2==;g |liruuir jTriïtsiljr (£ouranl
^/IZrTleni Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
Een voorstel
l
aan onze Lezers
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
*30NNEHEhTi frflx a
Bil dagelijksche zending
met 7A>n<iBeabiad a cent Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Post box 20 Postgiro 58936
londagshlad mei afzonderlijk verkrijgbaar
No 3189 WOENSDAG 29 OCTOBER 1930
advertentie n:
Van 1 lof 5 regels t-i7V4
hike regel cneer „O.MVt
Elke regel meer „ols
BU contract belangrijke korting.
10e Jaargang
Mogen wij U, lezers, nog eens weer een voorstel doen?
Wij willen zoo gaarne, dat het jaar 1930 lang in onze
herinnering blijft voortleven als een jaar, waarin het
getal lezers van ons dagblad een ongekenden sprong
omhoog maakte.
Wij vragen niet iets onmogelijks. De gepasseerde tien
maanden doen ons tevreden zijn. Maar de laatste twee
moeten het nog eens extra goed doen. En dat kan, indien
onze agenten en onze lezers hun beste beentje voor
zetten. Men weet, met proefnummers staan wij altijd
ter beschikking.
Met een vriendelijk woord, met wat ernsfigen aandrang
valt er nog heel wat te bereiken. Niemand zal durven
zeggen, dat ons blad geen lectuur genoeg heeft. Ja,
voor eenige weken bedankte er een lezer, omdat wij te
véél gaven. Maar deze abonné wist nog niet, hoe men
kranten moet lezen. Er zijn er, die bijna alles lezen,
maar dit getal wordt met het jaar kleiner, wijl het bijna
onmogelijk is. Ieder weet nu zoo wat, welke rubriek voor
hem of haar van belang is. Daarom geeft een goed
dagblad in onzen tijd zulk een groote verscheidenheid
En geven ook wij tot dusver elk jaar méér dan het
jaar te voren.
Het moet toch eenmaal zoo ver komen, dat in elk
Christelijk gezin het Christelijk dagblad eiken avond op
tafel ligt. Hoe eerder het zoover is, hoe eerder wij
lezers, niet meer te hulp roepen. Maar n u zijn wij daar
nog niet. En daarom kloppen wij weer aan de deur en
geven wij U een tikje op den schouder. Toe, het Chris
telijk dagblad, U w krant, die U wil geleiden van dag
tot dag en wil beproeven Uw oog aldoor te doen slaan
op de groote levensbeginselen, moet de band zijn
tusschen wie van één geloof zijn, wie omtrent de
groote vragen eensgezind denken.
Wij willen weer gaarne een herinnering aanbieden voor
Uw vriendelijkheid. De maanden November, December
en Januari a.s. vormen dan weer een afzonderlijk
tijdperk. Omtrent de premie's kan men meer lezen,
elders op den bon in dit nummer.
Nieuwe abonné's op te geven aan
DE ADMINISTRATIE
Dit Nummer bestaat uit ZES bladen,
waarbij inbegrepen een
EINDHOVEN-NUMMER
UIT DEN MOND VAN DESKUN
DIGEN.
Het jaarlijksch onderwijsverslag met zijn
sobere meeningsuitingen en dorre cijfers van
deskundige zijde werpt vaak een treffend
Jicht op kwesties, waarover veel gestreden
werd en wordt
De dure bijzondere school, haar verregaan
de financieele bevoorrechting, haar wette
lijk gunstige positie het zijn onderwerpen
die niet zonder animositeit worden bespro-
Het pas verschenen verslag betreffende het
lager onderwijs over het jaar 1927-28 werpt
een interessant licht op de geldelijke voor
ziening in de nooden der bijzondere school,
voorzoover dit haar exploitatie betreft
Verschillende Inspecteurs van het lager on
derwijs wier dagelijksche ervaring hen van
do geldende regeling van art 101 der La-
ger-onderwijs-wet op de hoogte stelde, gaven
hun oordeel omtrent de werking van dit ar
tikel te kennen.
