Vïn\anclaa<
DONDERDAG 11 DECEMBER 1930
TWEEDE KAMER
wat Wils.
GEDWAALD, ALS EEN SCHAAP
Gemengd Nieuws.
Radio Nieuws.
FEUILLETON
Dü veldwachter van Randijk
JUSTITIE
(Vergadering van 10 Dec. 1930).
De algemeene beschouwingen over de Jus-
tltiebegrooting golden grootendeels zaken
van practischen aard. Alleen de heer Zandt
ging zich te buiten aan liet politiek minder
waardige spelletje om den minister b.v. op
het punt van de doodstraf in verzuim te stel
len, hoewel hij zeer goed weet, dat de mi
nister daar principieel voor is. maar ook
weet, dat de doodstraf niet kan worden in
gevoerd buiten de Staten-Generaal om en er
reeds in de tweede Kamer voor oen wetsont
werp tot invoering van de doodstraf geen
meerderheid zou zijn. Alleen de anti-rev.
zouden er voor zijn en lang niet alle chr.-
hist. en Katholieken. De linkerzijde is cr als
één man tegen. Wie onder zulke omstandig
heden een minister verwijten maakt, speelt
oneerlijk spel en is het toonbeeld van on
waarachtigheid, indien hij daarmee ook nog
recinme maakt.
Als de zaak zoo eenvoudig, waarom dient
de heer Zandt dan geen initiatiefvoorstel in?
Dan weet hij precies hoe het staat Maar
daar wacht hij zich wel voor Dat is het
beste bewijs, dat niet zoozeer ernst met de
zaak zelf als wel de zucht naar oneerlijk po
litiek gewin hem drijft. Zijn woorden kun
nen dat alles onmogelijk maskeeren.
Hetzelfde geldt de strafbaarstelling van
Godslastering. Die is spoediger gevraagd dan
wettelijk geconstrueerd en aangenomen
ridisch heeft de heer Zandt ook deze zaak
op geen voeten of ramen na gepeild. !n de
Kamer dient hij daardoor dit vraagstuk niet
op de meest aanbevelenswaardige wijze.
VERSLAG
Aan de Algemeene Beschouwingen over de
Justitlebegrrootlng hebben nog heel wat sprekerp
deelgenomen.
De heer Drop (S.D.) besprnk. evenals an
dere Jaren, de rechtspositieregeling der handels
reizigers en handelsagenten. Ook de kwestie
van de bUre.iu* voor rechtsbijstand aan on. en
minvermogenden behoort te worden geregeld.
Van de doodstraf wilde de heer v. d. Helde
(S.D.) niets wc-ten. De toenemende zcdenverwl!
dering erkende h|j. maar daarvan kreeg heel
gemakkelijk en materialistisch de kapitalis
tische maatschappij de schuld.
Godslastering was ook al niet zoo erg. Wat
men godslastering noen.t Is veelal niet anders
dan het ondoordacht gebruiken van een etop
woord.
Psychiatrisch onderzoek van sexueele mis
dadigers, voordat zU weder in de maatschappij
worden ioggelaten werd govenscht geaclu. Ten
slottr werd een beroep op den minister gedaan
inzake verbetering van de uitvoering van do
regeling der reclasseerlng.
De heer Teu lings (R.IC.) wees op het
versch(lnen van ongewcnschte perspublicaties.
Het schür.t dat de vrijheid van drukpers alles
geoorloofd maakt. Ook dient strenger te wor
den opgetreden tegen opruiers en godslaste
raars.
Do verschön«elen van propaganda tegen den
godsdienst dragen niet zulk een Incidenteel
karakter als de minister blijkbaar nog meent;
strenge muntregeien tegen voortwoekering van
dit kwaad zUn urgent, bUv. door strafbaarstel
ling.
MeJ. K a t z (C.H.) verheugde slch over de
goede werking van de Kinderwetten, maar de
uitvoering kon beter.
B(j voorwaardelijke veroordeeling en voor
waardelijke InvrUheldestelllng kan echter meei
worden gedaan dan tot nu toe In de richting var
gezinsverpleging en controle.
De opleiding van gevangenis- en gestlchta-
toeambten dient te worden verbeterd; de schir-
tlng van de veroordeelden dient te worden uit
gebreid.
Ook de rechters en rechter-commlssarissen
zullen meer gespecialiseerd moeten worden voor
bun taak. evenals de politiecommissarissen en
„inspecteurs.
De heer Goatling (R.K.) wees erop, dat
tusschen echtscheiding en vuurwapenwet' niet
minder dan 37 onderdoden van de Justitiebe
groting in de Bchrlftelllke gedachten'.vlssellng
ter sprake zijn gebracht.
Maatregelen tot verbetering van den rechts-
blistand hchbrn zlin Instemming. De vergoeding
aan advocaten voor pro-deo-zaken dient te wor
den verhoogd, vooral wanneer het betreft de
bc-hnndellng n hooger beroep-zakea van eiders
wonende verdachten.
De heer Van Itappard (Lib.) beval alge-
heele opheffing van het Instituut dor gijzeling
aan. althans zeer sterke beperking van dit vcr-
1 ouderde dwungmiddel. Het ls een zedellike pün-
J bank, die ook slachtoffers maakt onder hen. die
i aoor omstandigheden van hun wil onafhanke
lijk hebben moeten handelen. Zeer zeker gelukt
liet den schuldelsehcr ln vele gevallen door toe
passing van liet llifsdwangmiddel betaling te
i verkrllgen. bilv. \an vrienden of familieleden die
I den betrokkene de zedelijke pijnbank willen be-
sparen, maar juist dit leidt tot allerlei onge.
I wenschtc speculaties. Beroep op den rechter
- moet werden opengesteld om te kunnen aan-
toonon dat do schuldenaar onmachtig la te
i betalen.
