jJliruuir £riïisrijr QmtmX Daaeliiks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken EERSTE BLAD. BINNENLAND. VERBAND VAN ANTI-REV. PROPAGANDACLUBS KIN« ABONNEUBflTl Per kwartaal 3.25 (Beschikkingskosten 0.15) jer week 0.25. Voor het Buitenland bij Weke- lijksche zending .B-— gy dagelijksche tending h7»— Alles bij vooruitbetaling Losse nummers 5 cent met Zondagsblad 7 cent Eondagsblad niet afzonderlijk verkrijgbaar No 3171 Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Postbox 20 Postgiro 58936 WOENSDAG 8 OCTOBER 1930 1 ADTEHÏENTIENi Van 1 tot 5 regels fl-i7V4 Elke regel meer ,0.22V"' Ingee. ïededcelingei. ?-_• van 1—b regels *2.30 Elke regel meer ,0.45 Bij contract belangrijke korting. Voor het bevragen aan het bureau wordt berekendƒ0.10 10e Jaargang Dit nummer bestaat uit DRIE blader EENZIJDIGE BENADEELING Naar aanleiding van een mededeeling in „De Tijd", dat het onderzoek der Staatscom- missie-Rutgers, dde een wijziging der Lager onderwijswet had voor te bereiden, niet' het gewenschte resultaat zou hebben opgele verd, wijst „Het Vaderland" op enkele punten, diie zij als uitkomst begeert. Dat men in dien kring toch nog zonderlin ge ideeën koestert omtrent het wezen en de uitwerking der paciificatiegedachte, wordt men uit het geleverde betoog al spoedig ge waar. Want wel wordt de verkregen schoolvreIe aangeduid als een kostelijk goed, maar de middelen tot verbetering der wet, die w. r- den aangeprezen, moeten uitsluitend wor den verhaald op de voorstanders der bijzon dere school, speciaal die der Piotestants che confeseioneele scholen. Het ideaal, dat „Het Vaderland" zich den arbeid der Staatscommissie heeft voor gesteld, is een verzwaring der voorwaarden voor de oprichting van bijzondere scholen. Bij alle ruimte en vrijheid, die het open baar onderwijs op grond van de geldend' onderwijswetgeving geniet, in weerwil vai den grooten voorsprong dien de openbare school op de bijzondere heeft, zou de positie van bet Christelijk onderwijs nog ongunsti ger moeten worden en als onmiddellijk ge volg de openbare school gesterkt. Als we zulke ontboezemingen vernemen, verstaan we toch niet al te best wat een dergelijk platonisch minnen van de school- vrede beduidt. Het is een belijden met de mond, maar een verloochenen metterdaad. De onderwijsstatietiek leert van jaar tot jaar, dat de klagers over de kleine bijzon- d-.re scholen alle reden hebben om tbt zich zelf in te keeren, want de openbare school brengt de laagste en het grootste aantal lage getallen. Toch loopen bij elke poging tot opheffing van een openbare L liput-school, wier Chris telijk pendant de Lageronderwijswet zelfs niet kent, de mannen van Volksonderwijs te hoop en roepen ach en wee, terwijl „Het Vaderland" met bereidheid op haar puin hoopen bezuinigingsoffers diende te plengen Of ook wij dan niet van oordeel zijn, dat er weieens een bijzondere school werd op gericht waaraan geen nijpende behoefte be stond? Natuurlijk wel. We wijzen alleen maar op de scheeve ver houding, dat iets dergelijks de heeren aan de overzijde allerminst plaoht te bezwaren in de dagen, toen men nog geen pacificatie kende. En ook nu is men daar blijkbaar nog on wetend omtrent openbare scholen, die veel eer als strijdmiddel dan als voorziening in een levensbehoefte in het aanzijn worden geroepen. Onder dergelijke verhoudingen geven wij de voorkeur aan vrijheid van 6choolstich ting zij het ook dat deze weieens een en kele maal bezwaar mei zich brengt boven beperkende voorwaarden en dwingende banden, die in vaardige handen weinig goeds beloven. Eenzijdige benadeeling is niet de meest geschikte factor tot bevordering der paci ficatie. schied en geschieden nog gedurig, zonder dat de gemeentebesturen door „normale