DINSDAG 16 DECEMBER 1930
EERSTE-' BLAD PAG. 2
OPSTAND IN SPANJE
MAJOOR FRANCO LEIDT EEN
AANSLAG TEGEN MADRID
DE REGEERING MEESTER VAN
DEN TOESTAND
De opstand te Jaca in Noord-Spanje, waar
over de laatste dagen geruchten gingen,
blijkt maar een klein relletje geweest te zijn
in vergelijking met wat Maandag heeft
plaats gehad.
Majoor Franco, de rcpublikeinsche vlie
ger, die om zijn politieke overtuiging in de
gevangenis gezeten heeft, doch daar enkele
weken geleden uit ontsnapte naar Portugal,
heeft een samenzwering tegen de regeering
op touw gezet.
Na zich met zijn handlangers verzekerd Ie
hebben van de heerschappij van het mili
taire vliegveld, heeft hij opruiende biljetten
aan het garnizoen van Madrid, over de
hoofdstad uitgestrooid.
De regeering hoeft echter onmiddellijk met
geschut ingegrepen, met het gevolg, dat de
opzet mislukte. En Franco en zijn vrienden
zijn per vliegtuig naar Portugal ontsnapt,
waar zij geïnterneerd zijn.
In het biljet, dat over Madrid werd uitge
strooid door de opstandige vliegers, werden
de troepen tot opstand aangespoord cn ge
dreigd, dat de kazernes van de troepen, die
zich niet bij den opstand aansloten, gebom
bardeerd zouden worden.
Onder de bevolking ontstond een groote
opwinding en de wildste geruchten deden
de ronde.
Vijfduizend man van het vliegterrein on
der leiding van generaal Queipo del Lano
en van verscheiden officieren, onder wie zich
ook majoor Franco bevond, kwamen in oo
stand. Zij ontwapenden de wacht van het
kruitmagazijn en namen een auto met hom
men mede, die aan boord van de vliegtuigen
werden gebracht
Een afdeeling artillerie onder bevel van
generaal Orgas begon daarop het vlieglerrein
onder vuur to nemen, met het gevolg, dat
na een half uur aldaar de witte vlag werd
geheschen.
Staat van beleg-
De staat van beleg en het standrecht zijn
over Madrid en omgeving afgekondigd.
In andere provincies o.a. in Seville, heeft
de poging om een algemeene staking uit te
tokken, volgens de officieelo berichten geen
succes gehad. Dc troepen zijn aan de regeo-
ring trouw gebleven.
Volgens de laatste berichten heeft de ivgee
i-lng bulletins laten verspreiden, waarin g(^
zegd wordt, dat de opstandelingen vnn het
vliegterrein zich vanmiddag om half een
hebben overgegeven. De gevluchte leiders
worden door de gendarmerie en de huzaren
achtervolgd. Het vliegterrein is door do
gendarmerie bezet.
Te San Sebastian moot het tot botsingen
•van grooteren omvang zijn gekomen, doch
nadere bijzonderheden zijn niot bekend.
Franco c.s. in Portugal geïnterneerd.
De Spaan9che minister van binnenland-
sche zaken heeft aan de Times medege
deeld. dat de regeering do mededeeling
heeft ontvangen dat de leider der opstando
llngen majoor Franco en generaal Queipo
del Lano met vijf Spaansche officieren
vllegere mot vier vliegtuigen van het
Spaansche leger op het Portugecsche vlieg
veld Alberque bij Lissabon zijn geland. Zij
zijn door de Portugeescho autoriteiten ge
interneerd en overgebracht naar de gevan
genis. Mafru bij Lissabon. Aangezien zij pol;
tieke vluchtelingen zijn, zal van uitlevering
aan Spanje geen sprake zlin.
Officieel wordt nog medegedeeld, dat te
San Sebostiaan onlusten plaats vonden
waarbij twee politieagenten werden gedood
In de kazerne te Satander werden bij een
schermutseling twee boeren gedood.
Vluchtelingen te Gibraltar.
Te Gibraltar is een groot aantal voort
vluchtige Spaansche republikeinen aangeko
men. Zij deeien mede dat de civiele garde
in de Spaansche steden in de nabijheid van
Gibraltar republikeinsche leiders heeft ge
arresteerd. De regeering to Madrid heeft een
detachement der civiele garde uit Marokko
naar Spanje teruggeroepen.
To Gibraltar verluidt, dat dc Spaansche
Regeering ook de bedoeling zou hebben, troe
pen van het vreemdelingenlegioen naar
Spanje over te brengen.
Naar uit Hend&ye aan de Spaansche
grens nog gemeld wordt, berichten de duur
aangekomen dagbladen, dat in Spanje eon
ongewone spanning heerscht. Te Madrid zijri
ongeveer 20 leden van dQ lepubliekeinschc
.partij waaronder de voormuligo minister
Alcula Zamos, do zoon van den vroegeren
minister-president Miquei Maura en Alvuro
Albornon, gearresteerd.
De telefonische verbinding van Parijs mei
Madrid is sedert Maandagmiddag verbro
ken. De Spaansche ambassade deelt mede,
dat zij sedert Zondagavond geen offieieete
mededeelingen uit Madrid ontvanger^ heeft.
De laatste inlichtingen hadden betrekking
op het onderdrukken van den opstand van
DE LEUVENSCHE BALUSTRADE.