De heer Boon (Lib.) vertrouwde dat de
j wederinvoering van do doodstraf ad calendaa
graeean zal worden uitgesteld. Voorta moet de
j begrafeniswet zoo worden herzien, dat lb'kver-
branding wettelijk wordt geregeld. Wat de g(j-
zeling aangaat zou do heer Boon niet zoo vei
willen gaan als de heer van Rappard, die alge-
i heele aCschafflnff van dit Instituut bepleitte. Dit
rechtsmiddel kan helaas nog niet geheel worden
gomist en men zal dit erkennen, wanneer men
tie te ontkomen voor geen middelen terug dcln-
j zen. Wel gaat hl) accoord met het verlangen tot
Instelling van een beroepsrccht Inzake gijzeling.
1 De heer Duymaer van Twist (AR.)
1 drong aan op herziening van het blnnenvaart-
recht. In afwachting daarvan zou hij de invoe-
I ring van een uniform charter gewenscht achten,
I teneinde de schippers te beschermen tegen wil
lekeur van scheepsbevrachters door bezwarende
bepalingen In cognossementen.
De hoer W n k o o p (Comm.) achtte ophef-
1 fing van alle bepalingen, die de echtscheiding
bemoeilijken, noodlg op de wijze als dit In Rus-
1 land Ib geschied.
In strafzaken moeten alle verdachten zelf het
recht hebben hun verdediger aan te wijzen. Hij
wijst op do regeling van het strafrecht ln Sov
jet Rusland, waar de verdachte de meest hu
mane behandeling geniet. Vermoedelijk Is hier
een revolutie noodlg om het zoover te krijgen
als ln Sovjet.Rusland.
In Rusland ga je alleon de cel in, als Je dat
wenscht.
Van het scherpe optreden tegen opruiers wil
de de heer Wijnkoop niets weten. Dit streven
een gevolg van het halfslachtig optreden der
D.A.P. Opgeruid wordt tegen het veel gelasterde
I Rusland door mannen als de „Deterdings".
I Ook vcrklnardo de heer Wijnkoop zich tegen
strafbaarstelling van Godslastering.
Over gratls-rechtsbUstand aan on- en min
vermogenden sprak de heer Duys (s.d.) Over
de gUzellng kon hU niet zwijgen, al werd toe-
gegeven, dat het Instituut misschien niet ge
heel kan worden gemist. Ook wenschtc htf
scherp toezicht op het bankwezen en ziekte-
verzeker Ingsinaal schappijen.
Afschaffing van den lijfsdwang begeerde ook
de heer Marchant (V.D.) niet, maar er moet
een regeling komen tegen misbruik van het
middel.
De hoer Zandt (S.G.P.) klaagde over de
zedenverwildering waartegen de overheid hoeft
op te treden, evenals ln het belang van meerdere
veiligheid ten plattelande. Ook tegen de por
nografie la krachtig optreden noodlg. Beschermd
moet het huwelllk; echtscheiding mag alleen
tuegelaten ln de gevallen, waarin Gods Woord
die toelaat Bepleit werd wederinvoering van
de doodstraf. Deze mag niet van de gezindheid
den volks afhankelijk worden gesteld. Tenslotte
j werd ook nog het strafbaarstellen van Gods-
i lastering gevraagd.
I 't Waren allemaal aan de antl-rev. ontleende
wenschen.
Do godslastering werd ook door den heer
i^lotemaker de Bruine (C.H.) besproken
(Onderwijl liepen de heeren van de S.DA.P. de
i zaal uit.) Men moet bU deze materie tusschen
politiek en religie onderscheiden,
i Er schuilt een vraagstuk ln van bewust las-
i teren van God en een vraagstuk van meenlngs-
uiting.
Bescherming van bepaalde godsdienstige ge-
voelens moest onnoodlg zön. Maar het ont-
breekt ons volk op dit punt aan beschaving en
fatsoen en daarom kunnen misschien de bestaan
de bepalingen verscherpt worden. Het atrafbaar-
atollen uit rollgleuse overwegingen van ult-
j spraken omtrent God. heeft niet de Instemming
I van den heer Slotemaker. HU ziet ook niet hoe
men dezen religieuzen grondslag wettelUk zou
kunnen construeeren.
Het geloof ln een persoonlijk God ls e«n be
langrijk element ln ons cultuurleven. Maar hoe
HET GROOTSTE LUCHTSCHIP TER WERELD
kan men verbieden een uiting omtrent het niet
bestaan van een persoonlijk God?
Hoe wil de heer Zandt voor deze dingen de
norm stellen? HU heeft het niet gezegd tot
nog toe. Het zal hom ook moeilUk vallen do
grenzen aan te wijzen. En al zou een hanteer
bare norm worden gevonden, dan komt er groot
gevaar voor de vrUe meenlrigsultlng. En daar
tegen bestaan groote bezwaren.
Dr. Schokking (C.H.) merkte op. dat uit
do grondwettelijke vrijheid van godsdienstige
mecnlngsultlng niet mag worden afgeleid dat
godslusterlng niet strafbaar mag wordc-n gesteld
De zaait la wel moollUk en beter Is misschien
geen regeling dan een mislukkende regeling.
CalyUn maakte ln deze dingen ook behoorlUk
onderscheid.
De Minister van Justitie bracht den heer
v. cl .Bc-rgh onder do aandacht dat do kwestie
van het „onrechtvaardig ontslag" niet zoo erg
eenvoudig ia ZU hangt met bedrUfsorganisatlc-
en collectieve contracten samen en daarom zal
zU niet zoo gemakkelijk tot dwingend recht zUa
te maken. Wat de hoer Drop over de handels
reizigers zclde heeft de aandacht van den mi
nister.
Algehcele afschaffing van de gözellng is niet
wel mogelUk; echter zal er een v.eligheidsklep
moeten komen.
