iJeAkadeA (&eMikultje6 TWEEDE KAMER FEUILLETON De veldwachter van Randijk WOENSDAG 19 NOVEMBER 1930 TWEEDE BLAD PAG. 5 RIJKSBEGROOTING 1931 REPLIEKEN VERKLARING VAN DEN HEER ALBARDA BUITENLANDSCHE ZAKEN 1931 OVERZICHT Replieken zijn maar replieken herinnerde mr. Heemskerk onlangs. Maar een repliek zoo lijn als hij die gistermiddag gaf, zouden we niet gaarne missen. Helaas drong niet alles wat hij sprak tot de perstribune loor Wat het groote punt uit het debat betreft toonde hij aan, dat de ontwapenaars met al hun dikke woorden zich in de grootste tegenstrijdigheid verwarren. Duidelijk werd voorts gemakt, dat de Re geering er mee te rekenen zal hebben, dat de heer Albarda thans -erklaard heeft, dat dc s.d.a.p. wel aan 't behoud onze" ationale onafhankelijkheid wil meevr -ken, maar de gewapende landsverdediging verwerpt Dat wil niet zeggen, dat dc ontwapenaars in hun burgerrechten geknot moeten worden gelijk dc heer Kersten schijnt te willen en ook de heer Marchant beweaide, «lat in de bedoeling lag, nadat hij op zijn gebruike lijke manier vooraf de woorden zijner tegen standers verwrongen en tot een carricatuur gemaakt had. Wat de heer Albarda nu met de noodige groote wóórden heeft uitgesproken komt er op neer, dat de soc.-dem. indien de mis daad van den oorlog teg?n ons volk ont ketend wordt en wij ons te weer willen stel 'en. niet mee doen. Dat komt er op neer, j lat zij zich in de ure des gevaars tegen de Regecring keeren, haar aftreden zullen eischen, maar daarmee meteen een burger oorlog ontketenen en het gevaar vergrooten i dat, we in een oorlog wor len meegesleept, j Deze dingen zijn duidelijk, maar tevens, dat daarin verraad is gelegen aan ons eigen I volksbestaan. lAsze positie hebben de ontwapenaars zich thans zelf gekozen. De soc.-dem. voelden, dat ze met de hou- ding van hun geestverwanten in het buiten j land spaak loopen. Maar om dat te mas- i keeren beriepen ze zich op tn\ zg. groeiend nieuwe zedelijke bewustzijn onder de vol- ken. Afdoende lijkt ons dat te minder, omdat in hun rijen de man geëerd wordt, die in Augustus 191-i de eenige Ne lerlander geweest is die openlijk aangt hitst heeft tot het door Nederland deern *.nen aan den oorlog. En de heer de Visser herinnerde aan de houding der soc.-dem. in Duitschland. die voor een pantserkruiser zorgden en aan het optreden van soc.-dem min sters in Pruisen, die communistische bladen ver bieden en ook aan ambtenaien het recht om lid te zijn van bepaalde politieke par tijen ontnamen. Dat zijn feiten. Plaats daar tegenover nu het gebral van den heer Ai nar da over ver meende belaging van hem en de zijnen in een land, waar zii de grootst mogel'ike vrij beid genieten! En dan durven zulken nog aan de nnti-rev. en chr.-hist. partijen ver wijten, dat deze bij onderdrukking steeds vooraan gingen! Vervalschir.g van de waar heid op groote schaal is dat, welke dienen moet om het revolutionaire deel der S.D. A.P. tevreden te stellen. In verdere beschouwing'.n kunnen we over deze dingen niet treden. Onze ruimte gedoogt het niet. Slechts enkele opmerkingen mogen nog worden toegevoegd. De heer Kersten, die de arbeiders naai de armenverzorging zou willen sturen maar bij de Zuidcrzccvisschers daarvan niets weten wilde en gisteren zich voor premievrij pensioen verklaarde werd door Dr. Schokking tot de orde geroepen over zijn onverdedigbare taal in verband met den nood in den landbouw. Inderdaad wat de heer Kersten daarover zeide, is in ongeveer gelijke bewoordingen gekomen uit de monden van de heeren de Visser en Wijnkoop. De heer Kersten speelt daarmee gevaarlijk spel en blaast volop wind >n de zeilen der communisten, al verbeeldt hij zich misschien het tegendeel. De motie-v. d. Tempel is ten doode opge schreven. Dr. Nolens acht haar op het unge.n blik ontijdig. De Katholieke fractie zal er dus tegenstemmen, ondanks al het misbaar uit een bepaalden kring in haar midden. De heeren Moller en Guit maken weer een ge weldige plof. Dat een ook nog ten tooneele verschenen motie-Lingbeek over de salarissen der kloos terlingen-onderwijzcrs thans ecnig succes zal hebben gelooft ook hij zelf niet. Dat is ook de bedoeling niet. Heden wordt het debat beëindigd. Het Ka binet zal rustig kunnen vnortwerken "n de storm tegen minister de Geer. waarmee in de Katholieke democratische pers gedreigd werd, heeft nauwelijks iels van een licht briesje gehad. VERSLAG ItCKClIng i werkzaamheden Besloten werd de Arbeldsbesrrootlng te be handelen na de wet op dc middelen en op de agenda tevens te plaatsen het wetsontwerp