
gelukwenschtelegram. De bruid, die het te
legram in ontvangst nam. reikte den post
bode een glaasje likeur da! door den man
In één teug geledigd werd. Op hetzelfde
©ogenblik zakte de postbeambte echter, tot
prootc consternatie der bruiloftsgasten, in
elkaar. Het bleek, dat de man in plaats van
likeur carbol had gedronken. H«t ongeluk
is hieraan te wijten, dat een likeurflesch,
waarin carbol bewaard werd. tengevolge
van een vergissing tusschen de voor de
bruiloft bestemde likeur- en wijnflessohen
wsa gekomen. Pogingen om den man in het
leven te houden, mochten niet baten. De on
gelukkige bruid trachtte uit een der ramen
te springen, doch werd door de aanwezigen
tegengehouden.
Donderdag hebben werkloozen ln verschil
lende stadsgedeelten van New Yook demon-
at,rati es gohouden, waarbij het tot botsingen
met de politie is gekomen. Hierbij is een po
litieagent zwaar gewond. Talrijke werkloo
zen werden eveneens gewond. De politie ar
resteerde 6 personen.
DE STAKING IN DE DUITSCHE MIJNEN.
Nlouwc noodverordening?
Naar men te Berlijn verneemt, werd in
een ministerieele bespreking, die gisteren
heeft plaats gehad, de mogelijkheid tor
sprake gebracht het Ruhr-conflict, dat ver
strekkende gevolgen kan hebben, op te
lossen door middeJ van een noodverorde
ning van den Rijkspresident, waarbij dan
een z.g. „eenmans-arbitrale uitspraak" zou
worden ingesteld.
De Rijkskanselier werd van dit resultaat
der ministerieele bespreking in kennis ge
steld. Indien deze zijn t estemming geeft,
zal de noodzakelijke noodverordening van
den Rijkspresident wellicht binnen zeer af-
zienberen tijd kunnen volgen.
Aanleiding tot een en ander is, dat noch
de Rijksbemiddelaar, noch de Rijksminister
van arbeid erin geslaagd zijn bij de onder
handelingen tusschen werkgevers en werk
nemers een geschikte basis te vinr'en, waar
door cm arbitrale uitsnraak moge'iik werd.
Tnmidde's vermindert de stakingsbewe
ging voortdurend, zoowel in het Roergebied
als in SileziÖ.
Buiten de territoriale wateren.
De vTncht uit den wette1!'ken dwnrv
..liet land der vrijheid" naar de losbandigheid
heeft v«er pen n'euw doel gekregen.
Uit New-York wordt gemeld:
Een nieuwe sensatie, waarvan het denk-
lrvld e«hter reeds oud is, verheugt de mill'o-
nalrs, die don winter in het zonnige Florida
«'oei-hrongen. Ter hoogte van het k'eine St.
Petersburg, voerhii P-almheach en M'ami, is
buiten de territoriale drie mrils-zone
groot salonschip voor anker ge «-aan. welk
schip dus buiten de irrrioedssfeer der Ameri
kaansche wetgeving valt en aan boord waar
van duR alle genietingen en eventure'e an
tiere dineen. die de Amerikaansche wet ver
biedt, vrijelijk kunnen worden genoten ei
uitgevoerd. Naar verlindt zou de ondernemm\
gefinancierd worden door den bekenden ko-
ring van de onderwereld van Chicago, Al
Capone. Veel bcteekenend en -belovend is de
naam van het schip „Monte Carlo", want alle
'n de VereemVde Staten verboden en n:et
•erhoden hazard-spelen kunnen er beoefend
worden. Er Is een groote roulette-zaal aan
boord en sa'ons voor het spelen van poken,
bridge enz. Vanzelf sprekend vormt de voor
naamste attractie van het schip, dat het
Amerikaansche drankverbod aan boord n'et
van kracht is. Voorts is het schip voorzien
van alle comforts en biedt bet ook gelegen
heid tot logee ren, waartoe het voorzien is
van een uitgebreide hotel-accomodat-'e. Roeds
sedert de eerste dagen verheugt het zich in
een groote belangstelling, voornamelijk van
de jon «ore bezoekers, de zoogenaamde „gil
ded Youth" van Florida. Luxaeuse motor
jachten onderhouden met geregelde afvaart-
tijden den dienst tusschen St. Petersburg en
de „Monte Carlo". Reeds doet zich voor het
kleine St. Petersburg den invloed van de
nieuwe attractie gelden en vestigen zich ver
scheidene gnsten, die gewoonlijk Palm
Beach of Miami bezoeken, in het kleine
plaatsje, waarvan men de spoeaige opkomst
als groote badplaats voorspelt.
Woensdagavond heeft een veldwachter tp
Steinhorst in Lauenburg een roofoverval
weten te verijdelen. Toen een uit Hamburg
komende auto met zes personen voor de
plaatselijke spaarbank stopte, en zes per
sonen uitstapten en het bankgebouw bin
nentraden, greep de veldwachter in. Er ont
stond tusschen hem en de movers een
vuurgevecht, waarbij de veldwachter erin
slaagde drie leden der bende te arrestecren.
terwijl de overigen de vlucht namen.