Het toezicht op banken ls veel moeilijker dan
dat op levensverzekeringen dio zekere wlskun-
dlgo normen tot basis hebben. BU de banken
ia do gestie geheel anders cn het 13 de vraag
of de minister van Justitie hier de eerstaan
gewezens ls.
Do beschouwingen van den heer Duymaer v.
Twist over de binnenschipper!) zullen nog oens
worden nagelezen.
Over een regeling van den rechtsbUstand is
het advlcfl van do Commlssle-Lomburg ge
vraagd.
Wat rooj. Katz. zeldo over de uitvoering der
Kinderwetten zou tot meer ambtenarij voeren
en dat ls niet aan te bevelen. Groei gaat niet
langs strakke lUnen.
Over de ontsnappingen te Scheveningen over-
drUvo men niet. Het waren er sinds 1928 acht,
maar !n do drio jaron er voor was er geen een
gedrost. Het is nog een compliment voor ons
gevangeniswezen, dat de menschon er nog weg
willen.
Voor het veroorzaken van verkeersongeval
len worden over het algemeen nog al ernstige
Btraffen uitgedeeld.
BU het nemen van bepaalde maatregelen
moet dcgelUk met de zedelUke gesteldheid van
het volk wordon gerekend. Anders baten maat
regelen niet. De heer Zandt vergeet dat al te
veel en komt dan met onbruikbare simplistische
oplossingen.
De etiUd tegen de pornografie ls verscherpt,
ook de rechterlijke macht heeft neiging verder
te gaan dan voorheen.
Wat de doodstraf betreft, zonder een meerder
heid ln de Volksvertegenwoordiging komt men
er niet. Maar die meerderheid Ls er niet en dan
komt men met prlnclpleele overtuigingen en
ultspxakon niet tot Invoering van de doodstraf.
De constructie voor een strafrechterlüke be-
strUdlng van godslastering moet rekening hou
den met het staatkundige en religieuze, maar
ook toepasbaar zUn. God ontkennen als basis
voor het staatsleven dan wel Hem lasteren in
religieuzen zin (zonde tegen den H. Geest) is
geen punt van practlsch staatsbeleid. Wil men
ln godslastering de zonde bestrijden, dan ls
geen straf hoog genoeg. Hoe moet dan de
strafmaat bepaald worden?
De algemeene beschouwingen worden gesloten.
Bil de tweede afdeeling klaagde de heer L 1 n g
beek (H.G.S.) over verroomBehing van de zit
tende magistratuur.
Mr. Boon (Lib.) achtte het onjuist dat ln
eersten aanleg en ln hooger beroep dezelfde of
ficier optreedt, zooals In de moordzaak-Lans,
maakte opmerkingen over het hooron van ge-
tulgen.
De heer Duys (S.D.) kwam op tegen hot
betoog van den heer Lingbeek als zou onze
I zittende magistratuur worden verroomscht.
I Verder sprak hU weer over Maastricht en par
tijdig optreden van de Justitie.
Hoog salaris voor rechterlUke ambtenaren
ennchte de hoor FL Vos (M.P.)
Minister D o n n e r antwoordde den heer Llng
beek dut cr voor dozen geen ongerustheid be
hoeft te bestaan over een te veel aan Roomsche
katholieke rechters.
De door den heor Llngboek bedoelde reenter-
plaatsvervanger te Alkmaar vroeg eervol-ont-
slag voordat de zaak ln Justltloele handen was
de Haagsche knntonrechter-plaatsvervanger
kwam er eerst later mee.
Hangende de zaak-Lans zal spr, niet Ingaan
op <le kwestie door den heer Boon ter sprake
gebracht. Verder verklaarde de minister verschil
lende zaken te zullen onderzoeken of te ovor-
de vierde afdeeling bepleit de heer Drop
(S.D-.) een wettelöke regeling volgens welke de
benoeming van de leden van de Raden van Be
roep voor de ongevallenverzekering niet meer
door Ged. Staten maar door de Regeering ge
schiedt en wel op aanbeveling der vakcentrales
opdat ln do eerste plaats personen met sociaal
Inzicht worden benoemd.
Voorts klaagt hö over den echtorstand en de
trage afdoening van zaken bü do Raden van
Beroep, um deze achterstand In te halen zal men
moeten komen tot meervoudige Kamers.
Mlnlstor Donner verwees naar de Memorie
m Antwoord.
BtJ de 7e afdeeling (politie) betoogt de hee
uuyi (S.D.) dal het meermalen voorkomt dat
polltletagenten partijdige processen-verbaal op-
DINa hem volgde de heer Fl. V o s (M.P.) met
een misplaatste opmerking en MeJ. Katz
(C.H) met krantenverhaaltjes.
'k Zal onderzoeken, beloofd* minister
Donner.
BIJ de afdeeling „Gevangeniswezen" deden
de dames Meyer (R.K.) en Katz (C.H.) ver
schillende niet zeer belangrijke opmerkingen;
de heeren v. d. Helde en Duys (S_.D.) be
spraken gevangenisverbeteringen.
Ik zal er aandacht aan schenken, gsf m I-
Is ter Donner ten bescheid, onder opra;r
king voorts, dat hij reeds deed wat men bem
vroeg, maar dat Kamereden blijkbaar niet op
de hoogte zijn met practlsche moeilijkheden.
Deze Kamerzitting duurde ter wille van en
kele menschen tot kwart voor 8. Natuurlijk
was er bulten de „sprekers" zoo wat geen kip
meer. En dat heet dan „vergadering van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal'"!
Het la belachelijk.
En dan begrijpen sommige Kamerleden nog
niet. dat zij op deze wijze het Parlement Ijt
een aanfluiting maken. Dat begrijpen wij nu
nletl
ONTVLUCHT EN GESNAPT.
J. E., een van de vier vechtersbazen be
trokken bij de sleek- en schietpartij te Heer
lerheide op 30 November j.l. heeft 's nachts
kans gezien uit het ziekenhuis, waar hij
werd verpleegd, te ontvluchten. De politie
was hem echter spoedig op het spoor en
arresteerde hem in zijn woning te Hoens-
broek.