Zoo zegt de Inspecteur in de inspectie-Arn
hem: „Soms verneem ik klachten over de
uitkeering per leerling ingevolge art. 101.
Gezien de bedragen ih de verschillende ge
meenten is er wel reden tot het uiten van
klachten. Boven gaf ik reeds aan, dat de ge
meentebesturen zeer ,zecr zuinig zijn voor
de openbare scholen, hoofdzakelijk om het
bedrag per leerling niet op te voeren. De bij
zondere school lijdt hieronder evengoed als
Dezelfde klacht over een onvoldoende ver
goeding krachtens art 101 wordt beluisterd
in de inspecties Doetinchem en Nijmegen.
O.a. zegt de functionaris in de laatste in
spectie: „De uitkeering ex art 101 Lageron
derwijswet 1920 is voor vele dorpsgemeenten
veel te laag. Het achteruitloopend open
baar onderwijs wordt met bet oog op de uit
keering uit genoemd artikel stiefmoederlijk
bedeeld. De éénmansschooltjes behoeven geen
nieuwe leermiddelen ,waar zij van de oude
openbare school of scholen in de gemeente
voor jaren van veel leermiddelen voorzien
zijn. Dit alles drukt de subsidie ex art 101
voor de bijzondere scholen."
Een ieder kent deze gevallen, die zeer veel
voorkomen. Bestaan echter, dergelijke klei
ne openbare scholen reeds jaren, dan worden
do kosten opgevoerd .omdat zij naar verhou
ding duur worden geexploiteerd. Staan hier
tegenover groote bijzondere scholen, dan heh
ben zij in den regel het hooge bedrag per
leerling niet noodig.
Bezwaarlijker is het tegenovergestelde ge
val: groote openbare scholen met lage ex
ploitatiekosten. tegenover kleinere bij zon den5
scholen die uiteraard met de gemeentelijke
uitkeering niet rondkomen.
Hier wringt het
De oorzaak schuilt in het stelsel der wet
Het was daarom goed, dat enkele deskun
digeoi hierop onwillekeurig weer eens de
aandacht vestigden.
VOOR ZOOVER MOGELIJK.
Inzake de toepassing der Christelijke be
ginselen pleegt de Anti-Revolutionaire partij
rekening te houden met tijden en omstandig
heden, pleegt zij te letten op de veelsoortige
schakeering binnen den kring, waar zekere
maatregelen zullen worden toegepast.
Bij het stellen van bepaalde principieele
regels van staatkundige gedraging acht zij
zich dan ook meermalen genoopt de beper
king te aanvaarden „voor zoover mogelijk".
Van den kant der Staatkundig Gerefor
meerde Partij en haar leiedr gaf dit reeds
enkele malen aanleiding tot het verwijt, dat
de Anti-Revolutionairen zouden transigee-
ren met beginseleischen en werd gehand
haafd, dat men ten allen tijde de ideëele
eischen onverkort heeft door te voeren.
Toch bleek reeds een en ander maal (de
schrijver onder het motto „Hoe men de kie,
zers voorlicht" wees er o.a. op) dat men aan
Staatkundig Gereformeerden kant zelf te
rugdeinst voor de starre conselcwentie, die
men aan anderen voorhoudt.
Met name bleek dit ten aanzien van de
Zondagsheiliging.
„De Samenbinder", het orgaan van de Ge-
ref. Gemeenten, bevat opnieuw een merk
waardig bewijs van wat wij zouden willen
noemen de soepele toepassing.
Op de vraag van een inzender, of een ker-
keraadslid uit zijn ambt kan worden ont
zet op grond van het feit ,dat hij in een
brandassurantie is, antwoordt Ds. Kersten
ontkennend. Met een beroep op enkele sy
nodale uitspraken verklaart deze dan, dat
geen cennsuur dient te worden toegepast,
maar vermanend moet worden opgetreden.