EEN FRAAI RECORD
Te Chicago is een 60-jarig persoon, een ze
kere Paul Ellis, die tien maal getrouwd was
en vader van 17 kinderen is, in gijzeling
gezet, omdat hij in gebreke bleef de toelage
te betalen aan zijn negende gewezen vrouw.
EEN PATENT VAN ACHT
MILLIOEN DOLLAR
Mrs. Lowita Chelcton Armour, weduwe
van den bekenden Amerikaanschen indu
strieel, wijlen J. Ogden Armour, heeft een
patent op een nieuw proces voor de behan
deling van aardolie, dat geruiraen tijd als
waardeloos werd beschouwd, verkocht voor
het reusachtige bedrag van acht millioen
Mede door dit fortuin neemt Mrs. Armour
thans een der voornaamste plaatsen Ln on
der de Amerikaansche geldmagnaten, ter
wijl haar positie versterkt woreft, doordat zij
eigenaresse is van talrijke aandeden van
onder-maatschappijen der Standard Oil en
van de Shell.
EEN REDE VAN MAC DONALD.
LONDEN, 9 Januari. In een te Trimdon
gehouden rede sprak de eerste minister
Mac Donald zich zeer optimistisch uit over
de mogelijkheid het conflict in Zuid-Waies
bij te leggen. Hij rekende er op, dat nog in
den loop van deze week overeenstemming
zou worden bereikt. Overigens verdedigde
hij dc nieuwe mijnwet, die den arbeiders
een verkorting van den arbeidstijd met 'n
half uur brengt en voorziet in de noodige
middelen om conflicten langs vreedzame»
weg bij te leggen. Hij deed een beroep op
de leiders der industrie «m zich optimisti
scher te toonen. Het uitbrengen van eer
goedkoop? automobiel voor den prijs var
2000 shilling door dc firma Morris was dt
juiste weg en een bewijs ven moed. De
nieuwe vakvereenigingswet heeft ton doel
de vrijheid en de rechten der arbeiders te
herstellen De arbeiderspartij gehoorzaamt
door overtuiging, niet door toepassing van
geweld.
DE VERMISTE VISSCHERS GERED
KOPENHAGEN, 9 Januari. Uit Helsingfors
wordt gemeld dat thans ook de tweede ver
miste vissehersboot met 7 mannen en twee
vrouwen die in het pakijs in de Finsche
Golf was ingevroren, is gered. Acht en dertig
uren hebben de mensehen in een vertwij
felden toestand verkeerd, en na wanhopige
inspanning zijn zij er in geslaagd met hun
boot de kust te bereiken, zoodat het ongeluk
gelukkig geen slachtoffers heeft geë'=rht.
Onder de geredden bevond zich een 70-ja
rige man met zijn dochter.
EEN NIEUW BRUTAAL STUKJE
Carpentler en Llta Grey berooid.
De vroegere Fransche kampioen-bokser
Georges Carpentier en de gescheiden eohtre-
noote van Charlie Chaplin. Lita Grey, zijn
Woensdagavond, toon zij van een theatervoor
stelling terugkeerden, door met revolvers
gewapende bandieten aangeval'en. Zij dwon
gen den chauffeur te stoppen en beroofden
Lita Grey van eonige duizenden Dollars aan
juweelen en al het geld, dat zij bij zich had.
Vervolgens werden Carpentier en zijn be
geleidster ver buiten de stad uit den auto
gezet, zoodnt zij te voet moesten terugkee-
Eerst tegen den morgen slaagde het paar
er i-i New York te bereiken.
In het gedrang hij het uitgaan van den
schouwburg was de ontvoering geheel on
opgemerkt gebleven.
DE WERKLOOSHEID IN DUITSCEL AND
Blijkens het rapport van de Duitsche Rijks
kanselarij bedroeg in het tijdvak 16—31 Dcc.
het aaütal werkzoekenden ruim 4357.000.
De Canadeesche regcering heeft als re
sultaat van de te Winnipeg gehouden con
ferentie met vertegenwoordigers van belang
hebbenden bij den tarwebouw en van de
banken, besloten, den tarweverbouwers in
het Westen directe hulp te verleenen door
het verstrekken van zaaikoren en veevoe
der. Ten aanzien van het afzetorobleem voor
de tarwevoorraad van 217 millioen bushei,
heeft men echter geen definitieve ooloss ng
gevonden. In tegenstellir? tot vorige be
richten zullen do voorgenomen transacties
met Fran'.-rijk en China niet boven de der
tig millioen bushel komen. Het probleem
■ordt d«es te hopelonzcr. waar binnen twee
taanden do Argentijnsche en de Australi
sche oogst op de markt komen.