E. is naar Maastricht overgebracht
EEN BOMMENWERPER GEARRESTEERD
Naar het Huis van Bewaring te Mlddel-
nurg is overgebracht de werkman A. v.V., 7"7,*TGI 7C Y--7
die er van verdacht wordt in de tuinen van hot verre Westen, in Michigan, t Was waar dering gaf. herhaalde hij telkens en te kens
een drietal woningen ontplofbare voorwer-z!!n hoofd had hij niet gebogen en hij was weer: „Ik wil je toch winnen! Ik wil!
pen, die d. or kachelhoutjes aan het oog I TA)n eiB'-n gegaan, ondanks de raadge-
waren onttrokken, te hebben geworpen. vm^n v*n Zijn ™.?.cr e.n dc.tran™ van
waarbij aan een poging tot wraakneming 1moeder- Onverschillig had hij geleefd met
-icrs moet woixlen no* onverschilliger vrienden. V.
wordt gebouwd in de reuzenhal van Goodyear te Akrow, fn Ohio V.StDeze foto is
niet alleen aardig omdat ze een indruk geeft van die geweldige hal en de manier
waarop ze gesloten wordl, maar ook omdat men meteen de ontwikkeling van het
luchtschip hierop ziel: links de gewone ballon, rechts hel kleine bestuurbare luchtschip
van het slappe type en in het midden de in aanbouw zijnde reuzenzeppelin ,Akrow
die na zijn voitooiing het grootste luchtschip ter wereld zal zijn.
op de betrokken bewoners moet woixlen
gedacht
DURE VERGEETACHTIGHEID.
Op 27 Augustus jl. heeft een dame te
Haarlem aangifte gedaan van de vermissing
van een gouden sierspeld met een dia
mant je, welke zij in de paskamer van de
firma G. aan de Groote Houtstraat had
laten liggen. Do speld bleek tien minuten,
nadat de dame in de paskamer was ge
weest, te zijn verdwenen. In verhand hier
mee heeft de politie thans aangehouden 't
echtpaar S. De vrouw heeft bekend de speld
te hebben gevonden. De man had-het sie
raad voor acht gulden beleend. Tegen bei
den is proces-verbaal opgemaakt.
INBRAAK.
Te Haarlem i3 's nachts bij den slager
D. op de Leidsclicvaart ingebroken. De dief
heeft voor f 345 aan vleeschwaren meege
nomen en tevens een compleet radio-toestel.
Bij zijn vlucht heeft de dief van een auto
gebruik gemaakt
WAARSCHUWING.
De Burgemeester van Overschie waar
schuwt alvorens handelsrelaties aan te knoo-
ren met de Vlaamsche volkscredietbank „De
Voorzorg" gevestigd te Brussel, hoofdverte
genwoordiger A. du Mez, wonende Parallel-
straat 53 te Overschie- zich tot genoemden
burgemeester om inlichtingen te wenden.
KIND DOOR RAT GEBETEN.
Te Reeuwijk is een 3-jarig kind van J. O.
des nachts op zolder in zijn slaap door een
rat in een der vingertjes gebeten. Geneeskun
dige hulp moest worden ingeroepen.
DE AUTODIEVEN VAN HAARLEM.
Omtrent de gearresteerde autodieven te
Haarlem wordt nader gemeld.
jPPUHi Van de kerk
moest hij niets hebben en met God en gods-
Zoo ging de tijd voorbij en het was nu in
het hartje van den winter.Allerlei voorraden
moesten noodig worden aangevuld, maar de
tocht naar de naastbij gelegen stad was in
dezen tijd en bij dit weer niet zonder gevaar
dienst had hij gebroken. Hij zou zijn eigen Doch het moest. Het zout was nu ook op,
weg wel vindenTotdat het gebeurd was' hoe zuinig Gcrrit Jan er ook mee was ge-
op een kwaden avond, in de kroeg doorge
bracht De drank was in den man, en der
halve de wijsheid in de kan. Oneenigheid,
twist en handgemeen. Een felle slag en de
..vriend" lag zoo lang hij was, op den grond.
Bewusteloos ofdood? Ilij wist liet niet.
Overhaast was hij gevlucht naax liet toen
nog gastvrije Amerika.
En nu zat hij in zijn ruwe maar stevige
blokhut, kort bij 't vuur, dc pijp in den
mond, aan het slecht-afgewerkte getimmerte,
dat als tafel dienst deed.
Hij deelde de ruimte met een hond, een
dog, die hem alles behalve vriendelijk aan.
keek. Het beest was bij hem komen binnen-
100oen- had zich blijkbaar losgerukt van liet
touw, waar hij aan vastgelegen had. Maar
prettig gezelschap was het niet. Bij elke be-
weest En dus trok hij op een morgei), extra
dik gekleed, er op uit, Tip volgde hem op
dc hielen.
De tocht was nog veel moeilijker dan hij
zich had voorgesteld. In de mulle sneeuw
kwam hij slechts langzaam vooruit Maar
eenmaal onderweg stak er een sneeuwstorm
op, die hem de tanden op elkaar deed klem
men. De scherpe wind sneed hem door zijn
kleeren en de beweging verwarmde hem
niet; de fijne sneeuw scherp als glas prikte
hem in het gezicht, zoodat hij de oogen nau
welijks open kon houden.
Wonderlijk, zoo vreemd als zijn gedachten
zwierven, 't F.éne ooggenblik zag hij zijn Gel-
dersch dorpje in volle zomerpracht cn hij
zelf slenterend langs den weg, met de vrieiv-
den; dan zag hij zijn moeder, schreiend op
De hond was er ongevoelig voor. Even
ongevoelig als ik zelfl" dacht de jonge boer.