tot toekenning van kasvoorachotten aan den Kon. Holl. Lloyd. Daarna werden de replieken over de RUksbcgrooting 1IK tl voortgezet. De heer Rutgers v. Rozenburg (c.h.) bestreed het denkbeeld van een Industrlebank zoo'n bank Is niet noodig cn ware voor den Staat al te riskant. Daarna was het woord aan den heer Albar da (s.d.). Deze vroeg den minister-president, hoe h(j de uitwassen vnn het kapitalisme dacht te bestrüden en stelde voorts tal van andere vragen, die zich om dit punt laten concentree- ren. De heer Albarda meende, dat dit pogen vruchteloos zou zl)n. Alleen socialisatie kan helpen; die zal het kapitalisme overwinnen. besprekende merkte htJ op, dat hU op 13 Sept. jl. en daarna daarover niets nieuws gezegd had De S.D.A.P. heeft in Oct. 1920 het beginsel der gewapende landsverdediging vaarwel gezegd. In April 1928 werd omtrent mobilisatie een be slissing genomen. Onderschelden worden mobi lisaties \an onderscheiden omvang en strek king. Vanwaar de actie tegen de S.D.A.P.? Men is geschrokken van hun ontwapenings- actie .verklaarde de heer Albarda. En onze houding wordt van te grooter belang nu het oorlogsgevaar toeneemt. Men zal er ons echter niet onder kr'dgen; we zullen ze terugdringen, luidde het met ver heffing van stem. De congrosrcsolutie van 1928 beantwordl alle gestelde vragen. Vormen en middelen der actie die de partü onder zekere omstandigheden noodig zal achten, zUn niet aangegeven. Maar dat is ook iets onmogelllks. Van gewapendo landsverdediging willen de soc.-dem. om rnorcele cn verstnndelllkc redenen niet weten. Elders denken soc.-dem. anders. Maar voor ons land is nationale defensie natio nale zelfmoord. Wc kunnen tegen de ontzag- Ujke machtsmiddelen der groute staten niet op en moeten daarom van gewapende vetdediglng afzien. Mobilisatie voor gewapende landsverdediging KRABBENDIJKE'S NIEUWE BURGEMEESTER "Woensdag had de installatie plaats van Jhr. Mr. Strick van Linschoten lot Burgemeester van Krabbendijke. Deze foto werd genomen, toen de nieuwe Burgemeester aan het Gemeentehuis arriveerde. Links: Wethouder Hirdes, in 't midden: Jhr. Mr. Strick van Linschoten; rechts: de heer Elenbaas, gemeentsecretaris. zal door de S.D.A.P. nimmer worden goedge keurd. Komt onze nationale zelfstandigheid in gevaar, dan is de S.D.A.P. bereid allee te doen lot behoud of herstel der nationale onafhanke- lükhcld. Maar nimmer door gewapende verde diging. Dat was het antwoord op de door den minis ter-president gestelde vragen. De Regeering mag. vervolgde de heer Albar- dn. het volk niet wagen aan een oorlog, die tot ondergang leidt. Zullen dwangmaatregelen genomen wo-den tegen dc S.D.A.P." Zal de vrilheld van spreken en schrtlven worden Ingeperkt" Zullen tegen ambtenaren en werklieden maatregelen worden genomen? Men .probeere het eens! Hel za' niet gelukken. Zelfs Bismarck verloor zulU een strlid. Met dwangmaatregelen kr'iigt men de a-bei- dersheweging er niet onder. Tegen dc on-wik- kollng der geesten, tegen het vernieuwde ze delijk bewustzijn baat geen dwung. Tn dc wereld der volken werVcn sterke span ningen. gevaarlijke spanningen De arbeiders klasse zal de wereld beschermen en redden Maatregelen zouden de arbeid' rsklasse dwin gen tot den strlid. Z(l vreest dien niet. maar zal dien winnen. (Bravo's bil de soc.-dem i Vriiwel onverstaanbaar wan de volgende spreker, de heer Knotte nbelt (iib.). We \ingon op. dat hll maatregelen tegen revolu tionair verzet bij mobilisatie een elementairen eisoh van nationaal zelfbehoud acht. De Liberalen ziin nog zoo kwaad niet; zij ?iin het die het initiatief tot onze sociale wet geving namen. Dat de revolutionaire heer De VI si (comm.) van oordeel was, dat zijn rede nnaan ,,-ovochten was gebleven, spreekt van zelf. Er Is wat oppervlakkig gepraat tegen geweest. Maar daar houdt het ook mee op. Mr Marchant werd, niet ongeestig, gepromoveerd tot soc.- dem.. In buitengewonen dienst. Do vrliz.-dem verschillen niet veel van de menschon met bet i.seudo-sociallsme der sociaal-fiscisten, die bet laatste steunpunt vormen voor de burgerlijke staatsorde. De heer Marchant heeft het warm voor hen opgenomen. Dat is liet beste tceken van de verwording van de soc.-dem. De motie van den heer v. d Tempel is vorm van politieke onderkruiperij, maar de communisten zullen er voor stemmen, nu de moties van het proletariaat niet in behande ling konden komen. Daarna kwam de heer Albarda onder het mes: Deze noemt nu den oorlog een misdaad Maar wat is dan de heer Vliegen, die in 1914 rechtstreeks tot oorlog ophitste en In 1920 ont- wapenaar werd omdat er toch geen oorlog meer kwam? Anders moest h(J zich nog eens bedenken. De soc.