WOONWAGENBEWONERS DOOR
KOLENDAMP GEDOOD
Een tragisch ongeval vond gisteren plaats
i een woonwagen, die sedert maanden zijn
standplaats heeft in de banlicu van Parijs,
■aarin een uit vijf personen bestaand ge-
n woont. Toon gistermidr'ag nog niemand
den wagen verlaten had. braken buren de
de>ur open en vonden de geheele familie be
wusteloos ln bed. In een hoek van den wa-
gloeide nog ce cokesoven, die het onge
luk veroorzaakt had.
Een direct 'ontboden geneesheer kon bij de
vrouw en een der kinderen slechts den dood
constateeren. terwijl de man en de beide
andere kinderen met levensgevaarlijke ko
lendampvergiftiging naar een ziekenhuis
werden overgebracht
Hillloenen geëischL
Uit Lima wordt gemeld, dat het onderzoek
dat ingesteld is naar de handelingen van
den ex-president van Peru. Lijguias en zijn
drie zoons tijdens het presidentschap van
Leguias, tengevolge heeft gehad, dat Leguias
en zijn drie zoons veroordeeld zijn, een be
drog van 25.000.000 pesos in cle staatskas te
rug te storten.
PANEUROPA.
Esn belangrijke Deenscho 'nota.
Gemeld word!, dat bij het Volkenibonds-
secrotariaat een no a ontvangen is van d«
Deenscho/ regeering over het werk van d«
volkcnbondscommissie voor de bestudeert tig
van de kwestie der Europecsche unie.
Do tekst van de Dcenscho nota zal eerst
over enkele dagen bekend gemaakt worden,
«maar in Volkenbondsk ringen verklaart
men, dat aan deze nota een bijzondere be
tcckenis toekomt en dat do voorstellen voor
al betreffen, de methode die zal moe en aan
gewend worden bij de behandeling eencr
zij dB van de Europeesche politieke kwes tos
en anderzijds van de Europecsche econom
sche kwesties.
Internationals bemoeiingen
De Commissie uit den Amerikaanschen Se
naat, die op voorstel van Senator Pittmnnn
in Maart 1930 werd Ingesteld om dc o
ken te onderzoeken van den acht. ruitgang
van den Amerikaanschen handel in en met
China, zal in den loop van dezo of dc vol
gende weck een rapport uitbrengen, wan-
van dc conclusies en aanbevelingen wel
licht van groote beteekenis voor den gehcc
len wereldhandel kunnen worden. De Corn
missie stelt o.a. voor, dcor het verstrekken
van een groote leening aan de Nanking-i
geering de normale koopkracht van China
te herstellen en voorts het uitvoeren van ce..
uitgebreid saneeringsprogram onder inter
nntioanle controle. Tot dit doel zou de pre
sident der Vercenigdc Staten gemnchtigj
moeten worden om met dc belanghebbende
regeeringen, speciaal met Engeland, Frank
rijk en Japan, onderhandelingen aan te
knoopen. Het plan komt gedeeltelijk over
een met het te New-York, Londen en Ottawa
reeds ttr sprake gebracht initiatief van den
Canadeeschen Minister van Handel, om een
leening van 1 mil'iard dollar ter beschik
king ven Chineesche regeering te stellen
en de Chineesche autoriteiten en generaals
te bewegen een einde te maken aan de voor
het Chineesche economische leven noodlot
tige onderling twisten. In het kader van dit
l'eningplnn. wil de Canadeesehe regeering
honder millioen bushel Canadeesche tarwe
na nChina leveren, waarover thans reeds on
derhondeld wordt.
Een dergelijk voornemen bestaat ook bij
den Amerikaanschen graanhandel. De ge
noemde Staatscommissie is voornemens
voor het definitief publiceeren van haai
rapport. Owen Young. Thomas Lnmont.
Bernard Baruch en andere economische
en financieele deskundigen, te raadplegen
SPOORWEGONGELUK IN POLEN.
Door een drenken machinist
WARSCHAU. 9 Januari. Op het trajcct-
OsLky-Wojthowice, bij Wilna, vond in den
afgeloopen nacht een crns'ig spoorwegonge
luk plaats, dat veroorzaakt werd door een
dronken machinist De machinist van den
naar Ostkv loonenden trein verkeerde in
s!aaf van dronkenschap terwijl hij op dgn
locomotief stond en zag danrdoor het op on
geveer 3 K.M. voor laatstgenoemd station
staaVide onveilig signaal nie'. De trein kwam
dientengevolge voor het station met zulk
een vaart ln botsing met een goederen'rein.
die juist het station wilde verlaten, dat hij
na alle wagons van den personep'roin o».-
snoorden en van den steilen spoordijk vielen.
Tot op het oogenMik zijn 60 gewonden ge-
horgen. Het staat nog niet vast of er ook
,dooden te betreuren zijn. De machinist, die
het ongeluk heeft veroorzaakt, is gearres-
HET SLOT TE SALSBURG AFGEBRAND.