Architect Warren In het ongelijk gesteld.
Naai- oeh B. T. A.-telegram uit Brussel
meldt, heeft het hof van appèl inzake het
opschrift op de Leuvensche balustrade thans
arrest gewezen conform den eisch van het
O. M.
Het vonnis van de Leuvensche rechtbank
werd vernietigd. Aan archict Warren, die
het hatelijke Lutijiische opschrift op de ba
lustrade wilde hebben, werd zijn eisch ont
zegd en hij werd veroordeeld tot do kosten
in beide instanties.
WATERLEIDINGBUIS TE LONDEN
GESPRONGEN.
Reuter seint uit Londen, dat in Blooms
bury (L inden) een hoofdbuis van do water
leiding ia gesprongen. Het water drong in
een bouwwerk van de Métro-central Lon
don Railway. Het verkeer is in deze wijk
gestremd.
Een nader Reuter-telegram meldt, dat het
normaal ondergrondsche verkeer in de na
middaguren kon worden hervat
DE BELGIE—CONGOVLUCHT VOLBRACHT
De beide Belgische logervliegers kapitein
Fabry en kapitein Van der Linden zijn
Maandagmiddag te kwart voor twee te Leo-
poldstad aangekomen, waarmede zijn hun
Êostvlucht van Brussel naar den Congo vol-
racht hebben.
De vliegers hebben acht dagen over de-
ten tocht gedaan.
Men onderzoekt de mogelijkheid van een
tasten postdienst.
POINCARE ERNSTIG ZIEK.
Zijn toestand bedenkelijk?
Do bekende oud-president van Frankrijk
Poincaré, die eenigen tijd geleden zeer ziek
is geweest, is opnieuw ernstig men denkt
zelfs zorgelijk ongesteld. Zijn geneesheer
Dr. Boidin verklaarde gisteravond, dat hij
de zieke niet zou mogen verlaten. Om 9 uur
had een consult plaats met Prof. Guillain
van de Salpétrière eu er moet in één der
klinieken ook reeds een bed ter beschikking
van den patiënt zijn gesteld, waaruit wordt
opgemaakt, dat men een operatie wil be
proeven.
Het bericht omtrent den ernstigen toe
stand van den oud-president maakte in all»
kringen een zeer diej>en indruk en weldra
begaven zich verschillende ministers .sena
toren en kamerleden naar het woonhuis, om
informaties te neruen.
Poincaré had, zoo meldt de Msb., op den
dag, dat de senaat het ministerie deed val
len, tot enkelen van zijn vrienden senatoren
gezegd, dat hij de zitting buitengewoon ver
moeiend had gevonden, maar verder aan de
vermoeidheid geen bijzondere aandacht ge
schonken.
Wel wees hij bij dc crisis elke poging af,
om zich weer tot 's lands zaken te laten te
rugroepen, op grond van de groote ver
moeienis, die hij gevoelde.
Thans is dc ernst van die afmatting plot
seling duidelijk geworden en zulks heeft te
Parijs een ware consternatie verwekt.
Poincaré is ln zijn 71ste jaar,
HET PARIJSCHE LUCHTVAARTCONGRES
Evenais de rijkspresident, von Hinden
burg, heeft volgens een bericht in do Ber-
lijnsche bladen thans ook dr. Miklas. de
Oostenrijksche bondspresident geweigerd
eere-presulent te worden van het eerst*
luchtvaart-veiligheidscongres. Ook de ko
ning van Engeland heeft het eere-presidium
niet aanvaard.
MACHTSCENTRALISATIE VAN MOSKOU?
Naar van zeer welingelichte zijde te Mos
kou vernomen wordt, heeft het Presidium
van het Centraal Executief Comité dor Sov-
vet-Unio besloten de commissariaten van
binnenlandsche zaken der onderscheiden
Sovjet-Russische republieken af te schaffen.
De beweegredenen hiertoe zijn nog niet
bekend.
„BESCHAVING" VAN ZIGEUNERS.
Onbeschaafde methode.
Om de zigeuners te dwingen zich vasle
woonplaatsen te kiezen, ondernamen do Tsje
chische autoriteiten een eigenaardig cxpeiï
ment. dat aan de dragonades van Looi wqk
XVI herinnert .Aan de rondtrekkende zigeu
ners moeten .^amelyk alle kinderen vat ze-,
tot veertien jaar ontnomen worden In AUid-
Bohemen zou met dit optreden begonnen
wot den. De zigeuners kregen er echter lucht
van trachtten naar Beieren te vluchten. Gen
darmerie haalde een groep in en nam ecnige
gezinnen acht kinderen af, die aan kinder
looze gezinnen in het district Manetin ter op
voeding werden gegeven.
Hartverscheurende tooneelen vleier, voor toen
de kinderen werden weggevoerd. De zigéuneis
laten zich hut booze lot der kinderloosheid
niet welgevallen en het districtsgerecht i"
Manetin heeft al een stapel dreigbrieven var.
hen ontvangen, waarin ze dreigen met brand
stichtingen, zoo hun kinderen niet w< ïderi vt\i
gelaten.
„IM WESTEN NTCHTS NETJES".
Ook in Tsjecho Slowakije en Oostenrijk gaan
thans stemmen op om de film „lm Westen
nichts Neues te verbieden.