-dem. zullen zich weer be denken! De Regeering kan op hen rekenen. In Duitschland wordt vandaag de pantser kruiser A te water gelaten, waaraan de soc.- dem. hun stem gaven. De socialistische minis ter Severing verbiedt thans het verschllnen van het communistische blad in Duitschland. HU doet wat de soc.-dem. hier afwüzen voor zich zelf. Arbeiders en ambtenaren moeten opposltie- comité's vormen, nu de Regeering niets doen wil. Dr. Nolens (r.k.) achtte overleg van het Kabinet, dat vrij staat van alle partUen. met alle groepen ln de Kamer niet ongewenscht. Wat de heeren Heemskerk en Schokking wil len. kan de RK. Kamerfractie niet aanvaarden Als de Instelling van den Economischen Voor Uchtlngadienst aan de orde komt. zal een uit voerige toelichting noodig zlln, om den samen hang met de verschillende departementen vast te kunnen stellen. De spoorwegtarieven zullen commissoriaal worden bekeken. Maar het algemeen belang zal dan ln het oog moeten worden gehouden. De Instelling van een Economische Raad had in beginsel de Instemming van den heer No- lens. Voor een Industriehank zag de minister-pre sident geendringende aanleiding; de zaak is echter wel eenige aandacht waard. Wat de salariskwestie betreft, meende de heer Nolens, dat het Georg. Overleg moet werken tot tevredenheid van alle betrokkenen Om dat te bereiken vroeg hö een onderzoek. Voor de onderwijzers werd gehoopt op een bevredigende regeling. Het periodiek onderzoek omtrent de salaris sen bedoelde ln bepaalde jaren zekere rust te verkrUgen. De verlaging der pensioenpremie achtte de minister van financiën onder bepaalde omstan digheden wel voor bespreking vatbaar; ook meende hij. dat men het er wel over eens zou kunnen worden. Het oogenblik van thans Is niet het beste om de zaak te behandelen, maar. is de crisis voorbü dan zou het kunnen. De heer Nolens vatte de uitlating van den minister op in dezen zin. dat hU in gunstiger tUd wilde trachten over de zaak tot overeenstemming te kernen en ook bereid was tot eenige partleolo herzienin gen. Voor de arbeldscontracters zal ook zekere toestand van evenwicht moeten wordon ver kregen. De motie-v. 6. Tempel zal thans geen doel treffen. Ook los daarvan zou zU Dr. Nolens' stem niet krijgen. De heer Heemskerk (a.r.) was van oor-, deel, dat een van de belangrükste vragen waar voor de Regeering staat. Is de werkloosheid en de bestrüding er van o.a. door werkver ruiming. In dat licht zie zU den steun aan de bietencultuur. De motie-v. d. Tempel besprekende ,wees de heer Heemskerk er op. dat de heer v. d. Tem pel twee stellingen had: we kunnen wei wat uitgaven doen en er is een ernstige economleche crisis. De laatste stelling is waar. de eerste niet. En op die eerste was dc motie gebouwd. Wat het vraagstuk der landsverdediging be treft. is de eisch van den heer Albarda. dat de Regeering zal afzien van alle daartoe strek kende handelingen. Als een aanrander zich tegen ons opmaakt, zal dat wel zijn ln het kader van een oorlog met anderen. En dan moeten we maar niets doen? Volledige eenzijdige ontwapenaars worden in een internationaal gezelschap zelden ontmoet en men neemt ze er nauwelllks ernstig. Niemand wil de S.D.A.P. belemmeren in haar actie. Van persprocessen wil de heer Heems kerk ook niets weten. Zelfs de communisten hebben het hier zoo goed als nergens elders. Het Is hier nog beter dan in den theoretischen soc.-dem. heilstaat In Pruisen is dóór een soc.-dem. minister ve. boden aan ambtenaren om lid te zb'n van de comm.- en natlonaal-socialistische partij. Wü denken nan zoo Iets niet. De anti—rev. streden altijd voor de vrüheld van Ieders recht. Men kan het deze partli niet verwijten, dat z(j bii onderdrukking steeds vooraan staat. Een beroep op 1903 en 191S. toen revolutionair optreden gekeerd moest worden, is in dit opzicht misplaatst. Men zou kunnen vragen: Waak lk of droom Ik? als men do heeren Albarda en Marchant zulke dingen hoort zeggen. De heer Marchant kan het karakter van zL'n politieke tegenstanders moeilijk juist zien. HU vond Westarp een verstandig conservatief; het Is de vraag of ook het omgekeerde het ge val zou zUn en Westarp den heer Marchant een verstandig vrijz.