SALSBURG, 9 Jan. Gisteravond tegen 8
uur is brand uitgebroken in het slot te
Salsburg. De brandweer van Silsburg was
voltallig in ac'ie, terwijl de brandweer uit
den geheelen omtrek om assistentie was
erzocht
H«t vuur vond ziin oorzaak in de biblio
theek van het omvangrijke slot, dat behoort
aan ex-Aarishertog Eurrene en dat één der
grootste bezienswaardigheden van het land
Sa'sburg is.
Tegen middernacht kon nog niet met ze
kerheid worden gezegd of sommige deelen
van het slot gered zouden kunnen worden.
DE MIJNRAMP VAN ALSDORF
De commissie, welke belast is met het on
derzoek naar de oorzaak van de mijnramp
te Alsdorf, heeft verdere rapoorten openbaar
gemaakt, doch de eigenlijke oorzaak heeft
men niet kunnen vaststellen.
Wel verklaart de* commissie, dat de ramp
niet veroorzaakt is door de ontploffing van
een bczollocomotief.
De meerderheid van de commissie Is van
oordeel dat er onder den grond een mijn-
gasontploffing heeft plaats gehad, welke de
bovengrondsche kolenstofoutploffing heeft
veroorzaakt.
In den omtrek van het theater te Weenen
waar de film „lm Westen nichts Ncues"
vertoond werd, is het WoensJiag tot ernsti
ge botoogingen gekomen, die tot zelfs 3 uur
's nachts voortduurden.
De politie, die met oen groote macht aan
wezig was. arresteerde 31 personen.
Donderdagavond is de vertooning verho
don. De minister van Binnenlandsche Za
ken. die aanvankelijk geen bezwaar had ge
maakt tegen de vertoon ing, had tot burge
meester Scitz een .schrijven gericht, waarin
hij dringend' verzocht, de noodige maatrege
len te treffen om verdere vertooningen ach
terwege te doen blijven, daar anders buiten
gewoon hoogo kosten voor politietoezicht bij
dc vertooning vcrooorzaakt zou worden, ter
wijl ook de cultureele waarde van de film
in geen verhouding staat tot het. economi
sche nadeel, dat door de rertooning zou
kunnon ontstaan.
Vandaag vindt te Cardiff een bijeenkomst
plaats van vertegenwoordigers van mijn
werkers en mijneigenaars, waar zoo goed als
zeker het conflict in de kolenindustrip in
Zuld-W«l* zal worden bijgelegd. Dit ver
wachtte men reeds door de hoopvolle toon
van de gemeenschappelijke verklaring, uit
gegeven na de conferentie met den voorzitter
van de Board of Trade. Deze verwachting
werd bevestigd door een latere verklaring
van den voorzitter der mijnwerkers federa
tie Richards, die zeide dat de basis, die voor
de besprekingen gelegd was. alle hoop gaf
dat een overeenkomst zou worden bereikt,
bereikt
VLOEDGOLF OP NIEUW-GUINEA
Een geweldige vloedgolf veretroomde de
Noordkust van Nieuw Guinea. De golven
bereikten een hoogte van zeven meter.
De missiegebouwen te Sapora en de han
delskolonie van Madang v erden verwoest
Zes personen werden gedood en drie gewond
Een persoon wordt vermist
LIBERIA EN DE AFSCHAFFING DER
SLAVERNIJ
Te Washington is tot dusverre nog geen
antwoord van de regeering van Liberia op
de Stimson-nota ingekomen. De Vereenigic
Staten zullen waarschijnlijk weigeren de
nieuwe regeering te erkennen, wanneer de
met betrekking'tot de afschaffing der sla
vernij geëischtc maatregelen niet worden
uitgevoerd. Naar verluidt, gaan er stemmen
op om in dat geval een wijziging tn de di
plomntiëke betrekkingen aan te brengen of
don invoer van Amerikaansche producten
in de Republiek Liberia te verbieden.
DE WERKLOOZENRELLETJES TE
AMSTERDAM
Te Amsterdam is het Donderdag in de mid
daguren weer onrustig geweest op den Dam.
Op de hoekei. van straten hadden samenscho
lingen van werkloozen plaats.
Tegen half vier meende de politie weer tot
doorloopen te moeten aanmanen.
Het niet dadelijk opvolgen van dit bevel
if aanleiding tot een aantal charges, waarbij
menigeen éen klap van gummistok of sabel
opliep, op en om het plein. Tegen het etens-
ir werd het weer rustiger.
De man, die bij de relletjes ln de Kinker
straat een slag kreeg en naar het Tesselscha-
deziekenhuis werd vervoerd, is spoedig na
aankomst in het ziekenhuis weer ontslagen.
Bij onderzoek bieek. dat de man geen ernstig®
verwondingen had bekomen. De man is op
eigen gelegenheid naar huis gegaan.