Het vuur dreigde uit te gaan. De man
stond op, teneinde er hout bij te gooien. De
hond trad hem grommend in den weg. „Ik
zal er toch bij moeten, vrind," zei Gerrit Jan
hardop, en zijn stem klonk hem vreemd in
de ooren. In geen maanden hdd hij tegen
iemand kunnen spreken cn het was een pret
tige gewaarwording, het woord eens weer tot
iemand te kunnen richten, al was het mrar
een hond.
„Laat me er eens bij. Tip," zei hij nog
maals, vriendelijk. In gedachten had hij het
beest al gedoopt met den naam van zijn
eigen lievelingshond, thuis.
Maar Tip was ongevoelig en onver
murwbaar, en toen de man nader kwam
liet hij zijn tanden zien.
„Als je niet goedschiks wilt, dan maar
kwaadschiks," en hij nam een eind hout in
de hand, terwijl hij zich op hetzelfde oogen-
I blik bewust werd, dat diezelfde woorden
E<.|> voortzet omlenoek hwft tW oit- hem menigmaal waren toegetoegd door rljn
geweren, dat deze personen toch den dielatal 'ader. toen lni nog maar oen kleine Jongen
te Hillegora hebben gepleegd. Zij waren n.l.
met dien auto naar Wassenaar gerede De De knuppel suisde door dc lucht en trof
autc was ten gevolge van hot jjs dat zlcli op 1 den bond met zooveel kracht, dat hij jan-
der. weg bevond, geslipt. I kend in een hoek kroop.
Al spoedig daarna kwam iemand t« Was- I Gerrit Jan stookie het vuur op, zette wat
senior tot de ontdekking, dat bjj hem een water en brood bij de hond neer, stonte een
Ford was weggehaald. versche pijp en ging eindelijk ter rust
Deze auto nu was het die to Haarlem doorDen volgenden dag was Tips houding ge-
de politie in beslag werd genomen. heel veranderd. Hij gromde niet meer. Overal
blijkbaar' hebben de dieven, na met de te V;aar Gerrit Jan ging, volgde .hij hem op de
Ilillegom gestolen auto te Wassenaai een hielen. Maar verder ging de toenadering
ongeluk te hebben gehad, zich alduar weder-njeh Klopte Gerrit Jan hem op den rug, dan
rechtelijk van een andere auto voorzie.) om wendde hij den kop af, of liep weg. Hij was
i„ ueu- uan zag 1111 £ijn moeuer, sci
^EntfvSeS ÏÏS5& £5 wachten als hij thuis kwam. Was
j. pk"-" j nlcnf win 1) in 71 in nnrvm .T,-» vc
i hij
en bleef stug en koppig.
Gerrit Jan werd er verdrietig onder.
„Waarom doe je. zoo?" vroeg hij met iets in
zijn stem. dat hem plotseling aan zijn moe-
De vorige week werd zekere A. S., te Nieu- j der herinnerde. „Maar", ging hij verder, „ik
>en bedrag zal je toch wel winnen. Ik wil het!
mee naar Haarlem te rijden, met het be
kende resultaat.
EEN VERZONNEN VEHAAL.
EEN AFSCHUWELIJKE MISDAAD.
Te Amsterdam heeft 's avonds op den
Hoofd/weg bij den Postjesweg een tot nu toe
onbekend man een ongeveer 10-jarig meis
je meegelokt in een onbewoond huis,
waarvan hij blijkbaar den sleutel bezat
£Het kind werd door den onverlaat der
mate mishandeld, dat geneeskundige hulp
is ingeroepen. De justitie heeft ter plaatse
een ondorzoek ingesteld. Van den dader
heeft men slechts een vaag signalement.
wenhagen (L.) overvallen en van een
van f 150 beroofd. De maréchaussée te Nieu-
wonhagen stelde een onderzoek in, waarvan
het gevolg is geweest, dat S. heeft benend,
dat de heele ovei-val gefingeerd was. rf. is
de.vwege gearresteerd, vei'hoord en daarna weer
op vrije voeten gesteld.
EEN POLIKLINIEK DOOR INFLUENZA
GESLOTEN.
De polikliniek van de inrichting voor oog
lijders te Groningen is tijdelijk gesloten «»-
dat de hooglee-raar-directcur, Prof. Rorhat.
zijn vier assistenten en een verpleegster aan
influenza lijden.
DE WINTER OP KOMST?
Te Ammerstol zijn reeds eenlge dagen
grooto zwermen wilde ganzen waargenomen
MODERNE STORMRAM.
Te Heerlen is 's naohts op den Slttarder-
weg een auto tegen een huis gebotst De
inzittende automobilisten werden ernstig
gewond.
VERDUISTERAAR GESNAPT.
De politie te Ubbergen heeft gearresteerd
zekeren H., die verdaoht wordt van verduis
teringen gepleegd te Nijmegen, Groesbeek
en Bunde en van diefstal te Tegelen en
Schoonhoven. Hij was reeds eenige malen
tevoren veroordeeld en is thans aan de ju
stitie te Nijmogen overgeleverd.
DE RUSSISCHE VERSTEKELINO.
De Russisohe verstekeling Romanoff, die
per houtboot „Hilversum" uit Archangel was
ontvlucht en op het politiebureau te Schie
dam onderdak had gevonden, is naar Den
Haag vertrokken, waar een comité zich zijn
lot aangetrokken heeft en hem financieel
zal steunen.
Wat er verder met den man zal gebeuren
weet men nog niet
En terwijl dagen cn weken verliepen,
alsof de wind in zijn ooren de vermaningen
van zijn vader bulderend herhaalde, en hij
voelde weer in zich. dat gevoel van verzet,
dat hem steeds weer deed herhalen: 'k doe
toch wat ik will En dan kwamen er allerlei
onbenullige dingen voor zijn peest: of het
touw van een bepaalde wildstrik wel ont
ward was, of hij den oliesteen wel op zijn
plaats had gelegd, en dergelijke.