-dem. zou vinden. (Hila riteit). Na 30 Jaar In de Kamer te hebben gezeten begrb'pt de heer Marchant nog niet het verschil tusschen conservatieven en anti-rev. Deze laat sten trekken op geestelijk gebied de grenzeu enger, maar op sociaal gebied ruimer. De antl-rev. hebben ook internationaal steeds voor den vrede gewerkt. Dit feit is niet onge daan te maken, door op hoogen toon hot tegen deel te beweren, gelük de heer Marchant ge wend is. De S.D.A-P. zal niet tot mobilisatie meewer ken en de middelen van verzet op het beslla- Mr. TH. HEEMSKERK sonde oogenblik bepalen. Zoo stond de zaak nog nooit cn daarom kan de Regeering haar ln dezen vorm nog nooit hebben overwogen en waren de gestelde vragen niet vragen naai den bekenden weg. Deze vragen waren van pas. Want wanneer op het oogenblik van het ontketenen van du misdaad van den oorlog tegen .pns. revolutie wordt gepleegd, moet dat tot bloedvergieten lelden want er zou een Regeering moeten abdiceeren en vergroot het gevaar, dat we ln den oorlog worden meegesleept. Het Is ook zeer de vraag of. indien er een socialistisch bewind was. dit zou terugtreden Indien zulks werd gevraagd op het oogenblik dat het land In gevaar was. Afkeer van den oorlog ontwikkelt zich, zegt de heer Albarda. maar anderen betoogen met een. dat het oorlogsgevaar vergroot. Dat gaat niet samen. Juist de revolutionaire geest, die do heer Albarda blijkbaar in zijn partü niet baas kan vergroot 't oorlogsgevaar en dat gevaar wordt grooter door de weigering der S.D.A.P. om aan mobilisatie mee te doen als we daartoe ge dwongen worden. Dat laatste komt geheel voor rekening van de S.D.A.P. De heer L 1 n g b e e k (h.g.s.) kwam nog eens betoogen. dat het Kabinet een verkapt Roomsch Kabinet Ie. HU diende ten slotte een motie in om, ten einde verbetering te bren gen ln de salarissen der leeken-onderwUzera de salarissen dor kloosterlingen-onderwilzers In overeenstemming te brengen met de begin aeien van het Pacificatierapport-Bos c.s. De heer v. Vuuren (r.k.) kon niet aanvaar den do stelling, dat begrootlngssaldl niet vonr nieuwe uitgaven mogen worden gebruikt. HU meent van wel en zal daarom voorlooplg niet meewerken aan eenige belastlngverhooglng. De heer K e r s to n (s.g.p.) kwam op zijn eigen eerste rede terug, die hU belangrUk noemde. HU begreep niet, dat niemand er aan dacht aan geschonken had, deze keer en trad daarna ln een bestrüding van wat bulten de Kamer tegen zUn beschouwingen ie aangevoerd Een antl-rev. beweerde hij, ken art. 36 niet onderschrUven. Voor salarlsverhooglngen voor ambtenaren la het nu de tUd niet. Zelfs moet gevraagd of niet over de geheele Unie verlaging moet worden Ingevoerd. De ambtenaarssalarissen zUn soms tergend hoog. Gestemd zal worden voor de motle-LIngbeek maar tegen de motie-v. d. Tempel, al is de s.g.p. voor premievrij pensioen. Het ongcrUmde standpunt van den heer Al barda Is onaanvaardbaar. HH wil met ziin partU In den bangsten nood ons volk in den steek laten. Dat Is verraad aan het belang van land en volk. Kunnen zulke menschen ln overheids dienst blijven7 De Regeering zU niet slap. De vrijheid der onderdanen heeft grenzen Geen vrijheid "oor revolutionaire en Godlooche nende geesten. Genève beschaamt. De lasten van den landbouw moeton verlicht worden. Het volk wordt uitgemergeld door de sociale wetten. Ondersteuning van behoeftlgen moet weer worden ingevoerd. Het platteland moet geholpen worden en In lasten verlicht. Dr. Schokking (c.h.) merkte op, dat de heer Kersten niet rekenen moet op bespreking van zUn denkbeelden, indien hü begint met te decreteercn, dat alleen maar discussie er over mogelUk Is op zön voorwaarden. HU ziet de zaak veel te simplistisch. In do partjj van don heer Kersten zelf ls er geen eenstemmigheid over; hU moet met kracht die afwükingen onderdrukken. De tUd ln de Kamer ls te kosthaar om dien te verspillen aan een debat dat te voren tot onvvruchtbaarheid ge doemd Is door het optreden van den heer Ker sten zelf. Wat deze zeide over uitmergelen en op het hart trappen van de boeren door de Regee ring Is op de grens van aanranding van het gezag. Er klinkt daarin een revolutionaire toon, niet minder dan In wat van uiterst llnk- sche zUde wordt uitgesproken. M.a.w. de heer Kersten en de heer de Visser spreken op dit punt gelijk. Gevraagd word qan de Regeering om bü het organlseeren van den economischen voorlich tingsdienst den landbouw de aandacht te geven waarop hü recht heeft. Als wil niet alleen ln Nederland tegen Rus sische dumping kunnen optreden, kan dan niet internationaal omtrent de zaak worden overlegd? De motle-v. d. Tempel betreft een onderwerp waarover het nutteloos is op dit oogenblik van gedachten te wisselen. De motie-LIngbeelc valt onder hetzelfde gezichtspunt, al ls de zaak zelf van belang*. Wie verklaart zUn afgelegden