llirnntr grihsttje CTmtrnat
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
BINNENLAND.
2LB0NNBMBHSI 7T
per kwartaal f3.25
Resell tk h in gsknst en 10 15)
Her week -
Voot het Buitenland bij Weke-
Ujk.sc.he tending .8.-
Bij dagelilksche tending ..-.m-»»»
Alle» bit vooruitbetaling
Losse nummers S cent
met Zondagsblad 3 cent
ïondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar
No 3222
Bureau: Breesiraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936
A D C B C N 11
V«n I tol resets f t «7V1
blke regel neei 0-22V»
Inge ledp-Jpi driger,
van 1—6 regela ..2.30
Elke regel meer 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het hevragpn aan het bureau
wordt berekend f0.10
ZATERDAG 6 DECEMBER 1930
10e Jaarganr
UHflUBHPUEaHBPH
Wie zich heden als Kwartaallezer op ons blad doet inschrijven, ontvangt
de tot 1 Januari a.s. verschijnende nummers GRATIS
Abonné's op te geven aan de Agenten of aan de Administratie
Oit nummer össtaat uit VIER blader
EERSTE BLAD.
EEN DURE PLICHT
de verkiezingen in zicht.
Nog ruim drie maanden en de Sta
tenverkiezingen zijn daar: de candi-
daatstelling heeft plaats op 10 Maart
a.s. En twee maanden later, op 12 Mei
d.a.v. moeten de can didateniij sten voor
de Gemeenteraden in orde zijn.
Het wordt dus ty'd om met deze
data rekening te houden. Het wordt
t;id voor de besturen der kiesvereni
gingen om het verkiezings-apparaat
zorgvuldig na te zien en op gang te
brengen, het wordt tijd voor de kiezers
om politieke loomheid af te schudden
en zich te trainen voor de actie, welke
in 't vroege voorjaar gevergd zal
worden.
Ziet ge hiervan de noodzakelijkheid
niet in? Zegt ge, dat alle dingen toch
blijven, gelijk ze tot heden geweest zijn,
nu de evenredige vertegenwoordiging
de samenstelling van verschillende pu
blieke colleges heeft doen bevriezen?
Vroeger ja, met de wisselende poli
tieke kansen, zoo verleidelijk voor de,
nazaten van dobhelgrage Batavieren er.
Kannef at entoen zat er hartstócht
prikkeling in het spannende verkie-
zingsspel. Eén stem meer of minder
kon allerlei kansen doèri Omslaan; hel
léék wél eén rad van avontuur, waar
aan men stond te draaien.
Niet uit eerbied voor deze zucht naar
wisselvalligheden en loteriikansen, doch
om geheel andere reden wenschen ook
wii vaak die goede oude tiid van poli
tieke actie en krachtsontplooiing terug
Het was ons toen waarlijk beter dan
nu en ondanks de Spreukendichter zeg
gen wij, dat de vorige dagen béter wa
ren dan deze en wij meenen naar de
oorzaak daarvan in wijsheid te mogen
vragen.
Wellicht komen wü dan 'wel tót de
conclusie, dat het toch eigenlijk niet
aan de omstandigheden, maar aan ons
zelf ligt. En, wanneer we maar- een
maal zóóver zijn, dan komt de rest ook
wél in orde.
Dan kan de vraag of het Evenredig
kiesrecht en de daarmee samenhangen
de heerschappij der politieke macht
hebbers ons v/el bracht, hetgeen wij
hoopten, wel academische en zelfs wel
principieele beteekenis hebben en der
halve een bespreking in eigen kring
dubbel waard zijn; maar de actie
naar buiten, de stembusijver behoeft er
niet onder te lijden. Al zullen leiders en
kiezerscorps goed doen rekening te hou
den met de politieke laagconjunctuur,
waarin wij leven. En met het, voor de
politieke activiteit noodlottige feit, dat
de gestabiliseerde meerderheidspositie
der rechterzijde juist samenvalt met de
bevriezingsperiode van de evenredige
vertegenwoordiging.
Laat ons dit nader bezien, meer spe
ciaal met het oog op Zuid-Holland, om
dat in deze provincie in de laatste der
tig jaar zoo dikwijls de beslissing viel
voor heel het landn.l. in deze zin, dat
een reehtsche meerderheid in de Staten
van deze provincie ook een meerder
heid in de Eerste Kamer beteekende.
