D<
QNS PRAATUURTJE
beteekenis van het
T uinbouw-Onderwi js
,Het Oosten'
N.v. «I. VAN RIJN Mzn's
Kunstmeststoffen
VROEGE E N LATE
POOTAARDAPPELEN
fa. in -t veld en de jong Onovertroffen or
kassen, raamlijsten |g3g?~ Vraagt onze prijzen, U bestelt dan zeker.
en warenhuizen GEBR. v. c3. BUitGH
voor den bloementuin
kortekaas&lotte
Gentr. Verwarming
Watervoorzieningen
fa, gebrs. manger - delft
N.V. „TIMEX'
Hef Koelhuis te Hoek V3n Hollend is speciaal ingericht voor het bewaren van
Druiven, Appelen, Peren, Tomaten, Perziken. Diverse Groenten
GEVRAAGD:
VERVOLG PAG. 4
Iemand in Zuid-Holland en/of Zeeland
Uitsluitend voor het geven van inlich
tingen en aanknoopen van relaties
Br. fr. onder letter E Boekhandel Boddeus, Monslei
door Ir. J. M. JRicmens, Rijkstuinbouwconsulent, Directeur der Rijks-
iuiiibouwschool te Naaldwijk
wordt er op elk dorp, waar zich ten. minste
10 leerlingen aanmelden, onderwijs gegeven
in de eerste beginselen van schei- en na
tuurkunde, plant- en dierkunde, en der prac
tische vakken: groenteteelt, fruitteelt en
bloemisterij.
Het is dus geen tijdverlies voor 't bedrijf.
Men zou zoo meenen, dat deze cursussen
wel zeer talrijk bevolkt zullen zijn en in
geen enkele gemeente ontbreken.
In sommige dorpen is de cursus continu
aanwezig, dn andere houdt men hem met
moeite op de been en in nog andere weet
men nauwelijks wat het is. Voor meer dan
2 avonden per week hebben de jongens
meestal ,ygeen tijd". Ja, het is wel bedroe
vend, dat er voor allerlei vermaak vanzelf-
Onze regeering heeft terecht ingezien,'
dat ook onderwijs in den tuinbouw voor
onze nationale welvaart in het algemeen en
voor de beoefenaars van het bedrijf iri 't
bijzonder van groote beteekenis is.
Geen gelegenheid wordt onbenut gela
ten en waar en in welken vorm ook de be
hoefte zich doet gevoelen, do overheid
zorgt voor vervulling.
Zoo is er in den loop der jaren een weer
groote verscheidenheid in vorm en draag
wijdte ontstaan en nog steeds gaat de va
riatie voort, zich geheel aanpassend aan
het bedrijfsleven.
liet uitgebreidst en meest diepgaand
tuinbouwonderwijs vindt plaats aan de
Landbouwhoogeschool te Wageningen. Dit
is een 5-jarige studie. Eisch van toelating
tot de opleiding van tuinbouwkudig inge
nieur is het diploma 5-jarige H. B. S.
Slechts weinig zoons van onze West-
landsche tuinders zullen van deze oplei
ding gebruik maken, want voor den toe-
komstigen vakman heeft zoo'n studie wei
nig waarde. Toch is het een verblijdend
teeken, dat een enkeling in de volle prac-
tijlc geboren, each aangetrokken gevoelt tot
zoo n diepgaaude bestudeering van de tuin
bouwproblémen. Ongetwijfeld kan zoo
iemand practisch gevormd en wetenschap
pelijk geschoold, later een uitstekend advi
seur zijn.
De Middelbare Tuinbouwschool is de 2e
.vorm van onderwijs.
Hot Westland bezit te Naaldwijk de oud
ste dier inrichtingen van ons land.
Staande midden in het centrum van cul
tuur. is het doel a.s. kweekers naast de
practische vorming in het bedrijf, een we-
t.onsrhappelijken ondergrond te bieden.
Zoon school dient dus de toekomstige
leiders van groote bedrijven te vormen en
allen, die later in mrvaatschappelijken zin
over meer kennis zullen moeten beschik
ken. Naast de strict tuinbouwkundige vak
ken, wordt dus onderwijs gegeven in één of
meer vreemde talen, te Naaldwijk in
Duitsch en Engelsch. boekhouden, handels
economie, schei- en natuurkunde, enz.