eischen" van het onderwijs of door de zui nige gedragingen der bijzondere school wor den aan banden gelegd. Werken dan deze feiten, die zooveel me- nigvuldiger en van zooveel grooter omvang zijn, niet schrikaanjagend op de redactie van „Het Vaderland"? Als er met één maat gemeten wordt, moet het wel. MET EEN MAAT. „Het Vaderland", "lat .in zijn reed6 aan gehaald hoofdartikel de gedrukte tijd, die we doormaken, te baat neemt om aan de pacificatiegedachte te tornen, maakt daarbij melding van hetgeen wij schreven over de beslissing der Kroon op een aanvrage van een Schoolbestuur om gelden toe te 6 taan voor aanschaffing van een projectielantaam Men zal zich herinneren het Haagsche orgaan laat ons hierin recht wedervaren dat wij het niet voor deze uitgave opnamen, maar bezwaar maakten tegen het feit, dat de openbare school telkens weer als norm dient Voor de uitgaven der bijzondere. Maar als het blad deze aanvrage, waar door zij werd opgeschrikt, als uitgangspunt kiest voor haar stelling, dat de mentaliteit nog wel wat beter moet worden en dat deze een gevaar is voor de pacificatie, is het evenwicht in dit redactioneel betoog toch wel wat verstoord. Voorop ga onze verklaring, waarop oök ons vroeger artikel 6teunde, dat onze school besturen zich de min gunstige toestand der publieke kö6&cn dienen bewust te zijn en financieels zelfbeperking clienen te toonen. Dat dit gelukkig over het algemeen ge schiedt, weten we van nabij en ten over vloede waakt daarvoor wel het systeem on- 2er Lageronderwijswet. Bij het oordeel over deze dingen is even wel objectiviteit geboden. En deze objectiviteit wordt gemist, wan neer men zegt opgeschrikt te zijn door de aanvrage eener bijzondere school en op grond van deze schrik dus wel onkundig moet worden geacht van precies dezelfde uitgave, die tal van gemeenten voor het openbaar onderwijs deden. Wie het laaste eenmaal wi6t, wordt do schrik omtrent het eerste bespaard. Zulke en andere soortgelijke uitgaven #■001- het openbaar lager onderwijs zijn ge- OFFICIEELE BERICHTEN ONDERSCHEIDINGEN. Bij. Kon. besluit is aan na té noemen sonen verlof verleend tot het aannemen de achter hun ramen vermelde vreemde teekenen Mr. Dr. W. M. Westerman, referendaris der gemeentesecretarie van 's-Gravenhag ridder 5e kl. in de Orde van Sint Sava vz Jcego-Slavië en ridder in de O rue van de Kroon van België; B. J. Velthuis, te Amsterdam: riddi in de Orde van Sint Sava van Joe go-Sla vie; Wa. Ga. Koes, echtgenoote van H. H. vai I>am, te 's-Gravenhage, ridder 4e klassi in de Orde van Sint Sava van Joego-Sla-ië H. H. v. Dam te 's-Gravenhage: ridder 4e kl in de Orde van Sint Sava van Joego-Slavi'é; Jhr. E. R. van der Wijck, kamerheer H. M. de Koningin-Moeder, te 's-Gravenhage: commandeurskruis met de kroon van de Orde van Adolf van Nassau van Luxemburg; Mr. Dr. G. A. W. ter Peikwijk, secretaris van 's-Gravenhage:officierskruis in de Orde van de Ster van Roemen:ë'; de adjudant in bui1 -ewoncn diens1 kamerheer van H. M. de Koningin, de eervol ontslagen res.-kolonel der artillerie Jhr. A. G Sickinghe, commandeur met kroon der Orde van Adolf van Nassau van Luxem! Ir- benoemd tot ridder in de Ord Nederlandschen Leeuw de generaal-majoor der infanterie van het leger van N.-I. A. de W ater. CONSULAATWEZEN. Naar wij vernemen is de heer P. C. Huizen bij beschikking van den Minister Buitenl. Zaken van Noorwegen benoemd tot honorair vice-consul van Noorwegen te IJmuiden, voor het district IJmuiden omstreken, loopende van de kust van Noord- wijk aan Zee tot Egmond aan Zee. POSTERIJEN EN TELEGRAFIE. Bij Kon. besluit zijn, met ingang van October 1930, bij het Hoofdbestuurder P., en T. benoemd tot hoofdcommies B, W. A. Gastelaars, thans commies bij genoemd hoofd bestuur; tot commies J. J. W. van der Kamp. thans adjunct RIJKSADVIESCOMMISSIE VOOR WERKLOOSHEIDSVERZEKERING. De minister van Arbeid heeft aan E. Ku- pens te Amsterdam, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als lid van de Rijkscommis sie van Advies voor de Werkloosheidsver zekering en vóór het tijdvak eindigende- 31 December 1931 benoemd tot lid van boven genoemde commissie C, van der Lende, te Amsterdam. PROV. STATEN N.