c-cd of belofte op een bepaald oogenblik te zullen breken, be hoeft niet naar de gevangenis. gelUk de heer Marchant, na een caricatuur van Dr. Schok- king'B betoog gegeven te hebben, meende dat de bedoeling was. De vraag zou kunnen rllzen of een lidmaatschap van een publiek college van Iemand, die dat zegt, niet moet eindigen BU een mlsdadlgen aanval op ons land zullen ongetwUfeld de heeren Marchant en Albarda toonon zich een met ons volk te gevoelen. Laatste spreker was de heer B 1 e r e m a (lib.) HU meende, dat de motie v. d. Tempel nog minder van pas is dan verleden Jaar. De salarisverlaging der ambtenaren ls meer dan gecomposeerd door de verlaging van het lndex- cü'fer sedert 1920. In dezen malaisetüd is zeker aan verhooging niet te denken: vele groepen der bevolking verarmen en daarvan profitecren weer de ambtenaren. Toch meende de heer Blcrema. dat de on- derwUzers wel wat misdeeld zön. met name hun beginsalarissen. Laat do Regeering dat punt nog eens overwegen; ook de gedachte uit de motie-Lingbeek, voor wiens motie de liberalen zullen stemmen. De minister-president zal heden antwoorden. AVONDVERGADERING In de avondvergadering werd voorgegaan met de begrooting van Bultenlandsche Zaken De heer Lovlnk (C.H.) besprak de onbe vredigende resultaten der Geneefsche handels- conferentie. Met een onderhandelmgstarief krö gen we geen uitkomst. Wel neme de Regce- ring anti-dumplngsmaatregelen ln overweging. De heer Joekcs (V. D.) betoogde dat een regeling met België elndelü'k haar beslag moet krtjgen. Uitvoerig werd gesproken over het Volkenbondswerk. Aangedrongen werd op een arbitrageverdrag met Japan. De minister ls te Genève zelden gangmaker voor de ontwape ning. Hem ontbreekt, evenals den heer Schou ten. het geloof In deze zaak. Ook wö moeten aansturen op herziening der vredesverdragen. De Europecsche Unie van Briand moet ge trokken worden binnen het kader van den Vol kenbond. Dit standpunt der Regeering is juist. De heer Llngbeek (H.G.S.) betwistte niet dat de Paus als een mogendheid ls te beschou wen. Maar als opperpriester van Rome is hti niet als onschendbaar te beschouwen. We n ten niet ln verwarring vervallen. De heer Knottenbelt (Lib.) verklaarde het oneens te zUn met den heer Bongaerts wiens verbinding met het Belgische Albert- kanaal zou neerkomen op verwezenlUking het MoerdUkkanaal. De binnenwateren moeten flink verbeterd worden, ook die de verbinding met de Schelde vormen. Na de handelsbetrekkingen met Duitschland. die zich onbevredigend ontwikkelen, te hebben besproken, werd het mogelUk maken van over gang van het consulaire naar het diplomatieke corps bepleit Dr. Beumer (A.R.) schonk aandacht aan de nationaliteit der gehuwde vrouw en de Co dificatie-conferentie. Voor ratificatie der c ventie maakte de Regecring, ter wille handhaving van de eenheid van het gezin, ecnlg voorbehoud. Herinnerd werd aan het optreden der Ame- rlkaansche vrouwen tüdens de Haagsche con ferentie. Er was van die züde zoo iets als tain- derlük volgen van de conferentie-leden. De dames hebben geen succes gehad. Zonder bohoorlUke kennis van zaken is over het gebeurde geschreven in sommige bla den. Ook ln Genève zUn de dames slecht weg gekomen. De eenheid van nationaliteit is in het gezin te handhaven met het oog op de eenheid van het gezin. Met deze stelling koos Dr. Beumer positie tegen de vrUhelds-theorieën van mevr. Bakker-Nort, wier beroep op Prof. Struycken op gedocumenteerde wijze als onjuist In het licht werd gesteld. Do beste regeling, prin cipieel en practisch Is, dat de nationaliteit var den man beslist. Tal van autoriteiten van voor ultstrevende richting deelon deze opvatting. O.a. Prof. Molengraaf, Prof. v. Oven. Deze rede was bedoeld als eenlg licht tegenwicht tegen over de Indrukwekkende redevoering welke Mevr. Bakker den minister had laten onder gaan. Na de heer v. R a p p a r d (Lib.) en v Voorst tot Voorst (R. IC. verdedigde de heer v. D U k (A.R.) met een kort woord de heer Schouten tegenover Mr. Joekes. Eindelijk kon daarna de Minister van Bnitenlandsche aan het woord komen. Hij verklaarde bedacht te zullen zön op ver betering van dea persdienst; is inderdaad mogelijk. Geboorte ls niet beslissend voor opnan.; In den dlplomatleken dienst. De vrouw toelaten tot diplomatieke betrekkingen acht de minis ter voorshands niet wenschelUk. Diplomaten vrouwen bewijzen groote diensten, maar we moeten ze nle* tot ambtenaressen verlagen. Het voorbehoud ln zake de nationaliteiten- conventie Is noodig met het oog op de gezins- eenheld. We behoeven