Op Zuid-Holland waren daarom steeds
de oogen van de rechterzijde gericht.
Zij, die de heerlijke dagen vol op
bruisend politiek leven van het begin
dezer eeuw, toen Dr. Kuyper nog m
volle kracht stond en feitelijk heel de
situatie beheerschte, hebben mee-door-
leefd. voelen vaak de tegenstelling met
het heden als iets dat schrijnt en ont
moedigt.
Wij denken, zoo vaak de Statenstem-
bus gereed gezet wordt, aan de klaag
zang, welke de toen nog zoo machtige
liberale pers aanhief, wanneer ze dacht
aan de beangstigende mogelijkheid, dal
het bestuur der provincie Zuid-Holland
in handen gelegd zou worden van 'man
nen. die lijnrecht tegenover het libera
lisme stonden.
Hce klaagde een groot vrijzinnig blad
dat te Rotterdam het gras welhaast tus
schen de straatsteenen zou groeien en
dat. de verzorging van waterschaps- en
polderbelangen groote schade zou lijden
wanneer niet meer de bekwaamheid,
doch de politiek zou beslissen, bii wie
de uitvoerende macht moet berusten.
En. laat. ons. maar eerlijk erkennen,
dat ook in onze kringen die vraag, hoe
wel niet. op gelijke wijze, is gesteld.
Immers, het was ongetwijfeld waar,
dat de liberalen, zoo door opleiding als
ervaring, zich groote bestuursbekwaam
heden hadden verworven.
Het was ook waar, dat burgemees
ters, ambtenaren en technische leiders
bijna zonder uitzondering tot de libe
rale partijen behoorden: en de vraag
rees dus of ongeoefende reehtsche le
den van Gedeputeerde Staten (indien
Zuid-Holland óm mocht gaan), wel op.
voldoende medewerking van hen moch
ten rekenen.
Het mag daarom misschien wel eens
openlijk gezegd worden, dat het perso
neel in publieke diénsten, van hoog tot
laag, het nooit aan die medewerking
heeft doen ontbreken: dat het in elk
geval uitzonderingen waren, die hun
politieke antipathie op die wijze lieten
merken en dat het corps als zoodanig
er nooit aansprakelijk voor gesteld mag
worden.
Daartegenover staat, dat wie gedu
rende eenige tijd lid van een publiek
hestuürs-college was, gaarne zal' e'rken
nen veel van ondergeschikte ambtena
ren en bedrijfsleiders geleerd te hebben,
waardoor hij beter in staat was zijn
roeping te vervullen.
Natuurlijk zijn' daarbij, ook gekomen
bestuurskwaliteiten, ervaring en rou
tine, (een leerschool, is het mensch'lijk
leven en d' ondervinding is docent!) en
zoo heeft het een met het ander er toe
geleid, dat van alle pessimistische ver
wachtingen, omstreeks den jare 1900 in
de vrijzinnige pers geuit, niets, maar
of|k letterlijk niets is uitgekomen ter
wijl wij óp gunstige resultaten van
rechtsch boven linksch bewind kunnen
wii zen!
Reeds meer dan een kwarteeuw (het
is niet toevallig, dat we de laatste jaren
zooveel publieke jubilea mochten vie
ren) heeft de provincie Zuid-Holland
onder bestuur van een overwegend
rechtsch college "van Ged. Staten ge
staan, waarin echter de rechten der
minderheid beter geëerbiedigd werden
dan onder liberale overheersching.
Wij onthouden ons in verkiezings
artikelen zooveel mogelijk van het noe
men van namen, want het gaat om be
ginselen, waarvan personen slechts dra
gers zijn; maar niemand zal het ons
euvel duiden als we hier herinneren aan
wijlen H. de Wilde, die tot beter dingen
en ,aan Mr. Rutgers, die tot andere ar
beid geroepen werd.