Op den N. Z. Voorburgwal te Amsterdam
gaven de werkloozen voor de dagblad-
hiireaux hun misnoegen te kennen over de
berichtgeving. Nadat zy aan de vcrslagige-
die zy op straat zagen, hun ergernis
hadden toegeschreeuwd, besloten rij te gaan
demonstreren voor de krantenbureaux.
Dit was de politie tijdig bekend en tot
■ermaat van ramp voor de betoogers, ble
ken op het laatste oogenblik maar weinig
kameraden voor de demonstratie te voelen.
Toen dus op den N. Z. Voorburgwal een
handjevol werkloozen verscheen, troffen zy
de politie wel voorbereid aan. Daarop beslo
ten zij maar weer verder te trekken naar de
Keizersgracht, waar de bureaux van „Het
Volk" zijn gevestigd. Toen zij echter onder
weg de politie-auto zagen, welke agenten
naar de Keizersgracht vervoerde, fcregen ze
al meteen genoeg van, zoodat geen betoo-
ger op de Keizersgracht is aangekomen.
Weerbericht.
Het dunne ptlttje geeft den vorlgen etand aaa
Hoogste stand te Valentia 7748.
Laagste stand te Ingö 756.2.
Stand vanmorgen half twaalf 769.9.
WEER VERWACHTING
(Medoged door het Kon Nod .Meteorologisch
Instituut te 1 «e Rilt)
Zwakke tot matige wind uit Westelijke
richtingen, zwaar tot half bewolkt, mogelijk
met nevel, aanvankelijk kans op eenige
natte sneeuw, temperatuur om het vriespunt
tot lichte vorst.
TEMPERATUUR
10 JANUARI
Zonsopgang 8.09 u.; Zonsondergang 4.06 u.
Van 'B avonds 4.36 u. tot 's morgens 7.38 u.
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
Delfzijl 31/ 1567 ITelleioetsl. 718 lü.39
Terschelling iA4 13UU Willemstad 80fi 2i>.«
Hnrlingen 121 1347 Jlmuvver-h «.30 |8.ftt
Helder Ie bO'JZlerikzee 6 4.» lit.22
f.lein 2e - f3 3Wemtddingu ?.2u 19 46
IJinuiden 7 24 Vlissinpen 6.23 1756
H v Holland 632 8 (8 Terneuzen 601 18.31
Rotterdam 8 25 2118 Hnnsweert «.43 1U ld
KINDERVERLAMMING.
Een 6-jarig zoontje van v. d. W. in de
Carolinastraat te IJmuiden is tengevolge
van kinderverlamming overleden.
Te Beerta (Gr.) doet zich eveneens een
geval van kinderverlamming voor.
SALOMON LIEBERMANN.
Het Algemeen Politieblad bevat thans de
volgende mededeeling:
De procureur-generaal by het Gerechtshof
te Amsterdam bericht, dat by Kon. besluit
van 24 December 1930 no. 43 aan Salomon
Liebermarm kwijtschelding is verleend van
het nog onvervuld gedeelte der gevangenis
straf van twee jaren (met aftrek van pre
ventieve hechtenis), waartoe hy by arrest
van het Gerechtshof te Amsterdam, d.d. 23
Februari 1930 is veroordeeld, onder de voor
waarden, dat deze kwijtschelding zal ingaan,
nadat zal zijn komen vast te staan, dat hy
Nederland kan verlaten; dat zijn invrijheid
stelling eerst zal plaats hebben uiterlijk 24
uur vóórdat hij Nederland zal verlaten en
dat hy daarin niet zal teragkeeren.
Liebeimann is op 30 December 1930 ondet
toezicht naar België vertrokken.
ECONOMIE EN FINANCIEN
Winst I 273.609 (v. J. I 363.007),
nst over 1029/30 der MIJ. tot voort
zaken der fa. liuhaak en Co. tv-
voorultalcbten ons
stukken groedgeke
Het dividend we
jaarvergadering werden dc
d bepaald op 6 pet. voor de
Ie preferente aandeelen: eer
«voegd bij bel
ONDERWIJS 1930
HOOGER ONDERWIJS.
De Vrije Universiteit te Amsterdam mocht
ln het verschenen jaar haar gouden feest
vieren onder groote belangstelling van auto
riteiten, geleerden aan onderschelden um
versiteiten en vooral van het Gereformeerde
volk. In driedaagsche samenkomsten, in de
verschijning van een gedenkboek en in tal
van persartikelen is in herinnering ga-
bracht de geloofsmoed, waaruit genoemde
stichting geboren werrd, cn is gewezen op
den rijken zegen dien zij ontvangen on ver
spreiden mocht Ter gelegenheid van het
jubileum werden vier eere-eloctoraten uit
gereikt, n 1. aan den Minister van Staat H.
Col ij n in de Rechten; aan den Hongaarschen
Calvinist Prof. Dr. J. Sebestyèn, den Zcn-
dingsman Ds. D. Bakker en den kerkhisto
ricus Ds. J. C. RuIImann ln de Godge
leerdheid. Voor de uitbreiding der Univer
siteit cn tevens als feestgave werd de Ver-
eeniging voor Hooger Onderwijs op 'i rcf.