Bij een klein berkenhoschje gekomen, be
sloot hij even 'e schuilen. Ilij sneed wat
hout. en 'rachtte vuur te maken, maar de
wind blies de lucifers uit 't Was onmogelijk!
Dan maar weer vooruit Ook Tip had het
zwaar te verantwoorden. Herhaaldelijk moest
Gerrit Jan zijn pooten warmen en zijn rug
bevrijden van de vracht sneeuw. Het beest
had een poot gewond en op drie poolen
krabbelde het achter zijn baas aan. Zelf kon
hij bijna niet verder, maar ten slotte nam
hij Tip op, drukte hem tegen zijn horst en
strompelde zoo verder. Wat was die weg
eindeloos lang! Zou er geen eind aan lcomen?
Als hij eens onderweg verdwaalde en om
kwam? Plotseling zag hij zijn leven van
eigenzinnigheid en afkeer voor zich, als ver-
j Jicht door een bovenaardschen glans. „Moe-
der, o, moeder!"
Met een smak bonkte hij tegen de deur
van hot magazijn waar hij wezen wilde.
Versuft bleef hij liggen. Het eerste waarvan
hij zich weer bewust werd, was dat zijn ge
zicht, zijn handen, gelikt werden door
Tip. Toen hij zich eindelijk bewoog danste
Jiet beest dol van blijdschap om hem heen,
en de mannen, die hem omringden, riepen:
„Roep je hond terug!"
Dat kostte nu geen moeite meer.
„Wonderlijk trouw beest!" zei een der om
standers.
„Een vreemde hond, die hoort hier niet
thuis," zei een ander.
„Zoo is het," antwoordde Gerrit Jan, „en
we gaan dan ook weer weg naar de plaats
waar we behooren!"
Vrijdag 12 D««mb«
HUIZEN (1875 M.) (Algemeen programma).
8.1 ft TUdsein. 8.1G— 9 30 Morgenconcert. 10.30
TUdseln. 10.3011 Korte slekendlciwt, te lelaea
door Ds. P. F. van Noort. Ned. Herv. Fred.
Oud-Loosdrecht. IX12 Oramofoon 1218.15 Po
litieberichten. 12.15—12.30 Vervolg Grumoroor..
12.30 TUdseln. 12.302 Middagconcert. 2 TUclseln
2—0 Gramofoon. 3.30—5 Concert: te geven door
het Amsteidamsc.) Vocaal Kwartet, bestaande
uit: Mevr. Willy Cnutévan Amerongen. bu-
pisan, raej. Nellie Hugues, alt. Uob. C. Tol.
tcjior. Jaap Stroomenbergh, bas. Pianobegelei
ding: Alex. Adc-ma. 6 TUdseln. 6—5.15 Oramu-
Iooil ó.ló6.15 Orgelconcert, vanuit de Groote
Kerk te Zutphen. door den orgelist C. J. Bute.
G.lS6.+Ö Bezoek van den radio-dokter. 6.45
7.15 Cursus Engelsch voor beginners, te geven
door dc-n heer J. F. v. d. Sloot te Amsterdam.
7.157.45 Causerie over: ..Voorzorgsmaatrege
len tegen den vorst bU het planten of bu pas
geplante gewassen", door den heer A. J. Her
wig, te Bussum. 7.468 Politieberichten. 8 TUd
seln. 88.30 Concert, te geven door de An>-
8terdamsche Orkest-Vercenlglng, onder leiding
van Martin Spanjaard. Solist: Concertmeester O.
S G. Wagner, viool. 8.309 Spreker: Dr. C. G.
B. ten Kato te Kampen. Onderwerp: ..Het doei
van het ringen voj» ln het wild levende vogels'
910-30 Vervolg concert- 10.3010.40 Persber.
10.4011.30 Gramofopnplatonconcert.
HILVERSUM (298 M.) VARA. 8 Gramofoon. H
Orgelspel. VPRO. 10 Morgenwijding. VARA. 10.16
Voordracht. 10.30 Zlekenuurtje. 11.30 Concert.
AVRO. 12 TUdseln. 12.01—2 Concert. 2.30—3
Gramofoon. 3i Mlddagmuztek. VAKA. 4 Orgel
spel. 4.45 Na Schooltijd. 6.30 Vooravond-Concert.
7 Actueel Allerlei uit de Arbetderswereld. 7.15
Literair halfuurtje. 11 Gramofoon. VPRO.
Weekultzendlng. Sprekers: De. F. W. J.
Kieboom, Bergen N.-H., Dr. J. Panrdekooper,
Rotterdam. MeJ. Dr. N. A. Brulnlng. Schevenin
gen. 8 TUdseln. 8.0i Catechisatie. 8.30 Concert.
9 Lesing. Onderwerp; Ethiek en Zakenleven, le
voordracht. Spreken Dr. J. l'aardekoopcr. Rot
terdam. 9.30 Concert. 10 Persber. 10.03 Persber.
10.15 St. Nlcolaas-legenden. Spreekster; mej. ar.
N. A. Erulnlng, 10.46 Concert.
SCHOOL-RADIO IN TSJECHO-SLOWAKIJE.
Op 19 December a.s. sal in Tsjeoho-SlowakH*
voor "t eerst een radlo-ultzendlng voor de scho
len plaats vinden en wel van 11 uur tot 12 uuf
•s morstens
Er bestaat op het oogenblik veel belangstel-
lnlg voor den schoolradio-omroep tn Tsjeeho-
SlowakUe. Het ministerie van ondcrwUs beproeft
verschillende soorten radiotoestellen, om na te
gaan. welke apparaten het meest geschikt zttn
om in de scholen gebruikt te worden. Men *al
beginnen met alle volksscholen ln het Duitscha
grensgebied van ontvangtoestellen to voorzien.