-BRABANT GELDLEENING T'AN HOOGSTENS 4.000. 000. Gisteren kwam de Provinciale Staten var. Noord-Brabant in tweede gewone zitting bijeen. De verschillende voorstellen werden uir de afdeelingen gezonden. Zonder beraadslaging of stemming werden goedgekeurd voorstellen: tot machtiging van Gird. Staten om leeningsovereenkomsten aan. te gaan met gedeeltelijke afwijking van he1: Statenbesluit van 12 Juni j.l. tot het aangaan a 'n geldlec-ning van hoogstens f 4.900.00J tot geleidelijke, voldoening der kosten var. varing van dijken, verbetering der afwa tering en ieconstructie van wegen cn tot wijziging van het leeningspercentage in twee besluiten tot het aangaan van kasgeldlee- ningen. Te 11 uur verdaagde de voorzitter dï •ergadering tot Donderdag 30 October, des •.rn. te half 11 uur. Do Staten gingen daama n de afdeelingen. PROV. STATEN VAN ZEELAND VERVULLING VACATURE. De voorzitter van het Centraal Stembureau heeft benoemd verklaard tot lid van de Provinciale Staten van Zeeland, in do vaca ture ontstaan door het bedanken van den heer J. J. Wallien, den heer W. J. Talsvna te IJzendijke. DE STORING OP DE 298 M. GOLF WELDRA TOT HET VERLEDEN. Het hoofdbestuur van P. T. T. stelt thans pogingen in het werk om de storingen op de 298 Meter-golf zooveel mogelijk weg te werken. Het stelt zich daartoe in verbin ding met de administraties van de stations, die de storingen veroorzaken. Hot feit, dat Nederland langen tijd de 1071 Meter heeft gebruikt en de 29S Meter 's avonds braak lag, is namelijk voor verschillende omroep- stations aanleiding geweest om deze golt te bezetten. Nu Nederland zelf die golr, welke ons land is toegewezen, gaat gebrui ken, zullen de andere stations plaats moe ten maken. Verschillende stations zijn reeds gewaarschuwd, zoodat de 298 Meter-golf binnenkort geheel vrij van storing zal zijn. DE ..MARNIX VAN ST. ALDEGONDE" VOOR Z'N EERSTE INDIE-REIS VERTROKKEN. De nieuwste aanwinst van de Stoomvaart- Mij. „Nederland", het motormailschip „Mar- nix van St. Aldegondc", is gister voor zijn eerste reis naar Ned.-Indiö vertrokken. VER. VOOR VOLKENBOND EN VREDE JHR. VAN KARNEBEEX VOORZITTER? De Vereeniging voor Volkenbond en Vrede houdt Vrijdag 7 cn Zaterdag S November te Hoorn haar jaarlijkschc algemeene ver gadering onder leiding van den voorzitter der Vereeniging, Prof. Mr. A. Anema, die aan de beurt van aftreding als zoodanig is en in verband met de statutaire bepalingen niet voor herkiezing in aanmerking komt. liet hoofdbestuur der Vereeniging biedt voor de vervulling van deze vacature een voor dracht aan, die slechts den naam bevat van Jhr. Mr. Dr. II. A. van Ivamebeek ,die zich bereid verklaard heeft een eventuecle benoeming tc aanvaarden. Aan de orde is in deze vergadering een voorstel van de afdoeling Den Haag, krach tens hetwelk de Vereeniging bij de Interna tionale Union der Volkenbondsvereenigin- geri een voorstel aanhangig zal maken be treffende de ontwapening langs internatio nalen weg. Het hoofdbestuur, in herinne ring brengend, dat een voorstel in dezen geest reeds zijnerzijds hij het congres der Union te Madrid in 1929 aanhangig werd gemaakt, doch toen in de algemeene reso lutie van dat congres werd verwerkt, ver klaart zich bereid desbetreffende stappen te doen. Eveneens stelt de afdeeling Den Haag voor, dat het