Grondslag door hen die haar een warm nart
toedragen, een totaal-bedrag van bijna een
hall üiiiiiocn gulden aangeboden.
Een viertal nieuwe hoogleeraren werd in
den Senaat opgenomen: Mr. P. S. Gerbran-
dv voor Handelsrecht en Burgerlijk Proces
recht; Dr. M. van Haaftcn, als buitenge
woon hoogleeraar in Verzekeringskunde;
Dr. J. F. Koksma voor Wiskunde; en Dr.
G. J. Sizoo voor Natuurkunde.
Prof. Dr. J. Waterink, buitengewoon hoog
leeraar in de Paedagogiek, werd benoemd
tot gewoon hoogleeraar, mede voor Paedolv.
gie en Psychotechniek.
Prof. Dr. V. Hcpp hield te Princeton
(Nnnrd-Amerika) Stone-lczingen over Cal-
yinlsme en de Philosophic der Natuur.
Prof. Dr. G van Gelderen vierde zijn 25-
Tyo H. van Eeghen, die vele jaren met zeld
zame toewijding haar gediend heeft
Fn het gebouw der Universiteit werd het
Bilrlcrdijk-museum ondergebracht
Do oudste Rijksuniversiteit, namelijk die
te Leiden, heeft door den dood verloren 3e
hoogleeraren Dr. H. T. de Graaf, Dr. H. Y.
Grocnewegcn (beiden Godgeleerdheid) en
Dr. W. M. de Visser (Japansch), alsmede de
oud-hoogleeraar Dr. J. A. Korteweg (Heel
kunde).
Ontslag werd verleend aan de hoogleer
aren Mr. A. J. Blok, Jhr. Mr. Dr. W. J. M.
van Eysinga (beiden fcchten), Dr. G. Je!
gersma, den bekenden psychiater, en Di.
J. C. Kluyver (Wis- en Natuurkunde).
Voor de eerste maal werd bezet een leer
stoel in de tropisch-koloniale Staathuishoud
kunde en wel door Prof. Dr. J. H. Booke.
Verder werden tot hoogleeraren benoemd:
Dr. L. G. M. Baas Becking (Plantkunde)
Dr. E. A. D. E. Carp (leerling en opvolgt
van Prof. Jelgersma in Psychiatrie), Dr. J.
Droste (Wiskunde), Mr. H. G. P. Duyfj.-s
(Ned.-Ind. Eurgerlijk Recht), Dr. J. J. L.
Duyvendak (Chincesch), Dr. P. H. G. vat.
Gilse (Keel-, Neus- cn Oorheelkunde), Dr.
G. Holst (Natuurkunde), Dr. M. C. van Mou
rik Broekman (als opvolger van Prof. Groe
newegen voor Zedekunde en Wijsbegeerte
van den Godsdienst) en Dr. J. H. Th iel (Ge
schiedenis), terwijl nog als lector voor de
Wis- en Natuurkunde Dr. H. D. Klooster
man benoemd werd.
^f01, J?r; J- J* L. Duyvendak, hoogleeraar
in het Chincesch, hield een reeks colleges
aan een Universiteit in Californië. Prof.
Dr. J. Huizinga, hoogleeraar in de Algemee-
ne Geschiedenis, heeft In Ned. Oost-Indië
voordrachten over historische onderwerpen
gehouden.
Een historisch feit is geweest, dat de
Senaat op 31 Januari in tegenwoordigheid
van de Koninklijke Familie aan Prinses Jü-
itana het core-doctoraat in de Letteren en
Wijsbegeerte uitreikte.
Officieel werd geopend het Sinologisch In-
Btituut en had de overdracht plaats van de
Kliniek voor Huid- en Geslachtsziekten als
kénhuts ng van het nieuwe Ac. Zie-
Aan de Rijksuniversiteit te Utrecht is den
Academischen Senaat door den dood ont
vallen de hooglecraar Dr. J. A C van Leeu
wen (Godgeleerdheid), die onder de Gere
formeerden in de Ned. Hervormde Kerk een
leidende plaats innam, terwijl nog overledep
zijn de oud-hooglecrarcn- Mr. J. Baron d'
Aulnis de Bourouill (Rechten), Dr. C. Eyk-
man (bezitter van den Nobelprijs als de
ontdekker der vitaminen). Dr. D. Simons
(de'vermaarde kenner van het Strafrecht)
en Dr. II. Zwaardemaker (algemeen erkend
physioloog ,die kort te voren om zijn studies
op het terrein der radio-biologie door de
Sorbonne te Parijs tot eere-doctor was be
noemd).
Ontslag wed verleend aan Prof. Dr. P. H.
Damsté (Letteren).
Tot hoogleeraar werden benoemd: Mr. 1.
J. M. van den Berg (bijz. leerstoel in Logica,
Mcthaphvsica, Zielkunde cn Ethiek), Dr. II.