VREESFT-T.TK ONGELUK BIJ
BRUGBOUW
Bq den bouw van de groote brug, die Bel
grado met Semlin zal verbinden is e«n stel
lage ingestort, waardoor 13 arbeiders in de
diepte stortten. Zeven werklieden lic-pen
ernstig letsel op. Zes andere worden ver
mist; men vreest, dat zij in de Save ver
dronken zijn.
HEVIGE STORM Op DE KASPISCHE ZEE
Uit Moskou wordt gemeld, dat op en om
de Kaspische Zee hevige stormen woeden.
Tengevolge van een hoogen vloed werden
ruim veertig dorpen overstroomd.
De spoorwegverbindmg met veie plaatsen
is verbroken. Vier visseherschepen met te
zamen 23 koppen bemanning, zq'n vergaan.
De materiele schade w-ordt op ongeveer
500.000 roebel geschat.
ONTPLOFFING Op HET
„DRIJVEND TUCHTHUIS"
Op het Fransehe stoomschip La Martinière
dat ter reparatie in de havenvan Palice-
Rochelle ligt, beeft vandaag een ontploffing
plaats gehad. In het ruim hadden zich gas
sen opgehoopt, die door onbekendo oorzaak
ontpioften. Een machinist en een stoker
wei-den ernstig gewond. Het 6chip, dat ern
stig beschad'gd werd, is het z.g. ..drijvende
tuchthuis"', dat gebruikt wordt om gevan
genen naar Guyana te brengen. Het vol
gende transport wordt door het ongeluk
waarschijnlijk vertraagd.
WIJZIGING ENGELSCHE KIESWET
In het Engelsche Lagerhuis is bekend ge
maakt dat voor Kerstmis een ontwerp tot
wijziging van de kieswet zal worden inge-
DE GODLOOCHENAARS-INTERNATI
ONALE NAAR BERLIJN?
De voorzitter van de centrumsfractie van
den Pruisischen landdag heeft een sohrij
ven aari minister-president dr. Braun ge
richt, waarin hij namens zijn fractie be
zwaar maakt tegen verplaatsing van de in
ternationale van godloozen varn Moskou
naar Berlijn.
Den minister-president wordt drlngeno
verzocht de vestiging van dezen hond in Bei
lijn, waartegen He centrumsfractie van den
Pruisischen landdag met allo middelen zich
verzetten zal, te beletten.
DE ITj»tt* PCKADER-
OCE AANVLUCHT.
MU AAN, 10 Dec. Teneevolgo van de se
dert Maandag aanhoudende weersomstan
digheden Is het vertrek van het escndep.
bombnrdement.svlletifnlgon voor de Oceaan
vlucht naar Brazilië uitgesteld tot murgon-
NIEÜWE ONDEWGnoNUSCHE STRATEN
TE CHICAGO.
NEW-YORK, 16 Dec. Dc gemeenteraad
van Chicago heeft een besluit genomen,
waarhij een bedrug van 40 millloon dolliu
wordt gevoteerd voor den nanleg vnn ecnige
nieuwe ondergrondsche straten, die moeten
dienen om eenige der voornaamste vurkeeis
wegen te ontlasten van de al te groote ver
keersdrukte, die door deze wegen niet meet
verwerkt kan worden. De eigenaars van
•oecrazMnon en winkels aan deze veekeer-
wegen hebben zich tegen het plan verklaard
en zijn een actie begonnen om het te bo-
strijden*
ENGELAND EN HET „INDUSTRIE
PROCES"
Henderson heeft naar aanleiding van de
tijdens het z.g. industrieproces te Moskon
tegen Engeland uitgesproken beschuldigiti
gen, thans in het lagerhuis op een tot hem
gerichte vraag geantwoord:
Ik heh onzen gezant te Moskou opdracht
gegeven, den sovjet-commissaris van bul-,
tcnlandsche zaken mede te deeien, dat do
Britsche regeering met de verklaring van
bedoelden commissaris omtrent de houding
•Ier Russische regeering in deze aangelegen
heid niet tevreden is.
Een onderhoud tnsschen Ovey en
LitwinolL
De Brjtsche Ambassadeur te Moskou.
Ovey heeft een langdurig onderhoud gehad
met den Volkscommissaris van Buitenland
^che Zaken Litwinoff over de houding van
do Engelsche regoering ten aanzien vun hel
Ramsin-proce6. Ovey verklaarde bij die ge
legenheid, dat het Russische antwoord op
het Engelscho protest tegen de in het Raio
sin-proces door de justitie tegen Engeland
•{euite beschuldigingen, te Londen geen sa
tisfactie heeft gegeven.
De Engelsche regeering wonscht derhalve
nogmaals antwoord op haar nota. Litwi
noff zou t.aar verluidt pan den Ambassadeur
verklaard hebben, dat er in den loop van
het proces geen beschuldigingen zijn geuit
tPgen de Britscho regeering of tegen de Rn
gelsche autoriteit en in het algemeen. In
dien bekende Engelsche onderdanen, zoonl'-
Churrhill of Kolonel l^iwrence, zich door de
uitlatingen van de justitie gekrenkt meenen
te achten, dan kunnen zij langs gerechtelij
ken weg tegen de Sovjet-Unie optreden
zeide Litwinoff.