hoofdbestuur voor elk jaar een werkprogramma zal vaststellen betref fende actueele vredes- en Volke.nbondsvraag stukken, welk programma de GO afdeelingen in behandeling zullen nemen, ten einde de leden regelmatig in de gelegenheid te stel len zich daaromtrent een meening te vor men. De vraagstukken zullen daarna in de algemeene vergadering aan de orde worden gesteld, zoodat de vereeniging daarom trent haar standpunt kan bepalen en lei ding kan geven om dienovereenkomstig een openbare mcening te vestigen. Het prae- advies van het hoofdbestuur op dit voor stel is gunstig. De verdere voorstellen, die door de afdee lingen aan de orde, zijn gesteld, hebben vooral betrekking op de propaganda de Vereeniging. In deze algemeene vergadering zal ook rapport worden uitgebracht omtrent de werkzaamheden van de Union der Volken- bondsvereenigingen, die haar jaarlijksch congres te Geneve van 5 tot 9 Juni cn najaarszitting van haar raad te Danzig van 13 tot 15 October heeft gehouden, en betreffende het Internationaal Vredesbu reau te Genève. Ten aanzien van het vraagstuk der Ver. Staten en Europa, bezien in het licht van het plan-Briand zal in verband met het geen ter voorafgaande Europeesche confe rentie en op de laatste Assemblee van clcn Volkenbond dienaangaande is verhandeld, een inleiding worden gehouden door Mr. J. Limburg, die als gedelegeerde van derland de Assemblee heeft bijgewoond. INGEZONDEN MEDEDEELING JAARVERGADERING TE UTRECHT REFERAAT VAN DEN HEER J. SCHOUTEN „OORLOG EN VREDE"' In het Jaarbeursrestaurant te Utrech kwam heden het Verband van Anti Revolu tionaiire Propaganda clubs in Jaarvergade De morgen verga dering wa6 gew'jd aar huishoudelijke zaken. In de middagvergadering refereerde d> Voorzitter, de heer .1. Scho P. T. T. LUCHTPOSTVERVOER IN NED. INDIË Evenals de Nederlandsclie administratie, stelt ook de Indische administratie alles ir het werk om de overkomst van de correspon dentie te bespoedigen. Zooveel mogelijk wordt hierbij gebruik gemaakt van lucbt- diensten. Naastden rechtstreeksohen luchtpost dienst NederlandNederlandsch-Indië, wel ke uiteraard de snelste verbinding vormt, is nu ook voor de corres, mdentie welke met de gewone mail wordt verzonden, eenigt spoedijjing verkregen door gebruik te ken van den wekelijkschen lucht-dienst Wel tevredenPal em bang—Me dan v.v., in aan sluiting op de uitvarende en thuiskomende schepen van de Mij. Nederland en Rott Lloyd. De tijdwinst, welke hiermede wordt verkregen, bedraagt voor Palerhbang cn Pladjoe 2 tot 4 dagen, voor Weet- en Mid d-en-Java 2 dagen en voor Oost-Java 2y2 dag. Het luchtrecht voor dit luchtvervoer be draagt 10 cent per briefkaart en 10 cent p.v 20 gram voor de overige stukken. De cor pondentie moet van een aanwijzing „van Medan af per vliegtuig" worden voorzien. PROEFGESPREKKEN MET NOORWEGEN. Dezer dagen zullen van Nederland uit proefgesprekken gevoerd worden met eern- ge plaatsen in het Noordelijk gedeelte van Noorwegen, als Bodö, Narvik, Tromsö en Vadsö. Indien deze proefgesprekken een gunstig verloop hebben, kan de uitbreiding van het telefoonverkeer tot geheel Noorwe gen spoedig verwacht worden. VER. VAN K. VAN K. EN FABR. VERGADERT TE UTRECHT HET GOOISCHE RESERVAAT OVEREENSTEMMING BEREIKT. Tn een gister onder voorzitterschap van den Commissaris der Koningin gehouden bijeenkomst is volkomen overeenstemming bereikt inzake het Gooische reservaat. In de koopsom, die ongeveer 3 millioen zal be dragen, zal Amsterdam voor de helft, de Provincie voor 1/6, de Gooische Gemeenten 1/3 deelnemen. DE REVOLUTIONAIR SCHMIDT ZIJN AANHOUDING IN ITALIË GEWETTIGD. De Minister van Buitenl. Zaken heeft de heer Mondeis op z'n vragen betreffende het onbehoorlijk optreden der Italiaansche regee ■ing tegen den heer Schmidt en diens reis gezellin mevr. Kamerman geantwoord, dat bij nadere informaties gebleken is, dat de Ital. Regeering het volste recht tot aanhou ding beeft gehad, aangezien dc heer Schmidt bij de Ital. politie als communist stond ge signaleerd, wat te verklaren is uit het feit, dat genoemde heer tot de thans opgeheven Rotterdam, over het lenverp: „Oorlog Vrjde". .an het schema i dit referaat, op- lomcn in het laat- Nederland en Oran- e". 