En ten nader antwoord wijst de hoofdre
dacteur van „De Samenbinder" den vrager
op deze zinsnede uit de Acta der Synode:
„Deze weg is de aangewezene. Niet alleen
omdat verzekering gesteld moet worden on
der conscientie-gevallen. Maar veel meer is
het standpunt der Synode van Rotterdam te
verdedigen op grond daarvan, dat het kwaad
der verzekering zoo algemeen geworden is.
dat het maatschappelijk leven zich zoozeer
op het verzekeringswezen heeft ingesteld.
dat indien verzekering werd censurabel ge
steld dit niet dan tot verwoesting der kerk
zou leiden."
Dit antwoord en deze aanhaling zijn om
tweeerlei reden merkwaardig.
In de eerste plaats blijkt eruit, dat de
zekepingsgedaclite in den kerkelijken kring
van Ds. Kei*sten zóó sterk aanhang en
toepassing vond, dat eventueele censuur, naar
de uitspraak der Synode zelf, niets min
der dan de verwoestin g der kerk ten
gevolge zou hebben.
Dat dit verschijnsel in de politieke r
neh der groep-Kersten zeker niet gunstiger
is, zal de leider dier partij zelf wel toegeven
Maar in de tweede plaats mogen we con
stateeren, dat Ds. Kersten in deze niet de
consekwentie aanvaardt van hetgeen
hij als schriftuurlijk beginsel stelt, doch ter
dege rekening houdt met de practijk: de
gevolgen voor de kerk.
Een dergelijk standpunt achten wij ver
standig enovereenkomstig de Schrift, die
ook kent het rekening houden met de har
digheid des harten.
Wanneer men echter bedenkt, dat juist de
verzekeringskwestie een der hoofdoorzaken
was van de afzonderlijke partijformatie door
de Staatkundig Gereformeerden, komt óf de
ze partijvorming óf het standpunt inzake
verzekering in een ietwat eigenaardig licht
te staan.
In elk geval is de vraag gewettigd of Ds.
Kersten voortaan het recht heeft de Anti
Revolutionairen van beginselverzaking te be
tichten, wanneer zij oog hebben voor de
eischen der praktijk.
Met goeden grond kan worden betoogd, dat
zulks niet het geval is.
OFFICIEELE BERICHTEN
RECHTERLIJKE MACHT
Bij Kon. besl. is benoemd tot rechter in
de arrond.-rechtbank te Tiel mr. A E J
T e r w i n d t; te Haarlem mr. Th. F. Raedt
thans subs, griffiers by gemelde rechtbanken
tot griffier van de arrond.rechtbank te
Utrecht mr dr. P o s t i n g thans subs,
officier van justitie bij gemelde rechtbank
zyn benoemd in de arrond.rechtbank te
Haarlem: tot president mr. G Sluis, thans
vice-president van gemelde rechtbank; tot
vice-president mr Th M a a s e n, thans rech
ter in gemeld college.
BURGEMEESTERSBENOEMING
Rij Kon. besl. is benoemd tot burgemeester
van Bemmel A. J. Herkenrath met
toekenning van gelijktijdig eervol ontslag
als burgemeester- van Ammerzoden.
CONSULAATWEZEN
By Kon. Besluit is de heer R. Mc. Kenzie
benoemd tot vice-consul der Nederlanden
te Shimonoseki «Japan), buiten bezwaar van
des Lands schatkist. Het ressort van het
vice-conuslaat omvat de prefecturen Yama-
guchi Ken en Fukuoka-Ken. Aan den heer
Mc. Kenzie moet in de Engelsche taal wor
den geschreven
is de heer N. K. Huysman benoemd tot
vice-consul der Nederlanden te Oost-Londen
(Unie van Zuid-Afrika), buiten bezwaar van
's Lands schatkist. Het ressort van het
vice-consulaat strekt zich niet over de stad
Oost-Londen.
Het consulaat van Siam te Semarang is
op g e h e v e n.
PRACTISCHE WERKVERRUIMING
EN HULPVERLEENING
VERGADERING DER CENTRALE.
Gister vergaderde in „Royal" te Arnhem
de Ned. Centrale voor practische werkver
ruiming en hulpverleening onder voorzitter
schap van den heer G. van Roekei van
Arnhem. Uit het verslag van den secretaris.