Voor vele jongelieden, die reeds op 12
a 13-jarigen leeftijd de Jagere school -ver
lieten en daarna niets meer deden om de
schoolsche kennis uit te breiden of zelfs
te behouden, is het volgen van eoo'n mid
delbare tuinbouwschool, als ze 15 jaar ge
worden zijn, uiterst inspannend.
Om deze klasse te overbruggen, is er een
voorbereidende cursus geopend. Toch is de
deelname van uit kweekerskringen, veel
te gering.
Vele ouders kunnen hun Boons geen
halve dagen uit het bedrijf missen, of wel
schatten het direct voordeel van den gc-
praesteerden arbeid hooger dan de verwor
ven kennis.
Mogelijk ook kleven 'er fouten aan, deze
inrichting zelve. Gelukkig valt vooruit
gang in leerlingental uit Westlandsche ge
zinnen te constateeren.
De Commissie van toezicht zal elke -wenk,
die tot. meerder welslagen kan leiden, gaar
ne volgen.
Een Staatscommissie öioudt zich momen
teel met deze kwestie bezig, want overal
in den lande doen zich min of meer dezelf
de moeilijkheden voor. Gelukkig, dat ook
een der meest vooraanstaande Westlanders
in deze commissie zitting heeft.
De derde vorm is de Lagere Tuinbouw
school. Dit is een stichting van den aller
laatste» tijd. Ook onze streek heeft als een
der eersten haar deel gekregen door de ves
tiging van de R. K. Lag. Tuinbouwschool
te Poeldijk. Zooals de naam reeds aan
duidt, staat het geheel op eenvoudiger
plan. De leerling moet eoo veel mogelijk in
liet bedrijf blijven, in de le klasse 2 dagen
in de 3 overige slechts één dag per a
op de schoolbanken. Geen vreemde talen
imaar algemeene ontwikkeling, de konnis
der lagere school moet in tuinbouwkundi
gen zin worden uitgebreid en verdiept.
De belangstelling in den lande voor de
zen onderwijsvorm is algemeen en iedere
streek probeert haar school te bemachti
gen. Het is ten zeerste te hopen, dat deze
interesse van blijvenden aard is en dat do.
belanghebbenden er druk gebruik van blij
ven maken. Dit zal dan ongetwijfeld ook
de middelbare school ten goede komen
want de beste leerlingen zullen na 2 jaar
daar hun studie kunnen voortzetten. De
4e vorm is de Tuinbou-wavondcursus.
Twee, drie of vier avonden per week
H.H. DRUIVENKWEEKERS
feit, dat door bel
a kwestie v
r Uw 1ste soort druiven
Gebruikt
in de pootjesbakKen
Nestelroy's Patent Interieurs
die door hun zilverblauwe g'ans het uiterlijk
der druiven verhoogen en door hun opstaande
kant bij de verzending voorkomen, dat de
s zult U straks e
dagelijks o
Jaaldwijk) 1
maker
erkrijgbaar zijn, bij:
Nestelroy, Trompenburg, Amsterdam
eenvoudige wijze de grondleggende vakken
te doceeren, tuinbouwvakonderwijzers dec-
len in een geordend systeem hun prac tijk-
ervaringen mee.
Een zeer bclanqrijke inrichtinQ voor Westland.
sprekend tijd is, maar voor verkrijging van
een zoo hoog noodige vakkennis slechts in
de tweede plaats.
Toch hebben deze avondlessen reeds zeer
veel nut gedaan. Hoofden van scholen en
onderwijzers met tuinbouwakte weten op
Als 5cn vorm noem ik de Speciaalcursus-
sen.
Deze kunnen zich bepalen tot speciale on
derdeden van het bedrijf en hebben dus een
zeer verscheiden karakter.
In onzen tijd van specialisatie is het een
Vervolg.
Voor subsidies ten behoeve van inzen
dingen van den Ned. Land- en Tuinbouw
op buitenlandsche tentoonstellingen is
15.000.— meer aangevraagd. Er zal
27500.— beschikbaar ziin.
Wat die tentoonstellingen aangaat kan ik
al vast melden, dat het Centraal Bureau der
Veilingen bezig is met de organisatie van
EEN GROOTE COLLECTIEVE INZEN
DING OP DE WERELDTENTOONSTEL
LING
te Antwerpen.
Van 11 tot 17 October wordt deze gehouden
Daar zal heel wat te zien zijn.
Want we weten nu eenmaal, dat wat door
onze organisaties gedaan wordt steeds „af"
is.
Op cn top goed.