16 het volgende n tl eend. Recht en macht De zonde ie de oor- alle •echt, strijd en log, van alle versto ring van den vrede. Zij gaf ook het aanziju aan de tegenstelling tusschen recht en macht. Wat elkan-der dekken moest, werd elkanders vijand. Er ou'stond een hevige botsing van allesbeheei-schend principieel karakter. De macht, welke het recht moest dienen cn in al zijn glorie tot ontplooiing had te brengen, werd ontworsteld aan de heerschappij ran het. recht, en aangewend tot het dienen vain het dwaze en ongerech- tige eigen ik, van het eigenbelang, van den haait. Het diop-iingrijpende en vreeselijke ka rakter van deze tegenstelling wordt ons eerst recht duidelijk bij het lezen van de Heilige Schrift. In de plaats vam het recht trad de eigen richting, in plaat6 van de macht in dienst van het recht, kwam de macht in dienst van de tirannie. De Overheid. De Overheid i6 met een macht bekleed, welke de burger niet heeft, althans niet be hoort te hebben. Voor wie gelooft in de FI i- lige Schrift is dit niet twijfelachtig. Alle.n reeds Romeinen 13 geeft op dit punt afdoen de bescheid, aan wien het anders zou wil len 6telJen. De dgen richting is door God veroordeeld. Het rechter zijn in eigen zaak, het zelf wreken van onrecht, van toege bracht leed, is, behoudens in geval van nood weer, in strijd met Gods geopenbaarden wil, .Wie deze macht van de Overheid erkent, zal zijn medewerking hebben te verleenen om haar daadwerkelijk in 6taat te stellen deze te gebruiken. De macht van de Over heid, in den zin van haar bevoegd zijn, te erkennen, en tevens werkzaam te zijn om •haar de macht, im den zin van het daadwer kelijk vermogen tot gebruikmaking harer bevoegdheid, te onthoude is feitelijk ont kenning van de Overheidsmacht, is onge hoorzaamheid aan dc Overheid, ongehoor zaamheid aan God. De Overheid kan baar roeping niet vervullen zonder justitie en politie. Deze zijn juist de middelen, waar door zij in staat is haar taak te vervullen. Staten. De gegevens van Schrift en historie beide stellen in b^t licht, dat het wereldrijk, de 6taatsgemeenschap die aller leven omspant, in strijd is met den door God verordineerden gang voor liet leven. De Staten zijn er door, Gods daad. Zij hebben een eigen leven, een eigen bijzondere taak en moeten in staat gesteld worden deze taak te verrichten Daarom heeft de Overheid de roeping om de zelfstandigheid der staategemeenschap te beschermen. Haar taak beperkt zich niet tot de rechtsbescherming van het rolk naar binnen, zij om .ut tevens die rechtsbescher ming naar buiten. En aangezien ook in l et volkonleven de tegenstelling lusschen re-.ht pn macht aanwezig is en telkens gepoogd wordt met macht het recht te schenden of tea* zijde te stellen, heeft i Overheid voor de vervulling van deze haar roeping even eens machtsmiddelen noodig, bestaande in de defensie, al naar gelang de situatie is gevormd door leger en vloot, of door een "an beide. Volkenrecht en Volkenbond. Naast de aangelegenheden, welke alleen of in hoofdzaak voor de eigen staatshuis houding beiteekenis hebben, zijn er aangele genheden, waarbij het levenslot van ecnige Staten of van aille Staten betrokken is. Deze aangelegenheden behooren gemeenschappe lijk geregeld te worden op den grondslag van het recht. Er is een