Ds. J. A. Visscher van Groesbeek, bleek,
dat zeer vele aanvragen tot plaatsing in te
huizen en gezinnen van alleenstaanden wa
ren binnen gekomen en dat tal van Gemeen
telijke en particuliere instellingen zich ge
regeld met gevallen, tot het Bureau der Cen
trale om hulp wenden. De penningmeester.
Overste J. J. Barendsen van Nijmegen,
deelde mede, dat het aantal contribuanten
in den lande tot boven de 2000 is gestegen.
Besloten werd tot openstelling van een te
huis voor vrouwen en meisjes te Twello, tot
de stichting van een nederzetting voor man
nen te Houtigehage cn tot de exploitatie van,
twee verplegingsoorden voor kinderen uit
onvolledige gezinnen e. a. en wel één te
Groesbeek en één te Zandvoort.
GEMEENTERAAD CONTRA
KROON
FINANCIEELE KWESTIE
De gemeenteraad van Lichtenvoorde heeft
zich in haar laatste zitting met een sinds
drie jaar hangende kwestie beziggehouden.
Op het einde van 1927 werd ter gemeente
secretarie verklaard, dat de bevolking ruim
7000 zielen telde, terwijl een ingestelde
commissie aantoonde, dat de bevolking nog
ver van de 7000 zielen verwijderd was.
Door de hoogere opgave werd aan burge
meester, secretaris en ontvanger gezamen
lijk een bedrag van f 1422 aan salaris te
veel betaald, welk bedrag de gemeenteraad
weigerde op de begrooting te plaatsen. Ged.
Staten stelden den raad in het ongelijk en
verzochten dit bedrag op de begrnoting te
plaatsen. De gemeenteraad ging van deze
beslissing in hooger beroep bij de Kroon,
die don raad in het ongelijk stelde. De ge
meenteraad besloot nu met 10 van de 11
«temmen niet aan het verzoek van de Kroon
te voldoen.
ACCIJNSVERHOOGING
GEDISTILLEERD
Verschenen is bet verslag over het wets
ontwerp tot verhooging van den accijns op
gedistilleerd. Het bevat'de opmerkingen van
de Vaste Commissie voor belastingen en do
antwoorden van de Regeering daarop.
Volgens de commissie beperkt de Regee
ring- zich niet tot het noodzakelijke. De jong
ste verlaging is gedeeltelijk te niet gedaan,
omdat de opbrengst is tegengevallen. Als
onafwendbaar kan deze verstoring der stabi
liteit niet worden beschouwd, gezien de re
latief geringe haten, welke de Regeering er
van verwacht en de niet als bijzonder nete
lig te beschouwen positie der schatkist.
De commissie meent voorts, dat de door
de Regccring verwachte f 4 milliocn niet zal
worden bereikt. De Commissie meent. di_t
de maatregel, in het ontwerp vervat, geen
aanbeveling verdient
Ten slotte werd gevraagd waarom niet het
advies van de belanghebbenden is ingewou
nen.
Antwoord der Regecring.
De Regeering antwoordt, dat het nooit de
bedoeling is geweest, door accijnsverlaging
een beduidend deel van de belastingop
brengst prijs te geven. Bij de verlaging meen
de men dat de opbrengst zich zou handha
ven. wat nu niet zoo blijkt te zijn. Een stuk
belastingopbrengst is hierdoor duurzaam ko
men te vervallen. Het spreekt vanzelf, dat
de Regeering zich daarbij niet zonder meer
kon neerleggen. Het doel. dat eertijds voor
zat, n.l. onderdrukking der fraude zonder de
opbrengst te schaden, zal gediend worden
door een wijziging in het tarief.
Een geregelde bate van f 4 millioen per
jaar is geen bagatelle voor hen. die jaarlijks
voor een redelijke begrooting verantwoorde
lijk zijn.
De invoering der wet op de financieele
verhouding tusschen Rijk en gemeenten valt
samen met een economische inzinking, waar
van de fiscale gevolgen op het oogenblik nog
niet zijn te overzien, maar die in elk geval
ingrijpend zullen zijn. Een gevolg hiervan is
een geraamd tekort voor 1931 van 9 mil
lioen. Dit tekort is gebaseerd op een midde-
lenraming. Achteraf blijkt dat net wezenlijk
tekort grooter zal zijn.