Als Aalsmeer niet zijn rozen en chrysan
ten komt is het imposant.
Als het Westland met zijn fruit en g-roen-
te komt is het machtig, overweldigend.
Op een Wereldtentoonstelling, waar zoo
veel belangen in liet spel zijn, zullen
ze het beste beentje voorzetten.
Daar kunt ge van op aan.
Succes Mensing, ruggegraat en ruggemerg
v#n Aalsmeer!
Succes. VaLitor. Barcndse en Van den
Hout, gij machtig trio. Strijders voor de be
langen van het Westland
'k Ileb geen tijd om er heen te gaan waar
schijnlijk. Dat spijt me zeer.
Zooals het me ook spijt dat er nog niet
meer gebruik gemaakt wordt van de ge
legenheid
ZIJN GROND TE LATEN ONDER
ZOEKEN.
En die het doen komen vaak tegelijk. Dat
Clichéfabriek
Grondfreesen
door het gehecle Westland g
(reeds vanaf 1920)
A. DEN HAAN GedemPle Slaak No. 120
Naatdw.weg 242 i Telefoon No. 9425
s-Gravenzande g
Rotterdam
UW ADRES|||l|;!ni|||||i|||,|||,||||1|!. j
1 voor ZADEN, BOOMEN
en PLANTEN is
1
De Liersche Zaadhandel
J. VERMEER
|B 40 - DE LIER - Tel. 35
Vraagt prijscourant 492
VEEHOUDER,
Dat wat U nog niet ALLEN weet is, dit, dat OMNICURA, Patent-Dier
geneesmiddel onmisbaar is ter bestrijding van:
Wit en Navuil-Uierziekten ook (streptococcen),
Koliek-. Kwaadzog-, Nierziekten, enz. enz. enz.
Dat wij U toonen kunnen de adressen van Uwe Collega's welke ervan
verbruikten30 40 50 60 groote flesschen. Daar geen Boerderij Compleet
is zonder OMNICURA verzoeken wij U, nog lieden aan te vragen onze brochure
met gebiuiksaanwiizing cn vele attesten. Wij zenden U deze Gratis en Fianco.
Fa. PIETER WAPENAAR - Schiedam - Hoogstraat 151b.
geeft een opeenhoping wan werk dn bepaal
de tijden.
Zoo tegen den tijd, dat de mest uit
trooid moet worden
Dan komen er zooveel monsters, dat
geen doorkomen aan is.
Maak het den mcnschen daar op dat Bc-
drijfs-dabonatorium voor grondonderzoek
eens wat gemakkelijk.
Ge hebt er zelf baat bij. Zend zoo spoedig
mogelijk do monsters.
Maar zenden moet ge ze.
Ge moet uw grond kennen. Dat heb ik al
meer beweerd
De kosten kunnen er niet af, zegt menig
een
De kosten krijgt ge meestal dubbel en
dwaTS terug omdat ge» wanneer ge
grond kent met meer oordeel, en dus met
meer voordeel uw grond bemesten kunt.
En op de kleintjes moet gelet worden.
Dat leeren ook wel de bedrijfsuitkómsten.
Daar hebt ge ddé dezer dagen gepubliceerd
werden over
DE UITKOMSTEN VAN 944 LAND
BOUWBEDRJVEN IN FRIESLAND
in het boekjaar 1929*30
Dat zijn bedroevende cijfers.
Dat is ten ©enenmale de juiste waardee.
ring dezer cijfers: bedroevend.
In Friesland onderscheidt, men vier ver
schillende gebieden: 1. het Kleiweidegebied,
2. het Veenweidegebied, 3. de Wouden (zand
grond), -4. het klei'bouwgebied.
Welnu in het tweede en derde gebied^ du6
'anzelfsprekend feit, dat deze wijze van po
pulariseering der tnmbouwv etenschap groo
te belangstelling moet ondervinden.
Boekhouden, bemestingsleer, verwarming,
culturen als: de druiven-, dc rozen-, de
tomaten- of chrysantc-vteelt en vele andere
kunnen de onderwerpen zijn. Ook bepaalde
handelingen, direct dienstbaar voor het be
drijf, kunnen worden aangeleerd: zoo kent
de landbouw zijn mclkerscursus en werd in
dit district het vorige jaar een schitterend
geslaagde proef genomen met een cursus
in autogenisch lasscheji cn ook voor dit sei
zoen heeft zich eon groot aantal gegadigden
gemeld.