Van de eerste heeft vriend en vijand
(politiek gesproken) als om strijd ge
tuigd, dat hij groot en baanbrekend
werk verricht heeft, waarvan nog thans
de vruchten gedijen; en over Mr. Rut
gers wasmaar één roep wat bekwaam
heid en kennis betreft
Neen, Zuid-Holland kan zich irr geen
enkel opzicht beklagen over de wisse
ling der meerderheid in de Staten.
Doch, nu dreigt tweeërlei gevaar.
In de eerste plaats dit, dat de massa
niet meer in staat is om een vergelijking
te maken tusschen nu en dertig jaai
geledenen dus niet meer ten volle
kan waardeeren hoe groote zegen ons
deel werd door de bruisende verkiezings
actie omstreeks 1900.
En, daar komt dan bij, dat het Even
redig- Kiesrecht de meerderheid der
reehtsche partijen gestabiliseerd heeft.,
zoo men meent!
Want, of het met die stabiliteit nog
wel zoo goed in orde is; daarvoor
willen we wel eens het oordeel vragen
van iemand, die de kaart van Zuid-
Holland kent; in geen geval kan men
er rustig op gaan slapen.
Het een met het ander brengt het
groote nadeel met zich mee, dat men
niet die inspanning van zich zelf vergt,
welke men heel gewoon zou vinden, als
het gevaar zich duidelijk manifesteerde.
Waar dan nog bjj komt, dat een re-
geerende meerderheid altijd weer in
discrediet komt bij hen, die bij de stem
bus vooral aan eigen belangen, hetzij
werkelijke of vermeende, denken. Voor
al in moeilijke tijden als deze, waarin
mpn bovendien zooveel van de overheid
verwacht en waarin sommigen tot de
verklaarbare, maar even ontoelaatbare
klachl komenhet kan me niet schelen,
wie er regeert, ik stem op de partij of
groep, welke mij het meeste belooft.
Welnu, zij die de bestuursverantwoor-
delijkheid dragen, mogen reeds daar
om niet meer beloven, dan wat uitvoer
baar en redelijk geacht kan worden; zij
zullen dubbel voorzichtig zijn," wanneer
zij in de politieke actie voor~en bovenal
zien de vervulling van een dure plicht,
en niet van overigens gerechtvaardige
verlangens.
En ook wij, als kiezers, zullen bene- i
den de maat van ons Christelijk begin -j
sel blijven, wanneer wij de verkiezings
actie niet voeren als een dure, ons van
God opgelegde plicht. Want slechts in
dat laatste geval, zullen eigenbelang,
ontstemming over de gang van zaken
in eigen organis tie, lusteloosheid of
andere bijkomstigheden, ons niet weer
houden om ook in deze dingen te vragen
naar Gods heilige ordinantiën.
DEPARTEMENTEN
Bij Kon. Besl. is jonkvr. M. M. S a n d b e r g
benoemd tot adjunct-comrhies aan het' Dep.
van Buiten}. Zaken.
ONDERSCHEIDINGEN
Bij Kon. Besl, is toegekend de aan de Orde
van Oranje-Nassau verbonden eere medaille
in zilver,- aanE. de Fro e, assistent-boek
houder by de N.V. Expeclitie-ondemem'ng
Van Gend en Loos te Amsterdam; M. Ver
schuur'' v. h. chef van de afd. monster-
makery der firma Van Wees en Weiss te
Zeist; in brons aay: J. S. Harry, wonende
te Voorburg, in djenst van de familie Kroys-
'ijk te Ryswyk (Z. fl.)J. M eye r, chauffeur
bij de familie Blooker to Huis ter Heide, gem.
Zeist.
STAATSBEGROOTING 1931
STEMMEN BIJ VOLMACHT.
Het is waarlijk niet overdreven vroeg, dat
ons hoofdartikel heden over de komende
Statenstemhus spreekt. Want reeds vandaag
aan de'dag is er verkiezingswerk te doen.
Ér is vroeger meermalen geklaagd over
het stootende feit. dat ieder kiezer verplicht
was om zich op de stemdag te melden, doch
dat .zeelieden, visschers, handelsreizigers en
schippers niet door de Overheid in staat
werden gesteld om bij afwezigheid aan de
stemming deel te nemen.