De belangstelling voor schoolradio blllkt ook
duldelUk uit het feit, dat een nieuwe school to
KöniggTtttz. van een moderne versterkersinstal
latie voorzien wordt. Hiermee Is het mogelUlc
dat men ln alle klassescholen naar de schooluit»
zendingen luistert, terwtll bovendien een micro
foon ln de kamer van den directeur is geplaatst,
zoodat deze de geheele school gclUklUdig kaa
toespreken.
VIJF JAAR RADIO IX HONGARIJE.
Het Is In den loop van deze maand Jnlst vüf
Jaar geleden, dat de zender te Budapest officieel
geopend werd. Dit station ls er ongetwijfeld in
geslaagd de aandacht van heel Europa op i.ch
te vestigen. De uitzendingen van de orlgincclo
ZIgruner-muzIek word-n overal teer gewaar
deerd. Ter gelegenheid van het vUfJarlg be
staan van den zender wordon speciale program*
tna'a georganiseerd.
LUISTERT NAAR KONSTANTlNOFELt
Ondor gunstige omstandigheden kan men de«
avonds ook ln ons land naar den zender la
Stamboel luisteren, die met een energie van 5
K-W. op 1200 M. werkt De uitzendingen vin
den tusschen 3.40 tot 10.40 uur AT. plaats.
DE MICROFOON IN DEN ZAKt
Het opschrift van dit berichtje zou kunnen
doen denken aan Sint Nlklaaaavond. De zaak la
echter, dat men In de studio to Prnag een zak
over de microfoon heeft gehangen, daar bU con
certen van het groote omroeporkest dc geluid
sterkte ln de studio te groot was en de studio
te klein was om do microfoon verder van het or
kest verwUderd op te stellen. Volgens een be
richt uit Praag werd op deze wözo een aanzien*
lUke verbetering verkregen.
Door K. STUURMAN
Niet? Goed. Verklaar dan eens het vol-
tre'üde: Wal due je met de jenuver die je al
ewi paar maal bij Van Beieren hebt ge
kocht??'
Remmers verbleekte en zijn gelaat veran
derde, zoodat de burgemeester duidelijk het
-schuldig" er op meende le lezen.
tiIkikstotterde hij, en bleef ste
ken Toen vervolgde hij: „Mijn verraders
heblnm u goed ingelicht. Ik heb indeitlaau
dat gemeene goed gekocht, maar 't was niet
om te drinken, 't Was \oor hot been van
mijn vrouw".
„Voor wét?".
„Voor 't been van m'n vrouw. Die heelt
een stijf been, ziet u, en ze hadden me gera
den het met jenever in te smeren. Dat heb
ik toen een paar maal geprobeerd".
„"t Was dus een geneesmiddel? Goed.
Maar nu nog wat anders: „Waarom maak
je midden in den nacht t/chten naar de een
zame hoeve?".
„Hoe weet u dat, mijnheer?".
„Ahate erkent dus dat je er 's nachts
geweest bent?".
„Meerdere malen. Als je een landloope»--
dief wilt opsporen, die zich overdag niet
durft te laten zien, dan moet je er 's nacht*
op uit".
„En je zocht ihcm op de eenzame hoeve?
„Op de ©enza/me hoeve juist niet Maai
meermalen ben ik ook dien kant uitgegaan
„Hui't kaïn zijnDus je weet mets
van "tvorblijt' van dien schooier af?".
„Niets, mijnheer".
„Enneja, nog iets. Wat is dat toch
mei die Hannes, die marskramer? Ze zeg-
guu, dat Je hem van de eenzame hoeve weg
gejaagd hebt".
t is zoo. Ik herkende hem eerst niet en
wilde weten wat vjor vent het was".
„En toen je hem herkende, beu je even
onhebbelijk tegen hem gebleven, nietwaar?"
De veldwacnter bleef voor 't eerst het
antwoord schuldig.
„Vreemdmompelde de burgemeester,
„zeer vreemd".
Beiden zwegen en de heer Vervoorde
trommelde met zijn dikke, blanke vingen,
op de leuning van zijn stoel. Hij kwam zoo
niet verder.
Het was een moeilijk geval. Of Rem
mers sprak de waarheid niet, óf de man
was inderdaad onschuldig. Maar als je hem
daar zoo zag zittenneenhij zat er
niet zoo onbevangen als andersEr was
iets niet in orde. Remmers had een ge
heimEen inwendige stem, meer nog
dan de verklaringen van G ossen en Min-
gel, bracht hem die overtuiging bij. Met
streng ondervragen kwam hij niet verder.
Hij moest het anders aanleggen: de man
moest hem zijn vertrouwen schenken.
De burgemeester boog zich wat voorover,
legde de hand op den schouder van den po
litieman, zag hem aan met een blik, waar
in echt gemeende sympathie voor hem lag,
en zei dan op warmen toon:
„Remmerskerelals er wat is,
zeg het dan. Ik ken je nu aJ zooveel
jarenik heb je sleede gerespecteerd
om je trouwe plichtsbetrachtingWa
rempel, ik ben je genegen, man, maar wtes
oprecht tegen meVertrouw me ge
rust
Remmers bewoog zich onrustig op zijn
6toel heen en weer. Zijn lippen trilden even
't scheen zelfs of hij mei zijn oogen knip
perdeEen oogenblik leek het den
burgemeester of de man zich zou laten
gaan, of hij hem ten volle zijn vertrouwen
zou schenken. Maar direct daarop veran
derde de uitdrukking van zijn gelaat. Hij
zag den heer Vervoorde aan met iets onver
zettelijks en uitdagends in zijn blik, als
iemand die besloten is te volharden En
met vaste stem zei hij:
,Jk heb niets te zeggen, edelachtbare."
De burgemeester trok zijn hand terug en
stond op. Ook Remmers schoof zijn stoel
achteruit en rees overeind. Hij bleef staan,
rechtop, in de houding van een militair, eii
zoo 't echeeil, zéker van zich zelf.