volkenrecht. Er zijn algemeene rechtsbeginselen van Goddelijker! oorsprong, wa iraan het verkeer tusschen Overheden en Staten gebonden is, waaraan de internationale verhoudingen behooren te worden aangepast, dp den grondslag van die algemeene rechtsbeginselen "ooet het recht voor de internationale verhoudingen worden opgetrokken en ontwikkeld, moeten waar borgen worden verkregen voor de handha ving van en de ongehoorzaamheid aan dit recht Daarvoor heeft de Statengemeenschap te zorgen. Daaraan moeten de Overheden en Stalen naar vermogen medewerken. Uit dat oogpunt gezien kan dc Yolkenb nd van groote beteeken is zijn en verdient hij krachtigen steun. De Volkenbond behoort te worden gezien als fle werkplaats voor de Statengem.cn- schap ton bate van de internationale rechts ontwikkeling cn de rechtspraak in interna tionale geschillen. Mij heeft tot taak de be vordering van de samenwerking der Staten voor de gemeenschappelijke regeling der aangelegenheden, welke krachtens aard karakter tot de internationale gerekend d Pi NAAR EERLIJKE POLITIEK EN: VÓÓR EERLIJKE POLITIEK Twee nieuwe bladen uit een en dezelfde streek liggen voor mij: de Nieuwe Maas- sluische Courant en een waarschijnlijk on regelmatig periodiek, dat de schoone titel voert: Naar eerlijke Politiek, uitgave van de Kiesvereeniging van die naam te Vlaar- ne>t elkaar meer te Oorlog en zijn voorkoming. Onze beschouw ing over den oorlog maakt ons niet ongeschikt om hem te bestrijd n. Zekegr, er zijn Christenen, die vervallen tot passiviteit, maar zij handelen niet nas Heilige Schrift. Het geloof in de Heilige Schrift geeft waarachtige kracht voor den strijd. De ge hoorzaamheid van het Woord Gods maakt den strijd tegen alle zonde-openbaring tot een heilige roeping en stelt in staat tot h»t betoonen van een activiteit welke zonder weerga is in de geschiedenis der mcnsch- heid. Dat dit zoo is leert het historieboek van het Christendom. Wie waarlijk vaardt de oorlogsheschouwing van de Hei lige Schrift, wordt een geharnast bestrijder van het beginsel des oorloge. De oorlog is saamgeweven met de bedee ling der zonde. Buiten de zonde is oorlog ondenkbaar. Dit beteekem niet, dat alle oor logvoeren zonde is. Er moet onderscheid n worden tusschcn rechtvaardige en onrecht vaardige oorlogen. De vraag of o,l dan niet tot het voeren van een oorlog zal worden overgegaan is een vraag van recht, waarvan de beantwoor ding gebonden moet zijn aan de regelen, welke de internationale r-ehteorde daarvoor stelt. Naarmate die rechtsorde tot verdere ontwikkeling kan worden gebracht, zal zij bijdragen fot hei voorkomen van oorlog, het oploseen van geschillen langs vredelie ven den weg, 't zij door toepassing van recht spraak. 't zij door gebruikmaking v..n arbi trage. Naarmate de regeling van het inter nationale recht voortschrijdt en waarbor worden verkregen voor de handhaving daar van, zal beperking van bewapening moge lijk •.••orden, zullen de machtsmiddelen door vechsmiddelen kunnen worden vervangen. In het vorenstaande werd op de hoofdpun ten reeds tevens onze houding aangegevt tegenover de beweging voor onzijdige, n tionale ontwapening. Deze beweging wordt in onzen tijd sterk bevorderd door de werking van een onbe- heerscht sentiment, dat alle aanraking met de werkelijkheid verloren heeft, en sl op humanitair-eocialistische en doopersche opvattingen. Uit liet humanisme is voortgekomen ongegrond pacifisme, dat voor de beteek< van het zelfstandig nationale weinig of geen oog heeft cn mede daardoor komt tot de ver oordeeling van de defensie, welke immers dient om onverhoopt dat zelfstandig na tionale te beschermen. Het beroep, dat zoowel voor de eenzijdige, nationale ontwapening als voor de dienst weigering gedaan wordt op