niet eigen rechtsbegin selen prUs te geven ter wille van afwökende opvattingen ln andere landen. Wat ln de Kamer is geoorloofd te zeggen over den Paus stoat ter beoordeeling van den voorzitter der Kamer. De grensregeling bU de Eems heeft 's minis ters aandacht. Ook over andere vraagstukken wordt nog steeds onderhandeld. In zake België acht de minister goede ver houdingen clsch van goede politiek. In bUzon- derheden wil de minister niet treden. Do Maas heeft wel eens te weinig water om de kanalen bU Maastricht te voeden. Maar do Ruwe Huid ion! Ruwe Handen] Regcering is diligent. Met de verbeterde ver binding Luik-Maastricht moet gerekend wor den; met de belangen van Maastricht wordt ernstig rekening gehouden. Langer ultblUven van een bevredigende regeling is voor beid® landen schadelük. Op de verbetering van do tusschenwateren heeft de Rünvaartcommissie geen pcessle ge oefend. ZU zou daartoe ook onbevoegd zUn. Een nrbltrageverdrag met Japan wenscht ook de Regeering. In Japan ls de zaak ln stu die. Onderhandelingen over arbitrage zön steeds zeer tüdroovend vanwege de nlteen- loopende opvattingen over arbitrage. Het economische werk van den Volkenbond bevredigt ook den minister niet: de oorzaak is grootendeels te zoeken bU de vechtpolltiek van sommige landen. Onze handelspolitiek lichtzinnig veranderen, brengt groote gevaren. De strUders voor ac tieve handelspolitiek mogen daaraan denken. Intusschen ls de Regeering ln dit opzicht niet ltJdelük; we bereiken nog wel eena niet sulka slechte resultaten. Met het oog op de meestbegunstlglngaconclu- sle wenschen we met de Scandinavische landen te Uveren voor een ruime handelspolitiek. Dit samenwerken is van moreele beteekenis. De Geneefsche handelsconventle nu ln de Kamer te gaan bespreken waren niet wensche lUk, nu zU 'e Genève weer aan de orde ls. Dubla betreffende het plan-Briand worden beter gepreciseerd d- n onder algemeenheden verborgen. Er ls een streven tot loyale mede werking. De samenwe-king der Europeeache staten zal binnen het raam van den Volken bond tot bevordering van den vrede kunnen büdragen. De veiligheid wordt niet altUd gezocht op de goede plaats. De wedstrijd In bewapening ls het groote gevaar; de weerlooze wordt alttjd ln deze onvolmaakte wereld het kind van de rekening.Eerst moet het wantrouwen weg. moet de moreele ontwapening doorwerken, zal de materlecle ontwapening succes kunnen hebben. Er werd gerepliceerd. Bij de artikelen verdedigde de heer Kupers (s.-d.) een amendement om de subsidie aan den Xederlandschen Bond in Duitschland van f 4700 te verhoogen tot t 5000. Voorts bepleitte hij een betere steunverleenlng aan Nederlanders 'n Duitschland. die aan dien steun behoefte heb ben. Nederlandsche arbeiders kunnen ln Dultscli land heel moeilijk emploie Inden, terwijl ons land openstaat voor alle Duitsche arbeiders. Hij zou hier reciprociteit willen in dien zin. dat bij overeenkomst met Duitschland de Nederland sche arbeiders aldaar op gelijken voet worden behandeld ais wij de i-'uitschers ln ons land plegen te behandelen. Een amendement v. d. Bilt (R.K.) om aan de Vereeniging Nederland, die gelijk doel be oogt. maar R.K. is f 800 meer te geven. De Minister meende, dat do Ned. Bond wel wat zuiniger kon zijn zonder haar doel ook maar Iets te schaden. Vandaar zijn voorstel om het bedrag van f 5000 te verminderen met f 300 ten gunste van de Vereeniging Nederland, die Inderdaad wel wat weinig subsidie genoot. Beide amendementen werden afgewezen. De heeren Kupers en Van d e Bilt hand haafden echter hun amendementen, waarover he denmiddag 1 uur gestemd zal worden. De Voorzitter verdaagde te 1 uur de ver gadering tot Woensdag 1 uur. ARBEIDSINSPECTIE VERZOEK VAN HET N. V. V. Het bestuur van het Nederlandsen Verbond van Vakvereenigingen heeft aan do Tweede Kamer verzocht, rie docr den Minister van Arbeid voorgestelde uitbreiding van het aan tal ambtenaren der arbeidsinspectie goed te keuren. Het meent dat reedt thans het per soneel der arbeidsinspectie niet voldoende in aantal is, om de Arbeidswet naar bthooren te handhaven, en dat het dus, nu een uiLbrcidbig van de werkingssfeer der wet tot stand zal komen, noodzakelijk is, dat ook het aantal ambtenaren der arbeidsinspectie wordt uitge breid. De kosten van de voorgestelde uit breiding, f 65.900, acht adressant een meer dan gerechtvaardigde uitgave. EEN ZWAAR VRACHTJE Gistermorgen is ran de werf ..Gusto" te Schiedam een bok vertrokken met een draag vermogen van 400 ton. Deze sleep, met bestemming naar Marseille, slaat onder de