- Die klacht was juist; doch het schijnt wel
of de inwilliging er van al bitter weinig
waardeering vindt. Want sinds het mogelijk
is om bij 'volmacht te stemmen, wordi
er nagenoeg geen gebruik van gemaak(.
Indien de besturen der Kiesvereenigingen
ten deze niet aankiezersjacht deden dan
vermoeden we,, zou den geen honderd kiezors
in het geheelo land van do geboden gelogen
heid gebruik maken.
Het is jammer, maar waar.
En daarom wijzen we er nadrukkelijk op.
dat het deelnemen aan de verkiezingen een
dure plicht is, ons, van Godswege opgelegd,
en dat we daarom de gelegenheid niet ort
gebruikt mogen laten om nu reeds te zor
gen, dat We, bij eventueel e afwezigheid in
Maart ,of Mei ónze stem kunnen uitbrengen
Nu reeds? He} ware misschien beter om
te zeggen: nu nog! Want, nd 1 januari a,s.
kan hèt piet tt.'eer. Dit moet vóór Oudejaars
avond in orde zijn en anders kunt ge 't
volgend jaar, als ge mogelijk ver van huis
zit wegens uw- werk ...niet, bijvolmacht
stemmen.
Het js zoo: het kost u'eenige moeite. Ge
moet, liefst direct met een, kiezer of kieze
res, die' voor u zal optreden, naar een gp
meentelijk verkiezingshüreau gaan en daar
de zaak in orde maken, waarbij u de amh
tenaar alle mogelijke hulp wil verleenen.
Of,', dis ge riu niet in uw-woonplaats kunt
komen, rnoet ge u door uw familie een biljet
laten opzenden, waarop gij verklaart, dat
ge 't volgend 'jaar bij volmacht hoopt te
stemmen en dit formulier imoet vóór 1 Ja
nuari bij de burgemeester van uw woon
plaats zijn. Ge kunt het dan na Nieuwjaar
bij thuiskomst verder in orde maken.
Hoe dat geschiedt, kunnen we nog
eens uiteenzetten, maar 't komt er weinig
op aan. Hoofdzaak is, dat de kiezer, die in
Maart of Mei wegens beroeps werkzaam he
den buiten zijn woonplaats deukt te zijn.
thans zijn gemeentebestuur meedeelt, hetzij
mondeling, hetzij schriftelijk, dat hij vol
macht wenscht te stellen om aau de ver
kiezing. d$el te nemen.
'-Imlien hij maar ernst maakt mét dit voor
nemen, dan komt het vanzelf voor elkaar
't Kost een beetje moeite en vergt een beetje
werk van een ambtenaar; maar de zaak
waarom het gaat, is van uitnemend gewicht
Uw stem kan beslissend zijn; uw plicht is
dus klaar en duidelijk.
Betracht die plicht; vóór Nieuwjaar!
OFFICIEELE BERICHTEN
AUDIËNTIE.
De audiëntie van den minister van Fi
nanciën zal a.s. Maandag niet plaats heb
ben.
De audiëntie van den minister van Water
staat zal a.s. Woensdag 10 December niet
plaats hebben.
RECLASSEERING
By Kon. besluit is eervol ontslagen prof.
nir. A. J. Biok te Leden, als lid van het
Centraal college voor Teclasseering.
NOTARIAAT
Bij Kon. beslu't .is op verzoek ontslagen
jhr. W. Bas Backer als notaris
Apeldoorn.
GEVANGENISWEZEN
Bij. Kon. Besluit is eervol ontslagen
van der Velde als directeur van
strafgevangenis te Haarlem.
CONSUL A ATVV EZEN
Bij Kon. hesluit zy'n de heeren M. J F
Itein en A. C- Trompetter benremd tot
conm' der Nederlanden resp. te Freetown
en te Lagos (Nigeria), buiten bezwaar van
's iLands, schatkist.'
Ingevolge Kon: machtiging is de heer
Narbai Costa erkend en toegelaten als vice-
consul van Brazilië "te Amsterdam;
AARDAPPELMEEUNDUSTRIE
EN SUIKERBIETENCULTUUR
REGEERINGSHULP.