Wel bijzonder deze feiten. Wijst dit er mis
schien op, dat ons onderwijs meer direct op
de praktijk gericht moet zijn? Dat zonder
veel omhaal van allerlei op zich zelf nut
tige kennis, de teeling zoo gauw mege-
^Jijk tot het gewenschle doel moet worden
gevoerd en hij ook duidelijk inziet, dat hij
er „beter" van wordt!
Dat de oVerheid geen gelegenheid onbe
nut wil laten, ook dn deze richting, bewijst
wel de benoeming van een nieuwe commis
sie, die tot taak krijgt na te gaan, of het
land- en tuinbouwonderwijs der cursussen
ook dienstbaar gemaakt kan worden aan de
orming van den tuin- en landbouwarbeider
Ook de tuinbouw dc fabriekmatige voor
al heeft behoefte aan geschoolde werk
krachten. Vooral nu het er om gaat in den
ongelijken strijd met de buitenlandsche con
currentie zoo goedkoop mogelijk te produ-
ceeren.
Ilc denk daarbij b.v. aan een stokers
cursus. Hoeveel kolen gaan er onnut te
loor? Wordt er oordeelkundig gestookt, is
de temperatuur der rookgassen te hoog, ver
laten de gassen onvolledig verbrand den
schoorsteen?
Zoo zal het getal cursussen met de gezon
de klare praktijk voor oogen ook voor het
Westland nog belangrijk kunnen stijgen.
Als laatste vorm van tuinbouwonderwijs
noem ik de lezingen. Dc tuinbouwconsulent
is steeds gaarne bereid voordrachten te hou
den over verschillende cultuurproblemen:
ziekten van druif, tomaat of komkommer, be
mesting der cultuurgewassen, enz. Jammer
is, dat zich niet één centrale organisatie ook
met dezen vorm: „het houden van voor
drachten" speciaal bezig houdt.
Het Engelsche voorbeeld lijkt mij zoo aan
lokkelijk: op gezette tijden komen de kwee
kers bijeen c-n worden inleidingen gehouden
onder elkaar, b.v. „De stookkosten bij de
vroege tomatencultuur", „De bestrijding in
de praktijk van 't wortelaaltje".
De Vereen, van Oud-Leerlingen der Mid
delbare School te Naaldwijk heeft in deze
richting reeds nuttig werk verricht.
Nu de winter voor de deur staat en daarme
de de gelegenheid voor studie en meerdere
ontwikkeling de meest gunstige is, zou ik
eiken jongen Westlander willen vragen:
biedt het bovenstaande niet iets voor u?
En mocht er nog iets aan het lijstje ont
breken, u hebt maar te spreken.
Cultuur RfSïj. en Handelsvereeniging
'sGravcnzar.de - Telelosn 56 en 11
Biedt aan tegen scherp concurr. prijzen alle soorten
Voor directe en voor voorjaarslev:ring
van beste gewassen gekeurd en niet gekeurd
Turfstrooisel voor Bloembollendek
DE LIER - WESTLAWD n
TELEFOON 32 1 IJzeren Serres en Warenhuizen
DELFT en DELFTGAUW - Telefoon 1021
J. JEN SE
HYPOLITUSBUÜRT 7
DELFT - Telef. 1082
N.V.VOOR
HAGELSTORM
VERZEKERING
OIR.CyjxWELiMj IIEVENSE
TELEFOON «Ml—63
'S-GRAVEN2ANDE
Vaste jaarpremie per f lOOO.
jverzekerd bedrag: voor Serre's,
Rompen van Warenhuizen en
ander Klein glas f 3.75
yoor Eenruiters f 5.»—
Geen risico van omslag
'Alles uitsluitend gedekt bij prima
Maatschappijen, dtsverlangd op
doorloopende Hollandschc polis
Vaste taxatie van het
glas, waardoor gemak-
l kelljke Schaderegeling
op de zandgronden en in de veenweideetreek
kon respectievelijk nog een winst van f 5.71
en f 7.50 per HA. gemaakt worden. Gemid
deld waren deze bedrijven respect. 29 en 28
H.A. groot
Gemiddeld is op de zandgrond (de Wou
den) dus per bedrijf ecu winst gemaakt van
28 X f 7.50 f 210, en -In de veenweide-
streek van 29 X f 5.71 f 165.59 (de centen
moeten er noodig bij).