de Heilige Schrift, het Eva/igelie, de Bergrede, het ze de gebod, de Kerk en het Christelijk gew. ten, moet worden afgewezen, omdat de Heilige Schrift niet eiken oorlog verwerpt, noch den krijgsdienst afkeurt, en zij haar het zwaard gegeven heeft tot bescherming van het. recht der onderdanen in het inwen dige leven \<\n den staat en t t bescherming van het recht des volks in het volkenleven On wapeningsactie en propaganda voor dienstweigering ondermijnen het gezag van de Overheid, vorderen consequent gedacht, dot, de Overheid van haar plicht afstand doet, veroorzaken het afnemen van de rechtszekerheid en het toenemen in kracht van de aan het recht vijandig* macht. In ons land is van militairisme geen sprak?, noch van een organisatie voor le ger en vloot welke het militairisme sterkt, of te boven gaat het noodzakelijke voor de volvoering van de overheidstaak. Niet onder alle omt fandighedem is do vre de „het hoogste goed". Recht en waarheid gaan hem in waar.de en beteeken is te boven. Ons vredeswerk is: aanvaarden het begin sel des rechts en verwerpen het beginsel des oorlogs. Rechtzaken HOOGE RAAD N.V. HANDEL-, INDUSTRIE- EN LANDBOUW-MAATSCHAPPIJ. De advocaat-generaal bij den Hoogen Raad, mr. v. Lier, heeft conclusie genomen in de zaak van den officier van Justitie le 's-Gravenhage fegen C. F. I-Iünd Jr. en T. Riel, die door den kantonrechter te 's-Gra venhage en in hoogcr beroep door de recht bank aldaar waren ontslagen van rechts- "ervolging van dc lien ten laste gelegde irrt reding der Loterij wet. liet betrof hier het als directeuren der N. V. Handel-, In dustrie- en Landbouw-Maatschappij te 's-Gra venhagc uitgeven van een premie leening. De conclusie luidde tot vernietiging van het vonnis en tot veroordeeling van gerequirecr-* den lof 2 maal 25 gulden boete. Arrest 3 November. DOOD DOOR SCHULD. De advocaat-generaal bij den Hoogen Raad mr. v, Lier, heelt geconcludeerd tot vernieti ging van een arrest van het Hof te 's-Gra venhage, waarbij M. A. A. A. D. is veroor deeld tot 1 maand hechtenis, wegens het doodrijden van een meisje le Nicuwec-Am- stel, en fot verwijzing der zaak naar een an der Hof. Arrest 3 November. HAAGSCHE RECHTBANK DE PORTUGEKSCHE BANK BI L J F. TTEN- KWESTIE. Tn verband met het feit. dat het door de Haagsche rechtbank bevolen verhoor or. vraagpunten niet heeft kunnen plaats hebber, cmdat de opgeroepen gedaagden niet waren verschenen, is de bekende civiele zaak tu^f-ho,, de Bank van Portugti! al eischendo pir-ij cc. de heeren Marang can IJsselvecre. Alvez Kciss, Hennies en de gebroeders Sousa de Santos Bandeira, van wie de Bank wegens £c°r hor uitgegeven emissies rortugersche bankbiljetten een schadevergoeding van on- g .voer 10 millioen gulden vordert, weer op de rol van de eerste kamer dei Haagscc.0 rechtbank geplaatst. De eischende partij, die nan het .voord wa:-, vrceg een uitstel van 4 weken, r.et^eu de rechtbank heeft toegestaan, De twee bladen vorn dan één tegenstelling: de eerste courant is een voortzetting; de tweede een beginneling; de eerste is uitgesproken anti revolutionair; de tweede sociaal democratisch met een exponent of tusschcn aanhalingsteekens; de eerste is vrucht van samenwerking en concentratie; de laatste symptoom van on- ecnigheid en divergatie; de eerste zou als motto kunnen voeren: vóór eerlijke politiek; de laatste noemt zich zeer nadrukkelijk: NAAR eerlijke politiek zulks niet tegenover andere partijen en bla den, doch tegenover eigen vooraanstaande partijgenooten en leiders. Over 't eerste blad heb ik niets bizonders meer te zeggen; slechts om bovenstaando stellingen en vooral de laatste te bewijzen, herhaal ik het bericht dat de Nieuwe Maas- sluische Crt. in de plaats treedt van het anti-revolutionaire