PILSOSUSKI OP REIS.
WARSCHAU, 16 Doe. De Poolschc minis
ter maarschalk Pilsoedski is gisteravond
vergezeld door een arts ei\ ecnige assisted
ten met verlof uit Warschau vertrokken
naar het Zuiden. De reis gaat over Wcenéii,
Zwitserland en Frankrijk naar Spanje, van
waar de maarschalk zich naar het eiland
Madeira zal begeven. Gedurende zijn afwe
zigheid zal dc plaats vervangend gonernni
IConarzewsk de leiding van het departu
ment van oorlog hebben.
DE STOPZETTING DER IMMIGRATIE
IN DE V. S.
De Immigratiecommissie van het Huis van
Afgevaardigden keurde hst wetsontwerp
goed, regelende de stopzetting der immt
ratie in de Vereenigde Staten voor den tijd
van twee jaar, met uitzondering van |>er
sone.n, wier nabestaanden reeds in de Ver
eenigde Staten gevestigd zijn. Dinsdag a.s.
zal liet wetsi-jtworp definitief in stemming
komen.
SNEEUWSTORMEN IN ZWEDEN.
Boven geheel Zwed enwoeden sneeuwstor
men. dio vooral in het Noorden des lapds
het telefoon- en telegraafvo,rkeer lamgelegd
hebben. Ook uit de kuststreken komen De
richten over stormen, welke een snelheid
bereiken van 20 M. per seconde.
Wetenschap.
DE HISTORISCHE VONDST
TE UTRECHT
B. en W. van Utrecht stellen den Raad
voor credieten tot 4000 gulden beschikbaar
te stellen om de oude schuit, die bij het
graven van een gracht langs de Hoornekadc
aan het licht is gekomen te conserveeren er,
in het museum onder te brengen.
Er bestaat, naar aan B. en W. verzekerd
werd, geen tweede exemp.aar van dit type
dat men aanvankelijk, oordeelend naar eun
aantal kenteekencn van het schip zplf, naar
de aardlaag, waarin het zich bevond, ep
naar den lonp van de Oude Vecht daar ter
plaatse, zeker wel ongeveer 14 eeuwen oud
echt. Het is van het hoogste belang, een zoo
zeldzaam en merkwaardig historisch voor
werp, dat een waardigen tegenhanger vormt
van de vondsten op het Domplein, in het mu
seum voor het nageslacht te bewaren.
Gemengd Nieuws.
VERDRONKEN.
Te Eerbeek (Gld.) is door de duisternis
t'e water geraakt en verdronken de 50-
jarige Van W.
De ongehuwde matroos L., van hot s.s.
„AlpaJird" uit Rotterdam, liggende voor de
papierfabriek te Velsen, is 's nachts bij het
aan boord gaan te water geraakt en ver
dronken.
DE MIST.
De tramboot Zijpe—Numansdorp kon
Maandagmiddng door den zwaren mist niet
naar Zijpe vertrekken, zoodat de passagiers
van Rotterdam naar Zeeland de aansluiting
misten.
EEN GEVAARLIJKE AFMAKERIJ.
Te Egmond aan Zee (N.-H.) zijn de vorige
week tal van honden door de duinopzich
ters vergiftigd. Men vindt deze methode ge
vaarlijk, daar spelende kinderen ook een
zelfde lot kan treffen.
BRAND IN EEN WEESHUIS.
Te Tilburg ontstond 's avonds laat brand
in de drukkerij van het R. K. Jongenswees
huis, gelegen aan de Gasthuisstraat.
De brandweer, die met groot alarm was ge
waarschuwd, arriveerde al heel spoedig on
begon met twee auto-spuiten de bestrijding
van liet vuur. Na f u goed uur was men den
brand meester. De aangerichte schade is vrij
aanzienlijk. Een groot gedeelte van den zol
der, die boven de drukkerij gelegen is, is uit
gebrand cn alles, wat hier aan boeken en
papier was opgeslagen, is vernield. Bovon
dien zijn verscheidene machines door val
lende balkon ernstig beschadigd, terwijl dr
waterschade in het kantoorlokaal en in dc
binderij zeer groot is. De drukkerij is tegen
brandschade verzekerd.
FRAUDULEUSE VEE INVOER.
Door de politic te Weert (L.) werd aange
houden en in beslag genomen een vracht
auto, wegens rijden zonder licht, die bij on
derzoek geladen bleek met circa 60 schapen
welke frauduleus uit Overijssel in Limburg
werden ingevoerd.
Limburg is wegens het heerschen van
mond- en klauwzeer voor den invoer van
runderen en schapen gesloten.
INBRAAK.
Zondagavond is te Oud-Beijerland ingebro
ken bij den broodbakker J. S. aan den
Zlnkweg. Ongeveer f 160 is gestolen. De be-
woners waren afwezig.
DE EFFECTENDIEFSTAL BIJ WILTON
TE VOORBURG.
Het gestolcne aan den bestolene ten verkoop
aangeboden.