C. L. E. Berger (Veeartsenijkundige Politie),
Dr. F. C„ van der Kan.v (Veeartsenijkunde),
Dr. A. Ivlafenbeek (Alg. Veeartsenijkunde).
Dr. F. Kögl (Scheikunde), Dr. J. L. Pierson v
Jr. (Japansch), Dr. Joh. Rahder (Sanskrit), nnt„f
De kwestie van het Onderwijs in het
Friesch werd opgelost Nadat Dr. G.
Gosses voor een aangeboden lectoraat
bedankt had, werd de heer P. Sipman
benoemd als lector in de Friesche taal
en letterkunde, terwijl Prof. Dr. A Kapteijn
opgedragen werd het onderwijs in de Ou<t-
Germaansche Philologio (met inbegrip van
de Oud-Friesche gramatica).
Prof. Dr. F. M. Jaeger (Scheikunde) hiela
op uitnoodiging voordrachten te Brünn,
Karlsruhe, Praag en Weenen.
De Gemeentelijke Universiteit te Amster
dam heeft Prof. Dr. L. Bolk (Anatomie),
die kort tevoren ontslag had aangevraagd,
en Prof. Mr. J. V. van Dijck (Strafrecht)
door den dood verloren, alsook de oud-hoop
leeraar Prof. Dr. U. P. Boissevain (Oude
Dr. Ir. J. I. J. M. Smutzer (Geologie)
A. Smijers (bijz. leerstoel in theorie on ge
schiedenis der muziek).
Dr. E. A. R. F. Baudot, conservator aan
het instituut van parasitaire en infectie-
Ontslag verkreeg Prof. Mr. F. A. Molster
(buitengewoon lioogleeraar in Handels-
De volgende nieuwe hoogleerarcn h'ieldcn
hun inauguratie of werden benoemd: Dr.
Bruno Becker, vroegQr hoogleeraar te SL
ziekten, werd een fellowship voor paraslto- "^'^raur 16
logie toegekend door de Rockefellers Foun- v£®f <al* blJzim,('er hoog eeraar in de
dation, Prof. Dr. I. do Blieck werd benoemd
tot Honorary associate of the Royal College
of Veterinary Surgeons in England.
Een bijzonder feit is geweest, dat hier de
eerste vrouw in ons land, namelijk mej. J.
Voet, het diploma van'dierenarts behaalde.
De Universiteit werd verrijkt met een
nieuw chemisch laborratorium.
De Groninger Universiteit verloor door
ontslag Prof. Dr. J. F. van Bemmelen.
door vertrek naar Amsterdam Prof. Dr. M.
Woerdeman en door den dood den oud-hoog
leeraar in de Psychologie Prof. Dr. G. Hey-
inaugureele oratie hield over: „Ov
komst en verschil tusschen de Pnrijsche
commune van 1871 cn de Russische Revoiu
tie), Dr. W. L. L. Carol (Iluid- en Geslachts
ziekten) Dr. J. van Dam (Gothisch), Dr. W.
van der Gaaf (Engelsch), Dr. K. Y. Gallas
(Fransch), Dr. G. Gonggrijp (Koloniale Eco
nomie), Dr. A. H. de Hartog (predikant der
Ned. Herv. Gemeente te Amsterdam, du
met hulp van enkele nict-rcchtsche Raads
leden benoemd werd tot hoogleeraar in dr
Wijsbegeerte van den Godsdienst en de
ethiek), Mr. F. J. A. Huart (Staats- cn Ad
ministratief Recht), Dr. J. S. Theisscn (d«
hoogleeraar deden intrede Dr. S. de J Uni.versiteitsbibIiothecaris, voor Vaderl. Ge-
Boer (Geneeskunde), Dr. P. J. Enk (Latijn). I schicdenis) en Dr. AL W. Woerdeman (van
Anatomie)! J Gr£ntagen overgekomen, voor Anatomie).
Dr. J. de Haan (Histologie
Dr. E. H. Hazelhoff (Dierkunde), Dr W. M.'
van der Scheer (Neurologie en Psychiatrie)
en Dr. J. Th. Ubhink (Exegese van hei
Nieuwe Testament, die een intreerede hield
over „Jezus de Christus' terwijl als lectoren
optraden Dr. A. E. van Giffen (Cermsansrhe
Archaeologie en Dr. J. H. Oort (Sferrekun-
de).
Prof. P. Zeeman (Natuurkunde) ontving
van de Sarbonne te Parijs het doctoraat
honoris causa.
De Keizer Karel-Universltelt te Nijmegen
zag als nieuw hoogleeraar optreden Dr. J. D
M. Cornelissen, secretaris van het Neder-
landsch Historisch1 Instituut te Rome nis
docept in de Nieuwe Algemeene en Vader-
landsche Geschiedenis, die een inaugureele
rede hield over: .De trouw der Katholieken
tegenover de ketters".
Als lector is opgetreden Pr. Vittorio Ber
toldi ivoor Italioansch en Spaansch).