„Remmers," en de stem van den burge
meester klonk nu weer officieel en afge
meten, „sIs je niets te zeggen hebt, dan Ls
het onderhoud thans afgeloopen. Alleen dit
nog: Ik had gedacht, dat je na onze jaren-
I lange samenwerking in dit dorp, meer in
mij was gaan zien dan een chef. Ik dachl
dat Je wist dat je tenslotte in mij zoudt
vinden een vriend, die belang: stelt in Je
moeilijkheden, en die zelfs misslagen be
grijptIk dacht dat je mij in
't eind zou vertrouwen. Ik heb 't
mis gehad, 't Zij zoo. Ik zal van nu aan je
chef slechts zijn. Je hebt het zoo gewild."
Bijna nooit had de veldwachter den bur
gemeester zoo lang achter elkaar hooren
spreken. Maar ook nog nooit hadden diens
woorden zoo'n indruk op hem genwakt als
thans. Hij raakte weer van zijn stuk, ver
loor zijn zelfbewuste houding van zooeven
en bijna 6tamelend zei hij:
„Maar ik tfeet nietWat heb Ik dan
gedaan? U slaat geloof aan praatjes ven
een stuk of wat kwaadsprekers
Maar de burgemeester veerde hem af.
„Genoeg. Aan praatjes s!a ik geen geloof
Maar de uitdrukking van Je gezicht, je
heele optreden, zegt me dot er iets is, dat
er iets móet zijn. We zullen er thans niet
verder over spreken. Je kunt gaan."
Hij ging zitten voor zijn bureau en deed
alsof hij aan het werk ging. Even draalde
Remmers, maar dadelijk daarop groette hij
correct en vertrok.
Zoodra de veldwachter vertrokken was
richtte de heer Vervoorde zich op.
„Koppige kerel," mopperde hij, „eigen
wijze man., wat kan daar achter zitten..
Moet dadelijk onderzocht wordenIn 't
belang van Remmers zelf. Dan nog die his
torie met m'n portefeuilleVervelende
geschiedenis
Hij zocht zijn vrouw op en vertelde haar
allee. Zij luisterde oplettend en schrok van
de gedochte dat de goede veldwachter ten
slotte een onbetrouwbaar man zou blijken
te zijn.
„Ik heb nog niets vreemds aan hem be
merkt," zai ze. „maar Ik z e hem weinig,
en dat valt dus niet te ver. onderen. Maar
zooais jij 't nu vertelt, Ja, dan bon ik ook
bang d«t er Iets niet ln orde is. Wat is nu
je plan?"
„Ik zal vanavond nog de commissaris
van politie te Veenlo verzoeken mij iemand
te zenden, die de zaak onderzoekt en zoo
mogelijk tot klaarheid brengt. Dat is do
beste weg, zoover ik zie."
„Ja," zei mevrouw, met een zucht, „dat
is wel de eenige manier. Laten 'we hopen
dat dat onderzoek niet al te nadeelig voor
onzen veldwachter uitvalt,"
„Ja, maar ik weet niet.... zie Je.... die
verdwijning van m'n portefeuilleIk
wou Je 't vanmiddag nog niet zeggen
maarRemmers is En de voorkamer ge
weest en Remmers allepn...."
„Nou man." viel mevrouw in, „dat is
toch te gek De gedachte alleen dat het ge
stolen zou zijn doorNeen, dat wil ar
bij mij niet in
De burgemeester haalde de schouders op,
en trommelde op tafel. Toen stond hij op
en verliet het vertrek om te zorgen dat er
een telegram naar de commissaris van
Veenlo zou wonden verzonden.
HOOFDSTUK XIX
Rechercheur Van Goyn
Den volgenden Maandagmongen tat in
de spreekkamer van het geslicht „Zonne
gloren", tegenover den directeur, een man,
die men zoo op 't eerste gezicht voor een
eenvoudige buitenman zou houden. Hij had
een donker gekleurd pak aan, een wat op
zichtig roode das en een laag boordje. Zijn
gezicht leek niet buitengewoon schrander
de neus was wat breed, de oogen stonden
wat flets, het voorhoofd was bijna laag. Al
leen die. mond, die als hij zweeg stijf ge
sloten bleef, verried eenigermate don man
met 6terken wil en doorzettingsvermogen
Die hem dan ook voor een goedig buiten»
mannetje gehouden zou hebben, zou zich
deerlijk vergissen. Deze schijnbaar onbetee-
kenende man was niemand minder dan
rechercheur Van Geyn.
En dat deze man geen sul was, daarvan
zou menige overtreder der wet ons kunnen
verhalen. Zijn optreden tegenover misda
digere getuigde van groote scherpzinnig
heid en als hij het juiste spoor gevonden
had, konden de andere zoo fletse oog-'n
soms schitteren. Maar zoo op 't oog zou J»
dat niet zeggen.
De directeur, mijnheer Hoevere, nam een
groot stuk papier van de tafel en zei:
„Hier is het rapport van Kees dat juist
ingeleverd werd op den dag, waarop hij
ontvluchtte. Zooals u kunt zien, mijnheer
Van Geyn, was het gedrag van Kees uit
stekend. Ik heb hem dat dienzelfden dig
nog gezegd, want ik geloof dot zooiete de
jonsens aanspoort om hun best te blijven
doen."
..Die zienswijze ging in dit geval dan toch
niet op," merkte de hoer Van Geyn aan,
„want het weerhield den jongen niet om
weg te loopen
„U trekt een verkeerde conclusie, mijn
heer." protesteerde de directeur, „het weg-
loopcn van Kees Bink heeft met zijn .ce
ding" weinig te rrnken. Men heeft hem er
toe aangezet, mijnheer, dat i6 mijn over*
tuighig."
„Wie zou dat hebben kunnen doen?"
(Wordt vervolgd).