Naar de H. Crt" verneemt is aan den heer
B. Wilton te Voorburg, bij wieu onlangs
ccn inbraak heeft plaats gehad, waarbij o.a.
mantels van effecten gestolen zijn tot een
waarde van drie kwart ton, door een tus-
schenpersoon het gestolcne weer aangebo
den. Zooals men weet, hebben de mantels
der effecten voor den dief geen waarde, ter
wijl het verlies voor den bestolene groot
ongemak en het maken van vele kosten be
teek en L
De dief schijnt zich thans tot een be
kend Haagsch strafpleiter gewend te heb
ben, die in deze wel zijn bemiddeling heeft
willen verleenen, om aan den heer Wilton,
de mantels der effecten,'die uit diens brand
kast gestolen zijn, weer te verkoopen.
Tegenover den officier van justitie moet
de tlaagsche advocaat geweigerd hebben
den naam van zijn cliënt te noemen, waar
bij hij zich beroept op zijn ambtsgeheim
De heer Wilton zou wel geneigd zijn,
om over den vorkoop in onderhandeling te
treden.
Do dieven zitten met hun bult in de
war. Ze weten er geen raad mee en willen
trackten er toch nog wat voor te makun,
n.|. 25.000.
Aanvankelijk schijnt de heer B., omdat
de heer Wilton geen cliënt van hem ie, te
hebben geweigerd om als bemiddelaar op
te treden.
Het verhaal ie echter verder gegaan en
kwam den heer VViiton ter oore Deze
sprak er met mr. B. over, maar deze deel
de mede verder huiten de zaak te willen
blijven.
Niettemin liet, vertelt de Av.p. nog, de
héér Wilton enkele dagen later nogmaals
een aanbod doen;.hij wilde een paar dui
zend gulden voor de transactie beschik
baar 6tellen.
Mr. Bourlier, zich op het etandpunt stel
lend buiten de zaak te willen blijven, ad
viseerde niettemin dit niet te doen.
JUr. Quintue, de particuliere secretaris
van den heer Wilton deelde echter mede,
dat de heer Wilton op het terug ontvan
gen der effecten veel prijs stelde en ver
zocht hem met dongene. die zijn bemidde
ling had ingeroepen, in kennis te brengen
Mr. B. weigerde djt omdat zijn zegsman
vanzelfsprekend aan iemand die piet door
eon ambtseed tot geheimhouding was ver
plicht geen inlichtingen zou verschaffen
Als uiterste concessie verklaarde mr. Bour
lier zich echter bereid zijn oud-cliënt in
overweging te geven zich met den advocaat
van den heer Wilton in verbinding te stel
ten, mits deze vooraf een schriftelijke ver
klaring gaf, dat hij den naam van dien
oud-cliënt onder alle omstandigheden ge-
trim zou houden. Persoonlijk weigerde mr.
Bourlier in de onderhandelingen ecni.g
aandeel te hebben of daarvoor op eoniger-
lel wijze een vergoeding te ontvangen.
Jhr. Quintus heeft zich daarop in ver
binding gesteld met den advocaat van den
heer Wilton, mr. Andreoli, die zich echter
met de zaak niet vilde inlaten aivorens
het advies van den deken der orde van ad
vocaten te hebben ingewonnen.
De verderd onderhandelingen zijn hierop
afgebroken.
De deken der orde van advocaten heeft,
nadat hij van een en ander kennis had
gekregen, bij mr. Bourlier terzake inlich
tip gen ingewonnen.
Daarnaast schijnt ook de justitie nog een
oiiderzo-'k te hebben ingesteld. Mr. Bourlier
•s dn rif bit techtèr niet gehoord en heeft
zich in deze aangelegenheid ook nimmer
tegenóver den Officier van Justitie op zijn
ambtsgeheim beroepen.
DOODELIJKE HAAST.
De 40-jarige H. B., vroeger wonende te
Nijkerk, wilde te Assen met do stoomtram
vertrekken. Omdat hij laat was liep hij
hard om de tram nog te halen, doch bij het
stati in aangekomen zakte hij ineen on
stierf. Een hartverlamming had een einde
gemaakt aan zijn leven.
.ERNSTIGE AUTO-ONGELUKKEN.
Op den weg naar Hedei bij Den Bosch
had een ernst.ge auto-botsing plaats. De
met aardappelen en fruit geladen, vracht
auto van (iratid'a uit Zaltbommel en de
vrachtauto van Van Loon—Beltman uit
Den B isch reden tegen elkaar, met zulk een
kracht, dat beiden ondersteboven in de
helling van den weg stortten. De markt
kooplieden die in de cabino van de auto
van den heer Van Loon zaten, konden zich
door het stukslaan der ruiten bevrijden, ter
wijl de inzittenden van de auto van den heer
Grandia zich door de voorruit mochten in
veiligheid stellen. Een van hen bekwam
'lichte brandwonden door wegloopend koel
water. De matericele schade ia groot.
Te Gorredijk is de 70-jarige A. Krist
door een auto aangereden, welke tengevolge
van de gladheid van den weg slipte. Hij
kpeeg een ernsiige verwonding.
DOOR DEN MIST.
Door den mist Is een Belgische loodsboot
tegen den Westkappelsche zeedijk op Wal
cheren aangevaren. Na een paar uur te bob
ben vastgezeten is do boot weer vlot geko
men.
EEN ZELDZAME VONDST.
Te Simpelveld (L.) is een zeer belangrijke
vondst gedaan, die tot duaver eenig in Ne
derland is, nl. een Romeinsche sarcopliaag.