De Minister van Binrienlandscho Zaken
èn Landbouw heeft gisteren in de TweeJe
Kamer meegedeeld, dat een ontwerp tei
voorziening m den nood der aardappelmeel
industrie de Kamer de volgende week cal
hereiken. Ook is de. regeering bereid de
suikerbietencultuur met eeu ontwerp, te
helpen.
ANTWOORDEN VAN MINISTERS
OESTERVERKOOP.
Op desbetreffende vragen van den heer j
Drop hebben'de ministers van .binnenland
scho zaken en van financiën geantwoord:
De onderlinge concurrentie, als gevolg van
de afwezigheid van een georganiseerden
verkoop, heeft, blijkens de prijzen, tegen wel
Se de oesterkwoekers hun product nog kun
Óeh afzetten, niet tot gevolg, dat verschillen
de oesterkweekers, tot eiken prijs hun voor
raad opruimen.
Aahgezien moet worden aangenomen.-dat
de tegenwoordige oesterprijzen, die door de j
verlaging,.-welke zij hebben ondergaan, in
hooge mate medewerken tot een. verruiming
den afzet, niet zullen leiden tot een
vernietiging-van de nestorenItuur. bestaat
er vooralsnog geen- gevaar voor de instand
houding en de rentabiliteit der domein
gronden, voor de oestercultuur geschikt
Vóorts zijn de ministère,van oordeel, dat
een meer doelmatige organisatie van den
vérkoop _van oesters van de oesterkweekers
*e!f behoort uit té gaan.
DE „NATlONA LÏSTISCHE MI LITTE"
Door den heer Deckers, M:nister van De
fensie is op de vragen van den heer Mondeis
betreffende de oprichting van een ..Nationa
listische Militie" door het Verbond van Na
tionalisten bet volgende geantwoord:
<>m op den naam „nuTtair of semi-mflitair
instituut" aanspraak te kunnen maken, moet
een instelling of in het bezit zijn van wapens
of indien zij geen wapens h"ieft, op eenigerlei
wijze tot dé weermacht behooren. Voor zoover
ondergefëekende bekend, heschikt de zoo
genaamde „nationalistische militie" niet over
ms en- ond°rget.eekende is geenszins
voornemens haar deze te verstrekken.
De naam „militie" werd door de instel dn g
geheel ten onrechte aangenomen. Zü staat
tot de weermacht in g-enerlei betrekking. Zy
is niet met instemnrng v^n do Regee ine
tot stand gekomen. Van de zijde van owler-
geteekende is geen enkele dand te verwaehten
zou kunnen bevorderen, dat de naam
„militie" met eenig recht kan gevoerd worden.
WERKVERSCHAFFING
TRAININGTOESLAG
Nu door de toenemende werkloosheid in
de provincie Groningen ook arheiders, b.v
uit hef metaalvak en den scheepsbouw hij
de centrale werkverschaffing moeten worden
geplaatst die niet gewend zijn aan den ar
beid, welke aldaar moet worden verricht
heeft de Minister van Binnenlandsehe Zaken
besloten, ingaande 1 December 1.1. aan be
doelde arbeiders een afloopende trainingtec-
slag toe te kennen.
CONSUMPTIE-IJSBESLUIT
TREEDT 1 JANUARI IN WERKING
De Nederlandsche Bond van consump'ie-ys
bereiders en belangbebllenden heeft, bericht
ontvanger,, dat het consumptie Ijs-besluit op
1 Januari a-s. in zijn geheel in werk'ng treedt
De minister overweegt echter nog eenige
veranderingen dm aan gerezen bezwaren te
gemoet te komen.
P. T. T.
REMBRANDT ZEGELS.
De Rembrandt-postzegels zullen na 31 b<
cember 1930 niet meer geldig zijn voor fran
keering.
Met ingang van 1 Maart 1931 Is aangewe
zen als directeur van het P. T. T.-kantoor
te Broek op Langendijk de referendaris 2de
klasse B. van der Snoek.
HET ZUIDERZEEFONDS
MEMORIE VAN ANTWOORD
Ook hij zeer ongunstige onderstellingen
hehoeft niet gevreesd te worden voor ver
zouting van dc afgesloten Zuiderzee
aldus verklaart de minister van Waterstaat
in de Memorie van Antwoord aan de Tweede
Kamer over de borgooting van het Zuider
zeefonds voor 1931.