De positie is dan ook thans reeds deze.
dat, waar in de millioenennota werd gezegd,
dat de gezamenlijke niet-kohierbelastingen
over de eerste zeven maanden van 1930 een
accres van slechts 4 ton te zien gaven in
r-rgelijking met de gelijknamige maanden
van 1929 (dit cijfer was een jaar tevoren 10
milliocn), thans over 9 maanden er reeds
een accres is van diezelfde belastingen van
f 1.4 millioen, ondanks de 2V£ millioen
hoogere September opbrengst van den sui
keraccijns.
De minister zet verder uiteen, dat van een
feitelijk vervallen der 10 opcenten op den
gedistilleerd-accijns, welke thans ten bate
van het Leeningfonds worden geheven, met
ingang van 1934 natuurlijk geen sprake zal
zijn. Eerst in 1943 zal een vrij belangrijk
deel der crisisheffingen kunnen vervallen
en in 1959 de rest In 1934 zal geen enkele
heffing kunnen vervallen. Die opcenten zijn.
als weeldeverteringsbelasting, de minst
schadelijke van alle crisisheffingen.
Dat door het aanhangige voorstel de frau
de zal herleven, meent de minister te moe
ten ontkennen.
De Minister acht het ontwerp zoozeer voor
de hand liggend, dat hij van meening is dat
het had moeten worden ingediend ook zoo
de momenteele toestand daartoe geen aan
leiding gegeven had. Een belastingverlaging
elders had dan daartegenover kunnen staan.
In dien zin had hij het ontwerp aanvanke
lijk voorbereid. Nu het dienst moet doen om
een ernstig dreigend tekort in te perken, is
het noodzakelijker dan ooit.
Aan het verslag is een Nota van Wijziging
toegevoegd, waarin de inwerkingtreding ver
anderd is van 1 Januari in 15 Januari 1931.
CHRISTENDOM EN OORLOG
Een brochure van Prof. Dr. C. G. van Riel.
In „Kerk en Vrede" verscheen onlangs
een hoofdartikel over het onderwerp: „Prof.
Eerdmans over Christendom en Oorlog". Dit
is thans, uitgebreid met eenige nieuwe hoofd
stukken, in brochurevorm verschenen bij de
Uitgeverij „De Zonnewijzer" te Lochem.
De laatdunkende wijze, waarop de schrij
ver oordeelt over de pers, die zijn meening
niet deelt, maakt het ons moeilijk een be
spreking van deze brochure te geven.
EEN HISTORISCH SPEL
UIT DE JAREN 1914—'18.
De luit-koloncl der inf. b. d. A. Captijn
heeft een „historisch spel" geschreven, on
der den titel „Vlag en Vaandel", dat een
herinnering bevat aan de geneurteni«sen in
ons land tijdens de oorlogsjaren 1911191S.
en een aanschouwelijk beeld geeft van go
plichtsbetrachting van leger en vloot cn de
vaderlandsliefde van ons volk.
Het zal over enkele maanden worden op
gevoerd.
DE SLUIS TE TERNEUZEN
EN DE GENTSCHE HAVENBELANGEN
Naar aanleiding van een door de burge
meester van Gent gezonden schryven aan
minister Ja spar, betreffende de toestand
waarin tengevolge van het ongeval aan een
der groote sluisdeuren te Temeuzen, de
Gentsche haven verkeert, is in de geme<fhte
raad van Gent een motie aangenomen, waar
in by de Belgische regeering wordt aan
gedrongen op aanknoopen van onderhandelin
gen met de Regeering hier te lande ten
einde zoo spoedig mogelijk met het bouwen
van een tweede sluis te Ternenzen te kunnen
aanvangen. In de Belgisch-Nederlandsche
overeenkomst van 1S95 is in deze kwestie
trouwens voorzien!