Deze heeft ecri lengte van 2.40 M. en een
breedte van 1.05 M. Het inwendige is geheel
in hoQg-reiief gebeeldhouwd. In de kist wor
den behalve de resten van beenderen en
asch ook sieraden gevonden.
COMMUNISTISCHE AGITATIE
TE WATER.
Te Haarlem voer in de Leidsche vaart eui
schuit, waarop zich acht personen bevon
den met een doek met het opschrift: „1:20
milLioen voor de nieuwe vloot, voor werke-
loozen geen broodl" De schuit werd door
twee personen met vaarboomen voortgeduwd
in de richting van de Leidsche brug. Mede
werd meegevoerd een doek, waarop: „Wij
strijden voor georganiseerde en ongeorgani-
niseerde werklieden. Het agitatie-comité"
Nadat een inspecteur bevolen had, dat dc
schuit aan den kant zou worden gebracht,
waaraan niet werd voldaan, sprong de in
specteur met twee agenten van de Leidsche
brug op de schuit en bracht het vaartuig
aan den kant
De doeken waren afgerold en een der
werkloozen wildo ze naar den wal gooien,
doch zij geraakten te water en zijn door de
politie in beslag genomen. De zich op de
schuit bevindende personen zijn gearre
steerd. Twee hunner zijn op het politie
bureau verhoord. Ongeveer 100 werkloozen
liepen aan den kant, waarvan enkelen het
„Proveniertje" verk ichten en met een
steunbus liepen. Gebleken is, dat de Inza
meling niet voor steun aan werkloozen
heeft gediend, doch voor propagandadoel
einden.
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK
Bedankt: Voor Papendrecht, G. J.
Koolhaas te Charloie (Rotterdam) Voor
Bennekom, I. Kievit te Baarn Voor Oos
terhout (G.), S. de Vries te Nieuw-Ameter-
dam Voor Purmerland, H. 11. Schipper
te Willemsoord (O.).
CHR. GEREF. KERK
Tweetal: Te Vlaardingen, K. G. vqd
Smeden te Haarlem (Noord) on P. de Smit
te Utrecht.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Grijpekerk en Zuid-
wolde (Gr.). W. van der Heide te Zoutkamp
Te Lochem Berchem, cand. C. M. van
der Loo te Den Haag.
Bedankt: Voor Smilde, S. E. Wesbonk
te Hoorn.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE
Ds. J. W. van der Does, overgeko
men van Vianen, deed Zondag J.I., na des
morgens bevestigd tc zijn door Ds. G. W. K.
Hugenholtz, van Ransdorp en Schelling-
womlo, des namiddags zijn intrede bij de
Ned. Herv. Gemeente te Monnikendam. D'
kerk was geheel gevuld. De in treetekst
was 1 Cor. 1622. Na do gebruikelijke toe
spraken van den nieuwen leeraar werd deze
toegesproken door Ds. P. van I^Iyveld, van
Durgerdam, en Ds. Hugenholtz, den consu
lent. De Gemeente zong Ds. van der Does
toe Gezang 91 3.
Ds. G. C. Post ma, em-pred. te Over-
vecn, tot voor kort algemeen secretaris van
het Ned. Jongelingsverbond, hoopt Zondag 25
Januari a.s. zijn intrede tc doen bij de Ned.
Herv. Gemeente te Oudenbosch, na beves
tigd te zijn door Da Corn. J. van Paassen,
van Zutphen.
ZINGEN IN DE KERK
Men schrijft ons:
Het schoolhoofd, de heer C. de Bruin,
te Hillegersberg, maakt het wat erg bruin.
Als men spreekt van blaton en wauwelen
het oog hebbend op het zingen in de kerk,
deed men beter niet zoo te generaliseeren
Zeker, hier en daar zal ook bij het zingen
in de kerk de vorm te veel in de plaats
treden van het wezen. Maar zoo 's h-t
helaas met alles, wat op vaste tijden ge
schiedt. Ook met het bidden in het gezm.
Naar onze overtuiging kan bet zingen
nri de wetslezing en nri de geloofsbelijde
nis zeer stichtelijk geschieden en werkt 't
ook vaak stichtend. Wanneer nri. het lezen
der wet de gemeente zingend boete doet of
wanneer zij nri de geloofsbelijdenis dit be
zegelt door gezang, zoo kan vooroordeel
tegen wat men nieuw noemt, of tegen per
sonen, den z.egen verderven, maar even ze
ker kan de iremeente er geestelijk door ge
bouwd worden.
Dat dit laatste. Gode zij dank, niet bij
uitzondering slechts geschiedt, bespeurt
ieder, die rondom zich ziet. Dat veten vor
melljk meezingen, is helaas h"t geval bij
alles, wat onder den dienst gezongen wordt
Het enr.ekt vanzelf, dot de predikant
nauwkeurig moet letten op wat hij do ge
meen. o Iaat zingen Er is zoo rijke keuze
Wanneer jaar in jaar uit de gemeente het
zelfde lied op de lippen gelegd wordt, kan
dit vormendienst inderdaad in de hand
werken.
In het algemeen schijnt he( ons goéd.
wanneer over onderwerpen, als ait, van
gedachten gewisseld wordt, argumen
ten worden gebruikt Meer of minder
dikke woorden overtuigen niot
Naschrift Redactie. Wij ontvingen
vele stukken over het schriiven van den
heer C. de Bruin, alle In afkeurenden zin.