Wat de drooggelegde Wieringermeer be
treft is hoewel de gelegenheid nog niel be
staat om nauwkeurige waarnemingen om
trent do kwel,te doen, voorloopig wel geble
ken, dat de daaromtrent gemaakte onder
stellingen niet te gunstig zijn geweest.
De minister overweegt of bij het voortzet
ten van de drooglegging aan de Noord-
Oostelijke polder de voorrang zal
moeten worden gegeven. Men moet namelijk
rekening houden met de eischen van goede
financiering van deze zeer kostbare werken
en vast zal moeten staan, dat naast de zware
geldelijke offers welke in de komende jaren
van den Staat voor de uitvoering van an
dere groote waterstaatswerken zullen wbr
den gevraagd, ook de groote kosten voor de
verdere uitvoering kunnen worden gedra
gen. Daarbij zal zeker behooren te worden
overwogen in hoeverre het economisch is,
van de ervaringen van de bestaande organi
satie aan personeel en materiaal ook voor
de volgende inpolderingswerkzaamheden ge
bruik te maken en in welken vorm dit zal
moeten 'geschieden, alsmede of'het algemeen
belang meebrengt die organiastie intact te
houden, door de gelegenheid te scheppen, dat
zij. onmiddellijk na afloop van het thans in
uitvoering zijnde werk. een nieuw arbeids
veld in de afgesloten Zuiderzee' vindt. Even
wel zijn deze overwegingen naar de meo-
ning van den minister niet beslissend ten
aanzien van de vraag of en waar het uit-
voeringswerk zal worden voortgezet.
Het nemen van een beslissing in zake de
to maken Y-m e e r a f s 1 u i t i n g, ten
einde de Zuidelijke inpoldering te bespoedi
gen, moet worden ontraden, wanneer beslo
ten zou worden reeds dadelijk de N.O.-inpol
dering ter hand te nemen. Dé te maken II
meer-afsluiting toch vormt tevens een onder
deel van de bedijking van de Zuidelijkp
polders, zoodat uit economische overwegin
gen .de uilvoering, van' de daartoe 'noodigr
werken hij voorkeur zal dienen te geschieden
op/een tijdstip, waarop verwacht mag wor
den, dat de geVieole daarmede samenhan
.gende Zuidelijke inpoldering spoódig 'kan
volgen. Laatsthedoelde inpoldering gelijktij
dig met ilë N.-O. lljke te ondernemen, schijnt
economisch niet good te verantwoorden.
In welke volgorde en op wilké tijdstippen
de volgende inpolderingen achtereenvolgens
dienen te worden ter hand genomen, is nog
in sturlie.
In zake de w'enschelijkheid zoo zégt de
minister verder om voor de ontgirining
van 'dé grondender Wieringermeer bijzon
dere organisatorische maatregelen te nemen
o.a door een orgaan, als hedoeld in art 191
van de Grondwet, in het leven te roepen
is nog. overleg grfande.
Wat de opmerking betreft of het niet hotei
zoude zijn alle werkzaamheden aan de Zui
ilerzeewerkon stop te zetten van wege dp
heersrhonde malaise in den landbouw merkt
,de minister op, dat een we.rk als het onder
havige, .lat van zeer langen duur is, niet
aanstonds afhankelijk gesteld mag wordnn
van de economische conjunctuur van het
oogpnhlik.
Dat de afsluiting der Zuiderzee een ge
vaar zal opleveren voor de volks
gezondheid, iri verband met den vuil
afvoer van Amsterdam, is niet te. verwach
ten De afsluiting van de Zuiderzee zal in
véle gevallen verbetering voor de afwatering
met zich brengén, zoodat'niet gevreesd be
hopft te worden dat de afwatering van den
I.Issel in gevaar zal komen.
liet bedrag van 12.000 0(10 voor de uit
voering van militaire werken heeft uitslui
terid betrekking op voorzieningen, vnnrl
vloeiende uit art. 1 van de eerste mill
taire Zui derzee wet (wet van 29
Jiili 1925) nl. op den houw van duurzani
versterkingen op of nabij den afsluitdijk. De
ontwerpen voor deze voorzieningen zijn
thans nog in bewerking doch naderen hun
voltooiing. Door een eenvoudiger opzet /til
len de kosten naar het zich laat aanzien, het
in de ontwerp hogrooting uitgetrokken be
drag in totaal niet bereiken. Wat de overige
uit Defensie-oogpunt te treffen voorzien in
gen, waarover hovongennemde wet handelt
aangaat, wordt medegedeeld, dat nopen.'
deze werken nog overleg 'gaande is tusschen
den minister van Defensie en den minister
van Waterstaat.