Dat noemt men winst. Voor deze bedragen
hebben de boer, zijn wouw cn zijn minder
jarige kind-eren een geheel jaar gewerkt
Want bij de onkosten zijn niet gerekend de
loonen van man en vrouw, noch van inwo
nende, medewerkende minderjarige kinderen
Noem deze bedragen eens aan stakende
landarbeiders.
Nog erger wordt het in de beide andere
gebieden, de kleigrond dus.
l)e vette klei zegt men wel eens.
Of de boeren er vet van worden!
De bouwboeren nog het meeste.
Ook hier as geen loon voor de mee fn het
bedrijf werkende boer, noch voor zijn vrouw
noch voor minderjarige kinderen, gerekend
De gemiddeld ruim 30 H.A. groote bedrij
ven leden dus een verlies van ongeveer 1000
gulden plus het hun met recht toekomende
doch niet gerekende loon.
Feitelijk wordt de verliespost.dus wel dno
maal zoo groot.
Zeg idu eerlijk, zijn dit geen bedroevende
Er is meer om te schreien dan om te la
chen tegenwoordig.
Daar hebt ge het 6trevcn om
Motorpompen en Slangen
BELEEFD AANBEVELEND j
400 volledige Planten DINERS
i
bevat iedere flesch
POKON
en kost 40 cent
bevat geen schadelijke be-
standdeeien daarom ook ge
schikt voorcactussen,clivia's,
palmen, enz.
Verkrijgbaar in de bloem- en
zaadwinkels, zoo niet, stuur
ik U na ontvangst van
55 cent 1 flesch franco
TEERPRODUCTEN
0NTSMETTINGS-MIDDELEN
PLANTENZIEKTEN-
BESTRIJDINGSMIDDELEN
SCHERPE PRIJZEN
GROOTE VOORRAAD lol zcar
Verfwaren - Oliën en Vetten
D© boeren op de klei leden
Zoo mag fik het hooren.
Groote massa's bloemen: rozen en ohry
santen komen in Aalsmeer voor de klok.
I-Iet buitenland begint goed te vragen. Ook
het binnenland neemt meer af dan gewoon.
D© prijzen zijn dus goed: Als men tegen
woordig 5 tot 8 cent voor -een roos krijgt Je
dat een goede prijs. Ja er zijn er duurder, 'k
Las van 30 cent voor Hadiley, cn Dame EcMth
Hellen, 28 cent voor -Souv. de Claudius Per-
neit, enz.
Maar dit zijn uitzonderingen. Dat 16 v-oor
heele beste kwaliteit. Voor zulke ails men
maar zelden ziet.
'k Ben heel blij dat ik iets opgewekts kan
zeggen en voordat de lucht weer betrekt
meem ik maar a-föcheid. 'k Moest eens weer
ovor wat minder aangenaams beginnen.
Tot de volgende week.
PRAATJESMAKER
Reeds honderden in gebruik
SI
Let op juiste adresseering:
Fa. GEBRS. MANGER, Telef. 532
68 DELFT - Telef. 326
DeeemgstcmestverspreiderMolenstr. 88, MONSTER, Telef. 86
voor dikke en dunnt koemest
TUINDERSGLAS (Belgisch DD)
KOLEN - COKES - BRIKETTEN
van pr'ma Mijnen
HULPMESTSTOFFEN
welke verstelbaar is en gele
verd wordt met losse stuur
boom zoodat men geen hand
behoefi vuil te maken
De eievatorgierpomp ver
werkt dikke koemest zonder
verstoppen
CORN. VAN DRIEL
Electrische Smederij
Zoetermeer-Zegwaard
Vraagt prijs, omdat onze ketels:
1. Zeer weinig brandstof gebruiken
2. Door een leek zijn te stoken
3. Niet duur zijn en geen kelders behoeven
4. Geen steenen schoorsteen, dus goedkoop
5. Nederlandsch Fabrikaat zijn.
N.V. Eerste Elec'r. Laschinrichting en Ketelmakerij
v.h. R. VAN DER BEND, Maassluis
Govart V2n Wijnksde 42 - Telef. 84, na 6 uur Telef. 149
INTERNATIONAL
EN I.H.C. MOTOREN
Repareer ik onder garantie met
origineele onderdeden.
Vraagt prijsopgaaf aan
D W A FONTYNE
Veitegenwoordiger:
D E E RING Motoren
Inlichtingen en tarieven worden U gaarne verstrekt door N.V. Maatschappij „Hoek van Holland", Coolsingel IQ5. R-ftepciam TeS is»