De Technische Iloogeschool te Delft heeft
haar 25-jarlg bestaan als Hoogeschool her
dacht, bij welke gelegenheid eere-doctora-
ten verleend zijn aan: Prof. Ir. K. F. T. van
Iterson, Ir. P. Joosting en Ir. J. A. Ringers.
Overleden is cle oud-hoogleeraar Prof. Dr
I. Franco, terwijl ontslag verkregen de hoog
leeraren Dr. A. F. Gips en Dr. G. A F. Mo
lengraaf!.
Als hooglecraar zijn afgetreden: Dr. Ir. W.
Th. Bahlcr (Electrotechniek), Ir. J. W
Thierry (voorheen werkzaam bij do Zuider
zeewerken, voor de Waterbouwkunde) en
Dr. J. II. F. Umbgrove (Geologie), terwijl
als lector optrad Ir. A J. Mollinger (Auto
mobieltechniek).
De Landbouwhoogeschool te Wagenlnger.
ontving cqn buitengewoon hoogleeruar in
Dr. A. J. Honing voor de Erfelijkheidsleer.
Prof. A te Wechel maakte een reis naai
Ned. Oost-Indië ter bestudeering van der
diens van het boschwezen.
De Ned. Hundclshoogeschool te Rotterdam
beleefde oen bijzonderheid in de promotic
van de eerste Nederlandsche vrouw tot Doc
tor in do Handelswetenschap n.l. van mej.
W. II. van der Goot, die een dissertatie
schreef over: „Besteding van het inkomen".
(Moge het op zichzelf reeds een kostelijke
zaak zijn. dat een verstandige vrouw op de
rechte wijze het Inkomen weet te besteden,
als zij wetenschappelijke gronden daarvoor
aan te voeren, helpt zij ook anderen vooruit,
indien althans theorie en praktijk klop
pen I)
Aan A. D. A. de Kat Angellno, schrijver
van economische werken over Indië, werd
het eere-cloctoraat verleend.
Do Roomsch-Knth. Handelshoogeschool te
Tilburg verkreeg in Mr. F. Triebeis een hoog
leeraar in de Bedrijfsleer en de Sociale
Wetgeving .terwijl tot buitengewoon hoog
leeraar benoemd werd Dr. Ir. IL Gelissen 'l
voor Technische Scheikunde en Warenketi'
Begonnen zou worden met de opleiding
voor accountancy, waarvoor lectoraten in
Renkeningwetenschap en Belastingrecht
moesten worden ingesteld.
Door een Commissie uit de Societas Stu-
diosorum Reformatorum cn de oude Geref.
Studenten-Beweging werd definitief een na
tionale organisatie van Calvinistische stu
denten (C.S.B.) opgericht op den tijdens het
12de Geref. Sludentencongres aanvaarden
grondslag.
De Ned. Christen-Studentenvereeniging
(N.C.S.V.) ontving van Baron en Barones
se van Wassenaar—Van Lyndon een schen
king van één ton gouds, ter herinnering aau
hun bij ecp ongeval omgekomen zoon
Frank, voor de vorming van een Frank van
Wassenaar-fonds voor de stichting van
bibliotheek in het nieuwe gebouw te Zeist
en voor vrijplaatsen ten behoeve van min
vermogende bezoekers van conferenties, cur-
jussen en kampen.
Te Utrecht werd vanwege de Doetinchem-
sche Stichtingen een nieuw Studentenhuis
geopend.
In Zeeland hebben de voorbereidenda
werkzaamheden voor de stichting van een
Chr. Lyceum veel moeilijkheden opgeleverd,
die nog niet geheel uit den weg gcruund
*yn.
Te Amersfoort is een Vereeniging opge
richt met de bedoeling aldaar te komen tot
de opening, van een Geref. Lyceum.
In Amsterdam werd besloten den arbeid
aan te vangen voor de stichting van een
Chr. Meisjes-Lyceum in het oostolijk stads
gedeelte en van een 3de Chr. Hoogcre Bur
gerschool (met 5-jarigcn cursus).
Het Geref. Gymnasium te Kampen zag ziin
rector Dr. J. J. Esser, die niet minder dan
een kwarteeuw de inrichting met grootcn
ijver en nauwgezetheid gediend heeft, heen.
gaan in verband met het bereiken van den
Go-jarigcn leeftijd.
Tenslotte memorcercn we hier het overlij-
den van Ürs. VV. A van Dongen (Engelsch),
leeraar aan het Marnix-Gymnasium to
Rotterdam; Dr. C. te Lintum (Geschiedenis
en Aardrijkskunde, publicist), leeraar aan
net Erasmiaanse)) Gymnasium to Rotter-
'tam en L.«prins (Gymnastiek), leeraar aan
'iet Chr. lyceum (e Z«volle.
het
cfjel
now
daar
eerst
Aug
lük
bait*
eHc"r
tebei
ontsl
wett«
De'"
delen
rerb<
breni
plaat
huwi