Wat de Z u i d e rz e p.v'l ssch'e r ij aan
gaat, zegt de minister van oordeel te zijn
dat, mits de nnodige maatregelen getf'ffen
worden, de vissrherij op de afgesloten Zui
derzoe. zij het dan ook nio'. terstond na dr
afsluiting, dnn toch na enkele jaren, aan een
vrij belangrijk aantal visschers een volledig
bestaan zal kunnen opleveren.
Gelijktijdig met dpze Memorie van Ant
woord is verschenen die over het wetsont
werp tot wijziging van de hogrooting van
het Zuiderzeefonrls voor 1930. Daarin doolt
de minister van Waterstaat mede, dat het
de bedoeling !s voor het in cultur brengen
van de Wieringermeer, zoo weinig mo
gelijk personeel in 's rijks dienst
te nemen. Voor de leiding van de werk
zaamhedon tn den polder, dient de directie
echter de beschikking te hebben over een
kleine staf van personeel, bestaande uit een
inst-w- i-.|ir en twee of drie iongere adjunct
ins ure (landbouw-ingenieurs).
NEDERL. TRAMWEGMIJ
OPHEFFING VAN LIJNEN?
Naar aan de N. R. C. gemeld wordt heeft de
directie van de Nederlandsche Tram we cm ij.
aan de regeering geadviseerd, het geheele
Drentsch-Friesche tramwegnet en wel de
lijnen. Gorrediïk-Assen-Pteenwijk-''osterw 1 'e
en Mo; pe'-Smi'Üe op te. heffen, op grond van
de zeer bedroevende bedrijfsu!tkomsten. Het
eigenlijke Friesche tramwegnet zou blijven
bestaan;
MOBILISATIEKRUIS
HOOFDBESTUURSLEDEN.
In de laatst, gehouden vergadering
den Nationalen Bond Het Mohilisatid.
zijn tot hoofdbestuursleden benomnd de
heeren P. Bootsma, E. G. Gaai-tandt, K. J
H J. Schut en W. II. van Ten, isga.
Tot tijdelijk sécreliriis werd. wegens h"
danken Hoor den heer J P. J.' Yerliorhe, g:
kozen de gepens. kolonel M. J. K. Bos, ter
wijl ten slofje tot algemeen voorzitter werd
benoemd de heer K, F. R, Gerth van Wiju
ÏL SSSfe ECHTE FRIESCHE
sxIheerenbaai
STEUN VOOR WONINGBOUW
RIJKSVOORSCHOTTEN
De minister van Arbeid heeft de gemeente
besturen meegedeeld, dat de Regeering voor
nemers is over het jaar 1931 een bedrag
van 15 millioen gulden beschikbaar te stellen,
bedoeld als wonm<rwet-voorschotten en voo ts
bedrag van 80 duizend toe te staan tot
dekHng van 50 pet. van het op de exploi
tatie der voor krotopruiming geh-uwde wo
ningen te lijden tekort en ten behoeve van
woningen voor groote gezinnen. Aanvragen
om toekenning van voorschotten en of by-
dragen kunnen thans reeds aan het departe
ment worden ingezonden. De proeven met
het verleenen van bydraren voor krotoprui
ming en verbetering van worn-gen ten plat-
telande, zullen worden voortgezet.
MOBILISATIE-INVALIDEN
EEN ADRES AAN DE KAMER MET
VERZOEK OM WERKGELEGENHEID
Het Bestuur van den Rond van Mohilisa
tie-invaliden e. v. h. Nabestaanden te Drach
ten heeft zich tot de Tweede Kamer gericht
met een adres, dat onnieuw wijst on de
kommervolle omstandigheden der mohihsa-
tieslachtoffers, die. óf te weinig ondersteu
ning genieten, óf geen werk kunnen vinden
wegens lichaams- of zielsgebreken.