Meerdere nemen wtj thans niet meer op.
De wijze, waarop de heer De Bruin zijn
mpening nnder woorden heeft gebracht,
vinden wij niet fraai. Wat de zaak zelf be
treft kunnon wij ons aansluiten bij wat ;u
hp.t heden opgenomen artikeltje wordt ge
zegd.
KERKGEROUWEN
Te Maeu'ven (N.-Br.> beeft de Kerke
raad der Tlercf. Kerk besloten tot het bcuwe
yin een niéuwe kerk. Het oude gebouw, dat
in 1540 als eer. boerenschuur was aang« kocht
is, na 90 jaren gebruikt te ztfn, geheet ver
sleten. De Opmeente is klein en ntet kapitaal
krachtig. Giften voor het doel worden gaarne
tegemoet ge zier op postrekening no. 133907,
ran Ds. J. M. Spier te Dassen.
Te I) e 1 f i u I zal 19 December a.s. her
dacht worden, det 100 jaar geleden het, te
genwoordige kerkgebouw d Ned. Herv.
Gemeente in gebruik genomen werd.
Te Ernst (G.) zal de nieuw opgetrok
ken kerk der N*d. Herv. Gemeente Zondag
middag 21 December a.e. in gebruik wor
den genomen.
Te Goudhokoeeoeman fDjogja)
heeft de Javaanttehe Christengemeente een
n'euw kerkgebouw met 1000 zitplaatsen in
gebruik genomen.
EVANGELISEREN IN ZEVENBURGEN
Do „Debrecenl Protcstans Lap", het Pro-
^stantenblad van Debreczin (Hongarije), deelt
Het getal van de Evangelischen van Duit-
schei? oorsprong in Zevenburgen (Roemenië)
bedraagt '230.000. In 1929 betaalden ze aan
kerkelijke beteEting meer dan 4^millioun pen-
gc. Ze onderhouden elf middelbare scholen,
een kweekschool voer onderwijzers, en eene
voor onderwijzercs-°en een kwep'-retem' vo t
bewaarschool onderwijzeressen, vijf handel ;i- en
twee ambachtsscholen en 276 lagere echoicn
met ruim 1100 onderwijzers.
Van hun «tichtir.gen van liefdadigheid is
het dianpora-instituut voor kinderen te Na-
gyszeben wel het voornaamste. Deze stichting
werd in 1907 met 24 kinduren geopend.
De Evangelische Kerk in Zevenburgen
heeft door de Roemeen sche wetgeving op
landbouwgebied voel grondbezit verloren,
dat haar onbestreden bezit is geweest gedu
rende het Hongaarsche bewind.
.GEREFORMEERD EN LUTHERSOH
De Geref. Gemeente te Sonnborn bij E3-
berfeld besloot met het oog op de vele door
trekkende L"therschen weliswaar de Geref.
belqdenis te behouden, doch haar naam te
veranderen in Evangelische Gemeente.
De redacteur van de „Ref. Kirchenzeitung"
merkt daarbij het volgende op: „Ik zou de
Lubhersche Gemeente weieens willen zien, die
om de doortrekkende Gereformeerden haar
ouden eerenaam varen lietl"
BIJBELSCH MUSEUM
Woensdag 17 Dec. a.e. des avonds 8 uur
hoopt dr. G. Oorthuys, predikant hij de Ned.
Herv. Gemeente te Amsterdam, een dienst te
leiden bjj den Tabernakel, Hemonylaan 19 A
te Amsterdam. Toegangsbewijzen zqn f 0.25
per persoon vooraf te verkrijgen, adres:
Bureau voor Inwendige Zending, Stadhou
derskade 137, telefoon 26410 en voor zoover
nog plaatsen beschikbaar zijn, 's avonds aan
Weerbericht.
Het dunne pliltje geeft den vorlgen etand aan
Hoogste stand te Haparanda 781.0.
Laagste stand te Akureyri 7434.
Stand vanmorgen halftwaalf 75S.0.
WEERVERW ACHTING
(Medeged. door bet Kon. Ned Meteorologisch
Inrstitiini ta De Rilt)
Matige tot zwakke Oostelijke tot Zuide
lijke wind, nevelig t.t zwaar bewolkt, wel
licht eenige sneeuw, temperatuur om het
vriespunt tot lichte vorst.
TEMPERATUUR
Stand vanmorgen halftwaalf 1.0 C.
17 DECEMBER
Zonsopgang 8.03 uur; Zonsondergang 3.49 uur
VOERTUIGEN MOETEN HUN LICHTEN
OP HERBEN
Van 's avonds 4.10 u. tot 's morgens 7.34 u.
HOOGWATER NED. ZEEHAVENS
17 D o. vra nm v m. urn
i 841 21 24 'llelltvoersl. 03a 12.58
IVrsc-huiiine 6.0a 18.41 Will.-mst»nl i 6 13.,1
lliulmaen 6.?1 llJ22 Urouwurab. 12.1
MH.ler 10 1 40 4.27 iiurikzw 0,12 1233
litem .2e 1414Wemeiiiuiat- 03.1258
ij munten 0.42 13 05 Viiaaingvn 1117 134j
il. v: IloliaivilSsöIVrnciizen 11.4»-.-
Unii.r.Ijiii. 202 1412 lum.-w.-.-ri 0.05 1221
„GELOOF" DAT ONGELOOF IS.