bekwame leiding van L. Smit Co.'s InternSleepdienst. Door K. STUURMAN Hij haefld heit zóó niet langer uit! Weg- loopen zou hij, zoodra hij de kans kreeg en hij loerde al een Iheelon tijd op die kans. Daarom was 't dat hij zoo goed oppaste! Dan zouden ze vanzelf niet meer zoo op hem letten. Er was eigenlijk maar één dong bezwaarlijk voor zijn vlucht; zijn gestichte- kleeren. Daaraan zou iedereen hem direct herkennen. Maar al liep hij de kans spoe dig gepakt te worden, probeeren zou hij hel tóch! In ieder geval was het eens een pret tige afwisseling in zijn eentonig beslaan. Weinig droomde hij dat de groote kans zioh binnen een paar dogen zou voordoen. Want twee dagen later, op een Vrijdag middag werd het rustig werken der jon gens plotseling verstoord door luid ge schreeuwdat van den onderen hoek van den grooten tuin kwa.m. Toen aJAen dien kont uit keken, zagen ze twee jongens in gevecht, cn zoonis het zich Met aanzien, was het meenens ook! Het waren Borend Bruin en Glel Drop, die ervoor bekend otnn den dnt ze elkaar n'et konden uitstaan. Het was tussohen die twee altijd harrewarren, maar zoover nis nu was het nog nooit ge komen. Had mijnheer Telders zooiiets kun nen vermoeden, don had hij ze wel uit el kaar gehouden. Nu liep hij zoo spoedig mogelijk naar de vechtenden toe, om hen te schenden. Ook d>e jongen6 liepen er heen, opgeschrikt uit hun gewone doen en niéuws gierig hoe dat zou aifloopen. In een oogen blik was dat gedeelte van den tuin, waar Kees werkte, geheel verlaten, op Kees zelf na. Eerst wilde hij de anderen volgen, maar ploseling schoot hem een idee in. Geen menech, dlie nu op hem lette! Missdhien kon hij nu wegkomen! Maar de muurl Het gesticht was van de buitenwereld af gesloten door een muur, wel bijna twee meter hoog. Daar kwam je zonder hulp niet over heen, zelfs een kwieke jongen ran veertien niet! Snel dacht hij na. In een schuur, maar een meter of tien van hem vandaan, stond een ladder. Na afloop van het werk ging die schuur op slót natuurlijk, maar nu was ze nog open. Al6 hij nu de gelegenheid eens waarnam de ladder haalde en over den muur klom. het was zoo gebeurd. Zijn hart sloeg bij le gedachte dat dc groote kans er was. Ze zou den hem misschien wel gauw missen, maar I bullen kon hij zich allicht hier of daar ver- I beigett. Vooruit maar, niï of nooit 1 I Hij keek in de richting van het tumult, I en zag hoe mijnheer Teldens de jongens van elkaar haalde. Niemand keek zijn kant uit Hij rende naar de schuur en in een omme- I zien had hij de ladder tegen den muur ge- j plaatst Nog keek niemand naar hem. Het •volgend oogenblik zat hij met heftig klop- j pend hart op rlcn muur, schopte dc ladder om en liet zich daarna van den anderen kant i naar beneden vallen, waar hij vrij onzacht op den grond terecht kwam. Zijn been en ziin hand had hij een beetje bezeerd, maar 1 hij had er nauwelijks erg i<n. Als een gejaagd diier rende hij voort langs den muur naar de breede laan, die naar den Zandweg voerde. Daar gekomen, Mep hij, nu gedekt door de dichte boomen, nog steeds haastig voort. Ban nen een paar minuten had hij den Zandweg bereikt. Hij was vrij! Maar kon die vrijheid wel leng duren? Ze zouden beau binnen een minuut of vijf of hoogstens binnen een kwartier missen, en dan zouden ze hem zeker weer gauw genoeg te pakken hebben. En dan: z'n kleeding! Gelukkig was er nog niemand te rien, maar ieder oogenblik kon er iemand komen opdagen. Hij moest een klein gedeelte van het dorp door, om van den Zandweg op de Langewtg te komen. De Langeweg was een zamer en dien kant uit kende hij den weg beter. Toen kwam hij tweemaal iemand tegen: eerst een boer en daarna een vrouw met een kind bii zich. In beide gevallen wiet hij zich bijtijds te verschuilen. Na een angstige tien minuten was hij het dorp bijna door. N tg een of twee stille stratenen het grootste gevaar was voorbij. Piotseling zag hij voor een de<r huisjes, te gen een hek van het tuintje, een fiets staan. Ale hij daar eens op weg kon komen! Dan z.ou hij in een oogenblik een eind weg zijn, en zijn vervolgens op een dwaalspoor kunnen brengen. Waarom zou hij het niet doen? Er was geen enkele reden om die fiets niet te nemen. Zijn vrijheid zou daardoor van len- geren duur zijn. Maar a.ls ze hem bij het wegnemen snap- j ten?Enfin, dat moest hij wagen I En zonder zich verder te bedenken, liep I hij snel op de plek toe waar de fiets stond, 1 greep 'm beet, sprong er op, en zette er oogenblikkelijk de vaart in. Niemand bad den diefstal gezien. HOOFDSTUK VI Remmers krijgt het druk „Vrouw," zei Remmers, die in zijn over hemd zich etonid te wasschen voor de goot steen van de groote, vierkante keuken, „vrouw, zijn nu ai de vlekken uit mijn pak?" „Ja Bemens, je kunt er niets meer van zien. Ik heb het goed afgeborsteld, zoodat je er weer mee voor den dag kunt komen. De scheur in je broek is nu ook genaaid." De vrouw ran den veldwachter noemde haar man altijd: Remmers. Dat had een bij zondere oorzaak. Zij beschouwde haar man namelijk als een buitengewoon mensch. Zij zag tot hem op, want hij was in haar oogen dorp. Niemand kon die betrekking zóó ver in de eerste plaats de veldwachter van het vullen ais hij, dacht ze. Was hij niet de grootste, de flinkste, en, op de burgemeester, de dokter en de notaris na, de gewichtigste man van Randijk? Moest men niet tegen hem opzien, daar de veiligheid ran de dorpe lingen in zijn handen lag? Als rnen hem over den weg zag gaan, geuniformd en gesabelrt, •rechtop ails een kerel uit één stuk, moest ieder dan niet trotsch zijn op zoo'n orde* I bewaarder? Ja, Bartje zag tegen hem op on 'dat was de veldwachter niet onwelgevallig. Maar nu wilde het geval dat Remmers geen mooie voornaam had. Het was een naam, gewoonweg pietluttig, belachelijk, om medelijden mee te hebben bijna. Bij die voor naam noemde zijn vrouw hem nooit. Had hij Re in ie r geheet-en of Richard, of zelfs maar gewoon Klaas of Piet, dan was dat zoo gek niet geweest voor een politieman. Maar wie 1 heette er nu Stoffel? Veronderstel dat er iemand bij was en ze zou zeggen: „Stoffel, •wil je men ditof: „Stoffel, wil je even datdan zou ze hem in ieders oogen be lachelijk maken. Daarom wilde ze zioh dien naam niet aanwennen en noemde hem van haar trouwen af al: Remmers. De veld wachter zelf vond dat ook beter klinken. Remmers plaste en proestte geweldig on der de kraan en toen hij zioh afgedroogd en zijn weinige haren gekamd had nam hij jas en broek van de stoel en bekeek een en ander nauwkeurig. Er mocht niets aan mankeeren Nu, het viel hem mee, je kon niets meer van de vuile vlekken zien en hij kon er zich dus gerust in vertoonen, zonder vrees, dat brt aan zijn waardigheid te kort zou doen. Intusschen liep Bartje bedrijvig heen en weer om voor hun beiden nog een kopje thee te zetten, vóór Remmers zou vertrekken. Even later, toen Remmers aJ in het gereinia de pak gestoken was, zaten ze dan ook bei den aan tafel, ieder met een kopje thee t oor zich. Juist toen de veldwachter een opmerking wikte maken over dien vervelenden land- looper, dien hij nog altijd moest opsporen, zag hij de drie bekende jongens voorbij het raam komen. Zij liepen zijn tuintje door en naar de deur van het huis toe. „Wat moeten dié hier?" dacht hij, en zijn vrouw, die het zelfde dacht, zei: „Die komen bepaald met een boodschap." „Misschien wel," antwoordde Remmers, „op theevisite zullen ze wel niet komen. Mis schien heeft Rob een boodschap van zijn vader." Bartje haastte zich nu om open te doen. In de gang begonnen de jongens al druk te pra ten. Remmers hoorde dat ze het over een fieds hadden en over dien bekenden strooper Verduin. Hij werd echter niet lang nieuws gierig gelaten want Bartje kwam nu binnen, met de jongens aohter zich aan. Z'n vrouw was blijkbaar verlangend het groote nieuws het eerst te brengen, want z» begon a.l di rect: „Wat zeg je daar nou van, nou is Rob z'n •fic-its gestolen. Dat heeft zeker die schooier .van een landlooper gedaan, 't Is toch wat te zeggen, hoor." Remmers sprong op. „Wat zeg je? Je fiets gestolen Rob? Hoe is dat gebeurd?" „Hij i6 gestolen terwijl hij voor het hekje van liet huis van Verduin stond. Wij waren met z'n drieën binnen," legde Rob uit. En •toen volgde het heele relaas, dat gouw ver teld was. Remmers was weer in zijn stoel teruggevallen en luisterde kalm naar het verhaal, dat de andere jongens hier en daag aanvulden. Toen ze alles een paar maal verteld had den, trok Remmers zijn gewichtigste en be denke! ij kate gezicht, gevleid als hij was, dat z.: direct naar hem toegekomen waren en dat ze blijkbaar verwachtten, dat hij hier zou weten op te treden Hij hield wel niet van die buitengewone gevalletjes, maar nu het eenmaal gebeurd was. wat het zijn plicht om het zaakje op te knappen. „Stiil nou, Bartje," ze.i hij tegen z'n vrouw, die zich in het e esp rek wilde nengen. „dit •is een ernstig geval. Ik zal er direct werk ran maken. Is jammer dat jullie er niets van gezien hebt. De fiets was geloof ik, groen gelakt?" ..Ja. groen gelakt en het was een Drie kleur." (Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 5