weekblad „De Maasslui- zer" en deel uitmakend van de West lander voortaan twee keer per week. verschijnt. Het andere nieuwe blad kwam geheel an dere tot 6tand. Het is een protest orgaan te gen de plaatselijke leiding der S.D.A.P.. wel ke partij ook wel zeggen kan: Komen die tijden, dan komen die plagen. Want, de tij den van invloed en machtsontplooiing zijn gekomen en de plagen van verdeeldheid, ma- ijver cn veiflauwing der grenzen meteen. De S.D.A.P. is weer in een soortgelijke po sitie als vroeger gekomen: vreeselijk afge ven op tegenstanders om daardoor de aan dacht von verdeeldheid in eigen gelederen af te lei-den. Doch. met net verschil, dat het vroeger de „Sturm und Drang' periode was en thans oververzadigdheid en te groo'e voorspoed. Wie de roode pers leest, weet hoe me nigmaal de overheensc.hende opinie ver le dig d moet worden tegen malcontenten van diverse soorten; in Vlaarddngen ziet men er thans een svmptoon van. Op zich zelf niet schrikkelijk belangrijk. In Den Haag heeft men indertijd dezelfde tweespalt gehad: zal er in het Volksgebouw der S.D.A.P. al dan niet bier verkocht wor den. E» na een kleine deining hebben daar de minst-prlncipieelen hun zin gekre gen: er wordt bier verkocht. De minst-prlncipieelen zeg lk, want on der het goede, dat de S.D.A.P .gedaan heeft, behoort zeker de strijd tegen het alcoholisme in vele streken des lands. Doch de tijd is reeds iong voorhij, dat alle sociaal-democra ten drankbestrijders waren. En dus: gaat men ook in het Volksgebouw te VlaariMngen bier verkoopen. Maar dit feit en alles w..i er mee samen hangt, grijpt zoo diep itn. dal er een twe de roode kiesvereeniging is gesticht; dat er een „polemiek- en advertentieblad" (eigenlijk omgekeerd) werd uitgegeven; dot men straks met aporie candidoton' voor de Ge meenteraad komt en in het algemeen „Naar eerlijke politiek" zal streven. „Naar eerlijke politiek" wil men streven in de S.D.A.P.; maar vrienden, daar is g en beginnen aan; maak dan liever een nieuwe S D.A.P. Naar eerlijke politiek? En d« anti-vloot- planagitatie is pas achter de rug.... MEVROUW VAN LUIPEN CONTRA DE VOLHARDING. In deze zaak, welke gister weder op de iol van de eerste kamer der Haaoci.e rechtbank voorkwam, heeft Mr. Nathans, Jsman van mevr. v. Luipen, een conciu>ie .men, waarna aan de tegenpartij eca termijn van 14 dagen is toegestaan. Zooals men weet vordert mevr. v. Luipen ..cecns door haar beweerd onrechtmatig ontslag als verloskundige van de Volharding een schadevergoeding van 50.000. HET FAILLISSEMENT-KLOPPENBURG De eerste kamer der Haagsche Rechtbank heeft het bereids in de zit tine van September jl. door crediteuren met bijkans al gemeene stemmen geaccepteerde acoor.l in het faillissement van den vroegeren directeur der Provinciale Bankvereeniging, den heer Kloppenburg, gehomologeerd. VERDUISTERING. De i iflp^atsle jaren G. B.. die den kost verdiende als znnPP in dc opera, vas wegens slapte in dit bedrijf /..mier vork gekomen. Hij huurde daarop een ka- ara waarop hij verschillende go.sloren dc-.l p zicht afleveren, doch telkens nis de le\e- ancier om antwoord kwam bleek de kamer weder ontruimd cn het geleverde meegeno men. Op 22 Aug. jl. had hij o.a. e»-n radio- tostel met luidspreker en kast ter waarde >an ruim f 200 op deze manier i:i zijn bezit gekregen en deze voorwerp.-n te eigen bate te gelde gemaakt. Verdacht van verduistering subs, oplich ting had hij zich deswege te verantwoorden Na getuigenverhoor vorderde «le officier i jusl dachtc, die .Het De verdediger vei de gelegenheid te weer tc hervatten, oordeeling. de malen veroordeeld is, isstraf. ►eht, ten einde verd. In ïllen zijn oude beroep n voorwaardelijke ver-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1