DE VIER SPOREN
ANTWERPEN-ESSCHEN
STRATEGISCHE WERKEN NABIJ
ONZE GRENS
GEEN ECONOMISCH BELANG
In Jert ij cl heeft het „Utrechtsch Dagblad'
gewag gemaakt van het Belgisch voorne
men om op de lijn Antwerpen—Esschen
vier sporen to leggen in plaats van twee.
Het heette toen, dat er niets van waar was,
en enkele journalisten, die op kondschap
uitgingen, keerden terug niet de vei zeke
ring, dat ze geen rails en geen biels hadden
gevonden van lic» mysterieuze spoor.
Naderhand kwamen er echter weer der
gelijke berichten en nu trok het „Dagblad
van NiKird-Branant" op onderzoek uit. lu
wclingelichten kring vernam het blad het
volgende:
„Het ligt inderdaad in de bedoeling, in
de toekomst de lijn Antwerpen--Esschen op
vier sporen te brengen.
De stand van zaken is thans als volgt.
Men is bezig aan liet haanvak Antwerpen
Mechelen ca wel bij Duffel.
Het baanvak Antwerpen—Ecckeren i*
thans gereed gekomen. Bij Eeckercn ligt
een tweede brug en een nieuwe baan loopt
naast de oude tot op het emplacement
van Eeckercn. Na het baanvak Antwerpen
Brussel zal EeckerenEsschen aan de
beurt zijn.
Waarom, zon vroegen wij, zijn die vier
sporen noodig?
Onze zegsiua beweerde, dat zulk een
plan al voor den oorlog bestond. Het zeer
drukke vervoer van personen en bijzonder
van goederen zou deze uitbreiding noodza
kelijk maken. Daarenboven was het passu
giersvervoer van de tusschen Esschen en
Antwerpen gelegen plaatsen naar en van
de laatstgenoemde stad zoo toegenomen,
dat men op den duur tot een overbelasting
van dc spoorlijn zou komen.
Maar waarom, vroegen wij, heeft men
dar» ontkend, dat dit plan bestond Omdat
het aldus het antwoord in verband
met militaire aangelegenheden werd ge
bracht, terwijl het zuiver „economiek' is.
Nu meenden wij, dat de economie van het
spoorwegbedrijf op deze lijn weinig gebani
zal zijn, wanneer deze vierdubbelspoorsche
lijn enkel tot Esschen en niet tot Roosen
daal zou loopen. De kwestie hebben wij
daarom eens besproken met een terzake des
kundigen Nederlander die aan de econ
mische motleven totaal geen waarde bleek
toe te kennen.
Aan zijn uiteenzettingen outlecnen wij
het volgende:
Geen verandering te Roosendaal.
Roosendaal aldus deze zegsman van
het genoemde blad is in het internatio
nale spoorwegverkeer het z.g. verdeelsta
stion van Antwerpen. De groote goederen
treinen voor en van België worden op het
uitgebreide emplacement te Roosendaal ge
rangeerd cn'gedistribueerd, niet in Esschen.
Dit laatste station heeft daarvoor geen em
placement, geen installatie, geen personeel.
Het emplacement te Roosendaal is grom
genoeg om de taak als verdeelstation naar
behooren te vervullen. Voor den oorlog
was het vervoer drukker dan thans. Toen
heeft men wel eens met gebrek aan plaats
ruimte gekamnt, doch de lijn naar België
bleef nimmer in gebreke.
Van een verdubbeling van het korte
stukje van Esschen op Roosendaal zal dan
ook wel nimmer iets komen. Deze verdub
beling zou geen economisch, doch een to
taal ander oogmerk dienen.
Doch dan klemt de vraag: waartoe dienen
de vier sporen in België?
Militaire plannen.
Het is van algemeene bekendheid, dat
België na den*oorlog er toe overgegaan is
sterke sthategische werken langs de Neder
landscbe grenzen óf in stand te houden, ól
op te richte,n.
Het slagwoord, waarvan men zich in
militaire kringen aldaar steeds bedient, is:
Nederland verdedigt Limburg niet, dus
moeten wij or.s zelf helpen.