Als we op het terrein van don dienst
Gods en dit moet toch weer rille gebie
den omvatten! spreken van gelooi, be
doelen we daarmee het geloog, zooals ous
dat door de H. Schrift als Woord Gods ge
leerd wordt
En wat daartegenover staat is ongeloof.
Wie het Schriftuurlijk geloof verwerpt en
toch van geloof spreekt, bedrijft ongeloof.
't Is „Kerk en Volk", algomeen weekblad
voor Vrijzinnig-Godsdicn.stigen en orgaan
van de Vereeniging voor Vrijzinnige Her
vormden in Nederland, dat ons nog eenS
over deze dingen doet denken.
We lezen daar van een „Vrijzinnig-Pro-
testantsche Geloofsverklaring" onder den
titel van „Credo" door Dr. G. Horreüs de
Haas saamgèsteld.
We lezen er van „samenwerken aan rte"
Eenheid van het Vrijzinnig Christelijk Ge
loofsleven".
We lezen er van de hand van Dr. W.
Meindersma: „Zeker, wij buigen ons ook
voor het gezag van Gods woord. Wij zou
den rare geloovigen zijn, als we dit niet
deden".
Maar we hebben bedroefd weinig houvast
aan wat de vrijzinnigen met „geloof" be
doelen, als we in zulk een' vrijzinnig-g xis-
dienstig orgaan lezen van „geloofsverkla
ring", .geloofsleven", „geloovigen" en meer
van dien aard.
In hetzelfde blad lezen we immers ook,
van J. F. H. te U, een beschouwing: „Vrij
zinnigen moeten zich niot op den bijbel be
roepen", waarin o. m. gezegd wordt: „Het
vrijzinnig geloof baseert zich niet op den
bijbel, het vrijzinnig geloof is een vrij ge
loof". En verder: „Zeker is de bijbel zeer
bruikbaar voor het geven van godsdienst
onderwijs, vooral omdat het onder ons het
gangbare boek is, maar veelal dient het
meer om aan te duiden wat vroegere men-
schon geloofden, en wat men niï niet moet
en kan gclooven". Verder wordt bij de
geestverwanten aangedrungen, dat „zij niet
„min of meer' zèif den bijbel als Gods
woord beschouwen, maar eerlijk bekennen,
dat de bijbel menschenwèrk is". En nog
verder: „Laten wij eerlijk zeggen, dat we
een heel rinder geloof hebben dan de or
thodoxen, niét „bijbelsch", ja ook niet
„Christelijk"."
In hetzelfde blad wordt door Ds. H. J. D.
R. Theesing te Middelie betreurd, dat „bij
de traditioneel Christelijke vroomheid het
pantheïsme een kwaden naam heeft". Hij
tracht dan te betoogen, dat de „tot nieuw
leven herboren mensch komt tot een pan
theïstische wereldbeschouwing" en propa
geert „Christelijk pantheïsme".
In hetzelfde blad schrijft Ds. H. Bakels
als een woord „van hart tot hart" aan het
adre: van een collega óver Jezus van Na
zareth het volgende: „Vroeger meende ik,
dat er tachtig percent kans was, dat hij
werkelijk bestaan heeft. Tegenwoordig ben
ik op liet punt van die historiciteit volko
men twijfelachtig. Ja, of mijn twijfel het
ware standpunt is, óók daaraan twijfel
ik". Deze schrijver meent, dat zijn collega
„lijdt" aan „verecring van den Christus der
Evangeliën" en hij wil hem daarvan „ver
lossen". Hij durft zelfs neer te schrijven
..dat de Nieuw-Testamentische Christus een
lang niet vlekkeloos Beeld is. een in vele
•?pzichten afschuwelijk-wreed Wezen, een
geïncarneerde Nachtmerrie". En verder
noemt hij het Christusbeeld in het Nieuwe
Testament „in elk geval een ideologie,
d.w.z. iets dat niot bestaat! En daarenbo
ven een ten dcele leelijke ideologie, nl. van
een god met o.a, bloedige eiguschappen".
Verder zullen we uit deze verschrikkelijke
uitspraken niets meer aanhalen, 't Is ruim
schoots genoeg, om te doen zien, hoe nega
tief het vrijzinnig ,gel. ?of" is.
Ja, 't komt wel uit wat J. F. H. te L.
in „Kerk en Volk" schreef, nl. dat liet vrij
zinnig „geloof" niet „bijbelsch", ja ook
niet „Christelijk" is.
Wij geven Dr. Meindersma zijn woord
terug: gij zijt „rare geloovigen", met nog
te willen bewpren, dat ge buigt voor het
gezag van Gods woonl (al schrijft ge dit
dan ook met een kleine beginletter), omdat
ge daaraan de voorwaarde verbindt, dat het
eerst door het geweten als waar erkend
cn door ervaring en nadenken eigen go-
maakt moot Zijn.
Zulk een vrijzinnig en vrij geloof, dat
niet Gods W« ord geloofd, is ongeloof.
Alleen door, naar en uit het geloof der
.Schriften moeten we leven.
En al wat uit het geloof niet ls, dat
is zonde!