Met bestuur verzoekt de Kamer het dóór
heen te willen leiden dat. - evenals in het
buitenland de werkgelegenheid voor deze
gewezen dienstplichtigen bij het Rijk althans
zal worden opengesteld door de betreffende
bepalingen ten aanzien van een mogelijke
aanstelling voor hen minder scherp toe te
passen.
Voorts maakt het bestuur van deze ge
legenheid gehruik hij de Kamer aan te drin
gen en te willen hevorderen, dat het Rf.nport
van de Commisie van Onderzoek inzake de
Wetswijziging van de wet van 13 Mei 1927.
openhaar wordt gemaakt.
Hèt bestuur merkt de Kamer hierbij op,
dat het lange uitblijven van voorstellen tot
wijziging van genoemde wet geheel in strijd
is met de woorden en toezeggingen van dou
Minister van Defensie, gedaan in de Twee
de Kamerzitting van 19 Dec. 1029.
DE GEESEL DER WERKLOOSHEID
De Vereen. „Ned. Fabrikaat" geeft even
als vórige jaren een vlugschriftje in het
licht, waarin ze spreekt van de toenemende
werkloosheid en één der middelen, welke
leniging kunnen brengen, aanwijst. We ont-
lecnen er het volgende aan.
Op 8 November Van dit jaar waren hij
de organer dpr openbare arbeidsbemiddeling
precies twee kerr zooveel werkzoekenden
ingeschreven als in 1929, nl. 90509. F,r zijn
natuurlijk meer werkloozen en 120.000 is
niet te hoog geraamd.
Het overgroot? deel heelt vrouw en kin
deren en ei zijn dus zeker 300.000 pérsoncn.'
die geholpen moeten worden.
In 1929 werd naar ruwe schating. ter be
strijding van de werkloosheid, ruim 18 mil
lioen besteed door rijk. gemeenten, provin
cies en werkloozen kassen.
Of, om enkele steden te noemen: Amster
dam moest aan valide werkloozen uitkeeren
meer dan twee milloen: Den Haag was veel
lager. nl. ruim f 000000: Utrecht had nog
f 500 000 moei noodig; in Schiedam varieer
den de bedragen van 1921 tot 1929 tusschen
bijna één milioer en f 09.000; daar was-dus
wel groote schommeling.
Bij dit alles moet men nu bedenken dal
in 1929 de toestand vrij gunstig was In 1930
*erd het veel ongunstiger. Zoo gaf Botter
dam -in 1930, d-.w.v, van 1 'au. lot 30 Ort
nan steun aan valide werkloozen (de gewone
armen dus daaronder niet begrepen rond
f 1 915000 uit. doch in hetzelfde tijdvak in
1929 f 1317 000. Voor 1030 is nog een half
millioen extra aangevraagd, zondnt in 1930
de uitgaven ongeveer het dubbele van die
in 1029 zullen bedragen.
Waarom wij u dat allemaal vertellen0
vraagt tenslotte 't vlugschrift. On-lat ge zul
hesoffon. dat ook in ons land dc wprkinns
beid een geesel is, welke hevig treft. nir.
alleen hem die werkloos is, maar ook <1
gemeenschap.
Beter dan steun is werken Kunnen v,
dan het werk vermeerdoren? Ja. gij kunt c
moet helpen! Gij kunt helpen door steeds
daar. waar slechts mogelijk is. te vragen
naar voortbrengselen van Nederlandsch Fa
brikaat.
Hoe meer waren gij koopt verva-id'gd ïp
in ons land, hoe kleiner de werkloosheid
Wie uwer is niet getroffen door bet leer
der werkloozen en door de grootte der uit
gaven, die de leniging der gevolgen vergt'
Welnu, zet uw medegevoel om in een daad
Koopt Nederlandsch Fahrikaat en steun
tevens hef werken der vereeniging Neder
lnndsrh Fabrikaat, welke iederen dag vooi
dit beginsel óp de bres staat.
TEI PT ALLEN MEE
VIS B' ri
IN D: C:Z!N:.:N te CN_!\__
WAAR HET BEHOORT