Hiermede dienen ook die maatregelen in
verband te worden gebracht, welke reeds
omschreven waren in de te Utrecht gepub'.i
ceerde documenten en thans door de aan
het licht komende feiten, voor echt in plaats
van valsch dienen door te gaan.
Al die maatregelen passen volkomen in
liet kader der Fransche verdedigingsplannen
en zullen dus wel een uitvloeisel zijn van
het geheim militair accoord, dat tusschen
Frankrijk en België bestaat.
Naast de behandelde sporengeschledenis
staat nog de geheimzinnigheid rond het in
aanleg zijnde groote kanaal van Luik naar
Antwerpen.
Het militair karakter van dit kanaal
wordt niet meer ontkend.
Thans is men bezig met grondaankoop in
Belgisch-Limburg. Die grondaankoop, beter
gezegd onteigening, gaat al zeer eigenaardig
in zijn werk. Hij wordt klaarblijkelijk niet
alleen geleid door het kanaalbelang, want
er wordt veel meer aangekocht, dan door de
waterstaatkundigen wordt noodig geoordeeld
Daarenboven moet iedere grondaankoop
eerst door bet militaire gezag worden goed
gekeurd. Militairen verschijnen dan ook al
om ter plaatse, meten terreinen af enz. On
der Sutendnal en Gcnck zijn thans gronden
in beslag genomen, hier en daar zelfs van
zeer groote oppervlakte. Een en ander heeft
groote verbittering gewekt onder de bcvol
king, die zich dikwerf de beste stukken
grond ziet afgenomen.
Van Noordzee tot Maas
Met de uitvoering van dit kanaalwerk
wordt dan het gelieele strategische werk
volelr. I, dat van dc Noordzee af tot aan d<-
Maas loopt.
Onder Zeeuwsch-VIaanderen is de verde
digingslinie, door de Duitschors gelegd, ge
handhaafd, rond Antwerpen, speciaal tu»
schen dc Schelde cn do spoorlijn Antwerpen
Esschen zijn dc daar aanwezige militair^
werken aanmerkelijk verstevigd en uitge
breid, zooals de versterkingen onder Oor
deren en Hoe ven en en rechts van de spoor
lijn bij Ilooglmom o.o., terwijl ook de zg
pilboxen, daar in menigte gedurende den
oorlog gelegd, gehandhaafd zijn. Zoo kont'
men tut een lange serie .van strategische pui»
INGEZONDEN MEDEDEELING
"Tanden) PUROL
GESCHOKT VERTROUWEN
Alles, wat Wijnkoop ons verteld heeft over
zijn schuldgevoel tegen Moskou heb ik voor
zoete koek opgegeten. Ik ^ad eigenlijk groot
medelijden nvd de man. die dc slavernij van
lichaam en ziel verkoos hoven de vrijheid,
welke immers in Sovjet-Rusland bevochten is
Doch nu begin ik te twijfelen.
Want daar las ik een «tuk gemeenteraads-
verslag uitHoogkerk. Waar deze plaats
ligt kunt ge op dp nieuwe spoorwegkaart
vinden: ergen« in Groningen aan de liin
naar Leeuwarden en er wonen een 4dX»
Sommige gemeentenaren noemen zich com
munist en één van hen. dragende de mooie
naam Hoiting. doorliep alle politieke stadia
om* een goed Moskoucr te worden: eerst be
hoorde hij tot de Rapaille-partij, vervolgens
bij de proletarische groep, topn was hij vol
geling van Wijnkoop, de zelfstandige; thans
vertelde hij. dat hij de voetstappen van Wijn
koop. de slaaf drukt.
U liad misschien nooit van het communis
tische raadslid IToiting in Hoogkerk ge
hoord? Best mogelijk. Maar Moskou wel en
de wet werd ook op hem toegepast: Buig u
diep in 't stof en kniel, met het aangezicht
naar het Oosten, voor de dictatuur in Rus-
Onze held gehoorzaamde. Hij deed in
Hoogkerk wat Wijnkoop in den Haag deed:
Vanaf heden zal ik in Moskou advies vragen
over het dempen van een sloot, het bouwen
van een kolenhok, het leggen van een vlon
der. het aanschaffen van emmers' voor de
brandspuit en andere gemeentebelangen.
Dan hebben we met u afgedaan, zeiden an
dere raadsleden. Gij vertegenwoordigt im
mers niet de eigen burgerij, maar vreemde
elementen.
Waarop de bekeerling antwoordde: „Ik
spreek hier voor de arbeiders op de tribune,
maar de arbeiders zijn er niet Nu zie je met
welke stomme elementen ik bier tc doen heb"
(Grbote v r o o 1 ij k h e i d), schreef de se
cretaris in de notulen van deze vergadering.
En Hoi tin ff zelf lachte ook.
Mij dunkt, er is reden om te twijfelen aan
de ernst.
U zegt: och, wie let er nu op de gedraging
van eenpolitieke zonderling in 't hooge
Noorden.
Pas op, vergis u niet, want hij volgde ook
hierin slechts het voorbeeld van zijn leider
Wijnkoop.
Die is thans begonnen met het schrijven
van artikelen in de „Tribune", om daarmee
aan te toonen. hoezeer hij zich vroeger ver
gist heeft. liet nicest leiden tot een politiek
bankroet, erkent hij.
Duidelijk is gebleken, zegt hij. dat een op-
positioneele politiek tot funeste gevolgen
leidt:
En ook:
„Dat zulk experiment in de werkelijkheid
voert, hetzij tot reformisme der leiders, het
zij tot het overloopen naar de bourgeoisie,
hetidj tot het verlaten der proletarische theo
rie m nractijk, hetzij tot het af/akken naar
sociaal fascisme óf, - tot politieke capitula
tie voor de Communiu; 1 Intern ge
lijk de respectieve voorhoe! Ion van Sneevliet
c.s.. Van Ravesteijn. Frederiks Lisser en
van mezelf in ronrroto hebben aangetoond"
Lees de slotzin nu <>e: eer zorgvuldig.
Voelt ge in de politieke galgenhumor niet
een tikje ironie? Eerst volle ernst, alsof bet
volkomen gemeend is. hoe verderfelijk zijn
optreden was; en dan ineens de wending,
welke humoristisch aandoet door de zonder
linge tegenstelling, wie zich niet onvoorwaar
delijk onderwerpt wordt losgewerkt van de
goede comipunistische beginselen óf door
de leider losgescheurd van de partij, gelijk
anderen enmijzelf in concreto is over
komen.
Als het partijpresidium door het Kamerin
cident van vorige weck Vrijdag niet te zeer
van streek is en Lou de Visser leest het bo
venstaand.' met eenige argwaan, goed letten
de op zinsbouw en humoristische wending,
dan bromt hij vast: 't if lauw lauw; Wijn
koop Hnaakt er een gijntje hij moet
nieuwe striemen voelen
ten op geringen afstand onzer grenzen.
Zullen wij —zoo vraagt het blad nog
hier een conclusie aan toevoegen?
Het spreekt vanzelf, dat het vredelievende
Nederland geen aanleiding geeft tot zulke
geweldige militaire werken langs geheel on
ze grens, als thans worden uitgevoerd.
Onwillekeurig gaan de gedachten dan ook
uit naar voorbereidingen van een nieuwen
oorlog mot Diiitsrhlond, waarbij N'eder-
landsch grondgehied tot operatie of geverhis
terrein „uitverkoren" wordt, wanneer onze
regecring er niet in zou slagen om op afdoen
de wijze onze neutraliteit te verzekeren.
Luchtvaart
D. D.O. X
Een groote proefvlucht gemaakt
Uit Altenrhein wordt gemeld Nada
laatste weken reeds verscheidene kleine
nische proeftochten gemaakt waren.
D.O. X Dinsdag t.-cen het middaguur
het Meer vim Onstan/ ne-urt. Aan 1
emomen wordt, eeu laatste gron
orht vóór de lm...;,- rn Amor
•nn de D.O. De vlucht verb
■olgens hetjiiogriunmu cn er wen
